مطالب مرتبط با کلیدواژه
۸۱.
۸۲.
۸۳.
۸۴.
۸۵.
۸۶.
۸۷.
۸۸.
۸۹.
۹۰.
۹۱.
۹۲.
۹۳.
۹۴.
۹۵.
۹۶.
۹۷.
۹۸.
۹۹.
۱۰۰.
معلم
منبع:
مطالعات راهبردی بسیج سال بیستم پاییز ۱۳۹۶ شماره ۷۶
125 - 152
حوزه های تخصصی:
معلمان نقطه آغاز و اساسِ گذار هر تحولی در نظام آموزش وپرورش به شمار می روند. بر همین اساس پژوهش حاضر باهدف شناسایی مؤلفه های مهم اعتلای معلمان و ارائه توصیه های سیاستی به نهادهای سیاست گذار با توجه به تحلیل شکاف وضع مطلوب و وضع موجود، شکل گرفته است. پژوهش حاضر از نوع آمیخته اکتشافی است. در مرحله کیفی با بهره گیری از روش تحلیل مضمون، بیانات مقام معظم رهبری و اسناد بالادستی مرتبط در آموزش وپرورش بررسی شده و مؤلفه های راهبردی اعتلای معلمان استخراج شده و در مرحله کمّی با استفاده از روش تحلیل اهمیت-عملکرد، وضع مطلوب در مقابل وضع موجود مؤلفه های شناسایی شده از منظر سه گروه معلمان، محققان و مجریان ارزیابی و مقایسه شده است. با تحلیل پرسشنامه های سه گروه پاسخ دهنده ضمن تعیین اولویت هر یک از مؤلفه های دوازده گانه از منظر هر یک از طبقات، مشخص شد اگرچه در ارزیابی وضع موجود برخی مؤلفه ها اختلاف نظر مشاهده می شود، اما جایگاه ویژه عوامل مربوط به توانمندسازی معلمان، بعد از مقوله های معیشتی و منزلتی، مورد وفاق نسبی هر سه گروه مخاطب قرار دارد. از سوی دیگر مؤلفه توسعه مشارکت معلمان با اتفاق نظر، هم به لحاظ اهمیت و هم به لحاظ عملکرد در سطح بالاتر از متوسط ارزیابی شده است که از توجه متناسب با جایگاه این مؤلفه از سوی مسئولان حکایت دارد. هر سه گروه، نقش دانشگاه فرهنگیان در اعتلای معلمان را در سطح پایین ارزیابی کرده و بر این باورند که منابع تخصیص یافته در این حوزه فراتر از جایگاه و نقش این مؤلفه بوده و به نوعی اتلاف منابع رخ داده است. بهبود نظام پاداش مبتنی بر تخصص نیز از منظر هر سه گروه دارای اولویت پایین ارزیابی شده است.
تاثیر عدالت ادراک شده وهنجار سازمانی برسرمایه اجتماعی معلمان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تحلیل وضعیت سرمایه اجتماعی در هر جامعه ای امری ضروری و ح ائزاهمیت است. سرمایه اجتماعی متاثر از متغیرهای اجتماعی همچون عدالت و هنجاری موجود در اجتماع می باشد. عدالت درسازمان بیان کنندهبرابری وحفظ رفتاراخلاقی دریک سازمان است. از سوی دیگر الگوی هنجاری حاکم بین افراد می تواند نحوه تعامل افراد را تحت تاثیر قرار دهد. این پژوهش باهدف بررسی تاثیرمداخله ای عدالت سازمانی ادراک شده وهنجارسازمانی برسرمایه اجتماعی معلمان انجام شد. بدین منظور از بین دبیران مقطع متوسطه اول اداره آموزش و پرورش شهرستان ورامین در سال تحصیلی 96-1395 120نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب و به تصادف در گروه های پژوهش گمارش شدند. ابزارهای سنجش شامل متن های کوتاه هالند، و پرسشنامه سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال بود. داده ها با استفاده از تحلیل کوواریانس چندمتغیره با سطح اطمینان 95 درصد تحلیل شد. نتایج نشان داد که عدالت سازمانی ادراک شده و هنجارسازمانی بر سرمایه اجتماعی رابطه ای و ساختاری معلمان تاثیر دارد. باتوجه به این نتیجه ،زمانی که معلمان ادراک مناسبی ازعدالت سازمانی وهنجارسازمانی داشته باشند،سرمایه اجتماعی بیشتری نشان می دهندوباعث هم افزایی درسازمان خود می شوند.
بررسی نقش تربیتی معلم در فرآیند تعلیم و تربیت
منبع:
مطالعات کاربردی در علوم اجتماعی و جامعه شناسی سال سوم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳ (پیاپی ۱۲) حلد دوم
43-56
حوزه های تخصصی:
هدف این مقاله بررسی نقش تربیتی معلم در فرآیند تعلیم و تربیت میباشد. پژوهش به شیوه توصیفی و از نوع تحلیل اسنادی انجام شده است. با توجه به روش پژوهش، جامعهی آماری پژوهش شامل کلیه اسناد، مدارک و منابع مرتبط با موضوع مورد بررسی میباشد. پژوهشگر کوشش نموده تا نقش تربیتی معلم را به گونهای تبیین کند، که خواننده دریابد که، شاخصترین و ممتازترین مؤلفه تعلیم و تربیت، «معلم» است که بنیانی برای رویارویی با چالشها و بحرانهای حال و آینده تعلیم و تربیت محسوب میشود. معلم و نقش آن در تعلیم و تربیت از مسایلی نیست که در آن کسی تردید روا دارد. معلم از عوامل مهم تاثیرگذار در امور تعلیم و تربیت میباشد (نوری، 1382). در یک نگاه دقیق، تعلیم و تربیت در کانون رشد فردی و اجتماعی قرار میگیرد. با این ویژگی محوری، هیچ نهاد دیگری به اندازهی تعلیم و تربیت با چالش اساسی و بنیادی روبرو نبوده و نیست. امروزه نمیتوان ضرورت، فوریت و نیز اعجاز تعلیم و تربیت را برای آینده کم ارزش شمرد. بنیان همبستگی اجتماعی، پیشرفت همه جانبه جامعه، توسعه پایدار، تعالی انسانیت و صلح و دوستی، به تعلیم و تربیت وابسته است. البته نیل به این اهداف، در گرو عوامل متعددی است. البته نگرش نظامند ایجاب میکند که همه مؤلفهها را مورد توجه قرار دهیم؛ لیکن با توجه به موضوع بحث، میتوان نقش برخی عناصر از جمله معلم را برجسته تر دانست. لذا با چنین تأکیدی، آنچه فوریت دارد، تغییر نگاه نسبت به «نقش تربیتی معلم در تعلیم و تربیت» است. نقشی که به مراتب از نقش منتقل کننده مفاهیم و مطالب علمی به فراگیران، فراتر میرود.
تبیین الگوی معلم به مثابه «مربی قرآن محور»(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش دینی دوره ۱۹ پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۹
77-94
حوزه های تخصصی:
یکی از مهمترین مباحث در حوزه علوم تربیتی، الگو بودن عمل مربی برای متربی است. به طور کلی اگر مجموعه مباحث اسلامی را در سه حوزه عقاید، اخلاق و احکام در نظر بگیریم، با نگاهی به قرآن کریم و آموزه های معصومان پی خواهیم برد که این سه حوزه ارتباط وثیق با هم دارند، به گونه ای که نمی توان یکی را بدون دیگری در نظر داشت و فردی را که تنها در یکی از این سه حوزه ثابت قدم باشد، الگوی معلم و فراتر از آن الگوی انسان کامل و موفق قلمداد کرد. این سه حوزه که با دسته بندی دیگری به میدان ایمان و عمل صالح تعبیر گشته است، بخش مهمی از آیات قرآن کریم را به خود اختصاص داده و از دیرباز موضوع بحث میان اندیشمندان اسلامی قرار گرفته است. در این مجال با هدف تبیین رویکرد تبیین الگوی معلم به مثابه مربی قرآن محور با استناد به آیات و روایات و مراجعه به کتب تفسیری و حدیثی به بیان مهمترین ویژگی های الگوی معلم پرداخته ایم. در نتیجه این پژوهش می توان گفت الگوی مربی کامل اسلامی تنها در صورتی تحقق می یابد که معلم، رؤوس مثلث دین یعنی معرفت، شریعت و اخلاق را همواره مدّنظر داشته و بداند بی اعتنایی به یکی از این سه حوزه، او را شایسته الگوی مربی کامل نمی نماید و در نتیجه آموزه های او برای متربیان، نتیجه کافی و وافی به ارمغان نخواهد آورد.
تحلیل ادراک و تجربه زیسته معلمان ابتدایی شهرستان طارم از دلایل افت تحصیلی دانش آموزان در درس ریاضی؛ مطالعه به روش پدیدار شناسی
منبع:
پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش سال دوم اردیبهشت ۱۳۹۸شماره ۱۱
29 - 41
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر شناسایی دلایل و عوامل افت تحصیلی دانش آموزان مقطع ابتدایی در درس ریاضی بود. روش پژوهش حاضر، روش کیفی با رویکرد پدیدارشناسی تأویلی بود. برای انجام دادن مصاحبه، شرکت کنندگان با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ملاک شرکت در مصاحبه، تمایل معلمان به بیان عقاید خود در زمینه موضوع پژوهش بود. فرآیند نمونه گیری در جریان مصاحبه با به اشباع رسیدن داده ها متوقف شد. برای تحلیل داده ها نیز از روش استروبرت و کارپنتر (2011) استفاده شد. جهت تأیید روایی و دقت تحقیق، معتبر بودن، اطمینان پذیری و قابلیت تأیید داده ها مورد بررسی قرار گرفتند. به این ترتیب که یافته ها به شرکت کنندگان ارائه می شدند و نظراتشان دریافت می شد. جهت حفظ قابلیت تأیید پژوهش، در تمام مراحل، مستندات به دست آمده با استفاده ازکسب نظرات مشارکت کنندگان حفظ شدند که همین مسئله، اطمینان پذیری داده ها و قابلیت تأیید آنها را امکان پذیر می کند. پس از تجزیه و تحلیل یافته ها، عوامل موثر بر افت تحصیلی در هفت دسته عوامل مربوط به معلم، عوامل مربوط به دانش آموز، عوامل مربوط به آموزشگاه، عوامل مربوط به کتاب درسی، عوامل خانوادگی، عوامل نظام آموزشی و عوامل اجتماعی ارائه شد. در پایان نیز با توجه به یافته های پژوهش، راهکارهایی برای دست اندرکاران نظام آموزشی ارائه شد.
تاثیر معلم هنر در پرورش خلاقیت
دوران کودکی از نقشی حساس و تعیین کننده در زندگی انسان برخوردار است که در این میان نقش فعالیت های هنری و نقاشی در خلاقیت کودکان به ویژه در سال های دوران دبستان حائز اهمیت است. هنر یک ابزار است که به وسیله آن رشد و شکوفایی خلق میشود و به واسطه خلق این رشد و شکوفایی، کودک میتواند احساس بالنده گی را تجربه کند. احساسات بالنده در واقع وجه ایی از خود شکوفایی در انسان است که از طریق هنر و کسب تجربه و مهارت در آن به دست می آید؛ در واقع هر انسانی به واسطه هنر میتواند دستآوردی از دنیایی خارج از دنیای مادی داشته باشد. بررسی های گوناگونی که تاکنون در زمینه نقاشی کودکان صورت گرفته نشان داده است که نقاشی کودکان چیزی بی محتوا یا فاقد ارزش نیست. بلکه اینگونه فعالیت ها دارای ارزش محتوایی بوده و از جنبه های گوناگون هنری، بالینی، و پرورشی قابل بررسی است. هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر حضور معلمین متخصص در رشته هنر بر پرورش خلاقیت کودکان است. فرض بر این بود که تخصص معلمان هنر بر میزان پیشرفت و تکامل شخصیتی کودکان بسیار تاثیر گذار است. جامعه آماری پژوهش حاضر، دانش آموزان مقطع ابتدایی است. تعداد نمونه آماری 30 نفر است که به روش تصادفی ساده در یک گروه 15 نفری به عنوان گروه های آزمایشی(دانش اموزان برخوردار از وجود معلم متخصص در رشته هنر) و یک گروه 15 نفری به عنوان گروه گواه تقسیم شده اند. داده های این پژوهش از طریق پرسشنامه جمع آوری گردید. نتایج این پژوهش نشان داد که دانش آموزانی که از معلم متخصص در زمینه هنر برخوردار بودند از دانش آموزانی که در مدارس خود از وجود معلم هنر بی بهره بودند درصد خلاقیت بالاتری دارند.
بررسی عوامل مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان تربیت بدنی با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات روان شناسی ورزشی بهار ۱۳۹۹ شماره ۳۱
109 - 122
حوزه های تخصصی:
اهمیت منزلت اجتماعی در تمامی مشاغل از جمله در میان معلمان تربیت بدنی مهم و ضروری است. این مسأله سبب گردیده است تا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان تربیت بدنی کشور ایران با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر از نوع، پژوهش های توصیفی-همبستگی بود که به صورت میدانی انجام گردید. جامعه آماری پژوهش را اساتید دانشگاهی، دبیران تربیت بدنی و مدیران تربیت بدنی آموزش و پرورش آگاه به حوزه پژوهش تشکیل دادند. تعداد 34 نفر به عنوان نمونه پژوهش بر حسب انتخاب گلوله برفی مشخص شدند . ابزار پژوهش حاضر پرسش نامه محقق ساخته بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر 15 عامل مؤثر بر بهبود منزلت اجتماعی معلمان تربیت بدنی شناسایی گردید که این عوامل در شش سطح تقسیم بندی شدند.
واکاوی رویکرد معنویت گرایانه ی مارتین بوبر به اخلاق معلمی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
اندیشه های نوین تربیتی دوره شانزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲
173 - 194
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، واکاوی منظومه ی فکری مارتین بوبر در حوزه های دین، اخلاق و تربیت، به منظور تبیین مسئولیتهای اخلاقی و حرفهای معلم است. این پژوهش که با رویکرد توصیفی- تفسیری و روش استنتاجی انجام شده، در گام نخست، به توصیف و تفسیر رویکرد معنویت گرایانهی بوبر پرداخته است. بوبر از آن جهت فیلسوفی معنویت گرا قلمداد می شود که با طرح ایده ی «کسوف خداوند»، به حائل شدن اندیشه ی ابزارانگارانهی مدرن در مواجهه ی انسان با خداوند اذعان کرده و از کمرنگ شدن جنبه های روحانی و اخلاقی در ابعاد مختلف زندگی انسان امروز، ابراز نگرانی کرده است. در گام بعدی، دلالتهای این رویکرد برای عرصه های چهار گانهی اخلاق معلمی یعنی خداوند، جهان، خود و انسانهای دیگر (شاگردان، والدین، همکاران و جامعه)، استنتاج شده است. اخلاق معلمی براساس دیدگاه بوبر را می توان در دو مرحله خلاصه کرد: معلم به واسطه ی ایجاد رابطه ی شخصی با خداوند، معنویت الهی را به تمامی افکار و افعال خود فرا میخواند. نتیجهی این حالت روحانی، آن است که معلم از قوای وجودی خویش مانند حق انتخاب، تصمیم گیری و اراده، آگاهی مییابد و در تمامی شئون ارتباطی از خودمداری، تنگ نظری، اصرار بر رابطه از نوع «من-آن» با مظاهر آفرینش و دیگران، رها می گردد و با تمام وجود برای تحقق خداوند، جهان، خویشتن و انسانها عمل میکند.
آگاهی و نگرش معلمان نسبت به مفاهیم و احکام سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت مدرسه دوره هفتم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴
57 - 31
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی است که با رویکرد آمیخته با طرح اکتشافی انجام شد. مطالعه در بخش کیفی، توسط مصاحبه نیمه ساختار یافته با 100 نفر از خبرگان جامعه علمی و متخصصان آموزش و پرورش که از سوابق اجرایی برخوردار بودند، انجام شد و در بخش کمّی نیز، جامعه آماری شامل کلیه مدیران مدارس و معلمان استان کردستان به تعداد 24125 نفر بود که 1000 نفر از آنان جهت پاسخگویی به پرسشنامه های محقق ساخته، انتخاب شدند برای گردآوری داده های تحقیق در بخش کیفی از دو ابزار فیش و مصاحبه نیمه ساختار یافته استفاده شد و در بخش کمی از دو پرسشنامه محقق ساخته " آگاهی سنجی " و " نگرش سنجی " که مبتنی بر معیارهای استخراج شده از مرحله کیفی و با مطالعه مبانی نظری سند و مصاحبه با خبرگان آموزش و پرورش در خصوص احصای مفاهیم کلیدی و احکام سند تحول می باشد استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده های کیفی پژوهش از تحلیل محتوا و بخش کمی از روش های آمار توصیفی و استنباطی استفاده شد. نتایج نشان داد که در کل میزان آگاهی معلمان استان کردستان نسبت به تمامی مفاهیم و احکام سند تحول بنیادین به طور میانگین، پایین است که نمره آگاهی آنان نسبت به مفاهیم کمی بیشتر از آگاهی آنان نسبت به احکام بوده است اما میزان نگرش معلمان نسبت به مفاهیم و احکام سند تحول مثبت است و در مقایسه با نمرات کسب شده از پرسشنامه سنجش آگاهی، نتایج حاصله در بخش نگرش نشان دهنده دیدگاه مطلوب اکثریت آنان نسبت به احکام و مفاهیم سند می باشد.
انتقال آموزش در مدرسه: ادغام نظریه حمایت سازمانی در نظریه رفتار برنامه ریزی شده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت مدرسه دوره هشتم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲
405 - 389
حوزه های تخصصی:
در پژوهش از طرح پژوهش همبستگی-پیش بین استفاده شده است. جامعه پژوهش حاضر همه معلمان متوسطه اول شهر کرمانشاه بودند که با استفاده از روش نمونه گیری Hair et al (2017) 183 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از دو پرسشنامه محقق ساخته نظریه رفتار برنامه ریزی شده و حمایت مدیر مدرسه استفاده شد. روایی پرسشنامه ها با سه تکنیک روایی صوری، روایی محتوا و روایی سازه مورد بررسی و تایید قرار گرفتند. پایایی پرسشنامه ها نیز با استفاده از آلفای کرونباخ بررسی و تایید شدند. به منظور تحلیل داده ها، از مدل سازی معادلات ساختاری با کمک نرم افزار Smart PLS2 استفاده شد. نتایج نشان داد که نگرش، کنترل رفتار ادراک شده و حمایت مدیر مدرسه پیش بینی کننده های معنادار قصد کاربست فناوری آموزشی در تدریس هستند. با این وجود، نتایج نشان داد که هنجار ذهنی معلم قادر به پیش بینی قصد کاربست نیست. همچنین، نتایج نشان داد که کنترل رفتار ادراک شده و قصد با هم پیش بینی کننده رفتار واقعی کاربست فناوری آموزشی در تدریس هستند. در پایان، دلالت های مدیریتی این یافته ها مورد بحث قرار گرفته است.
پیش بینی سایش اجتماعی بر اساس ادارک معلمان از گونه های فرهنگ سازمانی در مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت مدرسه دوره هشتم پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
148 - 127
حوزه های تخصصی:
روش پژوهش، توصیفی – همبستگی با تاکید بر معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه مدارس ابتدایی شهر شیراز (93 مدرسه) تشکیل می دادند. از بین نواحی چهارگانه شیراز، تعداد ده درصد مدارس ناحیه یک، به عنوان نمونه انتخاب شدند که گزینش آن ها با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای صورت گرفت. جمع آوری داده ها براساس دو پرسشنامه انواع فرهنگ سازمانی ساختگرا، منفعل و تهاجمی و همچنین سایش اجتماعی صورت گرفت که ضریب آلفای کرونباخ آن ها به ترتیب 93/0، 87/0، 76/0 و 95/0 به دست آمد و روایی صوری و محتوایی آن ها با استفاده از نظر متخصصان تایید شد. تجزیه و تحلیل داده ها به کمک دو نرم افزار SPSS و LISREL صورت پذیرفت. نتایج نشان داد از نظر معلمان فرهنگ سازمانی غالب در مدارس، فرهنگ سازمانی منفعل می باشد. وضعیت سایش اجتماعی در جامعه قلمرو پژوهش از سطح کفایت مطلوب کمتر و برابر با سطح حداقل کفایت مطلوب بود و بُعد غالب سایش اجتماعی در مدارس مربوط به بُعد سایش اجتماعی مستقیم بود. به علاوه، مدل معادله ساختاری نیز نشان داد که در حالی که سایش اجتماعی از طریق فرهنگ سازمانی ساختگرا پیش بینی نمی شود و رابطه معناداری بین آنها وجود ندارد؛ اما فرهنگ سازمانی منفعل و تهاجمی پیش بینی کننده مثبت و معنادار سایش اجتماعی می باشند.
بررسی مسائل و مشکلات مرتبط با تدوین و سازماندهی محتوای کتاب های عربی دوره متوسطه از دیدگاه معلمان و دانش آموزان شهر یاسوج(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف تحقیق، بررسی مسائل و مشکلات مرتبط با تدوین و سازماندهی محتوای کتب عربی دوره متوسطه از دیدگاه معلمان و دانش آموزان بود. نوع تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر اجرا توصیفی پیمایشی بود. جامعه آماری مورد نظر کلیه معلمان و دانش آموزان در سال تحصیلی 95-1394 بود که از میان آنها با استفاده از فرمول کوکران، 228 دانش آموز و 68 معلم به عنوان نمونه انتخاب شدند. در این پژوهش از پرسش نامه مشکلات مرتبط با تدوین و سازماندهی محتوای کتب عربی در 30 گویه در قالب سه مولفه نیازهای فردی، واقعیات اجتماعی و قانونمندی های برنامه درسی با مقیاس پنج درجه ای لیکرت استفاده گردید. یافته ها نشان داد میانگین و انحراف معیار دیدگاه معلمان و دانش آموزان در مورد مشکلات مرتبط با تدوین و سازماندهی محتوای کتب عربی در حد متوسط بود. همچنین نشان داد از دیدگاه دانش آموزان مشکلات مرتبط با تدوین و سازماندهی محتوای کتب عربی، کمی کمتر از دیدگاه معلمان است اما این تفاوت زیاد نیست و از نظر آماری معنادار نبود.
نقش اخلاق پرسشگری مربیان در پرورش تفکر متربی با تکیه بر سیره معصومین (ع)
منبع:
تأملات اخلاقی دوره اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱
135 - 154
حوزه های تخصصی:
موضوع تفکر و اندیشه همواره مورد توجه قرآن و روایات بوده تا جایی که در روایات ارزش یک ساعت تفکر برابر هفتاد سال عبادت قرار داده شده است. سعی نظام تعلیم و تربیت هم بر این اساس است که بتواند دانش آموزان متفکر و خردمند تربیت کند تا آن ها بتوانند بینش صحیحی نسبت به چالش های رو بروی خود در آینده داشته باشند. یکی از مؤثر ترین کارها برای پرورش تفکر در دانش آموز استفاده از روحیه پرسشگری در آن ها است. از این رو پژوهش حاضر به بررسی اهمیت پرسشگری در نظام آموزشی برای پرورش قوه تفکر دانش آموز با تکیه بر روایات پرداخته است. روش مقاله اسنادی تحلیلی است. نتیجه این پژوهش به این شرح است که مطلوب ترین شیوه پرورش فکری متربی استفاده از شیوه پرسشگری است که معصومین (ع) به عنوان یک مربی از این روش آموزشی به طور متداول استفاده می کردند. چنین شیوه ای ضمن اینکه مخاطب را در فرایند فکری فعال قرار می دهد، به مربی این امکان را می دهد تا با طرح سئوالات هدفمند و انگیزشی، متناسب با ظرفیت وجودی متربی، او را به سطح بالایی از شناخت و ظرفیت فکری سوق دهد.
توصیفی از معلم شدن من: خودمردم نگاری یک دانش آموخته دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تدریس پژوهی سال پنجم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴
71 - 97
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف این پژوهش بیان و تحلیل تجارب زیسته نویسنده اول از تحصیل در دانشگاه فرهنگیان باروش خودمردم نگاری بود. روش: این پژوهش رویکردی کیفی و پدیدارشناسانه دارد. منبع داده های پژوهش، تجارب و خاطرات یکی از دانش آموختگان دانشگاه فرهنگیان است که به شیوه روایت نگاری تنظیم گردید. روایت های پژوهشگر کدگذاری شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد آشنایی با حرفه معلمی از طریق خانواده، برخی معلمان، امنیت شغلی و معافیت از خدمت سربازی باعث شد سوژه مورد مطالعه به معلمی گرایش یابد. در بدو ورود، انتظاراتی که او از دانشگاه داشت برآورده نشد، زیرا دانشگاه دچار مشکلات آموزشی-رفاهی بود. باگذشت زمان و مرتفع شدن مشکلات، نگارنده نگرش مثبت تری نسبت به دانشگاه فرهنگیان پیدا کرد. او مسائل آموزشی-پژوهشی دوران تحصیل خود را ترکیبی از نقاط قوت و ضعف می داند و معتقد است کارورزی یکی از نقاط قوت دانشگاه است که با رفع پاره ای از نواقصش می تواند بهتر هم شود. به زعم او، غالباً روابط بین فردی مناسبی در دانشگاه حاکم بود ولی بعضاً برخی از نظرات مدرسان، دانشجویان را مکدر می کرد. افزون براین، نسبت به نامشخص بودن محل خدمتش، سنجه های فرم سازمان دهی و بی توجهی به گزینش انتقاداتی را وارد کرد.
ارزشیابی سطح دانش و نگرش معلمان مدارس در ارتباط با پژوهش تربیتی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تدریس پژوهی سال ششم زمستان ۱۳۹۷ شماره ۴
46 - 65
حوزه های تخصصی:
هدف: مطالعه حاضر با هدف ارزشیابی سطح دانش، نگرش و میزان استفاده از پژوهش و یافته های آن در میان معلمان انجام شد . روش : از میان جامعه معلمان ابتدایی شهر ملایر، تعداد 169 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای انتخاب و در پژوهش مشارکت نمودند. از یک آزمون پژوهشگر ساخته (45 سؤالی) برای سنجش سطح دانش پژوهش با مقدار پایایی 68/0 و از یک مقیاس نگرش سنج (19 سؤالی) برای ارزشیابی نگرش معلمان درباره نقش پژوهش در تدریس با مقدار پایایی 82/0 استفاده شد. برای تحلیل داده های پژوهش از شاخص های توصیفی (فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار) و برای آزمون فرضیه های پژوهش از آزمون های خی دو و فریدمن استفاده شد. یافته ها : یافته ها نشان داد که اگرچه سطح دانش معلمان در همه مراحل و ابعاد پژوهش تربیتی در سطح ضعیف و نامطلوب قرار دارد، اما نگرش آن ها نسبت به اهمیت پژوهش تربیتی در سطح متوسط قرار دارد. از دیدگاه معلمان شرکت کننده در این پژوهش، شناخت ناکافی معلمان از ماهیت و فرایند پژوهش تربیتی و فقدان انگیزه و علاقه در میان آنان از عوامل اصلی بازدارنده درگیری معلمان در فعالیت های پژوهشی و مطالعه نتایج پژوهش ها است.
مدل بومی ارتقای آگاهی و نگرش معلمان استان کردستان نسبت به سند تحول بنیادین آموزش و پرورش(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
تدریس پژوهی سال هفتم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳
264 - 243
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر از نوع پژوهش کیفی با رویکرد توصیفی _تحلیلی است. برای شناسایی عوامل موثر بر نگرش و آگاهی معلمان نسبت به سند تحول بنیادین، پس از تحلیل محتوای کیفی و سندکاوی، برای انتخاب نمونه های مصاحبه از تکنیک گلوله برفی با مشارکت 100 نفر از معلمان و صاحبنظران در زمینه پیاده سازی سند تحول بنیادین، استفاده شد. داده ها از طریق مصاحبه نیمهساختارمند در طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند و با در نظر گرفتن شرایط علی، شرایط زمینهای و شرایط مداخلهگر، مجموعه راهکارها و راهبردهای عملیاتی در راستای ارتقای آگاهی و نگرش معلمان استان کردستان نسبت به سند تحول بنیادین آموزش و پرورش در قالب زیر نظامهای ششگانه سند تحول و به صورت یک مدل پیشنهاد شد. برای تامین روایی و پایایی نیز از رویکرد لینکلن و گوبا شامل مقبول بودن، انتقال پذیری، اطمینان پذیری و تاییدپذیری استفاده شد. از جمله ویژگیهای این الگو می توان به بومی بودن، توجه به ویژگی های مخاطبان، علمی بودن، اختصاصی بودن، بدیع بودن و واقعنگری اشاره کرد.
رویکرد پدیدارشناسانه به تجارب معلمان مدارس ابتدایی دخترانه از اجرای طرح شناسایی و هدایت استعدادهای برتر (شهاب)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های برنامه درسی دوره دهم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۲
179 - 200
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، استفاده از رویکرد پدیدارشناسانه جهت بررسی تجارب معلمان مدارس ابتدایی دخترانه از اجرای طرح شناسایی و هدایت استعدادهای برتر (شهاب) بود رویکرد پژوهش کیفی بود و از روش پژوهش پدیدارشناسی توصیفی استفاده شد. میدان پژوهش، کلیه معلمان زن پایه پنجم ابتدایی مدارس دخترانه مجری طرح شهاب ناحیه دو همدان در سال تحصیلی 98-97 بودند. بر اساس روش نمونه گیری ملاک محور و قاعده اشباع نظری، تعداد 16 نفر از معلمان به عنوان مشارکت کننده انتخاب شدند، روش جمع آوری داده ها مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. زمان مصاحبه از 25 تا 40 دقیقه متغیر بود. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از کدگذاری و تحلیل مضمون استفاده شد براساس یافته ها، تجربیات و ادراکات معلمان در چهار مضمون سازمان دهنده شامل مضامین انگیزشی، ستادی و پشتیبانی، آموزشی و اجتماعی و فرهنگی طبقه بندی شد و در مجموع 31 مضمون پایه، برای مضامین سازمان دهنده شناسایی شد. همچنین نتایج نشان داد، معلمان ادراکات و تجربیات ناخوشایندی نسبت به اجرای طرح داشتند و بیشترین تجربیات ناخوشایند، مربوط به عوامل آموزشی بود.جایگزین ساختن خلاقیت، خودآغازی، جستجوگری، خوداکتشافی و خودانگیزشی به جای آموزش نتیجه محور، نمره محور، رقابت محور، پر آموزی و پرباری حافظه در سایه طرح شهاب نیازمند تعامل کلیه عوامل درگیر از جمله بنیاد ملی نخبگان، سازمان پرورش استعدادهای درخشان، دفتر هدایت استعدادهای درخشان، جامعه، خانواده، معلم و مدیر مدرسه است.
آینده پژوهی تربیت معلم در استفاده از رسانه های آموزشی
حوزه های تخصصی:
امروزه رسانه ها به عنوان عنصر جدایی ناپذیر زندگی انسان مطرح می شوند. ضرورت و اهمیت استفاده از رسانه های آموزشی، بسیاری را در چگونگی استفاده از این منابع سخت افزاری و نرم افزاری به تحقیق و بررسی واداشته است. با توجه به اینکه توسعه و گسترش فناوری، اثرات عمیقی بر ابعاد مختلف زندگی انسان از جمله آموزش داشته است و از آنجایی که تربیت نیروی انسانی متخصص و کارآزموده در مراکز دانشگاهی انجام می گیرد. بهترین راه، اصلاح و تغییر نگرش این مراکز در استفاده از منابع سخت افزار، نرم افزار و تعریف و اجرای دوره های آموزش نظری و عملی مرتبط با موضوع در دانشگاه می باشد. مراکز آموزش عالی و از جمله دانشگاه فرهنگیان، که به عنوان یکی از مهم ترین نظام های آموزشی، نقش اساسی در تولید و اشاعه دانش و اطلاعات دارد می تواند نگرش مناسب در استفاده از رسانه های آموزشی را ایجاد کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش فناوری و رسانه های آموزشی در ارتقاء فرآیند یاددهی-یادگیری دانشگاه، انجام گرفته است. روش پژوهش در این نوشتار مروری بوده و با استناد به مقالات معتبر علمی و با تحلیل منابع مرتبط با موضوع تهیه شده است. نتایج ناشی از این تحقیق حاکی از آن است که استفاده مناسب از رسانه ها و فناوری در کلاس های درس موجب افزایش مشارکت دانشجویان در فرایند یاددهی-یادگیری و بهبود عملکرد آنان در این امر می شود و درنهایت، فرصت آموزش نوین و مؤثر در دانشگاه را به خوبی میسر می گرداند.
ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی ابزار خودارزیابی صلاحیت های حرفه ای معلمان
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، ساخت و بررسی ویژگی های روان سنجی ابزار خودارزیابی صلاحیت های حرفه ای معلمان دورهٔ ابتدایی است. پژوهش به روش آمیخته از نوع اکتشافی در دو مرحلهکیفی و کمی انجام شده است که در مرحلهٔ کیفی با استفاده از تحلیل محتوای مقایسه ای، محتوای 30 سند از اسناد معتبر ملی و بین المللی در حوزهٔ تربیت معلم بررسی و بر اساس نتایج به دست آمده از تحلیل محتوا، ابزار ارزیابی صلاحیت های حرفه ای معلمان ساخته شده است. روایی ابزار با استفاده ازنظر متخصصان تأیید شد و پایایی آن با محاسبهٔ 8 ضریب پایایی برآورد شد که در تمامی ضرایب، مقدار عددی آن بالای 7/0 و در وضعیت مطلوب بود. در مرحلهٔ کمی، ابزار پژوهش در حیطهٔ جامعهٔ معلمان دورهٔ ابتدایی شهر اصفهان (5157 نفر) و در نمونهٔ 500 نفری از آن ها اجرا شد که با استفاده از نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند، سپس ویژگی های روان سنجی ابزار در سطح زیر مقیاس ها با استفاده از روش های مبتنی بر نظریهٔ کلاسیک اندازه گیری و نظریهٔ پاسخ- سؤال و البته به منظور بررسی اعتبار سازه ای، از تحلیل عاملی تأییدی سلسله مراتبی استفاده شد. بر اساس شاخص های برآورد شده در این سه رویکرد، می توان گفت ابزار محقق شده، پس از حذف سؤال های نامناسب از همسانی درونی و اعتبار سازه ای مطلوبی برخوردار است و می توان به نتایج آن اعتماد کرد.
راهکارهای توسعه حرفه ای معلمان در کشورهای توسعه یافته با تأکید بر ضرورت توجه به آن در دانشگاه فرهنگیان
حوزه های تخصصی:
در نظام آموزشی کارآمد، عناصر مختلف اعم از برنامه و مواد درسی، یادگیرنده ها، معلم، وسایل آموزشی، فضا و تجهیزات، بودجه و اعتبارات با یکدیگر تأثیر متقابل دارند تا دستیابی به هدف های مورد نظر را امکان پذیر سازند. پس لازم است هر یک از عناصر از کیفیت و کارآمدی لازم برخوردار باشند. در این میان «معلم به عنوان کارشناس یادگیری اثربخش» مهم ترین نقش را در فراهم سازی شرایط مناسب برای یادگیری ایفا می نماید و باید صلاحیت های لازم را برای انجام چنین نقشی در نظام آموزشی دارا باشد. هدف این پژوهش، شناسایی راه های عملی توسعه حرفه ای معلمان در کشورهای توسعه یافته و ارائه پیشنهاد برای ارتقا حرفه ای معلمان در دانشگاه فرهنگیان است. روش مطالعه، تحلیلی– توصیفی بوده و بر تحلیل یافته های تحقیقات مرتبط و اسناد معتبر در باب این موضوع تأکید داشته است. اطلاعات مورد نیاز آن از طریق اسناد و مدارک کتابخانه ای و گزارش های تحقیقی و جستجو در شبکه جهانی اینترنت گردآوری شده است. یافته ها علاوه بر بحث درباره توسعه حرفه ای معلمان و تربیت معلم حرفه ای در گستره آموزش و پرورش نوین، بر ضرورت توجه به آن ها در دانشگاه فرهنگیان به منظور برنامه ریزی های آتی خاطرنشان می کند.