مطالب مرتبط با کلیدواژه

فراشناخت


۱۲۱.

اثربخشی درمان بین فردی فراشناختی بر بهبود الگوهای ارتباطی ناکارآمد زوجین و افزایش سازگاری زناشویی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رویش روان شناسی سال دهم آبان ۱۴۰۰ شماره ۸ (پیاپی ۶۵) 148-135

کلیدواژه‌ها: الگوهای ارتباطی زوجین سازگاری زناشویی طرحواره های بین فردی فراشناخت درمان بین فردی فراشناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۱۶۵
یکی از مشکلات رایج بین زوجین وجود الگوهای ارتباطی ناکارآمد ا ست که باعث ایجاد تعارض بین زوجین می شود و از آنجایی که وجود افکار و باورهای منفی و شیوه تفسیر زوجین از مشکلات عامل اصلی ایجاد مشکلات ارتباطی می باشند، بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان بین فردی فراشناختی بر بهبود الگوهای ارتباطی ناکارآمد زوجین و افزایش سازگاری زناشویی بود. طرح پژوهش حاضر مطالعه ای نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون – پس آزمون با گروه کنترل و با گزینش تصادفی بود. جامعه آماری این پژوهش را کلیه زوجین شهر اصفهان در سال ۱۳۹۸ که برای کاهش مشکلات زناشویی به مرکز مشاوره ی موج در شهر اصفهان مراجعه کرده بودند، تشکیل داده اند. از این میان 16زوج با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به طور تصادفی به دو گروه آزمایش(8 زوج) و کنترل(8 زوج) تخصیص یافتند. شرکت کنندگان به پرسشنامه الگوهای ارتباطی زوجین (کریستنسن و سالاوی، 1984) و مقیاس سازگاری زناشویی دو عضوی (اسپانیر، ۱۹۷۶) به عنوان پیش آزمون و سپس پس آزمون پاسخ دادند. گروه آزمایش 8 جلسه ی 120 دقیقه ای آموزش رویکرد بین فردی فراشناختی را دریافت کردند. درآمار استنباطی از تحلیل کوواریانس استفاده شد و داده ها با نرم افزار SPSS23 آنالیز گردید. نتایج نشان داد درمان بین فردی فراشناختی باعث بهبود الگوهای ارتباطی ناکارآمد زوجین و افزایش سازگاری زناشویی شده است. بر اساس یافته های پژوهش، پیشنهاد می شود از رویکرد بین فردی فراشناختی برای بهبود الگوهای ارتباطی ناکارآمد بین زوجین و افزایش سازگاری زناشویی استفاده شود.
۱۲۲.

اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر مولفه های شناختی تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت بر خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تازه های علوم شناختی سال ۲۳ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۹۲) ۶۰-۴۸

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی حل مسئله فراشناخت خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۸ تعداد دانلود : ۲۰۸
مقدمه: خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی نقش مهمی در مقابله با موقعیت های چالش برانگیز تحصیلی در محیط مدرسه دارند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی بسته آموزشی مبتنی بر مولفه های شناختی تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت بر خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان بود. روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون، با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان دختر پایه اول دوره متوسطه دوم شهر زنجان در سال تحصیلی 99-1398 بوده اند که از میان آنان 40 دانش آموز به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس خودکارآمدی تحصیلی Morgan-Jinks و پرسشنامه سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و حسین چاری و بسته روان شناختی تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت بود. فرم نهائی بسته آموزشی تدوین شده طی 17 جلسه 90 دقیقه ای به صورت دو جلسه در هفته برای دانش آموزان گروه آزمایش برگزار شد، اما برای گروه کنترل، آموزشی در نظر گرفته نشد. داده ها با استفاده از آزمون تحلیل کوواریانس در نرم افزار SPSS-24 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که بسته آموزشی مولفه های شناختی تفکر انتقادی، حل مسئله و فراشناخت بر خودکارآمدی (001/0P<) و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان تاثیر دارد (001/0P<). به طوری که، میانگین نمرات خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل به طور معناداری افزایش یافته است. نتیجه گیری: با توجه نتایج این پژوهش و تاثیر بسته آموزشی مولفه های شناختی بر خودکارآمدی و سرزندگی تحصیلی دانش آموزان، پیشنهاد می شود جهت افزایش این میزان دو متغیر مهم در دانش آموزان در مدارس دوره های آموزشی مولفه های شناختی علاوه بر دانش آموزان برای مشاوران مدارس و والدین در نظر گرفته شود.
۱۲۳.

مقایسه تأثیر مداخله آموزش بارشناختی با آموزش فراشناخت بر علایم مشکلات رفتاری درونی شده دانش آموزان دختر دوره اول دبیرستان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: کودکان استثنایی سال ۲۲ زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۸۲) ۱۴۰-۱۲۷

کلیدواژه‌ها: بارشناختی فراشناخت مشکلات رفتاری درونی شده

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۹ تعداد دانلود : ۲۳۳
هدف: هدف پژوهش حاضر مقایسه تأثیر مداخله آموزش بارشناختی با آموزش فراشناخت بر علایم مشکلات رفتاری درونی شده دانش آموزان بود روش: روش پژوهش، نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون با گروه کنترل و دو گروه آزمایشی بود. انتخاب نمونه ها هدفمند و انتصاب آنها به گروه ها تصادفی بود. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی چند مرحله ای از بین نواحی شش گانه آموزش و پرورش ناحیه سه شهر اصفهان به صورت تصادفی انتخاب و از بین مدارس ناحیه سه، سه مدرسه انتخاب شدند که تعداد دانش آموزان 320 نفر بودند. سپس با اجرای سیاهه رفتاری کودک آخنباخ بر این دانش آموزان و کسب نمره یک انحراف بالاتر از میانگین، در این سیاهه، به روش نمونه گیری هدفمند 45 دانش آموز انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایشی (آموزش بارشناختی و آموزش فراشناخت) و یک گروه کنترل (بدون مداخله آموزشی) گمارده شدند. سپس به معلمان گروه های آزمایشی آموزش های لازم در زمینه بار شناختی (گروه اول آزمایشی) و فراشناخت (گروه دوم آزمایشی) داده شد. نتایج پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس چند متغیری به دست آمد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد آموزش بارشناختی و آموزش فراشناخت بر کاهش علایم دانش آموزان دارای مشکلات درونی شده تأثیر داشته است (در زمینه تفاوت بین اثربخشی آموزش بارشناختی و آموزش فراشناخت نتایج پژوهش نشان داد که در کاهش علایم دانش آموزان دارای مشکلات درونی شده، تأثیر آموزش بارشناختی بیشتر بوده است). نتیجه گیری: براساس یافته های پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که از آموزش بارشناختی و کاربرد آن در تدریس به وسیله معلمان برای کاهش علایم مشکلات رفتاری درونی شده دانش آموزان استفاده شود. همچنین با توجه به ماهیت سلسله مراتبی آموزش های بارشناختی به برنامه ریزان آموزشی پیشنهاد می شود که استفاده از یافته های این پژوهش در جهت تجدید نظر در برنامه های درسی دانش آموزان را مد نظر قرار دهند.
۱۲۴.

تدوین مدل عملکرد تحصیلی براساس مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی، فراشناخت و ذهن آگاهی با میانجی گری حرمت خود در نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره بیستم زمستان (اسفند) ۱۴۰۰ شماره ۱۰۸ ۲۳۲۶-۲۳۰۷

کلیدواژه‌ها: عملکرد تحصیلی ذهن آگاهی فراشناخت مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی حرمت خود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۴ تعداد دانلود : ۱۵۶
زمینه: مطالعات متعددی به پیش بینی عملکرد تحصیلی بر اساس فراشناخت و ذهن آگاهی و مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی و حرمت خود پرداخته اند. اما پژوهشی که به تدوین مدل عملکرد تحصیلی براساس مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی و فراشناخت و ذهن آگاهی: نقش واسطه ای حرمت خود پرداخته باشد مغفول مانده است. هدف: پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه بین ذهن آگاهی، فراشناخت و مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی بر عملکرد تحصیلی با نقش واسطه ای حرمت خود در دانش آموزان دختر و پسر شهر تهران انجام شد. روش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع همبستگی و معادلات ساختاری بود. بودند که از بین آنها 517 نفر (260 پسر - 257 دختر) به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند. در این پژوهش برای گردآوری داده ها از پرسشنامه ذهن آگاهی فرایبورگ (2006)، پرسشنامه عملکرد تحصیلی درتاج (1383)، پرسشنامه حرمت خود کوپراسمیت (1967)، پرسشنامه فراشناخت ولز (1997) و پرسشنامه مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی تیرگر (1397) استفاده شد. داده ها با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که مسیرهای مستقیم فراشناخت، ذهن آگاهی و مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی با عملکرد تحصیلی معنی دار است (0/01 >p) و اثر مستقیم و غیر مستقیم فراشناخت و عملکرد تحصیلی با میانجی گری حرمت خود (0/20 =p)، ذهن آگاهی و عملکرد تحصیلی با میانجی گری حرمت خود (0/03 =p) و مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی و عملکرد تحصیلی با میانجی گری حرمت خود (0/01 >p) معنی دار است. نتیجه گیری: مدت زمان استفاده از صفحات نمایشی و فراشناخت و ذهن آگاهی در کنار سایر عوامل از جمله حرمت خود نقش کلیدی در عملکرد تحصیلی ایفا می کنند و لزوم توجه به این عوامل در بهبود عملکرد تحصیلی دانش آموزان ضروری است.
۱۲۵.

بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه فراشناخت های قماربازی در میان دانشجویان ایرانی به عنوان جمعیتی بهنجار(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندازه گیری تربیتی سال یازدهم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۴۱ 81 - 95

کلیدواژه‌ها: اختلال اعتیادی اختلال قماربازی فراشناخت پرسشنامه ی فراشناخت های قماربازی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۱۲۱
اختلال قماربازی یک اختلال اعتیادی است که به اندازه ی دیگر اختلال های اعتیادی مورد توجه قرار نگرفته است، از این روی ابزارهای روانسنجی مرتبط با تشخیص و درمان این اختلال محدود است. هدف این پژوهش هنجاریابی پرسشنامه ی فراشناخت های قماربازی در میان دانشجویان بود. شرکت کنندگان در این پژوهش 99 نفر (58 زن و 41 مرد) دانشجوی مقاطع کارشناسی و کارشناسی ارشد بودند که به روش نمونه گیری گوی برفی انتخاب شده بودند. شرکت کنندگان فرمت اینترنتی پرسشنامه ی فراشناخت-های قماربازی و چک لیست اختلال قماربازی را تکمیل کردند. نتایج نشان داد که این پرسشنامه دارای خصوصیات روانسنجی مناسبی است. پایایی این پرسشنامه با همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ 85/0، به روش دونیمه سازی 84/0 به دست آمد؛ پایایی ترکیبی برای مولفه های فراشناخت های مثبت و منفی نیز به ترتیب 86/0 و 84/0 به دست آمد. روایی این پرسشنامه به صورت روایی ملاکی با چک لیست اختلال قمار برای مولفه های فراشناخت های مثبت و منفی 58/0 و 72/0 بود. روایی سازه 95/0، روایی افتراقی در دامنه ی 72/0 تا 93/0 به دست آمد؛ روایی همگرا برای زیرمقیاس های فراشناخت های مثبت و منفی 56/0 و 52/0 و همچنین تک بعدی بودن نشانگرها مورد تائید قرار گرفت؛ و در نهایت فرم 10 سوالی با مدل دو مولفه ای این پرسشنامه با توان پیش بینی 95/0 تائید شد. بر اساس یافته های این پژوهش، پرسشنامه ی فراشناخت های قماربازی یک ابزار استاندارد است که در پژوهش و عمل می تواند مورد استفاده ی پژوهشگران و متخصصان روان شناسی بالینی ای قرار بگیرد که با اختلال قماربازی درگیرند.
۱۲۶.

رابطه باورهای فراشناختی و نمرات دروس طراحی دوره کارشناسی معماری (مطالعه موردی: دانشجویان طراحی معماری 5)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: هویت شهر سال دوازدهم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۳۶ 35 - 46

کلیدواژه‌ها: فراشناخت طراحی معماری باورهای فراشناختی آموزش معماری کارشناسی معماری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۶۱ تعداد دانلود : ۱۴۸
با هدف سنجش امکان تدوین راهبردهای فراشناختی در تدریس طراحی معماری، پژوهش حاضر در صدد سنجش رابطه باورهای فراشناختی و نمرات دانشجویان در دروس مقدمات و طراحی معماری و اسکیس برآمده است. پیمایش مزبور توسط پرسشنامه از 208 دانشجوی طراحی معماری پنج، باورهای فراشناختی، دانش شناختی، تجربه و نمرات دروس مقدمات، طراحی معماری و یک اسکیس خلاقه را مورد پرسش قرار داده است. تحلیل همبستگی و رگرسیون داده ها نشانگر رابطه مثبت و معنادار زیر مقیاس های باورهای مثبت درباره نگرانی، وقوف شناختی و کنترل افکار در نمرات مقدمات و این مقیاس ها به همراه اطمینان شناختی در دروس طراحی معماری و نمره وقوف شناختی در اسکیس است. نتایج نشانگر نقش توانایی های فراشناختی یعنی توان نظم بخشی و کنترل فرآیندهای شناختی در پیشبرد موفقیت آمیز پروژه های طراحی معماری ولی نقش محدود آن در توسعه و پرورش کنش خلاقانه افراد در طراحی است. نتیجه حاضر می تواند مقدمه تدوین راهبردهای فراشناختی آموزش طراحی معماری، به عنوان یک روش آموزشی کارآمد درتدریس و موفقیت دانشجویان باشد.
۱۲۷.

تأثیر آموزش مبتنی بر بازی بر عملکرد، تصمیم گیری و رفتار فراشناختی؛ رویکرد تمرین بازی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: رفتار حرکتی تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۴ 17 - 42

کلیدواژه‌ها: تمرین بازی تصمیم گیری فراشناخت فوتسال

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۰ تعداد دانلود : ۱۶۶
هدف از مطالعه حاضر، شناسایی اهمیت رویکرد تمرین بازی در تصمیم گیری، رفتار فراشناختی و مهارت فوتسال بود. نمونه آماری شامل 30 دانش آموز دختر بود که به دو گروه تقسیم شدند (آموزش سنتی: 15 نفر و تمرین بازی: 15 نفر). نمونه ها سابقه آموزش فوتسال را نداشتند و بطور تصادفی انتخاب شدند. از آزمون مهارت فوتسال برای ارزیابی عملکرد، نرم افزار تصمیم گیری برا ارزیابی تصمیم گیری و از پرسشنامه رفتار فراشناختی برای بررسی رفتار فراشناخت استفاده شد. پروتکل های آموزشی بطور جداگانه برای هر گروه در طی یک دوره 12 هفته اجرا شد. نتایج نشان داد که تفاوت معنی داری بین گروه تمرین سنتی و گروه تمرین بازی در مهارت های پاس، شوت و دریبل وجود دارد. تحلیل ها همچنین تفاوت معنی داری بین دو گروه در تصمیم گیری و رفتارفراشناختی را نشان داد. این اختلافات به نفع گروه تمرین بازی بود. با توجه به یافته ها، می توان نتیجه گرفت که استفاده از آموزش مبتنی بر بازی می تواند مهارت های حرکتی و کارکردهای شناختی فوتسال را بطورهمزمان بهبود بخشد. مطالعه حاضر نشان می دهد مربیان علاوه بر مهارت های حرکتی، می توانند با اجرای رویکرد بازی تاکتیکی، رفتارفراشناختی بازیکنان را در استراتژی آموزشی بهبود بخشیده، که به بازیکنان این امکان را می دهد تا در موقعیت بازی ، توانایی موفقیت در حل مسئله را داشته باشند.
۱۲۸.

بررسی روایی و پایایی سیاهه فراشناخت تدریس معلمان

نویسنده:
منبع: تدریس پژوهی سال نهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ 226 - 200

کلیدواژه‌ها: روایی پایایی فراشناخت تدریس معلمان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۲ تعداد دانلود : ۱۲۳
هدف: مجهز بودن به راهبردهای فراشناختی ازجمله مباحثی است که امروزه در حوزه روان شناسی عملکرد تحصیلی و شغلی بسیار بدان پرداخته می شود و حرفه معلمی نیز از این قاعده مستثنا نیست. ازاین رو انجام تحقیقاتی علمی در حوزه فراشناخت تدریس معلمان ضروری به نظر می رسد و برای این کار وجود ابزار مناسب، شرط و گام اولیه است. بر این مبنا هدف اساسی پژوهش حاضر ترجمه و اعتباریابی سیاهه راهبردهای فراشناختی معلم(TMI) در میان معلمان شهر سنندج و فراهم کردن زمینه ای برای سنجش گستره ای از آگاهی های فراشناختی معلمان کشور بود. روش: طرح پژوهش حاضر از نوع پیمایشی بود. برای این کار 284 نفر از معلمان دوره های ابتدایی و متوسطه اول شهر سنندج به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب و به سؤالات ابزار در مورد راهبردهای فراشناخت تدریس جواب دادند. روایی داده ها با تحلیل عاملی تأییدی و روایی ملاکی سنجش شده و پایایی داده ها با روش های آلفای کرانباخ و باز آزمایی موردبررسی قرار گرفت. یافته ها: یافته ها نشان داد ساختار عاملی تعیین شده برای ابزار برازش قابل قبولی با داده ها دارد و شاخص های نیکویی برازش، مدل را پشتیبانی می کنند. بعلاوه بررسی روایی ملاکی با سیاهه آگاهی فراشناختی (MAI) هم نشان از روایی مناسب ابزار داشت. بررسی پایایی نشان داد ضرایب آلفای زیر مقیاس های ابزار از 70/0 تا 89/0 متغیر هستند که نشانگر همسانی درونی مناسب آن است. اجرای بافاصله ابزار هم نشان از پایایی باز آزمایی بالای ابزار داشت. با این یافته ها به نظر می رسد این سیاهه می تواند ابزار مناسبی برای سنجش فراشناخت تدریس معلمان ایرانی در مقاطع مختلف تحصیلی باشد.
۱۲۹.

رابطه فراشناخت و سرزندگی تحصیلی: نقش واسطه گری راهبردهای تنظیم انگیزش

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره یازدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۰) 477 - 504

کلیدواژه‌ها: دانشجو راهبردهای تنظیم انگیزش سرزندگی تحصیلی فراشناخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۹ تعداد دانلود : ۲۳۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای راهبردهای تنظیم انگیزش در رابطه بین فراشناخت و سرزندگی تحصیلی دانشجویان انجام پذیرفت. شرکت کنندگان پژوهش شامل 336 نفر (170 زن و 166 مرد) از دانشجویان دوره کارشناسی دانشگاه شیراز سال تحصیلی 92-93 بودند که بر اساس روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. این پژوهش از نوع همبستگی است، که در آن رابطه بین متغیرهای پژوهش با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری بررسی شد. به منظور بررسی متغیرهای پژوهش همه شرکت کنندگان مقیاس سرزندگی تحصیلی دهقانی زاده و حسین چاری (1391)، پرسشنامه راهبردهای تنظیم انگیزش والترز (1999)، و مقیاس آگاهی فراشناختی شراو و دنیسون (1994) را تکمیل کردند. برای بررسی پایایی ابزارها از روش آلفای کرونباخ و برای بررسی روایی آن ها از تحلیل عاملی تاییدی استفاده شد. نتایج نشان دادند که پایایی و روایی ابزارها در حد مطلوب است. به منظور بررسی مدل پژوهش از روش مدل سازی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها نشان دادند مدل پیشنهادی با داده های این پژوهش برازش مناسبی دارد. فراشناخت به طور مستقیم توانست سرزندگی تحصیلی را پیش بینی کند. همچنین، فراشناخت از طریق واسطه گری راهبردهای تنظیم انگیزش، به طور غیر مستقیم و معنادار نیز سرزندگی تحصیلی را پیش بینی کرد. بر اساس یافته های این پژوهش، می توان نتیجه گرفت فراشناخت از طریق افزایش به کارگیری راهبردهای تنظیم انگیزش دانشجویان می تواند بر سرزندگی تحصیلی آن ها اثر مثبت بگذارد.
۱۳۰.

مقایسه اثر بخشی آموزش گروهی مفاهیم روانشناسی مثبت گرا و فراشناخت بر میزان اضطراب و تاب آوری نوجوان دختر در قرنطینه پاندمی کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: خانواده درمانی کاربردی دوره دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ (پیاپی ۹) مجموعه مقالات کووید- ۱۹ 309 - 327

کلیدواژه‌ها: اضطراب تاب آوری روانشناسی مثبت گرا فراشناخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۱۸۵
هدف: این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی برنامه آموزش گروهی مداخله روانشناسی مثبت گرا و آموزش فراشناخت بر میزان اضطراب و تاب آوری نوجوانان دختر در قرنطینه پاندمی کرونا انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری بود که مجموعاً 90 نفر دختر نوجوان با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه مساوی (دو گروه آزمایشی و یک گروه گواه هر گروه 30 نفر) جایگزین شدند. گروه آزمایشی آموزش فراشناخت به شکل ترکیبی بسته آموزشی ولز و رابینیا را در هشت جلسه 90 دقیقه ای به صورت هفتگی و گروه آزمایش روانشناسی مثبت گرا بسته ترکیبی چراغیان (1393) و بسته آموزشی (AFMAS) در 9 جلسه 90 دقیقه ای به صورت هفتگی دریافت کردند. هر سه گروه در سه مرحله ی پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری سه ماهه با استفاده از پرسشنامه های میزان اضطراب بک (1990) و تاب آوری کونور- دیویدسون (2003)  مورد ارزیابی قرار گرفتند. داده ها با استفاده از آزمون واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان دادند که آموزش گروهی روانشناسی مثبت گرا (91/10=F، 002/0=P) و فراشناخت (92/11=F، 001/0=P) بر میزان اضطراب و آموزش گروهی روانشناسی مثبت گرا (50/16=F، 001/0=P) و فراشناخت (77/12=F، 001/0=P) بر میزان تاب آوری موثر بود و در میزان تاثیر بین دو آموزش تفاوت معنی داری مشاهده نشد. نتیجه گیری: بنابراین نتیجه گیری شد که هر دو روش آموزش مثبت گرا و فراشناخت بر کاهش میزان اضطراب و افزایش تاب آوری نوجوانان دختر موثر بوده اند
۱۳۱.

اثربخشی درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی انفصالی بر فرانگرانی و تحریف شناختی بین فردی در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ بهار (اردیبهشت) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۰ ۳۶۶-۳۴۹

کلیدواژه‌ها: افسردگی پس از زایمان فراشناخت ذهن آگاهی انفصالی فرانگرانی تحریف شناختی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۱۸ تعداد دانلود : ۲۰۵
زمینه: افسردگی پس از زایمان ممکن است بر میزان دلبستگی مادر و نوزاد و سایر روابط خانوادگی تأثیر گذاشته و حتی تهدیدی برای امنیت و سلامت مادر، نوزاد و سایر فرزندان باشد. با وجود کارآمدی نسبی اغلب شیوه های شناخت درمانی در کنترل یا کاهش علائم افسردگی بعد از زایمان، کاربرد آن به دلیل نقص در تبیین عامل اصلی اختلال و ارائه راهکارهای درمانی مناسب، با کاستی های فراوانی روبرو بوده است. همچینن در زمینه تأثیر درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی انفصالی، بر فرانگرانی، تحریف شناختی و سایر علائم افسردگی بعد از زایمان، تحقیقات کمتری انجام شده است. هدف: این پژوهش با هدف تعیین میزان اثربخشی درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی انفصالی بر فرانگرانی و تحریف شناختی بین فردی در زنان مبتلا به افسردگی پس از زایمان انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر یک مطالعه شبه آزمایشی و به شیوه پیش آزمون - پس آزمون دو گروهی بود. جامعه آماری پژوهش کلیه زنان مراجعه کننده به مرکز سلامت گلستان شهر اردبیل در سال های 98-1397 بودند. روش نمونه گیری در دسترس بود. با استفاده از مقیاس های افسردگی بک (1996) و مقیاس افسردگی پس از زایمان ادینبورگ (1987)، 40 نفر (20 نفر گروه آزمایش و 20 نفر گروه گواه) انتخاب شدند سپس برای گروه آزمایشی، پروتکل درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی انفصالی در طول 8 جلسه در مرکز سلامت گلستان اردبیل، اجرا شده و نتایج براساس مقیاس های فرانگرانی و تحریف شناختی بین فردی، به روش آماری کوواریانس تحلیل شده است. یافته ها: نتایج نشان داد میانگین نمرات پس آزمون فرانگرانی و تحریف شناختی بین فردی در گروه آزمایشی و گروه گواه به طور معناداری متفاوت است. به بیان دیگر فرانگرانی ( 317/62 =F ؛ 0/05 > 0/001 =p ) و تحریف شناختی بین فردی ( 331/39 =F ؛ 0/05 > 0/001 =p ) بعد از مداخله درمانی در گروه آزمایشی به طور معناداری نسبت به گروه کنترل کاهش یافته است. نتیجه گیری: نتایج این تحقیق نشان داد درمان فراشناختی مبتنی بر ذهن آگاهی انفصالی، از طریق بهبود فرآیند تفکر، شناسایی و اصلاح باورهای فراشناختی منفی و ارائه پاسخ های شناختی مناسب، رویکرد درمانی اثربخشی در درمان نشانه های افسردگی پس از زایمان و کاهش فرانگرانی و تحریف شناختی بین فردی است.
۱۳۲.

مقایسه اثربخشی درمان ذهن آگاهی و فراشناخت در بهبود اضطراب، استرس، افسردگی و تنظیم هیجان زنان باردار: مرور سیستماتیک بر تحقیقات انجام شده در ایران

نویسنده:
منبع: پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال چهارم دی ۱۴۰۰ شماره ۴۳ 192 - 187

کلیدواژه‌ها: ذهن آگاهی فراشناخت زنان باردار استرس اضطراب افسردگی تنظیم هیجان مرور سیستماتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۱۱۱
این پژوهش با هدف مقایسه اثربخشی درمان ذهن آگاهی و فراشناخت در بهبود اضطراب، استرس، افسردگی و تنظیم هیجان زنان باردار با استفاده از مرور سیستماتیک بر تحقیقات انجام شده در ایران، صورت گرفت. روش تحقیق مرور سیستماتیک بود. برای یافتن مقالات جستجوی اینترنتی در سایت پایگاه SID و با کلیدواژهای: ذهن آگاهی، فراشناخت و زنان باردار انجام شد. حاصل این جستجو 1442 مقاله علمی بود که با حذف 13 مورد تکراری، در نهایت 1429 مقاله علمی برای بررسی عنوان ها و چکیده ها وارد تحقیق شدند. با بررسی عنوان ها و چکیده ها بر اساس معیارهای خروج، 5 مقاله علمی جهت بررسی انتخاب شدند. یافته ها نشان داد که مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی، اثربخشی مطلوبی بر روی افسردگی، اختلالات هیجانی و تنظیم هیجان در زنان باردار دارند و همچنین مداخلات مبتنی بر فراشناخت، اثربخشی مطلوبی بر بهبود اضطراب، استرس و فرانگرانی های زنان باردار دارند. پیشنهاد می شود که متخصصین بهداشت روان، برای بهبود اختلالات هیجانی و همچنین تنظیم هیجان زنان در دوران بارداری، از مداخلات مبتنی بر ذهن آگاهی استفاده نمایند. همچنین پیشنهاد می گردد برای درمان اضطراب و استرس دوران بارداری، از درمان های مبتنی بر فراشناخت استفاده شود.
۱۳۳.

ارائه مدل علی اختلال وسواسی- بی اختیاری نوجوانان بر اساس انعطاف پذیری روانشناختی و فراشناخت با نقش واسطه ای ذهن آگاهی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال چهاردهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۵۳) 25 - 36

کلیدواژه‌ها: اختلال وسواسی - بی اختیاری انعطاف پذیری روان شناختی فراشناخت ذهن آگاهی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۳ تعداد دانلود : ۱۳۹
مقدمه: اختلال وسواسی- بی اختیاری یکی از اختلال های شایع روانشناختی است که در نوجوانان شیوع نسبتاً بالایی دارد. این اختلال هزینه های اجتماعی و اقتصادی بسیاری را برای افراد مبتلا و جامعه ایجاد می کند و بر کارکردهای اجتماعی، تحصیلی و شغلی این افراد تأثیر می گذارد. پژوهش حاضر با هدف تبیین علائم اختلال وسواسی- بی اختیاری بر اساس انعطاف پذیری روان شناختی و باورهای فراشناخت با نقش واسطه ای ذهن آگاهی انجام گرفته است. روش: پژوهش حاضر مقطعی و از نوع همبستگی بود. 225 نفر از دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم شهرستان الشتر در سال تحصیلی 98-1397با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارجمع آوری داده ها پرسش نامه فراشناخت، پرسش نامه وسواسی- بی اختیاری، پرسش نامه پذیرش و عمل و پرسش نامه ذهن آگاهی بود. برای تجزیه و تحلیل یافته ها از ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: ارزیابی مدل، نشان از برازش قابل قبول مدل فرضی داشت. نتایج تحلیل مدل نشان داد متغیرهای پیشبین انعطاف پذیری روانشناختی و باورهای فراشناخت به صورت مستقیم و غیرمستقیم با میانجی گری ذهن آگاهی بر نشانه های اختلال وسواسی- بی اختیاری دارای تاثیر معنادار بودند (01/0>p ). همچنین متغیر ذهن آگاهی دارای تاثیر مستقیم و معنادار بر اختلال وسواسی- بی اختیاری بود (01/0>p). نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاکی از آن است که انعطاف پذیری روانشناختی و تعدیل باورهای فراشناخت ناکارآمد می توانند نشانه های وسواس را کاهش دهد و در این بین ذهن آگاهی به عنوان متغیر میانجی بخشی از فرایند اثرگذاری در کاهش نشانه های وسواس است.
۱۳۴.

نقش تشخیصی فراشناخت، طرحواره هیجانی و ذهن خوانی در تمایز بین افسردگی یک قطبی و دوقطبی با رویکردی شناختی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:
منبع: روان شناسی تحلیلی شناختی سال دهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹ 63 - 78

کلیدواژه‌ها: فراشناخت طرحواره هیجانی ذهن خوانی افسردگی یک قطبی اختلال دوقطبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۴ تعداد دانلود : ۱۷۰
هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش فراشناخت، طرحواره هیجانی و ذهن خوانی در تمایز بین افسردگی یک قطبی و دوقطبی با تکیه بر رویکردهای شناختی است. روش: پژوهش حاضر به طرح های علّی - مقایسه ای تعلّق دارد. جامعه آماری را کلّیّه افراد مبتلا به افسردگی یک قطبی و اختلال دوقطبی بیمارستان روان پزشکی رازی در سال 1398 تشکیل می دادند. بر اساس معیارهای ورود و خروج، به روش نمونه گیری در دسترس، 65 بیمار در گروه بالینی و 40 نفر در گروه شاهد انتخاب شدند. هر سه گروه با مقیاس باورهای فراشناختی ولز (MCQ، 1997)، مقیاس طوحواره هیجانی لیهی (LESS، 2002) و آزمون ذهن خوانی به وسیله چشم ها بارون- کوهن (RMET، 2001) مورد ارزیابی قرار گرفتند. سپس، داده ها در برنامه SPSS.v21 با استفاده از تحلیل واربانس چندمتغیّره و تحلیل تابع تشخیص تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل واریانس چندمتغیره نشان داد بین سه گروه از نظر متغیرهای فراشناخت (42/34=F، 000/0=P)، طرحواره هیجانی (23/58=F، 000/0=P) و ذهن خوانی (02/13=F، 000/0=P) تفاوت معناداری وجود دارد (01/0>P). با استفاده از تحلیل تابع تشخیص دو تابع شکل گرفت که ارزش ویژه آن ها دو گروه بهنجار و بالینی و یک قطبی و دوقطبی را از هم تفکیک می کند. ماتریس ساختار دو گروه بهنجار و بالینی از طریق متغیر شرم و گناه (321/0=FC) به خوبی قابل تشخیص هستند. همچنین، در تمایز بین افسردگی یک قطبی و اختلال دوقطبی باورهای نگرانی منفی (405/0=FC) و پذیرش احساسات (310/0=FC) نقش مهمّی در تشخیص این دو اختلال از یکدیگر دارند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج به دست آمده می توان گفت عوامل شناختی نقش مهمی در ابتلا به افسردگی یک قطبی و دوقطبی دارند و بر اساس آن می توان افراد مبتلا را از افراد عادی متمایز کرد. مضامین نظری و کاربردی نتایج در پژوهش حاضر مورد بحث قرار گرفته است.
۱۳۵.

بررسی رابطه دشواری در تنظیم هیجان و فرا نگرانی در تحمل ابهام بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی

نویسنده:
منبع: مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت سال نهم ۱۴۰۱ شماره ۵ (پیاپی ۴۴) ۳۹-۲۹

کلیدواژه‌ها: تنظیم هیجان فراشناخت اسکیزوفرنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱ تعداد دانلود : ۱۳۱
مقدمه: اسکیزوفرنی اختلال روانی پیچیده ای است و یکی از متغیرهایی که در افراد اسکیزوفرنی اهمیت دارد خودتنظیمی هیجانی است. از طرف دیگر، مطالعات نشان داده اند که بین اختلال در تنظیم احساسات و عدم تحمل ابهام رابطه وجود دارد. هدف: هدف از این پژوهش بررسی ارتباط تنظیم هیجان و فرا نگرانی در تحمل ابهام بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بود. روش: مطالعه حاضر از نوع مطالعه همبستگی بود و به صورت مقطعی انجام شد. جامعه پژوهش بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی مراجعه کننده به مرکز روانپزشکی فرقانی- نکویی قم در سال ۱۳۹۹-۱۳۹۸ بودند. نمونه پژوهش ۱۴۱ بیمار بستری شده و یا مراجعه کننده به مرکز روانپزشکی بودند که به روش در دسترس انتخاب شدند. جهت جمع آوری اطلاعات از ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ های دشواری در تنظیم هیجان، پرسشنامه فرا نگرانی ولز و ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺗﺤﻤﻞ اﺑﻬﺎم استفاده شد. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل مسیر با برنامه PLS مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: میانگین نمره حیطه دشواری در انجام رفتارهای هدفمند مواقع درماندگی ۲۱/۶۳±۵۴/۱ و میانگین نمره دشواری در مهار رفتارهای تکانشی مواقع درماندگی ۱۹/۲۷±۶۷/۲۷ بود. میانگین نمره تحمل ابهام ۴/۳۲±۲۵/۱۲ بود. بین متغیر های دشواری تنظیم هیجان با فرا نگرانی و دشواری تنظیم هیجان با تحمل ابهام هیچ رابطه معناداری یافت نشد. تنها رابطه معنادار اثر فرا نگرانی بر تحمل ابهام بود (۰/۰۴۹=P). نتیجه گیری: نتایج مطالعه بیانگر ظرفیت کمتری در تحمل ابهام و فرا نگرانی بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بود. پیشنهاد می گردد در درمان بیماران اسکیزوفرنی به این جنبه ها توجه بیشتری گردد.
۱۳۶.

نقش فراشناخت، تحمل ابهام و انعطاف پذیری روانشناختی در پیش بینی تاب آوری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره ۲۱ پاییز (آذر) ۱۴۰۱ شماره ۱۱۷ ۱۸۱۴-۱۷۹۹

کلیدواژه‌ها: فراشناخت تحمل ابهام انعطاف پذیری تاب آوری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۴۹ تعداد دانلود : ۲۹۰
زمینه: تحقیقات نشان می دهد فراشناخت، تحمل ابهام و انعطاف پذیری روانشناختی با رفتار تاب آوری در ارتباط هستند. اما در زمینه ی گستره مطالعات بومی پژوهشی در جامعه مورد تحقیق شکاف تحقیقاتی وجود دارد. هدف: این پژوهش باهدف بررسی نقش فراشناخت، تحمل ابهام و انعطاف پذیری روانشناختی در پیش بینی تاب آوری در همسران شهدای استان البرز انجام شد. روش: روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه همسران شهدا در سال 1401- 1400 بود. 451 نفر از طریق روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های فراشناخت ولز و کاترایت هاتون (2004)، پرسشنامه پذیرش و عمل بوند و همکاران (2007)، پرسشنامه تحمل ابهام بودنر (1960) و پرسشنامه تاب آوری کونور و همکاران (٢٠٠٣) روی آن ها اجرا شد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون تحلیل رگرسیون خطی چندگانه انجام شد. یافته ها: مطابق با تحلیل داده ها متغیرهای انعطاف پذیری روانشناختی (0/37 =β)، تحمل ابهام (0/25 =β)، وقوف شناختی (0/22 =β)، کنترل ناپذیری و خطرناک بودن افکار (0/19- =β)، و اعتماد شناختی (0/13- =β) به ترتیب نیرومندترین پیش بینی کننده های تاب آوری هستند. علاوه بر این، انعطاف پذیری روانشناختی (0/001 ≥p، 7/23 =F)، تحمل ابهام (0/001 ≥p، 10/6 =F) و وقوف شناختی (0/001 ≥p،19/5 =F) پیش بینی افزایش تاب آوری هستند، اما باور به کنترل ناپذیری و خطرناک بودن افکار (0/003 ≥p، 99/2 =F) و اعتماد شناختی (0/012 ≥p، 51/2 =F) پیش بینی کننده کاهش تاب آوری هستند. نتیجه گیری: از یافته های بالا می توان نتیجه گرفت که فراشناخت، تحمل ابهام و انعطاف پذیری روانشناختی با تاب آوری در ارتباط مستقیم است و موجب افزایش تاب آوری می شود. تکرار تحقیقات با نمونه های بیشتر در گروه های دیگر مورد نیاز است.
۱۳۷.

تدوین مدل تفکر انتقادی بر اساس عدالت اخلاقی و توانایی های شناختی با میانجی گری فراشناخت در دانشجویان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روانشناسی تربیتی سال هجدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۴۷ 151 - 136

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی عدالت اخلاقی توانایی های شناختی فراشناخت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۲ تعداد دانلود : ۲۲۳
هدف از پژوهش حاضر تدوین مدل تفکر انتقادی بر اساس عدالت اخلاقی و توانایی های شناختی با میانجی گری فراشناخت در دانشجویان شهر سمنان در سال 1400-1399 بود. بنابراین روش تحقیق از نوع همبستگی و جامعه ی آماری شامل کلیه ی دانشجویان شهر سمنان بودند که براساس دیدگاه نورمن و استرینر(2003) تعداد 300 نفر از آنها با استفاده از روش نمونه گیری بعنوان نمونه انتخاب شدند. نمونه ی موردنظر به پرسشنامه های ریکتس(2003)، فرم کوتاه پرسشنامه ی فراش ناخت ول ز(1997)، توانایی های شناختی نجاتی(1392) و عدالت اخلاقی بیرگر(2012) پاسخ دادند. تجزیه وتحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار Amos و به روش تحلیل مسیر انجام گرفت. یافته ها نشان داد به ترتیب بین فراشناختی، عدالت اخلاقی و توانایی شناختی با تفکر انتقادی 24/0، 45/0 و 21/0 رابطه مثبت معنادار وجود دارد. همچنین نتایج معادلات ساختاری نیز نشان داد توانایی شناختی و عدالت اخلاقی بطور غیرمستقیم با میانجی گری باورهای فراشناختی با تفکر انتقادی ارتباط معناداری وجود دارد؛ همچنین بین تفکر انتقادی و باورهای فراشناخت با عدالت اخلاقی و توانایی شناختی ارتباط مستقیم و معنادار وجود دارد(01/0P<). و مدل مفروض نیز نشان داده است که مدل از برازش مناسب و قابل قبولی برخوردار است. بر اساس یافته های پژوهش ضرورت ترکیب سازه های مختلف در عملکرد فردی مورد تائید قرار گرفت، بنابراین پیشنهاد می شود با تایید روابط فوق آموزش های اساسی از همان اوان کودکی و در مراحل پیش دبستانی مورد توجه متخصصین و برنامه ریزان قرار گیرد.
۱۳۸.

نقش تعامل فراشناخت؛ شاخص های پیشرفت تحصیلی: فراتحلیل مطالعات پژوهشی زیربط در داخل کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش عالی ایران سال پنجم پاییز ۱۳۹۲ شماره ۴ (پیاپی ۲۰)

کلیدواژه‌ها: فراتحلیل راهبردهای یادگیری راهبردهای فراشناختی فراشناخت پیشرفت تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۹۵
در طول دو دهه اخیر محققان زیادی در داخل کشور به بررسی رابطه راهبردهای فراشناختی با شاخصه های پیشرفت تحصیلی در قالب تحقیقات آزمایشی و همبستگی پرداخته اند.بازنگری نتایج این تحقیقات نشان می دهد که تمام یافته های آنها یکسان نبوده است. بنابراین لزوم استفاده از پژوهش فراتحلیل جهت حل تناقض ها و ارائه نتیجه کلی در این حوزه احساس می شود. در همین راستا پژوهش حاضر با هدف ترکیب نتایج کمّی حاصل از پژوهش های همبستگی و آزمایشی در مورد روابط(همزمانی و علی) راهبردهای فراشناختی با پیشرفت تحصیلی طراحی و اجرا شد. برای این منظور از یافته های 56 پژوهش این حوزه داخل کشور استفاده شد که از این مطالعات 114 اندازه اثر به دست آمد. مطالعاتی که در این پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند از دانشگاه ها و مراکز مختلف پژوهشی شامل دانشگاه های شهید رجایی، شهید بهشتی، تربیت معلم تهران، تهران، الزهرا(س)، علامه طباطبایی، تربیت مدرس، شهید چمران اهواز، شیراز، اصفهان، تبریز و پژوهشگاه مطالعات آموزش و پرورش، مرکز اسناد و اطلاعات مدارک علمی ایران و پایگاه های اطلاعاتی SID, noormags, magiran جمع آوری شدند و بعد از بررسی ملاک های ورود و خروج یافته های کمی پژوهش های منتخب با نرم افزار CMA تحلیل شدند. نتایج ترکیبی نشان دادند که راهبردهای فراشناختیدر همه تحقیقات(همبستگی و آزمایشی) رابطه معناداری با پیشرفت تحصیلی فراگیران داشته است و اندازه اثر رابطه این دو متغیر طبق ملاک کوهن در تحقیقات آزمایشی زیاد( ES=0.70) و در تحققات همبستگی متوسط(ES=0.44) ارزیابی شد. همچنین دیگر نتایج جانبی پژوهش نشان دادند که از بین مؤلفه های راهبرد فراشناختی، مؤلفه برنامه ریزی بیشترین تاثیر را بر پیشرفت تحصیلی دارد.
۱۳۹.

پیش بینی شادکامی دانش آموزان بر اساس باورهای فراشناختی و خودکارامدی آنان در مقطع متوسطه اول و دوم فراشبند

نویسنده:
منبع: انگاره های نو در تحقیقات آموزشی سال اول پاییز ۱۴۰۱ شماره ۱ 113 - 123
تعداد بازدید : ۱۲۷ تعداد دانلود : ۹۲
مقدمه و هدف: پژوهش حاضر با هدف پیش بینی شادکامی دانش آموزان بر اساس باورهای فراشناختی و خودکار آمدی آنان در مقطع متوسطه اول و دوم شهرستان فراشبند انجام شد. روش شناسی پژوهش: روش تحقیق از نظر بعد هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی است. وجامعه آماری نیز شامل تمامی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان فراشبند که تعداد دانش آموزان دختر 1650 نفر و دانش اموز پسر 1500 نفر بوده است که جمعا 3150 نفر می باشند . بر اساس روش نمونه گیری در این تحقیق، ازروش نمونه گیری خوشه ای استفاده شده است.که ابتدا از میان مدارس متوسطه دوره اول و دوم ، چندین دبیرستان به صورت تصادفی (6دبیرستان دخترانه و6 دبیرستان پسرانه) انتخاب گردید. و سپس در هر دبیرستان نیز یک کلاس انتخاب شد. در مجموع از بین کل دانش اموزان دختر وپسر، 197دختر و 149 نفر پسر انتخاب گردید. ابزار این تحقیق پرسشنامه گویه ای، پرسشنامه شادکامی آکسفورد ، پرسشنامه فرا شناخت ولز(1997) و پرسشنامه خودکارآمدی دانش آموز جینگ و مورگان (1999) مورداستفاده قرار گرفته است. یافته ها: نشان داد که رابطه بین شادکامی دانش آموزان با باورهای فراشناختی و خودکارآمدی دانش آموزان معنی دار می باشد. (01/0 >P، 419/52=F)، این مدل 24 درصد واریانس باورهای فراشناخت و خودکارامدی را توجیه می کند. ضرایب نیز نشان داد که باورهای فراشناختی و خودکارآمدی، پیش بینی کننده معنی داری در سطح(01/0 >P ) برای شادکامی هستند. بحث ونتیجه گیری: باورهای فرا شناختی و شادکامی می توانند بطور معنی داری شادکامی دانش آموزان را پیش بینی کنند و سهم فراشناخت در این تحقیق بیشتر می باشد.
۱۴۰.

اثربخشی آموزش آگاهی واج شناختی از طریق نرم افزار تلفن همراه بر مهارت های تنظیم رفتار، فراشناخت و بهبود عملکرد خواندن کودکان مبتلابه نارساخوانی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: آموزش و ارزشیابی سال پانزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۹ 37 - 62
تعداد بازدید : ۱۴۲ تعداد دانلود : ۱۱۳
هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش آگاهی واج شناختی از طریق نرم افزار تلفن همراه بر بهبود عملکرد خواندن و مهارت های تنظیم رفتار و فراشناخت در کودکان مبتلابه اختلال یادگیری خاص با اسپسیفایر خواندن بود. روش پژوهش از نوع آزمایشی، تک آزمودنی بود. براین اساس از بین کودکان واجد شرایط پژوهش 3 کودک مبتلابه نارساخوانی به صورت هدفمند انتخاب شدند و آزمون های وکسلر (WISC-IV؛ وکسلر، 2003) و خواندن و نارساخوانی (نما) (کرمی نوری، مرادی؛ 1384). توسط دانش آموزان و پرسش نامه کارکردهای اجرایی بریف (BRiEF؛ گای، گویا، اسکوییس، کنورثی؛ 2000). توسط والدین کودکان اجرا و تکمیل شد. یافته های پژوهش با استفاده از بررسی چشمی نمودارها، درصد بهبودی و اندازه اثر بررسی شدند. نتایج نشان داد که آموزش آگاهی واج شناختی از طریق نرم افزار تلفن همراه سبب بهبود عملکرد خواندن و بالا رفتن مهارت های فراشناخت و تنظیم رفتار در کودکان دختر مبتلابه اختلال یادگیری خاص با اسپسیفایر خواندن می شود. از دستاوردهای این پژوهش، معرفی نرم افزاری آموزشی مبتنی بر آگاهی واج شناختی و برگرفته از خرده آزمون های آزمون آگاهی واج شناختی است که می تواند به عنوان ابزاری مکمل در بخشی از فرایند درمانی– ترمیمی اختلال خواندن و در جهت بهبود توانایی خواندن و مهارت های فراشناخت و کنترل رفتار دانش آموزان دارای اختلال خواندن مفید واقع گردد.