درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۲۱ تا ۱۴۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۱۲۱.

قضاوت قاضیان: کاوشی اجتماعی از بازنمایی های ادبی نسبت به قاضیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تداوم و تغییر اجتماعی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 96 - 109

کلید واژه ها: قاضی قضاوت ادبیات فارسی ایستارهای اجتماعی شعر فارسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۸ تعداد دانلود : ۱۱۲
مقدّمه و هدف: ادبیات و به ویژه شعر، همواره عرصه نمودها و بازنمایی های اجتماعی بوده است.  از منظر تحلیل های جامعه شناختی در ادبیات، می توان چگونگی شکل گیری ایستارها نسبت به موضوعات و مسائل اجتماعی را درک کرد؛ سابقه تاریخی آن را کاوید و نحوه تغییر آن را در طول تاریخ نشان داد. در این میان، تاریخ اجتماعی قاضیان از جمله پدیده هایی هستند که می توان آن ها را در لابه لای متون و ادبیات کهن کاوید و شکل گیری ایستارها نسبت به آن ها را بازنمایی کرد.   روش و داده ها: هدف اصلی این پژوهش، کشف و بازنمایی ایستارهای تاریخی نسبت به قاضیان در تاریخ ادبی ایران بوده است. در راستای این هدف، روش پژوهش نیز با استفاده از محاکات طراحی شده است.   یافته ها: یافته ها نشان دهنده این واقعیت هستند که جایگاه و قدرت قاضیان به دلیل ارتباط با عرصه های مختلف اجتماعی و زندگی روزمره مردم، همواره در شعر شاعران نمود پیدا کرده است. فقدان قانون منسجم و اعمال سلیقه در رأی، منشأ انتقاد مردم و صاحب نظران شده است. براساس یافته ها، در متون ادبی به جای تأمین عدالت اجتماعی از سوی قاضیان، بیشتر عرصه کنترل اجتماعی آنان خاطر نشان شده است.   بحث و نتیجه گیری: بازنمایی اشعار نشان می دهد مردم به طور پیوسته منزلت و جایگاه قاضیان را مورد نقد و بازاندیشی قرار داده و پشت صحنه تعاملات اجتماعی همواره ستیزه های پنهان، شکل گرفته است. سلطه حاکمان مستبد، حمله های مداوم بیگانگان، عدم استقلال نهاد قضاوت از دربار و حاکمان، حاکمیت ایلیاتی و قومی بر کشور و... از جمله عواملی هستند که در پدیدآمدن این بازنمایی ها نقش داشته اند.   پیام اصلی: قضاوت قاضیان همیشه در منظر شاعران مورد نقد و بررسی قرار گرفته است، لذا منزلت و جایگاه آنان در بین شعرا چالش برانگیز بوده است. ارزیابی ها و قضاوت افکار عمومی جامعه نسبت به قاضیان، منصب قضاوت را شغلی سخت و دشوار برای قاضیان قرار داده است. کوچکترین شائبه ها و تردیدها در انحراف آنان از هنجارهای عرفی و مذهبی جامعه، آنان را در مظان اتهام قرار می داده است.
۱۲۲.

عوامل جمعیت شناختی، اقتصادی و اجتماعی مرتبط با وضعیت افراد بی همسر بر اثر طلاق در ایران: یک مدل دو سطحی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تداوم و تغییر اجتماعی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 199 - 224

کلید واژه ها: مدل دوسطحی اشتغال تحصیلات عالی سرپرست خانوار احتمال طلاق

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰ تعداد دانلود : ۱۲۹
زمینه و هدف: یکی از ابعاد مهم تغییرات جهانی خانواده در دوران معاصر، افزایش وقوع طلاق است. به منظور شناخت بهتر دلایل طلاق، لازم است عوامل طلاق در سطوح خرد و کلان مورد مطالعه قرار گیرند. این مطالعه با هدف بررسی تأثیر متغیرهای جمعیت شناختی، اقتصادی و اجتماعی بر وضع تأهل (دارای همسر در برابر بی همسر به دلیل طلاق) و محاسبه احتمال طلاق، به بررسی در دو سطح فرد و استان پرداخته است.   روش و داده ها: پژوهش با استفاده از داده های سرشماری های 1355 تا 1395، طرح آمارگیری نیروی کار، هزینه و درآمد خانوار، گذران وقت و داده های ثبت احوال کشور انجام گرفت. در سطح اول تحلیل که دربرگیرنده متغیرهای سطح خرد است، 25163 زن و 18633 مرد به صورت نمونه تصادفی سیستماتیک از فایل 2 درصد سرشماری 1395 انتخاب شدند. در سطح دوم که هدف بررسی متغیرهای کلان در سطح استان هاست، تحلیل ها برای 31 استان کشور محاسبه شد.   یافته ها: یافته ها نشان داد که با افزایش سن، باسوادبودن، غیرفعال بودن و داشتن مالکیت واحد مسکونی نوع سایر احتمال طلاق مردان افزایش می یابد، اما با سرپرست بودن و داشتن تحصیلات عالی احتمال طلاق در مردان کاهش می یابد. شهری بودن، باسواد بودن، درحال تحصیل بودن و داشتن فرزند، احتمال طلاق در زنان را افزایش می دهد. در سطح استان، نسبت جنسی احتمال طلاق مردان و نسبت شهرنشینی احتمال طلاق زنان را افزایش می دهد.    بحث و نتیجه گیری: برپایه نتایج، ترکیب متغیرهای سطح خرد و کلان می تواند بر روی بسیاری از نتیجه گیری های مرتبط با علّت طلاق تأثیر بگذارد. گرچه بیشتر مطالعات مربوط به طلاق در سطح فرد صورت می گیرد، باید به تأثیرگذاری محیط زندگی افراد در تصمیم آنان به طلاق توجه بیشتری کرد.   پیام اصلی: غالب مطالعات در حوزه طلاق در سطح فرد صورت می گیرد و اندکی از آنان فقط در سطح متغیرهای کلان استانی بررسی شده اند. در این مطالعه نشان دادیم که برای  درک بهتر عوامل طلاق باید به عوامل فردی و متغیرهای کلان محل زندگی افراد، باهم مورد مطالعه واقع شوند.  
۱۲۳.

بازتاب انتظارات فرهنگ برساخته شرق شناسی در بازنمایی معماری معاصر ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ۱۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۶۱) 167 - 198

کلید واژه ها: شرق شناسی نمایشگاه جهانی تحلیل گفتمان معماری دوره پهلوی اول

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶ تعداد دانلود : ۱۲۲
در تحلیل انتقادی ادوارد سعید از «شرق شناسی»، بازنمود تصویری شرق در هنر و پژوهش های علمی غرب و محاط کردن آن در نظم استعماری و معنابخشی به آن، تنها تحریفی ایدئولوژیک برای دستیابی به نظمِ جهانِ سیاسی نوظهور (دوران مدرن) نیست، بلکه آرایش و تصور کاملاً منسجمی است که مشرق زمین را به عنوان واقعیتی متمایز، با فاصله از جهان غرب و ابژه ای برای برآوردن میلِ شناخت غربی، سازماندهی و تولید می کند. با این نگاه، نمایشگاه جهانی نیز عرصه و فرصتی برای نمایش دنیاهای متفاوت غربی/ شرقی است؛ جایی که فرهنگ های متقابل منطقی/ خیالی و نظمِ تاریخی/ بی نظمی اسطوره ای در مقابل هم، درون ویترینی صف آرایی می کنند. دراین میان، حضور ایران به دلیل موقعیت راهبردی تازه به دست آمده در دوره پهلوی اول و به سبب تاریخ کهنِ علم و هنرش در نزد مستشرقان و نهادهای دانش غربی اهمیت ویژه ای یافت و لازم بود که متناسب با طبقه بندی ساختار دانش و تاریخ نگاری وابسته به آن، بازنمایی شود. غرفه های ایران در نمایشگاه های جهانی، منابعی بودند که مفاهیم و قواعد سیاست زده خوانش تاریخی هماهنگ با شرق شناسی شرق شناسان، برپایه آن ها ساخته می شدند. در اینجا به منظور روشن تر شدن بحث و به عنوان نمونه، بر راهبردهای رویارویی گفتمانی حضور ایران در سه نمایشگاه جهانی هنر فیلادفیا (1926)، هنر و معماری برلینگتون (1931)، و بروکسل (1935) تمرکز کرده ایم. مقاله حاضر با تکیه بر رهیافت تحلیل گفتمان، در جست وجوی پاسخی است برای پرسش «انتظارات گفتمان شرق شناسانه چگونه از مسیر برگزاری نمایشگاه های جهانی برآورده می شد؟» تا رابطه ای معنادار میان رهیافت های اورینتالیستی و اهداف آن با بازنمایی کالبدی، محتوایی، و کارکردی معماری این غرفه ها پیدا کند. یافته ها نشان داد معماری غرفه های ایرانی در این نمایشگاه های جهانی به گونه ای است که ایستادن در میانه توقعات گفتمان شرق شناسی را مانند شیئی موزه ای بازمی تاباند که هنر ایران را در نظم نمایشگاهی محاط و محصور کرده است و به غرب برای نمایش ایران اگزوتیک یاری می رساند.
۱۲۴.

مهارت های پلیسی در امور انتظامی و جرم یابی سرقت: با تأکید بر مصاحبه و بازجویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: انتظام اجتماعی سال ۱۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 169 - 202

کلید واژه ها: هویت ملی فضای مجازی شبکه های اجتماعی اینترنت فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹
زمینه و هدف: امروزه تأثیر رسانه های اجتماعی مجازی بر مؤلفه های هویت اجتماعی ازجمله هویت ملی غیرقابل انکار است. بررسی وجوه مختلف این تأثیرات مورد توجه محققان اجتماعی بوده است. نگاه مختصری به تحقیقات انجام شده در این زمینه، نتایج متفاوت و گاه متناقضی را نشان می دهد؛ بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف دستیابی به تحلیلی جامع درزمینه تأثیر رسانه های اجتماعی مجازی بر هویت ملی انجام شده است.روش: روش تحقیق، فراتحلیل است که 21 پژوهش مرتبط در سال های 1398-1390 را مورد بررسی قرار داده است. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از تحلیل حساسیت، نمودار قیفی، مدل های ثابت و تصادفی و تحلیل ناهمگنی از نرم افزار جامع فراتحلیل (CMA2) استفاده شد.یافته ها: یافته ها ناهمگنی اندازه اثر در تحقیقات مختلف و عدم سوگیری انتشار در مطالعات مدنظر را نشان داد. همچنین نتایج اندازه اثر هویت ملی و استفاده از فضای مجازی معادل 0.139- است که برحسب نظام تفسیری کوهن، این میزان تأثیر «در حد ضعیف» ارزیابی می شود. علاوه بر این، بررسی دو متغیر تعدیل کننده نشان می دهد ضریب اندازه اثر در دانشجویان بیشتر از شهروندان است و اندازه اثر در گروهی که منحصراً از شبکه های مجازی بهره می برند و کسانی که از وب سایت های اینترنتی و شبکه های اجتماعی توأمان استفاده می کردند، متفاوت است.نتیجه گیری: نتایج تحلیل ناهمگنی تأییدکننده دیدگاه نظریه پردازانی است که رویکرد واقع بینانه دارند و معتقد به آثار توأمان مثبت و منفی فضای مجازی هستند و مقدار اندازه اثر ترکیبی تأییدکننده دیدگاهی است که به تأثیر منفی فضای مجازی بر هویت تأکید دارد.
۱۲۵.

ارائه الگوی بهره گی ری از ظرفیت رسانه ها در توسعه نوآوری های آموزشی در برنامه درس تربیت بدنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال ۳۰ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۴) 93 - 115

کلید واژه ها: آموزشی انگیزشی سرگرمی فرهنگ سازی مدل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۸۶
هدف از این پژوهش، ارائه الگوی بهره گی ری از ظرفیت رسانه ها در توسعه نوآوری های آموزشی در برنامه درس تربیت بدنی بوده است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و رویکرد آن، کیفی بوده و از روش تحلیل تم (مضمون) استفاده شده است. برای انجام مصاحبه، مشارکت کنندگان پژوهش از میان اعضای هیئت علمی رشته مدیریت ورزشی انتخاب شده اند و از دیدگاه های مدیران تربیت بدنی آموزش وپرورش، مدیران مدارس، معلمان و دبیران تربیت بدنی مدارس و دانش آموزان نیز بهره برده شده است. روش نمونه گیری به صورت هدفمند، از نوع معیاری (معیار داشتن پژوهش برای استادان و تجربه بیش از 10 سال برای مدیران تربیت بدنی آموزش وپرورش، مدیران، معلمان و دبیران تربیت بدنی و کسب مدال های قهرمانی ورزشی برای دانش آموزان) تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافته و تعداد نمونه ها شامل 18 نفر بوده است. برای تحلیل داده ها از روش مقایسه مداوم با استفاده از نرم افزار مکس کیودی ای بهره برده شده و نتایج تحلیل مضمون نشان داده است که 4 مضمون سازمان دهنده آموزشی، سرگرمی، انگیزشی و فرهنگ سازی و 21 مضمون پایه به عنوان ابعاد نقش رسانه ها در توسعه برنامه درسی نوآورانه درس تربیت بدنی وجود دارند. باتوجه به تأثیر نقش رسانه ها در توسعه برنامه درسی نوآورانه درس تربیت بدنی مدارس، توصیه می شود که از نتایج پژوهش حاضر به منظور توسعه برنامه درسی نوآورانه درس تربیت بدنی مدارس استفاده شود.
۱۲۶.

تدوین الگوی مفهومی زیست جهان مجازی کودکان و نوجوانان در رسانه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 63 - 94

کلید واژه ها: خود رسانه ای هویت یابی تعاملات یادگیری رسانه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۳ تعداد دانلود : ۹۵
اهمیت یافتن بیش از پیش فضای مجازی و رسانه های اجتماعی در میان کاربران کودک و نوجوان خصوصاً در دوران کرونا موضوعی نیازمند توجه در فضای علوم ارتباطات است. کشورهای گوناگون سالهاست درصدد فهم تجربه این گروه سنی در فضای آنلاین برآمدند. در ایران منابع نظری در این خصوص به شدت محدود است، بر این اساس هدف مقاله پیش رو تبیین ابعاد و رویکردهای نظری پشتیبانی کننده زیست مجازی کودکان و نوجوان با رویکردی توصیفی- تحلیلی است. این مقاله با تشریح مفاهیم محوری مرتبط الگویی برای تبیین چگونگی رفتار ارتباطی کودکان و نوجوانان در فضای رسانه های اجتماعی با نگاهی همه جانبه نگر و در نظر گرفتن رویکردهای مختلف نسبت کودکان و رسانه (کودک محور و رسانه محور) و همچنین رویکردهای مختلف به فناوری های نوین ارتباطی (از جمله دیدگاه های جبرگرا، ابزارگرا، مطالعات فرهنگی و شکل گیری اجتماعی رسانه) طراحی کرده است. و در نهایت با تبیین جنبه های مختلف به این نتیجه رسیده است که در سطح خرد، ارتباط مقولات دسترسی به رسانه های اجتماعی، الگوی تعاملات و یادگیری در رسانه های اجتماعی با چگونگی هویت یابی در این فضا می تواند منجر به شکل گیری خود رسانه ای کودکان و نوجوانان شود.
۱۲۷.

طراحی الگوی فرایند جریان سازی رسانه ای برای سیمای جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 201 - 226

کلید واژه ها: تلویزیون صداوسیمای جمهوری اسلامی ایران جریان سازی رسانه ای معاونت سیما فرایند جریان سازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۷ تعداد دانلود : ۵۰
به اذعان اندیشمندان و فعالان حوزه فرهنگ و جامعه شناسی، جامعه ایرانی مبتلا به مسائل متعدد فرهنگی و اجتماعی است و یا حداقل در بسیاری از مؤلفه های فرهنگی اجتماعی نیاز به رشد و تعالی دارد و نقش نهاد رسانه در این رشد و تعالی ضروری به نظر می رسد.جریان سازی رسانه ای از ضرورت های موردنیاز رسانه ملی برای رفع مسائل فرهنگی و جامعه شناختی جامعه ایرانی است؛ لذا هدف پژوهش حاضر این است که با طراحی الگوی فرایند جریان سازی رسانه ای برای سیمای جمهوری اسلامی ایران، یاریگر نقش آفرینی سازمان صداوسیما در حل این مسئله باشد.به منظور دستیابی به هدف پژوهش از روش نظریه داده بنیاد (GT) استفاده شده است؛ لذا پژوهش از نظر نوع، روش و ماهیت داده ها پژوهشی کیفی است. داده های پژوهش از طریق مصاحبه عمیق با پانزده نفر از خبرگان به دست آمد. مصاحبه شوندگان به صورت هدفمند باتوجه به پست سازمانی، تحصیلات دانشگاهی و تجربه مرتبط با موضوع پژوهش انتخاب شدند. داده های حاصل طی سه مرحله کدگذاری باز، محور و انتخابی به کمک نرم افزار مکس کیودا مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند و ذیل یازده مقوله فرعی و سه مقوله اصلی شامل شرایط فرایند جریان سازی رسانه ای، راهبردهای فرایند جریان سازی رسانه ای و پیامدهای جریان سازی رسانه ای طبقه بندی شدند و برای فرایند جریان سازی رسانه ای پنج گام اصلی و یک گام یاری دهنده استخراج گردید.
۱۲۸.

طراحی الگوی پیشایندها و پیامدهای غوغاسالاری در سازمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های راهبردی مسائل اجتماعی ایران سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۰) 123 - 145

کلید واژه ها: غوغاسالاری پیشایندها پیامدها اشکال فراترکیب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۸۵
با توجه به رواج پدیده غوغاسالاری به عنوان یکی از جنبه های تاریک رفتار سازمانی که زمینه ناکامی سازمان ها را فراهم می آورد و از طرفی، اهمیت شناسایی پیشایندها و پیامدهای این پدیده در راستای مدیریت آن و نیز فقدان مطالعه ای جامع و کل نگر در این باره، پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی پیشایندها و پیامدهای غوغاسالاری در سازمان طراحی و اجرا شد. این مطالعه، پژوهشی کیفی است که با استفاده از روش فراترکیب اجرا شده است. نتایج حاصل بیانگر این است که پیشایندهای غوغاسالاری در سازمان، در سه بعد فردی (با سه مؤلفه ویژگی های قربانی، فرد غوغاسالار و عوامل بین فردی)، گروهی (با دو مؤلفه عوامل درون گروهی و برون گروهی) و سازمانی (با دو مؤلفه عوامل مرتبط با شغل و غیرشغلی) مطالعه می شوند. نتایج همچنین حاکی است که پیامدهای غوغاسالاری در سازمان نیز در چهار بعد فردی (با سه مؤلفه نگرشی- ادراکی، فیزیولوژیکی و رفتاری- عملکردی)، گروهی (با دو مؤلفه دورن گروهی و برون گروهی)، سازمانی (با دو مؤلفه فرهنگی و مدیریتی- اجرایی) و فراسازمانی (با دو مؤلفه خانوادگی و اجتماعی) قابل ردیابی و مطالعه است.
۱۲۹.

رابطه ساختاری والدگری ذهن آگاه و فرسودگی والدینی: نقش واسطه ای استرس والدگری مادران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۵ 501 - 518

کلید واژه ها: والدگری ذهن آگاه فرسودگی والدینی استرس والدگری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۲ تعداد دانلود : ۱۲۰
پژوهش های اندکی که در سال های اخیر به مطالعه تجربه فرسودگی والدین ایرانی پرداخته اند، اقدام قابل توجهی در خصوص تدوین و آزمون مدل های مفهومی و گمانه زنی درباره متغیرهای واسطه مرتبط با فرسودگی والدین انجام نداده اند.  ازهمین رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای استرس والدگری در رابطه میان والدگری ذهن آگاه مادران با تجربه فرسودگی والدینی آن ها انجام شده است. پژوهش حاضر، یک مطالعه توصیفی مقطعی، و جامعه آماری آن شامل مادرانی بود که در س ال تحصیلی 1400-1399 دارای فرزند پیش دبستانی بوده اند. نمونه آماری نیز شامل 369 مادری است که با تکمیل پرسش نامه های آنلاین در این پژوهش مشارکت کرده اند. ابزارهای پژوهش شامل پرسش نامه فرسودگی والدینی (PBA)، فرم کوتاه شاخص استرس والدگری (PSI) و پرسش نامه والدگری ذهن آگاهانه (MIPQ) بود. برای بررسی مدل مفهومی پژوهش نیز از الگوی معادلات ساختاری استفاده شده است. یافته ها نشان داد که والدگری ذهن آگاه فقط با واسطه استرس والدگری مادران می تواند نزدیک به 78 درصد از واریانس فرسودگی والدینی را تبیین کند؛ اما دارای اثر مستقیم بر فرسودگی والدینی نیست. یافته های پژوهش حاضر علاوه بر فراهم کردن درک بهتری درباره فرسودگی والدینی، می تواند در مداخله های آموزشی یا درمانی معطوف به کاهش فرسودگی والدینی نیز سودمند باشند.  
۱۳۰.

ریشه های تکوین بازار و دولت مدرن در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی اقتصادی و توسعه سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ 111 - 129

کلید واژه ها: اقتصاد سیاست دولت - ملت بازار ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۳ تعداد دانلود : ۹۸
موضوع اصلی اقتصاد سیاسی بحث در مورد نوع رابطه میان سپهر عمومی و خصوصی است. سپهر عمومی حوزه سیاست در نظر گرفته می شود که نهاد اصلی حاکم بر آن دولت- ملت است. سپهر خصوصی هم حوزه اقتصاد دانسته می شود که نهاد اصلی حاکم بر آن بدوا بازار ملی و در مراحل بعدی بازار منطقه ای، بین المللی و جهانی است. بر این اساس، امکان ورود به بحث اقتصاد سیاسی ایران زمانی وجود دارد که ابتدا دو نهاد دولت ملی و بازار شکل گرفته باشد تا بتوان در مورد نوع رابطه آن ها سخن گفت. در این راستا پژوهش حاضر به دنبال بررسی این مساله اساسی است که نهادهای بازار و دولت ملی چگونه و در چه زمانی در ایران شکل گرفتند؟ در رابطه با تکوین بازار دو نظر وجود دارد. یک نظر معتقد است که بازار به صورت طبیعی از گذشته وجود داشت. و نظر دوم معتقد است که بازار در قرن نوزدهم به عنوان یک نهاد تاسیس شد. این مقاله بر اساس نظر دوم، بر این فرضیه استوار است که نهاد بازار در ایران نه امری طبیعی و دارای ریشه داخلی بلکه در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی، تحت تاثیر عامل خارجی تاسیس گردید. در رابطه با تکوین دولت نیز دو نظر وجود دارد. یک نظر معتقد است که دولت مدرن در واکنش به صنعتی شدن شکل گرفت. و نظر دوم معقتد است که دولت مدرن در واکنش به جنگ های بین المللی ساخته شد. این مقاله بر اساس نظر دوم، بر این فرض استوار است که این عامل خارجی جنگ های بین المللی بود که دولت در ایران را ساخت.
۱۳۱.

ضرورت شکل گیری نگاره یوسف و زلیخا در دوران سلطان حسین بایقرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره ۵ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 105 - 127

کلید واژه ها: نگارگری اندرزدهی نظم درباری خاتون ایرانشهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱ تعداد دانلود : ۸۴
براساس اندیشه سیاسی ایرانشهری، برقراری نظم دربار یکی از اصول دادگری در جامعه بوده است. در نتیجه برای تحقق شاه فرهمند، تفکیک قوای سه گانه لشکر، دین و دیوان و به نظم درآمدن آنها توسط وزیر ضروری بود. با ورود سنت های ترکی و مغولی و حضور خاتون های دربار، دخالت ایشان در امور دربار و انتخاب جانشین شرایطی بحرانی را برای تداوم اندیشه سیاسی ایرانشهری شکل داد. بنابراین اقدامات وزرا در مواجهه با بحران دخالت خاتون ها امری ضروری بود که بنا به اهمیت سنت اندرزدهی سیاسی برای وزرا، طی ادوار مختلف منجر به پدید آمدن آثار ادبی و هنری متعددی شد. در دوران سلطان حسین بایقرا نیز این بحران بروز یافت و در فروپاشی دودمان تیموری موثر بود. بنا به ضرورت مواجهه با این بحران آثار اندرزگون متعددی، برای متوجه ساختن سلطان به این بحران شکل گرفت. در این میان، بروز نگاره یوسف و زلیخا اثر کمال الدین بهزاد نیز با توجه به اهمیت این حکایت در بستر سنت اندرزدهی سیاسی و با توجه به ضرورت بهره گیری از کیفیت های زیباشناختی در جلب توجه سلطان به این بحران، دارای اهمیت و ضرورت دانسته شد. در این مقاله با روش تحلیلی - توصیفی و تاریخی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای، این سوال مطرح شد که نگاره یوسف و زلیخا، چه نسبتی با بحران دخالت خاتون ها در نظم دربار سلطان حسین بایقرا دارد؟ با توجه به نتایج به دست آمده ضرورت شکل گیری این نگاره، بهره گیری از جذابیت های زیبایی شناسانه نگارگری برای توجه دادن سلطان حسین بایقرا به بحران دخالت خاتون در امور دربار بوده است.
۱۳۲.

الگوی مطلوب ساختار سازمان خبر صداوسیما در آرایش جدید رسانه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۳۱) 203 - 226

کلید واژه ها: ساختار سازمانی سازمان خبری آرایش رسانه ای همگرایی رسانه ای سپهر رسانه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۷ تعداد دانلود : ۱۰۰
در سال های اخیر بخش های خبری رسانه ملی، متأثر از شرایط پویایی رسانه ای به دلیل وجود رسانه های غیر همسو و  کاربرمحور، فضای مجازی و شکل گیری جامعه پلتفرمی است. این رسانه برای آنکه همچنان بتواند در سبد مصرف رسانه ای مخاطبانش باقی بماند، ناگزیر است ساختار خبری خود را با توجه به آرایش رسانه ای جدید بازنگری کند. هدف اصلی این پژوهش، بررسی مؤلفه های مهم و مورد نیاز ساختار سازمان خبر صداوسیما و ارائه الگوی مطلوب ساختار سازمان خبر با توجه به آرایش جدید رسانه ای است. این پژوهش با روش تحقیق کیفی و استفاده از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته انجام شده پس از مصاحبه با 12 نفر از خبرگان حوزه خبر به شیوه هدفمند و تحلیل محتوا آن ها 81 کد و 21 مفهوم و 8 مقوله اصلی شامل راهبرد فناوری منابع مالی و انسانی، میزان رسمیت، تمرکز، پیچیدگی افقی و عمودی به عنوان مهم ترین زیرمؤلفه های ساختار سازمانی استخراج شد. سپس این مفاهیم به انضمام 15 مفهوم برآمده از مطالعات اسنادی به 36 گویه پرسشنامه برای انجام مراحل دلفی بین 25 نفر از پنل خبرگان تخصیص یافت. نتایج حاصل از سه مرحله دلفی، استخراج 28 گویه با میانگین بالاتر از 70درصد بود که با آزمون های علامت و ویلکاکسون مورد ارزیابی قرار گرفت. <مرجعیت خبری، همگرایی و هم افزایی رسانه ای، ساختار چابک و منعطف، اتاق خبر حرفه ای و تخصصی، راهبرد بازدارنده و تهاجمی و منابع مالی پایدار> از جمله نتایج این پژوهش است که در الگوی مطلوب ساختار سازمان خبر صداوسیمای ج.ا.ایران در فضای کنونی رسانه ای پیشنهاد شده است.
۱۳۳.

فراتحلیل مطالعات رابطه رسانه و سبک زندگی در ایران (مطالعه پژوهش های انجام شده در سال های 1390 1400)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۲) 29 - 54

کلید واژه ها: اندازه اثر سبک زندگی رسانه فراتحلیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۲۴
پژوهش حاضر با استفاده از روش آماری فراتحلیل به بررسی نتایج مطالعات انجام شده در رابطه با رسانه و سبک زندگی پرداخته است. به منظور انجام روش فراتحلیل، 28 پژوهش که در بازه زمانی 1390 تا 1400 انجام شده اند، گردآوری شد. با توجه به معیارهای فراتحلیل، 18 مورد از این مطالعه ها که رابطه بین رسانه و سبک زندگی را بررسی و فصلنامه های علمی معتبر داخلی آن ها را منتشر کرده اند، انتخاب شده است. هر کدام از این پژوهش ها به روش کمی و با رویکرد پیمایش انجام شده اند و سنجه های پایا دارند. در بررسی یافته های پژوهش ابتدا، مفروضات همگنی و خطای انتشار مطالعه های منتخب مورد بررسی قرار گرفت و یافته ها حکایت از عدم همگنی اندازه اثر و عدم سوگیری انتشار مطالعه های منتخب دارد؛ سپس در گام دوم، ضریب اندازه اثر با استفاده از نرم افزار CMA بررسی شد. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد که اندازه اثر یا ضریب تأثیر میزان استفاده از رسانه ها بر سبک زندگی برابر با 375/0 بوده که با توجه به نظام تفسیری کوهن، در حد متوسط رو به بالا تبیین شده و به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داده است که رسانه ها تأثیر متوسط رو به بالایی بر سبک زندگی دارند.  
۱۳۴.

مسئولیت پذیری اجتماعی در بازاریابی دیجیتال کسب وکارهای کوچک: یک مطالعه کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۲) 83 - 106

کلید واژه ها: مسئولیت پذیری اجتماعی بازاریابی دیجیتال تعامل با مشتری نظریه داده بنیاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۵ تعداد دانلود : ۹۳
این مطالعه با هدف طراحی مدل بومی مسئولیت پذیری اجتماعی در بازاریابی دیجیتال برای کسب وکارهای کوچک خرده فروشی آنلاین ایران انجام شده است. تحقیق حاضر از لحاظ هدف، از نوع تحقیقات کاربردی و از لحاظ روش جمع آوری داده ها روش تحقیق کیفی محسوب می گردد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل 11 نفر از خبرگان بوده است. ابزار اصلی گردآوری داده ها در بخش میدانی شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته است. از رویکرد تئوری داده بنیاد برای تحلیل داده های کیفی و ارائه مدل پارادایمی استفاده شده است. بر اساس نتایج تحلیل کیفی، شش دسته از عوامل شامل شرایط علی، عوامل زمینه ای، استراتژی ها، پدیده محوری، عوامل مداخله گر و پیامدها شناسایی شدند. در رابطه با شرایط زمینه ای، بازاریابی هدفمند بعنوان مقوله اصلی، در رابطه با شرایط علی دو مقوله اصلی شامل مسئولیت اخلاقی و مسئولیت زیست محیطی، در رابطه با بازاریابی دیجیتال بعنوان پدیده محوری پژوهش، شاخص های اعطای حق انتخاب به مشتریان، حفظ و نگهداری مشتریان، ارائه خدمات منطبق با خواسته مشتریان، برقراری ارتباطات و روابط مناسب با مشتریان، و ایجاد ارزش برای مشتریان، شناسایی شدند. در این راستا، راهبردهای تجاری سازی بعنوان مقوله اصلی راهبردها و اقدامات شناسایی شد، رقابت پذیری شرکتها بعنوان مهمترین عوامل مداخله گر و توسعه اقتصادی و بهبود کیفیت خدمات بعنوان مقوله های اصلی پیامدها نیز مورد شناسایی قرار گرفتند.
۱۳۵.

تحولات محله های شهری و تجربه دوران کودکی مادران و دختران ساکن در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۱۲۷-۱۰۳

کلید واژه ها: دوران کودکی تجربه زیسته کودکی تغییرات کالبدی و اجتماعی کودک زدایی از شهر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۰ تعداد دانلود : ۳۷
یکی از مسائل اجتماعی نوظهور در جامعه ایران، اختلال در فرایند کودکی و جامعه پذیری کودکانه است. پیش تر، کودکان از طریق تعامل با اعضای خانواده و بعدها با همسالان به صورت فعال آموزش های لازم را برای حضور در جامعه کسب می کردند؛ اما در حال حاضر انزوای ناخواسته کودکی و محروم شدن آن ها از تعامل با همسالان در محله و همسایگی عیان است. بخش عمده ای از این مسئله، ریشه در تغییرات در شرایط کالبدی شهر و به تبع آن حذف مناسبات همسایگی و محلی دارد. اختلال در فرایند کودکی و جامعه پذیری کودکانه، از زمانی آغاز می شود که تحولات شهرسازی عملاً میدان تعاملاتی که زمانی محل بازی و کنش های متقابل کودکانه بوده را از بین برده است؛ مسئله ای که در چند دهه گذشته باعث «کودکزدایی از شهر» و رانده شدن تدریجی کودکان به پستوی خانه و انزوای ناخواسته آنان شده و آشکارا زیست جهان کودکی بین دو نسل را متفاوت از یکدیگر ساخته است. با توجه به اهمیت مسئله، تحقیق حاضر با مطالعه ای کیفی و با استفاده از روش پدیدارشناسی، 30 تجربه از تجربیات کودکی مادران و دختران در 3 محله از محله های مناطق 5، 7 و 16 شهر تهران را توصیف کرده است؛ مادران و دخترانی که همه آن ها کودکی خود را در یک محله مشترک، اما با تجربه ای متفاوت گذرانده اند. نتایج نشان داد در اثر تغییرات کالبدی و به تبع آن دگردیسی در مناسبات اجتماعی، تجربه زیسته کودکان (دختران) با والدین (مادران) تفاوت بنیادی پیدا کرده است؛ تفاوتی که در تربیت و درنهایت شخصیت متفاوت مادران و دخترانشان پدیدار می شود. نتایج همچنین بر این دلالت دارد که برخلاف مادران، دختران نسل جدید (5 تا 12 سال) اغلب منزوی اند و سرگرمی هایشان بیشتر فردی و انفعالی است.
۱۳۶.

تبیین جامعه شناختی نگرش دانشجویان نسبت به ازدواج سفید: کاربست نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۲۸۷-۲۵۳

کلید واژه ها: ازدواج سفید یادگیری اجتماعی پیوند افتراقی تقویت افتراقی تقلید

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۶۹
با توجه به گسترش ازدواج سفید به عنوان مسئله ای اجتماعی، این تحقیق با استفاده از نظریه یادگیری اجتماعی ایکرز به بررسی این پدیده در میان 277 نفر از دانشجویان دانشگاه مازندران پرداخته است. نظریه پیش گفته، احتمال وقوع رفتار مجرمانه یا همنوایی را تابعی از تعادل این تأثیرات بر رفتار می داند. یافته ها نشان داد درمجموع حدود یک پنجم از کل نمونه تحقیق به لحاظ نگرشی با ازدواج سفید مخالف، حدود نیمی بینابین و حدود یک سوم موافق هستند. از منظر نگرشی، تفاوت معناداری میان دانشجویان دختر و پسر وجود ندارد؛ اما از بُعد رفتاری، دانشجویان پسر بیشتر از دانشجویان دختر ازدواج سفید (داشتن رابطه بدون تعهد) را تجربه کرده اند. همچنین، طبق نتایج تحلیل رگرسیونی چندگانه، متغیر میزان پیوند افتراقی بر ابعاد شناختی و رفتاری، متغیر میزان تقویت افتراقی بر ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری و متغیر میزان تقلید نیز بر بُعد عاطفی نگرش به ازدواج سفید تأثیر معنادار دارد. بنابراین، دانشجویانی که در معرض پیوند و تقویت افتراقی قرار می گیرند، نگرش مساعدتری به ازدواج سفید و درگیرشدن در تجربه آن دارند. درواقع، نگرش مساعد یا نامساعد نسبت به ازدواج سفید، به پاداش ها و مجازات های ادراکی بستگی دارد. ازاین رو هرچه ارزش، دفعات و احتمال پاداش برای یک رفتار اجتماعی بیشتر باشد، احتمال وقوع و تکرار آن بیشتر است و برعکس. چون در بافت فرهنگی و دینی ایران، تبعات منفی ازدواج سفید (از قبیل احتمال بارداری ناخواسته، سقط جنین، احتمال بالای مرگ ومیر مادران در سقط های زیرزمینی، خشونت فیزیکی و روانی، عدم حمایت قانونی و...) برای دختران بیشتر از پسران است، ازاین رو دانشجویان دختر کمتر از دانشجویان پسر به ازدواج سفید روی می آورند.
۱۳۷.

عوامل مؤثر بر ارتکاب جرم: فرا تحلیل کمّی مطالعات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۳۱۰-۲۸۹

کلید واژه ها: ارتکاب جرم فراتحلیل سبب شناسی اندازه اثر مشارکت اجتماعی فرهنگ بزهکاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۸ تعداد دانلود : ۵۷
جرم به عنوان یک پدیده نامطلوب اجتماعی، پیامد عوامل متعددی است. فزونی ارتکاب به جرم، افزایش تحقیقات علمی در حوزه های مطالعاتی مرتبط با جرم در ایران در چند دهه گذشته را در پی داشته؛ به طوری که اطلاعات وسیعی درباره سبب شناسی و فراگیرشناسی جرم در حوزه های مختلف آن تولید شده است. پژوهش حاضر با رویکرد فراتحلیل به مهم ترین دلایل و علت های ارتکاب جرم در ایران بر اساس پژوهش های انجام گرفته در حوزه های مختلف پرداخته و به این پرسش پاسخ داده است که عوامل مؤثر بر ارتکاب جرم کدام اند و درمجموع این عوامل تا چه اندازه در ارتکاب جرم در حوزه های مختلف تأثیرگذارند؟ روش پژوهش از نوع فراتحلیل (کمّی) با هدف تعیین اندازه اثر پژوهش ها بود. حجم نمونه شامل 107 سند پژوهشی (80 مقاله و 27 پایان نامه) بود که با توجه به معیارهای داشتن ضریب همبستگی، اعتبار مقاله، کیفیت انتشار و اطلاعات روشی انتخاب شدند. یافته ها نشان داد بیشترین تأثیر در ارتکاب جرم را به ترتیب متغیرهای مشارکت اجتماعی، فرهنگ بزهکاری، منطقه محل سکونت، تراکم جمعیتی، روابط اجتماعی، کنترل اجتماعی، احساس محرومیت و نابرابری اجتماعی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و اختلافات خانوادگی داشته اند که درمجموع دلالت بر تأثیرِ بیشتر عوامل سطح اجتماعی در ارتکاب جرم دارد.
۱۳۸.

توسعه گرایی و فقرزدایی در دولت های پنجم و ششم جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۳۴۲-۳۱۱

کلید واژه ها: الگوی توسعه دولت توسعه گرا جامعه مدنی دیوان سالاری فقر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۵۶
یکی از ویژگی های برجسته دولت ها، توانایی در پیشبرد اهداف توسعه کشور به شکل همه جانبه و متوازن است که می تواند نتایج ارزشمندی در زمینه ارتقای کیفیت زندگی مردم و فقرزدایی داشته باشد. هدف پژوهش حاضر مطالعه الگوی توسعه گرایی دولت های پنجم و ششم جمهوری اسلامی و نقش آن در فقرزدایی است. این مطالعه با روش ترکیبی در دو گام شامل روش تحلیل محتوای کیفی و تحلیل محتوای کمّی انجام گرفته است. در گام نخست، از روش تحلیل محتوای کیفی و تکنیک تحلیل مضمون (تماتیک) برای بررسی الگوی توسعه گرایی دولت استفاده شد. بدین منظور با 17 نفر از خبرگان که به صورت هدفمند انتخاب شدند، مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به عمل آمد که بر پایه یافته ها، دو بُعدِ تأکید بر نقش مردم در دولت و دولت متکی بر دیوانسالاری وبری و شش مؤلفه شناسایی شدند. در مرحله تحلیل محتوای کمّی نیز عناوین خبری روزنامه اطلاعات به عنوان یکی از اصلی ترین پایگاه های خبری دولت طی سال های 1368 تا 1376 (دوره هشت ساله دولت های پنجم و ششم) جستجو و بررسی شد. نتایج گویای آن بود که طی این سال ها ویژگی های متکی بر دیوان سالاری وبری، حجم زیادی از عناوین خبری دولت را به خود اختصاص داده؛ اما در زمینه جامعه مدنی و درآمیختگی دولت با آن کمتر سخن به میان رفته است. افزون بر آن، دولت صرفاً در توسعه اقتصادی کشور و برای دریافت کمک های مالی به منظور پیشبرد اهداف اقتصادی خود به مردم رجوع نموده است. همچنین، شاخص های اقتصادی در دوره موردبررسی حکایت از افزایش فقر داشت که می توان آن را با ضعف الگوی توسعه گرایی دولت مرتبط دانست. بر پایه نتایج، توسعه گرایی دولت های پنجم و ششم ناقص بوده که گسترش فقر طی سال های موردبررسی را در پی داشته است.
۱۳۹.

خانواده مدنی از آرمان تا واقعیت (مورد مطالعه: خانواده های شهر رشت)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مسائل اجتماعی ایران سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ ۳۹۸-۳۷۱

کلید واژه ها: خانواده مدنی خانواده آرمانی خانواده گفت وگومحور خانواده مرزی خانواده مجادله محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۵۲
پژوهش حاضر به مطالعه خانواده مدنی در بین خانواده های شهر رشت می پردازد. مشارکت کنندگان تحقیق شامل مردان و زنان شهر رشت بودند که با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند با 35 نفر از آن ها مصاحبه شد. این پژوهش از طریق روش کیفی، تکنیک تحلیل مضمون و به کارگیری تکنیک مصاحبه انجام گرفت و مصاحبه با افراد تا رسیدن به اشباع نظری پیش رفت. یافته ها نشان داد که به لحاظ گفت وگو سنخ های مختلف خانواده های موردمطالعه شهر رشت عبارت اند از: خانواده های گفت وگومحور، خانواده های مرزی و خانواده های مجادله محور. بر مبنای یافته ها، خانواده هایی که سرمایه های فرهنگی و اجتماعی بیشتری داشته اند، متقارن تر و گفت وگومحورترند. علاوه براین، هرچند مشارکت کنندگان اظهار داشتند که امروزه خانواده ها بیش از گذشته گفت وگومحورند، ولی در واقعیت و به صورت «اینجا-اکنونی» خانواده های مرزی و مجادله محور همچنان به حیات خود ادامه می دهند. مصاحبه شوندگان شکل آرمانی خانواده را در خصلت هایی از قبیل صداقت، احترام متقابل، توانایی ابراز احساسات، مشورت، گوش فرادادن به حرف سایر اعضای خانواده، برابری، انتقادپذیری، قضاوت نشدن (پرهیز از پیش داوری) و ظرفیت بالا (داشتن ذهن باز) برساخت کرده اند که شباهت های زیادی به مدل خانواده دموکراتیک (مدنی) آنتونی گیدنز دارد.
۱۴۰.

مطالعه پایه ها و شناسایی نشانه های «حکمرانی اخلاقی» در علم مدنی و رویکرد اجتماعی- فرهنگی فارابی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات فرهنگی ایران سال ۱۶ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۶۴) 51 - 77

کلید واژه ها: اخلاق حکمرانی اخلاقی علم مدنی فرهنگ جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸ تعداد دانلود : ۲۰
«حکمرانی» الگو و شیوه ای نوپدید در عرصه مدیریت است که در چند سال اخیر مورد توجه بسیاری از اندیشمندان قرار گرفته است. این الگو، گونه های فراوانی دارد که یکی از آن ها حکمرانی اخلاقی است. این حکمرانی که بر «مدیریت و اداره» بر پایه ارزش ها پافشاری دارد، اقدامی گروهی است که از سوی حاکمان و مدیران در راستای پیاده سازی یک فرهنگ شایسته اخلاقی طرح ریزی گردیده تا تمامی سویه های کسب وکار را در یک مجموعه و سازمان زیر پوشش قرار دهد. فارابی نخستین فیلسوف مسلمان ایرانی است که افزون بر پایه گذاری فلسفه اسلامی؛ طرّاح بسیاری از مباحث سیاسی، اجتماعی، فرهنگی، و اخلاقی هم بوده است. او در علم مدنی خود، اخلاق و سیاست را همراه هم دیده و راه دست یابی به آرمان-شهر نیک بختی را تنها با گرویدن به بایسته های اخلاقی؛ آن هم از مسیر همکاری و هم گرایی مردم و مسئولان، و بودن در متن جامعه امکان پذیر دانسته است. موضوع این جُستار حکمرانی اخلاقی از دیدگاه این فیلسوف مشّایی است. نویسندگان نخست حکمرانی و پس از آن حکمرانی اخلاقی را تعریف کرده، سپس با اتخاذ روش تحلیل محتوا، با کاوش در اندیشه های فارابی، پایه ها و نشانه های این الگوی حکومتی/ مدیریتی را شناسایی و معرفی کرده اند. هدف آن بوده تا درون داشت درصدی از فلسفه اسلامی در راستای تأمین درون مایه یکی از مهم ترین گونه های حکمرانی، برای مدیران و مسئولان نهادهای دولتی، فرودولتی، و نیز شهروندان روشن گردد.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان