نیازسنجی پژوهشی

هدف از این مقاله، مطالعه و بررسی روش ها، رویکردها و چگونگی فرآیند تجاری سازی تحقیقات دانشگاهی است. پژوهش حاضر از نوع کیفی-کمی است و به روش پیمایشی است. جامعه آماری در این تحقیق شامل دانشکده های دانشگاه تبریز است که دانشکده های کشاورزی، شیمی، قنی، برق، مکانیک و فناوری های نوین بعنوان نمونه انتخاب شده و با 34 نفر از فعالان حوزه ارتباط با صنعت در دانشکد ه های مورد مطالعه مصاحبه انجام گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد روند تجاری سازی در سال های مورد بررسی همواره صعودی است ودر خصوص شناسایی ارتباط بین متغیرهای عملکردی و نحوه تاثیر آنها برتجاری سازی معلوم شد بین متغیرهایی مانند انتشار مقالات درکنفرانس ها، قراردادهای تحقیقاتی مشترک و رساله های تحصیلات تکمیلی (کارشناسی ارشد) با تجاری سازی رابطه معناداری وجود دارد. با بررسی دیدگاه فعالان تجاری سازی در دانشکده ها مشخص گردید که آنان نقش دفاتر ارتباط با صنعت را در این فرآیند اساسی تلقی نموده و تعامل پویا با سایر واحدها را برای موفقیت آن ضروری دانستند. از دیدگاه آنان اولویت روش های تجاری سازی به ترتیب پروژه های مشترک، ارائه خدمات مشاوره، صدور پروانه های بهره برداری و تشکیل شرکت های تجاری بوده است.

هدف این پژوهش، تبیین ضرورت و چیستی نیازسنجی پژوهشی، ارائة روش شناسی، طراحی الگوی عملیاتی نیازسنجی پژوهشی مناسبات دین و روان شناسی و دستیابی به نیازهای پژوهشی در این عرصه است. روش پژوهش، از نوع کیفی و ترکیبی از روش پیمایشی، تحلیل محتوا و روش متمرکز بر گروه است. جامعة آماری، شامل کلیه منابع اسنادی، انسانی و سازمانی در عرصه مناسبات دین روان شناسی است. نمونه آماری در منابع اسنادی شامل 123 منبع (کتاب، مجله علمی ، پایان نامه، ساختار و وظایف و اسناد بالادستی)، در منابع انسانی، شامل 351 نفر (مدیران پژوهشی و آموزشی، متخصصان روان شناسی و علوم دینی، طلاب و خانواده های آنها) و در منابع سازمانی، 28 سازمان (مراکز مشاوره، مراکز مربوط به اطلاعات و آمار طلاب، دستگاه اجرایی مربوط و نهاد علمی ـ پژوهشی) می شود. روش نمونه گیری، ترکیبی از نمونه گیری هدف دار و در دسترس می باشد. یافته های پژوهش، شامل ارائة روش شناسی خاص و طراحی الگوی عملیاتی نیازسنجی مناسبات دین و روان شناسی و دستیابی به 702 عنوان پژوهشی در 15 گرایش روان شناسی است. بیشترین نیازهای شناسایی شده در گرایش های روان شناسی اجتماعی، روان شناسی مثبت و روان شناسی رشد بود. کمترین نیازهای شناسایی شده نیز در گرایش های روان شناسی فیزیولوژیک، روان سنجی و روش تحقیق بود.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی نیازهای پژوهشی و اولویتبندی آنها در اداره کل آموزشوپرورش خراسان رضوی است. برای دستیابی به این هدف از روش پژوهش میدانی استفاده شد. جامعه آماری ناظر بر کلیه گروههای ذینفع و گروههای ذیصلاح آموزشوپرورش استان، اسناد توسعه آموزشوپرورش نظیر سند ملی و استانی آموزشوپرورش و پژوهشهای انجامشده در واحد کارشناسی تحقیقات میباشد. شناسایی نیازهای پژوهشی و اولویت یابی آنها از طریق مصاحبه گروهی به شیوه بحثهای گروهی متمرکز، نظرخواهی از صاحبنظران تعلیم و تربیت و تحلیل محتوای اسناد توسعه آموزشوپرورش صورت گرفت. بنابر نتایج بهدستآمده، 394 نیاز پژوهشی شناسایی شدند. مهمترین نیازهای پژوهشی از طریق حصول توافق افراد شرکتکننده در جلسات گروههای بحث متمرکز، ارزشیابی پژوهشهای انجامشده، بررسی و داوری اعضای کمیسیون پژوهشی آموزشوپرورش استان و نیز مطابقت با فهرست نیازهای شناساییشده، اولویتبندی شدند که درنهایت 185 اولویت پژوهشی استخراج شدند.

در این مقاله کسب شایستگی کلیدی در زمینه عوامل مؤثر بر استقرار سیستم اطلاعات راهبردی مراکز پژوهشی در جامعه آماری متشکل از کلیه اعضای هیئت علمی و کارشناسان گروه های علمی مؤسسه پژوهش و برنامه ریزی آموزش عالی کشور انجام پذیرفته است. برای جمع آوری داده های مربوط به مبانی نظری و استخراج عوامل و شاخص های اولیه از منابع کتابخانه ای و اینترنتی شامل کتب، مقالات و مطالعات موردی و برای گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه ای که روایی سؤالات آن به تأیید خبرگان و صاحبنطران رسیده بود استفاده گردید. در آزمون محاسبه پایایی، آلفای کرونباخ کل سؤالات 821/0 و برای متغیرهای مدل 745/0 محاسبه گردید. یافته های پژوهش حاکی از آن است؛ عوامل تأثیرگذار منبعث از استقرار سیستم اطلاعات راهبردی مراکز پژوهشی از طریق مؤلفه های سه گانه؛ یافته های پژوهشی، نیازسنجی پژوهشی و اثرسنجی پژوهشی به خوبی توانسته است منجر به شایستگی کلیدی موسسه گردد و این تأثیرگذاری مورد تأیید قرار گرفته است.    

هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و تعیین اولویت های پژوهشی در روان شناسی اسلامی است تا با فراهم ساختن اطلاعات صحیح و کافی، گامی مؤثر در زمینه برنامه ریزی پژوهشی و انجام پژوهش های اولویت دار برداشته شود. روش این پژوهش کیفی، و ترکیبی از روش پیمایشی، تحلیل محتوا و تکنیک دلفی است. جامعه آماری در شناساییِ نیازها کلیه منابع اسنادی، انسانی و سازمانی در زمینه روان شناسی اسلامی است. جامعه آماری در اولویت بندی شامل کلیه متخصصان در زمینه روان شناسی اسلامی است و نمونه آماری در بخش شناسایی نیاز، شامل 502 منبع در مجموع منابع اسنادی، انسانی و سازمانی می شود. نمونه آماری در بخش اولویت بندی برای هر یک از 14 پرسش نامه طراحی شده در گرایش های مختلف روان شناسی، شامل 35 نفر از متخصصان و کارشناسان می شود که با روش نمونه گیری هدف دار و با توجه به تخصصشان انتخاب شدند. یافته های پژوهش شامل دستیابی به 311 عنوان پژوهشی در روان شناسی اسلامی در 14 گرایش روان شناسی است که 60 عنوان اولویت الف (اولویت خیلی زیاد)، 140 عنوان اولویت ب (اولویت زیاد)، 83 عنوان اولویت ج (اولویت متوسط) و 28 عنوان اولویت د (اولویت کم) دارند. بیشترین عنوان با اولویت الف و ب، در گرایش های روان شناسی مثبت، روان شناسی اجتماعی و روان شناسی خانواده بود و کمترین عنوان با اولویت الف و ب در گرایش های آسیب شناسی روانی، روان سنجی و روش تحقیق بود.

هدف این پژوهش شناسایی نیازهای پژوهشی در فقه روان شناسی است تا گامی مؤثر در زمینه برنامه ریزی پژوهشی و انجام پژوهش های دارای اولویت بردارد. روش این پژوهش کیفی و ترکیبی از روش پیمایشی و تحلیل محتواست. جامعه آماری در بخش منابع اسنادی، کلیه منابع اسنادی در فقه روان شناسی در بخش منابع انسانی کارشناسان شهر قم و در بخش سازمانی، مراکز مشاوره دینی شهر قم است و نمونه آماری شامل 110 منبع در مجموع منابع اسنادی، انسانی و سازمانی می شود. نمونه آماری در بخش منابع انسانی شامل 20 نفر از کارشناسان است که با روش نمونه گیری هدف دار انتخاب شدند. یافته های پژوهش شامل دستیابی به 137 عنوان پژوهشی در گرایش های روان شناسی است. گرایش مشاوره و روان درمانی با 48 نیاز پژوهشی ( 03/35 درصد) بیشترین نیاز پژوهشی را به خود اختصاص داده است و پس از آن گرایش خانواده با 30 نیاز پژوهشی (89/21 درصد) و گرایش آسیب شناسی روانی با 22 نیاز پژوهشی (05/16 درصد) در رتبه های بعدی قرار دارند. همچنین، کمترین نیاز پژوهشی را گرایش عمومی با 1 نیاز (72/0 درصد) و پس از آن گرایش اجتماعی با 2 نیاز (44/1 درصد) به خود اختصاص داده اند. نتیجه آنکه تفقه در حیطه سؤال های روان شناختی به ویژه در گرایش های مشاوره و روان درمانی، خانواده و آسیب شناسی روانی ضروری است و با توجه به بررسی نسبتاً جامع و دقیق و برخورداری از روش شناسی علمی، استفاده از نیازهای پژوهشی در انتخاب موضوع پژوهش در حیطه فقه روان شناسی به پژوهشگران علاقه مند و سازمان های مرتبط توصیه می شود.

در عصر جدید، تحقیقات یکی از شریآن های اصلی ادامه حیات سازمان ها است. سازمان هایی که تحقیق و توسعه هدفمند را سرلوحه کار خود قرار داده اند از مزیت رقابتی برخوردارند. همین امر موجب شده است که سازمان ها توجه ویژه ای به این بخش داشته و منابع خود را متوجه آن نمایند. مسئله مهم اما نیازسنجی صحیح پژوهش ها است. در این تحقیق یک مدل کاربردی برای نیازسنجی و اولویت بندی موضوعات پژوهشی در دانشگاه افسری امام علی (ع) باهدف حل مسائل و نیازهای پژوهشی این دانشگاه و در راستای اولویت ها و سیاست های پژوهشی کلان آن ارائه شده است. در این مدل، ابتدا نیازهای دانشگاه در حوزه های کارکردی احصاء می گردد، سپس نیازهای حوزه ها تبدیل به عناوین و موضوعات پژوهشی شده و اولویت بندی می شوند. در مرحله بعدی موضوعات پژوهشی به پژوهشگران تخصیص داده شده و در نهایت تولیدات پژوهشی ارائه شده توسط پژوهشگران از منظر علمی و میزان کاربست توسط کاربران ارزیابی خواهد شد. در ادامه برای اعتبارسنجی مدل ارائه شده، نتایج حاصل از مطالعه، روی تحقیقات و فعالیت های پژوهشی دانشگاه آزمایش شده است. یافته های این تحقیق نشان داده است که ارائه یک مدل نظام مند و فرموله شده می تواند به کاربردی نمودن و مسئله محور شدن پژوهش ها کمک کرده و از انجام پژوهش های موازی و تکراری بکاهد.

زمینه و هدف: شیوه های مختلفی برای نیازسنجی پژوهشی بیان شده است و انتخاب الگوی مناسب می تواند به عنوان یک مسئله مطرح باشد، درنتیجه هدف پژوهش حاضر، تدوین الگوی مطلوب نیازسنجی پژوهشی دستگاه های اجرایی استان لرستان بود.روش: این پژوهشِ کاربردی با ماهیتی اکتشافی و رویکرد آمیخته انجام شد. جامعه آماری شامل اسناد و مدارک موجود در دستگاه های اجرایی استان لرستان، تجربیات ملی و بین المللی درزمینه الگوهای نیازسنجی پژوهشی، افراد متخصص، باتجربه و آگاه درزمینه موضوع بحث بود. روش نمونه گیری در بخش اسناد، منابع در دسترس و در بخش مصاحبه و اعتبارسنجی هدفمند بود. ابزار پژوهش در بخش کیفی فیش برداری و مصاحبه بود. داده های حاصل از مصاحبه از طریق کدگذاری و مقوله بندی تحلیل شد. ابزار پژوهش در بخش کمّی، پرسش نامه محقق ساخته با 24 گویه بود و سی وی آر برای بررسی نسبت روایی محتوایی استفاده شد.یافته ها: نتایج درنهایت منجر به طراحی الگوی نیازسنجی پژوهشی شد که می توان در دستگاه های اجرایی از آن بهره برد. الگو دارای دو بخش و یازده مرحله و زیرمرحله است. بخش اول: شناسایی نیاز پژوهشی شامل شش مرحله و بخش دوم: اولویت بندی نیاز پژوهشی شامل پنج مرحله می باشد.نتیجه گیری: توجه به ساختار علمی در نیازسنجی پژوهشی و گذر از نگاه موجود می تواند راهگشا باشد؛ برخی حلقه های مفقوده وجود دارد که در مراحل ذکر شده است و توجه به آن ها می تواند نتایج بهتری را به همراه داشته باشد.