عالیه شکربیگی

عالیه شکربیگی

مدرک تحصیلی: استادیار و عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه آزاد واحد زنجان و استاد مدعو واحد تهران مرکزی
پست الکترونیکی: ashekarbeugister@gmail.com

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۴۹ مورد.
۱.

واکاوی برساخت معنایی سبک زندگی زنان نسل وای شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نسل وای سبک زندگی حاکمیت گفتمان مجازی سبک زندگی ترجیحی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 607 تعداد دانلود : 471
سبک زندگی می تواند در افراد، فرهنگ ها و جوامع مختلف به عنوان یک امر برساختی باشد زیرا مبتنی بر تجربه زیسته و شرایط اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی فرد فرد افراد جامعه است. نسل وای که در ایران برابر با شروع دهه شصت تا آغاز دهه هشتاد است تحت تأثیر شرایط جامعه در آن دو دهه سبک زندگی متفاوت از نسل قبل و بعد از خود دارد؛ بنابراین اینک این سؤال مطرح می شود که برساخت معنایی سبک زندگی زنان نسل وای شهر تهران چیست و چه پیامدهای در پی دارد؟ رویکرد این پژوهش کیفی و با روش نظریه داده بنیاد است. داده های مورد نیاز این پژوهش حاصل مصاحبه نیمه ساختار یافته با 21 نفر از زنان جوان ساکن شهر تهران که جزء نسل وای بودند، به روش انتخاب هدفمند و در دسترس انجام شد. تعیین تعداد مشارکت کنندگان با رسیدن به مرحله اشباع نظری، مشخص شده است. پژوهش حاضر، از بین 21 مصاحبه شامل، 803 داده خام که بعد از بررسی مفاهیم تکرار شده به 384 دلالت مفهومی، 60 مقوله محوری، 14 مقوله انتخابی استخراج شده است. بر اساس یافته های پژوهش، پدیده انتخابی «ره آوردهای نسلی» به عنوان پارادایم اصلی انتخاب گردید. از علل این پدیده، نگرش مدرن و حاکمیت گفتمان مجازی و پذیرش نسبی ساختارها است که پیامد آن ایجاد سبک زندگی نیمه سنتی و رسیدن به سبک دلخواه زندگی است. زنان نسل وای، زنانی متفاوت از نسل پیشین هستند. آن ها با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی سنتی حاکم بر جامعه، یک سبک زندگی نیمه سنتی و نیمه مدرن را به وجود آورده اند. مهم ترین مشخصه این زنان، تلاش آن ها برای کسب استقلال مالی قبل از ازدواج است.
۲.

تحلیل اجتماعی معرفی للتجربه الحیه فی المجالات الاجتماعیه – الثقافیه وعلاقه ذلک بالعنف ضد النساء (مدینه طهران نموذجاً)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 745 تعداد دانلود : 434
إنّ الدور الفاعل والبنّاء للمرأه فی تکوین العلاقات الأخلاقیه والعاطفیه بین أعضاء الإسره أمرٌ لا یمکن إنکاره بأیّ شکلٍ من الأشکال. لکن تحقیق هذا الدور لا یمکن أن یتمَّ إلا فی بیئه هادئه ومستقره بعیده عن العنف والخشونه. وهناک الکثیر من الشواهد والأدله التی تثبت وجود العنف الّذی یمارس ضد النساء داخل الأسر والعوائل. یهدف البحث الحالی إلی تقدیم نموذج اجتماعی معرفی للتجربه الحیه فی المجالات الاجتماعیه – الثقافیه فیما یتعلق بالعنف ضد النساء (مقاربه وفق نظریه الأرض). إنّ منهج البحث المعتمد فی الدراسه هو منهج کمی من النوع المسحی التوظیفی. 314 امرأه تسکن فی مدینه طهران شکّلت مجتمع البحث، وقد تمّ اختیار هذا العدد من النساء وفق طریقه أخذ العینات المتاحه. وقد تمّ تحلیل البیانات التی حصلنا علیها من خلال المقابلات والاعتماد علی اختبار کولموغوروف-سمیرنوفن ومعامل الارتباط لبیرسون و تحلیل الانحدار لرجرسیون عبر برنامج SPSS. أظهرت النتائج بأنّ هناک علاقه سلبیه بین العوامل الاجتماعیه المعرفیه للتجربه الحیه (العوامل الاقتصادیه، والعوامل الاجتماعیه، والعوامل الثقافیه، والعوامل العائلیه، والعوامل الدینیه)، وفی المقابل هناک علاقه إیجابیه وداله بین العوامل الأساسیه وبین العنف تجاه النساء.
۳.

چالش های کیفیت اجرای قوانین حمایتی اشتغال زنان (موردمطالعه: پرونده های شکایات زنان شاغل در ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 937 تعداد دانلود : 11
طرح قوانین حمایتی در حوزه ی اشتغال عمومی و به ویژه اشتغالِ زنان در ایران، بخش لاینفکی از وضعیت اشتغال زنان را تحت شعاع خود قرار داده است. در این تحقیق با بررسی پرونده های شکایات زنان شاغل در تهران به بررسی چالش هایی پرداخته شده که کیفیت اجرای قوانین حمایتی مندرج در قانون اساسی ایران را در برمی گیرد. این تحقیق توصیفی بر اساس روش تحلیل محتوا صورت گرفته و با توجه به تکنیک تحلیل محتوای مقوله ای به کیفیت قوانین با توجه به شکوائیه های زنان شاغل در تهران پرداخته است. جامعه ی آماری شامل تعداد 63502 پرونده ی مربوط به شکایات زنان است که از این میان380 دادخواست مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها نشان می دهد که کیفیت مربوط به اجرای قوانین در سطح پایینی قرار دارد و همین موجب کتمان یا بی توجهی نسبت به بعضی از مطالبات زنان شده است.
۴.

رابطه شکاف نسلی با آسیب های اجتماعی در نوجوانان شهر تهران(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلید واژه ها: شکاف نسلی آسیبهای اجتماعی خانواده نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 422 تعداد دانلود : 119
مقدمه: پدیده شکاف نسلی میان والدین و فرزندان، به منزله نسل دیروز و نسل امروز در دهه های اخیر، به یکی از مسائل اساسی در حوزه آسیب شناسی خانواده تبدیل شده است. به عبارتی، دگرگونی و تغییر در ساختار روابط بین والدین و فرزندان، در خانواده های امروزی به چشم می خورد. ازآنجایی که خانواده به عنوان نخستین کانون زندگی مشترک و جامعه پذیری فرزندان، همان گونه که می تواند در کنترل انحرافات اجتماعی نقش مؤثری داشته باشد، در صورت نابسامانی و بحرانی بودن روابط بین اعضاء، در بروز بسیاری از آسیبهای اجتماعی نیز تأثیرگذار خواهد بود. پژوهش حاضر با هدف مطالعه رابطه شکاف نسلی با آسیبهای اجتماعی در نوجوانان شهر صورت پذیرفت. روش: این پژوهش از نوع پژوهش توصیفی تحلیلی و ازلحاظ روش، کمی و از نوع پیمایش و با در نظر گرفتن معیار زمان، مقطعی است. جامعه آماری شامل خانواده های دارای فرزند 10 تا 19 ساله شهر تهران است که با ن مونه گیری به صورت خوشه ای چندمرحله ای در بازه زمانی نه ماهه (خرداد تا اسفند 1399) به تناسب خانواده های ساکن در مناطق دو، نه و شانزده با بهره برداری از فرمول کوکران، تعداد 374 نفر انتخاب شدند. ابزار، پرسشنامه محقق ساخته بود که برای تعیین روایی پرسشنامه از روش اعتبار صوری، برای محاسبه پایایی از روش آلفای کرونباخ و برای تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS و لیزرل استفاده شده است. یافتهها: شکاف نسلی با بروز آسیبهای اجتماعی در بین نوجوانان شهر تهران ارتباط معنادار و مستقیمی دارد. همچنین، شکاف نسلی با بروز آسیبهای پرخاشگری، سرقت، ترک تحصیل، خودکشی، مصرف مواد و فرار از منزل نیز ارتباط معنادار و مستقیمی دارد. بحث: آسیبها و مسائل اجتماعی محصول فرایند مختل شده جامعه پذیری و بازتولید آن در خانواده ها و جامعه است. عدم مدیریت شکاف بین نسلها از یکسو زنگ خطری است برای فروپاشی نظام خانواده که در آئین اسلام و فرهنگ ایرانیان از جایگاه خاصی برخوردار است. از سویی دیگر این شکاف همراه با بروز آسیبهای اجتماعی، یکی از موانع اصلی توسعه اجتماعی کشور خواهد بود.
۵.

تعامل مطالبه گری و هویت ملی جامعۀ ایرانی در میان دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 334 تعداد دانلود : 11
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی تعامل مطالبه گری و هویت ملی ایرانی دانشجویان علوم اجتماعی با رویکرد کیفی و تکنیک نظریه زمینه ای بود. روش: ابزار استفاده شده برای گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه ساخت یافته بود. برای انتخاب افراد مصاحبه شونده از روش نمونه گیری هدفمند و برای تشخیص تعداد افراد، از نمونه گیری نظری (اشباع نظری) استفاده شده است. جامعه بررسی شده، دانشجویان دکتری رشته های علوم اجتماعی اند که در یک دهه گذشته مشغول به تحصیل بوده اند. یافته ها و نتیجه گیری: مقوله های علّی این پژوهش: آموزش بهینه افراد جامعه، انتخاب شخصی در شرایط خاص، پذیرش واقعیتهای اجتماعی و عدم رضایت از شریط موجودی؛ مقوله های زمینه ای: حفظ تمامیت ارضی کشور به هر قیمتی و زبان رسمی مهم ترین عامل ارتباطی؛ مقوله های تسهیلگر: جایگاه ارزشمند تمدن ایرانی، انتخاب دموکراسی برای اداره کشور و اعتماد به مسئولان کشور؛ مقوله های تعاملی: مذهب رسمی در کنار سایر مذاهب، تنوع اقوام همگرای ایرانی و انسانیت ارجح بر قومیت و مقوله های مداخله گر: تأثیرگذاری سلطه جهانی بر جوامع، تأثیرموقعیت راهبردی ایران بر جامعه و انتخاب مهاجرت و مقوله پدیده: مطالبه گری اجتماعی می باشند و پیامد آنها، ارزشمندی هویت ملی ایرانی، حضور تأثیرگذارمردم در جامعه و انتخاب وطن برای زندگی است.
۶.

بررسی ارتباط بین دینداری و سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار شهر رشت(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: سلامت اجتماعی دینداری شکوفایی اجتماعی زنان سرپرست خانوار شهر رشت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 254 تعداد دانلود : 304
دینداری عامل اساسی اجتماعی شدن و انسجام فکری، عملی و جهت گیری در رفع مشکلات و پدیده ها و مسائل اجتماعی است و بنابراین عاملی در بهبود سلامت اجتماعی افراد می باشد. با توجه به اهمیت بحث از سلامت اجتماعی، پژوهش حاضر با استفاده از روش میدانی، تکنیک پیمایش، ابزار پرسشنامه و استفاده از نرم افزارهای SPSS و Smart PLS، به دنبال پاسخ به این سؤال اصلی می باشد که آیا بین ابعاد مختلف دینداری و سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار شهر رشت ارتباط وجود دارد؟ جامعه آماری پژوهش حاضر زنان سرپرست خانوار شهر رشت می باشد که تعداد آن ها بر اساس آخرین آمار در حدود 26000 نفر می باشد. نتایج تحقیق حاکی از آن است که بین میزان کل دینداری (0.33) و ابعاد آن یعنی بعد پیامدی (0.22=P)، بعد مناسکی (0.39=P)، بعد اعتقادی (0.36=P)، بعد تجربی (0.25=P) و بعد شناختی (0.34=P) با سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار ارتباط مثبت و مستقیم و معنادار وجود دارد. بنابراین تمامی فرضیه های پژوهش تأیید می شوند. نتایج حاصل از مدل معادله ساختاری (Smart PLS) نیز نشان دادند که در کل اثر متغیر مستقل دینداری بر سلامت اجتماعی زنان سرپرست خانوار به میزان0.57 می باشد.
۷.

التعلیل السوسیولوجی لنشوء ظاهره الزواج الأبیض بین الأوساط الطلابیه (طلّاب مدینه طهران نموذجاً 2019-2017م)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 40 تعداد دانلود : 697
لقد شهدنا فی السنوات الأخیره تغیرات وتطورات فی الأبعاد الاقتصادیه والثقافیه والاجتماعیه فی إیران، وهی نتیجه تغییر فی القیم والرغبه نحو نوع جدید من التعایش. یُسمّی هذا النوع من المعاشره بین الفتیات والفتیان الذین یتعایشون دون زواج رسمی بالزواج الأبیض. یبدو أنّ هذا النوع من العلاقه أکثر انتشاراً فی المدن الکبری. نشهد الیوم تزایداً للزواج الأبیض فی إیران شیئاً فشیئاً والسیاسه السائده هی تجاهل هذه الظاهره. نحاول فی هذه الدراسه، الترکیز علی أسباب وعوامل وشروط وتبعات هذا النوع من التعایش؛ حیث قامت هذه الدراسه بالتحقیق فی هذه الإشکالیه بین 16 زوجاً من خلال دراسه منهجیه وطریقه نظریه أساسیه مع تقنیه المقابله المتعمقه . بعد انتهاء المقابلات والوصول إلی النتائج النظریه المنشوده، وأخیراً ترمیز البیانات وتحلیلها، تم تحدید بیانات الفئات التالیه وهی: "المشاکل الاقتصادیه"، "تدنی نسبه التوقعات فی هذه العلاقات مقابل الزواج الرسمی"، "الفقر العاطفی"، "القضایا السلبیه إثر (الطلاق وتبعاته)کظروف سببیه، "المجهول"، "الهجره"، "الفردیه"، "إنخفاض نسبه سن الزواج"، کمتغیرات خلفیه، "الخیار فی عدم الاستمرار بالعلاقه"، "التعرف علی الشریک فی المنزل"، "ضعف القیم الدینیه، کظروف دخیله، "الدعم الروحی والجنسی"، "رغبه النساء فی العلاقه الرسمیه"، "عدم رغبه الرجال فی إضفاء الطابع الرسمی علی العلاقه"، "البحث عن التنوع"، کتعاملات، "میزات الزواج الأبیض"، "قیود الزواج الأبیض"، " الشعور بعدم الأمان الوجودی"، نتیجه لهذا النوع من الحیاه.
۸.

تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از خشونت پس از زلزله (مورد مطالعه زنان سرپرست خانوار ساکن در مناطق زلزله زده استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تجربه زیسته خشونت زنان سرپرست خانوار زلزله کرمانشاه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 137 تعداد دانلود : 95
زنان سرپرست خانوار از گروه های اجتماعی آسیب پذیر و فراموش شده در حوادث طبیعی هستند که به دلیل مسائل فرهنگی و اجتماعی همواره مورد خشونت قرار می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از خشونت پس از زلزله استان کرمانشاه انجام شد. جامعه مورد مطالعه کلیه زنان آسیب دیده در زلزله بودند که به صورت هدفمند با 15 نفر از آنها مصاحبه عمیق فردی انجام گرفت. حجم نمونه با استفاده از نمونه گیری نظری و تا رسیدن به اشباع نظری تداوم یافت. داده ها با استراتژی پدیدارشناسی تفسیری گردآوری و با روش دیکلمن و همکاران(1989) تجزیه وتحلیل شدند. در نهایت، 474 کد باز و اولیه، 55 درون مایه فرعی و 4 درون مایه اصلی استخراج شد. طبق یافته ها تجربه خشونت زنان عبارت بودند از:« دسترسی ناعادلانه به منابع، داغ ننگ، فقدان امنیت و تخریب اجتماعات». نتایج این مطالعه نشان می دهد که رفع خشونت ها علیه این زنان منوط به حذف موانع فرهنگی ماقبل حوادث و توجه به قدرت تصمیم گیری آنها در بطن خانواده و جامعه است.
۹.

بررسی تاثیر استفاده از فضای مجازی بر خشونت در زوجین

کلید واژه ها: فضای مجازی خشونت جنسی خشونت روانی خشونت فیزیکی و خشونت روانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 912 تعداد دانلود : 729
میزان گرایش به فضای مجازی در ایران نیزهمچون سایر جوامع رو به افزایش بوده و از طرفی در طول سالیان اخیر آسیب های اجتماعی در زوجین، رفتار افراد نیز دچار تغییرات بسیار زیادی گردیده است و دانشجویان متاهل نیز همچون اغلب گروه های اجتماعی  جامعه از فضای مجازی زیاد استفاده می کنند. این مقاله به منظور «بررسی رابطه استفاده از فضای مجازی و خشونت در زوجین»، صورت گرفته است. جامعه آماری کلیه دانشجویان در دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی می باشد که 365 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته و بعد از برآورد اعتبار و پایایی در بین پاسخ گویان توزیع گردید. پایایی پرسشنامه توسط آلفای کرونباخ برای تمامی ابعاد پرسشنامه بالاتر از 7/0 بدست آمد که قابل قبول می باشد. پس از گردآوری داده ها، بر اساس آمارهای استنباطی و با استفاده از نرم افزار spss، داده ها مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفته اند. نتایج بدست آمده، نشان می دهد که بین استفاده از فضای مجازی بر خشونت فیزیکی، خشونت جنسی، خشونت روانی، خشونت اقتصادی و خشونت ارتباطی رابطه معناداری وجود دارد و طبق رگرسیون در بیشترین و قوی ترین اثرات خشونت زوجین،  می توان به اثر مستقیم بر متغیرهای خشونت روانی (۰.۴۷۸)خشونت جنسی (۰.۳۸۰)، خشونت ارتباطی (۰.۳۱۸)اشاره نمود. این متغیر اثر غیرمستقیم بر متغیر خشونت جنسی با وزن (۰.۲۱۸) که جمعا وزنی برابر با ۰.۵۵۸ بر متغیر وابسته دارد.
۱۰.

بررسی سلامت اجتماعی و عوامل جامعه شناختی مرتبط با آن در بین شهروندان استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سلامت اجتماعی شهروندان استان ایلام حمایت اجتماعی دینداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 186 تعداد دانلود : 432
هدف این تحقیق بررسی وضعیت سلامت اجتماعی و عوامل جامعه شناختی مرتبط با آن در بین شهروندان استان ایلام می باشد. بدین منظور از نظریه های دورکیم، مرتون، مارکس، گیدنز، آمارتیاسن و ویلز استفاده گردیده و متغیر های استخراج شده عبارتند ازحمایت اجتماعی، اعتماد اجتماعی، پایگاه اقتصادی اجتماعی، شبکه های اجتماعی مجازی و دینداری. روش پژوهش پیمایشی است. جامعه آماری شامل شهروندان بالای 20 سال استان ایلام و حجم نمونه آماری 388 نفر است. شیوه نمونه گیری از نوع خوشه ای چند مرحله ای است که در آن از همه شهرهای استان نمونه گیری شده است. از پرسشنامه برای جمع آوری داده ها و اطلاعات استفاده شده است. نتایج توصیفی تحقیق نشان می دهد که میانگین سلامت اجتماعی شهروندان برابر با 81/59 ( در حد بالا) می باشد. نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نیز نشان داده است که از بین متغیرهای مستقل فقط تاثیر متغیرهای دینداری و حمایت اجتماعی معنی دار است. میزان این تاثیر به ترتیب 20/. و 16/. است. این متغیرها 8 درصد واریانس سلامت اجتماعی را تبیین می کنند. همچنین، تحلیل داده ها نشان داد که گروه های جنسی، سنی و تحصیلی در همه ابعاد سلامت اجتماعی باهم متفاوت نیستند. گروه های جنسی به لحاظ شکوفایی اجتماعی و انطباق اجتماعی، گروه های سنی به لحاظ انسجام اجتماعی و گروه های تحصیلی به لحاظ سهمداشت اجتماعی با یکدیگر متفاوت هستند.
۱۱.

تحلیل کیفیت زندگی روستایی (مورد مطالعه روستاهای شهرستان طارم)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 783 تعداد دانلود : 887
کیفیت زندگی روستایی عبارتست ازچگونگی شرایط ووضعیت عینی زندگی خانواده هاو روستاها. دراین راستا تحقیق حاضرتحت عنوان تحلیل کیفیت زندگی در روستاهای شهرستان طارم درسال95به اجرادرآمده است.جامعه آماری درتحقیق حاضرعبارتست ازروستاییان شهرستان طارم که ازبین روستاهای شهرستان که بیش از100روستامی باشد(10 روستا دربخش مرکزی و10روستا در بخش چورزق) تعداد 20روستاوازاین20روستا(جامعه آماری12000نفر)،تعداد371نفربه روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شده اند.روش مورداستفاده دراین تحقیق توصیفی–تحلیلی وابزار مورداستفاده دراین تحقیق پرسشنامه محقق ساخته می باشدتجزیه وتحلیل اطلاعات بااستفاده ازنرم افزار spss وبااستفاده ازآمارهای توصیفی وآزمون همبستگی پیرسون ورگرسیون چندمتغیره انجام گرفته است . براساس یافته های تحقیق می توان چنین نتیجه گرفت ازبین عوامل فردی (سن،جنسیت، تحصیلات، بعدخانوار،وضعیت تاهل،مقدارزمین زیرکشت،میزان درآمد،نوع کار،داشتن دوشغل،نوع محصول زراعی،نوع محصول باغی،وسیله شخصی)تنهامتغیرهای میزان درآمد،داشتن دوشغل،مقدار زمین زیر کشت،نوع محصول باغی ووسیله شخصی بامتغیروابسته(کیفیت زندگی)رابطه معناداردارندوهمچنین بین عوامل مستقل(زیرساخت های کشاورزی،زیرساخت های کالبدی،زیرساخت های نهادی،زیرساخت های اجتماعی،امکانات رفاهی ،مشارکت خانوادگی )تنها بین زیرساخت های نهادی با متغیر وابسته (کیفیت زندگی)تفاوت معناداری وجودنداشت ودرخصوص نتیجه گیری کلی اینکه اکثریت حجم نمونه،کیفیت زندگی رادرحدمتوسط ارزیابی کرده اند.
۱۲.

آسیب شناسی رفاه زنان شاغل با تأکید بر اجرای حقوق حمایتی (مورد مطالعه: شکوائیه های ارائه شده به ادارات تعاون،کار و رفاه اجتماعی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: قوانین حمایتی زنان اشتغال و رفاه ضمانت اجرایی کیفیت قوانین تهران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 972 تعداد دانلود : 502
تحقیق حاضر به آسیب شناسی رفاه وضعیت اشتغال زنان بر اساس قوانین حمایتی مندرج در قانون اساسی ایران پرداخته شده است. از روش تحلیل محتوا با تکنیک اسناد و مدارک استفاده شد.برای مطالعه اسناد نوشتاری و تعیین مقولات، تحلیل محتوای مقوله ای مورد استفاده قرار گرفته است. اسناد مورد مطالعه همان شکوائیه ها و دادخواست های زنان شاغل است که طی سالهای 1390 تا 1396 به ادارات تعاون، کار و رفاه اجتماعی تهران ارائه گردیده است. از میان تعداد 63502 پرونده ی مربوط به شکایات زنان، 380 دادخواست مورد بررسی قرار گرفته و آمارهای قابل تأملی از مغایرت در قوانین و کیفیت و اجرای آن در خصوص اشتغال زنان دیده می شود.از میان 332 شکایت مطروحه تنها 69/49 درصد به سرکار بازگشته اند و از میان زنان دارای مرخصی زایمان نیز که 106 مورد بوده اند، در نهایت تنها 84/35 درصد از این افراد توانسته اند به سر کار خود باز گردند. وجود این موارد مبین ناکافی بودن کیفیت قوانین و ضمانت-های اجرایی در حق زنان شاغل است.یافته ها نشان می دهد که هر چند قوانین حمایتی توانسته اند بخشی از مطالبات زنان از طریق مواد تدوین شده در قوانین کار را برآورده کنند و حقوق زنان را حتی به شکلی جزئی به آنان بازگردانند، اما هنوز آسیب ها و موانعی در خصوص کیفیت و اجرای قوانین حمایتی و همچنین نوع احکام و آراء صادره از سوی هیأت های نظارتی به چشم می خورد.
۱۳.

رهیافتی تفسیرگرایانه بر عناصرِ حساسِ معرفت شناختی در بررسی تحولاتِ توسعه ای ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تحولات توسعه ای معرفت شناختی تحلیل عنصری عناصر حساس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 113 تعداد دانلود : 473
امرِ تبیین در علم و پژوهش های علمی جایگاه محوری دارد که با استناد به رهنمون تخیل جامعه شناختیِ نظری، در منطقه یِ َA معرفت شناختی و با توجه به مفروضاتِ مسلّمِ پارادایمی صورت می گیرد. یکی از سطوح مهم در بررسی تحولاتِ توسعه ای که در پژوهش هایِ اجتماعی و فرهنگی ایران مورد غفلت قرار گرفته، سطوح معرفت شناختیِ اجتماعی است که گامهایِ فرایندِ پژوهشی در راستای آن پیکربندی شده است. از میان تفکیکِ محقق ساخته یِ مسائل تحولاتِ توسعه ای ایران به دو سطوح نظری و پراگماتیستی، در پژوهشِ حاضر با استفاده از روش اسنادی، مفهومی و منطقی، و از طریق تکنیکِ تحلیل عنصری به سطوح نظریِ آن پرداخته شده است. بر اساسِ نتایج بدست آمده؛ یکی از گام های مهم در سطوح نظری عبارت است از تفکیکِ عنصریِ مولفه ها و عناصرِ حساسِ پژوهشی. با اتکا به مطالعاتِ اکتشافی سه سنخ از عناصر مهم در مطالعاتِ معرفت شناختیِ تحولاتِ توسعه ای شناسایی شدند که عبارت است از: عناصرِ حساسِ پارادایمی، عناصر حساسِ معرفت شناختی و عناصر حساسِ تاریخی. از آنجا که پژوهش نیازمندِ همسنجی بود، ضرورت داشت که عناصر مفهوم سازی شده دارای ویژگی عام و فرامکتبی باشند. بنابراین در ترسیمِ مدل مفهومی و پارادایمیِ پژوهش، با رجوع به ریشه یِ معناییِ مفاهیم به جای ریشه یِ مکتبی و پارادایمیِ آنها، عناصرِ اومانیته، سکولاریته، لیبرالیته، راسیونالیته و ایندیویدوآلیته، با اتکا به استناداتِ لازم، به عنوان عناصرِ حساسِ معرفت شناختیِ پژوهش مورد مفهوم سازی قرار گرفته است.
۱۴.

برساخت اجتماعی ازدواج سفید(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: ازدواج سفید همباشی رویکردتفسیرگرایانه نظریه زمینه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 29 تعداد دانلود : 706
ازدواج سفید ، هم باشی یا هم خانگی و اسامی دیگری از این نوع که این روزها بیشتر شاهد شنیدن آن هستیم  نوعی از روابط میان دو جنس است که  تنها صرف توافق  دو طرف رابطه و بدون رعایت قوانین، شرع و عرف شکل می گیرد بنابراین صاحبنظران بر سر نهادن اسم ازدواج بر اینگونه روابط هم عقیده نیستند. در این مقاله سعی در مطالعه و بررسی برساخت ازدواج سفید در شهر تهران داریم. این پژوهش با رویکرد روش شناختی تفسیرگرایانه به روش نظریه زمینه ای با تکنیک مصاحبه عمیق به بررسی این موضوع در بین 16 زوج پرداخته است. پس از پایان مصاحبه ها و رسیدن به اشباع نظری و سرانجام کدگذاری و تحلیل داده ها مقوله های«کمبودها و نیازهای عاطفی»،«عدم نظارت خانواده بر روابط فرزندان و طرد آنان»،«تسهیل روابط دختران و پسران در کلانشهر»،«بالا رفتن سن تجرد در زنان»به عنوان مقوله علی،«تصمیمات عاطفی و هیجانی»،«خود اظهاری» به عنوان راهبرد،«کیفیت تعاملات و روابط زوجین»، استقلال عاطفی و مالی زنان»،«الگوبرداری از فرهنگ غربی» به عنوان شرایط مداخله گر،« بی رغبتی به ازدواج دائم»،«پنهان کاری و دروغ» به عنوان پیامدهای این نوع از زندگی تعیین شدند.
۱۵.

تحلیل تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از زلزله استان کرمانشاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بلایای طبیعی بنیادهای اجتماعی ناتوان ساز تجربه زیسته توانمندسازی زنان سرپرست خانوار عاملیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 449 تعداد دانلود : 35
بلایای طبیعی به یک اندازه بر جمعیت درگیر تأثیر نمی گذارند. زنان سرپرست خانوار از گروه های اجتماعی آسیب پذیر در موقعیت بحران زا هستند. نحوه مواجهه زنان با موقعیت بحران ارتباط بسیار زیادی با زمینه فرهنگی، سازوکارهای قدرت و موضوعات مرتبط با جنسیت دارد. از طرفی، عاملیت زنان نیز در این مواجهه اهمیت دارد. مقاله حاضر به تشریح تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از زلزله با هدف ارائه مدل مفهومی «فرایند توانمندسازی زنان سرپرست خانوار در بحران» می پردازد. این مطالعه کیفی و با روش «نظریه زمینه ای» است. داده های میدانی از طریق نمونه گیری نظری و مصاحبه عمیق با 15نفر از زنان سرپرست خانوار در مناطق هشت گانه زلزله زده کرمانشاه از جمله ثلاث باباجانی و سرپل ذهاب تا حد اشباع نظری جمع آوری و با روش نظریه زمینه ای تحلیل شده است. در نهایت، داده ها به 363 مفهوم، 20 مقوله عمده و مقوله هسته تشدید بنیادهای اجتماعی ناتوان ساز کدگذاری و تحلیل شد. پدیده برساخت شده «فقر قابلیتی تهدید فرصت ها» (زنان ناتوان) ناشی از بستر نظام های ارزشی و ایدئولوژی های سرکوب گر حاکم بر زنان، ضعف مدیریت بحران، فقر و محرومیت منطقه و کمبود دانش فنی و مهارت است که راهبردهای تاب آوری و کنش فعال، کنش منفعل و... را به دنبال داشت. درماندگی و دلزدگی، چالش قدرت، تهدید و ناامنی، احساس رهاشدگی، آسیب های جسمی و روانی و چالش فرزندان پیامدهای ناشی از پدیده ذکرشده است که نظریه زمینه ای آن در قالب مدل پارادایمیک ارائه شده است. نتایج نشان می دهد فرایند «قدرتمندشدن» زنان سرپرست خانوار در بلایا مشروط به شرایطی است از جمله اینکه فرصت ها از طریق ساختارهای حمایتی قابل دسترسی باشند و موانع و نیروهای بازدارنده آن قدر تهدید کننده و قوی نباشد که جلوی فرصت ها را بگیرد و به محرومیت از قابلیت ها منجر شوند و زنان نیز خود را واجد «عاملیت» بدانند.
۱۶.

مطالعه جامعه شناختی تاثیر سبک زندگی بر مشارکت سیاسی دانشجویان(مطالعه موردی دانشجویان دانشگاه رازی کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک زندگی مشارکت سیاسی دانشجویان دانشگاه رازی دانشکده علوم اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 200 تعداد دانلود : 969
پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر سبک زندگی بر مشارکت سیاسی دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی کرمانشاه انجام شده و سبک زندگی به دو دسته معطوف به عوامل فردی و اجتماعی تقسیم شده است. این پژوهش از نوع توصیفی-تحلیلی می باشد، روش انجام کار نیز پیمایش است؛ پژوهش حاضر از لحاظ نوع داده ها درگروه پژوهش های کمی و از نظر شکل جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده و از پژوهش های میدانی می باشد. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه رازی کرمانشاه می باشد، که با استفاده از فرمول کوکران 321 نفر حجم نمونه در نظر گرفته شده و در راستای تجزیه و تحلیل داده ها برای دست یافتن به نتایج پژوهش از نرم افزار spss و آزمون تحلیل رگرسیون استفاده شده است. نتایج پژوهش گویای این موضوع است که فردیت اعم از جنسیت، مصرف مواد مخدر و ورزش کردن بیشترین تأثیر را بر مشارکت سیاسی دارد؛ طبقه ی متوسط و طبقه ی فرودست بیشتر دارای مشارکت سیاسی به نسبت طبقه ی بالای جامعه هستند. افرادی که دارای جایگاه اجتماعی بالاتر و وابستگی اجتماعی می باشند بیشتر از سایرین دارای مشارکت سیاسی هستند.
۱۷.

زیرساخت ها و کیفیت زندگی (مورد مطالعه روستاهای شهرستان طارم)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلید واژه ها: زیرساخت های کشاورزی زیرساخت های اجتماعی زیرساخت های کالبدی زیرساخت های نهادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 490 تعداد دانلود : 692
کیفیت زندگی می تواند متأثر از عوامل و مؤلفه های زیادی باشد که برخی از این عوامل مربوط به زیرساخت های روستایی (نظیر راه، حمل و نقل عمومی، خانه بهداشت، مدرسه و ...) و برخی دیگر نیز مربوط به ویژگی های شخصی و فردی افراد (نظیر سن، جنس، وضعیت تأهل و...) می باشد. پژوهش حاضر با هدف سنجش زیرساخت ها و کیفیت زندگی روستاییان در شهرستان طارم انجام شده است که بدین منظور از روش توصیفی- تحلیلی و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش را روستاییان شهرستان طارم تشکیل می دهند که با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و روش تعیین حجم نمونه کوکران تعداد 371 نفر انتخاب و پرسش نامه به صورت تصادفی ساده بین آن ها توزیع شده است. داده های جمع آوری شده از طریق نرم افزار SPSS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته اند. از آزمون آماری رگرسیون چندمتغیره و ضریب همبستگی پیرسون جهت سنجش میزان تأثیرگذاری عوامل مذکور بر کیفیت زندگی روستاییان استفاده شده است که یافته های به دست آمده نشان دادکه ازبین عوامل فردی (سن،جنسیت، تحصیلات، بعدخانوار،وضعیت تاهل،مقدارزمین زیر کشت،میزان درآمد،نوع کار ،نوع محصول زراعی ونوع محصول باغی) تنهابین متغیرهای میزان درآمد، مقدارزمین زیر کشت ونوع محصول باغی بامتغیروابسته(کیفیت زندگی)رابطه معناداری وجودداشت وهمچنین بین عوامل مستقل (زیرساختهای کشاورزی،زیرساخت های کالبدی،زیرساخت های نهادی وزیرساخت های اجتماعی)تنهابین زیر ساخت های نهادی بامتغیر وابسته (کیفیت زندگی)تفاوت معناداری وجود نداشت ودرخصوص نتیجه گیری کلی اینکه اکثریت حجم نمونه، کیفیت زندگی رادرحدمتوسط ارزیابی کرده اند.
۱۸.

تبیین جامعه شناختی تاثیر سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی بر شیوه های همسرگزینی در بین زوجین ساکن تهران، 1399(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: نگرش همسرگزینی سرمایه فرهنگی سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 863 تعداد دانلود : 938
در جامعه امروز ایران با تنوع و گسترش سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی افراد شیوه های همسرگزینی دگرگون شده است، این مقاله به تبیین جامعه شناختی تاثیر سرمایه ها(اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) بر شیوه های همسرگزینی می پردازد. در چارچوب نظری دیدگاه پی یر بوردیو مورد استفاده قرار گرفت. روش تحقیق مورد استفاده در مقاله حاضر، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است .جامعه آماری تحقیق هم زنان و مردانی تهرانی که در ده سال گذشته ازدواج کرده اند، بوده است. که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و سپس سهمیه ای 385 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است و داده ها، بر اساس آمارهای توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS22، نرم افزار مدل سازی معادلات ساختاری Lisrel مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته اند. تحلیل داده ها نشان می دهد که بین سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با شیوه های همسرگزینی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین با استفاده از مدل معادلات ساختاری تأثیر سرمایه اجتماعی(75/0) سرمایه فرهنگی (68/0) و سرمایه اقتصادی(66/0) است.واژگان کلیدی: نگرش، همسرگزینی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی.. تبیین تغییرات احتمالی ایجاد شده می تواند به شناخت دگرگونی های رخ داده در خانواده و هم چنین پیش بینی ظرفیت موجود برای تغییرات آینده آن کمک کند. بنابراین، مساله اصلی تحقیق این است که: سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی چه تاثیری بر شیوه های همسرگزینی دارند؟
۱۹.

تبیین زمینه شناختی رفتار رأی دهی در دهمین دوره انتخابات مجلس شورای اسلامی (1394)؛ بررسی موردی استان ایلام(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بازتولید مناسبات ایلی ته نشست های ایلی خرید و فروش آرا عقلانیت انتخاباتی قبیله گرایی قضیه موفقیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 820 تعداد دانلود : 507
هدف این مقاله بررسی مردم نگارانه کیفیت مشارکت سیاسی - شیوه ها و الگوهای رأی دهی در انتخابات- در استان ایلام است. چارچوب مفهومی مورد مطالعه مبتنی بر رویکردهای کنشی در جوامع ارگانیک و مکانیک دورکیم، گزل شافت وگمین شافت فردیناندو تونیس، متغیرهای الگویی پارسونز، قضایای جورج هومنز و برخی دیگر از این دسته از نظریه پردازان است. میدان مورد مطالعه، حوزه انتخاباتی شمالی در استان ایلام شامل شش شهرستان است. به همین منظور با 35 نفر از کسانی که تجربه زیسته در انتخابات داشتند (مطلعان کلیدی) مصاحبه شد. روش اجرای تحقیق مردم نگاری میدانی است و داده ها، از طریق فنون مصاحبه نیمه ساختاریافته و مشاهدات میدانی گردآوری شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد با عنایت به در حال گذار بودن استان ایلام، کیفیت انتخابات با چالش های جدی از جمله قبیله گرایی و خرید و فروش آرا مواجه است. در نهایت مقوله های تنازع قبیله ای، بازتولید مناسبات ایلی، ته نشست های ایلی، اقتصاد انتخابات، فروشنده ها، قضیه موفقیت و عقلانیت انتخاباتی، از این پژوهش استخراج شد.
۲۰.

شناسایی مؤلفه های کارآفرینی اجتماعی و بررسی نقش آنان بر توانمندسازی کودکان کار و خیابان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کارآفرینی اجتماعی کودکان کار و خیابان توانمندسازی سازمان های مردم نهاد مدلسازی معادلات ساختاری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 356 تعداد دانلود : 280
بروز آسیب های اجتماعی گوناگون و فقدان برنامه ریزی های کلان در کشورها، امکان ادامه روند رشد طبیعی و زندگی برای برخی از کودکان را مختل و جوامع را با پدیده نوظهور کودکان کار و خیابان روبرو ساخته است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف شناسایی مولفه های کارآفرینی اجتماعی، در پی تبیین نقش آن بر توانمندسازی کودکان کار و خیابان بر مبنای مطالعه ای توصیفی-همبستگی بوده است. جامعه آماری پژوهش شامل مدیران و کارکنان ستادهای توانمندساز شهر تهران است که  تعداد 600 نفر می باشد. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه 27 سوالی است که روایی آن به دو روش محتوایی و سازه و پایایی پرسشنامه با روش آلفای کرونباخ (935/0) تأیید گردیده است. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Amos 21 و به روش مدلسازی معادلات ساختاری انجام شده است. نتایج حاصل از بررسی فرضیه های پژوهش نشان داد که کارآفرینی اجتماعی به شکل مستقیم بر ارتقاء توانمندی های کودکان کار و خیابان تأثیرگذار است. همچنین در بین مؤلفه های کارآفرینی اجتماعی مؤثر در توانمندسازی کودکان کار-خیابان، مؤلفه «اصول اساسی کارآفرینی اجتماعی» با ضریب رگرسیونی 831/0 و مؤلفه «برنامه های کارآفرینانه اجتماعی» با ضریب رگرسیونی 691/0 به ترتیب بیشتر و کمتر از سایر مؤلفه های کارآفرینی اجتماعی بر توانمندسازی کودکان کار-خیابان در ستادهای توانمندساز تأثیرگذار بوده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان