درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۰۱ تا ۲۲۰ مورد از کل ۳۳٬۷۳۰ مورد.
۲۰۱.

دانشگاه و همبستگی ملی؛ تحول مفهوم فردی شهروندی به رویکرد اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات راهبردی فرهنگ‎ سال ۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۹) 45 - 71

کلید واژه ها: شهروندی دانشگاه همگرایی ملی تبادل فرهنگی جامعه پذیری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۲ تعداد دانلود : ۹۹
تحقق مفهوم شهروندی در التزام به رعایت حقوق یکدیگر در تعامل اجتماعی، زمینه ایجاد همبستگی ملی را فراهم می سازد. بی تردید سرمایه گذاری هرچه بیشتر در حوزه «عقلانی ت فرهنگی» به معنای توانایی های کلامی و زبانی در تسهیل ارتباط مفاهمه ای، می تواند در نیل به این مهم مؤثر واقع شود. به طورکلی نهاد آموزش (آموزش وپرورش و آموزش عالی) هر جامعه ای نه از طریق صِرف آموزه های نظری، بلکه از رهگذر «جامعه پذیری عمومی، ادغام و سازگاری اجتماعی»، آحاد جامعه را با گذر از مفهوم تنگ منفعت گرایی فردی و گشودن افق های مصالح عمومی، با مفهوم بلند شهروندی اجتماعی آشنا می سازد. این نوشتار با مفروض دانستن نقش دانشگاه در ایجاد احساس همبستگی عمومی، بر آن است تا با استفاده از شیوه مطالعه کتابخانه ای و با بهره گیری از روش توصیفی تحلیلی، چگونگی تحقق و برآمدن مفهوم شهروند اجتماعی از رهگذر کارکرد این نهاد آموزش عالی را مورد بررسی قرار دهد. یافته های این پژوهش نشان می دهد دانشگاه در تمهید زمینه های ساختاری و ذهنی لازم ب رای رش د «عقلانی ت فرهنگی» از رهگذر تقویت دغدغه «منش اخلاقی» به موازات پیگیری دغدغه «دانایی- مهارت» و درنتیجه ایجاد حس همبستگی ملی، در تبدیل فرهنگ شهروندی به رویکردی اجتماعی، نقش برجسته ای ایفا می نماید.
۲۰۲.

الگوهای ارتباط عاطفی زنان به عنوان قهرمان پروبلماتیک در فضای عمومی (بر اساس رمان های شهرنوش پارسی پور)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره ۵ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ 113 - 132

کلید واژه ها: الگوهای ارتباط عاطفی قهرمان پروبلماتیک فضای عمومی سلطه مردانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۱۱۵
این مقاله برگرفته از پژوهشی است که با هدف کشف قواعد عاطفی زنان در کنش های متقابل اجتماعی و شیوه های برسازیِ این قواعد در فرایند دیالکتیکی کنشگر و موقعیت اجتماعی در رمان های شهرنوش پارسی پور انجام شد. روش تحقیق، نظریه زمینه ای است که براساس آن رمان های منتخب این نویسنده بررسی و طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و گزینشی مقولات و نتایج نظری استخراج گردید. رمان های پارسی پور به دلیل محوریت زنان به عنوان قهرمان های پروبلماتیک و تمرکز بر مسائل زنانه، از جمله مقاومت آنان در برابر سلطه مردانه در فضاهای عمومی، انتخاب شدند. نتایج نشان داد که منظومه احساسی زنان بعنوان یکی از مقوله های اساسی در رمان های پارسی پور وجود دارند و مقولات دوگانه های عاطفی و آگاهی عاطفی در برسازی کنش های عاطفی زنان نقش موثری ایفا می کنند. فرایند کنش های مبتنی بر عواطف در میان زنان نیز با مقوله های رفتار احساسی، محدودیت های کنش گری، موانع بروز احساسات، مدیریت عواطف و تاب آوری شکل می گیرند. در اغلب موقعیت های اجتماعی زنان به صورت آگاهانه یا ناآگاهانه به بازتولید الگوهای کنشی موجود می پردازند. اما تغییر پایگاه اجتماعی در میان زنان موجب ارتقای آگاهی عاطفی شده و زنان در مواجهه با دوگانه های عاطفی، مدیریت عواطف خود را به صورت خلاقانه در دست می گیرند و دست به خلق کنش های جدید می زنند.
۲۰۳.

ارائه مدل پارادایمی چابکی نیروی انسانی در شرکت های صنعتی بر اساس نظریه داده بنیاد (مورد مطالعه: شرکت های صنعتی منطقه آران و بیدگل)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کاشان شناسی دوره ۱۶ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 183 - 218

کلید واژه ها: چابکی منابع انسانی نظریه داده بنیاد شرکت های صنعتی شهرستان آران و بیدگل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۷۰
 این تحقیق با هدف ارائه مدل پارادایمی چابکی نیروی انسانی در شرکت های صنعتی براساس نظریه داده بنیاد (مورد مطالعه: شرکت های صنعتی منطقه آران و بیدگل) انجام شد. روش این پژوهش کیفی با تمرکز بر رویکرد داده بنیاد است. جامعه آماری شامل تمام متخصصان دانشگاهی حوزه مدیریت و نیز معاونان و مدیران شرکت های صنعتی شهرک صنعتی آران و بیدگل بود که به روش نمونه گیری هدفمند و قضاوتی، 30 نفر برگزیده شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه متمرکز بوده که با استفاده از نرم افزار (MAXQDA) و به کارگیری رویه های کدگذاری، تجزیه و تحلیل شدند. تجزیه و تحلیل متون مصاحبه، 443 کد باز را فراهم آورد که در قالب ارکان مدل پارادایمی چابکی نیروی انسانی در شرکت های متوسط و بزرگ قرار گرفتند. یافته ها نشان دادند که مفهوم مرکزی چابکی منابع انسانی متشکل از مؤلفه های دانش و یادگیری، هوشمندی و شایستگی، نوآوری و خلاقیت، سرعت، انطباق پذیری، پاسخ گویی، انعطاف پذیری، تاب آوری، دوراندیشی و آینده نگری و تغییرمداری بود. همچنین، چابکی منابع انسانی خود متأثر از شرایط علی (38 مفهوم در قالب 10 مقوله)، شرایط زمینه ای (34 مفهوم در قالب 10 مقوله) و عوامل مداخله گری (16 مفهوم در قالب 5 مقوله) بوده که در قالب راهبردهایی چون کنش گرایی مثبت، عملکرد منسجم و یکپارچه و فعالیت های گروهی و جمعی (10 مفهوم در قالب 3 مقوله کنش) نمود یافته و دارای پیامدهای درون سازمانی و برون سازمانی هستند.
۲۰۴.

The Public Sphere (Virtual and Non-Virtual) and Responsible Environmental Behaviors of Citizens (A Study among Citizens Over 18 Years Old in Tehran)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۶, Number ۲ (۲۰۲۳) 236-244

کلید واژه ها: Public sphere Virtual non-virtual responsible environmental behaviors Citizens

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱ تعداد دانلود : ۵۳
Purpose: With the spread of environmental issues attention to the responsible environmental behavior of citizens to reduce environmental pollution it has become very important. Therefore, the purpose of this study was to explain the relationship between the public sphere (virtual and non-virtual) and responsible environmental behaviors of citizens. Methodology: The present research method was a quantitative from type of survey. The research population was all the citizens over 18 years old of Tehran city in 2021 year with the number of 6348162 people, which the sample size based on the Cochran's formula was determined 384 people, and in this study due to possible dropouts 400 people were selected as a sample. The samples of this research were selected by multi-stage cluster sampling method and responded to demographic information form and researcher-made questionnaires of virtual and non-virtual public sphere (32 items) and responsible environmental behaviors (32 items). Data were analyzed with tests of Pearson correlation coefficient, multiple regression by stepwise method and analysis of variance in SPSS software. Findings: The findings showed that the virtual and non-virtual public sphere had a positive and significant relationship with responsible environmental behaviors of citizens (P<0.001). Also, the virtual and non-virtual public sphere significantly could predict 31% of changes of responsible environmental behaviors of citizens (P<0.001). In addition, there was no significant difference between responsible environmental behaviors of citizens in terms of the type of virtual network and marital status (P>0.05), but there was a significant difference in terms of education level (P<0.05). Conclusion: The results of this study indicated a significant relationship between virtual and non-virtual public spheres and responsible environmental behaviors of citizens. Therefore, in order to improve the responsible environmental behavior of citizens can be provided the ground for the improvement of the public sphere.
۲۰۵.

بررسی جامعه شناختی عوامل مؤثر بر هویت اجتماعی (مورد مطالعه: دانش آموزان پسر پایه سوم مقطع متوسطه اول شهر شیراز)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 81-97

کلید واژه ها: هویت اجتماعی اعتماد اجتماعی رسانه های جمعی دانش آموزان پسر شیراز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۲۶۴
هدف تحقیق حاضر بررسی عوامل مؤثر بر هویت اجتماعی دانش آموزان پسر است. نوع تحقیق «کمّی» و روش آن «پیمایشی» است. داده ها با تدوین پرسشنامه ای از نمونه آماری 268 نفری از دانش آموزان پایه سوم مقطع متوسطه اول شهر شیراز جمع آوری شدند. هویت اجتماعی در چهار سطح هویت ملی، قومی، دینی و گروهی بررسی شد. در این بررسی از نظریه «هویت اجتماعی» آنتونی گیدنز استفاده شد که براساس آن اعتماد اجتماعی، گستره شبکه ارتباطی فرد در اجتماع، و استفاده از رسانه های جمعی بر هویت اجتماعی تأثیرگذارند. تحلیل آزمون های آماری نشان داد که گستره شبکه ارتباطی فرد در اجتماع، مهم ترین متغیر مستقل تأثیرگذار بر هویت اجتماعی فرد است. همچنین یافته های تحقیق نشان داد میزان درآمد ماهانه خانواده، رشته تحصیلی، شبکه ارتباطی فرد، رسانه های جمعی، اعتماد اجتماعی و سرانجام استفاده از وسایل ارتباط جمعی بر هویت اجتماعی دانش آموزان تأثیر می گذارند. در نهایت الگوی «رگرسیون خطی چندگانه» نشان داد که متغیرهای وابسته پژوهش توانسته اند 41 درصد از واریانس هویت اجتماعی را تبیین کنند.
۲۰۶.

نقش خانواده در توسعه فرهنگی بر اساس آموزه های اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: معرفت فرهنگی اجتماعی سال ۱۴ بهار ۱۴۰۲شماره ۲ (پیاپی ۵۴) 139-159

کلید واژه ها: فرهنگ توسعه فرهنگی خانواده خودباوری پالایش فرهنگی ارتباط آگاهانه با دیگر فرهنگ ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۶۴
«توسعه فرهنگی» اساس توسعه و پیشرفت جامعه را تشکیل می دهد و هدف اصلی آن خوداتکایی فرد و جامعه است. خانواده به مثابه سلول بنیادی جامعه نقش اساسی در پرورش فرد و جامعه دارد. اصولاً جامعه سالم از خانواده سالم و خانواده سالم از افراد سالم تشکیل می گردد. با این حال، در بیشتر برنامه های توسعه به صورت کلی و توسعه فرهنگی به صورت خاص، به خانواده کمتر توجه شده است. این نوشتار با روش «تحلیل اسنادی» به بررسی نقش خانواده در توسعه فرهنگی براساس آموزه های اسلامی پرداخته است. یافته های تحقیق نشان می دهد که با توجه به شاخص های متعدد توسعه فرهنگی (نظیر اعتماد به نفس، آزادی اندیشه، تساوی در برابر قانون، علم آموزی، خلاقیت، مشارکت، نفی سلطه، احترام به عقاید و نظرات دیگران) خانواده در تمام آنها به صورت مستقیم تأثیر گذار است. ازاین رو براساس آموزه های اسلامی جایگاه خانواده به مثابه یکی از نهاد های مهم اجتماعی در توسعه فرهنگی بسیار برجسته است.
۲۰۷.

بازنمایی زنانِ اینفلوئنسر اینستاگرام از زندگی روزمره خانوادگی در دوران کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۲شماره ۶۲ 7 - 37

کلید واژه ها: اینستاگرام تحلیل روایت زنان اینفلوئنسر کووید 19 معنا

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۵ تعداد دانلود : ۱۹۹
پژوهش پیش رو به تأثیر همه گیری ویروس کوید 19 بر بازنمایی زندگی روزمره در صفحات اینستاگرامِ زنان متأهل اینفلوئنسر سبک زندگی در چهارماه نخست همه گیری در ایران می پردازد. مسئله پژوهش، چگونگی بازنمایی دوران قرنطینه در صفحات اینفلوئنسرهاست و محققان تلاش کرده اند نوع معنایابی ویروس کوید 19 را در این صفحات تحلیل کنند. اینفلوئنسرهای سبک زندگی در اینستاگرام پرطرفدارترین راویان زندگی روزمره هستند و به دلیل دسترسی به منابع اقتدار، ظرفیت های بالایی در معناسازی از پدیده ها دارند. در این پژوهش، شیوه های روایت زندگی روزمره مجازی در دوران همه گیری ویروس کوید 19، بر اساس نظریه تحلیل روایت رِیسمن مورد مطالعه قرارگرفته و روش تحقیق کیفی و مبتنی بر مردم نگاری مجازی بوده است. بر اساس تکنیک تحلیل روایت، داده ها که شامل پست های اینفلوئنسرهای سبک زندگی بوده اند، پردازش شده و انواع راهبردهای روایت زندگی خانوادگی در دوران قرنطینه در دو سطح مضمونی و ساختاری تحلیل شده اند. در بخش اول (زنان سایبورگ به مثابه راویان قرنطینه)، یافته ها تحلیل مضمونی شده اند و چهار گونه: برساخت فانتزی کرونا، برساخت مضاعف گفتمان انگیزشی، نوستالژی پیشاکرونا، پزشکی کردن زندگی روزمره، سنخ شناسی شده است. در بخش دومِ یافته ها به تحلیل ساختاری نسبت عکس ها با نوشتار در پست ها و مکانیزم های تأثیرگذاری اینفلوئنسرها پرداخته شده و دو گونه: چرخش پلتفرمی و راهبرد های رفع چالش تأثیرگذاری بر مخاطب، صورت بندی شده است.
۲۰۸.

راهبردهای عوامل محدودکننده مکالمه از دیدگاه مدیران روابط عمومی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه سال ۳۴ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۱۳۲) 221 - 252

کلید واژه ها: مدیریت ارتباطات محدودیت مکالمه روابط عمومی راهبرد های ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۷۱
سازمان ها و نهادهای مختلف از طریق روابط عمومی ها می توانند عملکرد خود را توسعه دهند و تداوم خود را تضمین کنند. عملکرد روابط عمومی ها نیز نیازمند شکل گیری ارتباطات، یعنی ایجاد و استفاده از زبان مشترک و برقراری تعامل هایی در سطوح مختلف فردی و جمعی است. این در حالی است که آن ها بیش از سایر افراد در سمت های مختلف در سازمان های مدرن با موانع محدودکننده مکالمه و راهبرد های مدیریت آن مواجه هستند. بنابراین مسئله پژوهش حاضر این است که مدیران روابط عمومی در ایران چگونه عوامل محدودکننده مکالمه را فهم، شناسایی و توصیف می کنند و راهبردهای مدیریت این عوامل از منظر مدیران روابط عمومی چیست؟ چارچوب نظری پژوهش حاضر را نظریه مدیریت هماهنگی معنی از کرونن، نظریه محدودیت های مکالمه فرهنگ مبنا از مین سون کیم، نظریه همسازی ارتباطات از گایلز، نظریه اضطراب   عدم قطعیت از ویلیام گادیکانست، تشکیل می دهد. این مقاله با شیوه کیفی و با استفاده از روش تحلیل مضمون براون و کلارک انجام گرفته است. نمونه گیری به شیوه هدفمند بوده و داده های پژوهش از طریق مصاحبه های نیمه ساختاریافته با 17 نفر از مدیران روابط عمومی شاغل در سازمان ها و نهادهای خصوصی، دولتی و خیریه جمع آوری شده است. تحلیل داده ها نشان می دهد که مدیران روابط عمومی تضاد منافع، خط کشی میان خودی ها و دیگری ها و تفاوت پس زمینه را مهم ترین عوامل محدودکننده مکالمه برمی شمرند و برای مدیریت این عوامل از راهبرد هایی همچون برابرسازی موقعیت، قربانی کردن وسیله به نفع هدف، احتیاط حداکثری، مدیریت صحنه و مذاکره مؤثر استفاده می کنند.  
۲۰۹.

نقش آموزش و یادگیری در ارتقا تاب آوری اجتماعی شهروندان (نمونه موردمطالعه: محله مجد شهر مشهد)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی بهار ۱۴۰۲ شماره ۵۴ 225 - 255

کلید واژه ها: آموزش یادگیری تاب آوری اجتماعی محله مجد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۳۹
در سال های اخیر به مبحث تاب آوری اجتماعی توجه ویژه ای شده است تاب آوری اجتماعی به عنوان توانایی گروه ها یا جوامع برای مقابله با فشارها درمواجهه با تغییرات را می باشد.ازاین رو آموزش و یادگیری می توانند نفش موثری در ارتقا تاب آوری اجتماعی برقرارکند. مقاله حاضر به نقش آموزش و یادگیری در تاب آوری اجتماعی می پردازد. در بیان دیگر افزایش توانایی های فردی، تاب اوری فردی و به دنبال آن تاب آوری اجتماعی را افزایش می دهد. مبحث آموزش و یادگیری اولین اصل افزایش توانایی و ورود فرد به اجتماع محسوب می شود. در این راستا، 3متغیر اصلی و15 متغیر وابسته بررسی شد. پژوهش حاضر ازنوع توصیفی-تحلیلی بوده و روش گردآوری اطلاعات اسنادی و پیماشی (پرسش نامه) بوده است. با استفاده از روش های آماری همچون تحلیل عاملی و و همبستگی با آزمون اسپرمن و آزمون تی استفاده شد.تا اهداف مورد نظر این پژوهش محققین حاصل شود. جامعه آماری شامل 1811 نفر و براساس فرمول کوکران نمونه آماری تعداد 317 نفر برآوردگردید. سنجش پایایی پرسشنامه از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد و مقدار آن 834/0 بود که نشان می دهد پایایی پرسشنامه مطلوب است. همچنین مقدار تأثیر یادگیری بر تاب آوری حداقل 29 درصد است که نشان دهنده رابطه همسو و مستقیم تاب آوری و یادگیری را نشان می دهد؛ بنابراین بالاتر رفتن سطح آموزش و یادگیری باعث افزایش تاب آوری می شود .
۲۱۰.

نقش روشنفکران در تحولات اجتماعی ایران بین سالهای 1342 تا 1357(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 47 - 64

کلید واژه ها: بازگشت به خویشتن تحولات اجتماعی روشنفکران گفتمان روشنفکری هویت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۳۶ تعداد دانلود : ۱۵۸
یعقوب احمدی مشاور اول رساله دکتری است که مقاله حاضر از آن مستخرج شده است.جنبش روشنفکری در ایران با رویکرد کوشش برای رفع عقب ماندگی جامعه آغاز شد و در تداوم خود  تغییر الگوهای سنتی موجود در جامعه و حرکت به سوی نوسازی را هدف قرار داد. براین اساس نقش روشنفکران به عنوان محرک وجه انگیزشی جریان تحول خواهی و اصلاح طلبی در ایران قابل انکار نیست.در این پژوهش، از رویکرد جامعه شناختی-تاریخی و روش تحلیل مفهومی استفاده شد. ابزار پژوهش در قالب مطالعه اسنادی و جامعه هدف این تحقیق شامل روشنفکران ایرانی سال های 1342 تا 1357 است. روش نمونه گیری، نظری است. بدین ترتیب که با استفاده از روش نمونه گیری نظری، جمعی از روشنفکران ایرانی که نمایندگان اصلی جریان های مختلف روشنفکری بودند، به عنوان اعضای جامعه نمونه انتخاب شده مطالعه شدند.یافته های این پژوهش حاکی از آن است که در فاصله سال های 1342 تا 1357 نسل سوم روشنفکران را می توان ذیل سه گفتمان روشنفکران چپ، لیبرال و مذهبی قرار داد. با مطالعه این گفتمان دیده می شود که با بسته شدن فضای عمومی و انسداد سیاسی در جامعه پس از سال 1342، روشنفکران با تغییر در رویه خود به همگرایی بیشتر با هدف تغییر در وضعیت موجود روی آوردند.از مطالعه نقش روشنفکران می توان نتیجه گرفت در سال های منتهی به دهه 1350 و 1360 با افزایش تحصیلات دانشگاهی و اقبال بیشتر به محافل روشنفکری و با فراگیرشدن وضعیت انقلابی، بر سرمایه فرهنگی و اجتماعی روشنفکران افزوده شد و همین سرمایه ها دستمایه اصلی روشنفکران و تحول خواهان در میدان سیاست قرار گرفت تا به کمک آن، شرایط لازم برای سقوط نظام سیاسی حاکم بر جامعه را فراهم سازند.
۲۱۱.

بی تفاوتی اجتماعی؛ چرایی و چگونگی و پیامدها (مورد مطالعه: شهر همدان)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 87 - 104

کلید واژه ها: بی تفاوتی اجتماعی توسعه سرمایه فرهنگی مشارکت همدان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۶۷۸
یکی از مسائل اجتماعی در سال های اخیر در بسیاری از شهرها و حتی در مقیاس کشوری که برخی شاخص ها و بعضی محققان بر آن تأکید و به آن اشاره کرده اند، افزایش بی تفاوتی اجتماعی است؛ یعنی دوری و امتناع اجتماع از مشارکت، احساس تعهدنداشتن و بی مسئولیتی. در این مقاله با استفاده از روش اسنادی و پیمایش، وضعیت بی تفاوتی اجتماعی در همدان بررسی شده است.روش این مطالعه پیمایشی و ابزار پرسشنامه محقق ساخته است. جامعه آماری این پژوهش افراد بالای 18 سال به بالا و حجم نمونه 350 نفر است.در شرایط خاص (جنگ، سوانح طبیعی، بیماری و...) مردم بسیار حمایت گر و حساس هستند، اما به دلایل پیش گفته در جریان زندگی روزمره، مثلاً صف نان، فروشگاه ها، بلیت و... نوعی الگوی مبتنی بر زرنگی و خاص گرایی شدید مشاهده می شود و در عرصه های مدنی و اجتماعی، مراعات حقوق دیگران، رعایت محیط زیست و... با «بی تفاوتی عملی» مواجه هستیم؛ حتی اگر به لحاظ نظری نگرش مثبتی وجود داشته باشد.بی تفاوتی در این مطالعه در شهر همدان برای حدود نیمی از پاسخ گویان متوسط و بالا بوده است (نیم دیگر هم به درجاتی با بی تفاوتی مواجه بودند) که این نشان می دهد توسعه شهر، استان و کشور با این شدت اجتماعی با چالش مواجه است و به ترمیم و تحول دارد. در شهر همدان که یکی از قطب های مهم تاریخی و فرهنگی مدیران و برنامه ریزان است، با شناخت این مسئله باید بسترهای لازم را برای افزایش همدلی و کاهش بی تفاوتی فراهم کرد.
۲۱۲.

چالش های کانون های سلامت برای دستیابی به حکمرانی مشارکتی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۴۵) 151 - 169

کلید واژه ها: چالش حکمرانی شهرداری کانون سلامت مشارکت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۹ تعداد دانلود : ۱۲۶
اامروزه حکمرانی مشارکتی اهمیت روزافزون یافته است. کانون های سلامت با هدف ایجاد فضایی برای حکمروایی مشارکتی در حوزه سلامت ایجاد شد، اما در عمل این طرح با چالش های بسیاری مواجه شد. مطالعه حاضر به منظور بازنگری و بررسی چالش های کانون های سلامت برای دستیابی به حکمرانی مشارکتی انجام شده است.مطالعه حاضر کیفی و با رویکرد نظریه زمینه ای است. در این مطالعه با 22 نفر از صاحب نظران، سیاست گذاران، مدیران، ارائه دهندگان خدمات در کانون های سلامت و مردم چهار منطقه از تهران مصاحبه شد. در این مطالعه داده ها با استفاده از مدل حکمروایی مشارکتی امرسون و نباتچی طبقه بندی شدند.موانع فرهنگی حکمرانی مشارکتی شامل فردگرایی و ضعف کار تیمی و گروهی و موانع اجتماعی شامل بی اعتمادی بین بخش دولتی و مردم، وجود رقابت بین ذی نفعان مختلف، منفعت طلبی در مشارکت و کاهش تعهدات اخلاقی متقابل است. در زمینه سیستم، موانع دینامیک همکاری شامل نبود فهم مشترک مسئله میان ذی نفعان مختلف، نداشتن اجماع در تصمیم گیری، درنظرنگرفتن منافع همگان، لابی گری، شنیده نشدن همه صداها، رقابت میان ذی نفعان و توجیه نشدن بدنه شهرداری نسبت به اهمیت مشارکت مردمی است. چالش های رهبری شامل ناکارایی رهبری رسمی در بخش دولتی در زمینه مدیریت تعارض، رهبری هدایت کننده و نگاه ابزاری به مشارکت است.از جمله چالش های کانون های سلامت برای دستیابی به حکمرانی مشارکتی، بستر شکل گیری آن است. همچنین در فرایند تصمیم گیری، فهم مشترک، انگیزه مشترک ذی نفعان، رهبری رسمی، ساختار و جریان مالی و اطلاعات میان ذی نفعان چالش هایی وجود دارد که نیازمند اصلاح است.
۲۱۳.

تحلیلی بر رابطه هویت جنسیتی جوانان با استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رهپویه ارتباطات و فرهنگ دوره ۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۷) 7 - 18

کلید واژه ها: شبکه های اجتماعی مجازی هویت جنسیتی طرحواره های جنسیتی جامعه پذیری جنسیتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۶ تعداد دانلود : ۱۲۶
زمینه و هدف: اینترنت به عنوان یک فن آوری نوین ارتباطی باعث تحولات پیچیده و سریع در روابط انسانی و الگوهای ارتباطی شده است و تأثیر شگرفی بر ساختارهای اجتماعی و فرهنگی جوامع کنونی دارد. با توجه به گسترش شبکه های اجتماعی مجازی در بین جوانان من جمله فیس بوک، این تحقیق بر آن است که به ارائه تحلیل از رابطه این شبکه ها بر هویت جنسیتی جوانان، بپردازد. روش: پژوهش حاضر با رویکرد کمی و از نوع پیمایش می باشد و داده های مورد نیاز از نمونه 248 نفری جمعیت آماری دانشجویان دانشگاه آزاد مشهد و از طریق نمونه گیری طبقه ای جمع آوری گردیده است. یافته ها: یافته های این بررسی نشان میدهد رابطه ی مثبتی بین بازتاب طرح واره های جنسیتی در شبکه های اجتماعی مجازی و هویت جنسیتی در زنان و مردان وجود دارد. همچنین رابطه ی مثبت و معنادار بین جامعه پذیری جنسیتی در رسانه اجتماعی مجازی از طریق بازنمایی از نقش های جنسیتی و هویت جنسیتی گروه زنان را نشان می دهد در حالیکه در مورد گروه مردان رابطه ی معناداری حاصل نشده است. سایر نتایج نشان می دهد، هرچه میزان فعالیت در رسانه های اجتماعی مجازی افزایش بیاید، میزان پذیرش و تعلق به هویت جنسیتی زنانگی کاهش می یابد، اما این رابطه در مورد مردان وجود ندارد.
۲۱۴.

وضعیت نوآوری در حکمرانی و رهبری دانشگاه های سطح یک ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبرد فرهنگ سال ۱۶ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۱ 155 - 188

کلید واژه ها: نوآوری در حکمرانی و رهبری آموزش عالی سیاست گذاری آموزش عالی مدیریت آموزش عالی دانشگاه های سطح یک حکمرانی و رهبری آموزش عالی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱ تعداد دانلود : ۹۲
هدف این پژوهش، گزارش وضعیت نوآوری در حکمرانی و رهبری دانشگاه های سطح یک ایران است. در این پژوهش کیفی با مرور اسناد علمی و تلفیق الگوی دانشگاه نوآور برتون کلارک و چارچوب راهنمای دانشگاه های نوآور اروپا، یک چارچوب راهنما و مدل مفهومی در 17 بُعد طراحی شده، سپس، داده ها و اطلاعات مورد نیاز از دانشگاه های سطح یک تهران، شهید بهشتی، شریف، تربیت مدرس، امیرکبیر، علامه طباطبائی، علم و صنعت ایران، خواجه نصیرالدین طوسی جمع آوری شده است. داده های واقعی نشان می دهد که دانشگاه های ایران به طور عام و دانشگاه های سطح یک به طور خاص، علی رغم برخی مسائل، کاستی ها و کژکارکردی ها، سرشار از تحولات مثبت و نوآوری های کوچک، متوسط و بزرگ و تدریجی و بنیادی اند. نوآوری دانشگاه های سطح یک در حوزه حکمرانی و رهبری «متوسط» ارزیابی شده است. از میان ابعاد و عناصر نوآوری در حکمرانی و رهبری، بُعد «راهبری هیئت امنایی» دارای کمترین امتیاز و در «وضعیت خیلی ضعیف» و بُعد «ساختار و تشکیلات» و بُعد «برنامه ریزی و پایش» دارای بیشترین امتیاز و در «وضعیتِ عالی» ارزیابی شده است. بر اساس یافته های این پژوهش، تلاش برای نوآوری در کارکرد های آموزشی، پژوهشی و فرهنگی اجتماعی، کارآفرینی، توسعه دانشجو و استاد در دانشگاه های سطح یک ضروری است و این دانشگاه ها و نظام آموزش عالی در برخی ابعاد اساسی حکمرانی و رهبری علمی نظیر راهبری هیئت امنایی و توسعه فرهنگ علمی، نیازمند نوآوری های جدی هستند. 
۲۱۵.

ملاحظات رویکرد بی طرفی در تقنین مقررات مرتبط با نهاد خانواده در ایران و فرانسه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده پژوهی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۷۵ 385 - 398

کلید واژه ها: الگوی مطلوب مداخله دولت بی طرف رویکرد بی طرفی رویکرد کمال گرایی نهاد خانواده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۶ تعداد دانلود : ۱۲۲
نظریه بی طرفی در فلسفه سیاسی در دهه 1970 میلادی، با انتشار نظریه عدالت جان رالز به شکل جدی تر مدنظر قرار گرفت؛ اگرچه جان رالز در این کتاب، به صراحت اشاره ای به اصطلاح «بی طرفی» نداشته است. رویکرد بی طرفی دولت در نهاد خانواده، از نظریه پردازی جان رالز و رونالد دورکین اتخاذ شده و از پشتوانه ای غنی برخوردار بوده است (نظریه جان لاک، کانت و استوارت میل). مطابق رویکرد بی طرفی (مقابل رویکرد کمال گرایی)، دولت باید در قبال برداشت های خانواده از تحقق الگوی مطلوب مداخله، بی طرف بماند و نباید هیچ برداشت خاصی از خیر را بر دیگر برداشت ها رجحان دهد. بر همین اساس و با ملاحظه مطالب فوق، این پژوهش با هدف اینکه نهاد خانواده به عنوان نهادی خصوصی، تا چه حد تابعِ قلمرو عمومی است: نخست؛ به تبیین مفهوم، انواع، گستره و سطوح بی طرفی دولت در نهاد خانواده، و دوم؛ به تبیین برخی مصادیق تنظیم گری، با رویکرد بی طرف گرایانه، ذیل مبانی نظری تضمین حقوق و آزادی های نهاد خانواده (الف) و اِعمال اصل ضرر در تقنین مقررات مرتبط با نهاد خانواده (ب)، با رویکرد تطبیقی با نظام حقوقی فرانسه و روش استدلال استقرایی می پردازد.
۲۱۶.

ارائه الگوی راهبردی مقابله با تروریسم رسانه ای با رویکرد به سرمایه اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴۶ 166 - 123

کلید واژه ها: تروریسم رسانه ای سرمایه اجتماعی شبکه اجتماعی الگوی راهبردی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹ تعداد دانلود : ۳۹
«تروریسم رسانه ای» به پوشش رسانه ای فعالیت ها و اقدامات تروریستی در شبکه های اجتماعی اشاره دارد و گونه ای نوظهور از تروریسم است که با بهره گیری از ابزار رسانه ای و استفاده افراطی از فضای مجازی، به ایجاد هراس جمعی، وحشت و رعب اقدام می کند. یکی از موضوعات مهم در مهار و تشویق تروریسم، اندازه گیری سرمایه اجتماعی است که در تقویت همکاری و ایجاد هنجارها در جامعه نقش دارد. هدف این پژوهش، ارائه الگوی راهبردی مقابله با تروریسم رسانه ای با رویکرد سرمایه اجتماعی است. روش پژوهش، آمیخته اکتشافی متوالی است. ابتدا از روش کیفی به شیوه تحلیل مضمون در میان 14 نفر از خبرگان دارای سوابق علمی، پژوهشی، مدیریتی و شغلی با نمونه گیری هدفمند، گلوله برفی و ابزار مصاحبه ساختارنیافته استفاده شده است. در ادامه، از روش کمّی در میان 298 نفر از کارشناسان حوزه رسانه، سرمایه اجتماعی، تروریسم رسانه ای و شبکه های اجتماعی سطح کشور برای آزمون فرضیه ها بهره گرفته شده. براساس نتایج بخش کیفی، مقوله «هویت یابی تاریخی و شرایط ساختاری» به عنوان زمینه ها و بسترها، «مزایا و کارکردهای رسانه ای» به عنوان شرط علّی، «چالش های سرمایه اجتماعی ظهور تروریسم رسانه ای» به عنوان یکی از عوامل چالش ساز و «مداخلات، شبکه سازی منطقه ای، فرامنطقه ای و بین المللی» در انتخاب راهبرد حکمرانی رسانه ای در مواجهه با تروریسم رسانه ای نقش اثرگذاری داشته اند. به منظور مقابله با تروریسم رسانه ای، لازم است عوامل علّی، زمینه ای، بین المللی و چالشی مرتبط با تروریسم رسانه ای موردتوجه و شناسایی قرار گیرند تا امکان مدیریت سطح خشونت با فراواقعی سازی در رسانه، ازدیاد زمینه های خشونت زایی با پوشش رسانه ای و جنگ روانی و شگردهای آن در بستر رسانه وجود داشته باشد.
۲۱۷.

تحلیل مضامین متناسب و مغایر با فرهنگ ایرانی اسلامی در پرمخاطب ترین انیمیشن های تلویزیونی گروه سنی «ج»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 5 - 40

کلید واژه ها: انیمیشن پویانمایی صدا و سیما تحلیل محتوا گروه سنی (ج) فرهنگ ایرانی اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۰ تعداد دانلود : ۴۳
انیمیشن ها با محتوا و مضمون مثبت و پسندیده، می توانند آینده ای مطلوب برای نسل های بعدی رقم زنند و با محتوا و مضمون نامناسب، نسلی ناپسند تربیت کنند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی مضامین متناسب و مغایر با فرهنگ ایرانی اسلامی، گفت وگوها، شخصیت ها و صحنه های پرمخاطب ترین انیمیشن های گروه سنی «ج» است. این پژوهش با رویکرد کیفی  و توصیفی، از نوع پیمایشی و تحلیل محتوای عرفی و تلخیصی است. جامعه آماری آن نیز دانش آموزان دختر پایه های چهارم، پنجم و ششم ابتدایی (گروه سنی ج) در سال تحصیلی 1401-1400 مدارس دولتی ناحیه 2 شهر یزد است.براساس جدول مورگان و کرجسی، با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، 502 دانش آموز برای گروه نمونه انتخاب شدند و ابزارهای پژوهش نیز پرسشنامه محقق ساخته و مشاهده انیمیشن ها بوده است. واحد تحلیل انیمیشن ها «صحنه» انتخاب و از بین پانزده انیمیشن پرمخاطب ، چهار مورد بررسی شده است. داده ها نیز با استفاده از نرم افزار Excel2019 و کدگذاری مشاهدات، مبتنی بر تحلیل محتوای عرفی و تلخیصی، تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که از میان پانزده انیمیشن پرمخاطب، دوازده مورد، خارجی و تنها سه مورد، داخلی هستند. با این حال، انیمیشن داخلی «مهارت های زندگی» با 180 فراوانی، بیشترین مخاطب را داشته است. گفت وگوها، شخصیت ها و صحنه های مثبت، بیش از موارد و مضامین منفی است. مضامینی مانند اهمیت جایگاه خانواده، تلاش و استمرار در کسب مهارت، اهمیت کتاب و کتاب خوانی، راستی و صداقت، صله رحم، ایثار و فداکاری، همکاری و همیاری و... دیده می شود که مثبت و متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی است و مضامینی مانند بی احترامی، خودبرتربینی، عدم رعایت قوانین و مقررات، توسّل به جادو و... نیز دیده می شود که منفی و مغایر با فرهنگ ایرانی اسلامی است.
۲۱۸.

آسیب شناسی برنامه های آموزشی تلویزیونی با نگاهی به مجموعه «مدرسه تلویزیونی ایران» و «فیلیمو مدرسه»(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رسانه های دیداری و شنیداری دوره ۱۷ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۸ 101 - 136

کلید واژه ها: برنامه آموزشی مدرسه تلویزیونی ایران فیلیمو مدرسه سرگرم آموزی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴ تعداد دانلود : ۴۹
برنامه سازی آموزشی، یکی از مهم ترین حوزه های تولیدات تلویزیونی است که تا زمان همه گیری کرونا کمتر مورد توجه بود و صرفاً برنامه های آموزش محور از شبکه آموزش و آن هم به صورت مستقیم و عیناً شبیه به کلاس درس و مدرسه تولید می شد. حال آن که حوزه برنامه سازی آموزشی، یک حوزه اثرگذار و مهم است که با طراحی درست و به کارگیری بهینه عناصر برنامه سازی، می تواند نقش بسزایی در آموزش و عدالت آموزشی ایفا کند.    این پژوهش می کوشد با بررسی و آسیب شناسی مجموعه های تلویزیونی «مدرسه تلویزیونی ایران» و «فیلیمو مدرسه» با روش مطالعه موردی و مطالعه تطبیقی، نقاط قوت و ضعف هر یک را استخراج و با مقایسه هردو مجموعه، اصول و قواعدی را برای تولید و عرضه فیلم های آموزشی مناسب با نیازهای مخاطب پیشنهاد کند؛ براین اساس یافته های پژوهش شامل 15 مؤلفه ساختاری و 5 مؤلفه محتوایی است، که اکثر عوامل و ویژگی ها مربوط به محتوای رویداد است و می تواند در قالب و ساختارهای مختلف و در ترکیب با توانایی ها و استعداد ها مورد بهره برداری قرار گیرد. در پایان نیز علاوه بر پیشنهادهایی برای افزایش کیفیت و اثرگذاری یک برنامه آموزشی، جدول مؤلفه های اساسی و تأثیرگذار در برنامه سازی آموزشی، برای استفاده برنامه سازان ارائه شده است.
۲۱۹.

مخاطب محوری رسانه ملی در فضای مجازی(با رویکرد آینده پژوهی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۳) 153 - 181

کلید واژه ها: مخاطب محوری فضای مجازی رسانه ملی دلفی فازی تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۷۵
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر مخاطب محوری فضای مجازی در آینده پژوهی رسانه ملی با استفاده از روش ترکیبی فازی و فرایند تحلیل سلسله مراتبی بوده است. نمونه آماری پژوهش شامل خبرگان حوزه رسانه بوده که تعداد 15 نفر اعضای پنل دلفی نمونه را تشکیل داده اند. بر اساس یافته های پژوهش،16 عامل شناسایی شده اند. رتبه بندی این معیارها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی نشان داده است که معیارهای اعتبار منبع پیام و خود پیام، تبدیل شدن به رسانه مرجع در حوزه اطلاع رسانی در فضای مجازی، پرهیز از نگاه جانبدارانه و کاستن از مقررات سختگیرانه و ممیزی ها در حوزه تولید محتوا در فضای مجازی به ترتیب، رتبه اول تا چهارم را به خود اختصاص داده اند و در نهایت، معیارهایی مانند استفاده حداکثری از جذابیت های بصری، امکان دسترسی بیشتر به آرشیو برنامه ها در سایت های رسانه ملی و ایجاد پادکست های رادیویی و تلویزیونی از کمترین اهمیت برخوردار بوده اند.
۲۲۰.

نسبت مفهومی «جهاد تبیین حقیقت» و «مطالبه گری» در منظومه اندیشگی آیت الله خامنه ای(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه های اجتماعی متفکران مسلمان سال ۱۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ 37 - 54

کلید واژه ها: انقلاب اسلامی آیت الله خامنه ای ایدئولوژی جهاد تبیین مطالبه گری تغییر اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۵ تعداد دانلود : ۱۳۳
انقلاب اسلامی با آرمان‏‌های عدالت، جمهوریت، قانون‏‌گرایی، عزت، استقلال، آزادی، اسلامیت و نظایر آن توانست به پیروزی برسد و محمل ساخت ایدئولوژی، قانون اساسی و نظام‌‏سازی نیز بر همین اساس پدیدار شد. چالش بسیاری از نظام‌‏های سیاسی در تحقق اهداف ایدئولوژی و نظام اعتقادی خود، ایستایی و انجمادی است که به دنبال تغییرات اجتماعی و تغییر نسلی در جامعه رخ داده و توان کنترل اجتماعی و قدرت اقناعی آن را کاهش می‏‌دهد که می‏‌تواند منجر به تضاد دولت ـ ملت شود. امری که برای جمهوری اسلامی نیز می‌‏تواند حادث شده و یا موجود باشد. در این راستا اما رهبر انقلاب اسلامی با طرح دو مفهوم «جهاد تبیین« و «مطالبه‌‏گری» میان ایدئولوژی و آرمان پیوند زده و تلاش می‏‌کند تا آنچه ایدئولوژی انقلاب اسلامی بر آن استقرار یافته را حفظ کند و استمرار بخشد. مسئله پژوهش حاضر این است که: «چه نسبتی میان دو مفهوم جهاد تبیین و مطالبه‌‏گری در نظام اندیشگی آیت‏ الله خامنه‏‌ای وجود دارد؟» روش جمع‌‏آوری اطلاعات، اسنادی است و تحلیل داده‏‌ها نیز بر اساس روش تحلیل اسنادی و با استفاده از آرای اندیشمندانی چون مانهایم در تحلیل نسبت ایدئولوژی و یوتوپیا، اینگلهارت و روشه در تغییر نسلی و اجتماعی و سایر نظریه‌‏پردازان برای توضیح نسبت مفهومی مطالبه‏‌گری و تبیین حقیقت در اندیشه آیت ‏الله خامنه‌‏ای بهره گرفته شده است. پژوهشگران مقاله به این یافته رسیده‌اند که در اندیشه آیت ‏الله خامنه‏‌ای، جهاد تبیین به معنای ادراک ایدئولوژی انقلاب اسلامی در جامعه و مطالبه‏‌گری به معنای آرمان‏‌خواهی و پویایی مداوم در ایدئولوژی انقلاب اسلامی است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان