راضیه شیخ الاسلامی

راضیه شیخ الاسلامی

مدرک تحصیلی: دکتری روان شناسی تربیتی. دانشیار گروه روان شناسی تربیتی، دانشکده روان شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه شیراز

مطالب

فیلتر های جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱ تا ۲۰ مورد از کل ۶۸ مورد.
۱.

علم تحول انسان از منظر فرانظریه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: جهان بینی فرانظریه های تحول انسان فرانظریه دو نیمه سازی دکارتی فرانظریه فرایندی رابطه ای علم تحول انسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 146 تعداد دانلود : 584
علم تحول انسان محدود به بیان فرضیه، نظریه پردازی و بررسی تجربی نیست، بلکه فرانظریه های این علم تفسیر نتایج و کاربردهای تربیتی را نیز تحت تأثیر قرار می دهند. هدف این مقاله بررسی علم تحول انسان در پرتو فرانظریه های این علم بود. تناسب بین فرانظریه ها و نظریه ها )که مبنای سیاست گذاری های تعلیم و تربیت و کاربردهای آموزشی هستند(، از ضروریات تحول بهینه انسان است. از این رو در این مقاله با استفاده از روش توصیفی تحلیلی، انواع فرانظریه های علم تحول انسان شامل فرانظریه دو نیمه سازی دکارتی و فرانظریه فرایندی رابطه ای مورد واکاوی قرار گرفته است. فرانظریه دونیمه سازی دکارتی، جهان هستی را در قالب قطب های دوگانه جمع پذیر ترسیم می کند، در حالی که فرانظریه فرایند_ رابطه ای، جهان هستی را به عنوان سیستمی از روابط متقابل کل و جزء، پویا و در حال تغییر ترسیم می کند. در این فرانظریه قطب ها در یکدیگر رسوخ کرده و هر قطب در عین حال که دیگری را تعریف می کند، خود نیز به وسیله دیگری تعریف می شود. همچنین، کل یک سیستم سازمان یافته از بخش هاست، به نحوی که هربخش به وسیله ارتباطش با دیگر بخش ها و با کل تعریف می شود. بنابراین، کل بزرگتر از جمع بخش هایش نیست، بلکه از آن متفاوت است. ناکامی فرانظریه دونیمه سازی دکارتی در تشریح پیشرفت های جدید در علم تحول انسان، نفوذ 300 ساله این فرانظریه را کاهش داده و فرانظریه فرایندی رابطه ای در حال جایگزینی با آن است.
۲.

نقش واسطه ای شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با افسردگی و استرس ادراک شده در مادران کودکان با نارسایی های تحولی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: استرس ادراک شده افسردگی شفقت به خود قدردانی مادران نارسایی های تحولی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 448
این پژوهش با هدف تعیین نقش واسطه ای شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با افسردگی و استرس ادراک شده در مادران کودکان با نارسایی های تحولی انجام شد. روش این پژوهش توصیفی، از نوع همبستگی مبتنی بر تحلیل مسیر بود. جامعه آماری شامل تمامی مادران دانش آموزان با نارسایی های تحولی مشغول به تحصیل در مدارس استثنایی مقطع ابتدایی شهر تبریز در نیمسال دوم سال تحصیلی 1400-1399 بود. گروه نمونه شامل 283 نفر از مادران کودکان با نارسایی های تحولی بود که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. از پرسشنامه قدردانی ) (GQ-6 (مک کلاف و همکاران، 2002)، پرسشنامه شفقت به خود (SCS-SF)(ریس و همکاران، 2011)، پرسشنامه استرس ادراک شده(PSS-14) (کوهن و همکاران، 1983) و فرم کوتاه پرسشنامه افسردگی ((BDI-13 (بک، 1972)، برای جمع آوری داده ها استفاده شد. نتایج حاکی از آن بود که قدردانی با استرس ادراک شده و افسردگی رابطه منفی و با شفقت به خود رابطه مثبت معناداری دارد(0۱/0>p)؛ همچنین، شفقت به خود با استرس ادراک شده و افسردگی رابطه منفی معنا داری دارد(۰۱/0>p). بر اساس یافته های پژوهش، شفقت به خود در رابطه بین قدردانی با استرس ادراک شده و افسردگی، نقش واسطه ای داشت. (۰۱/0>P). براساس نتایج،مدل از برازش مطلوبی برخوردار بود. در مجموع، می توان نتیجه گرفت با تمرکز بر تقویت قدردانی و شفقت به خود، می توانیم افسردگی و استرس ادراک شده مادران دارای کودکان با نارسایی های تحولی را کاهش دهیم.
۳.

رابطه فرهنگ دانشگاه و گرایش به یادگیری مادام العمر با واسطه خودکارآمدی تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: خودکارآمدی تحصیلی فرهنگ دانشگاه گرایش به یادگیری مادام العمر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 133 تعداد دانلود : 157
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه فرهنگ دانشگاه و گرایش به یادگیری مادام العمر با واسطه گری خودکارآمدی تحصیلی بود. طرح پژوهش توصیفی-همبستگی و از نوع مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان سال چهارم دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 1401-1400 بودند که از بین آن ها 380 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش، مقیاس های گرایش به یادگیری مادام العمر، فرهنگ دانشگاه و خودکارآمدی تحصیلی بودند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری و با استفاده از نرم افزار AMOS انجام شد. یافته ها نشانگر تأثیر مثبت فرهنگ دانشگاه بر خودکارآمدی تحصیلی و نیز خودکارآمدی تحصیلی بر گرایش به یادگیری مادام العمر بود. همچنین، فرهنگ دانشگاه با واسطه خودکارآمدی تحصیلی گرایش به یادگیری مادام العمر را پیش بینی کرد. مطابق با نتایج پژوهش حاضر، تمرکز بر فرهنگ دانشگاه می تواند به اصلاح الگوهای فکری و ارزیابی شناختی دانشجویان منجر شود، باورهای خودکارآمدی آن ها را بهبود و گرایش به یادگیری مادام العمر را در آن ها افزایش دهد. 
۴.

کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند فرزندان: نقش واسطه ای هیجان اخلاقی قدردانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: کنترل روان شناختی والدین رفتار جامعه پسند فرزندان قدردانی هیجان اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 205 تعداد دانلود : 134
مقدمه: والدین به عنوان مهم ترین عامل جامعه پذیر کردن کودکان و نوجوانان محسوب می شوند. پژوهش ها رابطه بین قدردانی و کاهش رفتار جامعه پسند را مورد تأیید قرار داده اند، از این رو هدف پژوهش حاضر، تبیین رابطه کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند با واسطه گری هیجان اخلاقی قدردانی بود. روش: روش پژوهش از نوع توصیفی –همبستگی و جامعه آماری شامل دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر یزد در سال تحصیلی 1399-1400 بود. حجم نمونه 350 نفر و با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند که در نهایت 308 نفر پرسشنامه ها را تکمیل کردند. به منظور اندازه گیری متغیرهای پژوهش از پرسشنامه کنترل روان شناختی والدین (سوننس و همکاران،2010)،  مقیاس چند مؤلفه ای قدردانی (مورگان و همکاران، 2017) و مقیاس گرایش های جامعه پسند (کارلو و راندال، 2002) استفاده گردید.  یافته ها: داده ها با استفاده از نرم افزار AMOS و در قالب الگوی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که کنترل روان شناختی والدین، رفتار جامعه پسند را به طور منفی و معنادار پیش بینی می کند. رابطه قدردانی و رفتار جامعه پسند به صورت معکوس و معنادار بود. علاوه بر این، نقش واسطه گری قدردانی در رابطه بین کنترل روان شناختی والدین و رفتار جامعه پسند مورد تأیید قرار گرفت (05/0p<).   نتیجه گیری: بر اساس یافته های پژوهش می توان نتیجه گرفت کنترل روان شناختی والدین کمتر در بافت خانواده و مهارت بیشتر فرزندان در هیجان اخلاقی قدردانی، موجبات ارتقاء رفتار جامعه پسند آن ها را فراهم می سازد.
۶.

تأثیر آموزش خودشفقت ورزی بر فرایندهای تصمیم گیری اخلاقی نوجوانان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آگاهی اخلاقی تصمیمگیری اخلاقی خودشفقتورزی رفتار اخلاقی قصد اخلاقی قضاوت اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 234 تعداد دانلود : 581
هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش خودشفقت ورزی بر فرایندهای تصمیم گیری اخلاقی نوجوانان بود. شرکت کنندگان پژوهش 40 دانش آموز دختر 15 تا  16ساله بودند که از دبیرستان های شهر شیراز انتخاب شدند. شرکت کنندگان به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند و به ابزار پژوهش شامل: آزمون سناریوهای آگاهی اخلاقی، آزمون تبیین مباحث، مقیاس اخلاق چندبعدی، بازی خیر عمومی و آزمون خودشفقت ورزی ذهن آگاهانه پاسخ دادند. طرح پژوهش از نوع آزمایشی پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و جایگزینی تصادفی بود. به منظور تعیین روایی بسته آموزشی نتایج پیش آزمون و پس آزمون دو گروه، در آزمون خودشفقت ورزی ذهن آگاهانه مورد مقایسه قرار گرفت. با توجه به افزایش نمرات گروه آموزش نسبت به گروه کنترل، روایی بسته آموزشی مورد تایید قرار گرفت.  نتایج تحلیل آماری کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) نشان داد که نمرات گروه آموزش دیده در مقیاس های آگاهی اخلاقی، قضاوت اخلاقی و عمل اخلاقی از مرحله پیش آزمون به پس آزمون نسبت به گروه کنترل افزایش معنی دار داشته است. اما در مقیاس قصد اخلاقی تاثیر معنی دار نداشت. در نتیجه می توان گفت، آموزش خودشفقت ورزی از طریق افزایش حس شفقت نسبت به خود و ارتقای خودشفقت ورزی، فرایندهای شناختی لازم در تصمیم گیری اخلاقی را ارتقا می دهد. 
۷.

نقش واسطه ای تحول مثبت نوجوانی در رابطه بین جو اخلاقی مدرسه و رفتارهای آسیب زای تحصیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : 871 تعداد دانلود : 410
تحول مثبت نوجوانی، رویکردی جامع و یکپارچه است که بر نقاط قوت و فرایندهای انطباقی تاکید می کند. این رویکرد، مسیر نوجوانان را در جهت رسیدن به احساس شایستگی و کارآمدی در ابعاد مختلف جسمانی، اجتماعی، هیجانی، شناختی و اخلاقی هموارتر می کند و هدف آن ایجاد رفتارهای مثبت در نوجوانان است. در این راستا، هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه جو اخلاقی مدرسه و رفتارهای آسیب زای تحصیلی با واسطه گری تحول مثبت نوجوانی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی و جامعه آماری شامل دانش آموزان شهر شیراز بود .به این منظور 671 دانش آموز دوره متوسطه اول و دوم شهر شیراز (293 پسر و 378 دختر) با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند و مقیاس های جو اخلاقی مدرسه (شولت و همکاران، 2002) ، تحول مثبت نوجوانی (گلدوف و همکاران، 2014) و رفتارهای آسیب زای تحصیلی(کشکولی، 1395) را تکمیل نمودند. داده ها در قالب مدل سازی معادلات ساختاری (SEM) تحلیل شدند. با توجه به یافته ها، جو اخلاقی مدرسه و تحول مثبت نوجوانی اثر مستقیم و منفی بر رفتارهای آسیب زای تحصیلی داشتند. همچنین جو اخلاقی مدرسه اثر مستقیم و مثبت بر تحول مثبت نوجوانی داشت. نتایج آزمون بوت استراپ نیز حاکی از آن بود که تحول مثبت نوجوانی، نقش واسطه-ای در رابطه جو اخلاقی مدرسه با رفتارهای آسیب زای تحصیلی دارد. بر اساس نتایج به دست آمده از این پژوهش می توان گفت برای کاهش رفتارهای آسیب زای تحصیلی باید به جو اخلاقی مدرسه و نیز ارتقای مؤلفه های تحول مثبت نوجوانی توجه شود.
۸.

اثربخشی آموزش مهارت دیدگاه گیری با روش تئاتر مجادله بر ارتقای فضیلت بخشش و قدردانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تئاتر مجادله دیدگاه گیری فضیلت بخشش فضیلت قدردانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 360 تعداد دانلود : 674
پژوهش حاضر در پی آن بود تا اثربخشی آموزش مهارت دیدگاه گیری، در دو حالت تصور خود و تصور دیگری، با روش تئاتر مجادله بر ارتقای فضیلت بخشش و قدردانی را تعیین و به مقایسه تأثیر دو حالت بپردازد. این پژوهش از نوع شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون با دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل بود. شرکت کنندگان در این پژوهش، 72 نفر از دانش آموزان دختر کلاس پنجم دبستان شهر شیراز بودند که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار های پژوهش، مقیاس بخشش شیاراملو و همکاران و پرسش نامه ی قدردانی مک کالوف و همکاران بودند. یافته ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری حاکی از آن بود که در گروه آزمایش تصور خود، آموزش دیدگاه گیری بر بعد گرایش به دلخوری ماندگار و در گروه آزمایش تصور دیگری بر بعد گرایش به دلخوری ماندگار و حساسیت به موقعیت آسیب، اثربخش است. اما بین دو گروه آموزش از لحاظ تمایل به بخشش و تمایل به انتقام تفاوت معنی داری وجود نداشت. علاوه بر این، در دو گروه آزمایش تفاوت معنی داری در فضیلت بخشش وجود نداشت. همچنین، اثربخشی آموزش دیدگاه گیری بر متغیر قدردانی نیز در هر دو گروه آزمایش تأیید شد. این در حالی است که نتایج، تفاوت معنی داری در اثربخشی آموزش دیدگاه گیری در حالت تصور خود و تصور دیگری بر قدردانی نشان نداد. در مجموع، می توان گفت که آموزش دیدگاه گیری با روش تئاتر مجادله می تواند منجر به ارتقای فضیلت های اخلاقی شود. 
۹.

اثربخشی روش آموزشی «بحث معمامحور» بر ارتقای شایستگی اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش اخلاق بحث معمامحور شایستگی اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 660 تعداد دانلود : 447
هدف از اجرای پژوهش حاضر بررسی اثربخشی روش آموزشی «بحث معمامحور» بر شایستگی اخلاقی دانشجویان بود. پژوهش حاضر از نوع آزمایشی  بود که با استفاده از طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل، اجرا گردید. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود که در سال تحصیلی 1400- 1399 مشغول به تحصیل بوده اند. شرکت کنندگان در پژوهش حاضر از میان دانشجویانی که برای همکاری در پژوهش اعلام آمادگی کرده بودند، به صورت تصادفی انتخاب گردیدند و به تصادف در دو گروه 16 نفره (گروه آزمایش و کنترل) جایگزین شدند. ابزار پژوهش، آزمون شایستگی اخلاقی لیند بود که هر دو گروه در پژوهش در دو نوبت پیش آزمون و پس آزمون به آن پاسخ دادند. مداخله آزمایشی با استفاده از روش آموزشی «بحث معمامحور» به صورت مجازی و به مدت هشت جلسه 90 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا گردید. گروه کنترل، آموزشی دریافت نکرد. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد، پس از اجرای روش آموزشی «بحث معمامحور»، تفاوت معنی داری در نمرات شایستگی اخلاقی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل ایجاد شده است. بر این اساس، می توان گفت روش آموزشی «بحث معمامحور» دسترسی دانشجویان به شایستگی اخلاقی را تسهیل نموده است.
۱۰.

ساخت و اعتباریابی مقیاس عزت نفس دینی(مقاله پژوهشی حوزه)

کلید واژه ها: عزت نفس عزت نفس دینی دین مقیاس

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 31 تعداد دانلود : 13
هدف این پژوهش، ساخت و اعتباریابی مقیاسی برای سنجش عزت نفس دینی بود. عزت نفس دینی به عنوان قضاوت و ارزیابی فرد از خود، به عنوان یک فرد دیندار تعریف می شود. گویه های مقیاس عزت نفس دینی براساس پیشینه پژوهش طراحی شدند. روایی صوری و محتوایی گویه ها، از طریق نظرخواهی از 30 تن از استادان متخصص مورد بررسی قرار گرفت. سپس مقیاس روی 414 نفر از دانشجویان دانشگاه شیراز اجرا شد و با استفاده از تحلیل عامل اکتشافی، شش عامل تشکیل دهنده این مقیاس به شرح زیر مشخص شدند: ارزشمندی دین داری، تحربه معنوی جذب، ارزشمندی باورها، ارزشمندی اعمال، خشنودی خداوند و تأیید عمومی دین داران. روایی این مقیاس، با استفاده از بررسی همبستگی عوامل به دست آمده با کل مقیاس و همبستگی با سایر سنجه های مرتبط، مورد تأیید قرار گرفت. پایایی آن نیز با استفاده از محاسبه آلفای کرونباخ (96/0 برای کل مقیاس) مطلوب ارزیابی گردید. با توجه به نتایج به دست آمده، این پرسش نامه از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار بوده و می تواند به عنوان ابزاری کاربردی برای ارزیابی عزت نفس دینی مورد استفاده قرار گیرد.
۱۲.

طراحی چارچوب رهبری سوادآموزی معلم: یک مطالعه فراترکیب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: رهبری سواد اموزی شایستگی های معلم آموزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 61 تعداد دانلود : 754
آموزش سواد خواندن و نوشتن در دوره ابتدایی اهمیت خاصی داشته و معلمان نقش مهمی در عملکرد سواد دانش آموزان دارند. بنابراین وجود معلمانی که شایستگی های رهبری را برای یادگیری و پیشرفت دانش آموزان در حوزه سوادآموزی داشته باشند، ضروری به نظر می رسد. این پژوهش با هدف طراحی چارچوب رهبری سوادآموزی معلم صورت پذیرفت. به این منظور، با استفاده از روش پژوهش فراترکیب سندلوسکی و بارسو (2007)، تعداد 65 مقاله منتخب بعد از مراحل ارزیابی کیفیت که با معیارهای موردپذیرش منطبق بود، بررسی شد. درنتیجه فراترکیب، مجموع 79 کد، 12 مفهوم و 3 مقوله یافت شد. مفاهیم شامل مهارت های ارتباطی با دانش آموزان، والدین و همکاران؛ مهارت های انگیزشی برای ایجاد علاقه و انگیزش در دانش آموزان در امر سوادآموزی؛ مهارت های استفاده از ابزار و منابع آموزشی؛ مهارت های استفاده از تکنیک های آموزشی؛ مهارت برنامه ریزی و طراحی آموزشی؛ مهارت به کارگیری روان شناسی در آموزش؛ مهارت های نظارت و ارزیابی؛ دانش درباره نیازها و شرایط یادگیرنده؛ دانش درباره موضوعات و محتوای سوادآموزی؛ دانش درباره فناوری و ابزارهای آموزش و یادگیری؛ توجه به رشد مهارت های شخصی و حرفه ای در درازمدت؛ علاقه، ایجاد انگیزه و اهداف شفاف در آموزش بود که یک معلم به عنوان رهبر سوادآموزی باید داشته باشد. همچنین، مفاهیم موردنظر در سه مقوله اصلی با عنوان دانش، نگرش و مهارت گنجانده شد. سپس، چارچوب رهبری سوادآموزی معلم به شکل مفهومی ارائه شد. می توان نتیجه گرفت که معلمان، در نقش رهبر سوادآموزی، لازم است که نگرش خود را توسعه دهند. مهارت های موردنیاز در این زمینه را کسب کنند و از دانش لازم برای آموزش سواد در جهت پیشرفت حرفه ای خود و ارتقا سواد دانش آموزان استفاده کنند.
۱۳.

بررسی ویژگی های روان سنجی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: فراشناخت اخلاقی تنظیم فراشناختی دانش شناختی روایی پایایی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 119 تعداد دانلود : 346
مقدمه: این پژوهش با هدف تعیین روایی، اعتبار و ساختار عاملی مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) در دانشجویان ایرانی انجام شد. روش: بدین منظور 524 دانشجو دوره کارشناسی دانشگاه یاسوج در سال تحصیلی 96-1395 با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای سنجش اعتبار و همسانی درونی مقیاس از ضریب همبستگی بین  عامل ها با نمره کل عوامل، ضریب آلفای کرونباخ، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم محاسبه شد. نتایج: یافته ها نشان داد که پرسشنامه از پایایی مطلوبی (90/0) برخوردار است و تحلیل عاملی اکتشافی چهار عامل را کشف کرد و تحلیل عامل تأییدی مرتبه دوم نشان داد ساختار پرسشنامه، برازش قابل قبولی با داده ها داشته و کلیه ی شاخصهای نیکویی برازش برای الگوی چهار عاملی زیربنای پرسشنامه تأیید شد. این عوامل مطابق با پژوهش اصلی، عامل تنظیم فراشناختی، دانش شناختی بیانی، دانش شناختی رویه ای و دانش شناختی شرطی نام گرفتند. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهند که مقیاس فراشناخت اخلاقی مک ماهون و گود (2015) می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای سنجش فراشناخت اخلاقی دانشجویان در ایران استفاده شود.
۱۴.

تبیین علّی احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی دانشجویان کارشناسی دانشگاه شیراز بر اساس ذهنآگاهی و عدم درگیری اخلاقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی ذهن آگاهی عدم درگیری اخلاقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 894 تعداد دانلود : 381
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای عدم درگیری اخلاقی در رابطه بین ذهن-آگاهی و احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی در گروهی از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز بود. پژوهش حاضر از نوع همبستگی و به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش تمامی دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز در سال تحصیلی 98-1397 بودند. مشارکت کنندگان پژوهش 360 نفر از دانشجویان (190 دختر و 170 پسر) بودند که به شیوه نمونه گیری خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس های ذهن آگاهی دروتمن و همکاران (2018)، مقیاس عدم درگیری اخلاقی بندورا و همکاران (1996) و مقیاس احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی دی توماسو و همکاران (2004) را تکمیل نمودند. روایی و پایایی مقیاس های پژوهش نیز با استفاده از روش تحلیل عامل تاییدی (نرم افزار AMOS-24) و ضریب آلفای کرونباخ (نرم افزار SPSS-24) مورد بررسی و تایید قرار گرفت. یافته ها نشان داد که مدل پژوهش با داده های جمع آوری شده برازش مطلوبی دارد. هم چنین یافته ها نشان دهنده اثر منفی ذهن آگاهی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی (003/0>p و 40/0-=β)، اثر منفی ذهن آگاهی بر عدم درگیری اخلاقی (01/0>p و 42/-0=β)، اثر مثبت عدم درگیری اخلاقی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی (02/0>p و 31/0=β)، و اثر منفی ذهن آگاهی بر احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی با واسطه گری عدم درگیری اخلاقی (02/0>p و 13/0-=β) بود. به طور کلی یافته های پژوهش حاضر نقش ذهن آگاهی و عدم درگیری اخلاقی را در تبیین احساس تنهایی اجتماعی- عاطفی نشان می دهند.
۱۵.

اثربخشی آموزش مهارت های خودتعیین گری بر خودنظم دهی تحصیلی و سرسختی روان شناختی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: برنامه درسی خودتعیین گری خودنظم دهی تحصیلی سرسختی روان شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 603 تعداد دانلود : 599
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت های خودتعیین گری بر خودنظم دهی-تحصیلی (نظم دهی بیرونی، نظم دهی درون فکن، نظم دهی همانندسازی و نظم دهی درونی) و ابعاد سرسختی روان شناختی (چالش، تعهد و کنترل) دانش آموزان بود. پژوهش حاضر از نوع نیمه-آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود که در آن آموزش مهارت های خودتعیین گری به عنوان متغیر مستقل و انواع خودنظم دهی تحصیلی و ابعاد سرسختی روان-شناختی به عنوان متغیرهای وابسته در نظر گرفته شدند. آزمودنی ها شامل 120 دانش آموز پایه هشتم شهر شیراز در سال تحصیلی 97-1396 بودند که به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. به این معنا که ابتدا دو مدرسه دخترانه و دو مدرسه پسرانه به صورت تصادفی از مدارس دوره اول متوسطه شهر شیراز انتخاب شدند. سپس کلاس های پایه هشتم این مدارس به طور تصادفی به گروه های آزمایش و کنترل (دو گروه آزمایش و دو گروه کنترل) اختصاص یافتند. قبل از شروع آموزش، پرسش نامه خودنظم دهی تحصیلی ریان و کانل، و پرسش نامه زمینه یابی دیدگاه های شخصی کوباسا، بر گروه های آزمایش و کنترل اجرا شد. سپس طی 10 جلسه به گروه های آزمایش، مهارت های خودتعیین گری مطابق با مدل فیلد و هافمن (1994) آموزش داده شد و در پایان پس آزمون از همه گروه ها به عمل آمد. اطلاعات با استفاده از روش آماری تحلیل کواریانس چندمتغیری و تحلیل کواریانس تک متغیری مورد تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های خودتعیین گری به نحو معنی داری منجر به کاهش نظم دهی بیرونی، نظم دهی درون فکن و نظم دهی همانندسازی و افزایش نظم دهی درونی می شود. همچنین، آموزش مهارت های خودتعیین گری، ابعاد سرسختی روان شناختی را در دانش آموزان به نحو معنی داری افزایش می دهد. نتایج این پژوهش حاکی از اهمیت مهارت های-خودتعیین گری در برنامه درسی به منظور ارتقاء خودنظم دهی و سرسختی روان شناختی دانش آموزان است.
۱۶.

خودمهارگری و رضایت از زندگی در بزرگسالی در حال ظهور: نقش واسطه ای هیجان های هشیار شرم و گناه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بزرگسالی در حال ظهور خودمهارگری رضایت از زندگی شرم گناه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 727 تعداد دانلود : 33
هدف این پژوهش تعیین رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی با نقش واسطه ای هیجان های خودآگاه شرم و گناه در بزرگسالی در حال ظهور بود. نمونه پژوهش شامل 257 دانشجوی کارشناسی (161 زن و 96 مرد) بود که با استفاده از روش نمونه برداری خوشه ای چندمرحله ای تصادفی انتخاب شدند و مقیاس خودمهارگری (تانجنی، باومیستر و بون، 2004)، مقیاس شرم و گناه (تامپسون، شارپ و الکساندر، 2008) و مقیاس رضایت از زندگی (داینر، ایمونز، لارسن و گریفین، 1985) را تکمیل کردند. تحلیل داده ها با روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. نتایج نشان داد که خودمهارگری به طور مستقیم و مثبت رضایت از زندگی را تحت تأثیر قرار می دهد. اثر خودمهارگری بر هیجان شرم، منفی معنادار و بر گناه، مثبت معنا دار بود. همچنین، هیجان شرم اثر منفی معنا دار بر رضایت از زندگی نشان داد، اما هیجان گناه نتوانست به طور معنا دار رضایت از زندگی را پیش بینی کند. آزمون بوت استراپ نقش واسطه ای هیجان شرم در رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی را مورد تأیید قرار داد. درواقع با افزایش خودمهارگری، هیجان شرم، کاهش یافته و از این طریق، رضایت از زندگی بهبود یافته است. این پژوهش الگوی متفاوتی از نقش واسطه ای دو هیجان شرم و گناه در رابطه بین خودمهارگری و رضایت از زندگی بزرگسالی در حال ظهور را آشکار ساخته است.
۱۸.

ویژگی های روان سنجی پرسشنامه سرمایه روان شناختی تحصیلی در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: روایی پایایی تحلیل عامل تأییدی سرمایه روان شناختی تحصیلی نوجوانان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 243 تعداد دانلود : 197
یکی از نیازهای حیاتی دانش آموزان برای ورود به مراحل بعدی زندگی، کسب سرمایه روان شناختی تحصیلی در مدرسه است؛ سرمایه ای که ورود آنان را به اجتماع سازمانی و دانشگاهی تسهیل کند. با توجه به اهمیت سرمایه روان شناختی در حیطه تحصیلی و محیط های آموزشی و نبود یک ابزار روا و پایا برای سنجش آن در دوران دبیرستان، پژوهش حاضر در راستای پر کردن خلأ موجود و به منظور ارائه مستندات مربوط به تعیین روایی و پایایی مقیاس سرمایه روان شناختی تحصیلی انجام گرفت. این مقیاس بر روی دانش آموزان دوره های اول و دوم متوسطه شهرستان منوجان اجرا شد. تعداد 260 نفر به روش نمونه گیری تصادفی مرحله ای انتخاب شدند و به سوالات پرسشنامه پاسخ دادند. برای بررسی روایی و تعیین ساختار عاملی پرسشنامه از تحلیل عامل تأییدی مرتبه اول و دوم استفاده شد. نتایج نشان داد در تحلیل عامل تأییدی هر چهار عامل لحاظ شده بر اساس مبانی نظری مورد تأیید قرار گرفت. روایی ملاکی از طریق محاسبه همبستگی با نمره پرسشنامه سرمایه روان شناختی لوتانز (2007) بررسی شد و رضایت بخش بود. با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ پایایی پرسشنامه بررسی شد و ضریب پایایی کل برابر با 92/0 حاصل شد؛ بنابراین می توان در پژوهش های مربوط به سرمایه روان شناختی تحصیلی از آن بهره برد.
۱۹.

بررسی نقش معنویت و نگرش نسبت به مرگ در بهزیستی روان شناختی سالمندان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بهزیستی روان شناختی سالمندان معنویت نگرش نسبت به مرگ

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 691 تعداد دانلود : 707
مقدمه: پدیده سالمندی و چالش های اجتماعی و فردی آن ازجمله مباحثی است که امروزه با توجه به رشد جمعیت سالمندان بیشتر مورد توجه پژوهشگران قرارگرفته است. یکی از این جنبه ها بهزیستی روان شناختی این افراد به عنوان یک شاخص کیفیت زندگی است که به عوامل مختلفی گره خورده است، ازجمله عواملی که در دوران سالمندی به ویژه پررنگ و قابل تأمل هستند، معنویت و نگرش نسبت به مرگ است، اینکه فرد سالمند با نگرش ترس و اجتناب یا پذیرش و سازش با پدیده مرگ مواجه شود و همچنین معنویت فرد چه تأثیراتی بر بهزیستی روان شناختی او دارد، موضوع پژوهش حاضر است. روش:پژوهش حاضر از نوع همبستگی است و از طریق رگرسیون چندگانه موردبررسی قرارگرفته است. در این پژوهش 182 سالمند به روش نمونه گیری در دسترس مشارکت داشتند. از سه مقیاس معتبر پرسشنامه نیم رخ نگرش نسبت به مرگ (DAPR) ، بهزیستی روان شناختی ریف، معنویت پارسیان استفاده شد، روایی و پایایی پرسشنامه های مذکور در پژوهش حاضر بررسی و تائید گردید. یافته:با توجه به تحلیل های صورت گرفته نتایج رگرسیون چندگانه نشان داد که متغیرهای معنویت و نگرش نسبت به مرگ-اجتنابی پیش بینی کننده های قوی بهزیستی روان شناختی هستند. بحث:رابطه منفی و معنادار نگرش نسبت به مرگ-اجتنابی با بهزیستی روان شناختی بیانگر این مهم است که علی رغم اینکه در جامعه سالمندان و بخصوص مراکز حمایتی و پوششی آن ها، پدیده انکار مرگ و فرار از مباحث مرتبط با مرگ به عنوان یک رویه پذیرفته شده در حال نهادینه شدن است؛ اما باعث کاهش بهزیستی روان شناختی در سالمندان می گردد. از سوی دیگر معنویت عامل مثبتی در احساس بهزیستی سالمندان است که باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.
۲۰.

رابطه بین سبک دلبستگی و بهزیستی روانشناختی: نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: سبک دلبستگی انعطاف پذیری شناختی بهزیستی روانشناختی دانشجویان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 858 تعداد دانلود : 171
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه سبک های دلبستگی (ایمن و ناایمن) و بهزیستی روانشناختی با نقش واسطه ای انعطاف پذیری شناختی انجام شد. نوع مطالعه، توصیفی از نوع همبستگی بود. شرکت کنندگان 272 نفر از دانشجویان کارشناسی (دختر و پسر) دانشگاه شیراز بودند که به روش تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش، مقیاس دلبستگی کولینز و رید (1996)، مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (1989) و سیاهه انعطاف پذیری شناختی دنیس و وندروال (2010) بودند. داده های به دست آمده با روش های ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر و با استفاده از نرمافزارهای SPSS 20 و Amos 22 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده نشان داد که مدل پیشنهادی محقق با داده های این پژوهش، برازش مناسبی دارد و بین دلبستگی ایمن با بهزیستی روانشناختی، رابطه مثبت و معنادار و بین سبک دلبستگی ناایمن (اضطرابی، اجتنابی) با بهزیستی روانشناختی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. همچنین سبک دلبستگی با واسطه گری انعطاف پذیری شناختی، بهزیستی روانشناختی را به صورت غیرمستقیم و به نحو قویتر از مسیر مستقیم، پیش بینی نمود. نتایج پژوهش حاضر مؤید این است که هرچه افراد با دلبستگی ایمن، انعطاف پذیری شناختی بیشتری داشته باشند، بهزیستی روانشناختی بالاتری را تجربه میکنند.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

حوزه تخصصی

زبان