آگاهی های فراشناختی

هدف از این پژوهش بررسی رابطه بین آگاهی های فراشناختی با خودپنداره تحصیلی، نگرش نسبت به مدرسه و سازگاری اجتماعی دانش آموزان پسر سال اول متوسطه شهرستان سرپل ذهاب می باشد. جمع آوری داده های پژوهشی به شیوه میدانی و با مراجعه به آزمودنی ها و انتخاب نمونه از جامعه آماری صورت گرفته است و نیز اطلاعات مربوط به چارچوب نظری و مباحث تئوری آن با مراجعه به منابع علمی و به شیوة کتابخانه ای انجام شده است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه دانش آموزان سال اول پسر روزانه (دولتی) مدارس متوسطه شهرستان سرپل ذهاب که در سال تحصیلی 92-91 مشغول به تحصیل بوده اند می باشد. تعداد این دانش آموزان برابر 530 نفر می باشد. پس از هماهنگی های لازم با اداره آموزش و پرورش سرپل ذهاب و با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای 223 نفر به صورت تصادفی انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری پژوهش شامل: پرسشنامه آگاهی های فراشناختی شراو ودنیسون (M.A.I)، پرسشنامه خودپنداره تحصیلی مارش (ASCQ)، پرسشنامه نگرش نسبت به مدرسه (ASSA-R)، آزمون شخصیت کالفرنیا بود. پس از پر کردن پرسشنامه ها، پرسشنامه ها جمع آوری گردید و اطلاعات بر اساس هر پرسشنامه دسته بندی گردیدو داده ها از طریق همبستگی پیرسون تجزیه و تحلیل شد و نتایج زیر به دست آمد: بین آگاهی های فراشناختی و خودپنداره تحصیلی دانش آموزان پسر سال اول متوسطه شهرستان سرپل ذهاب در سطح معنی داری 001/0 رابطه وجود دارد. بین آگاهی های فراشناختی و نگرش نسبت به مدرسه دانش آموزان پسر سال اول متوسطه شهرستان سرپل ذهاب در سطح معنی داری 001/0 رابطه وجود دارد. بین آگاهی های فراشناختی و سازگاری اجتماعی دانش آموزان پسر سال اول متوسطه شهرستان سرپل ذهاب در سطح معنی داری 001/0رابطه وجود دارد.

یکی از عوامل تبیین پیشرفت تحصیلی دانش آموزان، آگاهی های فراشناختی است. منظور از فراشناخت، آگاهی فرد از فرایندهای شناختی و کنترل و تنظیم شناخت خود است. پژوهش حاضر به بررسی مقایسه ای ابعاد آگاهی های فراشناختی دانش آموزان دوره راهنمایی از لحاظ پایه تحصیلی، جنسیت، نوع مدرسه و ناحیه آموزشی می پردازد.  جامعه آماری، کلیه دانش آموزان دوره راهنمایی تحصیلی مدارس شهر شیراز به تعداد 65339 بود که از آن میان، به روش تصادفی خوشه ای مرحله ای، تعداد 551 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه آگاهی های فراشناختی(M.A.I) استفاده شد.  یافته ها نشان داد که دانش آموزان در کل دارای میانگین78/3 از 5 هستند. نتایج در مورد مؤلفه های فرعی آگاهی های فراشناختی نشان داد که میانگین دانش فراشناختی دانش آموزان (83/3) از میانگین کنترل فراشناختی (74/3) آنان بیشتر است. بین آگاهی های فراشناختی دانش آموزان با توجه به جنسیت و ناحیه آموزشی، تفاوت معنادار وجود داشت. در برخی از مؤلفه های آگاهی فراشناختی، با توجه به نوع مدرسه، تفاوت معنا دار مشاهده گردید، اما بین آگاهی های فراشناختی دانش آموزان بر حسب پایه های تحصیلی، تفاوت معنا دار نبود.  با توجه به اهمیت آگاهی های فراشناختی برای موفقیت تحصیلی، اهتمام برنامه ریزان و مؤلفان کتب درسی به آگاهی های فراشناختی، ضروری به نظر می رسد.