روانشناسی بالینی

روانشناسی بالینی

روانشناسی بالینی سال سیزدهم تایستان 1400 شماره 2 (پیاپی 50) (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ویژگی های روانشناختی بیماران ایرانی تحت عمل جراحی چاقی در دوران همه گیری و قرنطینه کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کووید 19 جراحی چاقی اضطراب افسردگی استرس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 435 تعداد دانلود : 594
مقدمه: بیماری های فراگیر به عنوان شناخته شده ترین عوامل در ایجاد پریشانی روانی هستند. مطالعه حاضر، ویژگی های روانشناختی همه گیری کووید-19 را در بیماران ایرانی شرکت کننده در برنامه جراحی چاقی را بررسی می کند. روش: در دوران قرنطینه، بیماران از میان افرادی که متقاضی جراحی چاقی بودند و یا در مرحله پیگیری بعد از جراحی چاقی بودند، انتخاب شدند و از آنها خواسته شد تا مقیاس های افسردگی- اضطراب -استرس21 و پرسشنامه خود- ارزیابی 22 آیتمی را که تاب آوری، تغییر در رفتار خوردن و پاسخ های هیجانی را می سنجد، تکمیل کنند. یافته ها: 59% از 434 نفر شرکت کننده، نگران همه گیری بودند و 63% نگران سلامتی خود یا بستگانشان بودند. به ترتیب 37% و 56% احساس تنهایی و کسالت داشتند. 66% با افزایش دفعات میان وعده مواجه شدند و 55% نسبت به قبل، احساس گرسنگی بیشتری می کردند و 39% تکانه بیشتری برای غذا خوردن گزارش کردند. 49% احساس می کردند که نمی توانند از یک رژیم غذایی توصیه شده توسط پزشک پیروی کنند. آنالیز رگرسیون لجستیک، رابطه بین تعداد میان وعده، گرسنگی، خوردن تکانشی و اضطراب، استرس و یا علائم افسردگی را نشان داد. نتیجه گیری: همه گیری منجر به افزایش پریشانی روانشناختی در بیماران با سابقه جراحی فعلی یا گذشته، کاهش کیفیت زندگی و تأثیر بر رعایت رژیم غذایی می شود. حمایت روانشناختی هدفمند در زمان افزایش استرس برای افراد مستعد (مانند بیماران چاقی قبل و بعد از عمل) ضروری است.
۲.

پیش بینی اضطراب کرونا براساس کیفیت خواب: تحلیل نقش تعدیل کنندگی جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب کرونا کیفیت خواب بیماری COVID-19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 284 تعداد دانلود : 704
مقدمه: بیماری COVID-19 علاوه بر سلامت جسمی، تهدیدی برای سلامت روان نیز محسوب می شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش کیفیت خواب در پیش بینی اضطراب کرونا با توجه به نقش تعدیل گر جنسیت انجام شد. روش: روش شناسی این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه افراد 18 تا 50 ساله بود که به صورت اینترنتی در پژوهش شرکت کردند. جهت نمونه گیری افرادی که پرسشنامه را به صورت آنلاین تکمیل کردند، انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه کیفیت خواب پتزبورگ و اضطراب کرونا بود. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که با شروع اپیدمی کرونا کیفیت خواب در هر دو جنس کاهش محسوسی یافته است و کیفیت خواب و مولفه های آن توان پیش بینی اضطراب کرونا را دارند. همچنین تحلیل اثرات تعدیل کنندگی جنسیت نیز نشان داد که مولفه های کیفیت خواب و شاخص کیفیت خواب توان پیش بینی اضطراب کرونا در زنان و مردان دارند، اما مقدار ضریب پیش بینی در گروه مردان بیشتر بود. نتیجه گیری: از آنجا که شیوع اضطراب ناشی از بیماری COVID-19 می تواند بر کیفیت خواب اثرگذار باشد، از این رو به نظر لازم است که آموزش هایی در اختیار افراد جامعه به خصوص افرادی که بیشتر در معرض تجربه اضطراب شدید کرونا هستند، قرار داده شود تا بتوانند اضطراب خود را کنترل کنند.
۳.

کووید 19 و آسیب های روانشناختی : ترسیم نقشه علمی پژوهش های بین المللی در پایگاه استنادی وب آوساینس(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کووید 19 آسیب های روان شناختی نقشه علمی تحلیل هم رخداد واژگان علم سنجی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 978 تعداد دانلود : 95
زمینه و هدف: از زمان همه گیری کووید 19 همه جهان تحت تاثیر این ویروس قرار گرفته است. در کنار پیامدهای اقتصادی و اجتماعی این بیماری، شناخت و تاثیر آسیب های روان شناختی این بیماری در جامعه دارای اهمیت و ضرورت می باشد. هدف این پژوهش، ترسیم نقشه علمی یا ساختار فکری حوزه موضوعی کویید 19 و آسیب های روان شناختی در پایگاه های وب آو ساینس طی سال های 2019 تا 2021 می باشد. بررسی روند رشد، مهم ترین کشورها، نویسندگان، دانشگاه ها، مجلات، واژه های به کاررفته در پژوهش های مربوط به کووید 19 و آسیب های روان شناختی بوده است. مواد و روش ها: این پژوهش با استفاده از روش های علم سنجی و به کمک فن تحلیل هم رخداد واژگان با استفاده از نرم افزار VOSviewer انجام شده است. یافته ها: بررسی داده های استخراج شده نشان داد که در طی بازه سال های 2019 تا 2021 تعداد 3690 مدرک علمی در حوزه کویید 19 و آسیب های روان شناختی در پایگاه وب او ساینس نمایه شده است. نتایج این پژوهش نشان داد که نقشه علمی حوزه کووید و آسیب های روان شناختی آن از 4 خوشه موضوعی اصلی تأثیر کویید 19 بر استرس، اضطراب، افسردگی و سلامت روان تشکیل شده است. وانگ، ژانگ، و گریفیت از مهم ترین و پرتولیدترین نویسندگان، این حوزه بوده اند. پرتولید ترین کشور و دانشگاه در این زمینه متعلق به کشور آمریکا و دانشگاه HUAZHONG UNIV SCI TECHNOL از کشور چین بوده است.
۴.

اثربخشی مداخله شناختی-رفتاری ویدئویی بر اضطراب سلامت و حساسیت اضطرابی افراد با سطوح بالای اضطراب کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کووید 19 درمان شناختی - رفتاری مداخله ویدئویی اضطراب سلامت حساسیت اضطرابی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 910 تعداد دانلود : 247
مقدمه: مداخلات شناختی-رفتاری به عنوان درمان های صف اول در اختلالات اضطرابی شناخته می شوند. با این حال، پیچیدگی های همچون قرنطینه، ارائه چهره به چهره مداخله را دشوار کرده است. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی مداخله شناختی-رفتاری ویدئویی بر اضطراب سلامت و حساسیت اضطرابی افراد با سطوح بالای اضطراب کووید-19 است. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون–پس آزمون با گروه کنترل بود. بر طبق معیارهای اصول تشخیصی اضطراب سلامت در راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی-نسخه پنجم و پرسشنامه اضطراب کووید-19، 138 شرکت کننده با سطوح بالای اضطراب کووید-19 به شیوه نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (69=n) و کنترل (69=n) گمارده شدند. گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل، 10 جلسه مداخله شناختی-رفتاری ویدئویی دریافت کردند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه اضطراب کووید-19، سنجه کوتاه اضطراب سلامت، و شاخص حساسیت اضطرابی بودند. در نهایت، داده ها با استفاده از روش آماری مانکوا تحلیل شدند. یافته ها: نتایج این پژوهش نشان داد که مداخله شناختی-رفتاری منجر به کاهش اضطراب سلامت و حساسیت اضطراب شرکت کنندگان گروه آزمایش شد (001/0 >p). در این بین، مداخله حاضر برای مؤلفه های اضطراب سلامت کارآمدتر بوده است. نتیجه گیری: با توجه به اضطراب گسترده جامعه در مورد کووید-19 و همچنین پیچیدگی های ارائه چهره به چهره درمان شناختی-رفتاری، استفاده از مداخله شناختی-رفتاری ویدئویی می تواند روشی فوری، مختصر و ارزان قیمت بر بهبود سلامت روانی جامعه باشد. .
۵.

چالش های روانشناختی و تحولی افراد در قرنطینه در پاندمی COVID-19: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قرنطینه مواجهه کووید 19 مکانیسم های دفاعی تحلیل محتوا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 127 تعداد دانلود : 648
مقدمه: بیماری کووید 19 در اواخر دسامبر ۲۰۱۹ بسیار سریع همه دنیا را فرا گرفت که در پی آن افراد وارد قرنطینه خانگی شدند.گرچه زندگی در قرنطینه با پیامد های روانشناختی، اقتصادی و اجتماعی همراه است، اما مواجهه افراد در این شرایط، متفاوت و قابل تأمل می باشد که در این مطالعه با نگاه روانپویشی به آن پرداختیم. روش ها: این پژوهش به روش کیفی و تحلیل محتوا صورت گرفته است. فرایند گردآوری داده ها مشتمل بر ۱۰ مصاحبه نیمه ساختار یافته با افراد تحت شرایط قرنطینه ۳ ماهه از ابتدای شروع بیماری در ایران، صورت گرفته است. نمونه گیری به صورت هدفمند در تهران، در سال ۱۳۹۹ آغاز و تا اشباع داده ها ادامه یافت. تحلیل داده ها همزمان با جمع آوری داده ها و به روش آنالیز محتوای کیفی انجام شد. یافته ها: تحلیل داده ها منجر به استخراج ۵ طبقه اصلی شد که بیانگر تجربیات و احساسات و انواع مواجهه با شرایط حاضر است که شامل: ترس و اضطراب، انواع مواجهه با شیوع بیماری، ارتقاء سطح بهداشت، موضع گیری نسبت به مبتلایان و رشد تحت فشار می باشد. نتیجه گیری: افراد در برخورد با شرایط پیش رو رفتارهای متفاوتی از خود نشان داده اند که ناشی از مکانیزم های دفاعی آنان بوده است و از رهگذر این شرایط به تجربه و درک جدیدی نائل آمده اند. باتوجه به بروز احساسات منفی روانشناختی، این پژوهش اطلاعاتی در اختیار روانشناسان و فعالان حوزه روان در جهت پیشگیری و درمان قرار می دهد.
۶.

کوید-19 و اضطراب مادران مراقب کودکان مبتلا به کم توانی عقلانی شدید و عمیق: اثربخشی آموزش تنظیم هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب تنظیم هیجان کم توانی عقلانی کوید-19 مادران مراقب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 432 تعداد دانلود : 771
مقدمه: کوید-19 منجر به مشکلات روان شناختی زیادی در جامعه شده است. این بیماری می تواند موجب مشکلات روان شناختی از جمله اضطراب در مادران مراقب کودکان دارای کم توانی عقلانی شدید و عمیق شود. هدف پژوهش حاضر اثربخشی آموزش تنظیم هیجان بر علائم اضطراب در مادران مراقب کودکان کم توان عقلانی عمیق و شدید در دوره کوید-19 بود. روش : روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری این پژوهش را کل مادران مراقب کودکان کم توان عقلانی شدید و عمیق شهرستان رزن تشکیل دادند (88=N). برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اضطراب بک استفاده شد. در این پژوهش 26 نفر از مادران دارای شدت علائم اضطراب در دو گروه آزمایش و کنترل به صورت تصادفی جایگزین شدند. برای گروه آزمایش آموزش تنظیم هیجان در 8 جلسه آموزش داده شد و گروه کنترل در حین جلسات آموزشی را دریافت نکردند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس با اندازه گیری مکرر استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که 72/72 درصد مادران مراقب کودکان مبتلا به کم توانی عقلانی شدید و عمیق اضطراب متوسط تا شدید و 22/60 درصد اضطراب شدید داشتند. نتایج تحلیل کواریانس با اندازه گیری مکرر نشان داد که آموزش تنظیم هیجان بر کاهش اضطراب مادران مراقب کودکان دارای کم توانی عقلانی شدید و عمیق در دوره کوید-19 اثربخش بوده است )05/0>p). نتیجه گیری: با توجه به نتایج، آموزش تنظیم هیجان برای کاهش علائم اضطراب مادران مراقب کودکان دارای کم توانی عقلانی شدید و عمیق پیشنهاد می شود.
۷.

پیش بینی رفتارهای انطباقی در برابر کووید 19 بر اساس نقش عواطف، خودشفقتی و آسیب پذیری روانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آسیب پذیری روانی خودشفقتی رفتار انطباقی عواطف کووید 19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 690 تعداد دانلود : 88
مقدمه: با توجه به نقش عوامل روان شناختی در رفتارهای انطباقی، هدف پژوهش حاضر پیش بینی رفتارهای انطباقی بزرگسالان در برابر کووید 19 بر اساس نقش عواطف مثبت و منفی، خودشفقتی و آسیب پذیری روانی است. روش: این پژوهش توصیفی، با طرح همبستگی انجام شد. شرکت کنندگان در تحقیق 284 بزرگسال ساکن شهر رشت بودند که به صورت در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه رفتارهای انطباقی در برابر کووید 19 کلارک و همکاران، پرسشنامه عواطف مثبت و منفی واتسون و همکاران، فرم کوتاه شفقت به خود نف و فرم کوتاه پرسشنامه نشانه های دورا و همکاران را به صورت آنلاین تکمیل نمودند. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه نشان داد که عواطف مثبت و منفی، شفقت به خود و آسیب پذیری روانی 31/1 درصد واریانس رفتارهای انطباقی بزرگسالان در برابر ویروس کووید 19 را پیش بینی می کنند. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش حاکی از نقش مهم عواطف، خودشفقتی و آسیب پذیری روانی در پیش بینی به کار بستن رفتارهای انطباقی در برابر کووید 19 در بزرگسالان است. پیشنهاد می شود که برنامه های آموزشی با هدف افزایش خودشفقتی و عواطف مثبت و کاهش آسیب پذیری و عواطف منفی بزرگسالان برای مقاوم سازی افراد در شرایط کنونی طراحی و اجرا شوند.
۸.

نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و نگرانی در رابطه بین تاب آوری و اضطراب ابتلاء به کووید- 19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب تاب آوری تنظیم هیجان کووید-19 نگرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 580 تعداد دانلود : 223
مقدمه: کروناویروس ها خانواده بزرگی از ویروس ها و زیر مجموعه کروناویریده هستند که از ویروس سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری های شدیدتری همچون سارس، مرس و کووید ۱۹ را شامل می شود. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم شناختی هیجان و نگرانی در رابطه بین تاب آوری و اضطراب ابتلاء به کووید-19 بود. روش: روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری پژوهش حاضر شامل تمام ساکنان شهر کرج در بهار سال 1399 بود که از میان آن ها 360 نفر به روش نمونه گیری در دسترس آنلاین انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس تاب آوری کانر و دیویدسون (2003)؛ پرسشنامه نگرانی ایالت پنسیلوانیا مایر و همکاران (1990)؛ پرسشنامه گارنفسکی و همکاران (2001)؛ مقیاس اضطراب بیماری کرونا علی پور و همکاران (1398) بود. جهت تحلیل داده ها از روش مدلیابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد رابطه مستقیم بین تاب آوری با راهبردهای مثبت (278/0=β، 010/0=P) و منفی (232/0-=β، 010/0=P) تنظیم شناختی هیجان و نگرانی (451/0-=β، 015/0=P) معنادار بود. رابطه مستقیم بین تاب آوری (390/0-=β، 040/0=P)، راهبردهای مثبت (270/0-=β، 006/0=P) و منفی (200/0=β، 003/0=P) تنظیم شناختی هیجان و نگرانی (226/0=β، 006/0=P) با اضطراب ابتلاء به کووید-19 معنادار بود. رابطه غیرمستقیم بین تاب آوری (178/0-=β، 007/0=P) با اضطراب ابتلاء به کووید-19 معنادار بود. نتیجه گیری: افرادی که از تاب آوری چندان بالایی برخوردار نیستند در مواجه با احتمال بالای ابتلاء به ویروس کووید-19، مستعد نگرانی درباره ابتلاء به این ویروس و متوسل شدن به راهبردهای منفی تنظیم شناختی هیجان هستند که بر اضطراب ابتلاء به کووید-19 می افزاید.
۹.

رابطه استرس ادراک شده و اضطراب اجتماعی با انسجام روانی در بحران های پاندومی، با تأکید بر بیماران کووید 19 ترخیصی از بیمارستان واسعی سبزوار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس ادراک شده اضطراب اجتماعی انسجام روانی بیماران کووید 19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 796 تعداد دانلود : 476
مقدمه : هدف پژوهش حاضر پیش بینی انسجام روانی بر اساس استرس ادراک شده و اضطراب اجتماعی در بحرانهای پاندومی، با تأکید بر بیماران کووید 19 ترخیصی از بیمارستان واسعی سبزوار بود. روش: پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بوده و جامعه آماری آن را کلیه بیماران کووید 19 ترخیصی از بیمارستان واسعی سبزوار در سال 1399 به تعداد 4500 نفر تشکیل داده اند که تعداد 351 نفر از آن ها بر اساس جدول مورگان و به روش نمونه گیری تصادفی و در دسترس به عنوان نمونه آماری انتخاب شده اند. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش مقیاس استرس ادراک شده کوهن (PSS) و همکاران، مقیاس اضطراب اجتماعی لایبویتز(LSAS) و مقیاس انسجام روانی فلنسبرگ و همکاران(SCQ) بود. یافته ها: به منظور تحلیل داده ها از ضریب همبستگی و تحلیل رگرسیون با روش گام به گام استفاده شد. نتایج نشان داد که بین استرس ادراک شده و اضطراب اجتماعی و مؤلفه های آن با احساس انسجام روانی در جهت منفی ارتباط معنی دار وجود دارد و از میان مؤلفه های اضطراب اجتماعی، سهم اضطراب موقعیت اجتماعی بیشتر است(001/0=p). نتیجه گیری: به طورکلی می توان نتیجه گرفت که احساس انسجام روانی در بیماران بهبودیافته از کرونا می تواند پیش بینی کننده منفی برای استرس ادراک شده و اضطراب اجتماعی باشد و نقش پیشگیرانه ای داشته باشد و اقدامات روان شناختی فردی و گروهی در خصوص انسجام روانی، می تواند با کاهش استرس ادراک شده و اضطراب اجتماعی افراد بیانجامد و به سلامت روان جمعی کمک نماید
۱۰.

تحلیل مضامین ابعاد سلامت روان متأثر از همه گیری ویروس کرونا: پژوهشی کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس اضطراب بیماری کرونا (کووید 19) سلامت روان فاجعه روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 754 تعداد دانلود : 375
مقدمه: همه گیر بودن بیماری کووید 19 در کل کشورهای جهان، سلامت روان شناختی و جسمی افراد جوامع را به خطر انداخته است و به دلیل ماهیت مرموز، غیرقابل کنترل، پیش بینی ناپذیری، وسریع انتشار بودن زمینه را برای گسترش مشکلات روان شناختی در بعد سلامت روانی افراد فراهم آورده است. هدف از این پژوهش تحلیل تجارب زیسته افراد در بعد سلامت روان در دوران همه گیری بیماری کرونا بود. روش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و به لحاظ روش شناسی کیفی از نوع پدیدارشناسی بود. تعداد 31 نفر از افرادی که به بیماری کووید 19 مبتلا نشده بودند، به عنوان نمونه با روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع نظری اطلاعات انتخاب شد. اطلاعات حاصل از پژوهش با استفاده از مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری و پس از پیاده سازی، جهت تحلیل این اطلاعات از روش تحلیل مضمون استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از مصاحبه ها در 7 مضمون اصلی (فاجعه روانی، استرس، اضطراب، خلق افسرده، خلق تحریک پذیر، وسواس، گرفتار شدن در تعارض) و 27 مضمون فرعی استخراج و طبقه بندی شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که شیوع بیماری کووید 19 تمامی ابعاد سلامت روان افراد را به شدت تحت تأثیر خود قرار می دهد و اثرات جدی آن بر ابعاد مختلف زندگی فردی، خانوادگی، اجتماعی، اقتصادی و شغلی و فرهنگی مشهود است.
۱۱.

رابطه اضطراب کرونا با اضطراب سلامتی: نقش میانجی گری دشواری تنظیم هیجان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب کرونا دشواری تنظیم هیجان اضطراب سلامتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 279 تعداد دانلود : 646
مقدمه : پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش میانجی گری دشواری تنظیم هیجان در رابطه بین اضطراب کرونا و اضطراب سلامتی انجام گرفت. روش : طرح پژوهش حاضر توصیفی - همبستگی و از نوع تحلیل مسیر بود. جامعه آماری این پژوهش، شامل بزرگسالان ایرانی بودند که از این میان 598 نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های اضطراب سلامتی (HAI-18)، اضطراب کرونا (CDAS) و دشواری تنظیم هیجان گرتز و روئمر (DERS) جمع آوری شدند. داده ها با استفاده از روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر از طریق نرم افزارهای SPSS و AMOS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان دادند که مدل پیشنهادی به خوبی برازش شده است. در این مدل اضطراب کرونا اثر مستقیم و معناداری بر دشواری تنظیم هیجان داشت، اضطراب کرونا و دشواری تنظیم هیجان اثر مستقیم و معناداری بر اضطراب سلامتی داشتند؛ و همچنین دشواری تنظیم هیجان به طور معنی داری بین اضطراب کرونا و اضطراب سلامتی میانجی گری کردند. نتیجه گیری: اضطراب کرونا و دشواری تنظیم هیجان اثر مستقیم و معناداری بر اضطراب سلامتی دارند و همچنین دشواری تنظیم هیجان نقش میانجی را در بین اضطراب کرونا و اضطراب سلامتی دارد.
۱۲.

تأثیرات روانی ویروس کرونا و قرنطینه ی پس از آن برکودکان با استفاده از آزمون های ترسیمی : یک مطالعه موردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بیماری کرونا سلامت روان قرنطینگی کودکان آزمون های ترسیمی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 442 تعداد دانلود : 371
مقدمه: سلامت روان افراد، به ویژه کودکان، جزو اولویتهای مهم هر جامعه ای محسوب می شود؛ بنابراین شناسایی و بررسی عوامل تأثیرگذار بر آن بسیار حائز اهمیت است. مقاله ی حاضر به بررسی تأثیرات روانشناختی ویروس کرونا و قرنطینگی متعاقب آن بر این گروه مهم و آسیب پذیر میپردازد. روش: با استفاده از روش مطالعه موردی، چهار کودک پایه ششم دبستان که برای دو ماه در قرنطینه خانگی بودند مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور درک بهتر مسائل روانشناختی کودکان، از ترکیب آزمونهای ترسیمی (آزمونهای ترسیم درخت (TDT)،ترسیم شخص (DAP)و ترسیم حیوان) برای گردآوری داده ها استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل و تفسیرترسیم ها بیانگر وجود اضطراب و ترس، سرزندگی کم، پرخاشگری و خصومت، کمبود و جستجوی احساس امنیت و بازداری، احساس ناکارامدی، تردید و انفعال است. نشانگان افسردگی به طور معنادار در ترسیم ها وجود نداشت. نتیجه گیری: نتایج نشان داد بیماری کرونا و قرنطینگی، بیش از افسرده کردن کودکان، باعث ایجاد اضطراب، احساس ناامنی و کاهش سرزندگی شده است؛ در نتیجه لازم است با روشهای مختلف از جمله دادن اطلاعات مناسبت در خصوص این بیماری، حس عدم امنیت، اضطراب و تردید کودک برطرف شده و راه های مقابله و مواجهه مؤثر را بیاموزد. تحقیقات بیشتری با نمونه بزرگتر برای اعتبارسنجی این یافته ها لازم است. واژگان کلیدی: بیماری کرونا، سلامت روان، قرنطینگی، کودکان، آزمونهای ترسیمی
۱۳.

نقش میانجی گری سبک های مقابله با کرونا و استرس ادراک شده در رابطه بین حمایت اجتماعی و پرخاشگری در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: ویروس کرونا حمایت اجتماعی ادراک شده سبک های مقابله ای پرخاشگری استرس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 180 تعداد دانلود : 243
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجیگر سبک های مقابله با کرونا و استرس ادراک شده در رابطه بین حمایت اجتماعی و پرخاشگری در نوجوانان انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر همبستگی از نوع مدلسازی معادلات ساختاری است. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر تهران بود که در نیمسال اول سال تحصیلی 1400-1399 مشغول تحصیل بودند. حجم نمونه با روش نمونه گیری داوطلبانه 352 نفر را شامل می شد و از پرسشنامه های سبک مقابله با کرونا، حمایت اجتماعی، مقیاس پرخاشگری نوجوانان و مقیاس استرس ادارک شده استفاده شد. داده ها با استفاده از روش آمار توصیفی و تحلیل معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار AMOS و SPSS مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: اثر حمایت اجتماعی بر پرخاشگری با ضرایب بتای 26/- معنی دار است. اثر استرس اداراک شده بر پرخاشگری با ضریب بتای30/ معنی دار است. اثر سبک های مقابله ای بر پرخاشگری با ضریب بتا 22/ معنی دار است. اثر غیرمستقیم حمایت اجتماعی بر پرخاشگری به واسطه سبک های مقابله با کرونا و استرس ادراک شده با ضریب بتای -/17 معنی دار است. نتیجه گیری: حمایت اجتماعی، سبک های مقابله با کرونا و استرس ادراک شده بر پرخاشگری اثر مستقیم و معناداری دارند. سبک های مقابله با کرونا و استرس ادراک شده رابطه بین حمایت اجتماعی و پرخاشگری را میانجی گری می کند.
۱۴.

تجربه زیسته نوجوانان از شیوع بیماری کووید-19 و قرنطینه خانگی در پیک اول و دوم پاندمی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجربه زیسته قرنطینه کووید-19 نوجوان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 112 تعداد دانلود : 894
مقدمه: هدف این مطالعه توصیف و مقایسه تجربه زیسته نوجوانان(18-12 سال) از شیوع بیماری کووید-19 و قرنطینه خانگی در دو پیک اول و دوم بیماری بود. روش: این مطالعه به روش کیفی و پدیدارشناسی توصیفی انجام شد. 12 شرکت کننده به روش نمونه گیری هدفمند و در دسترس انتخاب شده و در طی دو پیک اول کرونا مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. داده ها با مصاحبه 10 نفر به اشباع رسید و برای اطمینان بیشتر مصاحبه تا 12 نفر ادامه یافت. یافته ها با روش هفت مرحله ای کلایزی تحلیل شد. یافته ها: نتایج در 7 خوشه اصلی و 11 خوشه فرعی که در هر دو پیک مشترک بودند، قرارگرفت. در پیک دوم 2 خوشه اصلی و یک خوشه فرعی به خوشه های مشترک اضافه شد. خوشه های اصلی عبارتند از: مواجهه با کرونا، نگرانی های تجربه شده، باورها در خصوص کرونا، تغییرات در روابط خانوادگی، آثار قرنطینه، راهبردهای مقابله ای در برخورد با کرونا، مکانیسم های دفاعی و دو خوشه جدید در پیک دوم باورها در خصوص آموزش الکترونیک و تجربه ی ابتلای یکی از نزدیکان بود. نتیجه گیری: یافته ها نشان داد نوجوانان در شرایط بروز یک بحران همه گیر مصرانه به دنبال سبک زندگی پیشین خود بوده و راهبردهای مقابله ای آنان به گونه ای است که تلاش اندکی در جهت ایجاد سبک زندگی جدید و منطبق با شرایط بحران می کنند. بنابراین لازم است این مسئله در طراحی مداخلات روانشناختی و مشاوره ای برای نوجوانان در ایام پاندمی کرونا مورد توجه قرار گیرد.
۱۵.

اثربخشی شناخت درمانی مثبت نگر بر نشانگان افت روحیه زنان، با تجربه کووید-19(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: شناخت درمانی مثبت نگر نشانگان افت روحیه زنان احساس درماندگی احساس ملالت ویروس کووید 19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 176 تعداد دانلود : 634
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر برسی اثربخشی شناخت درمانی مثبت نگر در کاهش نشانگان افت روحیه زنان بیمار مبتلا به کووید-19 بود. روش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با دو گروه آزمایش و کنترل بهمراه پیش آزمون – پس آزمون می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه زنان 25 تا 45 ساله ای که در فاصله زمانی مهر تا دی ماه 1399 به دلیل ابتلا به کووید-19 در درمانگاه پنجم آذر سمنان مراجعه داشته اند از این میان تعداد 30 نفر به صورت در دسترس انتخاب شدند و در دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل گمارده شدند. دو گروه در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون به پرسشنامه افت روحیه (DS)، پاسخ دادند و گروه آزمایش نیز بین دو مرحله، آموزش شناخت درمانی مثبت نگر را به صورت آنلاین دریافت کردند. یافته ها: برای تحلیل آماری از تحلیل کواریانس چند متغیره (MANCOVA) و تحلیل کواریانس (ANCOVA) استفاده شد. تحلیل آماری نشان داد که مداخله شناخت درمانی مثبت نگر به کاهش معنادار مؤلفه های بی معنایی، یأس، احساس ملالت، احساس درماندگی و احساس شکست و نمره کل افت روحیه در گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل شده است. نتیجه گیری: شناخت درمانی مثبت نگر باعث کاهش نشانگان افت روحیه زنان بیمار مبتلا به کووید-19 گردید، در نتیجه استفاده از این روش می تواند در کاهش برخی مشکلات روانشناختی این بیماران مؤثر باشد.
۱۶.

تعیین رفتارهای خودمراقبتی مرتبط با 19-COVID در دانشجویان بر اساس اضطراب کرونا و عوامل جمعیت شناختی: یک مطالعه مقطعی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب رفتارهای خودمراقبتی دانشجویان بیماری COVID-19

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 248 تعداد دانلود : 96
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش عوامل جمعیت شناختی مؤثر بر اضطراب کرونا و رفتارهای خودمراقبتی در پیشگیری از ابتلای به ویروس 19-COVID در دانشجویان انجام شد. روش: روش پژوهش حاضر کاربردی- مقطعی و جامعه آماری دانشجویان دانشگاه های شهر اراک بود. نمونه شامل 215 دانشجو بود که با نمونه گیری گلوله برفی و در دسترس به روش برخط و با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی انتخاب شدند و پرسشنامه های اضطراب بیماری کرونا علی پور، قدمی، علی پور و عبداله زاده (1398)، پرسشنامه خودمراقبتی مرتبط با کرونا (1399) و پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های T گروه های مستقل، تحلیل واریانس یکراهه، آزمون تعقیبی LSD و رگرسیون ساده در نرم افزار 25- SPSS انجام شد. یافته ها: میانگین اضطراب ناشی از کرونا در دانشجویان پایین و رفتارهای خودمراقبتی در سطح متوسط بود. نتایج آزمون t مستقل نشان داد که اضطراب ناشی از شیوع 19-COVID زنان بیشتر از مردان و رفتارهای خودمراقبتی در مردان بیشتر از زنان است (05/0>P). نتایج تحلیل واریانس یکراهه و آزمون تعقیبی LSD نشان داد اضطراب ناشی از شیوع 19-COVID در دانشجویان فنی و مهندسی کمتر از دانشجویان علوم انسانی است و اضطراب دانشجویانی که والدین آنها دارای تحصیلات زیر دیپلم هستند،از اضطراب دانشجویانی که والدین آنها دارای تحصیلات دیپلم هستند،کمتر است ضرایب رگرسیون نشان دادند که اضطراب کرونا و علائم روانی و جسمانی آن توانستند 091/0 واریانس رفتارهای خودمراقبتی دانشجویان را در طول شیوع 19-COVID تبیین کنند نتیجه گیری: براساس نتایج پژوهش حاضر انجام مداخلات روانشناختی به منظور افرایش رفتارهای خودمراقبتی
۱۷.

نقش پیش بینی کننده ذهنیت های طرح واره ای و دشواری در تنظیم هیجان در اضطراب بیماری کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اضطراب کرونا ذهنیت طرح واره ای دشواری در تنظیم هیجان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 682 تعداد دانلود : 757
مقدمه: هدف پژوهش حاضر پیش بینی اضطراب بیماری کرونا بر اساس دشواری در تنظیم هیجان و ذهنیت های طرحواره ای بود. روش: طرح پژوهشی حاضر، همبستگی بود؛ جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان شهر مشهد که کاربر شبکه اجتماعی (نرم افزارهای تلگرام و اینستاگرام)؛ از بین افراد جامعه، 238 نفر به صورت داوطلبانه به سوالات پرسشنامه ها پاسخ دادند. جهت گرداوری اطلاعات از مقیاس اضطراب بیماری کرونا (CDAS)، پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان گراتز و رومر (DERS)، و پرسشنامه ذهنیت های طرح واره ای (SMQ) استفاده شد؛ داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه تحلیل شد. یافته ها: نتایج این پژوهش حاکی از آن بود که اضطراب بیماری کرونا بر اساس ترکیب مؤلفه های دشواری در تنظیم هیجان و ذهنیت های طرحواره ای پیش بینی می شود؛ از زیر مقیاس های دشواری در تنظیم هیجان، مؤلفه های کنترل تکانه دارای ارتباط مثبت معنادار و عدم وضوح هیجانی دارای ارتباط منفی معنادار با اضطراب بیماری کرونا بودند. نتیجه: در مجموع با توجه به یافته های به دست آمده از پژوهش حاضر، با مداخلاتی در تنظیم هیجان، می توان در زمینه پیشگیری از اضطراب بیماری کرونا، اقدامات مؤثری به عمل آورد.
۱۸.

نقش انعطاف پذیری روان شناختی و دشواری در تنظیم هیجان در پیش بینی ترس از کرونا (کووید-19)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: انعطاف پذیری روان شناختی ترس از کرونا دشواری درتنظیم هیجان کرونا ویروس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 90 تعداد دانلود : 137
مقدمه : شیوع جهانی کرونا و اجرای محدودیت باعث ترس و اضطرابی زیادی در افراد جامعه شده است و این به نوبه خود باعث ایجاد مشکلات روان شناختی می شود. هدف پژوهش حاضر تعیین نقش انعطاف پذیری روان شناختی و دشواری در تنظیم هیجان در پیش بینی ترس از کرونا در بین ساکنان شهر کرمانشاه بود. روش : روش این مطالعه، از نوع توصیفی- همبستگی بود. جامعه پژوهش ساکنان شهر کرمانشاه در سال 1399 بودند که از میان آنان 317 نفر به صورت آنلاین از طریق شبکه های مجازی شرکت کردند. جهت جمع آوری داده ها از مقیاس اضطراب کرونا (CAS)، نسخه دوم پذیرش و عمل (AAQ-II) و دشواری در تنظیم هیجان (DERS) استفاده شد. یافته ها : نتایج نشان داد که ترس از کرونا با انعطاف پذیری روان شناختی رابطه منفی (0/401-=r) و با دشواری در تنظیم هیجان رابطه مثبت (0/397=r) دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد انعطاف پذیری روان شناختی (اجتناب تجربه ای) و دشواری در تنظیم هیجان توانستند 18/6درصد از تغییرات ترس از کرونا را تبیین نمایند. نتیجه گیری : با توجه به ترس از کرونا در بین افراد، می توان برنامه ها و مدخلاتی را به صورت آنلاین یا آفلاین از طریق کارگاه های آموزشی برای افزایش انعطاف پذیری روان شناختی، پذیرش افراد و بهبود راهبردهای تنظیم هیجان اجرا کرد.
۱۹.

تدوین بسته امید درمانی با رویکرد اسلامی در مواجهه با پیامدهای روانشناختی همه گیری کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: امید درمانی رویکرد اسلامی امید درمانی کلاسیک همه گیری کرونا توکل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 789 تعداد دانلود : 291
مقدمه: هدف پژوهش حاضر تدوین برنامه امید درمانی با توجّه به آموزه های اسلامی و دستاوردهای روانشناسی کلاسیک برای مواجهه با بیماری کرونا بود. روش: روش این پژوهش متن محور و تحلیل محتوا بود. بدین منظور مطالب مرتبط با نظریه امید در روانشناسی و آموزه های اسلامی جمع آوری و تحلیل محتوا شد. بر اساس نتایج تحلیل محتوا، سازه امید شامل هفت مؤلفه شناخت هدف زندگی و گرایش به آن، مهارت هدف گذاری، انگیزش و مهارت خودانگیزشی، توکل، تدبیر و مسیریابی، تلاش و پشتکار، مهارت مقابله با موانع بود. سپس بسته امید درمانی با رویکرد اسلامی برای مواجهه با بیماری کرونا طراحی شد. یافته ها: یافته های پژوهش حاضر نشان داد که برنامه امید درمانی با رویکرد اسلامی برای مواجهه با بیماری کرونا، شامل هشت جلسه، نود دقیقه ای است که شامل 1) ایجاد رابطه درمانی و ارائه اهداف و منطق درمان، 2) آشنایی با هدف و معنای زندگی در اسلام و تقویت گرایش به آن و نقش آن در امید 3) آموزش مهارت هدف گذاری در راستای هدف اصلی زندگی و تعیین اهداف معنادار، شفاف، منطقی، 4) تبیین انگیزش و اهمیت آن، تقویت خودآگاهی فرد نسبت به انگیزه هایش، 5) مهارت های انگیزش معنوی 6) تدبیر و انتخاب مسیر مناسب، تقویت خلاقیّت، مهارت برنامه ریزی، 7) مهارت مقابله با موانع، مهارت انعطاف پذیری 8) تقویت یاد خدا و توکّل به او و جمع بندی، می باشد. نتیجه گیری: برنامه امیددرمانی با رویکرد اسلامی، دارای ابعاد مثبت معنوی و روانشناختی است. برنامه امید درمانی با رویکرد اسلامی با توجّه به معنا و هدف زندگی، انگیزه ی معنوی قابل توجّهی در فرد ایجاد می کند و آسیب پذیری به افسردگی را کاهش می دهد. همچنین با تقویت توکّل، اضطراب را کاهش می دهد. پیشنهاد می شود بسته امیددرمانی با رویکرد اسلامی در فضای مجازی و تحت وب ارائه شود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۷