مطالب مرتبط با کلیدواژه

معلم


۱۲۱.

پیش بینی سبک تدریس فعال بر اساس سبک های تفکر معلمان مدارس ابتدایی شهرستان آمل

نویسنده:
منبع: پویش در آموزش علوم تربیتی و مشاوره دوره پنجم بهار و تابستان ۱۳۹۸ شماره ۱۰ 106 - 128

کلیدواژه‌ها: سبک تدریس فعال سبک های تفکر معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۳۷۸
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی سبک تدریس فعال بر اساس سبک های تفکر معلمان مدارس ابتدایی شهرستان آمل در سال 98-1397 انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را تمامی معلمان دوره ابتدایی شهرستان آمل در سال تحصیلی 98-1397، تشکیل داد. تعداد 120 نفر به عنوان نمونه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس مورد بررسی قرار گرفتند. پس از انتخاب نمونه های موردنظر، از معلمان خواسته شد تا به پرسشنامه سبک های تفکر استرنبرگ و پرسشنامه ترجیح سبک تدریس پاسخ دهند. با توجه به هدف پژوهش، پس از تحلیل نتایج اولیه، نتایج مربوط به 80 نفر از معلمان که از سبک تدریس فعال برخوردار بودند مورد مطالعه قرار گرفتند. برای تجزیه و تحلیل داده ها، در بخش آمارتوصیفی (میانیگین و انحراف معیار) و در بخش آمار استنباطی از آزمون ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون در سطح معنی داری 05/0 بهره گرفته شد. نتایج نشان داد بین سبک تدریس فعال با سبک تفکر آزاداندیش رابطه مثبت معنی دار وجود دارد. نتایج تحلیل رگرسیون چندگانه با روش همزمان نشان داد که از بین متغیرهای پیش بین، سبک تفکر آزاداندیش توانست سبک تدریس فعال را تبیین کند.بنابراین با 95 درصد اطمینان می توان گفت بین سبک تدریس فعال معلمان با سبک های تفکر آنها ارتباط معنی دار وجود دارد. در واقع می توان از نوع سبک های تفکر معلمان پی به سبک تدریس آنها برد، که از این اطلاعات می توان در گزینش معلمان استفاد کرد.
۱۲۲.

ارزیابی میزان به کارگیری تکنیک اجراسنجی برنامه درسی به وسیله معلمان دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۲۱) 7 - 26

کلیدواژه‌ها: جوّ آموزش سازمانی فرهنگ سازمانی معلم یادگیری غیررسمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۳۱۳
هدف پژوهش حاضر، ارزیابی میزان کاربست تکنیک اجراسنجی برنامه درسی به وسیله معلمان دوره ابتدایی بود. پژوهش حاضر به روش توصیفی - پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری پژوهش شامل همه معلمان مقطع ابتدایی شهرستان گچساران به تعداد 420 نفر در سال تحصیلی 98-97 بود که با روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای، 201 نفر انتخاب شدند. ابزار پژوهش پرسشنامه بود که براساس چارچوب هفت مرحله ای جاکوبز (2004) برای ارزیابی میزان به کارگیری معلمان از تکنیک اجراسنجی تدوین شد. روایی محتوای پرسشنامه با نظرسنجی از خبرگان و صاحبنظران تأیید شده، و پایایی آن پس از اجرای آزمایشی بین 30 نفر از دبیران با محاسبه آلفای کرونباخ برابر با 87/0 تأیید شد. داده های گردآوری شده از طریق آزمون تی تک نمونه تحلیل شد. نتایج نشان داد معلمان دوره ابتدایی به طور کلی، در همه مراحل هفت گانه کاربرد تکنیک اجراسنجی برای ارزیابی برنامه های درسی اجراشده خود، پایین تر از حد معیار عمل می کنند. به عبارت دیگر، معلمان در ارزیابی چگونگی اجرای برنامه های درسی اجراشده نقشی جدی و شایان توجه ایفا نمی کنند. در حالی که به کارگیری تکنیک سنجش چگونگی اجرای برنامه درسی اجراشده می تواند نقشی مؤثر در اصلاح و بهسازی برنامه های درسی در همه سطوح قصدشده، اجراشده و آموخته شده داشته باشد. اجرای برنامه ها و کتاب های درسی نیازمند شرایطی شامل رضایت از وضعیت موجود، کسب دانش و مهارت لازم توسط مجریان، دردسترس بودن منابع و امکانات سخت افزاری، نرم افزاری، مالی و... برای اجرا، وجود زمان لازم برای یادگیری، سازگاری و تأمل درباره اجرا توسط مجریان است.
۱۲۳.

طراحی الگوی مربی گری فرایند کارورزی دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره دهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ (پیاپی ۲۷) 7-39

کلیدواژه‌ها: آموزش تربیت راه یافتگی معلم هدایتگری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۳ تعداد دانلود : ۴۴۵
هدف پژوهش حاضر، دستیابی به الگوی مربی گری فرایند کارورزی دانشجومعلمان در دانشگاه فرهنگیان است. پژوهش، کیفی و با روش نظریه برخاسته از داده ها و طرح نوخاسته گلیزر انجام گرفته است. مشارکت کنندگان 15 نفر از صاحب نظران مرتبط با برنامه ریزی درسی، مدیریت آموزشی، کارورزی و مدیران عالی دانشگاه فرهنگیان بودند که با روش نمونه گیری هدف مند انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها مصاحبه نیمه ساختار یافته بود داده ها به روش تحلیل مضمون با استفاده از نرم افزار MAXQDA تحلیل شدند. پرسش های اصلی پژوهش با تکنیک 5W1H طراحی و اجرا شدند. میزان پایایی بین کدگذاران 74/0، و پایایی کدگذاری مجدد 88/0 به دست آمد. برای مؤلفه های مربی گری 829 کد باز شناسایی شد. در نهایت، 13 مقوله اصلی به دست آمد، که عبارت اند از بالندگی حرفه ای، کنش گران، فرایند یاددهی-یادگیری، انتخاب گری، رویکرد، شبکه سازمانی، حمایت و پاداش ، سازگاری و انطباق، تعالی نگر، برنامه درسی، تسهیل گری ، راهبری و تضمین کیفیت. در زمینه سیاست ها و اقدامات 454 کد باز و ۵۷ عنصر (۱۳ مؤلفه و ۴۴ سیاست و اقدام) شناسایی شد. پس از شناسایی مقوله های اصلی، گروه کانونی با روش نمونه گیری هدف مند انتخاب، و برای دستیابی به الگو تشکیل شد.
۱۲۴.

بررسی و انطباق مؤلفه های سنجش هوش های چندگانه با نگاه بومی برای دانش آموزان دورۀ اول ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم روانشناختی دوره بیستم تابستان (شهریور) ۱۴۰۰ شماره ۱۰۲ 823-835

کلیدواژه‌ها: هوش های چندگانه دانش آموزان دورۀ اول مقطع ابتدایی معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۳ تعداد دانلود : ۳۶۱
زمینه: نظریه گاردنر، پایه و اساسی را برای تشخیص توانایی ها و استعدادهای متفاوت پی ریزی می کند؛ اما ارزیابی هوش های چندگانه کاری بسیار دشوار است و ابزارهای موجود از درستی آزمایی و قابلیت اعتماد مطلوبی برخوردار نیستند و بر اساس فرهنگ ایرانی طراحی نشده اند. هدف: هدف پژوهش حاضر، بررسی و انطباق مؤلفه های سنجش هوش های چندگانه با نگاه بومی برای دانش آموزان دوره اول ابتدایی بود. روش: طرح حاضر از نظر هدف جزو طرح های تحقیق و توسعه و از نظر شیوۀ گردآوری داده ها از نوع توصیفی است. جامعۀ آماری را معلمان دورۀ اول مقطع ابتدایی شاغل به تدریس در سال 1399 در شهرستان تهران تشکیل می دهند که از آن میان، 318 نفر به صورت در دسترس انتخاب شدند. یافته ها: نتایج تحلیل عاملی نشان داد ساختار هشت مؤلفه ای بر اساس روش تعمیم یافته کمترین مجذورات و روش ایکوامکس مناسب ترین و ساده ترین ساختار برای این داده ها است. تحلیل عاملی تأییدی نشانگر آن بود که ساختار تحلیل عاملی اکتشافی از شاخص های مناسب برازش برخوردار است. افزون بر آن، خرده مقیاس ها از ضرایب همگونی درونی مناسبی برخوردارند و دامنۀ آنها بین0/79 (هوش موسیقیایی) تا 0/92 (هوش بین فردی) است. نتیجه گیری: به طورکلی، نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که با توجه به ویژگی های روان سنجی مطلوب فرم معلم مقیاس هوش های چندگانه برای دانش آموزان دوره اول ابتدایی، از آن می توان برای شناسایی هوش های چندگانه دانش آموزان در مجموعه های آموزشی در جامعه ایرانی استفاده کرد.
۱۲۵.

«دلبری» معلّم در آیینه تعلیم و تربیت «اسلامی- ایرانی»، با محوریّت درس «زمزمه محبّت» از کتاب فارسی سوم راهنمایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال نهم پاییز و زمستان ۱۳۹۸ شماره ۲۰ 103 - 151
تعداد بازدید : ۲۷۱ تعداد دانلود : ۲۳۳
هدف از این پژوهش که به روش تحلیل محتوای کیفی انجام پذیرفته است، نشان دادن مؤلّفه هایی است که با توجّه به درس «زمزمه محبّت» از کتاب فارسی سال سوم راهنمایی- و نیز درس های دیگری از کتاب های فارسی قدیم و جدید دوره اوّل متوسّطه- برای «دلبری» معلمان از دانش آموزان مطرح شده است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت که برای دلبری، مقدّماتی لازم است که برخی از آنها در زمره عوامل باطنی تأثیرگذار در این کار قرار می گیرد؛ نظیر خودسازی معلم، سوخته دلی و شیفتگی او به این حرفه؛ و برخی دیگر در جمله عوامل ظاهری؛ نظیر دانش بسیار معلم و نیز مهارت بالای او در ارائه آن معلومات به دانش آموزان؛ و بعضی دیگر نیز در شمار هر دو عامل (باطنی و ظاهری)؛ همچون شخصیّت اثرگذار معلّم و اشتیاق فراوان فراگیران برای دانش اندوزی. مؤلّفه هایی همچون احترام فراوان به معلّم و پدر و مادر، توجّه به معنویّت، جدّیّت در امر دانش اندوزی، مقدّس شمردن کار تعلیم وتعلّم و... از جمله عوامل تأثیرگذاری بوده است که در این درس بر روی آن تأکید شده است. در پایان، این نتیجه به دست می آیدکه یکی از مهم ترین شرط های موفّقیّت یک معلّم، چه در امر تدریس (آموزش) و چه سازندگی اخلاقی (پرورش) دانش آموزان، دلبری از آنان است.
۱۲۶.

تجارب معلمان دوره ابتدایی از چالش های تغییر آموزش سنتی به آموزش مجازی در دوران شیوع ویروس کرونا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزش و یادگیری دوره سیزدهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ (پیاپی ۸۰/۲) 1 - 19

کلیدواژه‌ها: آموزش سنتی آموزش مجازی دوره ابتدایی کرونا معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴۱ تعداد دانلود : ۶۳۱
هدف پژوهش حاضر واکاوی تجارب زیسته معلمان از چالش های تغییر آموزش سنتی به آموزش مجازی در دوران شیوع ویروس کرونا بود. این پژوهش جزء پژوهش های کیفی و از نوع پدیدارشناسی توصیفی هوسرل بود که براساس الگوی هفت مرحله ای کلایزی انجام شد. مشارکت کنندگان بالقوه در این پژوهش معلمان ابتدایی شاغل به تدریس در شهر شیراز در سال تحصیلی 1400-1399 و ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود. برای انتخاب آزمودنی ها از رویکرد هدفمند ملاکی و معیار اشباع نظری استفاده شد و نهایتاً 16 معلم در گروه مشارکت کنندگان قرارگرفتند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از روش تحلیل مضمون صورت پذیرفت. پس از استخراج و دسته بندی موضوعی، دو مضمون فراگیر 1- چالش های غیرسازنده مشتمل بر مضامین سازمان دهنده مهارت های تدریس و آموزش در فضای مجازی، تجهیزات و زیرساخت های فضای مجازی، ارتباط معلمان با خانواده ها و نگرش های مربوط به استفاده از فضای مجازی و 2- چالش های سازنده: مشتمل بر مضامین سازمان دهنده فرصت های آموزشی و فرصت های روان شناختی شناسایی شدند. اعتبار داده ها با استفاده از تکنیک های تأییدپذیری از طریق خودبازبینی پژوهش گران و اعتمادپذیری با هدایت دقیق جریان جمع آوری اطلاعات و هم سوسازی پژوهش های مرتبط تعیین شد. با توجه به نتایج حاصله، ضرورت پذیرش آموزش مجازی با تمامی محاسن مربوط به آن و حذف نقاظ ضعف و مشکلات مربوط به آن امری انکارناپذیر است.
۱۲۷.

مدل یابی توانمندسازی معلمان با سرمایه روان شناختی، مدیریت دانش و نقش میانجی کیفیت زندگی کاری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: راهبردهای نوین تربیت معلمان سال پنجم پاییز و زمستان ۱۳۹۹ شماره ۱۰ 1 - 32

کلیدواژه‌ها: توانمندسازی کیفیت زندگی کاری مدیریت دانش سرمایه روان شناختی معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۱ تعداد دانلود : ۳۱۶
زمینه:توانمندسازی منابع انسانی فرآیندافزایش حس خودکارآمدی درمیان اعضاء سازمان ازطریق شناخت خود واز میان بردن عواملی است که سبب ضعف قدرت می شود.هدف:این پژوهش با هدف بررسی رابطه مدیریت دانش وسرمایه روان شناختی باتوانمندسازی معلمان بامیانجی گری کیفیت زندگی کاری انجام گرفته است.روش شناسی:روش پژوهش،همبستگی وازنوع مدل معادلات ساختاری می باشدوازجنبه هدف، جزء پژوهش های کاربردی می باشد. جامعه آماری شامل کلیه معلمان مقطع متوسطه شهر تبریز به تعداد2،747درسال 1395می باشد،تعداد نمونه با توجه به جدول کرجسی- مورگان به تعداد335 نفر برآوردشد.روش نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ای سه مرحله ای انجام گرفت.ابزار گرد آوری داده ها شامل چهارعددپرسشنامه استانداردسرمایه روانشناختی لوتانز(2002)، توانمندسازی مارتین و همکاران(2001)،مدیریت دانش نیومن وکنراد(1999)وکیفیت زندگی کاری ایلگان و همکاران(2014)می باشد که روایی و پایایی آنها بررسی ومورد تأئیدمی باشند.داده ها به کمک نرم افزارAmos 24مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها:نتایج یافته ها نشان دادکه سرمایه روان شناختی باکیفیت زندگی کاری رابطه مثبت و معناداری دارد(0.01, p <7.786t =)،مدیریت دانش با کیفیت زندگی کاری رابطه مثبت و معناداری دارد(0.01, p <7.603t=)،مدیریت دانش باتوانمندسازی رابطه مثبت ومعناداری دارد(0.01, p <6.137t =)،کیفیت زندگی کاری باتوانمندسازی رابطه مثبت ومعناداری دارد(0.01,p<7.422t =)و سرمایه روان شناختی باتوانمندسازی رابطه مثبت ومعناداری دارد(0.01, p <5.589t =)ونتایج تحلیل عاملی تأئیدی نیزحاکی ازبرازش مناسب مدل پژوهش می باشد )0.01, p<5531, df = 8257.99, X 2 = 0.03,RMSEA = 0.96(CFI =.نتیجه گیری:باتوجه به نتایج یافته ها،دربررسی اثرمستقیم،مدیریت دانش بیشترین اثررابر روی توانمندسازی معلمان ازبین سه متغیر داشته است،بنابراین مسئولان نظام آموزشی بایدراهکارهای خلق دانش،توسعه دانش وبکارگیری آن رادر الویت برنامه های خودقرار دهند.
۱۲۸.

طراحی الگوی کارآمدی فرهنگی معلمان دوره ابتدایی مبتنی بر پداگوژی برخوردار از ربط فرهنگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: تعلیم و تربیت دوره ۳۷ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۱۴۷ ۲۸-۷

کلیدواژه‌ها: فرهنگ پداگوژی پداگوژی برخوردار از ربط فرهنگی کارآمدی فرهنگی معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۵۱
هدف پژوهش حاضر طراحی الگوی کارآمدی فرهنگی معلمان ابتدایی برمبنای پداگوژی برخوردار از ربط فرهنگی است. به منظور دستیابی به این هدف از رویکرد کیفی و روش پژوهش خود زیست نگاری استفاده شده است. جامعه پژوهش همه معلمان دوره ابتدایی ایرانی بودند که با روش نمونه گیری هدفمند و بر اساس اشباع نظری یافته ها، ده نفر از آنان با حداکثر تنوع فرهنگی ممکن به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها روایتهای خود زیست نگاری معلمان ایرانی و روش تجزیه وتحلیل داده ها نیز تحلیل موضوعی کیفی بود. یافته های این پژوهش نشان دادند که کارآمدی فرهنگی معلمان دوره ابتدایی دارای ابعاد دانشی (شامل دانش پداگوژیکی و دانش از دانش آموزان)، نگرشی (شامل نگرش نسبت به تنوع فرهنگی، نگرش نسبت به ساخت دانش، نگرش نسبت به پیشرفت دانش آموزان و نگرش نسبت به شناخت از دانش آموزان) و عملکردی (شامل تأمل، ساخت رابطه معنادار و اقدامات پداگوژیکی در راستای پیشرفت عاطفی، پیشرفت تحصیلی، صلاحیت فرهنگی و آگاهی سیاسی-اجتماعی دانش آموزان) است. همه ابعاد متأثر از یکدیگرند. معلمان کارآمد ایرانی متناسب با هر موقعیت یکی از این اقدامات پداگوژیکی را در اولویت قرار می دهند و اقداماتی متنوع را در راستای رشد عاطفی دانش آموزان انجام می دهند. رشد عاطفی دانش آموزان دو هدف مهم را پی می گیرد: اول افزایش رشد عاطفی دانش آموزان نسبت به تنوع فرهنگی، دوم رشد عاطفی درجهت پیشرفت تحصیلی. این اقدامات محدود به کلاس درس نیست و معطوف به سایر دانش آموزان، خانواده های آنها و سایر همکاران در خارج از کلاس درس نیز می شود.
۱۲۹.

ادبیّات فارسی و تعلیم و تربیتِ دینی؛ با محوریّتِ کتاب هایِ فارسیِ دوره متوسّطه اوّل.(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پاسداری فرهنگی انقلاب اسلامی سال دهم بهار و تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲۱ 265 - 203
تعداد بازدید : ۳۷۰ تعداد دانلود : ۲۵۳
با مطالعه کتاب های قدیم و جدید فارسیِ دوره متوسّطه اوّل، مشاهده می شود که در آنها از مضامین ارزنده ای، چون: عشق به خداوند بلندمرتبه، پیامبر و امامان معصوم عَلَیْهِمُ السَّلام ، غنیمت شمردن فرصت حیات؛ شهادت و... سخن رفته است. هرچند بار تربیتی و معنویِ کتاب های فارسی کنونی درخور توجّه است، امّا جای خالیِ برخی از مطالب، در آنها احساس می شود. از این رو، همراه با نقد و بررسی برخی از درس های کتاب های فارسی این دوره، برخی از اشعار و نوشته ها نیز برای این کتاب ها پیشنهاد شده است. این نقد و بررسی بر اساس شش مؤلفه برگزیده شده اثرگذار در امرِ تعلیم و تر بیتِ دینی دانش آموزان انتخاب شده است که عبارت اند از: یاد مرگ و قیامت (و شهادت)، عبادت عاشقانه، پرهیزکاری و خودسازی، ادب، چشمِ دل و مهدویّت. از میان این مؤلّفه ها، مؤلفه «یاد مرگ و قیامت (و شهادت)» با 24 بار دفعات تکرارِ در اسناد، بالاترین بسامد را داراست که بیانگر اهمّیّت این موضوع در نظر مؤلّفان است. هدف از این پژوهش که به روشِ تحلیلِ محتوایِ کیفی انجام گرفته است، پاسخ به این پرسش است که چگونه باکمک این مؤلّفه ها و مطالب پیشنهادی می توان دانش آموزانی دین باور و پرهیزکار تربیت کرد؛ چرا تا به حال، در این زمینه، چندان موفّق نبوده ایم. پس از مطالعاتِ نظری (و در برخی از موارد، میدانی)، و تجزیه و تحلیل مطالب جمع آوری شده، این نتیجه به دست می آید که یکی از بهترین راه های مقابله با آسیب های اجتماعی و هجمه های اعتقادیِ روزافزون، افزایش معرفت دینی دانش آموزان با استفاده هوشمندانه از مطالب کتاب های فارسیِ این دوره، به ویژه مؤلفه «یاد مرگ و قیامت (و شهادت) است؛ و نیز توجّه به عوامل مهمّ ِدیگری که در این معرفت افزایی سهیم خواهند بود.
۱۳۰.

ارتباط موثر و تعامل آمیز معلم با دانش آموزان در راستای شیوه های نوین مدیریت کلاس درس با رویکرد تربیتی آموزشی

نویسنده:
منبع: پژوهش های مدیریت در جهان اسلام سال سوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۷ 5-21

کلیدواژه‌ها: تدریس آموزگار معلم مدیریت کلاس تنبیه و تشویق دانش آموز

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۷۸۸ تعداد دانلود : ۲۴۶۵
مدرسه روابط انسانی را که موجب ایجاد تعادل فکری در فرزند می شود ترغیب می کند و به دانش آموزان این احساس را می بخشد که متعلق به گروه معینی هستند و در این گروه نقش مهمی دارند. در کلاس هایی که در آن روابط انسانی درست وجود دارد، محیط مطلوبی ایجاد می کند که دانش آموزان در داخل آن شکوفا می شوند و معلم که بیش از هر شخص دیگری در ایجاد روابط انسانی نیکو مؤثر است، باید به گونه ای باشد که درسایه تعادل احساساتی خویش، با دانش آموزان تفاهم پیدا کند. معلم باید بتواند ارتباطی سالم و دو طرفه برقرار نماید، تا سبب تبادل افکار و احساسات شده و در قبال آن به انتقال مفاهیم و دانش مورد نیاز دانش آموزان بپردازد و آنها را در فرآیند یادگیری راهنمایی نماید و این برقراری ارتباط مؤثر جز با مدیریت اثربخش و توانای معلم ممکن نخواهد شد. در این مقاله سعی شده است ارتباط موثر و تعامل آمیز معلم با دانش آموزان در راستای شیوه های نوین مورد بررسی قرار گیرد، زیرا همه ی جوامع انسانی انتظار دارند که مدرسه در کودکان آنان تغییرات مثبتی ایجاد نماید تا آنها قدرت استدلال، نقادی و حضور در جامعه را پیدا نمایند. بنابراین معلم به مثابه برنامه ریز نظام کلاس درس باید با توانایی، دانایی و خلاقیت خاص خود فراگیران را یاری دهد تا در امور مختلف زندگی موفق باشند.
۱۳۱.

تحلیل فلسفی اسناد تحولی آموزش وپرورش بر اساس مؤلفه های اخلاق حرفه ای معلمان و دلالت های تربیتی آن(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال یازدهم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۴۱ (پیاپی ۶۴) 97 - 126

کلیدواژه‌ها: اخلاق حرفه ای معلم آموزش وپرورش اسناد تحولی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۳۳
پژوهش حاضر با هدف تحلیل فلسفی اسناد تحولی آموزش وپرورش بر اساس مؤلفه های اخلاق حرفه ای معلمان و دلالت های تربیتی انجام شده است. در این پژوهش از روش پژوهش تحلیل مفهومی و قیاس استنتاجی (الگوی بازسازی شده فرانکنا) استفاده شده است. بدین منظور، اخلاق حرفه ای معلم و شاخص های معتبر آن بر اساس هشت محور اصلی احصا گردید، محتوای اسناد تحولی آموزش وپرورش برای شناسایی گزاره های توصیفی و تجویزی مرتبط، بررسی و تحلیل شد و سپس، متناظر با آن، الگویی متشکل از اهداف، اصول و روش های اخلاق حرفه ای معلم به دست آمد. یافته های پژوهش بیانگر دلالت هایی در اهداف، اصول و روش های اخلاق حرفه ای معلم است. شماری از اهداف اخلاق حرفه ای معلم عبارت اند از: دستیابی به سعادت و کمال، پرورش مسئولیت پذیری، کسب شایستگی ها و زمینه سازی برای هدایت متربیان. بعضی از اصول عبارت اند از: احترام، تعهد، شایسته محوری و شکیبایی. از روش ها نیز می توان به اسوه سازی اخلاقی، باورسازی ایمانی، تعالی شئون وجودی و تدریج و مداومت اشاره کرد. نتایج پژوهش نشان می دهد که اسناد تحولی آموزش وپرورش بر محورهای اخلاق حرفه ای معلم منطبق است و باید برای آموزش اخلاق حرفه ای معلم به نومعلمان همت گماشت.
۱۳۲.

شناسایی مهارت ها و شایستگی های معلم در آموزش و تربیت اجتماعی و سیاسی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی دوره سوم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۳ (پیاپی ۹) 67 - 94

کلیدواژه‌ها: تربیت اجتماعی تربیت سیاسی معلم دانش آموزان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۰ تعداد دانلود : ۶۲۵
هدف این پژوهش شناسایی مهارت ها و شایستگی های موردنیاز معلمی در آموزش و تربیت سیاسی و اجتماعی دانش آموزان است. پژوهشگران در این مطالعه تلاش کردند تا به این پرسش که مهارت ها و شایستگی های موردنیاز معلمی در آموزش و تربیت سیاسی و اجتماعی دانش آموزان کدم اند؟، پاسخ دهند. برای پاسخ به این پرسش اساسی، از روش بررسی اسنادی در جمع آوری اطلاعات و از روش تحلیلی- تفسیری در تحلیل اطلاعات استفاده شده است. یافته ها حاکی از آن است که نظام آموزش وپرورش نقش مهمی در آموزش و تربیت سیاسی و اجتماعی دانش آموزان دارد. معلم با ایجاد و تقویت مهارت های اجتماعی پایه در دانش آموزان سعی می کند تا با راهنمای عمل قرار دادن اصول تربیت اجتماعی که عبارت اند از؛ وحدت، مسئولیت، عدالت و مشارکت به اهداف تربیت اجتماعی نائل شود. در تربیت سیاسی دانش آموزان نیز انتظار می رود که معلم به مؤلفه های تربیت سیاسی که عبارت اند از؛ آزادی، استقلال، عدالت و دادن آگاهی سیاسی، توجه جدی داشته باشد چراکه تربیت سیاسی منجر به توسعه سیاسی در سطح جامعه می شود که آن نیز به معنای افزایش مشارکت مسئولانه آحاد افراد جامعه در سرنوشت سیاسی خود و جامعه خود خواهد بود.
۱۳۳.

نقدی بر کتاب اخلاق حرفه ای در تربیت

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 45 - 68

کلیدواژه‌ها: اخلاق حرفه ای معلم نقد کتاب کتاب اخلاق حرفه ای در تربیت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۷ تعداد دانلود : ۲۲۷
هدف پژوهش حاضر، بررسی، تحلیل و نقد کتاب «اخلاق حرفه ای در تربیت»، اثر فاطمه وجدانی می باشد. این کتاب با هدف تأمین منبع آموزشی برای دانشجو- معلمان دانشگاه فرهنگیان منتشر شده است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و یافته ها نشان داد که کتاب مورد بررسی، در کنار محاسن و نوآوری هایی که دارد، از برخی معایب و کاستی هایی نیز رنج می برد. این معایب و کاستی ها، از دو منظر بررسی گردیده که برجسته ترین آنها عبارت است از: 1) کاستی های ساختاری و شکلی: عدم تطابق عنوان و فهرست کتاب، با سرفصل مصوب، عدم نگارش کتاب با ساختار درسنامه ای، کاستی ها در ارجاعات، عدم ارتباط ساختاری و محتوایی اهداف آموزشی در برخی فصل ها، عدم هماهنگی خلاصه فصل با محتوای فصل، عدم رعایت استانداردهای لازم درپرسش هایی برای تأمل، عدم رعایت توازن در بودجه بندی سرفصل ها، فصل ها و عناوین فرعی ذیل هر فصل، کاستی های نگارشی. 2) کاستی های محتوایی: پافشاری بر مباحث مقدماتی و نظری در سه فصل نخست، بهره گیری اندک، نابجا و گرایشی از منابع ناب دینی (قرآن کریم و سیره معصومین)، نادیده انگاری برخی مباحث از منظر نصوص دینی، خلط تاریخچه پیدایش و سیر تطور با پیشینه پژوهش، بسندگی به نقل های مکرر و کوتاهی در تحلیل، نقد و به گزینی، کاستی در تبیین مفاهیم، تمرکز بر مباحث نظری و غفلت از ارائه راهکار و مهارت های اخلاق معلمی. نتایج حاصل بر ضرورت بازنگری های جدی، تدوین مجدد و مبتنی بر سرفصل های مصوب تاکید دارد.
۱۳۴.

آداب معلّمی در حین تدریس از دیدگاه شهید ثانی

نویسنده:
منبع: پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی دوره دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 101 - 118

کلیدواژه‌ها: شهید ثانی اخلاق معلم کلاس درس سبک تدریس آداب معلمی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۸ تعداد دانلود : ۲۰۳
هدف پژوهش حاضر ترسیم آداب معلّمی در حین تدریس از دیدگاه شهید ثانی است. روش پژوهش توصیفی - تحلیلی بوده و یافته ها نشان می دهد شهید ثانی گرچه شخصیتی دینی و اسلامی است، ولی در ترسیم آداب معلّمی در هنگامه تدریس، صرفاً به بیان نکات اخلاقی و وظایف دینی معلّم بسنده نکرده و بسیاری از فنون تدریس و تجربیات معلّمی را نیز تبیین کرده اند. ازجمله مهم ترین آداب معلّم در کلاس درس می توان به این موارد اشاره کرد: آداب ظاهری مثل پوشش و آراستگی، آداب معنوی همچون انگیزه الهی برای تدریس و ذکر و یاد خدا در کلاس درس و تقوی معلّمی، آداب اخلاقی مثل محبّت و احترام به شاگردان، رفق و مدارا و تفقّد و دلسوزی بر ایشان و شهامت معلّمی، آداب آموزشی مثل انتخاب درس مناسب، روش تدریس، اعتدال در تدریس و ایجاد شوق و رغبت نسبت به تحصیل، آداب کلاس داری مثل زمان و مکان کلاس و مدیریت اخلاقی شاگردان، انتخاب نماینده و جانشین و نکات خاتمه کلاس.
۱۳۵.

تحولات تاریخی گفتمان معلم در ایران معاصر(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات آموزشی و آموزشگاهی دوره دهم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۲۹) 193 - 222

کلیدواژه‌ها: اسلام گرا عالم گفتمان متخصص معلم ملی گرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۲ تعداد دانلود : ۲۰۰
مفهوم معلم طی برهه های مختلف تاریخی معانی متفاوتی یافته است. اتفاقات تاریخی، ضرورت های آموزشی، شرایط اجتماعی و مناسبات نیروهای سیاسی موجب تغییراتی در معنای معلم در ایران شده است. این مقاله به تحولات گفتمانی معلم در ایران معاصر می پردازد. روش پژوهش توصیفی و با رویکرد کیفی است. روش جمع آوری شواهد روش اسنادی و روش تحلیل، روش تحلیل گفتمان است. در این مقاله گفتمان هایی که حول مفهوم معلم شکل گرفته اند، توصیف می شوند. به طور کلی، چهار گفتمان را می توان در سیر تاریخی مفهوم معلم در ایران معاصر شناسایی کرد. معلم باسواد و عالم، معلم متخصص و ماهر، معلم ملی گرا و وطن پرست و معلم اسلامگرا و انقلابی، گفتمان هایی هستند که حول مفهوم معلم در ایران شکل گرفته اند. بررسی تاریخی گفتمان معلم نشان می دهد معنای ثابت و معینی از معلم را نمی توان متصور بود. مفهوم معلم طی دوره های مختلف تاریخی دچار دگردیسی معنایی شده است. این تحولات معنایی پیامدهایی بر تربیت و آموزش معلمان داشته است.
۱۳۶.

طراحی و تبیین نقش معلم در ایجاد انگیزه پیشرفت تحصیلی دانش آموز (یک پژوهش کیفی به روش روایت پژوهی)

نویسنده:
منبع: مطالعات کارورزی در تربیت معلم سال اول زمستان ۱۴۰۰ شماره ۴ 32 - 52

کلیدواژه‌ها: انگیزه پیشرفت تحصیلی معلم دانش آموز روایت پژوهی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۰۹ تعداد دانلود : ۷۴۳
هدف این پژوهش، بررسی نقش معلم در ایجاد انگیزه پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان است. این پژوهش به صورت مطالعه ی موردی با رویکرد کیفی و به روش روایت پژوهی صورت گرفته است. یافته های این تحقیق نشان می دهد، معلم نقش اساسی در ایجاد انگیزه پیشرفت تحصیلی و یا افت تحصیلی دانش آموزان دارد. معلم در قدم اول به شناسایی علل و عوامل بی انگیزگی فراگیر می پردازد که این عوامل عبارتند از: عوامل آموزشی، عوامل محیطی، عوامل شخصی، عوامل خانوادگی و دوستان و همکلاسان. در قدم دوم به مطالعه شخصیت و نقاط قوت و ضعف و استعدادها و توانایی های دانش آموز می پردازد که عبارتند از: توانایی هایی جسمی و توانایی ذهنی و علایق ایشان. در قدم سوم معلم با مداخله درست، فراگیر را در مرکز توجه خود قرار داده و توانایی ها و استعدادهای فراگیر را تقویت و حس اعتماد به نفس را در او بیدار می کند ورفته رفته انگیزه زندگی و پیشرفت تحصیلی در فراگیر ایجاد می گردد. بر این اساس، می توان از الگویی برای ایجاد انگیزه پیشرفت تحصیلی در فراگیران که مجموعه ی عوامل را در کنار خود ارائه و نمایه می کند، بهره برد.
۱۳۷.

رابطه عملکرد شغلی کارکنان نسل شبکه با عملکرد آموزشی و پژوهشی معلمان آموزش و پرورش شهرستان جویبار

نویسنده:
منبع: پژوهش های کاربردی در مدیریت و علوم انسانی سال دوم تابستان ۱۴۰۰ شماره ۳ 18-26
تعداد بازدید : ۱۵۹ تعداد دانلود : ۱۲۶
پژوهش حاضر با هدف تعیین رابطه میان عملکرد شغلی کارکنان نسل شبکه با عملکرد آموزشی و پژوهشی معلمان آموزش و پرورش شهرستان جویبار، انجام شد. این پژوهش از لحاظ هدف، کاربردی؛ از نظر ماهیت، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه معلمان آموزش و پرورش شهرستان جویبار در استان مازندران در سال 1399 بود که تعداد 175 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه های محقق ساخته بود که روایی با نظر متخصصان تایید و با محاسبه ضریب آلفای کرونباخ، پایایی هر یک از پرسشنامه های عملکرد شغلی کارکنان نسل شبکه و عملکرد آموزشی و پژوهشی به ترتیب برابر 92/0 و 93/0 محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون از طریق نرم افزار SPSS 23 و در سطح اطمینان 95 درصد (05/0=) بود. یافته ها نشان داد رابطه مثبت معنی دار بین عملکرد شغلی کارکنان نسل شبکه با عملکرد آموزشی و پژوهشی معلمان (انتشار مقالات، ارائه مقالات در سمینارها، مشارکت در انجام طرح های پژوهشی، ترجمه یا تألیف کتاب، شرکت در سمینارها یا کنگره ها و تدریس در کارگاه های آموزشی) وجود دارد..
۱۳۸.

میزان آشنایی معلمان نسبت به برنامه معلم پژوهنده (مطالعه موردی: معلمان دوره ابتدایی استان سیستان و بلوچستان)

نویسنده:
منبع: پژوهش های کاربردی در مدیریت و علوم انسانی سال دوم زمستان ۱۴۰۰ شماره ۵ 66-76
تعداد بازدید : ۲۶۸ تعداد دانلود : ۲۰۷
برنامه معلم پژوهنده در قالب فرآیند هایی چون اقدام پژوهی با اهداف متنوعی بررسی و شناسایی ظرفیت های پژوهشی معلمان و کاربست این یافته ها بصورت مستقیم در فرآیند های آموزشی و پرورشی جایگاه برجسته ای در تعلیم و تربیت داراست. این مطالعه به بررسی اهدافی چون میزان آشنایی معلمان با فرآیند اقدام پژوهی، تاثیر مولفه جنسیت در رغبت به مشارکت معلمان نسبت به این برنامه به همراه راهکار و اولویت بندی آنها پرداخته است. روش بکارگرفته شده در این پژوهش از نوع آمیخته (کیفی و کمی) بود که جامعه آماری پژوهش را تمامی معلمان مقطع ابتدایی استان سیستان و بلوچستان تشکیل دادند. نمونه پژوهش شامل 379 نفر (214 زن و 165 مرد) بودند که به روش خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار پژوهش نیز شامل مصاحبه ساختاریافته، گروه های کانونی و پرسشنامه محقق ساخته بود که داده های حاصل از پژوهش با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی (t تک نمونه ای و گروههای مستقل) تجزیه و تحلیل شدند. نتایج پژوهش نشان داد که میزان آشنایی معلمان دوره ابتدایی استان سیستان و بلوچستان نسبت به فرآیند های اجرایی اقدام پژوهی در حد پایین است. همچنین میان جنسیت و میزان آشنایی با اقدام پژوهی ارتباط معنادار وجود دارد. علاوه بر این، اولویت بندی راهکارهای ترغیب معلمان نسبت به برنامه معلم پژوهنده بیانگر آن بود که به ترتیب راهکار های آموزشی و راهکار های سازمانی بالاترین اولویت و در مقابل، راهکار های مربوط به پشتیبانی مدرسه کمترین اولویت را نزد معلمان در این زمینه دارد.
۱۳۹.

توسعه اوقات فراغت معلمان با تأکید بر فعالیت بدنی (کاربرد روش گراندد تئوری)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی زمستان ۱۴۰۰ شماره ۳۸ 89 - 114

کلیدواژه‌ها: اوقات فراغت ورزش معلم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۶ تعداد دانلود : ۲۲۷
پژوهش حاضر با هدف توسعه اوقات فراغت معلمان با تأکید بر فعالیت بدنی (کاربرد روش گراندد تئوری) طراحی و اجرا گردید. روش پژوهش حاضر از نوع کیفی بود. جامعه آماری پژوهش شامل خبرگان آگاه به موضوع پژوهش بودند. ابزار گردآوری اطلاعات در پژوهش حاضر مصاحبه بود. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید که شرایط علی در مدل حاضر شامل نیازهای فردی و نیازهای سازمانی است. نتایج همچنین نشان داد عوامل زمینه ای در جهت توسعه اوقات فراغت معلمان با تأکید بر فعالیت بدنی شامل زیرساخت ها، حمایت سازمانی، انگیزش و مسائل اجتماعی است. نتایج نشان داد عوامل مداخله گر شامل شرایط ترویجی، مسائل سازمانی و مسائل فردی است. مطابق با نتایج پژوهش مشخص گردید راهبردها شامل برگزاری مسابقات تفریحی ورزشی، نیازسنجی فعالیت های اوقات فراغت ورزشی، ایجاد دوره های آموزشی، ارزیابی فعالیت های آموزش وپرورش، ایجاد ورزش های تفریحی متنوع مطابق، ایجاد طرح های تشویقی و ارائه تخفیفات، تهیه برشور، کتابچه ها و مطالب علمی، هماهنگی های بین سازمانی و ارزیابی زیرساخت های ورزشی بود. نتایج پژوهش حاضر همچنین نشان داد پیامدهای توسعه اوقات فراغت معلمان با تأکید بر فعالیت بدنی شامل پیامدهای فردی و شغلی است.
۱۴۰.

شناسایی عوامل و راهبردهای مؤثر در فرایند شکل گیری، آشکارسازی و اشتراک گذاری دانش ضمنی معلمان دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های برنامه درسی دوره یازدهم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 268 - 302

کلیدواژه‌ها: آشکارسازی اشتراک گذاری دانش ضمنی معلم دوره ابتدایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۳۰
هدف پژوهش حاضر، شناسایی عوامل و راهبردهای مؤثر در فرایند شکل گیری، آشکارسازی و اشتراک گذاری دانش ضمنی معلمان دوره ابتدایی است. برای مطالعه هدف مورد نظر، از رویکرد کیفی و روش داده بنیاد استفاده شد. مشارکت کنندگان این پژوهش شامل 20 معلم باتجربه دوره ابتدایی بالای 15 سال، از شهر یاسوج بودند که به شیوه  نمونه گیری هدفمند از نوع نظری انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته جمع آوری شد. روش تحلیل داده ها  بر اساس الگوی کدگذاری سه مرحله ای نظریه داده بنیاد انجام گرفت. به طور کلی یافته ها نشان داد که برای عوامل مؤثر در فرایند شکل گیری دانش ضمنی معلمان ابتدایی 8 مقوله؛ مطالعه و به روز کردن دانش و سواد رسانه ای، خلاقیت و انعطاف پذیری در تدریس، تعامل معلم با همکاران و محیط های گوناگون، تجربه های عملی و شخصی در گذشته، تجربه های عملی کلاس درس، بینش و شهود، چالش های کلاس درس، انگیزش درونی و بیرونی و برای ویژگی های دانش ضمنی معلمان خبره 9 مقوله، تجربیات معلمان از به کارگیری دانش ضمنی در کلاس 8 مقوله و برای راهبردهای آشکارسازی و اشتراک گذاری دانش ضمنی معلمان 14 مقوله اصلی استخراج شده است. در انتها مقوله های شناسایی شده در قالب مدل مفهومی ارائه شد و نتایج به دست آمده از اعتبارسنجی مدل بر اساس نظر متخصصان با استفاده از فن دلفی نشان می دهد که این الگو از اعتبار مناسبی برخوردار است.