درخت حوزه‌های تخصصی

ترجمه و نوشتار دارای رویکردها و ویژگی های مشابهی هستند. این پژوهش به بررسی رابطه ترجمه و نوشتار با توجه به تفاوت های جنسیتی در کیفیت ترجمه متن بیانی و اطلاعی و سبک نگارش (بیانی و اطلاعی) مترجمان زن و مرد می پردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل 150 نفر (75 زن و 75 مرد) از دانشجویان سال آخر کارشناسی رشته مترجمی زبان انگلیسی از 10 دانشگاه کشور بود که به صورت تصادفی انتخاب شدند. شرکت کنندگان درابتدا دو پاراگراف انگلیسی شامل متن های بیانی و اطلاعی جهت ترجمه دریافت کردند و پس از آن، یک پاراگراف به زبان فارسی نگاشتند. کیفیت ترجمه و سبک نگارش به ترتیب توسط سه تن از متخصصان رشته ترجمه و سه تن از متخصصان رشته زبان شناسی بررسی وسپس یک بار بر اساس آزمون تی برای هریک از دوگروه زن و مرد به طور جداگانه و بار دیگر به صورت مقایسه ای با یکدیگر بر اساس آزمون تحلیل واریانس دو طرفه تجزیه و تحلیل شد. نتایج آزمون تی بیانگر وجود تفاوت معنادار میان کیفیت ترجمه مردان در متن بیانی با توجه به سبک نگارششان بود. نتایج آزمون تحلیل واریانس دو طرفه نیز حاکی از وجود رابطه معنادار میان متغیر سبک نگارش و کیفیت ترجمه متن بیانی بود. با این وجود، رابطه معناداری میان دیگر متغیرهای پژوهش یافت نشد

در این مقاله یک سامانه بازشناسی گفتار پیوسته برای زبان فارسی معرفی می شود و نقش مدل آوایی و مدل زبانی در آن مورد بررسی قرار می گیرد. مدل های آوایی با روش های مستقل از بافت و وابسته به بافت در این سامانه به کار رفته و نتایجِ به کارگیریِ آن ها ارائه شده است. مدل زبانیِ سه کلمه ای نیز با روش های مبتنی بر کلمه، مبتنی بر مقولة نحوی و مبتنی بر طبقه، با استفاده از پیکره متنیِ زبانِ فارسی استخراج و در سامانه بازشناسی به کار گرفته شده است. همچنین مدل زبانیِ دستوری مبتنی بر دستور ساخت- گروهیِ تعمیم یافته در این سامانه پیاده سازی شده و نیز در ترکیب با مدل زبانیِ آماری به کار رفته است. نتایج حاصل نشان می دهد که مدل آواییِ وابسته به بافت، مطابق انتظار، بهترین عملکرد را دارد. همچنین مدلِ زبانیِ سه کلمه ایِ مبتنی بر کلمه، نسبت به سایر روش های استخراجِ مدلِ زبانیِ آماری برتری دارد. درضمن ترکیبِ مدلِ زبانیِ دستوری با مدلِ زبانیِ آماری منجر به بهبودِ نتایجِ بازشناسی می شود. سامانه بازشناسیِ گفتارِ معرفی شده در این مقاله، اولین سامانه بازشناسی برای گفتارِ پیوستة فارسی بوده و با پشتوانه فعالیت های تحقیقاتیِ متعددی که برای پیاده سازیِ آن انجام شده است، قابلیت استفاده به صورت کاربردی را یافته است.

در کتاب‌های دستور ایتالیایی تنها از دو جهتِ فعل، صحبت شده است، اما اگر ازدیدگاه کاربردشناختی به مجهول نگاه کنیم، آن را هم‌چون یکی از ابزارهای زبانی برای نشان دادن نگرش و منظری متفاوت به یک رویداد می‌بینیم. در این مقاله، تغییر منظر گوینده را، با توجه به نظریه ظرفیت، بررسی می‌کنیم. بنابر‌این نظریه، هر فعل، بر اساس ظرفیتش، از پیش مشخص می‌کند که در چه محیط نحوی ظاهر می‌شود و چه سازه‌هایی باید و یا می‌توانند هم‌نشین آن شوند. بنابراین با تغییر در ظرفیت فعل، از جمله با کاهش ظرفیت آن، می‌توانیم سازه‌ها و در نتیجه ساختار جمله را تغییر دهیم و این یکی از راه‌های بیان یک عمل از منظری متفاوت است. در همین چارچوب می‌کوشیم نشان‌دهیم زبان ایتالیایی دارای سه جهت معلوم، میانه و مجهول است که درجهت میانه عنصر مجهول غالب است. همچنین سازوکارهایی که برای ساخت‌های مجهولی و میانه به‌کار می‌رود، نشان داده خواهد شد.

دادگان های گفتاری نقش مهمی را در تحقیقات و پیاده سازی های مربوط با زبان شناسی رایانه ای ایفا می کنند. در این مقاله، پس از مطالعه واحدهای آوایی مختلف قابل استفاده برای این منظور، مراحل تهیه یک دادگان دایفون ویژه زبان فارسی ارایه می شود. برای این منظور، در ابتدا پایگاه واژگانی که دایفون های زبان را شامل شوند، تهیه گردید. سپس نرم افزاری طراحی و پیاده سازی شد که با گرفتن صورت های واجی واژه ها، دایفون هایی را که قرار است از آن استخراج شوند، مشخص کند. در مرحله بعد سیگنال های گفتاری واژه ها ضبط گردید و نکات افزایش بررسی گردید. در پایان نیز جداسازی دایفون ها و تهیه دادگان مورد نظر صورت پذیرفت. برای افزایش دقت دادگان تهیه شده، مراحل جداسازی دایفون ها از سیگنال های گفتاری ضبط شده با استفاده از سه روش شنوایی، بررسی سیگنال زمانی و مطالعه طیف نگاشت، ارزیابی و از ترکیب هر سه روش برای افزایش دقت دادگان استفاده شد.

در این مقاله ابتدا انواع بسامد شامل بسامد مورد (token frequency) و بسامد نوع (type frequency) در مطالعات زبانی معرفی می شود. سپس با تحلیل و واکاوی تعدادی از ساختهای زبانی، به بررسی تغییراتی که به موجب هر کدام از انواع بسامد در ساختهای نحوی و زبانی به وجود می آید می پردازیم و بر اساس این تغییرات، اثرات بسامد مورد را به دو نوع اثر فروکاهنده (reduction effect) و اثر حفظ کننده (conserving effect) تقسیم و اثرات بسامد نوع را در زایایی نحوی (syntactic productivity) بررسی می کنیم. اثرات بسامد مورد در نحو و تعامل آن با اثر بسامد نوع در طول زمان این امکان را به ما می دهد تا بسیاری از شرایط زبانی را که به نظر دلبخواهی می نماید تبیین نماییم.

کتاب نظریه وزنیِ تکیه؛ اصول و مطالعاتِ موردی اثر بروس هیز (1995)، ما را با روشی ساده، و درعین حال دقیق، برای بررسیِ رده شناختیِ تکیه، براساسِ ساختِ وزنیِ کلمات و ضربِ آن ها در زبان های گوناگون آشنا می سازد. بروس هیز تصریح می کند که تکیه عبارت است از ظهورِ زبان شناختیِ ساختارِ ضربی[1]، و در ادامه می گوید که تکیه دارای ویژگی های خاصی است که صرفاً با توجه به ساختار وزنیِ زبان قابلِ شناسایی است. برای درکِ بهترِ کارِ او لازم است نگاهی اجمالی به راهی بیاندازیم که کتابِ حاضر را می توان مهم ترین دستاوردِ آن دانست. در این مقاله نشان می دهیم که چگونه هیز نظریه رده شناختی و مهمِ خود، یعنی نظریه تکیه وزنی، را در سومین مرحله از مراحلِ رشدِ نظریه وزنی، عرضه کرد.

George Bernard Shaw's masterpiece Pygmalion deals with the social function of language and reveals that Linguistic Competence is one of the markers of social status. It presents the story of the social transformation of a flower girl into a ‘lady’ through linguistic retraining. This work has been analyzed from a variety of perspectives such as Freudian psychology and sociolinguistic perspectives. With regard to the social function of language we can offer two interpretations of the play: a story of successful education and social self transformation, or a failed dream of education in which education not only does not promote the social status of the main character but also results in a crisis of identity for her. This article aims at exploring the process of acculturation in terms of the sociological theories of Pierre Bourdieu whose concepts of habitus, field, and capital are considered as a significant contribution to the disciplines of cultural studies, anthropology and sociology. In Shaw’s play the social positions of different characters change in different ways: through accumulation of cultural capital, especially language retraining, or through gaining economic and symbolic capital. Bourdieu’s insights, the writers maintain, can shed some light on the significance and modality of these changes. As such, the paper makes a case for the relevance of Bourdieu in studying Shaw’s work.

سببی ها جزء جهانی های ذهن هستند و همواره در همه زبان ها خود را نمایان می سازند. با توجه به اصل نسبیت زبان، واقعیت های زبانی بر واقعیت های جهان خارج منطبق نیستند و این عدم تطابق هم در عرصه واژگان و هم در دستور زبان های مختلف خود را نشان می دهد. با توجه به تفاوت های ساختاری زبان های روسی و فارسی، امکانات زبانی برای بیان سببی ها در دو زبان متفاوت است. بدین علت تداخل زبان مادری می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در یادگیری و بروز خطا های زبانی مربوط به بیان سببی ها از طرف زبان آموزان باشد. با استناد به یافته های زبان شناسی مقابله ای می توان با مقایسه زبان ها خطا های محتمل را پیش بینی و برای ممانعت از وقوع آن ها برنامه های صحیح آموزشی را تدوین کرد. مقاله حاضر خطا های ایجاد شده مربوط به بیان سببی ها را در گروه واژه های پایدار با حرف اضافه «от» و دلایل ایجاد تداخل زبانی و خطا های ترجمه ای را مورد بررسی قرار می دهد.