رؤیای شفاف

هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی ویژگی های روان سنجی پرسش نامه رؤیای شفاف، در نمونه ای از دانشجویان دانشگاه سمنان اجرا شد. روش : جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دانشگاه سمنان در سال تحصیلی 1394-1393 بود. نمونه پژوهش شامل 350 دانشجو بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. اعضای نمونه پرسش نامه های رؤیای شفاف، پرسش نامه 16 عاملی شخصیت کتل و پرسش نامه منبع کنترل لوینسون را تکمیل کردند. از روش تحلیل عاملی تأییدی و همبستگی با نمرات ملاک بیرونی برای تحلیل داده ها استفاده شد. یافته ها : پرسش نامه رؤیای شفاف دارای یک عامل بوده و از پایایی قابل قبولی برخوردار است. نمرات رؤیای شفاف با عوامل شهامت اجتماعی، تسلط، حساسیت هیجانی، هراس و محافظه کاری یا آزمایش کردن پرسش نامه کتل و با نمرات خرده مقیاس منبع کنترل درونی لوینسون، همبستگی متوسط نشان داد. نتیجه گیری : پرسش نامه رؤیای شفاف در جامعه دانشجویان دانشگاه سمنان از اعتبار و روایی مناسبی برخوردار است.

پژوهش حاضر با هدف تعیین تفاوت شدت رؤیابینی شفاف، فراشناخت و پرآگاهی زمینه ای در افراد مدیتور با عادی انجام شد. این پژوهش از نوع علَی-مقایسه­ای و نمونه شامل ۲۴۰ نفر از دانشجویان دانشگاه گیلان بود. این افراد مقارن با شرایط آموزش مجازی پاندمی ویروس کرونا، به شیوه در دسترس و از طریق ارسال لینک پرسشنامه در کانال های اجتماعی مربوط به دانشجویان دانشگاه گیلان انتخاب شدند؛ بدین صورت که در ابتدا ۱۲۰ دانشجو با رعایت ملاک­های ورود داشتن سابقه تمرینات مدیتیشن روزانه (بین سی دقیقه تا دو ساعت) و مستمر (حداقل به مدت دو سال) و با دامنه سنی 18 تا 40 سال و ملاک خروج سابقه مصرف داروهای روانگردان و اعتیاد به مواد مخدر به عنوان گروه مدیتور در نظر گرفته شدند و به همراه ۱۲۰ دانشجوی دیگر که سابقه هیچ گونه تمرین مدیتیشن نداشتند و از لحاظ سن، جنسیت و سطح تحصیلات با افراد گروه اول همتا شده بودند در مجموع گروه نمونه را تشکیل دادند و پرسشنامه­های رؤیابینی شفاف (LuCid)، پرآگاهی (FFMQ) و فراشناخت (MCQ) را تکمیل نمودند. تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند­متغیری در نرم­افزارSPSS-21 انجام گرفت. یافته­ها گویای وجود تفاوت معنادار افراد مدیتور و عادی از نظر شدت رؤیابینی شفاف، فراشناخت و پر آگاهی بود. این نتایج مطابق با تلویحات نظری و کاربردی می­تواند علاوه بر جمعیت عمومی، برای پژوهشگران و درمانگران از جهت به­کارگیری تمرینات مدیتیشن به عنوان روشی کم هزینه و بدون ضرر برای تقویت سطوح فراشناخت، پرآگاهی و رؤیابینی شفاف مفید باشد.