درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اجتماعی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
آینده پژوهی ارتباطات انسان شناسی جامعه شناسی جمعیت شناسی سیاست اجتماعی مفاهیم علوم اجتماعی (هویت، سرمایه اجتماعی و ...) نقد و بررسی کتاب
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدید‌ترین
فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۶۱ تا ۱۸۰ مورد از کل ۳۳٬۱۳۷ مورد.
۱۶۱.

بررسی جامعه شناختی سوژه گری مجازی (مطالعه کاربران اینستاگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات و تحقیقات اجتماعی در ایران دوره ۱۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۶) 257 - 273

کلید واژه ها: اعتبار وجودی پساواقعیت ها دازاین سوژه گری فضای مجازی گریز

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 610 تعداد دانلود : 648
امروزه کاربران، فضای مجازی را واقعیت تلقی می کنند و در آن به عنوان یک جهان اجتماعی درگیر می شوند. این درگیرشدن مستلزم تعریف خود به عنوان سوژه هایی در ارتباط با این جهان اجتماعی است. پژوهش حاضر به مطالعه برساخت سوژه گری مجازی در بین کاربران اینستاگرام می پردازد.پژوهش حاضر به شیوه کیفی انجام شده است. در این راستا از پارادایم تفسیری و روش نظریه زمینه ای چندگانه استفاده شده است. نمونه مورد مطالعه شامل 46 نفر از کاربران اینستاگرام است که به شیوه نمونه گیری هدفمند با لحاظ قاعده حداکثر تنوع انتخاب شدند.سوژه گری در فضای مجازی در شکل پساواقعیت ها و خودهای پساواقعی با استفاده از تکنیک های «کمال گرایی وجودی»، «گریز از بوده ام»، «همانندشدن با خود» و «همانندشدن با دیگری» برساخته و تعریف می شود. در هر چهار مفهوم، سوژه به دنبال کسب اعتبار است؛ با این تفاوت که همانندشدن با خود از طریق بازیابی خود و هویت رخ می دهد، اما کمال گرایی وجودی و همانندشدن با دیگری با سقوط در «دازمن» رخ می دهد.نکته اساسی در هردو شکل از اعتبار این است که خودهای مبتنی بر این اعتبارها پساواقعی و مبتنی بر پساواقعیت هایی هستند که فقط در فضای مجازی وجود دارند.
۱۶۲.

چیستی جنسی شدن فضای اجتماعی و نمادهای آن

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۳ ویژه علوم اجتماعی 97 - 120

کلید واژه ها: رفتار جنسی فضای اجتماعی جنسی شدن فضای اجتماعی نمادهای جنسی شدن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 468 تعداد دانلود : 39
کنشگران می توانند هنجار شرعی را در مقوله حجاب و پوشش رعایت کنند، ولکن باز با رفتار و گفتار خود یا دیگر نمادهای مختلفی که می تواند موجب جنسی شدن فضای اجتماعی شود؛ در فضای اجتماعی کنشی انجام دهند که موجب جنسی شدن فضای اجتماعی باشد. در مقابل نیز، کنشگری می تواند هنجار پوششی و حجاب شرعی را رعایت نکند، ولی بااین حال، کنشی که موجب جنسی شدن فضای اجتماعی می شود را نیز، انجام ندهد. آنچه دراین بین مسئله اجتماعی تلقی می شود و با خود آسیب هایی را در پی دارد، فارغ از رعایت هنجار شرعی اسلام در بحث پوشش؛ کنشی جنسی است که در فضای اجتماعی صورت می گیرد. فضای اجتماعی، بستر و محیطی است که کنشگران در آن، کنشی فردی یا جمعی انجام می دهند و غالباً این کنش، اجتماعی بوده و به صورت تعامل اجتماعی نمود دارد. کنش افراد، اگر موجب برانگیختگی جنسی در کنشگران شود و لو به مرحله اوج لذت جنسی هم نرسد؛ کاملاً رفتاری جنسی محسوب خواهد شد. پدیده جنسی شدن فضای اجتماعی، بستری مناسب برای ایجاد مرحله اولِ (پیدایی میل و اشتهای جنسی) واکنش جنسی است. جنسی شدن فضای اجتماعی، در چهار بخش کلی می تواند نمود داشته باشد. گفتار و رفتار کنشگران، با نگاهی عاملیت محور و رسانه با نگاهی ساختاری، بستر این مسئله، اجتماعی است. فضای مجازی، مطبوعات، عکس و فیلم و سینما، چهار بستر جنسی شدن فضای اجتماعی در ساختار رسانه است. دراین بین، اعتباراتی نیز بین افراد وجود دارد که نشانگان این مسئله به شمار می رود.
۱۶۳.

بررسی انسان شناختی حرم حضرت زینبیه (اصفهان) با تأکید بر وجه خواهرانه

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۳ ویژه علوم اجتماعی 187 - 215

کلید واژه ها: حرم زینبیه مردم نگاری زیارت زنانه انسان شناسی خواهرانگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 868 تعداد دانلود : 370
نکوداشت اولیای الهی و زنده نگه داشتن نام و یاد ایشان پس از مرگ یکی از اموری است که انسان ها از روی فطرت و مسلمانان به دلیل توصیه اکید دینی به آن اهتمام ویژه دارند. با نگاهی به تاریخ اسلام درمی یابیم که قبور صلاح همواره موردتوجه خاص مردم بوده است و مسلمانان، اعم از شیعه و سنی به زیارت قبور نیکان و مفاخر روزگار توجه داشته اند و به این وسیله آنان را موردتکریم و بزرگداشت قرار داده اند. در این میان زنان به دلیل داشتن احساسات قوی تر و عواطف رقیق تری نیاز بیشترى به زیارت دارند و در مورد پدیده زیارت نسبت به مردان کنشگری متفاوتی را بازنمایی می کنند. یکی از ابعاد کنشگری زنانه در مورد پدیده زیارت تأکید بر وجه خواهرانگی زیارت است. در پژوهش حاضر جهت دستیابی به ابعاد خواهرانگی زیارت زنانه، حرم حضرت زینب صغرا سلام الله علیها خواهر علی ابن موسی الرضا علیه السلام به عنوان نشانگاه انتخاب شده است. پژوهشگر با استفاده از روش کیفی انسان شناختی و بهره گیری از فنون مشاهده مشارکتی، مصاحبه و بررسی اسناد و کتب داده های موردنیاز پژوهش را گردآوری نموده است. گزارش ها به صورت «عینی» و «تحلیلی» به بررسی احساسات زائران و تجارب آن ها و آداب ورسوم آن ها پرداخته و به عمق لایه های آشکار و پنهان اذهان مردم توجه شده است. پس ازآن معناکاوی و تفسیر در یازده محور، منابع کسب اطلاع عناصر محیطی، عناصر فرهنگی، بنیادهای فکری کنشگران، گونه های کنش، ویژگی های کنش، دلایل کنش ها، ارجاع دهی معنای کنش ها، آسیب های کنش، پیامدهای کنش، راهکارهای کنش مطلوب. انجام شده است. نتایج حاکی از آن است که سه عامل محیطی، فرهنگی و بنیادهای فکری در پدیده زیارت زنانه با تأکید بر وجه خواهرانه بیشترین اهمیت را داشته اند.
۱۶۴.

ارائه الگوی بومی رابطه بین سرمایه فکری، ارزش بازار و مدیریت ذینفعان با عملکرد مالی در شرکت های غیر مالی پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی سال ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 281 - 292

کلید واژه ها: سرمایه فکری مدیریت ذینفعان ارزش بازار و عملکرد مالی دانش محور

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 327 تعداد دانلود : 165
سرمایه فکری عامل اصلی ایجاد ارزش در شرکتها می باشد و ش رکته ا در ح ال حرک ت ب ه سمت خلق ارزش از طریق سرمایه فکری موجود در سازمان می باش ند. بر این اساس تحقیق حاضر با هدف تعیین رابطه بین سرمایه فکری، ارزش بازار و مدیریت ذینفعان با عملکرد مالی در شرکت های غیر مالی طراحی شده است. روش تحقیق حاضر توصیفی از نوع علی-ارتباطی بوده است. واحد تحلیل شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشند. جامعه آماری پژوهش حاضر مدیران و کارشناسان مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در حدود 200 نفر بوده است. شیوه نمونه گیری تصادفی ساده و حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران در حدود 132 نفر محاسبه شد. ابزار جمع آوری اطلاعات برای سنجش عملکرد مالی و ارزش بازار صورت های مالی شرکت ها از سال 1395 تا سال 1400 بود و برای سنجش سرمایه فکری و مدیریت ذینفعان پرسشنامه محقق ساخته است. ابزار تحلیل اطلاعات نرم افزار Spssنسخه 23 با روش تحلیل آماری رگرسیون بوده است. یافته های پژوهش نشان داد متغیرهای سرمایه فکری و مدیریت ذینفعان با 99 درصد اطمینان بر متغیر ارزش بازار اثر مثبت دارند و متغیرهای مدیریت ذینفعان و ارزش بازار بر متغیر عملکرد مالی اثر مثبت و معنی دار دارند. اما متغیر سرمایه فکری بر متغیر عملکرد مالی اثر معنی دار ندارد. به عبارت دیگر این پژوهش نشان داد سرمایه فکری به واسطه مدیریت ذینفعان می تواند بصورت غیر مستقیم عملکرد مالی شرکت ها را تحت تأثیر قرار دهد.
۱۶۵.

طراحی الگوی مدیریت عملکرد در سازمان های رسانه ای در زمان اپیدمی بیماری (مطالعه موردی: بیماری کرونا و سازمان صدا و سیما)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال ۳۰ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۴) 33 - 59

کلید واژه ها: مدیریت عملکرد سازمان های رسانه ای اپیدمی بیماری کرونا رسانه ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 267 تعداد دانلود : 271
هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل مؤثر بر مدیریت عملکرد در سازمان های رسانه ای در زمان اپیدمی بیماری کرونا بوده است. در این پژوهش از ترکیب روش های پیمایش، مصاحبه و نظریه زمینه ای استفاده شده است. جامعه آماری بخش پیمایش، کارشناسان و مدیران رسانه ملی، با حجم نمونه 368  نفر بوده اند. مصاحبه نیز با استادان دانشگاه و کارشناسان رسانه انجام گرفته و با آزمون دلفی فازی، تجزیه و تحلیل شده است. اثرگذاری عوامل شناسایی شده در مرحله اول با معادلات ساختاری انجام گرفته و در نهایت، یافته های به دست آمده در الگوی حاصل از نظریه زمینه ای ترسیم شده است. برای جمع آوری اطلاعات از ابزار پرسشنامه بهره گرفته شده است. ضریب آلفای کرونباخ پرسشنامه ها بالای 7/0 محاسبه شد، برای آزمون روایی سؤالات، از اعتبار محتوا و به این منظور، از نظر متخصصان، استادان دانشگاه و کارشناسان خبره استفاده شده است. شاخص کفایت تعداد مصاحبه ها، اشباع نظری  بوده به این ترتیب که بر اساس آن، پژوهشگر به این نتیجه رسیده است که مصاحبه های بیشتر، اطلاعات بیشتری به اندوخته های فعلی  اضافه نخواهد کرد. در نهایت بر اساس نتایج پژوهش، پنج عامل شرایط علی (توجه به وظایف رسانه و ...) ، شرایط مداخله گر(مخاطب، رقابت، سیاسی و ...) ، شرایط بسترساز (ویژگی های درون سازمانی و ...) ، راهبردها (مدیریت چالش های داخلی و خارجی و ... ) و پیامدها  ( تحقیق اهداف فرهنگی رسانه ملی و... ) شناسایی شده اند.
۱۶۶.

ارائه الگوی بهره گی ری از ظرفیت رسانه ها در توسعه نوآوری های آموزشی در برنامه درس تربیت بدنی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال ۳۰ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۱۱۴) 93 - 115

کلید واژه ها: آموزشی انگیزشی سرگرمی فرهنگ سازی مدل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 803 تعداد دانلود : 70
هدف از این پژوهش، ارائه الگوی بهره گی ری از ظرفیت رسانه ها در توسعه نوآوری های آموزشی در برنامه درس تربیت بدنی بوده است. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و رویکرد آن، کیفی بوده و از روش تحلیل تم (مضمون) استفاده شده است. برای انجام مصاحبه، مشارکت کنندگان پژوهش از میان اعضای هیئت علمی رشته مدیریت ورزشی انتخاب شده اند و از دیدگاه های مدیران تربیت بدنی آموزش وپرورش، مدیران مدارس، معلمان و دبیران تربیت بدنی مدارس و دانش آموزان نیز بهره برده شده است. روش نمونه گیری به صورت هدفمند، از نوع معیاری (معیار داشتن پژوهش برای استادان و تجربه بیش از 10 سال برای مدیران تربیت بدنی آموزش وپرورش، مدیران، معلمان و دبیران تربیت بدنی و کسب مدال های قهرمانی ورزشی برای دانش آموزان) تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافته و تعداد نمونه ها شامل 18 نفر بوده است. برای تحلیل داده ها از روش مقایسه مداوم با استفاده از نرم افزار مکس کیودی ای بهره برده شده و نتایج تحلیل مضمون نشان داده است که 4 مضمون سازمان دهنده آموزشی، سرگرمی، انگیزشی و فرهنگ سازی و 21 مضمون پایه به عنوان ابعاد نقش رسانه ها در توسعه برنامه درسی نوآورانه درس تربیت بدنی وجود دارند. باتوجه به تأثیر نقش رسانه ها در توسعه برنامه درسی نوآورانه درس تربیت بدنی مدارس، توصیه می شود که از نتایج پژوهش حاضر به منظور توسعه برنامه درسی نوآورانه درس تربیت بدنی مدارس استفاده شود.
۱۶۷.

قدرت، هویت و نظام آموزشی: بررسی بر ساخت هویت در کتاب های درسی علوم اجتماعی دوره ابتدایی در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگی و ارتباطات سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۷۰ 41 - 61

کلید واژه ها: هویت کتابهای علوم اجتماعی مفصل بندی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 813 تعداد دانلود : 41
آموزش و پرورش نقش مهمی در شکلگیری هویت دارد. این نقش در دوره ابتدایی به دلیل آشنایی اولیه دانش آموز با بخش کوچکی از جامعه و تاثیرپذیری از معلمان و کتب درسی پررنگتر است. از آنجا که کتابهای درسی ابزار بسیار مناسبی برای تغییر شکل باورها، رفتارها و نگرشهاست، مطالعه حاضر میکوشد با این پرسش که هویت ملی در کتب درسی علوم اجتماعی چگونه برساخته می شود به بررسی بازنمایی هویت ملی را در متون کتب درسی علوم اجتماعی دوره ابتدایی سال تحصیلی 1396 با اتکا به نظریه لاکلا و موف بررسی و تحلیل کند. تحلیل و تفسیر داده ها، با کمک مفهوم سازی و با تکیه بر روش نشانهشناسی گفتمانی (سلطانی، 1393) صورت گرفته است. نمونهگیری از کتابها با استفاده از فرآیند مفهوم سازی با بررسی دقیق متون و تصاویر انجام شد. یافتهها حاکی از آن است که از میان سه گفتمان ایرانی، اسلامی و قومی، که هویت ملی یک ایرانی را نشان میدهند گفتمان دینی نقش محوری دارد و ایرانیت و قومیت در این گفتمان به صورت حاشیه ای مفصلبندی شده است. از میان مولفههای ایرانیت، بناهای تاریخی، مشاهیر تاریخی و ادبی و نقشه ایران به ترتیب بیشترین بازنمایی را داشتهاند و در مقابل قومیت به حاشیه رانده شده است. همچنین، گفتمان غرب نمود گفتمان متخاصم در این کتب است.
۱۶۸.

مخاطب محوری رسانه ملی در فضای مجازی(با رویکرد آینده پژوهی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های ارتباطی سال ۳۰ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۱۱۳) 153 - 181

کلید واژه ها: مخاطب محوری فضای مجازی رسانه ملی دلفی فازی تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 548 تعداد دانلود : 911
هدف از پژوهش حاضر، شناسایی و رتبه بندی عوامل مؤثر بر مخاطب محوری فضای مجازی در آینده پژوهی رسانه ملی با استفاده از روش ترکیبی فازی و فرایند تحلیل سلسله مراتبی بوده است. نمونه آماری پژوهش شامل خبرگان حوزه رسانه بوده که تعداد 15 نفر اعضای پنل دلفی نمونه را تشکیل داده اند. بر اساس یافته های پژوهش،16 عامل شناسایی شده اند. رتبه بندی این معیارها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی نشان داده است که معیارهای اعتبار منبع پیام و خود پیام، تبدیل شدن به رسانه مرجع در حوزه اطلاع رسانی در فضای مجازی، پرهیز از نگاه جانبدارانه و کاستن از مقررات سختگیرانه و ممیزی ها در حوزه تولید محتوا در فضای مجازی به ترتیب، رتبه اول تا چهارم را به خود اختصاص داده اند و در نهایت، معیارهایی مانند استفاده حداکثری از جذابیت های بصری، امکان دسترسی بیشتر به آرشیو برنامه ها در سایت های رسانه ملی و ایجاد پادکست های رادیویی و تلویزیونی از کمترین اهمیت برخوردار بوده اند.
۱۶۹.

نقش هوش مصنوعی در صنعت مطبوعات و تأثیر آن بر روند تولید و انتشار محتوا

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵ 1 - 22

کلید واژه ها: هوش مصنوعی صنعت مطبوعات تولید محتوا انتشار محتوا تحلیل داده ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 74 تعداد دانلود : 201
با گسترش فناوری و توسعه هوش مصنوعی، صنعت مطبوعات نیز با تحولاتی مواجه شده است. با استفاده از هوش مصنوعی، می توان فرآیندهای مختلفی از جمله جمع آوری، تحلیل و ارائه اطلاعات را بهبود بخشید. در این مقاله، به بررسی نقش هوش مصنوعی در صنعت مطبوعات و تأثیر آن بر روند تولید و انتشار محتوا می پردازیم. ابتدا، با بررسی مفهوم هوش مصنوعی و نحوه کارکرد آن، به بررسی کاربردهای هوش مصنوعی در صنعت مطبوعات می پردازیم. سپس، با بررسی موارد مختلف در صنعت مطبوعات، نقش هوش مصنوعی در تولید و انتشار محتوا را بررسی می کنیم. در این بخش، به بررسی مواردی مانند تحلیل داده ها، تولید و تنظیم محتوا، اجرای تبلیغات هوشمند و تعامل با مخاطبان با استفاده از هوش مصنوعی می پردازیم. در ادامه، با بررسی نتایج پژوهش های انجام شده در این زمینه، به تأثیر هوش مصنوعی بر روند تولید و انتشار محتوا می پردازیم. با بررسی نتایج پژوهش های انجام شده، می توان به نتیجه گیری هایی در مورد کارآیی و کاربرد هوش مصنوعی در صنعت مطبوعات و همچنین تأثیر آن بر روند تولید و انتشار محتوا رسید. در پایان، با توجه به نتایج به دست آمده، به بررسی چالش ها و فرصت های شناسایی شده در استفاده از هوش مصنوعی در صنعت مطبوعات می پردازیم و نتایج نهایی را برای خوانندگان خود به ارمغان می آوریم.
۱۷۰.

مروری بر تاریخ مطبوعات کردستان (ازآغاز تا انقلاب 1357)

نویسنده:
منبع: علوم خبری سال ۱۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۴۵ 50 - 62

کلید واژه ها: مطبوعات کردستان مطبوعات کردستان مطبوعات محلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 946 تعداد دانلود : 713
آگاهی و شناخت تاریخ هر جامعهای در راستای پیشرفت هر چه بیشتر آن امری ضروری است. جستجو در گذشته مطبوعات محلی، به عنوان یکی از ستونهای تاریخ مطبوعات ایران از نیازهای اساسی به شمار میرود. مطبوعات و سبک روزنامه نگاری و دلیل استفاده از رسانه ها در میان مردمان کُرد متفاوت از سایر کشورها و مناطق جهان بوده است. با مروری بر تاریخ مطبوعات کردستان می توان بیان کرد عناصری که برای رسانههای جهان حائز اهمیت بوده است برای رسانه های کردی متفاوت بوده است. از این رو هدف تحقیق حاضر، بررسی، مرور، توصیف و تحلیل تاریخ مطبوعات کردستان میباشد. پژوهش حاضر ﺑﺎ روﯾﮑﺮدی توصیفی- تحلیلی به بررسی تاریخ مطبوعات کردستان پرداخته است. این مقاله بر آن است تا با نگرش و نگاهی نو، تاریخ مطبوعات کردستان از آغاز تا انقلاب اسلامی را تشریح کرده و به بررسی و تحلیل آن بپردازد. در رسانههای کردی مخصوصا مطبوعات کردستان، عناصری مانند آزادی مطبوعات، استاندارد سازی و توسعه زبان کردی، تلاش برای نجات فرهنگ دیرینه مردم کردستان، حفظ و توسعه موسیقی سنتی کردی و به طور کلی هنر کردی، آگاهی جامعه کردی به لحاظ وضعیت سیاسی حاکم، نوسازی جامعه کردی و آگاهی تاریخی، همواره از اهمیت خاصی برخوردار بوده است.
۱۷۱.

اومانیسم به مثابه خوانشی از میراث بشری با نگاهی به اومانیسم اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه پژوهی فرهنگی سال ۱۴ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۴۸) 83 - 109

کلید واژه ها: اومانیسم آموزش شریعتی علوم انسانی پالایش فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 619 تعداد دانلود : 669
اومانیسم به مثابه یکی از ارکان دوران مدرن، با اصالت دادن به انسان و معمولاً در تقابل با خدامحوری و حاکمیت الهی تعریف شده است. با این حال، یکی از وجوه مهم در تکوین و بسط معنای اومانیسم، تأکید آن بر بازخوانی میراث مکتوب بشری از جمله در قالب سنت دینی بوده که زمینه ساز علوم انسانی نوین گردیده و در عین حال برخلاف تلقی مرسوم، به خوانشی در موافقت و سازگاری با ادیان انجامیده است. این ترکیبِ تا حدودی نامأنوس در بین متفکرانی از مسیحیت در دوران رنسانس مطرح گردید و در دوران معاصر نیز از سوی افرادی همچون «علی شریعتی» برای بازخوانی میراث فکری سنتی ذیل عنوان اومانیسم اسلامی به کار گرفته شده است. مدعای نوشتار حاضر آن است که به رغم وجود چالش در امکان تلفیق کامل این دو مفهوم شامل دینی همچون اسلام با ایدئولوژی ای همانند اومانیسم، ارائه این مفهوم در خدمت تلاش برای قرائت انتقادی سنت پیشین اسلامی با نگاهی به تجربه مشابه آن در مسیحیت مورد توجه قرار گرفته است. یافته های چنین مطالعه ای حاکی از آن است که وجه بارز اومانیسم دینی مخصوصاً اسلامی، به جای تقابل ضدّدینی آن، مبتنی بر آنچه شریعتی «پالایش منابع فرهنگی» خوانده و نگاهی نقادانه به میراث گذشته استوار است.
۱۷۲.

انتظارات از آینده در کودکان و نوجوانان کار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵۶ 313 - 346

کلید واژه ها: انتظارات از آینده کودکان کار نوجوانان کار هدف گزینی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 243 تعداد دانلود : 676
هدف: این پژوهش با هدف بررسی انتظارات از آینده درکودکان و نوجوانان کار انجام شد. روش: روش پژوهش کیفی بود و از تحلیل مضمون برای تحلیل داده ها استفاده شد. جامعه متشکل ازکودکان و نوجوانان کار در شهر ساری در سال 1400-1399 بود و نمونه گیری به صورت هدفمند و تا اشباع نظری مصاحبه ها انجام شد. در نهایت 12 نفر به شیوه نیمه ساختاریافته مورد مصاحبه قرار گرفتند و مصاحبه ها با استفاده از تحلیل مضمون تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد مقوله های مربوط به انتظارات از آینده در پنج بعد جبران گذشته برای فرزندان، تلاش درعین قناعت، توکل، برنامه ریزی برای آینده و بدبینی طبقه بندی می شود. ارتباط بین مقوله ها با یک الگو نشان داده شد که تلاش در عین قناعت در محور آن قرار گرفت. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد مشکلات اقتصادی که کودکان کار دارند، انتظار آن ها از آینده را تحت الشعاع قرار می دهد و بیشتر این کودکان در نظر دارند زندگی خود را به نوعی پیش ببرند که فرزندانشان چنین زندگی را تجربه نکنند. برخی از کودکان با هدف گزینی مناسب، برنامه داشتن برای آینده و توکل به خداوند به این باور رسیده بودندکه می توانند آینده بهتری را برای خودشان رقم بزنند. کلید واژه: انتظارات از آینده، کودکان کار، نوجوانان کار، هدف گزینی
۱۷۳.

ضرورت شکل گیری نگاره یوسف و زلیخا در دوران سلطان حسین بایقرا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی فرهنگ و هنر دوره ۵ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ 105 - 127

کلید واژه ها: نگارگری اندرزدهی نظم درباری خاتون ایرانشهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 677 تعداد دانلود : 889
براساس اندیشه سیاسی ایرانشهری، برقراری نظم دربار یکی از اصول دادگری در جامعه بوده است. در نتیجه برای تحقق شاه فرهمند، تفکیک قوای سه گانه لشکر، دین و دیوان و به نظم درآمدن آنها توسط وزیر ضروری بود. با ورود سنت های ترکی و مغولی و حضور خاتون های دربار، دخالت ایشان در امور دربار و انتخاب جانشین شرایطی بحرانی را برای تداوم اندیشه سیاسی ایرانشهری شکل داد. بنابراین اقدامات وزرا در مواجهه با بحران دخالت خاتون ها امری ضروری بود که بنا به اهمیت سنت اندرزدهی سیاسی برای وزرا، طی ادوار مختلف منجر به پدید آمدن آثار ادبی و هنری متعددی شد. در دوران سلطان حسین بایقرا نیز این بحران بروز یافت و در فروپاشی دودمان تیموری موثر بود. بنا به ضرورت مواجهه با این بحران آثار اندرزگون متعددی، برای متوجه ساختن سلطان به این بحران شکل گرفت. در این میان، بروز نگاره یوسف و زلیخا اثر کمال الدین بهزاد نیز با توجه به اهمیت این حکایت در بستر سنت اندرزدهی سیاسی و با توجه به ضرورت بهره گیری از کیفیت های زیباشناختی در جلب توجه سلطان به این بحران، دارای اهمیت و ضرورت دانسته شد. در این مقاله با روش تحلیلی - توصیفی و تاریخی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای، این سوال مطرح شد که نگاره یوسف و زلیخا، چه نسبتی با بحران دخالت خاتون ها در نظم دربار سلطان حسین بایقرا دارد؟ با توجه به نتایج به دست آمده ضرورت شکل گیری این نگاره، بهره گیری از جذابیت های زیبایی شناسانه نگارگری برای توجه دادن سلطان حسین بایقرا به بحران دخالت خاتون در امور دربار بوده است.
۱۷۴.

تحلیل گفتمان فرودستی: بازنمایی عکاسانه فرودستان در ایران از دهه 1350 تا دهه 1390(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جامعه شناسی هنر و ادبیات دوره ۱۵ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۹) 53 - 73

کلید واژه ها: تحلیل گفتمان میشل فوکو فرودست بازنمایی عکاسی مستند اجتماعی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 787 تعداد دانلود : 996
عکاسی مستند اجتماعی ایران، سهم اندکی در بازنمایی مسئله فرودستی داشته است؛ و بر خلاف ادعای ثبت صریح و بی دخل و تصرف، آنچه از فرودستی بازنمایی می کند، متکی بر گفتمان های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی است. هدف مقاله حاضر تحلیل بازنمایی عکاسانه فرودستی در بستر گفتمان های هژمونیک سال های انقلاب و پس از آن است. بدین منظور عکس های مستند اجتماعی ایران بین دهه های 1350 تا 1390 به روش تحلیل گفتمان، مورد تحلیل واقع شدند. با نمونه گیری هدفمند از عکس های مستند اجتماعی ایران، نشان داده می شود که گفتمان فرودستی به تعبیر فوکو با برجسته سازی چه گزاره هایی در هر دهه صورت بندی شده و عکاسی به عنوان آپاراتوس نهادی، چگونه آن را بازنمایی کرده است. نتایج این مقاله نشان داد که بازنمایی عکاسانه گفتمان فرودستی به سه دوره متمایز قابل تفکیک است؛ اول، بازنمایی فرودستان با گزاره اصلی «رنجبر انقلابی» و «مستضعف» در گفتمان اجتماعی دهه 1350، اغلب با بازنمایی بدن هایی آرمانی و انقلابی به مثابه نمادی از مقاومت به صحنه انقلاب فرا خوانده شدند. دوم، بازنمایی فرودستان با گزاره اصلی «قشر آسیب پذیر» در گفتمان فرهنگی، اغلب با بازنمایی بدن هایی منفعل، بیکار و معرف معصومیت از دست رفته در جامعه هنجارمند دهه 1370 با صورتی استحاله یافته به گالری ها راه یافتند. سوم بازنمایی فرودستان با گزاره اصلی «نابهنجار»، «کمتر برخوردار» یا «گروه های غیرمولد» در گفتمان سیاسی دهه 1390، اغلب با بازنمایی بدن هایی گروتسک و اگزوتیک به مثابه گروه های بالقوه بزهکار یا مجرمان، با فروکاست به ابژه ناکارمدِ جامعه مصرفی با تبعید به نا مکان هایی دور از جامعه به انقیاد درآمده و نامرئی شدند.
۱۷۶.

تحلیل محتوای بیانات امام خامنه ای (مد ظله العالی) در حوزه استقلال و آزادی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات الگوی پیشرفت اسلامی ایرانی سال ۱۱ بهار ۱۴۰۲ شماره ۱ (پیاپی ۲۵) 231 - 251

کلید واژه ها: استقلال وآزادی کدگذاری امام خامنه ای (مدظله العالی) بیانیه گام دوم انقلاب

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 164 تعداد دانلود : 483
بنیان انقلاب اسلامی و پیشبرد اهداف آن بر پایه استقلال و آزادی بنا نهاده شد، و پس از گذشت چهل سال رهبر انقلاب امام خامنه ای (مدظله العالی) با ترسیم منشوری با عنوان بیانیه گام دوم انقلاب به حوزه استقلال و آزادی که یکی از محور های اساسی در گام دوم انقلاب می باشد پرداخته است، به همین منظور هدف تحقیق پیشرو ارائه چشم اندازی از منظومه فکری و بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) در حوزه استقلال و آزادی می باشد. این تحقیق از منظر هدف توسعه ای و نوع تحقیق کیفی و روش تحقیق نظریه پردازی داده بنیاد (گراندد تئوری) بوده که روش تجزیه وتحلیل در این پژوهش مبتنی بر فن تحلیل محتوا و ابزار مورداستفاده نرم افزار تخصصی maxqda بوده که بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) بر اساس آن مورد بررسی و تحلیل قرار گرفته و کدگذاری شده است و پس از تحلیل ۹۷ مورد از بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) از سال های ۱۳۶۸ تا ۱۴۰۰ در حوزه استقلال و آزادی و انجام مراحل کدگذاری های باز، محوری و گزینشی، ۳ بعد و ۸ کد محوری و ۴۶ کدباز در این تحقیق یافت شده است. نتایج حاصل از کدگذاری ها در بیانات امام خامنه ای (مدظله العالی) در حوزه استقلال و آزادی منجر به شکل گیری سه بعد اصلی: استقلال و عدم وابستگی، آزادی، هویت طلبی گردید که جهت دهنده به تصمیم گیران و برنامه ریزان در حوزه استقلال و آزادی در گام دوم انقلاب است.
۱۷۷.

Presenting a Management Model for the Prevention of Cyber Addiction in the Youth of Zanjan Province(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: iranian journal of educational sociology, Vol ۶, Number ۳ (۲۰۲۳) 216-225

کلید واژه ها: cyber space management cyber addiction prevention management

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 801 تعداد دانلود : 472
Purpose: The purpose of this research is to provide a management model for preventing cyber addiction in the youth of Zanjan province. Methodology: The present research is applied in terms of purpose and descriptive-survey in terms of research implementation method; And it is specifically based on structural equation modeling. The statistical population of the research includes teachers, educational and research assistants and managers of education and schools in Zanjan province, and according to Cochran's formula, 370 people were selected as a sample. Sampling was done by simple random method. The collection tool in this research is a researcher-made questionnaire derived from the qualitative method. To analyze the data from the confirmatory factor analysis tests to examine the research question using SPSS version 23 software; Structural method was used to compile the model and AMOS software was used to design the final research model. Findings: The findings of the research showed that the components of family factors, individual factors, attractions of virtual space, lack of media literacy, social conditions, cultural environment, social policies, unemployment and poverty, social participation, family education, life skills education, cultural and sports facilities, virtual space management, increasing efficiency, promoting mental health have a good fit in the measurement models. Conclusion: In order to prevent the disintegration of families, parents must be somewhat familiar with and aware of today's technologies.
۱۷۸.

دیدگاهی انسان شناختی و تاریخی به پیدایش، تداوم و افول فرهنگ مدیریت کدخدایی در روستاهای ایران

نویسنده:
منبع: تداوم و تغییر اجتماعی سال دوم بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 111 - 128

کلید واژه ها: کدخدا مدیریت قدرت روستا قانون جامعه روستایی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 500 تعداد دانلود : 351
زمینه و هدف: این مطالعه به بررسی پیدایش، تداوم و افول فرهنگ مدیریت کدخدایی در روستاهای ایران از نگاه انسان شناختی می پردازد. تاریخ اجتماعی ایران نشان می دهد نظام کدخدایی در طول تاریخ بوده، اما از سال 1340 سیاست های حاکمیتی جدید، مایل به تغییرات در سطح ملّی و خواستار تغییر در نظام و مدیریت کدخدا و حذف آن بوده است.   روش و داده ها: روش مقاله حاضر برای بررسی پیدایش، تداوم و پایان یافتن نقش کدخدایان در جامعه روستایی ایران، روش توصیفی-تحلیلی بوده و از شواهد تاریخی و منابع اسنادی و کتابخانه ای برای این منظور استفاده گردیده است.   یافته ها: تحلیل فرهنگ کدخدایی در نظام اجتماعی روستایی ایران، ما را به این واقعیت اجتماعی می رساند که این نظام یک پدیده ملّی بوده که حالت موروثی نیز یافته بود. یافته ها، جایگاه و اهمیت کدخدایان در ساختار مدیریت روستایی ایران و همچنین منابع قدرت مدیریتی آنان را بررسی و چگونگی افول و حذف نظام کدخدایی را تحلیل می کند.   بحث و نتیجه گیری: با تضعیف قدرت مالکان بعد از قانون اصلاحات ارضی، بازوی اصلی اقتصادی کدخدایان نیز قطع و با انتقال وظایف اجرایی و قانونی آن ها به انجمن ده و سپاهیان، واژه کدخدا از ادبیات روستا حذف و دهبان جایگزین گردید.   پیام اصلی: در طول تاریخ، جامعه روستایی ایران، به مرور، قدرتی خاص در وجود کدخدایان مجسّم و متمرکز ساخته بود. هرچند حدود اختیارات آن ها از یک دوره به دوره دیگر متغیر بود. رویکرد انسان شناختی و تاریخی به این واقعیت های اجتماعی، می تواند به فهم بهتر تاریخ اجتماعی گذشته و نیز تغییرات اجتماعی دوران معاصر جامعه ایران کمک نماید.
۱۷۹.

عرصه های مورد تأکید امام خمینی بر همبستگی اجتماعی

نویسنده:
منبع: فرهنگ پژوهش بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۳ ویژه علوم اجتماعی 69 - 96

کلید واژه ها: اسلام امام خمینی (ره) همبستگی اجتماعی اتحاد ملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 220 تعداد دانلود : 323
امروز جامعه ایران باهمه مشکلاتی که با آن ها روبروست و همه بحران هایی که با آن ها دست به گریبان است، بیش از هر زمان دیگری نیازمند علوم انسانی و اجتماعی است تا در مدیریت و حکمرانی و در حوزه عمومی با بهره مندی از بینش جامعه شناختی، راهبردهای واقع گرایانه و خردمندانه ای برای حل مسائل ارائه نماید تا از منازعات مسلکی و فرقه گرایانه به انسجام و همبستگی اجتماعی بر اساس ارزش های اسلامی، انسانی و ملی حرکت کند و بر اساس ارزش های اسلامی شکاف های اجتماعی و نابرابری ها و تبعیض های مخرب را تعدیل نماید. تجربه جمهوری اسلامی که توانست به رهبری ولی فقیه و همبستگی ملی دست استکبار و استبداد را از ایران کوتاه کند بهترین موقعیت برای مطالعه همبستگی اجتماعی بر اساس ارزش های اسلامی، انسانی و ملی می باشد. اینکه امام خمینی برای ایجاد همبستگی بر چه پتانسیل هایی تأکیددارند دغدغه این مقاله می باشد. در متن زیر پس از مطالعه اجمالی بحث همبستگی اجتماعی به مطالعه سخنرانی های امام خمینی (ره) پرداخته شده تا ظرفیت های همبستگی اجتماعی در نگاه امام آشکار شود. حضرت امام دین مبین اسلام و اتحاد حول اسلام را مهم ترین عامل ایجاد همبستگی اجتماعی می دانند و در کنار آن عرصه های دشمن شناسی، مشارکت مردم، جایگاه روحانیت و مناسک جمعی اسلام را به عنوان پتانسیل های بالقوه همبستگی اجتماعی معرفی می کنند. ایشان معتقدند انقلاب اسلامی بر اساس انسجامی که بر محورهای فوق شکل بگیرد اولاً عامل پیروزی انقلاب بوده ثانیاً مایه بقا و پیشرفت انقلاب خواهد بود.
۱۸۰.

هویت جمعی و نگرش به دموکراسی (مطالعه تطبیقی بین کشورهای اروپای غربی، خاورمیانه و نوظهور آسیایی)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جامعه شناسی معاصر سال ۱۲ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲۲ 9 - 40

کلید واژه ها: هویت دموکراسی هویت جمعی نظام سیاسی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 694 تعداد دانلود : 86
امروزه پدیده دموکراسی به یک امری جهانی و همه گیر تبدیل شده، اما با وجود این تعدادی از کشورها هنوز وارد این جرگه نشده و تعدادی هم که به این پدیده پیوسته اند، از سطح رشد و شکوفایی دموکراسی به یک اندازه برخوردار نیستند. عوامل متعددی در پیدایش، رشد و شکوفایی دموکراسی و نگرش به آن مؤثر هستند؛ یکی از این عواملِ تأثیرگذار، «هویت جمعی» است. هدف تحقیق حاضر بررسی رابطه بین هویت جمعی و نگرش به دموکراسی است. برای دستیابی به این هدف از مجموعه داده های پیمایش جهانی «اینگلهارت» طی سال های 2020-2017م. استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش کشورهای اروپای غربی (آلمان، سوئد و اسپانیا)، کشورهای خاورمیانه(ایران، عراق و مصر) و کشورهای نوظهور آسیایی (ترکیه، کره جنوبی و مالزی) می باشد. نتایج پژوهش نشان داد که نوع غالبِ هویتِ جمعی، نگرش و شناخت به دموکراسی را تحت تأثیر قرار می دهد؛ هم چنین نتایج پژوهش بیانگر نگرش متفاوت به دموکراسی در بین سه گروه از کشورهای مذکور است. طبق این نتایج کشورهای اروپای غربی از نمره بالاتر، بعد از آن کشورهای خاورمیانه و سپس کشورهای نوظهور آسیایی قرار دارند؛ هم چنین نتایج پژوهش نشان می دهد برخی از متغیرهای شاخص دموکراسی با ساختار فرهنگی و ارزشی جوامع در تناقض است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان