درخت حوزه‌های تخصصی

هدف پژوهش حاضر بررسی گفتمان روایی در دو مجموعه داستان قصه های مجید ، نوشتۀ هوشنگ مرادی کرمانی ، و کُرک هویجی ، نوشتۀ ژول رونار فرانسوی است. با توجه به نظریه های دومینیک منگنو دربارۀ تحلیل گفتمان بر آثار ادبی، پژوهشگران کوشیده اند با تأکید بر عناصر درون متنی، مواردی همچون ارتباط میان راوی و روایت شنو، نوع گفته و نیز چندآوایی در روایت را در این دو اثر بررسی کنند. پرداختن به زندگی یک شخصیت نوجوان با الهام از زندگی نویسنده، به کارگیری زبانی طنزآلود و همچنین واقع گرا، دو اثر را به نمونه های مناسبی از داستان کودک و نوجوان تبدیل می کند. در این پژوهش تلاش شده است تا با بهره گیری از نظریۀ تحلیل گفتمان که یکی از شیوه های تحلیل متون ادبی و برخاسته از روش های ساختارشناسانه و علوم زبانی و انسانی است و بر نقش گفته پردازان و تعاملی بودن ارتباط میان آن ها تأکید دارد نشان دهیم چگونه شیوه های هر نویسنده در روایت داستان و ترسیم موقعیت گفته پردازی و وضعیت راوی، نوع گفتۀ تولیدی و چندآوایی در روایت، به تفاوت های قابل توجه در تولید نوع ادبی دو نویسنده منجر می شود.

یکی از تفاوت های مهمّ و شناخته شدهه زبان های بشری که در چند دههه اخیر در رده شناسی به عنوانِ معیار طبقه بندی زبان ها در یک خانوادهه زبانی به کار گرفته شده است، «ترتیب واژه» یا «آرایش سازه ای» است. «ترتیب واژه» عموماً به ترتیبِ قرارگرفتنِ عناصر موجود در بند یا گروه، مانند گروه های اسمی و فعلی، اطلاق می شود. یکی از زبان شناسانی که با بهره گیری از این ملاک مبادرت به رده بندیِ بسیاری از زبان های جهان کرد، درایر (1992) است. این پژوهش بر مبنای درایر (1992) و مؤلفه های ترتیب واژهه مطرح در آن شکل گرفته است و هدف از آن تعیین آرایش سازه ای بند و ردهه زبانیِ زبان سنگسری، یکی از زبان های ایرانی غربی، نسبت به گروه زبان های اروپا - آسیا و جهان است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که زبان سنگسری در مقایسه با گروه زبان های جهان از 15 مؤلفهه زبان های فعل پایانی قوی و 14 مؤلفهه زبان های فعل میانیِ قوی و در مقایسه با گروه زبان های اروپا – آسیا از 17 مؤلفه از مؤلفه های فعل پایانیِ قوی و 16 مؤلفه از مؤلفه های فعل میانیِ قوی برخوردار است. بنابراین، این زبان در حال حاضر به لحاظِ مؤلفه های رده شناختی به ردهه زبان های فعل پایانیِ قوی تعلق دارد، امّا از آنجایی که این زبان از مجموع 24 مؤلفهه زبان های فعل میانیِ قوی بیش از نیمی از آنها را نیز داراست، انتظار می رود که در آینده ای نه چندان دور شاهد تغییر وضعیت ردهه زبانی آن از ردهه زبان های فعل پایانیِ قوی به ردهه زبان های فعل میانی قوی باشیم

پژوهش حاضر به بررسی گفتار زنان فارسی زبان کرمانشاهی، بر اساس رویکرد تسلط لیکاف ( 1975 ) پرداخته است. هدف از این پژوهش بررسی، توصیف و دسته بندی ویژگی های خاص گفتار زنان مورد مطالعه و نیز بررسی تأثیر متغیر سن بر بسامد استفاده از ویژگی های زبانی مذکور است. داده های پژوهش حاضر به روش میدانی با استفاده از پرسش نامه و مصاحبه از میان 90 زن فارسی زبان کرمانشاهی در سه رده سنی مختلف، متعلق به طبقه متوسط شهری و دارای سطح تحصیلات دیپلم و پایین تر گردآوری شد. نگارندگان در روند پژوهش به چند ویژگی زبانی جدید افزون بر ویژگی های زبانی رویکرد لیکاف دست یافتند که عبارت ا ند از: «گفتار و لحن کودکانه»، «کشش اصوات»، «زبان نمایشی»، «زبان دوری گزین» و «جاندارانگاری». یافته های پژوهش به شیوه کمّی با استفاده از آزمون مربع خی و نیز شیوۀ کیفی با گریزی بر دانش روان شناسی (نظریه سازوکار دفاعی فروید) تحلیل و تبیین شد. نتایج پژوهش نشان می دهد که متغیر سن تفاوت معناداری در بسامد استفاده از این ویژگی ها ایجاد کرده است. به غیر از دو ویژگی «آهنگ خیزان در جملات خبری» و «سؤالات ضمیمه»، تمامی ویژگی های رویکرد لیکاف و ویژگی های کشف شده از سوی نگارندگان با بسامدهای مختلف در گفتار زنان مورد مطالعه موجود ند و قابلیت تعمیم به جامعه بزرگ تر و مشابه با جامعه مورد مطالعه در این پژوهش را دارند.

در این مقاله به بررسی اثربخشی فعالیت هایی پرداخته شده است که مبتنی بر انواع راهبردهای آموزش مهارت محاوره ای است. این راهبردها در قالب هفده فعالیت عملیاتی شده و میزان اثربخشی آن ها در عملکرد زبان شفاهی زبان آموزان موردبررسی قرار گرفته است. راهبردهای یادگیری محاوره زبان دوم که در این پژوهش مورداستناد قرار گرفت مبتنی بر انگاره کوهن و شامل دو دسته راهبرد «یادگیری» و «به کارگیری» زبان دوم است. راهبردهای یادگیری زبان شامل تشخیص و پذیرش مواد آموزشی؛ متمایزکردن آن ها از مواد آموزشی دیگر؛ دسته بندی آن ها برای آموزش بهتر؛ مشغولیت مداوم با مواد آموزشی و استفاده از روش های مرسوم به خاطرسپاری در جهت تقویت روال طبیعی آموزش مکالمه است. دانش زبان شناختی و ایران شناسی مدرس در انتخاب مواد آموزشی مناسب، ایجاد تشابه و تقابل دو زبان، مقوله بندی های واژگانی و نحوی فعالیت های مبتنی بر راهبردهای اول تا سوم، در کلاس درس اجرا شد. گردهمایی های غیررسمی و تعیین تکالیف مناسب مثل از برکردن گفتگوها یا به خاطرسپردن ضرب المثل ها برای راهبردهای چهارم و پنجم عملیاتی شد. این راهبرد ها بر روی 19 دانشجوی کارشناسی فارسی آموز سطح متوسط با زبان مادری اسلاو در پنج نیم سال متوالی از سال 2011تا2013 اجرا شد. در این پژوهش فرضیه وجود همبستگی مثبت بین فعالیت های مبتنی بر راهبرد، با تقویت مهارت محاوره ای زبان آموزان تأیید شد. به طوری که هرچه میزان حضور فعال در فعالیت های مربوط به راهبردها بیشتر بود، میزان موفقیت زبان آموز در مهارت محاوره ای بیشتر می شد.

Recent research has indicated that the adoption of CLT in an EFL contexts will create certain challenges. Using Engeström’s (1999) human activity system model, the present study investigated the implementation of CLT-based curriculum which was initiated in 2013 in Iranian public schools. Four groups of participants including 23 language teachers, 17 teacher directors, 23 students, and 20 parents took part in the study. Semi-structured interviews, observation of participating teachers’ classes, and analysis of relevant documents were used as data collection tools. Grounded theory analysis of the data revealed three main categories explaining the difficulty of CLT implementation in an EFL context like Iran. From an activity theory perspective, these categories indicated that the four layers of contradictions emerged in Iranian English Education as the activity system. The results suggest that not only language teachers as the subjects of the current activity system, but also other components of the activity system, and even other activity systems like teachers’ colleges and in-service programs need to work in tandem in order to overcome the challenges of implementation.

استعاره آن گاه که در پیوند با ایدئولوژی، به عنوان یکی از مفاهیم اصلی تحلیل گفتمان انتقادی قرار گیرد، دیگر عنصری تزیینی و خارج از پوسته گفتمان نیست؛ بلکه منافع افراد در گروه خودی را تأمین می کند و در پی ضربه زدن به گروه غیر خودی است. این مسئله در آثار ادبی ای که رنگ ضداستعماری دارند به خوبی آشکار است. رمان «مدن الملح»، نوشته عبدالرحمن منیف، یکی از این آثاری است که ایدئولوژی ضد استعمار امریکایی در آن آشکار است. نگارندگان در این جستار با بهره گیری از روش تحلیل انتقادی گفتمان و بر اساس مطالعات کیفی برآنند کارکرد های استعاره را از منظر مربع ایدئولوژیکی ون دایک بررسی و تحلیل کنند. دستاورد تحقیق بیانگر آن است که عبدالرحمن منیف در رمان «مدن الملح» در توصیف گروه خودی (عرب ها) با کاربست استعاره، صفاتی همچون وطن خواهی، داشتن روحیه انقلابی، اتحاد و آزادمنشی را در متن القا می کند و در توصیف گروه غیر خودی (امریکایی ها و حکومت) ویژگی هایی همچون فریبکاری، خوف آفرینی، دخالت گری، تهاجم فرهنگی و دروغ کاری را به مخاطب القا می کند و به خوبی توانسته است تعارض میان عرب ها با حکومت و امریکایی ها را به تصویر بکشد. مهم ترین کارکرد استعاره در این رمان، مشروعیت وجود امریکا در کشور ها ی حوزه خلیج فارس است که به دلیل حمایت سردمداران از آنان و دادن وعده ها ی دروغین مادی، به آسانی محقق شده است. البته، نویسنده با دو ابزار طنز و عاطفه، کارکرد استعاره در رمان یادشده را به حداکثر رسانده است.

ترجمه شعر یکی از دشوارترین و پیچیده ترین انواع ترجمه است. آندره لفور ازجمله پژوهشگرانی است که برای ترجمه شعر الگویی ارائه داده است که دربرگیرنده هفت رهیافت است: 1. واجی یا آوایی، 2. تحت اللفظی، 3. موزون، 4. شعر به نثر، 5. مقفا، 6. شعر سپید، و 7. تعبیر. این رهیافت ها با نظر به ترجمه در زبان های غربی، به ویژه انگلیسی، مطرح شده است. نگارندگان این مقاله بر آن ند تا با معرفی این رهیافت ها و پیاده سازی آن بر روی ترجمه رباعی های خیام به فارسی و ترجمه شعر «عن انسان» محمود درویش از عربی به فارسی، میزان کارآمدی آن را در دو زبان عربی و فارسی بسنجند. اصلی ترین دستاوردهای این پژوهش به سبب واژه هایی با ریشه یکسان، واژگان و عروض مشابه، رهیافت واجی، تحت اللفظی، موزون، منثور، مقفا و تعبیر تا حد زیادی قابل تطبیق است؛ اما به سبب تفاوت فرم های شعری ای که زمینه رهیافت های لفور است با فرم شعرهای فارسی و عربی، رهیافت های لفور در جاهایی همخوان با شعر فارسی و عربی نیست؛ چنانچه در شعر فارسی در کنار قافیه گاهی ردیف هم می آید و رهیافت ششم به سبب نبود شعر سپید در زبان فارسی و عربی منتفی است.

پی بست ها و پیش بست های ضمیری، صرف نظر از جایگاه، نقش های مختلف نحوی دارند. در گویش ابوزیدآبادی سه ضمیر پی بستی و یک ضمیر پیش بستی وجود دارند. پی بست های فاعلی، مانند فارسی، در پایان اغلب نمودهای فعلی، به جز ماضی متعدی ظاهر می شوند ولی برخلاف فارسی در ماضی متعدی نقش پی بست مفعولی و متممی دارند. افزون براین می توانند بیانگر شمار مفرد و جمع، و به ویژه در سوم شخص مفرد، بیانگر جنس دستوری مفعول نیز باشند. گروه دیگر پی بست های شخصی اند که به جز ملکیت در فعل های ماضی متعدی، به غیر از استمراری، عامل اند. این پی بست ها می توانند میزبان اکثر واژه های جمله باشند. گروه چهارم پیش بست هایی هستند که در فعل ماضی استمراری متعدی، کنندة کار و در مضارع اخباری و التزامی متعدی در نقش مفعولی ظاهر می شوند، درنتیجه، غالب جمله هایی که در آنها از فعل متعدی استفاده می شود دو مفعولی هستند و براساس ساختار ارگتیو، مفعول در شمار و جنس با فعل مطابقت دارد. پی بست ها نقش عمده ای در آشکار ساختن واکه یا همخوانِ پایانیِ حذف شده دارند.

در نظام های آموزشی سراسر دنیا، انگاره آموزش تفکر در سطوح عالیتر از یک سو و استفاده از مطالب درسی به عنوان ابزاری برای تفکر از سوی دیگر سبب شده تا تفکر نقادانه به عنوان یک مفهوم بنیادین و یک آرمان آموزشی مطرح شود. انجام پژوهش به منظور فهم اینکه تفکر نقادانه به عنوان آرمانی آموزشی تا چه میزان واقعیت آموزشی پیدا کرده از اهمیت بسزایی برخوردار است. این پژوهش بر آنست تا جایگاه تفکر نقادانه در نظام آموزشی ایران را مطالعه و بررسی کند. در این راستا با بهره گیری از پرسشنامه های موجود و بومی سازی آنها از 300 شرکت کننده بزرگسال دارای مدرک دیپلم تا دکتری تخصصی مصاحبه به عمل آمد. نتایج پژوهش نشان داد که بیشتر شرکت کنندگان آشنایی کافی با تفکر نقادانه و نقش آن در آموزش ندارند و آموزش به شیوه سنتی که متمرکز بر حفظ مطالب درسی باشد را تجربه کرده اند. تفاوت معنا داری بین رشته های مختلف یا رده های تحصیلی مختلف مشاهده نشد.

Metadiscourse markers are used as one of the tools which make writing more effective in social environment and are regarded as one of the most important features in communication among people for expressing the information through different linguistic expressions with cohesive and logical constructions. Accordingly, the present study aimed to identify interactive and interactional metadiscourse in a targeted sample of 100 English research articles written by Iranian writers utilizing Hyland’s taxonomy. The sample included the discussion sections of randomly selected articles with 70000 running words published between 2010 and 2016. The overall findings disclosed that, in interactive metadiscourse category, the use of transitions, frame markers, and evidentials in social science articles were more frequent than those in medical science texts. The results further revealed that the use of endophoric markers and code glosses were almost the same. In interactional metadiscourse corpora, however, the findings demonstrated that writers used hedges, boosters, and self-mentions more frequently in medical science articles compared to those in social sciences. Comparatively, the discussion sections in social science texts contained a higher percentage of engagement markers. It was also found out that there was no significant difference in the use of attitude markers in both disciplines. Notably, the social science authors seemingly preferred to employ interactive metadiscourse markers more, while the medical science authors used interactional metadiscourse markers more frequently in their research articles.

معلمان می توانند فرآیند پیچیده یادگیری را در آموزش بطور اعم و در آموزش زبان خارجی بطور اخص تحت تاثیر قرار دهند. به تبع آن، درک عواملی که موفقیت آموزشی معلمان زبان خارجی را تحت تاثیر قرار می دهد به آموزش موثر معلمان کمک شایان می نماید. هدف این تحقیق بررسی نقش هوش معنوی در موفقیت آموزشی معلمان می باشد. در این راستا، این تحقیق رابطه بین هوش معنوی و موفقیت آموزشی معلمان را از منظر زبان آموزان بررسی کرد. همچنین، حدی که هوش معنوی معلمان زبان خارجی می تواند به موفقیت آموزشی آنها کمک نماید، مورد کنکاش قرار گرفت. به همین منظور، با روش کمی-کیفی، داده های کمی از پرسشنامه هایی که به 130 معلم زبان انگلیسی و 780 زبان آموز زبان انگلیسی داده شد، جمع آوری گردید. همچنین از داده های مصاحبه با 45 معلم زبان انگلیسی و مشاهدات کلاسی و تجزیه و تحلیل برنامه درسی برای سه سویه سازی داده ها استفاده گردید. نتایج ضریب همبستگی حاکی از وجود رابطه مثبت معناداری بین هوش معنوی معلمان و موفقیت آموزشی آنها داشت. همچنین، تحلیل رگرسیون چندگانه حاکی از تاثیر معنادار و نسبتاً بالای سه مولفه هوش معنوی (خود درکی متعالی، تجربه معنوی و شکیبایی) در موفقیت معلمان بود. تحلیل متعاقب کیفی نشان داد که معلمان با هوش معنوی بالاتر مسوولیت پذیرتر، با شهامت تر، خلاق تر، با اعتماد به نفس تر و آگاه تر و در رابطه بین- فردی موفق تر و کم اضطراب تر در کسب اهداف آموزشی خود بودند. نتایج تحقیق حاکی از این است که هوش معنوی بالا به معلمان در افزایش موفقیت آموزشی آنها و به تبع آن به موفقیت زبان آموزان کمک می نماید.