بهروز گل محمدی

هدف از پژوهش حاضر تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه اجرای روان در کاربران بازی های کامپیوتری بود تا بتوان اجرای روان را در کاربران بازی های کامپیوتری ارزیابی نمود. بدین منظور 400 کاربر بازی کامپیوتری (237 مرد و 163 زن) به صورت تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و نسخه فارسی پرسشنامه اجرای روان را تکمیل کردند. روش اجرا بدین شکل بود که ابتدا با استفاده از روش باز ترجمه صحت ترجمه نسخه فارسی پرسشنامه تأیید شد. در ادامه برای تعیین روایی سازه عاملی پرسشنامه از تحلیل عامل تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری، برای تعیین همسانی درونی از ضریب آلفای کرونباخ و برای پایایی زمانی سؤالات، از همبستگی درون طبقه ای در روش آزمون- آزمون مجدد استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دهنده برازش مطلوب نسخه فارسی پرسشنامه اجرای روان بود و شاخص های برازندگی (062/0RMSEA=، 92/0CFI= و 75/0TLI=)، همسانی درونی 75/0 و پایایی زمانی 85/0 از مقادیر قابل قبولی برخوردار بودند. لذا نتایج از ساختار چند عاملی و 23 سؤالی پریشنامه اجرای روان در بازی های کامپیوتری حمایت می کند. نسخه فارسی پرسشنامه اجرای روان در بازی های کامپیوتری از روایی و پایایی قابل قبولی در بین کاربران بازی های کامپیوتری برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری روا و پایا جهت ارزیابی اجرای روان بازیکنان بازی های کامپیوتری در ایران استفاده نمود.

آرام سازی از روش های بهبود عملکرد است که به طور عام می توان آن را به آرام سازی جسمانی و روانی دسته بندی کرد. به فنون آرام سازی روانی، اغلب به عنوان فنون ذهن به جسم اطلاق می شود، زیرا هدف این روش ها ایجاد آرام سازی از طریق ذهن است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین تأثیر یک دوره برنامه آرام سازی (جسم به ذهن و ذهن به جسم) بر عملکرد بازیکنان نیمه ماهر فوتبال بود. بدین منظور 39 بازیکن انتخاب و به صورت تصادفی به سه گروه آرام سازی پیشرونده عضلانی، تجسم خلاق و گروه کنترل تقسیم شدند. از آزمودنی ها قبل از مداخلات به وسیله روش مشاهده ای، پیش آزمون گرفته شد. برنامه آرام سازی پژوهش حاضر، قرار گرفتن آزمودنی ها تحت دو نوع متفاوت آرام سازی پس از تمرینات فوتبال به مدت هشت هفته بود. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آمار استنباطی، آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری تکراری و تحلیل واریانس یکطرفه استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که اثر اجرای آرام سازی پیشرونده عضلانی و تجسم خلاق بر مؤلفه های حفظ و کنترل توپ، پاس صحیح و گرفتن صحیح توپ از حریف و در کل عملکرد بازیکنان معنا دار بود. علاوه بر این، ورزشکارانی که از شیوه آرام سازی پیشرونده عضلانی استفاده کردند، در مقایسه با کسانی که از شیوه آرام سازی تجسم خلاق استفاده کردند، عملکرد بهتری داشتند. به طور کلی شیوه های آرام سازی جسم به ذهن و ذهن به جسم هر کدام می تواند به عنوان شیوه ای مستقل در بهبود عملکرد ورزشکاران مؤثر باشد، اما اجرای آرام سازی ذهن به جسم مانند تجسم خلاق بر مهارت هایی که به دقت و تمرکز بیشتری نیاز دارد، مؤثرتر است.

مقدمه: اوتیسم نوعی اختلال نافذ رشدی است که کودکان مبتلا به آن از اضطراب در زندگی شخصی و اجتماعی خود رنج می برند. این مطالعه به منظور تعیین اثر بخشی هشت هفته برنامه تمرینی  اسپارک به همراه نوروفیدبک بر سطح کورتیزول کودکان اوتیستیک انجام شد. روش: در این مطالعه نیمه تجربی 24 کودک مبتلا به اوتیسم با رده سنی 8 تا 12 سال به صورت تصادفی در چهار گروه شش نفری (گروه تمرین اسپارک، گروه نوروفیدبک، گروه برنامه تمرین اسپارک+ نوروفیدبک، گروه کنترل) قرار گرفتند. آزمودنی ها مداخلات را به مدت  هشت هفته به صورت دو جلسه ی 45 دقیقه ای در هفته دریافت کردند، اما گروه کنترل هیچ گونه فعالیتی دریافت نکرد. اندازه گیری کورتیزول در دو نوبت پیش آزمون و پس آزمون در شرایط یکسان از هر چهار گروه گرفته شد. یافته ها: تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل کواریانس نشان داد که میانگین میزان کورتیزول در گروه تمرین اسپارک، گروه نوروفیدبک و گروه تمرین اسپارک + نوروفیدبک، نسبت به پیش آزمون کاهش معنی داری داشته است و بیشترین اثربخشی مربوط به گروه ترکیبی تمرین اسپارک و نوروفیدبک بود، اما در گروه کنترل تغییر مهمی مشاهده نشد. نتیجه گیری: نتیجه اینکه دریافت تمرینات اسپارک و نوروفیدبک به تنهایی و بصورت موازی در کاهش سطح کورتیزول بیماران اوتیستیک مؤثر است. درمان موازی ایندو به هر حال تأثیر بارزتری دارد.

هدف از پژوهش حاضر تأثیر محرومیت از خواب و مداخلة پس گستر بر یادگیری ناپیوستة مهارت پرتاب آزاد بسکتبال بود. تعداد 50 آزمودنی مبتدی از بین بازیکنان پسر بسکتبال شهرستان بوکان با توجه به نمرات پرسش نامة کیفیت خواب پیتزبورگ انتخاب و به صورت انتساب تصادفی (با توجه به نمرة پیش آزمون پرتاب آزاد بسکتبال) به پنج گروهِ خواب شبانة کامل، محروم از خواب، خواب شبانة کامل و مداخلة پس گستر، محروم از خواب و مداخلة پس گستر و توزیع جلسات تمرین با فاصلة کمتر از یک ساعت تقسیم شدند. برای سنجش اجرای تکلیف از آزمون توانایی های هریسون استفاده شد و برای گروه مداخلة پس گستر پرتاب دارت در نظر گرفته شد. بخش اصلی پژوهش شامل آموزش و پیش آزمون، دو جلسه تمرین و آزمون یادداری بود. با توجه به تعریف یادگیری ناپیوسته اختلاف بین نمرات دسته کوشش نهایی جلسة اول با دسته کوشش ابتدایی جلسة دوم به عنوان نمرة یادگیری ناپیوسته در نظر گرفته شد. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با آزمون های تکراری، آزمون تحلیل واریانس یک سویه و آزمون تعقیبی توکی استفاده شد. نتایج نشان داد تفاوت بین گروه های مختلف پژوهش در یادگیری ناپیوسته (001/0 P= ) و نمرات یادداری (007/0 P= ) معنادار است. گروه های دارای فاصلة زمان استراحت کافی بین دو جلسه و استراحت کامل ، سطح اجرای روز بعد آنها نسبت به روز قبل بالاتر بود. با توجه به این نتایج، افرادی که در حال یادگیری مهارت هستند، باید بر الگوی خواب و فعالیت های روزانة خود نیز توجه داشته باشند تا یادگیری مهارت دچار اختلال نشود و از تمرین خود بهرة بالاتری ببرند.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین روایی عاملی و پایایی نسخه فارسی مقیاس بلند اجرای روان در ورزشکاران بود. بدین منظور، 545 ورزشکار انتخاب شدند و نسخه فارسی مقیاس بلند اجرای روان را تکمیل نمودند. ابتدا با استفاده از روش بازترجمه، روایی صوری و صحت ترجمه نسخه فارسی پرسش نامه تأیید شد. درادامه، برای تعیین روایی سازه عاملی پرسش نامه از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری استفاده گشت، جهت تعیین همسانی درونی از ضریب آلفای کرونباخ بهره گرفته شد و برای بررسی پایایی زمانی سؤالات، ضریب هم بستگی درون طبقه ای به روش آزمون مجدد مورداستفاده قرار گرفت. نتایج نشان دهنده برازش مطلوب مقیاس بلند اجرای روان می باشد. همچنین، یافته ها بیانگر آن است که شاخص برازندگی (047/0=رمزی، 96/0=سی.اف.آی، 96/0=تی.ا ل.آی)، همسانی درونی (75/0) و پایایی زمانی (86/0) از مقادیر قابل قبولی برخوردار هستند؛ لذا، نسخه فارسی مقیاس بلند اجرای روان از روایی و پایایی قابل قبولی در بین ورزشکاران برخوردار است و می توان از آن به عنوان ابزاری روا و پایا جهت ارزیابی اجرای روان استفاده نمود.

هدف از پژوهش حاضر،تعیین ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی ""مقیاس کوتاه کارآمدی افتادن، فرم بین المللی"" در بیماران تصلب چندگانه می باشد. بدین منظور و جهت تأیید روایی سازه، 170 نفر از افراد مبتلا به تصلب چندگانه (95 مرد و 75 زن) شهرستان مشهد (با میانگین سنی 02/46 سال) به شکل نمونه در دسترس انتخاب شدند و نسخه فارسی ""مقیاس کوتاه کارآمدی افتادن"" فرم بین المللی را تکمیل کردند. ابتدا با استفاده از روش ترجمه باز ترجمه، روایی صوری و صحت ترجمه نسخه فارسی مقیاس کوتاه کارآمدی افتادن فرم بین المللی تأییدشد. در ادامه، برای تعیین روایی سازه مقیاس از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. همچنین،جهت تعیین همسانی درونی مقیاس،ضریب آلفای کرونباخ مورداستفاده قرار گرفت و به منظور تعیین پایایی زمانی گویه ها نیز ضریب هم بستگی درون طبقه ای در روش آزمون آزمون مجددبه کار رفت. یافته ها نشان می دهند که شاخص های برازندگی(TLI=0.99, CFI=1, RMSEA=0.067)، همسانی درونی (94/0) و پایایی زمانی (83/0) از مقدار قابل قبولی برخوردار هستند که بیانگر روایی و پایایی مطلوب نسخه فارسی مقیاس کوتاه کارآمدی افتادن فرم بین المللی می باشد. با توجه به این نتایج، نسخه فارسی مقیاس کوتاه کارآمدی افتادن فرم بین المللی می تواند به عنوان ابزاری روا و پایا جهت مطالعه و ارزیابی خودکارآمدی افتادن در افراد مبتلا به تصلب چندگانه ایرانی استفاده شود.

هدف از پژوهش حاضر، تعیین ارتباط استحکام ذهنی با موفقیت ورزشی رزمی کاران زن و مرد بود. بدین منظور 180 ورزشکار در دو جنس به شکل هدفمند انتخاب شدند. ابزار این پژوهش پرسشنامه استحکام ذهنی (ام.تی.کیو.48) و مقیاس موفقیت ورزشی (اِس.اِس.اِس) بود. روایی و پایایی این ابزارها در جامعه ورزشکاران ایرانی مورد بررسی و تأیید قرار گرفته است. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که عوامل چالش و اطمینان به طور معنا داری موفقیت ورزشی را در رزمی کاران مرد پیش بینی می کنند، درحالی که عوامل پیش بینی کننده موفقیت رزمی کاران زن شامل چالش، کنترل و تعهد می باشد. براساس یافته ها، می توان نتیجه گرفت که ورزشکاران با استفاده از مهارت های روانی همچون استحکام ذهنی می توانند شانس موفقیت خود را در رقابت های ورزشی افزایش دهند. شایان ذکر است علت تفاوت در عوامل تبیین کننده موفقیت ورزشی در زنان و مردان رزمی کار احتمالاً به خاطر عوامل فیزیولوژیک، روان شناختی و یادگیری اجتماعی بوده است.

هدف از این پژوهش بررسی تأثیر برنامه حرکتی پیشرونده بر بهبود مهارت های حرکتی کودکان مبتلا به اوتیسم بود. روش مطالعه حاضر تجربی و از نوع پیش آزمون، آزمون میانی، پس آزمون و آزمون یادداری است. از بین کودکان مبتلا به اختلال اوتیسم در شهرهای سمنان و یزد، 16 نفر به صورت نمونه های در دسترس انتخاب و براساس سن (1/3 ± 26/8 سال)، جنس، شدت و درجه اوتیسم و نیز پایه تحصیلی به طور نسبی همتاسازی شدند و در گروه های تجربی (8) و کنترل (8) قرار گرفتند. ابتدا پیش آزمون با استفاده از آزمون اولریخ 2000 از آزمودنی ها به عمل آمد. برنامه حرکتی پیشرونده به مدت 30 جلسه اجرا شد. پس از 15 جلسه آزمون میانی و 30 جلسه آزمون پایانی از کودکان به عمل آمد و نیز پس از 30 روز از پایان تحقیق آزمون یادداری انجام گرفت. از آزمون KS به منظور تعیین نرمال بودن داده ها و از آزمون تحلیل واریانس عاملی با طرح تکرار اندازه گیری و نیز آزمون تعقیبیLSD به منظور تعیین کمترین تفاوت معنا داری استفاده شد. یافته ها نشان داد که برنامه حرکتی پیشرونده نسبت به گروه کنترل در سطح معناداری 05/0 P< تأثیر بیشتری بر رشد مهارت های دستکاری، جابه جایی و مهارت درشت داشته است.

هدف این پژوهش، بررسی و مقایسه تأثیر دو نوع برنامه تمرین تعادلی روی توپ و مقاومتی بر تعادل زنان سالمند 75-60 سال بود. برای دستیابی به این هدف، پس از غربالگری، 42 نفر انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه تمرین تعادلی روی توپ، مقاومتی و کنترل قرار گرفتند. آزمودنی های دو گروه تمرین تعادلی و مقاومتی به مدت 8 هفته و هفته ای سه جلسه در تمرین شرکت کردند. برای جمع آوری داده ها از آزمون های تعادل ایستادن روی یک پا با چشمان باز و بسته، تعادل پویا و برخاستن و رفتن استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های تحلیل واریانس با اندازه گیری های مکرر به منظور تعیین تفاوت درون گروهی و تحلیل واریانس چندمتغیره به منظور تعیین تفاوت بین گروهی استفاده شد.نتایج نشان داد که هشت هفته تمرین تعادلی روی توپ، بر تعادل ایستای چشم باز آزمودنی ها تأثیر معناداری دارد (P=0.04)؛ اما بر تعادل ایستای چشم بسته و تعادل پویا تأثیری ندارد. همچنین، در این مدت در گروه تمرین مقاومتی تفاوت معناداری در هر سه نوع تعادل ایستای چشم باز (P=0.001)، چشم بسته (P=0.03) و پویا (P=0.001) مشاهده شد؛ بنابراین به منظور بهبود تعادل زنان سالمند، 8 هفته برنامه تمرین مقاومتی نسبت به تمرین تعادلی روی توپ، دارای اثرات معنادارتری می باشد.

مقدمه: خودکارآمدی به اعتقاد فرد در رابطه با توانایی انجام تکالیف در حوزه ای خاص اشاره دارد که تأثیر جهت بخشی روی انتخاب فعالیت ها و موقعیت های وی دارد و خودکارآمدی معین خواهد کرد که افراد چه مقدار تلاش کنند و چه مدّت در مواجهه با موانع اصرار و پافشاری داشته باشند. هدف از تحقیق حاضر تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی پرسشنامه خودکارآمدی سالمندان (SEEA) روبرت و دولانسکی و وبر (2010) بود. بدین منظور و جهت تأیید روایی سازه پرسشنامه، 425 زن و مرد سالمند (207 مرد و 218 زن) با سطوح مختلف به لحاظ فعالیت بدنی (130 مرد فعال و130 زن فعال، 78 مرد غیرفعال و 87 زن غیرفعال)، به صورت نمونه گیری هدفمند انتخاب و نسخه فارسی مقیاس خودکارآمدی تکالیف روزمره در سالمندان را تکمیل کردند. روش: برای اجرای این پژوهش ابتدا با استفاده از روش ترجمه- باز ترجمه، مقیاس خودکارآمدی تکالیف روزمره توسط سه متخصص روانشناسی ورزش و سه متخصص آموزش از زبان انگلیسی به فارسی و از فارسی به انگلیسی ترجمه و اصلاحات لازم انجام شد. جهت تعیین روایی سازه پرسشنامه از تحلیل عاملی تأییدی مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری، همسانی (ثبات) درونی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ و پایایی زمانی (ثبات پاسخ) سؤالات از ضریب همبستگی درون طبقه ای به روش آزمون- آزمون مجدد با دو هفته فاصله، استفاده شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان دهنده برازش مطلوب مدل مقیاس نسخه فارسی خودکارآمدی سالمندان می باشد. شاخص های برازندگی (055/0RMSEA=، 001/0= CFI، 99/0 TLI=)، همسانی درونی (خودمراقبتی 987/0، تحرک 986/0 و کل پرسشنامه 987/0) و پایایی زمانی (خودمراقبتی 74/0، تحرک 82/0 و کل پرسشنامه 83/0) قابل قبولی برخوردار شد، که بیانگر روایی و پایایی مطلوب نسخه فارسی پرسشنامه خودکارآمدی سالمندان می باشد. نتیجه گیری: از نسخه فارسی پرسشنامه خودکارآمدی سالمندان می توان به عنوان ابزاری روا و پایا جهت مطالعه و ارزیابی خودکارآمدی سالمندان ایرانی بهره گیری نمود.

هدف پژوهش حاضر مقایسه ویژگی های شخصیتی خودپایی و هیجان خواهی ورزشکاران نخبه و غیرنخبه می باشد. نمونه آماری این پژوهش را 127 نفر از زنان ورزشکار استان سمنان با دامنه سنی 30-16 سال (62 نفر ورزشکار نخبه عضو تیم های ملی و لیگ برتر و 65 نفر ورزشکار غیرنخبه عضو تیم های حاضر در لیگ دسته 2 کشور) تشکیل می دادند که به صورت داوطلبانه در تکمیل پرسش نامه همکاری کردند. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های پس رویدادی با طرح علی ـ مقایسه ای و همچنین روش توصیفی از نوع همبستگی است. ابزار گردآوری این پژوهش شامل فرم جمع آوری اطلاعات فردی و پرسش نامه های خودپایی اشنایدر و هیجان خواهی آرنت بود. برای تلخیص اطلاعات حاصل از پرسش نامه ها از آمار توصیفی و برای تجزیه و تحلیل داده ها از آمار استنباطی نظیر تحلیل واریانس یک راهه، آزمون تعقیبی توکی، آزمون تی مستقل و ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد. نتایج نشان داد؛ بین متغیر خودپایی و هیجان خواهی ورزشکاران (نخبه و غیرنخبه) تفاوت مثبت معناداری وجود دارد. اگرچه بین خودپایی و هیجان خواهی ورزشکاران نخبه تفاوت معنا داری به دست نیامد ولی در مقابل، بین خودپایی و هیجان خواهی ورزشکاران غیرنخبه همبستگی معناداری مشاهده شد. بین متغیر خودپایی ورزشکاران نخبه و غیرنخبه نیز تفاوت معنادار بود. بدین معنا که خودپایی ورزشکاران نخبه بیشتر از ورزشکاران غیرنخبه به دست آمد و در انتها بین متغیر هیجان خواهی ورزشکاران نخبه و غیرنخبه ارتباط معناداری گزارش شد و میزان هیجان خواهی ورزشکاران نخبه فراتر از ورزشکاران غیرنخبه بود.