مطالب مرتبط با کلیدواژه

شهر تهران


۱.

ارزیابی جامعه به منظور شناسایی مشکلات موجود در منطقه 17 شهری

نویسنده:
منبع: رفاه اجتماعی پاییز ۱۳۸۲ شماره ۹

کلیدواژه‌ها: شهر تهران اعتیاد مشکلات اجتماعی رزیابی ممنطقه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴۰ تعداد دانلود : ۱۲۵۳
" ارزیابی منطقه ای فرایندی است که در طی آن، نیازهای ساکنان منطقه مورد نظر شناسایی، تعیین و اولویت بندی می شود تا به تهیه و تدوین برنامه ها و راهکارهایی مناسب به منظور رفع مشکلات اقدام گردد. در این پژوهش تلاش شده است تا ضمن شناسایی ویژگیهای منطقه 17 شهر تهران و نیازهای ساکنان آن، نظرهای آنان در خصوص مشکلات منطقه اخذ شود. این پژوهش در سه مرحله انجام گرفته است. در مرحله اول، با مطالعه ای توصیفی، ویژگی های منطقه 17 شناسایی شد. در مرحله دوم، دیدگاههای گروههای هدف، به طرقه کیفی و با روشهای بحث گروهی متمرکز، مصاحبه عمیق و برگزاری پانل کارشناسی، به دست آمد که نتیجه آن دستیابی به فهرستی از مشکلات منطقه 17 بود. در مرحله سوم، در جریان مطالعه ای مقطعی، با توجه به نتایج مطالعه کیفی مرحله دوم، پرسشنامه بسته ای تدوین و نظرهای 525 نفر از ساکنان منطقه 17 به کمک آن اخذ شد. این مطالعه نشان داد که منطقه 17، که کوچکترین منطقه شهری با بیشترین تراکم جمعیت در شهر تهران است، به دلایل متعددی، با مشکلات وسیع تری نسبت به دیگر مناطق شهر تهران مواجه است. شرایط ویژه این منطقه سبب شده است که ساکنان آن با مشکلات خاصی دست به گریبان باشند. نتایج نهایی این بررسی نشان داد که مشکلات این منطقه برحسب اولویت عبارت اند از: اعتیاد، تراکم جمعیت و شلوغی، درآمد پایین، مشکلات ترافیکی، بیکاری، وضعیت نامناسب بهداشت محیط (به ویژه فاضلاب)، بی بندوباری و مفاسد اخلاقی، نا امنی و زیاد بودن جرایم، ساختار قدیمی، عبور راه آهن از منطقه، آلودگی صوتی ناشی از صدای قطار و هواپیما. در این پژوهش سعی شده است با کسب نظر از برنامه ریزان، سیاست گذاران و متولیان سازمانهای منطقه ای و فرامنطقه ای در مورد معضلات موجود و مقایسه فهرست به دست آمده با نظرها و نیازهای ساکنان منطقه، ضمن بازبینی برنامه های جاری و ارزیابی عملکرد سیستم های موجود، توجه مسئولان امور به بررسی ریشه های بروز این مسایل در منطقه 17 جلب گردد تا این توجه به کشف و به کارگیری راهکارهای مناسب و مداخلات موثر منتهی شود."
۲.

بررسی و سنجش نیازهای اطلاعاتی داوطلبان مجاز به انتخاب رشته آزمون سراسری در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران، تابستان ۱۳۸۸ شماره ۵

کلیدواژه‌ها: شهر تهران تحلیل عاملی آزمون سراسری یاز اطلاعاتی سنجش نیاز سازمان سنجش آموزش کشور داوطلب آزمون

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۸۷ تعداد دانلود : ۸۶۲
داوطلبان در فرایند آزمون سراسری نیازمند دسترسی به منابع اطلاعاتی موثقی هستند که آنها را در این آزمون خطیر راهنمایی کند. از این رو هدف مقاله حاضر بررسی و سنجش نیازهای اطلاعاتی داوطلبان آزمون سراسری شهر تهران در سال 1385 است. جامعه مورد مطالعه داوطلبان مجاز به انتخاب رشته شهر تهران بوده اند که از بین آنها با روش تصادفی 352 نفر به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته اند. ابزار جمع آوری داده و اطلاعات یک پرسش نامه محقق ساخته بود که با روایی و پایایی مناسب بر روی داوطلبان اجرا گردید. داده ها با توجه به مقیاس جمع آوری، با روش های آماری تحلیل عاملی(به منظور کاهش ابعاد متغیر و یافتن عوامل متجانس)، آزمون کروسکال والیس و ویل کاکسون (مقایسه بین گروهها) تجزیه و تحلیل شده است. نتایج نشان داد نیازهای اطلاعاتی داوطلبان آزمون سراسری عبارتند از: «استفاده از نرم افزارهای آموزشی، آشنایی با رشته ها، دانشگاهها و شیوه گزینش علمی، آشنایی و دسترسی به کتاب های کمک آموزشی، شرکت در آزمون های آزمایشی، مطالعه هفته نامه پیک سنجش، دسترسی به منابع طرح سوال، نحوه تکمیل فرم انتخاب رشته و زمان آن، برنامه ریزی دقیق برای مطالعه، دوری از عوامل اضطراب زا، آگاهی از نکات فنی انتخاب رشته، در اختیار داشتن مشاور و راهنما». نتایج همچنین نشان داد تفاوت نیازهای داوطلبان با توجه به گروه آزمایشی و نوع دیپلم معنی دار نبود، اما این تفاوت با توجه به جنس معنی دار بود.
۳.

بررسی جغرافیایی جرایم در شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیایی ۱۳۸۲ شماره ۴۴

کلیدواژه‌ها: شهر تهران جرم بخش مرکزی جغرافیای اجتماعی پراکندگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲۱ تعداد دانلود : ۲۱۱۰
باتوجه به بالا بودن نرخ جرم وجنایت کشور در مقایسه با سایر کشورهای جهان به ویژه در شهر تهران به عنوان مرکز سیاسی و بزرگترین شهر کشور در این مقاله سعی شده ضمن بررسی پراکندگی جغرافیایی جرایم و شناسایی مکانهای جرم خیز در سطح شهر تهران به ارزیابی شرایط مکانی شهر و حوزه های جرم در رفتار و فعالیتهای غیر قانونی به پردازد در این بررسی از روشهای تحلیل همبستگی و فرصت های جرم بر اساس نمونه گیری طبقه ای تصادفی استفاده شده است نتایج تحقیق نشان می دهد که بین ارتکاب جرایم و ویژگهای محل وقوع جرم مثل تاریکی و خلوتی محیط ارتباط معناداری وجود دارد بعلاوه تراکم جمعیت به عنوان عامل موثر در بروز جرم عمل می کند این پدیده در بخش مرکزی شهر تهران سبب افزایش میزان جرایم شده است
۴.

ارزیابی دانشجویان ازکیفیت تدریس اعضای هیأت‌ علمی رشته‌های علوم انسانی دانشگاه‌های شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: دانشور رفتار سال ۱۳۸۳ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: شهر تهران کیفیت دانشگاه تدریس عضوهیأت علمی رشته‌های علوم انسانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۳۹ تعداد دانلود : ۱۰۲۷
ین پژوهش به‌منظور ارزیابی کیفیت تدریس (quality of teaching) اعضای هیأت‌ علمی رشته‌های علوم انسانی (humanities faculity members) دانشگاه‌های شهر تهران برمبنای برخی ویژگی‌های شخصی وعلمی آنان و نیز ابعاد و عناصر رفتارهای کلاسی در فرایند یاددهی– یادگیری انجام گرفته است. در این پژوهش، روش ‌توصیفی ‌(descriptive research) از نوع پیمایشی(survey) مورد استفاده قرار گرفته است. جامعه آماری شامل 20 هزار نفر از دانشجویان رشته‌های علوم انسانی و550 نفر عضو هیأت‌ علمی بود. به‌منظور تعیین حجم نمونه، ابتدا با بهره‌گیری از روش نمونه‌گیری تصادفی سیستماتیک(systematic sampling) از روی لیست اسامی اساتید، نمونه‌ای به حجم 55 نفر انتخاب شد. سپس به ازای هر عضو هیأت‌ علمی از روی برنامه تدریس آنان دو کلاس درس و از هر کلاس از روی لیست اسامی دانشجویان 10 نفر و در مجموع به ازای هر عضو هیأت‌ علمی20 نفر دانشجو به روش تصادفی ساده (simple random sampling) انتخاب گردیدند. بنابراین نمونه‌ای به حجم 1100 نفر از دانشجویان برای پاسخگویی به پرسشنامه محقق در این پژوهش مشارکت داشتند. این افراد دانشجویان سال سوم و چهارم تحصیلی‌ بودند و بیش از یک‌ نیمسال تحصیلی درس‌هایی را با اساتید خود گذرانده بودند و در واقع، نقش مشاهدگر توأم با مشارکت(participant observer) را در فرایند یاددهی– یادگیری نسبت به عملکرد اعضای هیأت‌ علمی ایفا کردند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته شامل 37 مؤلفه مؤثر بر تدریس بود که در سه محور کلی تسلط بر موضوع، مدیریت کلاسداری (classroommanagement) و روابط انسانی بین استاد و دانشجو تنظیم و برای گردآوری اطلاعات در اختیار دانشجویان نمونه آماری قرارگرفته است. نتایج با استفاده از روش مقیاس رتبه‌ای، آزمون همگنی کای دو، تحلیل واریانس یک عاملی و چند عاملی و آزمون «تی» تجزیه و تحلیل گردیده و برای مقایسه‌های چندگانه از آزمون توکی (HSD) استفاده شده است. نتایج به‌دست‌ آمده نشان داد که بین کیفیت تدریس اعضای هیأت‌ علمی برحسب محل خدمت و رشته تحصیلی آنان رابطه معناداری وجود دارد، اما در سایر شاخص‌های مورد نظر در این پژوهش، یعنی بین سن، جنس، سنوات تدریس و دانشگاه محل تحصیل با کیفیت تدریس اعضای هیأت‌ علمی رابطه معناداری به‌دست‌ نیامد.
۵.

ابژه تغییر مراسم دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نامه علوم اجتماعی ۱۳۸۱ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: شهر تهران تغییرات فرهنگی مشاهده مشارکتی مناسک و مراسم عزاداری ابژه های مادی و غیرمادی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۴۸
در این مقاله، ابژه های مراسم دینی با پی گیری مراسم عزاداری در شهر تهران در قبل و بعد از انقلاب مقایسه شده است. پرسش اصلی در این مقاله چنین است: "آیا در مراسم عزاداری که بخشی از حوزه فرهنگی است در دوره معاصر تغییراتی صورت گرفته است یا خیر؟" چون ابژه های دینی صورت عینی مراسم عزا هستند، سؤال فوق به صورت دیگری نیز می تواند مطرح شود: "آیا ابژه های مادی در مراسم عزاداری در شهر تهران تغییر کرده اند؟" برای دستیابی به پاسخ مناسب به بررسی ابژه ها در مراسم عزاداری در شهر تهران پرداخته ایم و مقایسه ای میان دوران قبل و بعد از انقلاب به عمل آورده ایم. در این بررسی از روش اسنادی، مشاهده مشارکتی و مصاحبه، استفاده شده است. یافته های این تحقیق نشان می دهد که فرهنگ مراسم عزاداری در شهر تهران که ابژه ها مبین آن اند در حال تغییرند. ابژه های قدیمی از قبیل پرچم، کتیبه و منبر به عنوان ابژه هایی که در عزاداری گذشته نیز وجود داشتند، توانسته اند با پذیرش کارکردهای جدید در عزاداری دوران معاصر نیز مؤثر باشند. در کنار آنها ابژه های جدیدی نیز از قبیل عکس شهدا، متن شعارهای سیاسی، نوارهای صوتی و آلات موسیقی جدید با توجّه به شرایط فرهنگی - اجتماعی جامعه، از جمله انقلاب اسلامی و جنگ ایران و عراق، وارد مراسم عزاداری شده اند. به لحاظ گستردگی مراسم عزاداری و تنوع ابژه ها در اینجا صرفا بعضی از تغییرات مورد تأکید قرار گرفته اند
۶.

بررسی تحلیل سبک تربیت جنسی خانواده های شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه ها و پژوهشهای مشاوره ۱۳۸۶ شماره ۲۱

کلیدواژه‌ها: خانواده شهر تهران تربیت جنسی الگوی کرکلر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹۲ تعداد دانلود : ۱۹۶۴
پژوهش حاضر به بررسی سبک تربیت جنسی خانواده های شهر تهران بر اساس الگوی کرکلر پرداخته است. روش پژوهش توصیفی و جامعه آماری نیز، شامل کلیه خانواده های شهر تهران در سال 1384 بوده اند. به منظور نمونه گیری، پس از برآورد آماری نمونه، تعداد 850 خانواده از شهر تهران با بهره گیری از روش نمونه گیری خوشه ای و طبقه ای تصادفی انتخاب شده اند. ابزار اندازه گیری، پرسش نامه 48 سوالی محقق ساخته بر اساس الگوی کرکلر (2000) بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل آماری داده ها از شاخص های آمار توصیفی و آزمون های آماری استنباطی چون؛ «t تک متغیره»، «F تحلیل واریانس چند متغیره» و آزمون تطبیقی توکی استفاده شده است. نتایج بیانگر آن است که؛‌ 1- میانگین میزان توجه خانواده های شهر تهران به حیطه آگاهی های جنسی در تربیت جنسی فرزندان، پایین تر از سطح متوسط بوده به علاوه «t تک متغیره» در خصوص میزان مذکور در سطح =0.05 و در حد بالاتر از متوسط معنادار نبوده است. 2- میانگین میزان توجه خانواده های شهر تهران به حیطه اخلاق جنسی در تربیت جنسی فرزندان، پایین تر از سطح متوسط بوده به علاوه «t تک متغیره» در خصوص میزان مذکور در سطح =0.05 و در حد بالاتر از متوسط معنادار نبوده است. 3- میانگین میزان توجه خانواده های شهر تهران به حیطه آینده جنسی در تربیت جنسی فرزندان پایین تراز سطح متوسط بوده به علاوه «t تک متغیره» در خصوص میزان مذکور در سطح =0.05 و در حد بالاتر از متوسط معنادار نبوده است. 4- «F» محاسبه شده در سطح P0.05 مبین وجود تفاوت معنادار در توجه خانواده ها به حیطه های تربیت جنسی بوده به طوری که بالاترین میانگین میزان توجه در حیطه آینده جنسی و کمترین میزان در حیطه آگاهی های جنسی بوده است. 5- «F» محاسبه شده در سطح P0.05 مبین وجود تفاوت معنادار بین میزان توجه خانواده های شهر تهران به سه حیطه تربیت جنسی بر اساس برخی متغیرهای تعدیل کننده چون؛ سطح تحصیلات، سن، شغل و سطح درآمد خانواده بوده و آزمون توکی تفاوت بین گروه های مذکور را دقیق تر نشان داده است.
۸.

بررسی موضوعات مورد علاقه اعضای جوان کتابخانه های عمومی شهر تهران جهت مطالعه در اوقات فراغت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تحقیقات اطلاع رسانی و کتابخانه های عمومی (پیام کتابخانه سابق) سال پانزدهم پاییز ۱۳۸۸ شماره ۵۸

کلیدواژه‌ها: شهر تهران کتابخانه های عمومی مجموعه سازی نیازاطلاعاتی اوقات فراغت جوانان

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها عمومی
تعداد بازدید : ۳۰۴۹ تعداد دانلود : ۱۲۳۳
پژوهش حاضر با استفاده از روش پیمایشی، نیازها و علایق مطالعاتی اعضای جوان کتابخانه های عمومی زیر نظر نهاد کتابخانه های عمومی کشور شهر تهران را در هنگام اوقات فراغت مورد مطالعه قرار می دهد. هدف اصلی این پژوهش، شناخت و تعیین نیازها و علایق مطالعاتی جامعه ی پژوهش می باشد و درصدد مشخص نمودن هدف، انگیزه و علایق مطالعاتی اعضای جوان کتابخانه های عمومی، همچنین تعیین مهم ترین امکانات جهت گذراندن اوقات فراغت می باشد. از میان 53251 نفر اعضای جوان تعداد 600 عضو به عنوان نمونه به روش نمونه گیری خوشه ای متناسب با اندازه و حجم هر منطقه انتخاب شدند. از پرسشنامه برای جمع آوری داده ها استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بیش تر اعضا (39 درصد) باهدف گذراندن اوقات فراغت به کتابخانه ها مراجعه می کنند. هم چنین بررسی ریزتر یافته های پژوهشی نشانگر آن است که در کل سطح شهر تهران خصوصاً در حوزه ی جنوب و مرکز، کتابخانه ها، نقش اساسی در پرکردن اوقات فراغت کاربران جوان دارند. رُمان با توزیع فراوانی 2/44 درصد، موضوعی است که بیش از سایر گزینه ها مورد توجه و علاقه ی کاربران می باشد. بعد از آن موضوعات ورزشی با 1/20 درصد، موضوعات هنری با 1/15 درصد و طنز با 6/13 درصد در رده های بعدی قرار دارند.
۹.

بررسی جامعه شناختی احساس امنیت جنسی زنان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: بررسی مسائل اجتماعی ایران سال اول پاییز ۱۳۸۹ شماره ۳

کلیدواژه‌ها: زنان شهر تهران احساس امنیت سوء استفاده جنسی امنیت جنسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۸۸ تعداد دانلود : ۱۲۷۱
موضوع امنیت و احساس امنیت از مهمترین و قدیمترین موضوعات مربوط به زنان است. این تحقیق به مطالعه احساس امنیت در میان زنان می پردازد. سوالات اصلی این تحقیق از این قرارند: احساس امنیت جنسی زنان پایتخت نشین کشور چگونه قابل تبیین است؟ چند درصد از زنان در محیطهای عمومی احساس امنیت می کنند؟ و تجارب اولیه زندگی زنان بر این احساس امنیت چه تاثیری دارد؟ نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد که منطقه محل سکونت، مدت زمان بیرون ماندن از خانه، تاهل، نوع شغل، جامعه پذیری و خاطرات گذشته افراد بر میزان احساس امنیت در بانوان تاثیر بسزایی دارد.
۱۰.

ارزیابی ژئومورفولوژیکی توسعه شهری و آسیب پذیری ناشی از زمین لغزش در دامنه های کوهستانی کلان شهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های جغرافیای طبیعی (پژوهش های جغرافیایی سابق) سال چهل و یکم بهار ۱۳۸۸ شماره ۶۷

کلیدواژه‌ها: شهر تهران آسیب پذیری ژئومورفولوژی زمین لغزش توسعه شهری کلان شهر مدل شاخص زمین لغزش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳۹ تعداد دانلود : ۱۰۱۰
موضوعات مربوط به مطالعات ژئومورفولوژیکی از منظر ارزیابی در کلان شهر تهران که طی نیم قرن گذشته شرح و بسط یافته، متعدد است. تحلیل آسیب پذیری ناشی از زمین لغزش ها در تعامل با توسعه شهری در دامنه های کوهستانی، بخشی از این موضوعات به شمار می آید. یکی از راهکارهای مهم برای کاهش خسارت های ناشی از وقوع زمین لغزش (به جز پایدارسازی مناطق ناپایدار) دوری جستن از این مناطق است. در مقاله حاضر به منظور تعیین پهنه های مخاطره آمیز، نقشه پهنه بندی خطر زمین لغزش در حوضه های کوهستانی شهر با استفاده از مدل شاخص زمین لغزش (LIM) تهیه شد. به کمک بازدیدهای میدانی و استفاده از تجربه متخصصان، از 8 عامل سنگ شناسی، ارتفاع، شیب دامنه ها، جهت دامنه ها، میانگین بارش های سالانه، حداکثر بارش 24 ساعته (شدید)، فاصله از گسل ها، و فاصله از شبکه زهکشی، به عنوان عوامل مؤثر در وقوع زمین لغزش های منطقه استفاده شد. با انطباق نقشه نهایی به پهنه بندی خطر زمین لغزش حاصل از مدل فوق و نقشه مناطق شهری در حوضه های کوهستانی، مناطق شهرسازی شده به پهنه های با خطر کم و بسیار کم مجزا شد و این محدوده با حریم فعلی کلان شهر تهران مقایسه گردید. روش تحقیق بر پایه روش تحلیلی استوار است. ابزار اصلی پژوهش حاضر، سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) است. نتایج به دست آمده، نشان می دهد که برخی از محدوده های کوهستانی کلان شهر تهران مستعد حرکات لغزشی با خطر متوسط به بالا هستند. در زمان حاضر حدود 875 هکتار (معادل 3/17 درصد) از مناطق مسکونی محدوده های کوهستانی شهر در پهنه های با خطر متوسط به بالا توسعه یافته اند، که درنتیجه آن نیز خساراتی به برخی از واحدهای مسکونی وارد شده است. همچنین مقایسه خط حریم فعلی شهر تهران (به ویژه در قسمت های میانی آن) با مرز پهنه های کم خطر و پرخطر (خطر متوسط به بالا) نشان داد که این دو خط انطباق خوبی با یکدیگر ندارند.
۱۱.

آموزش شهروندی و نقش آن در تحقق و دست یابی به توسعه پایدار شهری

نویسنده:
منبع: جغرافیای انسانی سال دوم پاییز ۱۳۸۹ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: شهر تهران آموزش توسعه توسعه پایدار توسعه پایدار شهری آموزش شهروندی منطقه5شهر تهران

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۸۲ تعداد دانلود : ۱۸۴۹
به طور کلی شرط اساسی شکوفایی و بالندگی هر جامعه در توسعه سرمایه های انسانی و تربیت آنها نهفته است. آموزش و به ویژه آموزش شهروندی عامل اساسی در ارتقا ء فرآیندهای توسعه به شمار می رود(هر چند که این تنها عامل نیست)، به علاوه آموزش شهروندی می تواند سهم بسزایی در مشارکت کامل توده های مردم در پیشرفت خود و در نظارت فعالانه شان نسبت به تغییرات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی داشته باشد. آموزش شهروندی از واژه های آشنا در نظام آموزش رسمی و غیررسمی در سطح بین المللی و ملی است که از دیرباز درباره آن بحث های زیادی شده است. به طوری که در دهه های اخیر در عرصه های گوناگون آن تلاش چشمگیری انجام شده است که در نهایت باعث توجه به اهمیت و نقش عمیق و گسترده آموزش های شهروندی در رشد و توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی ملل گردیده است . هدف اصلی از انجام این تحقیق ، بررسی میزان تاثیر آموزش های شهروندی در تحقق و دست یابی به توسعه پایدار شهری در ابعاد مختلف آن(اقتصادی، اجتماعی ، فرهنگی و زیست محیطی) از دیدگاه ساکنان منطقه5شهر تهران می باشد. نتیجه این تحقیق نشان می دهد که توسعه بایستی دقیقاً در مرکز تمامی برنامه های آموزش شهروندی قرار گیرد و به دلیل آنکه زیر بنای توسعه شهری و به تبع آن توسعه ملی، توسعه در هر یک از بخش های اجتماعی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و زیست محیطی می باشد لذا برای رسیدن به توسعه در هر یک از بخش ها نیاز به آموزش ضروری به نظر می رسد و از آنجایی که انسان محور توسعه محسوب می شود ، نیاز به آموزش برای انسان بیش از پیش ضروری به نظر می رسد که این آموزش می تواند در ابعاد مختلفی صورت گیرد.
۱۲.

بررسی تأثیر الگوی دوگانه مدیریت سیاسی فضا بر کارکردهای مناطق آزاد: مطالعه موردی کیش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی-برنامه ریزی و آمایش فضا ۱۳۹۰ شماره ۱ (پیاپی۷۱)

کلیدواژه‌ها: شهر تهران GIS الگوی فضایی الگوی مناسب فروشگاه زنجیره ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۴۹ تعداد دانلود : ۸۶۶
مکان ها و نواحی جغرافیایی به منظور اداره بهتر امور و تنظیم روابط افقی و عمودی با سایر نواحی و هم چنین استقرار نهادها و سازمان ها به خودگردانی و مدیریت در بعد محلی نیازمند میباشند. این نوع خودگردانیها و سازمان دهی سیاسی فضا در بعد محلی در ادبیات جغرافیای سیاسی به «دولت محلی» و حکومت محلی و غیره تعبیر میشود. اراده حاکمیت ملی بر پهنه فضایی مناطق آزاد از دو راه صورت میگیرد: یکی از راه الگوی مدیریت سیاسی فضا (وزارت کشور و استانداریها) و دیگری اختصاصی (سازمان مناطق آزاد) و به لحاظ الگوی مدیریتی دوگانه ای که در آن اعمال میشود با دیگر مناطق آزاد جهان تفاوت هایی دارد که در نهایت تأثیر این الگوها بر کارکرد مناطق آزاد، مورد کالبدشکافی و تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. نتیجه تحقیق نشان میدهد زمانی که این دو الگو در عملکرد خود مکمل هم بوده اند باعث رشد و توسعه جزیره شده و برعکس زمانی که عملکرد این دو الگو در تعارض با هم بوده اند، بر کارکرد منطقه تأثیر منفی گذاشته است.
۱۳.

جدایی گزینی فضایی در مادرشهرها: تحلیلی بر جغرافیای اجتماعی مادرشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی- برنامه ریزی و آمایش فضا دوره پانزدهم زمستان ۱۳۹۰ شماره ۴ (پیاپی ۷۴)

کلیدواژه‌ها: شهر تهران جدایی گزینی فضایی عوامل اجتماعی-اقتصادی عامل خانوادگی عامل قومی- مذهبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۰ تعداد دانلود : ۷۶۶
جدایی­گزینی فضایی در اکثر مادرشهرها به عنوان یک موضوع قابل­توجه مطرح می­باشد، چرا که از یک­سو مستعّد شکل­گیری آن می­باشند و از سویی، جهانی­شدن این فرایند را تقویت می­کند. هدف این پژوهش بررسی الگوهای فضایی جدایی­گزینی در مادرشهر تهران می­باشد. در این راستا هشت متغیر شامل موقعیت شغلی، میزان تحصیلات، کیفیت و مساحت مسکن، بُعد خانوار، سن سرپرست خانوار، قومیت و مذهب از داده­های ثانویه (مرکز آمار ایران،1385) استخراج و با استفاده از شاخص­ جدایی­گزینی فضایی دو گروهی و چندگروهی و بیضی انحراف استاندارد بررسی گردید. نتایج حاکی از وجود جدایی­گزینی فضایی در شهر تهران می­باشد، هرچند بین متغیرهای مختلف تفاوت­هایی وجود دارد. متغیرهای مذهب و قومیت، به ترتیب، در مقایسه با سایر متغیرها میزان بالاتری از جدایی­گزینی دوگروهی و چند­گروهی را نشان می­دهند، اما برخلاف نظریه همگون­سازی فضایی متغیر مذهب الگوی متمرکزتری را در مقایسه با قومیت داراست. هم­چنین، با استفاده از بیضی انحراف استاندارد مشخص گردید که تهران بر اساس متغیر مساحت خانه دارای ساختاری به شدت دوگانه می­باشد و بر خلاف نظریه­های رایج، افزایش بُعد خانوار همراه با افزایش مساحت محل سکونت نمی­باشد، بلکه خانه­های پرجمعیت و با مساحت کم در جنوب شهر و خانه­های با مساحت بالا و خانواده­های کم جمعیت در شمال آن مستقر گردیده­اند.
۱۵.

گردشگری مجازی بررسی ضرورت ها و نیازهای شهر تهران

نویسنده:
منبع: منظر زمستان ۱۳۹۰ شماره ۱۷

کلیدواژه‌ها: اینترنت شهر تهران شهرداری گردشگری مجازی سامانه الکترونیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۷۴ تعداد دانلود : ۹۰۲
در سال های اخیر، اینترنت بر تمامی بخش های صنعت گردشگری تأثیر شگرفی بر جای گذاشته تا جایی که گردشگری مجازی به مهم ترین و اساسی ترین مؤلفه صنعت گردشگری تبدیل شده است. امکانات فضای مجازی که روز به روز در حال افزایش است به ما این امکان را می دهد تا تصویر دیجیتال، فیلم های ویدئویی و گرافیک های زیبایی از جاذبه های اکوتوریسم، فولکوریک، فرهنگی و کلیه خدمات گردشگری را در اختیار کاربران قرار دهیم، اما متأسفانه در این زمینه آنچنان بایسته و شایسته کار نشده است. هدف اصلی این مقاله بررسی ضرورت ها و نیازهای گردشگری مجازی شهر تهران است. در این راستا با استفاده از روش اسنادی، ابعاد نظری موضوع مورد مطالعه قرار گرفت و با تلفیق یافته های بخش نظری، نظر کارشناسان و تجارب سایر کشورها سؤالاتی طراحی و برای تجزیه و تحلیل داده ها نیز از آمار توصیفی استفاده شد. نتایج نهایی تحقیق نشان داد که از نظر شهروندان تهرانی ارایه خدمات گردشگری به صورت مجازی و فراهم کردن زیرساخت ها و امکانات، امری بسیار ضروری تلقی می شود و لازم است مسئولان امر به ویژه شهرداری تهران به آن توجه ویژه ای مبذول کنند.
۱۶.

تحلیل فضایی سطح توسعه یافتگی تهران به تفکیک مناطق شهری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدرس علوم انسانی- برنامه ریزی و آمایش فضا دوره شانزدهم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۷۸)

کلیدواژه‌ها: شهر تهران AHP شاخص های توسعه عدالت فضایی توسعة پایدار شهری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری فضا و محیط شهری
تعداد بازدید : ۳۰۵۹ تعداد دانلود : ۱۴۳۵
شهر محصول روابط و مناسبات پیچیدة اقتصادی و اجتماعی است و ناهمگونی­های فضایی آن بازتاب فرایندهای درهم­بافتة فرهنگی- اجتماعی و سیاسی- اقتصادی در طی تاریخ در بستر طبیعت بوده است. هدف این مقاله، بررسی چگونگی ناهمگونی­های فضایی بین مناطق 22 گانة کلان شهر تهران است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای شناخت سطوح توسعة مناطق شهر تهران از 31 شاخص در قالب 7 معیار اصلی استفاده شد. با بهره گیری از مدل AHP و نرم افزار EXPERT CHOISE هریک از معیارها و زیرمعیارها دوبه­دو با هم مقایسه شد و نسبت به یکدیگر مورد ارزیابی و امتیازدهی قرار گرفت. در نهایت، با روش خوشه­بندی سلسله مراتبی مناطق 22 گانة کلان شهر تهران از نظر درجة توسعه یافتگی در چهار سطح توسعه­یافته، نسبتاً توسعه­یافته، توسعه­متوسط و توسعه­نیافته خوشه­بندی و در محیط Arc Gis به صورت نقشه نمایش داده شد. نتیجة بررسی شاخص ها نشان می دهد کلان شهر تهران فاقد وحدت کالبدی- اجتماعی بوده و ناهمگونی­های فضایی بین مناطق شمالی و جنوبی آن به عنوان ویژگی اصلی ساختار فضایی کلان شهر تهران همچنان پابرجاست. ادامة روند کنونی چالشی اساسی در راه دست یابی به توسعة پایدار شهری و شهر خوب نه فقط برای تهران، بلکه چالشی در سطح ملی است.
۱۷.

طراحی مکانیزم اولویت یابی پژوهشی برای نظام آموزش وپرورش ایران (مورد سازمان آموزش وپرورش شهر تهران*)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات تربیتی و روانشناسی دوره یازدهم پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۲

کلیدواژه‌ها: شهر تهران آموزش وپرورش اولویت یابی پژوهشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱۱ تعداد دانلود : ۱۰۷۲
در پژوهش حاضر تعیین مکانیزم اولویت یابی پژوهشی برای آموزش و پرورش(مورد شهر تهران) مورد بررسی قرار گرفته است .روش پژوهش از نوع آمیخته (کمی وکیفی ) بوده است. این پژوهش درقالب مراحل زیر سازماندهی شده بود: 1- مطالعه اسنادی 2- مطالعه میدانی وضع موجود 3- مطالعه کیفی ناظر بر طراحی الگو4- مطالعه اعتبار بخشی الگو .نمونه مورد پژوهش شامل گروهی از متخصصان، صاحبنظران و کارشناسان درحوزه پژوهش در تعلیم و تربیت بوده که باروش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده اند.دراین پژ وهش از فرم پرسشنامه محقق ساخته صاحبنظران پژوهشی به منظور گردآوری داده های پژوهش استفاده شده است .داده های حاصل از ابزار پژوهش ، به دو شیوه توصیفی واستنباطی(t تک نمونه ای، t دو گروهی و تحلیل واریانس یکطرفه) تحلیل آماری شده اند. در این پژوهش تعاریف ومفاهیم نیازسنجی پژوهشی ، مفروضات و اصول ، ساختار و چارچوب اصلی الگوی نیازسنجی پژوهشی بر مبنای مطالعات مبانی نظری ،ارزیابی وضع موجود و بررسی های متخصصان خبره ، صاحبنظران و کارشناسان درحوزه پژوهش تهیه واعتبار بخشی شده ونتایج آن نیز آمده است.
۱۸.

خدمات شهری شهرداری و سبک زندگی شهروندان

نویسنده:
منبع: مطالعات فرهنگ - ارتباطات (نامه پژوهش فرهنگی سابق) سال دهم تابستان ۱۳۸۸ شماره ۶

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی شهر تهران شهرداری خدمات شهری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵۸ تعداد دانلود : ۱۰۹۹
تحقیق حاضر به منظور شناخت رابطة میان خدمات شهری و سبک زندگی شهروندان با هدف بررسی نقش تسهیلات شهری بر شیوة زندگی شهرنشینان انجام شده است. در این پژوهش، با استفاده از شیوة پیمایشی، با 734 نفر از سرپرستان خانوارهای ساکن در مناطق بیست و دوگانه شهر تهران یا افراد مطلع خانوار که حداقل 18 سال سن داشته اند، مصاحبه شده است. یافته های تحقیق نشان داد میزان برخورداری و استفادة شهروندان تهرانی از خدمات شهری شهرداری کمتر از حد متوسط است. به طور متوسط تمایلات رفتاری پاسخگویان در زمینة نحوة گذران اوقات فراغت، مدیریت بدن، و دیگر سلائق بیشتر سنتی بوده و فاصلة زیادی تا سبک مدرن دارد. یافته های تحقیق رابطة میان سبک زندگی با برخورداری از خدمات شهری و میزان استفاده از آن ها را تأیید کرد و نشان داد شهروندانی که از خدمات شهری برخوردارترند و از آن ها بیشتر استفاده می کنند، سبک زندگی مدرن تری دارند. متغیر میزان استفاده از خدمات شهری تأثیر مستقیم بر سبک زندگی دارد. بنابراین، اگر امکانات و تسهیلات شهری افزایش یابد ولی در کنار آن میزان استفاده از این خدمات رایج نشود، هیچ تغییری در شیوة زندگی شهروندان حاصل نمی شود.
۱۹.

رابطه ساخت اجتماعی شهرها و میزان آسیب پذیری در برابر خطر زلزله مطالعه موردی: محلات کلانشهر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: جغرافیا و برنامه ریزی محیطی دوره ۲۴ تابستان ۱۳۹۲ شماره ۵۰

کلیدواژه‌ها: شهر تهران خطر زلزله میزان آسیب پذیری تفاوت های اجتماعی- فضایی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری جغرافیای رفتاری و فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت شهری
تعداد بازدید : ۱۷۸۳ تعداد دانلود : ۸۹۸
شناخت میزان آسیب پذیری نسبت به مخاطرات طبیعی و ریشه یابی علل تفاوتهای اجتماعی- فضایی آن، برای نیل به جامعه ای پایدار ضروری است. بر این اساس، مسأله این است که «میزان آسیب پذیری خانوارهای محله های جنوبی با خانوارهای محلات شمالی شهر تهران تفاوت داشته و بیشتر است»، بنابراین، سوال اصلی پژوهش چنین طرح شد: «عوامل موثر بر تغییر و تفاوت اجتماعی- فضایی میزان آسیب پذیری شهر تهران در برابر خطر زلزله کدامند؟» جهت تبیین تئوریک، سه دیدگاه اصلی شناسایی و با محوریت دیدگاه ساخت اجتماعی، چارچوب نظری و فرضیه های پژوهش ارائه گردید. برای داوری فرضیه ها، روشهای «علی- مقایسه ای» و «همبستگی» انتخاب شد. حجم نمونه با روش کوکران محاسبه و نمونه گیری به روش خوشه ای انجام شد. داده ها نیز توسط پرسشنامه های خانوار و خبرگان، گردآوری و با روشهای واریانس یکطرفه، رگرسیون و تحلیل مسیر تحلیل شد. تحلیل واریانس یکطرفه در تایید فرضیه اول نشان داد که میانگین های میزان آسیب پذیری و پایگاه اقتصادی- اجتماعی خانوارهای محلات چهارگانه، از تفاوت معناداری برخوردارند؛ مطابق ضریب تعیین رگرسیون چندگانه نیز، 88 درصد تغییرات میزان آسیب پذیری توسط ترکیب خطی عوامل محله، پایگاه و نگرش ریسک تبیین گردید. نتایج در تایید فرضیه های دوم و سوم نیز نشان داد که عوامل محله و پایگاه به ترتیب با ضریب تاثیر 878/0 و 067/0-، سهم بیشتری در تبیین تغییرات میزان آسیب پذیری نسبت به عامل نگرش ریسک دارند. در تایید فرضیه چهارم، عوامل شغل، سواد و درآمد نیز بترتیب با ضرایب برابر با 521/0؛ 205/0 و 201/0؛ نسبت به عوامل سن، سرمایه اجتماعی و وضع مهاجرت سهم بیشتری در تبیین داشتند. نتیجه اینکه: درجه آسیب پذیری مردم نه تنها به نزدیکی به منبع خطر، و یا رفتار سنتی؛ بلکه به جایگاه اجتماعی و فضایی آنها در جامعه نیز وابسته است. در این میان نقش اساسی را عوامل محله و پایگاه در بستر فرایند جدایی گزینی اجتماعی- فضایی ایفا می نمایند.
۲۰.

ارزیابی کیفیت نواحی شهری با توجه به توزیع خدمات شهری در بحران های انسان ساخت با رویکرد پدافند غیر عامل (نمونه موردی: نواحی شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: برنامه ریزی فضایی سال سوم تابستان ۱۳۹۲ شماره ۲ (پیاپی ۹)

کلیدواژه‌ها: شهر تهران خوشه بندی سطح بندی پدافند غیر عامل خدمات شهری

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری توسعه پایدار شهری
  2. حوزه‌های تخصصی جغرافیا جغرافیای انسانی جغرافیای شهری مدیریت بحران
تعداد بازدید : ۱۸۹۷ تعداد دانلود : ۱۱۷۳
شهرها به دلیل گستره جغرافیایی وسیع، تجمع مراکز ثقل، تأسیسات و نیروی انسانی همواره مورد تهدید بوده اند. بر این اساس پژوهش حاضر جهت ارزیابی کیفیت نواحی شهر تهران با محوریت توزیع خدمات شهری در بحران های انسان ساخت با رویکرد پدافند غیر عامل صورت گرفته است. این مقاله با رویکرد تحلیلی-کاربردی جامعه آماری نواحی 117 گانه شهر تهران را بررسی می نماید، که جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات مذکور از مدل های AHP، Topsis، Vikor، شاخص موران (Moran's I) و Getis-Ord استفاده شده است. نتایج حاصل از تحقیق نشان داد که در شاخص نهایی کیفیت نواحی شهر تهران تنها تعداد 38 ناحیه یعنی 32.5 درصد از کل نواحی شهری تهران دارای کیفیت مناسب و نسبتاً مناسبی می باشد که با توجه به تحلیل Hotspot به طور واضح شکاف بین مرکز و غرب شهر تهران را در کیفیت نواحی شهر تهران در بحران های انسان ساخت پی برده شد.