مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱۰۱.
۱۰۲.
۱۰۳.
۱۰۴.
۱۰۵.
۱۰۶.
۱۰۷.
۱۰۸.
۱۰۹.
۱۱۰.
۱۱۱.
۱۱۲.
۱۱۳.
۱۱۴.
۱۱۵.
۱۱۶.
۱۱۷.
۱۱۸.
۱۱۹.
۱۲۰.
فراشناخت
منبع:
نوآوری های آموزشی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۴۲
119 - 134
حوزه های تخصصی:
یکی از عوامل تبیین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، آگاهی های فراشناختی است. منظور از فراشناخت، آگاهی فرد از فرایندهای شناختی و کنترل و تنظیم شناخت خود است. پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای ابعاد آگاهی های فراشناختی دانش آموزان دوره راهنمایی از لحاظ پایه تحصیلی، جنسیت، نوع مدرسه و ناحیه آموزشی می پردازد. جامعه آماری، کلیه دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی مدارس شهر شیراز به تعداد 65339 بود که از آن میان، به روش تصادفی خوشه ای مرحله ای، تعداد 551 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه آگاهی های فراشناختی(M.A.I) استفاده شد. یافته ها نشان داد که دانش آموزان در کل دارای میانگین78/3 از 5 هستند. نتایج در مورد مؤلفه های فرعی آگاهی های فراشناختی نشان داد که میانگین دانش فراشناختی دانش آموزان (83/3) از میانگین کنترل فراشناختی (74/3) آنان بیشتر است. بین آگاهی های فراشناختی دانش آموزان با توجه به جنسیت و ناحیه آموزشی، تفاوت معنادار وجود داشت. در برخی از مؤلفه های آگاهی فراشناختی، با توجه به نوع مدرسه، تفاوت معنا دار مشاهده گردید، اما بین آگاهی های فراشناختی دانش آموزان بر حسب پایه های تحصیلی، تفاوت معنا دار نبود. با توجه به اهمیت آگاهی های فراشناختی برای موفقیت تحصیلی، اهتمام برنامه ریزان و مؤلفان کتب درسی به آگاهی های فراشناختی، ضروری به نظر می رسد.
باورهای فراشناختی و سلامت روان در معلمان زن
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مولفه های فراشناخت با سلامت روان معلمان زن شهرستان اندیمشک در سال تحصیلی 97-96 انجام شده است. در این تحقیق 325 معلم که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای از جامعه آماری مورد نظر برگزیده شده بودند، به عنوان گروه نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. روش تحقیق از نوع همبستگی و برای سنجش متیغرهای تحقیق از ابزارهای اندازه گیری شامل فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت و پرسشنامه سنجش سلامت روانی افراد استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها شامل همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری بود. نتایج پژوهش نشان داد که بین مولفه های باورهای مثبت در مورد نگرانی و خودآگاهی شناختی با سلامت روان رابطه مثبت و بین مولفه های باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری و خطر افکار، اعتماد شناختی و باورها در مورد نیاز به کنترل افکار با سلامت روان رابطه منفی وجود دارد. سطح معناداری در این پژوهش 05/0=α در نظر گرفته شده است.
توانایی فراشناختی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان درحل مسئله های فیزیک: پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تاثیر فراشناخت در آموزش و یادگیری مورد تاکید پژوهشگران است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دانش و مهارت فراشناختی دانشجویان رشته فیزیک دانشگاه فرهنگیان در حل مسئله های مکانیک است. این پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری است و از روش های تفکر بلند، مصاحبه و مشاهده در شرایط طبیعی، برای جمع آوری داده ها و بررسی دانش و مهارت فراشناختی دانشجو- معلمان دانشگاه فرهنگیان استفاده شده است. جامعه آماری با استفاده از نمونه گیری هدفمند شامل تمام دانشجویان ترم اول رشته فیزیک پردیس نسیبه از دانشگاه فرهنگیان تهران، در مجموع چهل و دو نفر دختر، بودند. همچنین سنجش فراشناخت برای حل مسئله های مکانیک در بخش سینماتیک انجام شد. در این پژوهش نمونه های مورد بررسی شامل دانشجویانی بود که کمتر از شش ماه قبل آزمون ورودی دانشگاه را با موفقیت پشت سر گذاشته بودند. همچنین یک روز قبل از شروع پژوهش در آزمون درس فیزیک پایه1 دانشگاه شرکت کردند، لذا برای حل مسئله مورد نظر در حد قابل قبولی از آمادگی و دانش لازم برخوردار بودند. این تحقیق در سه مرحله انجام شد. در مرحله اول، برای هر دانشجو چند بار و هر بار دو تا سه مسئله در نظر گرفته شد. . در مرحله دوم پژوهش، .با شش نفر از دانشجویان، که علاقه و همکاری بیشتری داشتند، مصاحبه کرد. در مرحله سوم رفتار تمام چهل و دو دانشجو، در طول ترم تحصیلی، هنگام حل مسئله در شرایط طبیعی مشاهده و ثبت شد. . نتایج تحقیق نشان داد که: اغلب دانشجویان مورد بررسی، دارای دانش فراشناختی متوسط و مهارت فراشناختی بسیار ضعیفی بودند.
بررسی تاثیر هوش هیجانی و فراشناخت بر پیشرفت تحصیلی دانش اموزان استان آذربایجان غربی
حوزه های تخصصی:
ﻫﺪف از ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿ ﺮ بررسی تاثیر هوش هیجانی و فراشناخت بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان استان آذربایجان غربی ﺑ ﻮد. ﻧﻤﻮﻧ ﻪی ﭘ ﮋوﻫﺶ ک ﻪ ﺑ ﻪ روش ﺗﺼﺎدﻓی ﺧﻮﺷﻪ ای اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدیﺪ، ﺷﺎﻣﻞ 298 داﻧﺶ آﻣﻮز 123 دﺧﺘﺮ و 175 ﭘﺴﺮ ﺳﺎل اول دﺑیﺮﺳﺘﺎن اﺳﺘﺎن آذربایجان غربی ﺑ ﻮد. ﺑﺮای اﻧﺪازهﮔیﺮی ﻣﺘﻐیﺮﻫﺎی ﭘ ﮋوﻫﺶ از ﭘﺮﺳﺸ ﻨﺎﻣﻪ ی آﮔ ﺎﻫی ﻓﺮاﺷ ﻨﺎﺧﺘی ﺷ ﺮاو و دﻧیﺴ ﻮن، ﺧ ﺮده ﻣﻘی ﺎس ﺧﻮدکﺎرآﻣ ﺪی ﭘیﻨﺘ ﺮیﭻ و دیﮔ ﺮوت، و آزﻣ ﻮن ﻫﻮﺷ ی ﭘیﺶ روﻧﺪه ی ریﻮن اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ. ﺑﺮای ﺳ ﻨﺠﺶ ﭘیﺸ ﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼ یﻠی ﻧی ﺰ از ﻧﻤ ﺮات آزﻣﻮن ﻫﻤﺎﻫﻨﮓ ﭘﺎیﺎن ﺗﺮم درس ریﺎﺿی و ﻓﺎرﺳی اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدیﺪ. ﻧﺘﺎیﺞ ﺣﺎﺻ ﻞ از ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ی ﭘﺎیﺎیی و روایی اﺑﺰارﻫﺎ ﺣﺎکی از ﭘﺎیﺎیی و روایی ﻗﺎﺑ ﻞ ﻗﺒ ﻮل آنﻫ ﺎ ﺑ ﻮد. یﺎﻓﺘﻪ ﻫﺎی ﺣﺎﺻﻞ از ﺗﺤﻠیﻞ رﮔﺮﺳیﻮن ﭼﻨﺪﮔﺎﻧﻪ ﺑﻪ ﺷیﻮه ﻫﻤﺰﻣﺎن ﻧﺸﺎن داد کﻪ ﻫﻮش ﺑیﺸﺘﺮیﻦ ﺳﻬﻢ را در ﭘیﺶﺑیﻨی ﭘیﺸﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼیﻠی دارد (β =0/51) و ﺑﻌ ﺪ از آن ﺑ ﻪ ﺗﺮﺗی ﺐ ﺧﻮدکﺎرآﻣ ﺪی (β =0/16) و ﻓﺮاﺷ ﻨﺎﺧﺖ (β =0/11) ﻗ ﺮار ﻣ یﮔی ﺮد. ﻫﻤﭽﻨیﻦ، از ﺑیﻦ ﻣﻮﻟﻔﻪ ﻫﺎی ﻓﺮاﺷﻨﺎﺧﺖ ﺗﻨﻬﺎ دو ﻣﻮﻟﻔﻪ داﻧﺶ ﻣﻮﻗﻌیﺘی (β =0/19) و راﻫﺒﺮد ﻣ ﺪیﺮیﺖ اﻃﻼﻋ ﺎت (β =0/23) ﺳ ﻬﻢ ﻣﻌﻨ ﺎداری در ﭘ یﺶﺑیﻨ ی ﭘیﺸ ﺮﻓﺖ ﺗﺤﺼیﻠی دارﻧﺪ. در اداﻣﻪ ی ﻣﻘﺎﻟﻪ یﺎﻓﺘﻪﻫﺎ ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و ﭘیﺸ ﻨﻬﺎدﻫﺎیی در ﺟﻬﺖ اﻓﺰایﺶ ﺧﻮدکﺎرآﻣﺪی ﺗﺤﺼیﻠی داﻧﺶآﻣﻮزان و ﻧی ﺰ ﻣﻮﻟﻔ ﻪ ﻫ ﺎی ﻓﺮاﺷ ﻨﺎﺧﺘی داﻧﺶ ﻣﻮﻗﻌیﺘی و ﻣﺪیﺮیﺖ اﻃﻼﻋﺎت اراﺋﻪ ﺷﺪ.
اثربخشی یک برنامه مبتنی بر ذهن آگاهی بر اهمال کاری و باورهای فراشناختی در افراد وابسته به مواد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال پانزدهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۹
157-172
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان ذهن آگاهی بر اهمال کاری و باورهای فراشناختی در افراد وابسته به مواد بود. روش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل همه افراد وابسته به مواد مراجعه کننده به مراکز درمان اعتیاد شهر تبریز بود که از آن میان 30 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب شد و به صورت تصادفی در دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش 8 جلسه 90 دقیقه ای تمرین ذهن آگاهی دریافت کرد و گروه کنترل هیچ مداخله ای دریافت نکرد. برای جمع آوری داده ها، پرسش نامه اهمال کاری و پرسش نامه باورهای فراشناختی استفاده شدند. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه مبتنی بر ذهن آگاهی بر کاهش اهمال کاری و باورهای فراشناختی تاثیر مثبت معناداری داشت. نتیجه گیری: با توجه به تاثیر ذهن آگاهی بر کاهش اهمال کاری و باورهای فراشناختی، آموزش ذهن آگاهی به عنوان درمانی برای بهبود اهمال کاری و باورهای فراشناختی افراد وابسته به مواد توصیه می شود.
تأثیر آموزش بسته شناختی - هیجانی - اجتماعی حافظه فعال بر بهبود فراشناخت و خلاقیت هیجانی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
سلامت روان کودک دوره هفتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۲۴)
108-127
حوزه های تخصصی:
زمینه و هدف: با توجه به اهمیت حافظه فعال در بهبود عملکرد تحصیلی، مهارت های شناختی و فراشناختی، و خلاقیت دانش آموزان، این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی آموزش بسته شناختی- هیجانی- اجتماعی حافظه فعال بر بهبود فراشناخت و خلاقیت هیجانی دانش آموزان دختر با عملکرد ضعیف در حافظه فعال انجام شد. روش: این مطالعه از نظر هدف، کاربردی و از نظر روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با دو گروه آزمایش وگواه بود. جامعه آماری، شامل تمامی دانش آموزان دختر 12-10 ساله پایه پنجم ابتدایی شهر تهران در سال تحصیلی 95-1394 بود. نمونه مورد مطالعه شامل 40 دانش آموز دارای عملکرد ضعیف حافظه فعال از جامعه آماری مذکور بود که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده و به تصادف در دو گروه آزمایش وگواه (20 دانش آموز در هر گروه) جایدهی شدند. برای جمع آوری داده ها در این مطالعه از دو آزمون فراشناخت کودکان باکو (2009) و خلاقیت هیجانی آوریل (1999) استفاده شد. در مرحله پیش آزمون هر دو گروه با استفاده از ابزارهای ذکر شده مورد ارزیابی قرار گرفتند و سپس آموزش حافظه فعال به مدت سه ماه، طی 20 جلسه 90 دقیقه ای برای گروه آزمایش اجرا شد و افراد گروه گواه، مداخله ای را دریافت نکردند. داده های جمع آوری شده با تحلیل کواریانس توسط نرم افزار SPSS20 تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که آموزش بسته شناختی- هیجانی- اجتماعی حافظه فعال به طور معناداری باعث بهبود عملکرد فراشناخت (0/01> P ، 18/89= F ) و خلاقیت هیجانی دانش آموزان شد (0/01> P ، 23/09= F ). نتیجه گیری: بر اساس نتایج این مطالعه به نظر می رسد بسته شناختی- هیجانی- اجتماعی حافظه فعال به دلیل برخورداری از تکالیف چند جانبه، متنوع، متعدد، و متناسب با توانایی های دانش آموزان بر بهبود فراشناخت و خلاقیت هیجانی دانش آموزان دارای عملکرد ضعیف در حافظه فعال، مؤثر است.
مداخله فراشناختی: عملکرد شنیداری و آگاهی فراشناختی یادگیرندگان با ظرفیت حافظه کاری بالا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴
1055 - 1084
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر تاثیر مداخله ی فراشناختی بر عملکرد شنیداری و آگاهی فراشناختی یادگیرندگان فوق متوسطه ی انگلیسی با ظرفیت حافظه ی کاری بالا را بررسی می کند. 152 یادگیرنده ی مذکر ایرانی سنین 15 تا 25 سال تحت آزمون تعیین سطح آکسفورد قرار گرفتند، و 86 نفر به عنوان یادگیرندگان سطح فوق متوسطه شناسایی شدند. سپس، آن ها تحت آزمون حافظه ی عددی بصری قرار گرفتند و 60 یادگیرنده با ظرفیت حافظه ی کاری بالا انتخاب و بطور تصادفی به گروه های تجربی (30 نفر) و شاهد (30 نفر) تخصیص یافتند. گروه تجربی از طریق یک چرخه ی آموزشی به مدت 10 جلسه تحت مداخله ی فراشناختی قرار گرفت، در حالی که گروه شاهد روش مرسوم را دنبال نمود. شرکت کنندگان پرسشنامه ی آگاهی فراشناختی شنیداری را تکمیل کردند و قبل و بعد از مداخله، تحت آزمون های شنیداری آیلتس قرار گرفتند. نتایج نشان داد گروه تجربی در مقایسه با گروه شاهد پیشرفت بالاتری را برحسب عملکرد شنیداری با اندازه ی اثر بزرگ داشت. همچنین، گروه تجربی استفاده ی بسیار بیشتری از توجه هدایت شده، ترجمه ی ذهنی و دانش شخصی داشت.
راهبردهایی برای ارتقای توانایی حل مسئله در ریاضی
حوزه های تخصصی:
حل مسئله از ارکان مهم آموزش ریاضیات است و به عنوان یکی از مهم ترین اهداف آموزش ریاضی در مدرسه، مورد توجه دست اندر کاران امر آموزش قرار دارد. برخی از فراگیران به دلیل آشنا نبودن با مهارت های حل مسئله، دچار نا امیدی در کار با مسائل ریاضی می شوند ولی آموزش راهبردهای حل مسئله به دانش آموزان می تواند مهارت حل مسئله را در آنان، بهبود ببخشد و در آنان انگیزه بیشتری برای یادگیری ریاضی به وجود آورد. بنابراین راهبردهایی که توانایی حل مسئله دانش آموزان در ریاضی را ارتقا می دهند، باید مورد توجه آموزشگران قرار بگیرند. در این مقاله به شرح وتوضیح پنج راهبرد: بازی های فکری، نقشه مفهومی، فراشناخت و راهبرد K-W-D-L که از راهبردهای موثر در ارتقای توانایی حل مسئله هستند، می پردازیم و مزایای هرکدام از راهبردها را بیان می نماییم.
مقایسه اثربخشی معنادرمانی گروهی و فراشناخت درمانی گروهی بر تاب آوری دانشجویان دختر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روان شناسی ورزشی زمستان ۱۳۹۹ شماره ۳۴
197 - 214
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر باهدف مقایسه اثربخشی معنادرمانی گروهی و فراشناخت درمانی گروهی بر تاب آوری دانشجویان دختر انجام گردید. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی بود. جامعه آماری دانشجویان علوم تربیتی دانشگاه آزاد بودند. تعداد 60 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و در سه گروه معنادرمانی، فراشناخت درمانی و کنترل قرار گرفتند. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه تاب آوری ورزشی سبحان و لجاز (2012) بود. جهت تجزیه و تحلیل داده های از آزمون انکوا و آنوا استفاده گردید. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که معنادرمانی گروهی بر میزان تاب آوری نمونه های پژوهش، تأثیر معناداری دارد. همچنین مشخص شد که فراشناخت درمانی گروهی بر میزان تاب آوری نمونه های پژوهش، تأثیر معناداری دارد. همچنین مشخص شد که معنادرمانی گروهی نقش بارزتری در بهبود تاب آوری نمونه های پژوهش در مقایسه با فراشناخت درمانی گروهی دارد. بنابراین پیشنهاد می گردد تا متولیان ورزش ضمن استفاده از روانشناسان ورزشی در محیط های ورزشی خود، به شکل گیری اهداف در میان ورزشکاران اقدام نمایند.
مقایسه شدت رؤیای شفاف، فراشناخت و پرآگاهی زمینه ای در افراد مدیتور با عادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های نوین روانشناختی سال شانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۲
136 - 149
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تعیین تفاوت شدت رؤیابینی شفاف، فراشناخت و پرآگاهی زمینه ای در افراد مدیتور با عادی انجام شد. این پژوهش از نوع علَی-مقایسهای و نمونه شامل ۲۴۰ نفر از دانشجویان دانشگاه گیلان بود. این افراد مقارن با شرایط آموزش مجازی پاندمی ویروس کرونا، به شیوه در دسترس و از طریق ارسال لینک پرسشنامه در کانال های اجتماعی مربوط به دانشجویان دانشگاه گیلان انتخاب شدند؛ بدین صورت که در ابتدا ۱۲۰ دانشجو با رعایت ملاکهای ورود داشتن سابقه تمرینات مدیتیشن روزانه (بین سی دقیقه تا دو ساعت) و مستمر (حداقل به مدت دو سال) و با دامنه سنی 18 تا 40 سال و ملاک خروج سابقه مصرف داروهای روانگردان و اعتیاد به مواد مخدر به عنوان گروه مدیتور در نظر گرفته شدند و به همراه ۱۲۰ دانشجوی دیگر که سابقه هیچ گونه تمرین مدیتیشن نداشتند و از لحاظ سن، جنسیت و سطح تحصیلات با افراد گروه اول همتا شده بودند در مجموع گروه نمونه را تشکیل دادند و پرسشنامههای رؤیابینی شفاف (LuCid)، پرآگاهی (FFMQ) و فراشناخت (MCQ) را تکمیل نمودند. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چندمتغیری در نرمافزارSPSS-21 انجام گرفت. یافتهها گویای وجود تفاوت معنادار افراد مدیتور و عادی از نظر شدت رؤیابینی شفاف، فراشناخت و پر آگاهی بود. این نتایج مطابق با تلویحات نظری و کاربردی میتواند علاوه بر جمعیت عمومی، برای پژوهشگران و درمانگران از جهت بهکارگیری تمرینات مدیتیشن به عنوان روشی کم هزینه و بدون ضرر برای تقویت سطوح فراشناخت، پرآگاهی و رؤیابینی شفاف مفید باشد.
نقش حمایت فراشناختی در افزایش پیچیدگی، صحت، و روانی مهارت های شفاهی در زبان انگلیسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
حمایت عبارت است از ارائه کمک به فراگیران و سپس کاهش تدریجی آن. این کاهش زمانی آغاز می شود که نشانه های پیشرفت در مهارت و دانش حمایت گیرنده بروز می کند و فرد نشان می دهد که توانایی پذیرش مسئولیت بیشتر در روند فراگیری را دارد. مطالعه حاضر به بررسی تاثیر حمایت های فراشناختی بر سه جنبه اصلی مهارت شفاهی زبانی یعنی پیچیدگی، صحت و روانی می پردازد. هدف حمایت های فراشناختی بالا بردن سطح سه فعالیت فراشناختی اصلی یعنی برنامه ریزی، نظارت و ارزشیابی است. در این پژوهش، مبنای اندازه گیری پیچیدگی محاسبه نسبت تعداد بندها به واحدهای تجزیه و تحلیل گفتاری شرکت کنندگان بود. از سوی دیگر، روانی کلام با تقسیم تعداد هجاهای تولید شده بر تعداد ثانیه ضرب در60 اندازه گیری شد. به علاوه صحت براساس نسبت تعداد بندهای عاری از خطاهای نحوی، صرفی و واژگانی به تعداد کل بندها محاسبه گردید. تجزیه و تحلیل نتایج نشان داد که حمایت های فراشناختی به شکل معناداری مهارت شفاهی فراگیران را بر حسب پیچیدگی، صحت، و روانی افزایش می دهد. مفاهیم ضمنی یافته ها برای فعالیت های آموزشی در مقاله ارائه شده است.
مدل علی راهبردهای یادگیری (شناختی و فراشناختی) با نقش واسطه گری امید تحصیلی برای خودکار آمدی تحصیلی در دانش آموزان متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تبیین مدل علی بین راهبردهای شناختی ، فراشناخت و خودکارآمدی با نقش واسطه گری امید تحصیلی در دانش آموزان مقطع متوسطه انجام شد. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی و حجم نمونه شامل 558 نفر (248 دختر و310 پسر) از دانش آموزان متوسطه دوم (پایه دهم، یازدهم و دوازدهم) شهرستان شیراز در سال 98-97 که به روش خوشه ای چند مرحله ای نمونه گیری شدند، بوده است. ابزار مورد استفاده در این پژوهش شامل مقیاس راهبردهای یادگیری خودتنظیمی ، مقیاس امید تحصیلی ومقیاس خودکارآمدی دانش آموزان بود. تجزیه و تحلیل داده با استفاده از آزمون تحلیل مسیرنشان داد امید تحصیلی نقش واسطه گری معناداری را در رابطه بین راهبردهای یادگیری و خودکارآمدی تحصیلی ایفا می کند. همچنین مدل علی ارایه شده از برازش خوبی برخوردار است.
نقش تشخیصی تحمل پریشانی، فراشناخت، هیجان خواهی و بی نظمی اجتماعی ادراک شده در مصرف کنندگان مت آمفتامین، تریاک و الکل(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اعتیادپژوهی سال پانزدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۶۰
325-350
حوزه های تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش تشخیصی ابعاد چندگانه ی تحمل پریشانی، فراشناخت، هیجان خواهی و بی نظمی اجتماعی ادراک شده در مصرف کنندگان مت آمفتامین، تریاک و الکل انجام شد. روش: این پژوهش به روش علی-مقایسه ای در شهر تهران در سال 1399 انجام گرفت. 135 نفر از افراد مصرف کننده مواد در سه گروه مت آمفتامین (45 نفر)، الکل (45 نفر) و تریاک (45 نفر) به صورت نمونه در دسترس دسترس انتخاب شدند. جهت گردآوری داده ها از مقیاس چندبعدی تحمل پریشانی، پرسش نامه ی باورهای فراشناختی، مقیاس هیجان خواهی و مقیاس بی نظمی اجتماعی استفاده شد. به منظور تحلیل داده ها نیز از روش تحلیل تابع تشخیصی استفاده گردید. یافته ها: نتایج تحلیل تابع تشخیصی با چهار متغیر تحمل پریشانی، فراشناخت، هیجان خواهی و بی نظمی اجتماعی ادراک شده نشان داد که این تحلیل 2/62 درصد افراد گروه تریاک، 1/51 درصد افراد گروه مت آمفتامین و 2/42 درصد افراد گروه الکل را درست گروه بندی کرد. به طور کلی، نتایج این پژوهش نشان داد که مصرف کنندگان تریاک از باورهای فراشناختی مثبت بالاتری نسبت به مصرف کنندگان مت آمفتامین و الکل برخوردار بودند و مصرف کنندگان مت آمفتامین بالاترین میزان تجربه جویی را نسبت به مصرف کنندگان الکل و تریاک داشتند. همچنین، مصرف کنندگان تریاک تحمل پریشانی پایین تری را نسبت به مصرف کنندگان مت آمفتامین و الکل نشان دادند. علاوه بر این، هیچ یک از شاخص های بی نظمی اجتماعی ادراک شده نتوانستند مصرف کنندگان سه گروه مواد مخدر را از یکدیگر تمایز دهند . نتیجه گیری: در تفکیک و تشخیص سه گروه مصرف کننده مت آمفتامین، تریاک و الکل، متغیرهای تحمل پریشانی، فراشناخت، هیجان خواهی و بی نظمی اجتماعی ادراک شده سهم معناداری دارند. بنابراین، ارائه راهبردهایی در جهت تغییر باورهای مثبت افراد مصرف کننده، کاهش میزان تجربه جویی، کنترل هیجان و تحمل پریشانی این افراد می تواند در پیشگیری و درمان سوءمصرف مواد سودمند باشد.
پیش بینی راهبردهای یادگیری خودتنظیمی و نشاط ذهنی براساس جهت گیری هدف پیشرفت در دانش آموزان دبیرستانی
منبع:
آموزش پژوهی دوره اول تابستان ۱۳۹۴ شماره ۲
119 - 143
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی قدرت پیش بینی کنندگی متغیر جهت گیری هدف در استفاده دانش آموزان از راهبردهای شناختی و فراشناختی و همچنین نشاط ذهنی آنان بود. برای رسیدن به این هدف 300 دانش آموز (150 نفر پسر و 150 نفر دختر) از بین کلیه دانش آموزان دوره متوسطه و پیش دانشگاهی شهر شیراز با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش برای سنجش هدف پیشرفت از پرسشنامه الیوت و مک گریگور (2001) و به منظور ارزیابی راهبردهای شناختی و فراشناختی از مقیاس پینتریچ و دیگروت (1990) و از مقیاس نشاط ذهنی موقعیتی ریان و فردریک (1997) برای سنجش نشاط ذهنی استفاده گردید. یافته ها نشان دادند به غیر از بعد تسلط- اجتنابی سایر ابعاد جهت گیری هدف، راهبردهای شناختی و فراشناختی دانش آموزان را به صورت مثبت و معنی داری پیش بینی می کردند. همچنین از بین ابعاد جهت گیری هدف، بعد عملکرد گرایشی به صورت مثبت و معنی دار پیش بینی کننده نشاط ذهنی بود. . * دانشجوی دکتری روانشناسی تربیتی دانشگاه شیراز و عضو هیئت علمی دانشگاه فرهنگیان فارس* * دانشیار روان شناسی تربیتی دانشگاه شیراز (نویسنده مسئول foolad@shirazu.ac.ir ).
بررسی اثر بخشی بسته آموزشی راهبردهای خودگردان-فراشناختی بر مولفه های تعلل ورزی تحصیلی
منبع:
آموزش پژوهی دوره سوم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۱۲)
27 - 46
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر در روند تعیین اثربخشی آموزش راهبردهای یادگیری خودگردان-فراشناختی بر مولفه های تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان شهرتبریز انجام گرفت. به همین منظور تعداد 60 نفر از دانش آموزان دارای تعلل ورزی بالا که از طریق غربالگری و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده بودند. در یک طرح آزمایشی به صورت جایگزینی هدفمندبه دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. برای جمع آوری اطلاعات در این تحقیق از مقیاس تعلل ورزی(سولومون وراثبلوم) و برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس چند متغیره استفاده شد. نتایج نشان داد که بین میانگین های دوگروه آزمایش و کنترل تفاوت معنی داری وجود دارد(001/0> p). بنابراین آموزش راهبردهای فراشناختی موجب کاهش میانگین نمرات گروه آزمایش در سه مولفه (آماده کردن مطالب و تکالیف، مطالعه برای امتحان، تهیه مقالات ترمی و سالی)و موجب افزایش میانگین نمرات در مولفه (احساس ناراحتی نسبت به اهمال کار بودن ) شده است. این پژوهش نشان دادکه با آموزش راهبردهای خود گردان فراشناختی، می توان برنامه هایی برای بهبود وکاهش تعلل ورزی تحصیلی دانش آموزان تدارک دید، این پژوهش دارای تلویحاتی برای معلمین، مربیان و مشاورین مدرسه می باشد که می توانند ازنتایج آن برای بهبود پیشرفت دانش آموزان استفاده نمایند.
نقش فراشناخت، فراحافظه و فراهیجان در پیش بینی یادگیری خود راهبر دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش و ارزشیابی سال چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۳
93 - 108
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش تعیین نقش فراشناخت، فراحافظه و فراهیجان در پیش بینی یادگیری خودراهبر دانش آموزان بود. روش پژوهش مقطعی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش همه دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر ارومیه در سال تحصیلی 99-1398 بودند. نمونه پژوهش 400 دانش آموز بودند که با روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش سیاهه فراشناخت اونیل و عابدی (1996)، پرسشنامه فراحافظه ترویر و ریچ (2002)، پرسشنامه فراهیجان میتمانسگروبر و همکاران (2009) و مقیاس یادگیری خودراهبر فیشر و همکاران (2001) بودند. داده ها با روش های ضرایب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه با مدل همزمان در نرم افزار SPSS-19 تحلیل شدند. یافته ها نشان داد که فراشناخت، فراحافظه و فراهیجان مثبت با یادگیری خودراهبر رابطه مثبت و معنادار و فراهیجان منفی با یادگیری خودراهبر رابطه منفی و معنادار داشت. همچنین، متغیرهای فراشناخت، فراحافظه و فراهیجان به طورمعناداری توانستند 8/40 درصد از تغییرات یادگیری خودراهبر دانش آموزان را پیش بینی کنند و در این پیش بینی نقش فراحافظه بیشتر از سایر متغیرها بود (01/0>P). با توجه به نتایج پژوهش حاضر، برای بهبود یادگیری خودراهبر دانش آموزان می توان برنامه هایی برای افزایش فراشناخت، فراحافظه و فراهیجان مثبت و کاهش فراهیجان منفی طراحی و از طریق کارگاه های آموزشی آنها را اجرا کرد.
نقش واسطه ای فراشناخت بین کارکردهای اجرایی و یادگیری خودتنظیم در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
آموزش و ارزشیابی سال چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۳
133 - 157
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای فراشناخت بین کارکردهای اجرایی و یادگیری خودتنظیم در دانش آموزان انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی به روش تحلیل معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر ماکو به تعداد 5000 نفر بود. از این جامعه، تعداد 370 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای با استفاده از فرمول اسلووین انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات شامل آزمون های دسته بندی کارت های ویسکانسین (WCST)، خود تنظیمی برای یادگیری (MSLQ) و باورهای فراشناختی (MCQ) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از همبستگی پیرسون و تحلیل معادلات ساختاری انجام شد. تحلیل داده ها نشان داد که مسیر مستقیم از کارکردهای اجرایی به یادگیری خودتظیم، و باورهای فراشناختی، و مسیر مستقیم از باورهای فراشناختی به یادگیری خودتنظیم از نظر آماری معنی دار بودند. همچنین، کارکرد اجرایی بصورت غیرمستقیم از طریق فراشناخت به شیوه منفی یادگیری خودتنظیم را پیش بینی می کند. با توجه به نتایج می توان مطرح ساخت که کارکردهای اجرایی بطور مستقیم و همچنین به صورت غیرمستقیم از طریق فراشناخت نقش مهمی در یادگیری خودتنظیم دانش آموزان دارد.
بررسی تأثیر آموزش چند رسانه ای نماز بر کسب مهارت های شناختی، عاطفی و روانی حرکتی دانش آموزان دختر دوره ابتدایی
حوزه های تخصصی:
مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر آموزش چندرسانه ای نماز بر کسب مهارت های شناختی، عاطفی و روانی حرکتی نماز در دانش آموزان دختر پایه سوم ابتدایی انجام شده است. روش پژوهش شبه تجربی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بوده است. جامعه آماری این مطالعه را همه دانش آموزان دختر پایه سوم دوره ابتدایی مدارس ناحیه یک شهر کرمانشاه در سال تحصیلی 1396-97 تشکیل داده است و با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس دو کلاس از یک مدرسه برگزیده شد و به طریق واگذاری تصادفی در دو گروه 30 نفری آزمایش و گواه، جایگزین شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش پرسشنامه محقق ساخته است. روایی صوری و محتوایی را متخصصان موضوع تأیید کرده اند و پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ محاسبه شده است. نخست این پرسشنامه ها برای پیش آزمون بر روی افراد دو گروه اجرا شد، سپس گروه آزمایش به مدت ده جلسه یک ساعته و طی 35 روز آموزش چندرسانه ای نماز را دریافت کرد. پس از اتمام آموزش، از هر دو گروه دوباره آزمون گرفته شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با روش تحلیل کوواریانس تجزیه و تحلیل شده است. یافته ها نشان می دهد تفاوت معناداری در سطح (01/0 >P) در میانگین نمرات مهارت های شناختی، عاطفی و روانی حرکتی گروه آزمایش در پس آزمون وجود دارد. باتوجه به نتایج به دست آمده، می توان آموزش مبتنی بر چندرسانه ای نماز را روشی مناسب و مؤثری در کسب مهارت های شناختی، عاطفی و روانی حرکتی نماز دانش آموزان قلمداد کرد.
تدوین بسته آموزشی مبتنی بر مولفه های شناختی تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت و تاثیر آن بر تاب آوری دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: تاب آوری به عنوان یک متغیر انگیزشی_عاطفی نقش مهمی در مقابله با مشکلات استرس و اضطراب در محیط مدرسه و دانشگاه دارد. بسته فراشناختی به عنوان یکی از بسته های آموزشی موثر بر متغیرهای تحصیلی، از سه مؤلفه تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت تشکیل شده است. هدف پژوهش حاضر تدوین بسته آموزشی مولفه های شناختی تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت و تاثیر آن بر تاب آوری دانش آموزان بود. روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون _پس آزمون، با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه اول دوره متوسطه دوم شهر زنجان در سال تحصیلی 99-1398 بود که از میان آنان 40 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به صورت تصادفی در گروه آزمایشی و کنترل (هر گروه 20 نفر) گمارده گرفتند. ابزار پژوهش شامل مقیاس 25 گو ی ه ای تاب آوری (CD-RIS) بود. بسته روان شناختی تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت طی 17 جلسه 90 دقیقه ای به صورت دو جلسه در هفته برای دانش آموزان گروه آزمایش در نظر گرفته شد، اما برای گروه کنترل آموزشی در نظر گرفته نشد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در نرم افزارSPSS-24 تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که بسته آموزشی مولفه های شناختی تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت بر تاب آوری دانش آموزان تاثیر دارد. به عبارت دیگر، میزان تاب آوری در افرادی که در جلسات آموزشی مولفه های شناختی شرکت کرده بودند در مقایسه با گروه کنترل افزایش معناداری داشت (05/0>P). نتیجه گیری: با توجه نتایج این پژوهش، می توان بسته آموزشی مولفه های شناختی را به عنوان تسهیل کننده در امر یادگیری و عاملی موثر در افزایش تاب آوری دانش آموزان پیشنهاد داد، به طوری که به صورت عملی در مراکز مشاوره و مراکز درمانی کارگاه ها و دوره های آموزشی مولفه های شناختی برای مشاوران مدارس و والدین در نظر گرفته شود.
بهبود فراتر از انتظار صحت و فراشناخت تصمیم با افزودن پالس اطلاعاتی کوتاه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: هنگام تصمیم گیری در زندگی واقعی، در بسیاری از موارد، شواهد به مرور و در طول زمان در دسترس افراد قرار می گیرند. افراد قادر هستند بعد از دریافت دو پالس اطلاعاتی کوتاه، شواهد را به خوبی با هم ادغام کرده و به تصمیم برسند؛ اما مشخص نیست که قطعیت افراد در این گونه شرایط چگونه شکل می گیرد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی قطعیت افراد پس از دریافت پالس اطلاعاتی جدید بود. روش کار: به منظور ایجاد موقعیت تصمیم گیری ادراکی، آزمایشی با محرک نقاط تصادفی طراحی شد. در هر یک از آزمایه های این آزمایش، یک و یا دو پالس اطلاعاتی به افراد نمایش داده می شد و شرکت کنندگان می بایست بر مبنای اطلاعات دریافتی، به طور همزمان، تصمیم و قطعیت تصمیم خود را اعلام می کردند. به منظور درک تاثیر فاصله زمانی بین پالس های اطلاعاتی، پالس دوم بلافاصله و یا حداکثر یک ثانیه بعد از اتمام پالس اول به افراد نمایش داده می شد. به منظور توضیح ادغام شواهد و شکل گیری قطعیت، علاوه بر تحلیل داده های رفتاری، مدل های محاسباتی نیز به کار گرفته شد. یافته ها: بر اساس داده های این پژوهش، با آن که صحت شرکت کنندگان در آزمایه های حاوی دوپالس اطلاعات، بیش از آنچه انتظار می رفت، بهبود یافت اما قطعیت در این آزمایه ها، تفاوت چندانی با آزمایه های تک پالس نداشت و از پیش بینی مدل کمتر بود. همچنین، حساسیت فراشناخت افراد که نشان دهنده هماهنگی صحت و قطعیت است، در آزمایه های دوپالس، بیش از انتظار، بهبود یافت. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهد که ارائه اطلاعات اندک و تدریجی با وجود وقفه زمانی بین ارائه شواهد، افراد را به تصمیم های پایدارتری سوق می دهد. این نتایج در بازاریابی و اقتصاد رفتاری کاربرد دارد.