عوامل اجتماعی-اقتصادی

جدایی­گزینی فضایی در اکثر مادرشهرها به عنوان یک موضوع قابل­توجه مطرح می­باشد، چرا که از یک­سو مستعّد شکل­گیری آن می­باشند و از سویی، جهانی­شدن این فرایند را تقویت می­کند. هدف این پژوهش بررسی الگوهای فضایی جدایی­گزینی در مادرشهر تهران می­باشد. در این راستا هشت متغیر شامل موقعیت شغلی، میزان تحصیلات، کیفیت و مساحت مسکن، بُعد خانوار، سن سرپرست خانوار، قومیت و مذهب از داده­های ثانویه (مرکز آمار ایران،1385) استخراج و با استفاده از شاخص­ جدایی­گزینی فضایی دو گروهی و چندگروهی و بیضی انحراف استاندارد بررسی گردید. نتایج حاکی از وجود جدایی­گزینی فضایی در شهر تهران می­باشد، هرچند بین متغیرهای مختلف تفاوت­هایی وجود دارد. متغیرهای مذهب و قومیت، به ترتیب، در مقایسه با سایر متغیرها میزان بالاتری از جدایی­گزینی دوگروهی و چند­گروهی را نشان می­دهند، اما برخلاف نظریه همگون­سازی فضایی متغیر مذهب الگوی متمرکزتری را در مقایسه با قومیت داراست. هم­چنین، با استفاده از بیضی انحراف استاندارد مشخص گردید که تهران بر اساس متغیر مساحت خانه دارای ساختاری به شدت دوگانه می­باشد و بر خلاف نظریه­های رایج، افزایش بُعد خانوار همراه با افزایش مساحت محل سکونت نمی­باشد، بلکه خانه­های پرجمعیت و با مساحت کم در جنوب شهر و خانه­های با مساحت بالا و خانواده­های کم جمعیت در شمال آن مستقر گردیده­اند.

این پژوهش با هدف بررسی برازش الگوی مفهومی مبتنی بر پیش بینی رضایت زناشویی بر اساس عوامل اجتماعی اقتصادی و ویژگیهای شخصیتی با میانجیگری سبک زندگی در زنان شهر تهران انجام شد. روش پژوهش کمّی پیمایشی، و جامعه آماری شامل تمام زنان متأهل شهر تهران است که تعداد آنها 2210287 نفر براورد شده است و از این تعداد 384 مورد بر اساس فرمول کوکران به عنوان نمونه انتخاب شده اند. گردآوری داده ها با استفاده از چهار پرسشنامه سبک زندگی والکر، رضایت زناشویی انریچ، آزمون شخصیتی نئو و پرسشنامه محقق ساخته عوامل اجتماعی اقتصادی و روش مورد مطالعه الگوسازی معادلات ساختاری بوده است. نتایج نشان از برازش نهایی الگوی ارائه شده دارد. اگرچه ارتباط بین متغیرهای عوامل اجتماعی اقتصادی با رضایت زناشویی معنی دار نیست، بین عوامل اجتماعی اقتصادی و سبک زندگی، ویژگیهای شخصیتی و سبک زندگی، ویژگیهای شخصیتی و میزان رضایت زناشویی و سبک زندگی و میزان رضایت زناشویی زنان مورد مطالعه ارتباط معنی داری وجود دارد. به طور کلی و با توجه به نتایج، می توان چنین نتیجه گرفت که رضایت زناشویی چند بعدی، و تحت تأثیر عوامل زیادی است و لذا از آنجا که متغیر رضایت زناشویی هم از بعد عینی و هم بعد ذهنی برخوردار است بشدت هم تحت تأثیر عوامل روانشناختی بویژه ویژگیهای شخصیتی است و هم از عوامل جامعه شناختی مانند سبک زندگی تأثیر گرفته است.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین شاخص های سلامت نوزادان و وضعیت اجتماعی-اقتصادی با رشد حرکتی و ادراک بینایی کودکان انجام شد. شرکت کنندگان این پژوهش را کودکان 7 تا 9 ساله شهرستان تبریز تشکیل دادند که 103 نفر بصورت تصادفی خوشه ای از سه مدرسه دولتی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیکی و اطلاعات مربوط به زایمان، پرسشنامه پیشینه اجتماعی-اقتصادی، آزمون تبحر حرکتی برونینکس-اوزرتسکی و آزمون نهگداشت دیداری بنتون استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه خطی نشان داد، بین متغیرهای تحصیلات مادر (001/0= P)، تحصیلات پدر (001/0= P)، مکان زندگی (03/0=P) و نوع تولد (01/0= P) با رشد حرکتی رابطه مثبت و معنی دار وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد بین ادراک بینایی با درآمد (04/0= P) و وزن تولد (001/0= P) در کودکان، رابطه معناداری وجود داشت. علاوه براین نتایج نشان می دهد که دو متغیر تحصیلات مادر (33 درصد) و تحصیلات پدر (32 درصد) قدرت پیش بینی رشد حرکتی، و متغیر وزن تولد (46 درصد) قدرت پیش بینی ادراک بینایی کودکان را دارند. بنابراین می توان گفت شاخص های سلامت نوزادان (به جز وزن تولد) توانایی پیش بینی رشد حرکتی و ادارکی کودکان را ندارد؛ درحالیکه وضعیت اقتصادی-اجتماعی والدین (تحصیلات مادر و تحصیلات پدر) می توانند رشد حرکتی و ادراکی را پیش بینی کنند. بنابراین می توان گفت، تأکید بر نقش وضعیت اجتماعی اقتصادی در رشد حرکتی و ادارک بینایی کودکان اهمیت بسزایی دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین شاخص های سلامت نوزادان و وضعیت اجتماعی-اقتصادی با رشد حرکتی و ادراک بینایی کودکان انجام شد. شرکت کنندگان این پژوهش را کودکان 7 تا 9 ساله شهرستان تبریز تشکیل دادند که 103 نفر بصورت تصادفی خوشه ای از سه مدرسه دولتی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه اطلاعات دموگرافیکی و اطلاعات مربوط به زایمان، پرسشنامه پیشینه اجتماعی-اقتصادی، آزمون تبحر حرکتی برونینکس-اوزرتسکی و آزمون نهگداشت دیداری بنتون استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده های بدست آمده از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه خطی نشان داد، بین متغیرهای تحصیلات مادر (001/0= P)، تحصیلات پدر (001/0= P)، مکان زندگی (03/0=P) و نوع تولد (01/0= P) با رشد حرکتی رابطه مثبت و معنی دار وجود داشت. همچنین نتایج نشان داد بین ادراک بینایی با درآمد (04/0= P) و وزن تولد (001/0= P) در کودکان، رابطه معناداری وجود داشت. علاوه براین نتایج نشان می دهد که دو متغیر تحصیلات مادر (33 درصد) و تحصیلات پدر (32 درصد) قدرت پیش بینی رشد حرکتی، و متغیر وزن تولد (46 درصد) قدرت پیش بینی ادراک بینایی کودکان را دارند. بنابراین می توان گفت شاخص های سلامت نوزادان (به جز وزن تولد) توانایی پیش بینی رشد حرکتی و ادارکی کودکان را ندارد؛ درحالیکه وضعیت اقتصادی-اجتماعی والدین (تحصیلات مادر و تحصیلات پدر) می توانند رشد حرکتی و ادراکی را پیش بینی کنند. بنابراین می توان گفت، تأکید بر نقش وضعیت اجتماعی اقتصادی در رشد حرکتی و ادارک بینایی کودکان اهمیت بسزایی دارد.