مطالب مرتبط با کلیدواژه

آموزش فیزیک


۱.

میزان تحقق اهداف دانشی برنامه درسی فیزیک 3 و آزمایشگاه آن در دوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: نظریه و عمل در برنامه درسی سال اول بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: دوره متوسطه برنامه درسی کسب شده برنامه درسی فیزیک تحقق هدف های برنامه درسی آموزش فیزیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۱۲ تعداد دانلود : ۵۶۶
در این مقاله گزارشی از میزان تحقق اهداف برنامه درسی کسب شده فیریک و آزمایشگاه سال سوم دبیرستان ارائه می شود. این پژوهش از نوع مطالعات برآوردی و ارزشیابی است و از نظر نحوه گردآوری داده ها در زمره پژوهش های زمینه یابی قرار دارد. با استفاده از آزمون پیشرفت تحصیلی، میزان تحقق هدف های برنامه درسی با سنجش 369 نفر از دانش آموزان رشته های ریاضی فیزیک و تجربی مدارس متوسطه پنج منطقه جغرافیایی شهر تهران به انجام رسید. تجزیه و تحلیل داده ها نشان داد که: 1- اهداف حیطه دانشی درس فیزیک 3 و آزمایشگاه تحقق یافته است. 2- بین دانش آموزان دختر و پسر رشته های ریاضی و تجربی در تحقق اهداف حیطه دانشی تفاوت معناداری وجود ندارد. 3- بین دانش آموزان مناطق مختلف آموزشی در تحقق اهداف حیطه دانشی تفاوت معناداری وجود دارد.
۲.

مقایسه تاثیر آموزش الکترونیکی و آموزش سنتی بر روی یادگیری شناختی (مطالعه موردی: دانشجویان درس فیزیک مقطع کارشناسی دانشگاه کاشان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: علوم اجتماعی شوشتر سال نهم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۲۸)

کلیدواژه‌ها: یادگیری آموزش سنتی آموزش الکترونیکی آموزش فیزیک طبقه بندی حوزه شناختی بلوم

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی تکنولوژی های نوین ارتباطاتی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی آموزش و پرورش
تعداد بازدید : ۱۳۲۹ تعداد دانلود : ۹۲۸
هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر آموزش الکترونیکی بر یادگیری شناختی (در سطوح مختلف) و مقایسه آن با آموزش سنتی در درس فیزیک یک دانشجویان دانشگاه کاشان است. روش تحقیق مورد استفاده در این پژوهش، روش نیمه آزمایشی و طرح تحقیق، دو گروه با پیش آزمون و پس آزمون است. برای انجام این تحقیق نمونه ای به حجم 61 نفر، برابر تعداد کل افراد جامعه انتخاب شد. برای سنجش میزان یادگیری دانشجویان، آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته با قابلیت اعتماد 81/0، در دو نوبت قبل و پس از آموزش اجرا شد. برای تحلیل داده ها از آزمون t مستقل استفاده شد. نتایج بیانگر آن است که آموزش الکترونیکی در افزایش یادگیریِ شناختی موثر بود. همچنین نتایج نشان داد که آموزش الکترونیکی در افزایش یادگیری شناختی در سطح دانش، فهمیدن و کاربستن موثر بوده، اما این روش آموزشی در افزایش یادگیری شناختی در سطح تحلیل، ترکیب و ارزشیابی تاثیری نداشت.
۳.

بررسی تأثیر استفاده از رسانه های آموزشی متنوع در یادگیری مفاهیم انتزاعی فیزیک حالت جامد(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در نظام های آموزشی دوره ۶ بهار۱۳۹۱ شماره ۱۶ 43 - 63

کلیدواژه‌ها: رسانه های آموزشی نگرش انگیزش یادگیری مفاهیم انتزاعی آموزش فیزیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۰۹ تعداد دانلود : ۳۲۲
هدف از پژوهش حاضر، بررسی تأثیر استفاده از رسانهها ی آموزش ی متنوع در یادگیری مفاهیم انتزاعی ی زیف ک حالت جامد ژهیو یزیف ک مکانیک رشت یره اضی یزیف ک دوره پیشدانشگاهی است. جامعهآم اری پ ژوهش را دانشآموزان دختر دور ه پیشدانشگاهی منطق ه بوستان و گلستان رباط کریم تشکیل میدهند که در ین مس ال دوم سال تحص یلی 90 -89 مشغول تحص لی بودند. نمون هآماری پژوهش شامل 60 نفر دانشآم وز ب ود ک ه از طریق نمونهگیری در دسترس انتخاب و در طرح آزمایشی، به ط ور مس اوی در دو گ روه آزم ایش و کنت رل جای داده شدند. گروه آزمایش دانشآموزانی بودند که در تدریس خود از انواع رسانهها ی آموزش ی(اس لا ید، فیلم، آزمایشگاه مجازی، شبیهسازی رایانهای و...) استفاده کردند؛ در ح الی ک ه گ روه کنت رل ب را ی ی ادگ ری ی مفاه می انتزاعی یزیف ک حالت جامد از وهیش سنت ی و معمول تدریس استفاده نمودند. برای گردآوری دادهه ا از یک آزمون یپ شرفت تحص یلی محققساخته و یک پرسش نام ه استانداردش ده ب را ی س نجش نگ رش و انگی زه استفاده شد. ابزارها ی ساختهشده از روایی و اعتبار مناسب ی برخوردار بودند. ب رای تجزی ه و تحلی ل داده ه ا از آمار توصیفی و استنباطی بهره برده شد. یافتههای پژوهش نشان میدهد که نیب یم انگ نی نمرات دان ش آم وزان گروه آزمایش و کنترل در آزمون یپ شرفت تحص یلی (پس آزمون) تفاوت معنیدار ی وجود ندارد، ام ا می انگین نمرات نگرش و انگیزش گروه آزمایش، تفاوت معنیداری با گروه کنترل داشت یمو توان گفت که با وج ود تأثیر نداشتن استفاده از رسانهها ی آموزش ی در یپ شرفت تحص یلی دانشآموزان، نگرش و یانگ زش آنان به ط ور قابل یا ملاحظه تحت تأثیر قرار گرفته است
۴.

آموزش فیزیک در نخستین کتاب های درسی فیزیک در ایران: اصول علم فیزیکِ ناظم العلوم و جرالثقیلِ کریشیش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تاریخ علم دوره ۱۵ بهار و تابستان۱۳۹۶ شماره ۱ (پیاپی ۲۲) 1 - 19
تعداد بازدید : ۵۸۰ تعداد دانلود : ۳۶۴
فیزیک جدید اولین بار در قرن 13ق (19م) به ایران وارد شد. کتاب جرالثقیل و علم حکمت طبیعی از آگوست کریشیش اولین کتاب درسی فیزیک در ایران بود. این کتاب ترجمه ای از تدریس های شفاهی کریشیش در مدرسه دارالفنون است که توسط دستیار ایرانی وی میرزا زکی مازندرانی در سال 1274ق گردآوری شد. پس از این قبیل ترجمه ها تحصیل کردگان ایرانی در غرب پس از بازگشت به ایران مشغول به تدریس در دارالفنون شدند و کتاب های درسی فیزیک جدیدی تألیف کردند. کتاب حکمت طبیعی اصول علم فیزیک تألیف علی خان ناظم العلوم (1293ق) نمونه ای از این دست است. علی رغم اینکه کتاب های درسی فیزیک در آن دوره دارای اشتباهات اندکی هم بود، نقطه عطفی برای تغییر آموزش علوم قدیم به علوم جدید در قرن 19 میلادی در ایران بودند. مقایسه کتاب کرشیش و ناظم العلوم نشان دهنده دو نوع کتاب درسی در ایران است که به دو جنبه از آموزش فیزیک در ایران می پرداختند. اولی یک کتاب درسی بود که روابط ریاضی کاربردی در فیزیک و روش حل مسائل را آموزش می داد، ولی دومی به آموزش عمیق مفاهیم فیزیکی از طریق ذکر مثال هایی از کاربرد در صنعت و تاریخ فیزیک به زبان ساده توجه داشت. ناظم العلوم از چهار منبع فرانسوی استفاده کرده است که بخش هایی از متن فارسی او با بخش هایی از آن منابع فرانسوی مقایسه می شود.
۵.

توانایی فراشناختی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان درحل مسئله های فیزیک: پژوهش کیفی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۲) 34-48

کلیدواژه‌ها: فراشناخت حل مسئله آموزش علوم آموزش فیزیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۱۱ تعداد دانلود : ۳۱۱
تاثیر فراشناخت در آموزش و یادگیری مورد تاکید پژوهشگران است. هدف از انجام این پژوهش بررسی دانش و مهارت فراشناختی دانشجویان رشته فیزیک دانشگاه فرهنگیان در حل مسئله های مکانیک است. این پژوهش کیفی از نوع پدیدارشناسی تفسیری است و از روش های تفکر بلند، مصاحبه و مشاهده در شرایط طبیعی، برای جمع آوری داده ها و بررسی دانش و مهارت فراشناختی دانشجو- معلمان دانشگاه فرهنگیان استفاده شده است. جامعه آماری با استفاده از نمونه گیری هدفمند شامل تمام دانشجویان ترم اول رشته فیزیک پردیس نسیبه از دانشگاه فرهنگیان تهران، در مجموع چهل و دو نفر دختر، بودند. همچنین سنجش فراشناخت برای حل مسئله های مکانیک در بخش سینماتیک انجام شد. در این پژوهش نمونه های مورد بررسی شامل دانشجویانی بود که کمتر از شش ماه قبل آزمون ورودی دانشگاه را با موفقیت پشت سر گذاشته بودند. همچنین یک روز قبل از شروع پژوهش در آزمون درس فیزیک پایه1 دانشگاه شرکت کردند، لذا برای حل مسئله مورد نظر در حد قابل قبولی از آمادگی و دانش لازم برخوردار بودند. این تحقیق در سه مرحله انجام شد. در مرحله اول، برای هر دانشجو چند بار و هر بار دو تا سه مسئله در نظر گرفته شد. . در مرحله دوم پژوهش، .با شش نفر از دانشجویان، که علاقه و همکاری بیشتری داشتند، مصاحبه کرد. در مرحله سوم رفتار تمام چهل و دو دانشجو، در طول ترم تحصیلی، هنگام حل مسئله در شرایط طبیعی مشاهده و ثبت شد. . نتایج تحقیق نشان داد که: اغلب دانشجویان مورد بررسی، دارای دانش فراشناختی متوسط و مهارت فراشناختی بسیار ضعیفی بودند.
۶.

ارزیابی ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسشنامه نگرش ها درباره یادگیری علوم با بهره گیری از مدل سوال پاسخ چند ارزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی شناختی دوره هشتم بهار ۱۳۹۹ شماره ۱ (پیاپی ۲۳) 1-26

کلیدواژه‌ها: آموزش فیزیک نگرش درباره فیزیک پرسشنامه CLASS مدل پاسخ مدرّج

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۶ تعداد دانلود : ۳۲۵
پژوهشگران حوزه آموزش علوم بر این باور هستند که نگرش افراد درباره یادگیری در آینده درسی آن ها تأثیر چشمگیری دارد و آنچه که از علوم خواهند آموخت بی ارتباط با این نگرش ها نخواهد بود. ابزارهایی برای اندازه گیری نگرش نسبت به علوم توسعه ارائه شده است. یکی از جدیدترین آن ها پرسشنامه نگرش ها نسبت به یادگیری علوم کلرادو مشهور به CLASS است. که در کشور ما برای استفاده پژوهشگران حوزه آموزش و روانشناسی، استانداردسازی نشده است. پژوهش از نوع توصیفی است که مبتنی بر طرح های ابزارسازی و بررسی ویژگی های روان سنجی ابزار است. در این پژوهش از 476 دانش آموز مقطع متوسطه دوم در رشته های تحصیلی تجربی و ریاضی برای بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه مذکور استفاده شده است. از تحلیل عاملی تاییدی به منظور بررسی ساختار عاملی پرسشنامه و از مدل پاسخ مدرج در نظریه سوال پاسخ برای تحلیل گویه ها استفاده شد. تحلیل عاملی تاییدی، همه 8 عامل پرسشنامه را مورد تایید قرار داده ضریب آلفای کرونباخ برای همه عامل ها مقادیری از 701/0 تا 891/0 را شامل می شدند. گویه های پرسشنامه ضمن داشتن برازش مناسب با مدل چند ارزشی پاسخ مدرج دارای پارامترهای تشخیص و پارامتر آستانه مطلوبی بودند. به لحاظ شاخص های کلاسیک اندازه گیری همچون پایایی و روایی سازه و همچنین پارامترهای برآورد شده در نظریه سوال پاسخ، گویه ها و ساختار این پرسشنامه مطلوب ارزیابی می شود و پژوهشگران کاربرد نسخه فارسی این پرسشنامه را برای بررسی نگرش ها درباره علوم به خصوص فیزیک مناسب می دانند.
۷.

تحول و تغییر در آموزش فیزیک

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره دوم پاییز ۱۳۹۵ شماره ۳ (پیاپی ۴) 37 - 45

کلیدواژه‌ها: مقیاس جهانی تحول آموزش فیزیک فیزیک مجازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۷ تعداد دانلود : ۳۵۹
منظور ما صریحاً از آموزش موثر فیزیک چیست؟ این آموزشی است که راه دانش آموزان را به سوی فکر کردن در مورد فیزیک و حل مسائل فیزیک تغییر می دهد. و به آنها انگیزه می دهد بیشتر مثل کارشناسان فیزیک فکر کنند. کارشناسان محتوی فیزیک را به عنوان ساختاری منسجم از مفاهیم کلی می بینند که طبیعت را توصیف می کند و به وسیله ی آزمایش ها ثابت شده است و آنها از روش حل مسئله ی محتوا محور سیستماتیک که قابل اجرا برای طیف گسترده ای از مسائل است استفاده می کنند. اکثر مردم (نوآموزان) فیزیک را بیشتر به صورت قسمت های جدا از هم اطلاعات که به دست دانشمندان نوشته شده اند و هیچ ربطی به جهان واقعی ندارند، می بینند. برای نوآموزان، یادگیری فیزیک صرفاً به معنی یادسپاری اطلاعات و حل مسائل با دستورالعمل هاست که در حالت های بسیار خاص صدق می کنند و این ،اولین جنبه ی یادگیری، درک ذهنی، با وسعت زیاد مطالعه شده و بخصوص به فیزیک مربوط است،
۸.

اثربخشی کلاس معکوس بر راهبردهای انگیزشی برای یادگیری مفاهیم فیزیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تربیتی سال شانزدهم زمستان ۱۳۹۹ شماره ۵۸ 189 - 216

کلیدواژه‌ها: یادگیری معکوس آموزش فیزیک راهبردهای انگیزشی باورهای انگیزشی راهبردهای خودتنظیمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۵ تعداد دانلود : ۲۸۲
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر روش کلاس معکوس بر راهبردهای انگیزشی برای یادگیری درس فیزیک به دانش آموزان بود. روش پژوهش شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون -پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایه دهم شهر تهران در سال تحصیلی 97-1396 تشکیل می دادند. نمونه آماری پژوهش شامل 50 دانش آموز پایه دهم رشته ریاضی بودند که از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش نیز پرسشنامه استاندارد راهبردهای انگیزشی برای یادگیری پینتریچ و دی گروت(1990) بود. پایایی پرسشنامه راهبردهای انگیزشی برای یادگیری به روش آلفای کرونباخ 81/0 به دست آمد. به منظور تحلیل داده ها از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که روش کلاس معکوس موجب افزایش باورانگیزشی و راهبردهای خودتنظیمی نسبت به گروه کنترل در یادگیری مفاهیم فیزیک می شود. با توجه به نتایج به دست آمده از پژوهش، به کارگیری روش کلاس معکوس موجب افزایش راهبردهای انگیزشی برای یادگیری درس فیزیک می شود. این روش برای آموزش مفاهیم فیزیک جهت ارتقاء راهبردهای انگیزشی توصیه می شود
۹.

بررسی و تحلیل بد مفهومش های دانشجومعلمان جدید الورود رشته آموزش فیزیک

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره هفتم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۲۴) 84 - 94

کلیدواژه‌ها: بد فهمی دانشجو معلم آموزش فیزیک فیزیک مفهومی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۲۰
ایجاد بد فهمی ها و یاد نگرفتن مفهومی مطالب پایه ای دانش آموز را در درک و توجیه و ادامه مسیر علمی به مشکل می اندازد. هنگامی که باورهای افراد و نظریه های علمی با هم مغایرت داشته باشند، بد فهمی ها را ایجاد میکنند. اگر چه علت دقیق به وجود آمدن بد فهمی ها هنوز ناشناخته است، اما محتوای درس، باورهای قبلی دانش آموز و روش تدریس در به وجود آوردن بد فهمی ها نقش دارند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی بدفهمی ها و استدلالهای دانشجویان ترم اول رشته آموزش فیزیک است. نمونه مورد مطالعه، ۵۰ نفر از دانشجو- معلمان رشته آموزش فیزیک ترم اول پردیس شهید رجایی شیراز بود. در این پژوهش به منظور شناسایی بدفهمی های مباحث متفاوت فیزیک در بین دانشجو- معلمان رشته آموزش فیزیک، پرسش نامه ای در اختیار جامعه آماری قرار گرفت و پس از جمع آوری پاسخ ها، دلایل بدفهمی های مباحث متفاوت مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.
۱۰.

مروری بر تأثیرات یادگیری خرد بر سطح یادگیری

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش علوم تجربی سال اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 1 - 8

کلیدواژه‌ها: یادگیری خرد آموزش فیزیک آموزش سنتی سطح یادگیری دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱
اهداف: بررسی تاثیر یادگیری خرد بر سطح یادگیری دانش آموزان روش : در این مطالعه دو دسته از دانش آموزان مقطع نهم دبیرستان غیرانتفاعی امام رضا (ع) مشهد مورد بررسی قرار گرفتند. یک دسته از دانش آموزان تحت آموزش سنتی و دسته دیگر تحت آموزش با استفاده از یادگیری خرد (کلیپ های آموزشی، گیف، کارتون، بازی، داستان کوتاه، خلاصه کتاب) درس فیزیک قرار گرفتند. تعداد هر دسته از دانش آموزان ده نفر می باشد. سپس بعد از دو هفته از دانش آموزان، آزمون گرفته شد و نتایج آزمون مقایسه شد. یافته ها: طبق نتایج به دست آمده آموزش با استفاده از یادگیری خرد باعث ارتقای سطح یادگیری دانش آموزان شده است و دانش آموزانی که از یادگیری به روش خرد بهره مند شده اند؛ نتایج بهتری نسبت به دانش آموزانی که از یادگیری سنتی بهره مند شده اند، نشان دادند. همچنین نمرات ضعیف در دانش آموزانی که از یادگیری سنتی بهره بردند بیشتر از دانش آموزانی که از یادگیری خرد بهره بردند مشاهده شده است. نتیجه گیری: نتایج نشان می دهد آموزش با استفاده از یادگیری خرد باعث ارتقای سطح یادگیری دانش آموزان شده است.
۱۱.

تدریس درس فیزیک جدید به دانشجویان با رویکرد مبتنی بر استفاده از ماهیت علم

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش علوم تجربی سال اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 27 - 34

کلیدواژه‌ها: ماهیت علم فیزیک آموزش فیزیک فیزیک جدید

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۰ تعداد دانلود : ۱۴۸
در این مقاله به بررسی تأثیر تدریس مبتنی بر استفاده از ماهیت علم بر میزان جهان بینی علمی و دانش علمی دانشجویان در درس فیزیک جدید می پردازیم. در طی این پژوهش دانشجویان در کلاس درس فیزیک جدید در گروه آزمایش، علاوه بر محتوای درسی با مباحثی همچون تأثیرات فرهنگی، اجتماعی بر فیزیکدانان دوره جدید، مراحل دستیابی به قوانین علمی در دوره فیزیک جدید، تغییرپذیری علم با مقایسه فیزیک کلاسیک در برابر فیزیک جدید نیز آشنا می شوند. این روش تحقیق از نوع پژوهش کاربردی و شبه آزمایشی است که درگروه آزمایش آموزش مبتنی بر ماهیت علم در تدریس مباحث فیزیک جدید لحاظ شده است و برای گروه کنترل شیوه متداول تدریس این درس در نظر گرفته شده است. برای اندازه گیری و مقایسه میزان جهان بینی علمی و دانش علمی دانشجویان از پیش آزمون و پس آزمون استفاده شد. در نهایت مشخص شد که علاوه بر تغییر جهان بینی علمی دانشجویان گروه آزمایش، دانش علمی آنها نیز در درس فیزیک جدید نسبت به گروه کنترل بیشتر است.
۱۲.

بررسی تأثیر آموزش پیش سازمان دهنده های دانش ریاضی بر پیشرفت تحصیلی درس فیزیک دانش آموزان دوره دوم متوسطه

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش علوم تجربی سال اول پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱ 63 - 72

کلیدواژه‌ها: آموزش فیزیک پیش سازمان دهنده های ریاضی یادگیری فیزیک پیشرفت تحصیلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۹۱ تعداد دانلود : ۱۴۲
این پژوهش با هدف بررسی تأثیر آموزش پیش سازمان دهنده های دانش ریاضی بر پیشرفت تحصیلی درس فیزیک، بعد از بررسی کمبودهای کتب درسی ریاضی برای آموزش پیش نیازها، شناسایی اشتباهات ریاضی رایج در حل مسائل فیزیک و تنظیم محتوای آموزشی مناسب، در یک دوره نه جلسه ای آموزشی- ترمیمی،مفاهیم ریاضی ضروری و موثر برای درک و حل مسائل فیزیک شناسایی و  تحلیل شدند.  پس از آن به شیوه شبه آزمایش با گروه کنترل و  پیش آزمون و پس آزمون و استفاده از آزمون t وابسته اثربخشی آموزش پیش نیازها بر پیشرفت تحصیلی درس فیزیک مورد آزمون قرار گرفت. جامعه پژوهش کلیه دانش آموزان دختر پایه های دهم و یازدهم مقطع متوسطه دوم، رشته علوم تجربی شهرستان بجستان در سال تحصیلی 99-98 می باشند و نمونه مورد نظر، 32 نفر از دانش آموزان پایه های دهم و یازدهم رشته علوم تجربی در شهرستان بجستان می باشند که به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شده اند. نتایج حاصل از تحلیل داده ها نشان داد، تفاوت بین نمرات پیش آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش معنی دار است.
۱۳.

بررسی تأثیر آموزش فیزیک با رویکرد مدل سازی بر بهبود یادگیری و رفع کج فهمی های دانش آموزان

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال نهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 272 - 254

کلیدواژه‌ها: آموزش فیزیک مدل سازی یادگیری کج فهمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۹ تعداد دانلود : ۱۵۷
هدف: تمام پیشرفت ها و دستاوردهای بشری محصول یادگیری است. با توجه به اهمیت آموزش علوم، استفاده از روش های نوین تدریس برای یادگیری مفهومی فراگیران ضروری است. یکی از این روش ها، روش تدریس با رویکرد مدل سازی است که در آن، برای تشریح مباحث درسی از مسائل دنیای واقعی استفاده می شود و دانش آموزان به صورت گروهی این مسائل را حل می کنند که می تواند به درک مفهومی مطالب منجر شود. هدف از پژوهش حاضر، بررسی تاثیر آموزش مفاهیم فیزیک به روش مدل سازی بر بهبود یادگیری و رفع کج فهمی های دانش آموزان است. روش: برای این منظور یک نمونه با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای به حجم 40 نفر از جامعه آماری دانش آموزان پسر سال دوم تجربی شهرستان دامغان انتخاب شد و به طور تصادفی ساده در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای سنجش یادگیری و رفع کج فهمی های دانش آموزان از آزمون محقق ساخته که روایی و پایایی آن سنجیده شده، استفاده گردید. در تحلیل داده ها از شاخص های آمار توصیفی، تحلیل استنباطی کواریانس، آزمون کلموگراف اسمیرنوف و خی دو استفاده شد. یافته: نتایج این پژوهش نشان داد که آموزش به روش مدل سازی بر بهبود یادگیری و اصلاح کج فهمی ها تاثیر مثبت دارد. در واقع نتایج تحقیق حاکی از آن است که با مدل سازی می توان فرآیند شکل گیری ساختار دانش در فراگیران را بهبود بخشید و میزان درک آنها را از مفاهیم علوم افزایش داد که می تواند برای مدرسان علوم تجربی و متولیان آموزش علوم حائز اهمیت باشد.
۱۴.

بررسی تأثیر آموزش تاریخ علم فیزیک بر درک دانشجو- معلمان از فرایند مدل سازی در فیزیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۷ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴۸ ۱۸۲-۱۶۳

کلیدواژه‌ها: تاریخ علم فیزیک یادگیری شناختی آموزش فیزیک مدل سازی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۸ تعداد دانلود : ۱۴۸
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر آموزش تاریخ علم فیزیک بر درک دانشجو- معلمان از فرایند مدل سازی در فیزیک است. روش این پژوهش، کاربردی و شبه آزمایشی در طرح مقایسه گروههای ایستا با اجرای پس آزمون است. جامعه آماری پژوهش همه دانشجو- معلمان دختر سال آخر رشته آموزش فیزیک دانشگاه فرهنگیان کل کشور بودند. نمونه آماری پژوهش نیز دانشجو- معلمان سال آخر رشته آموزش فیزیک مرکز شرافتِ پردیس نسیبه دانشگاه فرهنگیان در استان تهران بودند. گروه آزمایش دانشجو- معلمانی بودند که به عنوان واحد انتخابی درس تاریخ علم فیزیک را انتخاب کرده اند، در حالی که دانشجو- معلمان گروه کنترل این درس را انتخاب نکرده اند. برای گردآوری داده ها به منظور سنجش درک دانشجو- معلمان از مدل سازی در فیزیک و سطح یادگیری شناختی آنها از پرسشنامه چهارگزینه ای در پس آزمون استفاده شده که سؤالات آن متناظر با سطوح مختلف یادگیری شناختی تنظیم شده است. برای تأیید روایی سؤالات پرسشنامه از نظرات اساتید آموزش فیزیک و تاریخ علم استفاده شده و برای تأیید پایایی آزمون نیز ضریب پایایی نهایی در پس آزمون در محدوده مورد تأیید قرار گرفته است. برای تجزیه و تحلیل آماری و آزمودن فرضیه ها نرم افزار SPSS و برای تحلیل داده ها با توجه به نرمال بودن داده ها و برقراری سایر شرایط، از آزمون دونمونه ای T مستقل استفاده شده است. نتیجه این آزمون نشان داده که فرضیه تحقیق مورد تأیید است و دانشجو- معلمانی که واحد درسی تاریخ علم فیزیک را با موفقیت گذرانده اند نسبت به دانشجو- معلمان مشابهی که این واحد درسی را نگذرانده اند، درکی بهتر از فرایند مدل سازی در روش علمی دارند.
۱۵.

بررسی اثر آموزش کلاس معکوس بر نگرش و مهارت یادگیری خود راهبر دانش آموزان در درس فیزیک

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش علوم تجربی سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 1 - 9

کلیدواژه‌ها: آموزش معکوس یادگیری خودراهبر آموزش فیزیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۱۵۰
پژوهش حاضر باهدف بررسی اثر آموزش به روش کلاس معکوس بر نگرش و مهارت یادگیری خود راهبر دانش آموزان در درس فیزیک انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون همراه با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش کلیه دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهرستان سربیشه در سال تحصیلی 98-99 بودند که به دلیل طولانی بودن مدت اجرای پژوهش یک مدرسه به عنوان نمونه انتخاب و در هر پایه تحصیلی دو گروه به صورت تصادفی (۱۵ نفر گروه کنترل و ۱۵ نفر گروه آزمایش در هر پایه تحصیلی) تعیین شدند. ابزار پژوهش شامل پرسش نامه یادگیری خود راهبر فیشر و همکاران (۲۰۰۱) با ضریب آلفای کرونباخ 0.91 و روش مصاحبه برای بررسی نگرش دانش آموزان نسبت به رویکرد آموزشی کلاس معکوس در درس فیزیک بود. در طول سال تحصیلی روش آموزش کلاس معکوس برای گروه آزمایش و روش آموزش سنتی برای گروه کنترل اجرا شد و سپس پس آزمون و مصاحبه به عمل آمد. داده های پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و آمار استنباطی (آزمون لون، همگنی شیب رگرسیون و تحلیل کوواریانس) در محیط نرم افزار آماری Spss-25 مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفتند. یافته های پژوهش نشان داد که آموزش به روش کلاس معکوس بر مهارت یادگیری خود راهبر دانش آموزان تأثیر مثبتی دارد و نگرش دانش آموزان نسبت به این روش در تدریس درس فیزیک مثبت بوده است. یافته های این پژوهش علاوه بر استفاده معلمین درس فیزیک و سایر دروس، در سطح سیاست گذاری آموزشی نیز می تواند مورداستفاده قرار گیرد تا آن ها را در بهبود و اصلاح برنامه های درسی یاری رساند.
۱۶.

سنجش تفاوتهای جنسیتی در مدل خودپنداره تحصیلی درس فیزیک(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی سال ۲۹ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱ 81 - 102
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۲۰
خود پنداره تحصیلی سازه ای چند بعدی است ، که به طور خاص در هر حوزه درسی تعریف و اندازه گیری می شود. هدف این پژوهش بررسی رابطه خودپنداره تحصیلی درس فیزیک و جنسیت در دانش آموزان ایرانی است. داده ها از نمونه ای 603 نفری دانش آموزان پسر و دختر در رشته های تجربی و ریاضی پایه های تحصیلی دهم تا دوازدهم دبیرستان های متوسطه ایران گردآوری شدند. برای هنجاریابی پرسشنامه خودپنداره تحصیلی فیزیک از تحلیل عاملی تاییدی و تحلیل روایی ظاهر و محتوایی استفاده شد. یافته ها نشان داد پرسشنامه خودپنداره تحصیلی فیزیک روایی سازه مطلوبی داشت و همچنین روابط بین خودپنداره تحصیلی فیزیک و جنسیت دانش آموزان معنادار و قابل توجه است ساختار مدل خودپنداره تحصیلی فیزیک بین پسران و دختران متفاوت عمل می کند و دانش آموزان دختر از نمره خودپنداره تحصیلی پایینی نسبت به پسران برخوردار هستند. پیشنهاد می شود در تدریس درس فیزیک به تفاوتهای جنسیتی توجه شده و مداخله لازم برای بهبود خودپنداره تحصیلی در درس فیزیک در مدارس ایران انجام پذیرد.
۱۷.

بازسازی یک رویکرد آموزشی-تفکری برای یادگیری مفهومی نظریه نسبیت خاص(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره ۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۱) 1 - 6

کلیدواژه‌ها: آموزش فیزیک بدمفهومش های نسبیت نظریه نسبیت خاص فیزیک مدرن

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۸۲
اخیرا نشانه هایی از علاقه دبیران فیزیک و مولفان کتب درسی برای گنجاندن موضوعات مختلف فیزیک مدرن به ویژه نظریه نسبیت خاص اینشتین در کتب دبیرستان همراه با علاقه روزافزون دانش آموزان متوسطه و تعدد سوالات آنها در این زمینه، دیده می شود. در نتیجه فرصت ها و چالش های پیش رو برای یافتن رویکردهای آموزشی مناسب برای غلبه بر مشکلات یاددهی-یادگیری مفاهیم نظریه نسبیت خاص احساس می شود. رویکردی که به تقویت درک مفهومی و به دست آوردن انگیزه و اعتماد به نفس و نگرش نسبت به این مفاهیم بیانجامد. آنچه از اظهار نظر دبیران فیزیک مقطع دبیرستان و حتی اساتید دانشگاه در مورد دانشجویان رشته فیزیک متوجه می شویم این است که همه آنها در سطوح مختلف آموزشی ، مشکلات یادگیری و بکار گیری چارچوب مرجع را تجربه می کنند که این موضوع، بنیاد درک نسبیت خاص می باشد. در تحقیق حاضر ضمن مرور بدمفهومش های شناخته شده ی در فراگیری این نظریه، یک رویکرد آموزشی-تفکری برای آموزش نظریه نسبیت خاص به دانشجویان دوره کارشناسی، دوره ضمن خدمت معلمان و همچنین دانش آموزان علاقه مند دوره متوسطه پیشنهاد شده است.
۱۸.

دخالت دادن دانش آموزان منفعل در امر یاددهی یادگیری به کمک روش تدریس بارش فکری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم پایه دوره ۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳ (پیاپی ۳۲) 34 - 40

کلیدواژه‌ها: بارش فکری دانش آموزان منفعل آموزش فیزیک

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴ تعداد دانلود : ۹۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی اثر روش تدریس فعال بارش فکری بر روی دانش آموزان منفعل انجام شده است. جامعه آماری مورد نظر 10 نفر از دانش آموزان منفعل کلاس دهم تجربی دبیرستان نمونه دولتی حجاب در استان بوشهر بوده اند. یکی از ﭘیﺎمد های ﻣﻬﻢ اﺟﺮای روش بارش فکری در ﻣﺪارس ایﻦ اﺳﺖ که داﻧﺶ ﺁﻣﻮزان ﻣیﺁﻣﻮزﻧﺪ در ﻓﺮایﻨ ﺪ ﺁﻣﻮزش ﺑﻪ ﮔﻮنه ای ﻓﻌﺎل درگیر شوند و ﺑ ﺎ ﺷ یﻮﻩای واﮔﺮایﺎﻧﻪ، ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع های ﺁﻣﻮزﺷی در ﻣﺪرﺳﻪ و حتی روی ﺪاد های زﻧ ﺪﮔی واﻗﻌ ی رو ﺑ ﻪ رو ﺷ ﻮﻧﺪ. ﺑﻪ ایﻦ ﺗﺮﺗیﺐ، ﺳﻮق دادن ﺁﻧﺎن ﺑﻪ شرکت در ای ﻦ ﺟﻠ ﺴﺎت ﺑ ﺎ اﻧﺘﻘ ال آموخته هایشان ﺑﻪ محیط ﺁﻣﻮزﺷی و حتی زﻧﺪﮔی واﻗﻌی، می ﺗﻮاند ﺑﻪ رﺷﺪ ﺧﻼﻗیﺖ و داشتن تجربه ه ﺎی ﺧ ﻼق در ﺁن ها در زﻣیﻨﻪ های مختلف اﻣیﺪوار بود.
۱۹.

کیفیت بخشی آموزش مجازی فیزیک با طراحی محتواهای آموزشی بر اساس اصول نظریه بار شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره ۱۲ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴ (پیاپی ۳۷) 111 - 133

کلیدواژه‌ها: آموزش فیزیک نظریه بارشناختی اصول طراحی آموزشی چندرسانه ای آموزش الکترونیکی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۸ تعداد دانلود : ۷۱
قصد بر آن است که تأثیر محتواهای الکترونیکی در زمینه فیزیک که بر اساس اصول نظریه بارشناختی جهت آموزش مجازی طراحی شده اند، را بر پیشرفت تحصیلی، میزان یادداری و بارشناختی ادراک شده توسط دانش آموزان بررسی کنیم. روش پژوهش شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه نهم دوره متوسطه اول منطقه ۱۷ استان تهران است که در سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ مشغول به تحصیل بودند. نمونه پژوهش به شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای و با حجم ۱۲۰ نفر انتخاب شد. داده های پیشرفت تحصیلی و یادداری به کمک یک آزمون پیشرفت تحصیلی محقق ساخته جمع آوری گردید. برای اندازه گیری میزان بارشناختی ادراک شده توسط دانش آموزان، از پرسش نامه سنجش بارشناختی محقق ساخته استفاده شد که بر اساس مقیاس درجه بندی ذهنی پاس و ون مرینبوئر (۱۹۹۳) طراحی شده بود. در تحلیل داده های آماری، تحلیل کوواریانس و آزمون تی مستقل بکار گرفته شد. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس برای پیشرفت تحصیلی نشان داد، طراحی محتوای الکترونیکی مبتنی بر نظریه بارشناختی، سبب بهبود پیشرفت تحصیلی دانش آموزان گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل می شود. نتیجه آزمون تی مستقل برای آزمون یادداری نشان می دهد، بین گروه کنترل و آزمایش در میزان یادداری آنها تفاوت معناداری وجود دارد. همچنین نتیجه آزمون تی مستقل برای پرسش نامه بارشناختی نشان داد که گروه آزمایش بارشناختی ادراکی کمتری را نسبت به گروه کنترل گزارش کرده اند. نتایج حاکی از آن است که رعایت اصول نظریه بارشناختی در طراحی محتوای آموزشی، تأثیر قابل توجهی بر پیشرفت تحصیلی، افزایش میزان یادداری و کاهش بارشناختی ادراک شده توسط دانش آموزان دارد.
۲۰.

بهینه سازی آموزش مجازی درس فیزیک با رویکرد شناختی ازمنظر خبرگان آموزشی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویکردهای نوین آموزشی سال ۱۸پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۳۸) 1 - 32

کلیدواژه‌ها: آموزش فیزیک رویکرد شناختی آموزش مجازی بهینه سازی کلاس درس خبرگان آموزشی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵ تعداد دانلود : ۳۸
نتایج تحقیقات متعدد نشان می دهد دانش آموزان به راحتی با درس فیزیک ارتباط برقرار نمی کنند و فرایند یادگیری این درس در مدارس به چالشی برای مدرسان و فراگیران تبدیل شده است. استفاده از رویکردهای نوین تدریس درحال حاضر بسیار مورد توجه خبرگان آموزشی قرار گرفته که یکی از این رویکردها، رویکرد شناختی در آموزش است. با فراگیرشدن آموزش مجازی در آموزش رسمی، چالش هایی در کلاس های درس فیزیک مشاهده شده است؛ بنا براین، پژوهش حاضر، با هدف بهینه سازی یک کلاس درس مجازی فیزیک مبتنی بر رویکرد شناختی انجام شده است. این پژوهش با رویکرد کیفی و روش پدیدارشناختی انجام شد و جامعه آماری آن استادان حوزه فیزیک و آموزش در دو شهر تهران و مشهد، در سال 1401 بود. نمونه گیری با روش هدفمند انجام شد و داده ها با استفاده از مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته گردآوری شد که تا مرز اشباع اطلاعاتی ادامه داشت و سپس براساس الگوی کلایزی (1978) تحلیل شد. یافته های این پژوهش در نُه مقوله طبقه بندی شد که شامل فرصت ها، چالش ها و راهکارهای رفع چالش های آموزش مجازی فیزیک، همچنین، الگوهای تدریس، شیوه های آموزشی، روش ها و فنون تدریس، نظام تکالیف و ارزشیابی مناسب، راهکارهای مدیریت کلاس و راهکارهای تقویت راهبردهای شناختی دانش آموزان برای آموزش مجازی فیزیک است. در نهایت با استفاده از نتایج به دست آمده بهترین الگوها، روش ها، فنون تدریس و ارزشیابی جهت بهینه سازی کلاس های مجازی درس فیزیک با رویکرد شناختی معرفی شد که دبیران فیزیک و همچنین، دبیران علوم پایه می توانند از آن بهره بگیرند.