درخت حوزه‌های تخصصی

پژوهش حاضر با هدف بررسی نظریه های حامی تفاوت های فردی یادگیرندگان در برنامه درسی به منظور استخراج دلالت های آن ها برای عناصر برنامه درسی صورت پذیرفته است. این پژوهش به شیوه کیفی و با استفاده روش پژوهش نطریه ای انجام شده است و برای این منظور، الگوی برنامه درسی تار عنکبوتی اَکِر (Akker) به عنوان مبنا در طراحی جهت تعیین ویژگی عناصر برنامه درسی برگزیده شده است. یافته های پژوهش در بخش اول به معرفی هر نظریه به طور مجزا پرداخته و سپس دلالت های هر نظریه برای طراحی برنامه درسی ارائه شده است و در بخش دوم دلالت های مشترک حاصل از آن ها برای طراحی برنامه درسی ارائه شده است. نظریه فرهنگی - اجتماعی رشد، نظریه یادگیری در حد تسلط، نظریه هوش های چندگانه، نظریه سبک های شناختی، نظریه سبک های یادگیری و نظریه یادگیری مبتنی بر مغز از مهم ترین نظریه های پشتیبان تفاوت های فردی بوده اند که در این پژوهش به آن ها  پرداخته شده است که از مهم ترین دلالت های مشترک این نظریات می توان چهار اصلِ تنوع و کثرت، شمول و فراگیری، انعطاف پذیری و یادگیرنده محوری در برنامه درسی را بر شمرد که عدالت آموزشی را به دنبال خواهد داشت. از این رو توصیه می شود طراحان و برنامه ریزان درسی با استفاده از دستاوردهای غنی و دلالت های تحول آفرینِ چنین نظریه هایی، برای متناسب سازی برنامه های درسی در نظام آموزش و پرورش ایران اقدام نمایند.

حس عدد در دهه ی اخیر در آموزش ریاضی مورد توجه زیادی قرار گرفته و برای کسب مهارت های پیشرفته تر در ریاضی مورد نیاز است. با توجه به اهمیت حس عدد در آموزش ریاضی مدرسه ای و به خصوص در سال های پیش از دبستان و دبستان، شناخت شیوه های اندازه گیری و سنجش این مهارت مهم است. پژوهش حاضر با هدف معرفی آزمون های مورد استفاده ی پژوهشگران و شناسایی نقاط قوت و ضعف آزمون ها با روش مرور نقادانه نگاشته شده است. پس از جست وجو در پایگاه های اسکوپوس، وب آف ساینس و پایگاه های داخلی اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی و نورمگز در بازه زمانی 2012 تا 2022، 75 مطالعه با کلید واژه ی حس عدد بازیابی شد. از این تعداد 22 مطالعه طبق ملاک مرتبط بودن با سنجش حس عدد دانش آموزان پیش دبستانی و دبستانی انتخاب شدند. معیار خروج شامل مقاله های مروری، مقاله های مربوط به گروه سنی بالای 12 سال و گروه سنی کمتر از 5 سال و مقاله های تحلیل محتوای کتاب های درسی بود. با بررسی آزمون های مورد استفاده در مطالعات منتخب، 6 آزمون شناسایی و با استفاده از نشانگرهای تعیین شده، مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد همه ی آزمون های سنجش حس عدد به مؤلفه های شمارش، تشخیص اعداد، مقایسه اعداد و عملیات روی اعداد پرداخته اند. با توجه به نتایج، پیشنهادهایی در راستای طراحی یک آزمون بومی جهت سنجش حس عدد ارائه شد.

هدف اصلی پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی الگوی توسعه حرفه ای برای مدیران مدارس متوسطه بود. روش پژوهش حاضر ترکیبی(کیفی و کمی) و از نظر هدف در زمره پژوهش های کاربردی و از لحاظ زمانی، مقطعی بود. مشارکت کنندگان در بخش کیفی 22 خبره مرتبط موضوع در استان خراسان شمالی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و ابزار پژوهش، مصاحبه های نیمه ساختاریافته بود. تمام یافته ها کدگذاری شدند و برای اعتبار از دیدگاه مشارکت کنندگان و خبرگان و برای پایایی نیز از ضریب توافق استفاده شد(87/0=CVR). جامعه آماری بخش کمی نیز، مدیران مدارس دوره های تحصیلی مختلف در سال 1399-1398 به تعداد 1957 نفر بودند که بر اساس جدول مورگان 340 نفر به عنوان حجم نمونه و با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته بر مبنای یافته های کیفی بود. این پرسشنامه شامل 5 بعد اصلی، 14 مولفه و 100 گویه بود که بر اساس مقیاس لیکرت(بر مبنای نمره 1 تا 6) نمره گذاری شد. اعتبار پرسشنامه با نقادی و مشورت اساتید سنجش احصا شد و پایایی نیز با آزمون آلفای کرونباخ به دست آمد(88/0= α). تحلیل داده ها نشان داد 5 بعد اصلی توسعه حرفه ای شامل(رهبری آموزشی، رهبری استراتژیک، مدیریت ارتباطات، مدیریت سازمان و رهبری اخلاقی) و 14 مولفه(مدیریت بر یادگیری وآموزش، ایجاد محیط مساعد یادگیری، ارزیابی برنامه درسی، ترسیم چشم انداز، بهبود مستمر مدارس، ارتباطات اثربخش، رابطه با ذی نفعان، مدیریت عملیات، مدیریت منابع، هدایت افراد و تیم، اخلاق حرفه ای، اصول و هنجارهای اخلاقی- اسلامی، توسعه حرفه ای خویش و توسعه حرفه ای منابع انسانی) از دیدگاه خبرگان بود. نتایج معادلات ساختاری با نرم افزار PLS Smart22 نیز نشان داد متغیرهای پژوهش قادر به پیش بینی 69/0 توسعه حرفه ای هستند. نیکویی برازش کلی مدل نیز در حد مطلوب بود(54/0=GOF).

هدف از مقاله حاضر، طراحی الگوی عملیاتی تقاضا و برآورد معلمان مورد نیاز در دوره ابتدایی و متوسطه اول طی سال های 1404-1399 بود. این مقاله از منظر رویکرد از نوع پژوهش های کمی، از نظر هدف، در زمره پژوهش های کاربردی و از منظر نحوه گردآوری داده ها، در قسمت طراحی الگوی عملیاتی از نوع مطالعه کتابخانه ای و در بخش برآورد معلمان از نوع پژوهش های بررسی موردی بود. جامعه و نمونه آماری تحقیق شامل 358،897 معلم مشغول به خدمت در دوره های تحصیلی ابتدایی و اول متوسطه درسال تحصیلی 99 - 1398 (سال پایه) بوده است. پژوهش حاضر با استفاده از مطالعات اسنادی و میدانی پیشین و تحلیل اطلاعات و یافته های آن مطالعات انجام پذیرفت و در آن به روش توصیفی- تحلیلی به تفسیر انتقادی و تاویل داده ها با هدف به دست آوردن برآوردی از تعداد معلمان مورد نیاز پرداخته شد. در این پژوهش، ضمن تشریح مراحل الگوی عملیاتی تقاضای معلمان مورد نیاز، تعداد معلمان دوره ابتدایی و اول متوسطه به طور کلی و به تفکیک دروس منطبق بر تراکم کلاسی و تعداد کلاس مورد نیاز، در سه سناریو متوسط تراکم عملکردی، حداکثر مطلوب تراکم دانش آموزی و تراکم استاندارد دانش آموزی تا سال تحصیلی 05 - 1404 برآورد گردید. متوسط رشد سالانه معلمان ابتدایی تقریبا 1.25% و بیشترین تعداد معلمان ابتدایی حدودا معادل325،000 نفر در سال 04 - 1403 و متوسط رشد سالانه معلمان دوره اول متوسطه تقریبا 2.7% و حدودا معادل 178،000 نفر در سال 05 - 1404 برآورد شد. سرانجام، با تاکید بر الگو و برآورد ارائه شده، نتایجی احصاء گردید که می تواند در جهت اخذ ساز و کار های مناسب در حیطه جذب معلمان مورد نیاز دوره آموزش و پرورش عمومی کشور از طرق مختلف ( فارغ التحصیلان متعهد خدمت دانشگاه فرهنگیان، استخدامی های ماده 28و ... ) راهگشا باشد.

زمینه و هدف: این پژوهش با جمع آوری مطالعات در مورد ویژگی دانش آموزان آسیب دیده شنوایی دارای مشکلات خواندن انجام شد. روش: این پژوهش توصیفی تحلیلی و از نوع بنیادی است که به تحلیل کمی و کیفی پژوه شهای گذشته م یپردازد. با توجه به هدف پژوهش، از روش نظا مدار استفاده شد. جامعه آماری شامل کلیه پژوه شهای داخلی و خارجی بود که با استفاده از کلیدواژ ههای دان شآموزان آسی بدید ه شنوایی و مشکلات خواندن در پایگا ههای اطلاعاتی پرتال جامع علوم انسانی، پایگاه مرکز اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پایگاه مجلات تخصصی نور، گوگل، پایگاه پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران و بانک اطلاعات نشریات کشور ایران و در پایگا ههای اطلاعاتی خارجی مگیران، ساینس دایرکت، اسپرینگ، ایرانداک و گوگل اسکلر مورد جستجو قرار گرفت. با استفاده از روش نمون هگیری هدفمند، 72 پژوهش یافت شد که درنهایت 26 مقاله که منطبق با هدف پژوهش و ملا کهای انتخاب و یافت ههای پژوهش بودند، استخراج شدند که در این بین، 10 مقاله ) 38 درصد( به مقایسه درک خواندن در افراد ک مشنوا با افراد عادی، 5 مقاله ) 19 درصد( به بررسی سب بشناسی و میزان شیوع اختلال، 3 مقاله ) 11 درصد( به بررسی استفاده و عدم استفاده از وسایل کمک توا نبخشی و آموزشی در یادگیری خواندن دان شآموزان آسی بدیده شنوایی، 2 مقاله ) 7 درصد( به مقایسه درک و یادگیری خواندن دان شآموزان ک مشنوای تلفیقی و غیر تلفیقی، 6 مقاله ) 23 درصد( به بررسی تأثیر آموزش در درک خواندن دان شآموزان ک مشنوا در بازه زمانی سا لهای 2003 تا 2023 پرداخته بودند. در پژوهش حاضر و با مرور پژوه شهای منتشرشده در زمینه مشکلات خواندن در دان شآموزان آسی بدیده شنوایی ب هدنبال یافتن پاسخ به 5 پرسش اساسی بودیم. نتیجه گیری: نتایج پژوهش نشان داد که دانش آموزان آسیب دیده شنوایی در مهارت خواندن نقص چشمگیری دارند. افت شنوایی بر سطوح مختلف درک خواندن اثر منفی می گذارد و دانش آموزان آسیب دیده شنوایی در مقایسه با دانش آموزان شنوا واژه های کمتری نمی دانستند، بلکه درکاربست آنها در واژه ها در بافت جمله و در فهم جمله ضعیف تر بودند. آسیب شنوایی، مهارت یادگیری از جمله خواندن را تحت الشعاع قرار می دهد. به منظور کاهش در شکاف تحصیلی دانش آموزان کم شنوا، پیشنهاد می شود مداخلات زودهنگام و ارائه ی روش های بهبوددهنده در راستای تقویت خواندن انجام شود.

این پژوهش با هدف آسیب شناسی مدارس تیزهوشان از دیدگاه کارشناسان استان البرز، انجام شده است. روش تحقیق از لحاظ هدف، کاربردی،از لحاظ روش، توصیفی و از لحاظ گردآوری اطلاعات، میدانی می باشد. جامعه آماری، کارشناسان اداره کل و تمامی نواحی1 و2 و3 و4 ساوجبلاغ ،نظراباد و هشتگرد آموزش و پرورش استان البرز و نمونه آماری،تعدادی از کارشناسان اداره کل و نواحی مختلف آموزش و پرورش استان البرز و دبیران مدارس تیزهوشان دخترانه و پسرانه استان البرز با استفاده از جدول مورگان جمعا 150 نفر، می باشند. روش نمونه گیری تصادفی می باشد. ابزار پژوهش، پرسشنامه می باشد. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها از طریق مشورت با اساتید راهنما و مشاور و افراد متخصص تایید شد. نتایج نشان داد که با اطمینان 95 درصد بین نظ رات اعضای نمونه آماری در خصوص وجود آسیب در عملکرد مدارس تیزهوشان تفاوت معناداری مشاهده نشد . و با اطمینان 95 درصد بین نظ رات اعضای نمونه آماری در خصوص وجود آسیب در مؤلفه های رضایت عمومی، عواطف مثبت، رابطه با معلم، فرصت، پیشرفت، ماجراجویی، انسجام اجتماعی از متغیر کیفیت زندگی در مدارس تیزهوشان تفاوت معناداری گزارش گردید. و با اطمینان 95 درصد بین نظ رات اعضای نمونه آماری در خصوص وجود آسیب در تمامی مؤلفه های فیزیکی، آموزشی، اجتماعی فرهنگی، فردی به جز مؤلفه ی سازمانی از متغیر عملکرد مدارس تیزهوشان تفاوت معناداری گزارش گردید.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی بر اشتیاق و پایستگی تحصیلی دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم انجام گرفت. پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری مطالعه حاضر کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه دوم شهر قم در سال تحصیلی 99-1398 به تعداد 12045 نفر بودند. در این پژوهش تعداد 50 دانش آموز با روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه های آزمایش و گواه گمارده شدند (25 دانش آموز در گروه آزمایش و 25 دانش آموز در گروه گواه). گروه آزمایش مداخله آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی (محقق ساخته) را طی دو و نیم ماه در 10 جلسه 90دقیقه ای دریافت کردند. پرسشنامه های پژوهش شامل پرسشنامه اشتیاق تحصیلی فردریکز، بلومنفیلد و پاریس (2004)، و پایستگی تحصیلی مارتین و مارش (2008) بود. داده های پژوهش به شیوه تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی بر اشتیاق و پایستگی تحصیلی دانش آموزان پسر دوره متوسطه دوم تأثیر معنادار دارد (001 / 0>P). بدین صورت که این مداخله توانسته به بهبود اشتیاق و پایستگی تحصیلی دانش آموزان منجر شود. بر اساس یافته ها، آموزش رفتارهای اجتماعی مطلوب تحصیلی با بهره گیری از مفاهیمی مانند تعامل مثبت، مسئولیت پذیری، پیروی از راهنمایی های معلم، ارتباط بین فردی، مهارت حل مسئله، خودکارآمدی تحصیلی و تلاش برای پیشرفت می تواند به عنوان یک آموزش کارآمد برای بهبود اشتیاق و پایستگی تحصیلی دانش آموزان مورد استفاده قرار گیرد.

پژوهش حاضر با هدف تبیین رابطه فضیلت سازمانی و کیفیت زندگی کاری با اشتیاق شغلی معلمان ابتدایی شهرکامیاران انجام شد. روش پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی و از حیث نحوه گردآوری داده ها توصیفی -همبستگی می باشد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه معلمان مدارس ابتدایی شهر کامیاران به تعداد 300 نفر تشکیل دادند، که نمونه آماری با استفاده جدول کرجسی و مورگان (1970) تعداد 185 نفر تعیین گردید و با روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی متناسب با حجم از هر دو گروه زن و مرد انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش پرسشنامه های استاندارد فضیلت سازمانی کامرون و همکاران (2004)، پرسشنامه کیفیت زندگی کاری والتون (1973) و پرسشنامه اشتیاق شغلی شوفلی و همکاران (2002) مورد استفاده قرار گرفت. پایایی آن ها نیز با استفاده از روش آلفای کرونباخ مورد تائید قرار گرفت. تجزیه وتحلیل با استفاده از نرم افزار SPSS-24 انجام شد. نتایج نشان داد که بین فضیلت سازمانی و کیفیت زندگی کاری با اشتیاق شغلی معلمان رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از بین ابعاد فضیلت سازمانی، خوش بینی به تنهایی توانسته است 21 درصد از تغییرات متغیر اشتیاق شغلی را به خود اختصاص دهد و از بین ابعاد کیفیت زندگی کاری نیز مؤلفه های یکپارچگی و انسجام اجتماعی و شرایط کاری ایمن و بهداشتی 22درصد از تغییرات متغیر اشتیاق شغلی را به خود اختصاص داده اند. در پایان بر اساس یافته ها پیشنهادهایی جهت افزایش اشتیاق شغلی معلمان ارائه شد.

هنگامی که در موضوع علم فقه به رفتار اختیاری مکلف اشاره می شود؛ ضرورت پرداخت همه جانبه به تأثیر فقه بر تربیت از اهمیت والایی برخوردار است ؛ از این رو؛ رسالت فقه تنها در موضوعات و زمینه های خاص مرسوم نبوده و بر متولیان این عرصه لازم است در تمام ابعاد زندگی بشر که در آن رفتار اختیاری مطرح است ؛ بررسی فقهی داشته باشند. یکی از عرصه های مهم در این زمینه؛ تعلیم و تربیت است؛ عرصه ای که علاوه بر نیاز به بررسی فقهی در ابعاد نظری آن؛ از منظرکاربردی نیز نمود فراوانی دارد؛ چنانچه وجود آیات و روایات فراوان در زمینه آموزش و پرورش؛ علمای اخلاق را در طول تاریخ اسلامی بر آن داشته تا کتاب های فراوانی در این زمینه به نگارش درآورده و اثرات ماندگاری را برجای گذارند؛ اما تاکنون ورود به این عرصه به صورت منسجم و کامل از سوی پژوهشگران صورت نگرفته است؛ از این رو؛ تحقیق در زمینه فقه تربیتی ضروری است؛ در تحقیق پیش رو به بررسی ضرورت پایه گذاری فقه تربیتی می پردازیم و احکام فقهی تربیت را بررسی می نمایم و روش های تربیت را از منظراسلام و احکام اسلامی بررسی می نماییم و انواع ابعاد تربیت را به فقه پیوند می دهیم از تربیت روحی و جسمی گرفته تا تربیت عاطفی و جنسی؛ فقه تربیتی بخشی از دانش فقه است که به عرصه تربیت و مسایل آن می پردازد و در صدد استباط احکام تربیت است؛ بنابراین موضوع گزارهای فقه تربیتی از علوم تربیتی گرفته می شود و محمول آن وامدار دانش فقه است که براساس قواعد موجود؛ یکی از احکام تکلیفی وجوب؛ استحباب؛ کراهت؛ حرمت؛ اباحه یا حکم وضعی را تعیین می کند. لذا اهمیت و سرنوشت ساز بو لیم و تربیت؛ ضرورت روایی؛ اعتبار و حجیت دستورالعمل های تربیتی را دو چندان می سازد؛ از این رو لازم است میان دانش فقه و علوم تربیتی د و ستد برقرار شود. یکی از مظاهر این داد و ستد؛ تعیین اصول و روش های تربیتی بر اساس روش شناسی فقهی است. تحقیق حاضر که به صورت توصیفی- تحلیلی انجام گرفته است، به تبین اصول و روش های تربیتی و نیز بررسی جایگاه فقه در تعلیم و تربیت اسلامی و انواع تربیت از منظر فقه پرداخته است که برای هرکدام مستنداتی از منابع فقه بیان شده است .سوال اصلی تحقیق این است که نقش فقدر موضوعات تعلیم و تربیت چیست؟ در ادامه به نقش فقه پرداخته شده است که به دو شکل است: نخست آنکه، تربیت به عنوان موضوعی که عرصه ها و عناصر گوناگون از قبیل مبانی، اصول، روشها، محتوا و مانند اینها دارد، در نظر گرفته شود و آنگاه هر یک از عناصر فوق، به فقه عرضه شود و دیدگاه فقه درباره آنها مورد بررسی قرار گیرد. شکل دیگر این که، تربیت و عناصر آن در یک جامعه اسلامی در نظر گرفته می شود و بررسی می شود که فقه کدام یک از این عناصر را میتواند تأمین نماید.

تامین نیازهای اساسی فرزندان از جمله عوامل مهم در تربیت صحیح آنان است. از مهم ترین نیازهای آنان خصوصا در دوران کودکی، تامین امنیت روانی است. امنیت واژه ای است که باید از اصطلاحات خارج شده و نمونه های آن به نحو کامل برای فرزندان تامین شود. امنیت که از عوامل مهم در آرامش روان است تاثیر عجیبی در رشد شخصیت و موفقیت های او دارد. به خطر انداختن فضای فکری و روانی فرزندان، سلامت و تربیت آنها را با آسیب های جدی روبرو می کند. هدف این پژوهش بررسی تاثیر آموزش مهارت حل مسئله بر امنیت روانی کودکان بود که به شیوه نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل صورت گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی کودکان شهرستان اردبیل که در استان اردبیل واقع می باشد در سال 1400 است.با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس، نمونه ای به تعداد 60 نفر پسر( در نظر گرفته شد که به صورت تصادفی 30 نفر در گروه آزمایش و 30 نفر در گروه کنترل گمارده شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسش -نامه های امنیت روانی مازلو و آزمون جهت گیری زندگی بر روی آن ها اجرا شد. شرکت کنندگان گروه آزمایش تحت آموزش حل مسئله به شیوه ی گروهی و به صورت هفته ای یک جلسه 1 تا 1،5 ساعته قرار گرفتند.نتایج نشان داد، آموزش مهارت حل مسئله بر ارتقای امنیت روانی موثر بوده است.

هدف: هدف پژوهش اثربخشی موسیقی درمانی بر پرخاشگری و رفتارهای کلیشه ای کودکان اوتیسم 9 تا 11 سال و تأثیر آن بر سلامت روان والدین آنها بوده است. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون _ پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری شامل تما می کودکان مبتلا به اوتیسم شهر گرگان به تعداد 137 نفر که از این میان 30 نفر به شیوه نمونه گیری هدفمند از مدرسه یارا انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. گروه آزمایش در 16 جلسه تحت موسیقی درمانی قرار گرفت و گروه گواه تا پایان پژوهش مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش عبارت بودند از مقیاس گارز (1994)، پرسشنامه پرخاشگری آشکار و پنهان کودکان (1996) و پرسشنامه سلامت روان گلدبرگ (1979). برای آزمون فرضیه پژوهش از تحلیل واریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که موسیقی درمانی بر رفتارهای کلیشه ای، پرخاشگری جسمانی، پرخاشگری کلامی، پرخاشگری رابطه ای کودکان مبتلا به اوتیسم و سلامت روان والدینشان اثربخش است (005/0>P). نتیجه گیری: استفاده از موسیقی درمانی می تواند رفتارهای پرخاشگرانه و کیلشه ای کودکان مبتلا به اوتیسم را کاهش دهد و سلامت روان والدینشان را بهبود ببخشد.

هدف: این پژوهش با هدف واکاوی دیدگاه معلمان پیرامون مدارس دانش آموزان با نیازهای ویژه؛ به منظور ارائه پیشنهادهای سیاستی انجام شد. روش: پژوهش حاضر در چارچوب رویکرد کیفی و با هدف واکاوی دیدگاه معلمان مدارس دانش آموزان با نیازهای ویژه در خصوص ویژگی ها و مسائل مرتبط با شرایط حاکم بر مدارس استان آذربایجان شرقی انجام شده است. داده ها با مصاحبه نیمه ساختارمند از 16 نفر از معلمان در سطح استان آذربایجان شرقی با شیوه نمونه گیری هدفمند از نوع ملاکی گردآوری شده و با روش تحلیل مضمونی تحلیل شده اند. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که دیدگاه معلمان مدارس دانش آموزان با نیازهای ویژه در چهار مضمون اصلی و 18 مضمون فرعی دسته بندی می شود. مضامین اصلی شامل ویژگی ها و مسائل مرتبط با معلمان مدارس دانش آموزان با نیازهای ویژه، ویژگی ها و مسائل مرتبط با ویژگی های دانش آموزان با نیازهای ویژه، محدودیت های آموزشی و مسائل فرهنگی – اجتماعی است. مضامین فرعی نیز در متن مقاله به طور تفصیلی توضیح داده شده است. نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش، اقدام های انجام شده در حوزه سیاست های کلی آموزش و پرورش به خوبی پیش نرفته است و پیشبرد مسائل در این زمینه اهتمام جدی مسئولان را می طلبد.

هدف: این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش خودتنظیمی شناختی هیجانی بر خودکارآمدی و نارسایی هیجانی دانش آموزان با اختلال ناتوانی یادگیری انجام شد. روش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را تمامی دانش آموزان نارساخوان پایه ششم مقطع ابتدایی مراجعه کنند به مراکز ناتوانی یادگیری آموزش و پرورش استان تهران در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. از بین آنها، نمونه ای به حجم 30 دانش آموز (13 دانش آموز پسر و 17 دانش آموز دختر) به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) گمارش شدند. برنامه آموزشی خودتنظیمی شناختی هیجانی در 8 جلسه 90 دقیقه ای (2 جلسه در هر هفته) بر روی گروه آزمایش اجرا شد؛ در حالی که گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای را دریافت نکردند. به منظور جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه های خودکارآمدی شوارزر و جروسالم و نارسایی هیجانی بگبی و همکاران استفاده شد. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس چندمتغبره استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل داده های پژوهش نشان داد که با کنترل اثر پیش آزمون، تفاوت معنادرای در بین نمرات خودکارآمدی و نارسایی هیجانی دو گروه آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به نتایج این پژوهش می توان گفت که آموزش خودتنظیمی شناختی هیجانی بر افزایش خودکارآمدی و بهبود نارسایی هیجانی دانش آموزان با اختلال ناتوانی یادگیری تأثیر دارد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه فرهنگ دانشگاه و گرایش به یادگیری مادام العمر با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی بود. طرح پژوهش توصیفی-همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان سال چهارم دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که از بین آن ها 380 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس های گرایش به یادگیری مادام العمر، فرهنگ دانشگاه و خودکارآمدی تحصیلی بودند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام شد. یافته ها نشانگر تأثیر مثبت فرهنگ دانشگاه بر خودکارآمدی تحصیلی و نیز خودکارآمدی تحصیلی بر گرایش به یادگیری مادام العمر بود. همچنین، فرهنگ دانشگاه با واسطه خودکارآمدی تحصیلی گرایش به یادگیری مادام العمر را پیش بینی کرد. مطابق با نتایج پژوهش حاضر، تمرکز بر فرهنگ دانشگاه می تواند به اصلاح الگوهای فکری و ارزیابی شناختی دانشجویان منجر شود، باورهای خودکارآمدی آن ها را بهبود و گرایش به یادگیری مادام العمر را در آن ها افزایش دهد. 

مقدمه و هدف : این پژوهش با هدف تبیین رابطه بین رفتار و هویت اخلاقی دانش آموزان دبیرستانی دوره متوسطه دوم با توجه به نقش میانجی سود روان شناختی و موقعیتی انجام شد. روش شناسی پژوهش: روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. اندازه نمونه شامل تعداد 907 نفر (393 دختر و 514 پسر) دانش آموز دبیرستانی دوره متوسطه دوم در شهر همدان بودند که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های رفتار اخلاقی (دلفان بیرانوند و  رشید، 1400)، هویت اخلاقی (آکینیو و رید، 2002)، و مقیاس سود (دلفان بیرانوند و رشید، 1400) را تکمیل کردند. داده ها با روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که سود روان شناختی و موقعیتی در ارتباط بین ابعاد رفتار اخلاقی و ابعاد هویت اخلاقی نقش واسطه ای معناداری دارند. بحث و نتیجه گیری: برپایه نتایج این پژوهش می توان گفت که سود روان شناختی و موقعیتی می توانند به عنوان عوامل انجام رفتارهای اخلاقی از سوی افراد شناخته شوند. زیرا ارزیابی این که انجام رفتارهای اخلاقی مانند راست گویی، چقدر برای افراد سودآور است خود می تواند آنان را به انجام رفتارهای درست ترغیب کند.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی شاخص ها و مولفه های محیط روانی انجام گرفت. روش پژوهش کمی و کیفی و از جهت نتایج کاربردی است. در مطالعات میدانی، از نمونه در دسترس 180 نفری دانش آموزان دختر داوطلب دبیرستانی، سال تحصیلی 98-97 در شهر گرگان استفاده شد. تعداد نمونه با توجه به در دسترس بودن و مناسب بودن حداقل تعداد 100 تا 150 نمونه برای مطالعات مدلسازی، در نظر گرفته شد. بررسی داده ها از طریق مدلسازی و تحلیل عامل تاییدی مرتبه دوم صورت گرفت. پایایی ترکیبی مقیاس اصلی 0.97 و روایی همگرا 0.77، گزارش شد. براساس نتایج، شاخص های شش گانه محیط روانی قادر به توصیف مقیاس استاندارد "چه اتفاقی در این مدرسه می افتد؟"در نمونه مورد بررسی بود. کلیه عوامل و مولفه ها از لحاظ آماری معنادار گزارش شد، شاخص های حس تعلق(0.94)، شفافیت قوانین مدرسه(0.93)، پذیرش تفاوت و گوناگونی(0.90)، گزارش مشکلات(0.86)، روابط همسالان(0.85) و پشتیبانی معلمان(0.78) به ترتیب می تواند به تبیین مقیاس محیط روانی از نظر دانش آموزان به عنوان مهم ترین کاربران فضای آموزشی بپردازد. پس از اولویت بندی شاخص ها و مولفه های محیط روانی براساس مقیاس استاندارد، تعدادی راهکار پیشنهادی برای ایجاد فضای کیفیت گرا مانند ایجاد فضاهایی برای ارتباط گروه های سنی مختلف در مدرسه و ایجاد نمایشگاه هایی جهت آشنایی و احترام به فرهنگ های مختلف ارایه شد.

ارتقای کیفیت آموزش و عملکرد و کارآمدی معلمان یکی از اهداف عمده آموزش وپرورش محسوب می شود و یکی از فرآیندهای کارآمدی و عملکرد معلمان، رهبری آموزشی است. این مطالعه با هدف تبیین نقش میانجی خودکارآمدی جمعی معلم بین رهبری آموزشی مدیران با تعهد معلمان مدارس شمال استان فارس انجام شده است. روش این پژوهش توصیفی از نوع همبستگی می باشد. جامعه ی آماری این پژوهش را معلمان مدارس شمال استان فارس تشکیل می دهند که تعداد آن ها حدود 2800 نفر می باشد. جهت انتخاب حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران نمونه338 نفری به شیوه تصادفی ساده انتخاب گردید. جهت اندازه گیری رهبری آموزشی مدیران از پرسشنامه الیک میلکارک (2003)، خودکارآمدی جمعی چن(2015) و تعهد معلم از پرسشنامه چان و همکاران(2008) استفاده گردید. پایایی پرسشنامه به وسیله ضریب آلفای کرونباخ و پایایی مرکب و روایی آن توسط روایی سازه و محتوایی مورد بررسی و تایید قرار گرفت. با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری فرضیات تحقیق مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج تحقیق بیانگر آن بود که رهبری مدیران آموزشی تاثیر مثبت و معناداری بر خودکارآمدی جمعی و تعهد معلم دارد.همچنین رابطه بین خودکارآمدی جمعی و تعهد معلم نیز مثبت و معنادار ارزیابی شد.همچنین نتایج نشان داد خودکارآمدی جمعی نقش میانجی بین رهبری مدیران آموزشی و تعهد معلم ایفا می کند.

هدف از پژوهش حاضر، مطالعه تأثیر روش تدریس به شیوه مشارکتی، بر احساس تعلق به مدرسه و کیفیت کار گروهی دانش آموزان است. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح گروه کنترل نابرابر بود. جامعه پژوهش را کلیه دانش آموزان پسر دوره اول متوسطه مدرسه باقرالعلوم شهرکرج تشکیل دادند که از بین آن ها به صورت در دسترس 30 نفر (15 نفر در گروه آزمایش و 15 نفر درگروه گواه) به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش حاضر، شامل پرسشنامه احساس تعلق به مدرسه بری و همکاران (2004) و مقیاس کیفیت کار گروهی تسانگ و همکاران (2009) و در جهت برگزاری جلسات یادگیری مشارکتی از روش جیگساو استفاده شد. برای تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارSPSS25  از تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد تفاوت معناداری وجود دارد بین احساس تعلق به مدرسه و کیفیت کار گروهی دانش آموزانی که به صورت یادگیری مشارکتی آموزش را دریافت کرده اند (گروه آزمایش) و گروهی که هیچ نوع آموزشی یادگیری مشارکتی را در این زمینه ندیده اند (گروه کنترل)، (05/0p<). براساس نتایج حاصل می توان بیان نمود که مدارس با به کارگیری فرآیند یادگیری مشارکتی می توانند زمینه لازم جهت افزایش کیفیت کار گروهی و احساس تعلق به مدرسه دانش آموزان را فراهم نمایند.

حوزه تعلیم و تربیت اسلامی، مترصد تبیین مؤلفه های حرفه ای مبتنی بر سیره زندگی و اندیشه اسطوره های ملی، معاصر و مورد تأیید آحاد ملت است. با توجه به نقش فراملی سردار شهید قاسم سلیمانی، پژوهش حاضر به منظور عینیت بخشیدن به مؤلفه های اخلاقی و حرفه ای معلمی با استفاده از آموزه های مکتب سردارسلیمانی انجام گرفت. بر همین اساس در نخستین گام، با استفاده از روش کتابخانه ای اطلاعات موردنیاز جمع آوری شد و پس از بررسی و تحلیل مصادیق و نمونه های موردی موجود، تعالی مؤلفه های حرفه ای معلم ارائه شد. یافته های پژوهش نشان می دهد زندگی شهید سلیمانی به عنوان مصداقی از عینیت بخشیدن به توسعه و رشد حرفه ای معلم می تواند برای نسل جوان دانشگاهی بویژه دانشجومعلمان به عنوان معلمان آینده کشور، الگوساز باشد. ضمناً ویژگی های اخلاص، تواضع، اهتمام به مطالعه و مربیگری نیز جهت تعالی مؤلفه های فعلی، قابل ارائه و تأمل است؛ لذا نتایج پژوهش ضمن تبیین ضرورت توجه به اندیشه و منش حرفه ای و اخلاقی شهید سلیمانی، این مهم را متوجه متصدیان و سیاست گذاران دانشگاه فرهنگیان و وزارت و آموزش وپرورش می کند تا در تدوین و ارائه یک برنامه جامع در این زمینه، اهتمام ورزند.