مطالب مرتبط با کلیدواژه

تصمیم گیری ادراکی


۱.

نقش قطعیت آگاهانه و ضمنی در بستر تصمیم های چند مرحله ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تصمیم گیری ادراکی تصمیم های چند مرحله ای قطعیت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۳ تعداد دانلود : ۲۸۱
مقدمه : هدف این پژوهش به دنبال بررسی نقش قطعیت آگاهانه در مقابل قطعیت ضمنی در بستر مطالعه چگونگی تنظیم استراتژی تصمیم های چند مرحله ای ا ست. در این مطالعه، از تصمیم گیری دو مرحله ای به عنوان بستری مناسب برای بررسی این تفاوت استفاده شده است. این موضوع از آنجا حائز اهمیت است که در مطالعات سال های اخیر در حوزه تصمیم گیری، مساله شکل گیری قطعیت از جمله سوالات مهم بوده است. این مطالعه می تواند تصویر کامل تری از بازنمایی قطعیت و اثر آن بر مولفه های تصمیم را نشان دهد. روش کار: این پژوهش از نوع آزمایشی با طرح درون آزمودنی بود . در این مطالعه از داده های آزمایش روان-فیزیک نقاط متحرک تصادفی 12 شرکت کننده که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، استفاده شد. هر شرکت کننده در طی 4 بلاک مجموعا 528 آزمایه را کامل کرد. شرکت کنندگان باید دو تصمیم ادراکی متوالی را اخذ و همزمان با پاسخ، میزان قطعیت خود را با ساکاد چشمی اعلام می کردند. یافته ها : نتایج نشان داد کاهش قدرت محرک در تصمیم اول به طرز معناداری منجر به افزایش زمان پاسخ تصمیم دوم می شود. همچنین گزارش قطعیت بالاتر در تصمیم اول به افزایش زمان پاسخ تصمیم دوم منتهی می شود. از طرفی نتایج نشان داد قطعیت تصمیم اول بر زمان پاسخ تصمیم دوم به طرز معناداری اثر بیشتری نسبت به تاثیر صحت تصمیم اول بر زمان پاسخ تصمیم دوم دارد. نتیجه گیری : هنگامی که قطعیت در مورد هر تصمیم به صورت همزمان با پاسخ و آگاهانه گزارش می شود همان اثری را بر تنظیم استراتژی می گذارد که در عدم گزارش قطعیت دیده می شد. بر همین اساس می توان عنوان کرد که در بستر تصمیمات چند مرحله ای ادراکی، قطعیت آگاهانه و ضمنی مشابه با یکدیگر عمل می کنند.
۲.

بهبود فراتر از انتظار صحت و فراشناخت تصمیم با افزودن پالس اطلاعاتی کوتاه(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تصمیم گیری ادراکی مدل سازی محاسباتی قطعیت فراشناخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۲۵۳
مقدمه: هنگام تصمیم گیری در زندگی واقعی، در بسیاری از موارد، شواهد به مرور و در طول زمان در دسترس افراد قرار می گیرند. افراد قادر هستند بعد از دریافت دو پالس اطلاعاتی کوتاه، شواهد را به خوبی با هم ادغام کرده و به تصمیم برسند؛ اما مشخص نیست که قطعیت افراد در این گونه شرایط چگونه شکل می گیرد. هدف از مطالعه حاضر، بررسی قطعیت افراد پس از دریافت پالس اطلاعاتی جدید بود. روش کار: به منظور ایجاد موقعیت تصمیم گیری ادراکی، آزمایشی با محرک نقاط تصادفی طراحی شد. در هر یک از آزمایه های این آزمایش، یک و یا دو پالس اطلاعاتی به افراد نمایش داده می شد و شرکت کنندگان می بایست بر مبنای اطلاعات دریافتی، به طور همزمان، تصمیم و قطعیت تصمیم خود را اعلام می کردند. به منظور درک تاثیر فاصله زمانی بین پالس های اطلاعاتی، پالس دوم بلافاصله و یا حداکثر یک ثانیه بعد از اتمام پالس اول به افراد نمایش داده می شد. به منظور توضیح ادغام شواهد و شکل گیری قطعیت، علاوه بر تحلیل داده های رفتاری، مدل های محاسباتی نیز به کار گرفته شد. یافته ها: بر اساس داده های این پژوهش، با آن که صحت شرکت کنندگان در آزمایه های حاوی دوپالس اطلاعات، بیش از آنچه انتظار می رفت، بهبود یافت اما قطعیت در این آزمایه ها، تفاوت چندانی با آزمایه های تک پالس نداشت و از پیش بینی مدل کمتر بود. همچنین، حساسیت فراشناخت افراد که نشان دهنده هماهنگی صحت و قطعیت است، در آزمایه های دوپالس، بیش از انتظار، بهبود یافت. نتیجه گیری: این نتایج نشان می دهد که ارائه اطلاعات اندک و تدریجی با وجود وقفه زمانی بین ارائه شواهد، افراد را به تصمیم های پایدارتری سوق می دهد. این نتایج در بازاریابی و اقتصاد رفتاری کاربرد دارد.
۳.

تصمیم گیری ادراکی در حضور محرک طبیعی: یک مطالعه رفتاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تصمیم گیری ادراکی اطلاعات چندگانه مکانی فرضیه جمع آوری بی نقص اطلاعات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۸ تعداد دانلود : ۱۵۰
مقدمه: بررسی کمّی تاثیر اطلاعات چندگانه مکانی در تصمیم گیری ادراکی، به دلیل پیچیدگی کنترل این اطلاعات در محرک های طبیعی کمتر مورد توجه بوده است. در این پژوهش با کنترل نظام مند تعداد و حجم اطلاعات مکانی در یک محرک طبیعی، به مقایسه کمّی وزن این اطلاعات و تاثیر آن در تفکیک چهره های خنثی پرداخته می شود. اهمیت این مسئله در مطالعه کمّی یک محرک پیچیده طبیعی در بستر تصمیم گیری ادراکی است. روش کار: آزمونی با قابلیت کنترل نظام مند اطلاعات چندگانه مکانی (ناحیه چشم، بینی و دهان) با ادغام تصاویر چهره طراحی و اجرا شد. این تصاویر متشکل از یک یا سه مولفه حاوی اطلاعات مکانی متغیر در زمان بودند که با ماسک ترکیب و به صورت تصادفی با سطوح سختی متفاوت نمایش داده می شدند. از شرکت کنندگان خواسته شد تا شباهت بیشتر محرک به یکی از دو نمونه چهره را به صورت پاسخ آزاد اعلام کنند. یافته ها: دامنه مثبت کرنل های روان فیزیک برای هر مولفه، نشان می دهد اخذ تصمیم با جمع آوری اطلاعات مکانی صورت می گیرد. دامنه کرنل برای تمام مولفه ها در آزمایه های سه مولفه ای تفاوت معناداری از صفر دارد که حاکی از اثر تقویت کننده وزن اطلاعات مولفه ها در راهبردهای تصمیم است. جمع آوری اطلاعات چندگانه مکانی را می توان به صورت عمدتا خطی و با وزن موثر هر مولفه با مدل جمع آوری بی نقص شواهد توضیح داد. نتیجه گیری: سازوکار تصمیم گیری ادراکی در حضور محرک طبیعی با جمع آوری بی نقص اطلاعات مکانی_زمانی قابل توصیف است. این پژوهش توسعه ای از مطالعات پیشین در حضور محرک های ساده است که حاوی اطلاعات یکنواخت مکانی بوده اند.
۴.

تصمیم گیری ادراکی در موقعیت های واقع گرایانه با تلفیق شواهد بصری و نشانه های اجتماعی: مدل رانش انتشار به عنوان ابزار تحلیلی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تصمیم گیری ادراکی تأثیر اجتماعی مدل رانش انتشار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲ تعداد دانلود : ۳۲
مقدمه: در موقعیت های واقع گرایانه، تصمیم گیری ها عمدتاً بر اساس ترکیبی از اطلاعاتی که از منابع مختلف به دست می آیند، صورت می گیرد. هدف اصلی این مطالعه، بررسی تأثیرات اطلاعات اجتماعی بر تصمیم گیری در حضور شواهد حسی، و مطالعه نحوه وقوع این تأثیرات بود. روش کار: در پژوهش حاضر با استفاده از آزمون تصمیم گیری ادراکی، آزمایشی در مورد تصمیم گیری در حضور شواهد حسی و اجتماعی طراحی شد، تا با استفاده از آن، تأثیرات اجتماعی هنجاری به حداقل رسد و تنها بر تأثیرات اجتماعی اطلاعاتی تمرکز شود. معناداری تحلیل های رفتاری با استفاده از آزمون های آماری انجام شد و مدل رانش انتشار تعمیم یافته برای بررسی چگونگی فرایند تصمیم گیری استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان می دهند که اطلاعات اجتماعی به طور قابل توجهی دقت تصمیم گیری شرکت کنندگان را افزایش می دهد، حتی زمانی که شرکت کنندگان اطلاعات را از شرکای با دقت پایین دریافت می کنند. افزایش صحت شرکت کننده به طرز چشمگیری با میزان درستی اطلاعات اجتماعی دریافت شده (از شریک با صحت بالاتر نسبت به شریک با صحت پایین تر) افزایش می یابد، در حالی که قطعیت شریکان تأثیر چندانی روی این بهبود نمی گذارد. در آنالیزهای مربوط به مدل رانش انتشار از مقایسه داده های مربوط به آزمایش مرجع و داده های همراه با اطلاعات اجتماعی، در یافتیم تمام پارامترهای تصمیم گیری از جمله پارامترهای آستانه تصمیم، نقطه شروع و نرخ رانش به صورت معناداری متفاوت هستند و آستانه تصمیم و نقطه شروع در آزمایشات همراه با اطلاعات اجتماعی بیشتر از حالت مرجع و نرخ رانش کمتر از حالت مرجع است، اما تفاوت های دقت میان مواجهه با شرکای با دقت بالا و پایین عمدتاً تحت تأثیر پارامتر نقطه شروع قرار دارند. نتیجه گیری: در آخر، این مطالعه در پژوهش های مرتبط با تصمیم گیری، رفتار انسانی و بهبود کیفیت تصمیم گیری ها مفید است و به ما در درک بهتر اثر اطلاعات اجتماعی بر فرایند تصمیم گیری افراد کمک می کند.