مطالعات روان شناسی ورزشی

مطالعات روان شناسی ورزشی

مطالعات روان شناسی ورزشی بهار 1399 شماره 31 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

تأثیر بازی خودانگیخته در طبیعت بر رفتار بازی و شادی کودکان پیش دبستانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رفتار بازی شادی فضای باز کودکان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۱ تعداد دانلود : ۳۹۸
هدف پژوهش حاضر، بررسی تأثیر بازی خودانگیخته در طبیعت بر رفتار بازی و شادی کودکان پیش دبستانی بود. بدین منظور 45 کودک 6-4 ساله تبریز به عنوان نمونه آماری به روش نمونه گیری هدفمند در سه گروه فضای باز ، فضای سرپوشیده و کنترل انتخاب شدند. رفتار بازی و شادی کودکان به ترتیب با استفاده از پرسش نامه مقیاس رفتار کودکان پیش دبستانی در بازی و پرسش نامه شادکامی آکسفورد به صورت پیش آزمون و پس آزمون اندازه گیری شد. نتایج تحلیل واریانس مرکب نشان داد که فعالیت در فضای باز بین پیش و پس آزمون بر رفتار بازی و شادی کودکان تأثیر معناداری داشته به طوری که 71% از تغییرات در رفتار بازی و 98% از تغییرات در شادی کودکان تحت تأثیر فعالیت آن ها در فضای باز طبیعی بود درحالی که فعالیت در فضای سرپوشیده در رفتار بازی و شادی کودکان تأثیر معناداری نداشت. نتایج با توجه به نظریات زیست بوم شناختی برون فنبرنر و شناختی پیاژه بحث شدند.
۲.

اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر تکنیک مواجه سازی بر اضطراب آسیب ورزشی ورزشکاران: مطالعه تک آزمودنی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مواجه سازی درمان رفتاری شناختی اضطراب آسیب ورزشی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۱ تعداد دانلود : ۲۰۲
هدف پژوهش حاضر بررسی تأثیر درمان شناختی رفتاری مبتنی بر تکنیک مواجه سازی بر اضطراب آسیب ورزشی ورزشکار مرد 21 ساله رشته دوچرخه سواری دانهیل بود. این پژوهش به شکل نیمه تجربی به شیوه مطالعه تک آزمودنی با کنترل خط پایه چندگانه و آزمون پیگیری 3 ماهه اجرا شد. داده ها با استفاده از پرسش نامه اضطراب بِک، اضطراب آسیب ورزشی و مصاحبه ساختاریافته جمع آوری گردید. داده ها به روش ترسیم دیداری و فرمول درصد بهبودی تحلیل شد. یافته های این پژوهش تلویحات شایانی در خصوص تأثیر تکنیک مواجه سازی بر اضطراب آسیب ورزشی نشان داد. درصد بهبودی آزمودنی در کاهش علائم اضطرابی و اضطراب آسیب ورزشی به ترتیب 71% و 49.5% بود. نتایج آماری و مطالعات دیگر نشان می دهد پژوهش حاضر برخی از یافته های امیدوارکننده را ایجاد می کند. در نتیجه، روان شناسان می توانند از تکنیک مواجه سازی به عنوان روشی ساده و کم هزینه برای کاهش اضطراب آسیب ورزشی ورزشکاران استفاده نمایند.
۳.

تأثیر تمرین خود مختاری بر انگیزه ورزشی و حمایت خودمختاری ادراک شده در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: انگیزش خودمختاری تربیت بدنی خودمختاری فعالیت بدنی نظریه خودتعیین گری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۹۶ تعداد دانلود : ۳۸۷
هدف از پژوهش حاضر افزایش کارایی کلاس های تربیت بدنی در ترغیب دانش آموزان به فعالیت های بدنی بیرون آموزشگاهی بود. برای این منظور، نمونه 100 نفری دانش آموزان پسر از طریق نمونه گیری خوشه ای انتخاب شدند. با توجه به هدف کلی پژوهش از دانش آموزان خواسته شد قبل و بعد از تمرینات به سه پرسش نامه "انگیزش ورزشی"، "حمایت خودمختاری ادراک شده در زمینه ورزش" و "پرسش نامه قصد شرکت در فعالیت بدنی"، پاسخ دهند. کل دوره تمرینی 10 هفته بود که همزمان با ساعات درسی تربیت بدنی مدرسه اجرا شد. نتایج تحلیل چند متغیره کوواریانس نشان داد افرادی که پروتکل تمرینی را به صورت خودمختار تمرین کرده بودند دارای انگیزش بیشتری بودند و از زنگ تربیت بدنی لذت بیشتری نسبت به دیگر دانش آموزان برده بودند. به طور کلی می توان گفت استفاده از روش خودمختاری، بیشتر مواقع باعث می شود دانش آموزان از درس تربیت بدنی حداکثر لذت را ببرند و ترغیب شوند در کلاس های سازمان یافته فعالیت بدنی خارج از آموزشگاه شرکت کنند
۴.

تأثیر خودگویی آموزشی و انگیزشی در سطوح آشکار و پنهان بر قدرت عضلانی، خودپنداره جسمانی و خودکارآمدی تکلیف نوجوانان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خودگویی خودپنداره جسمانی خودکارآمدی تکلیف قدرت عضلانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۲ تعداد دانلود : ۲۲۹
هدف پژوهش بررسی تأثیر خودگویی بر قدرت عضلانی، خودپنداره جسمانی و خودکارآمدی در ورزشکار مبتدی  بود. 50 دختر با میانگین سنی5/2 ± 15 سال، شرکت کنندگان پژوهش حاضر را تشکیل دادند. آزمودنی ها به صورت تصادفی به 5 گروه خودگویی آموزشی آشکار و پنهان، خودگویی انگیزشی آشکار و پنهان و کنترل تقسیم شدند. نتایج در آزمون پیگیری، برای متغیرهای قدرت عضلانی جلو ران، دو قلو و لانچ پا راست نشان داد گروه خودگویی آموزشی پنهان دارای قدرت عضلانی بالاتری نسبت به سایر گروه ها بودند (05/0 P< ). برای متغیر قدرت لانچ پا چپ و قدرت عضلانی پشت ران گروه های خودگویی آموزشی و انگیزشی پنهان قدرت عضلانی بالاتری داشتند (05/0 P< ). گروه خودگویی انگیزشی آشکار دارای بالاترین میانگین خودکارآمدی تکلیف و خودپنداره جسمانی بود. در نتیجه مربیان جهت ارتقأ قدرت عضلانی پایین تنه، خودکار آمدی تکلیف و خودپنداره از تکنیک هایی خودگویی آموزشی و انگیزشی پنهان استفاده کنند.
۵.

تأثیر موسیقی بر انسجام تیمی بسکتبالیست های لیگ برتر تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ارتباطات چندگانه خلق مثبت موسیقی انگیزشی نظریه انسجام ارتباطی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۸ تعداد دانلود : ۳۹۲
هدف این پژوهش، مطالعه اثرپذیری انسجام گروهی از موسیقی است. دو تیم از لیگ برتر بسکتبال استان تهران به صورت تصادفی ساده به عنوان گروه تجربی و کنترل انتخاب و 15 نفر از بازیکنان هر تیم به صورت در دسترس در این پژوهش شرکت کردند. هر دو گروه از طریق پرسشنامه جوّ تیمی مورد ارزیابی قرار گرفتند. گروه تجربی به مدت 12 جلسه در حین تمرین در معرض موسیقی انگیزشی قرار گرفت. همچنین با استفاده از مشاهده و مصاحبه با مربیان و بازیکنان، ارزیابی انسجام تیمی از گروه تجربی انجام شد. آنالیز واریانس با اندازه گیری های تکراری افزایش معنا داری را میان نمرات پیش آزمون و پس آزمون گروه تجربی نشان داد. همچنین نتایج آزمون تی مستقل تفاوت معناداری را در سه عامل از عوامل انسجام میان گروه های پژوهش نشان داد. نتایج نشان داد که استفاده از موسیقی انگیزشی در محیط تمرینی، حداقل به مدت پنج هفته، می تواند موجب بهبود و افزایش انسجام گروهی در تیم های ورزشی شود.
۶.

جامعه شناختی تجردگرایی در ورزشکاران مرد عضو تیم های ملی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تجردگرایی فردگرایی سبک زندگی سنتی و مدرن ورزش

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۶ تعداد دانلود : ۱۹۴
پژوهش حاضر با هدف شناسایی جامعه شناختی تجردگرایی در ورزشکاران مرد عضو تیم های ملی طراحی و اجرا شد. در مدل نظری پژوهش از دیدگاه های مدرنیزاسیون ویلیام گود، کارکردگرایی ساختاری پارسنز، کارکردگرایی دورکیم، تئوری گزینش معقولانه هک تر، نوگرایی آنتونی گیدنز و فردگرایی دو توکویل استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش، جامعه ورزشی مجرد عضو تیم های ملی در سال ۱۳۹۶ است. با استفاده از روش انتخاب در دسترس، 156 نفر از این افراد شناسایی و به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج آزمون پیرسون نشان می دهد بین متغیرهای فردگرایی ، سبک زندگی سنتی، سبک زندگی مدرن، باورهای مذهبی، بی اعتمادی اجتماعی، هراس از احساس شکست در ازدواج، تجربه ازدواج ناموفق در میان خویشاوندان و هزینه های اقتصادی-مالی با تجردگرایی رابطه معنا داری وجود دارد و متغیر عملکرد رسانه جمعی فاقد ارتباط معنا دار است. در مجموع، متغیرهای پژوهش توانایی تبیین تجردگرایی در بین ورزشکاران را داشتند.
۷.

تحلیل جامعه شناختی گرایش به ورزش رزمی کاراته با مدل نظری پیر بوردیو (مطالعه موردی: ورزشکاران کاراته شهر گرگان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جامعه شناسی کاراته ورزش رزمی. مدل پیربورد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۱۶ تعداد دانلود : ۲۵۴
پژوهش حاضر با هدف تحلیل جامعه شناختی گرایش به ورزش رزمی کاراته با مدل نظری پیر بوردیو طراحی و اجرا شد. مدل نظری پژوهش مطابق با مدل نظری پیر بوردیو بود. این مدل به بررسی نقش ورزش بر بهبود وضعیت های  اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی می پردازد. جامعه آماری پژوهش تمامی ورزشکاران کاراته در شهر گرگان در سال 1397 بود. بر اساس جدول حجم نمونه مورگان، 285 نفر به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش حاضر پرسش نام ه ای بر اساس مدل نظری پیربوردیو بود. جهت تجزیه و تحلیل داده های پژوهش، از روش معادلات ساختاری استفاده شد. مدل ساختاری پژوهش نشان می دهد متغیرهای الگوی مرجع ورزشی، سرمایه اقتصادی، سرمایه فرهنگی خانواده، منزلت اجتماعی ورزش و حمایت ورزشی خانواده تأثیری معناداری بر گرایش به ورزش رزمی کاراته دارند.
۸.

بررسی عوامل مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان تربیت بدنی با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: منزلت اجتماعی حقوق مهارت معلم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۱ تعداد دانلود : ۲۸۶
اهمیت منزلت اجتماعی در تمامی مشاغل از جمله در میان معلمان تربیت بدنی مهم و ضروری است. این مسأله سبب گردیده است تا پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر منزلت اجتماعی معلمان تربیت   بدنی کشور ایران با استفاده از مدل سازی ساختاری تفسیری طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر از نوع، پژوهش های توصیفی-همبستگی بود که به صورت میدانی انجام گردید. جامعه آماری پژوهش را اساتید دانشگاهی، دبیران تربیت بدنی و مدیران تربیت بدنی آموزش و پرورش آگاه به حوزه پژوهش تشکیل دادند. تعداد 34 نفر به عنوان نمونه پژوهش بر حسب انتخاب گلوله برفی مشخص شدند . ابزار پژوهش حاضر پرسش نامه محقق ساخته بود. بر اساس نتایج پژوهش حاضر 15 عامل مؤثر بر بهبود منزلت اجتماعی معلمان تربیت بدنی شناسایی گردید که این عوامل در شش سطح تقسیم بندی شدند.
۹.

ویژگی های روان سنجی نسخه فارسی پرسش نامه تعهد ورزشی-2 در ورزشکاران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدل تعهد ورزشی روایی پایایی ورزشکاران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۵ تعداد دانلود : ۳۶۶
هدف از این  پژوهش تعیین روایی و پایایی نسخه فارسی پرسش نامه  تعهد ورزشی-2 در ورزشکاران  بود. نمونه  آماری ورزشکاران رشته های تیمی و انفرادی استان قزوین بود که 280 نفر از آنها (145 نفر مرد و 135 نفر زن) با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. شرکت کنندگان پرسش نامه مشخصات فردی و تعهد ورزشی-2 اسکانلن و همکاران (2016) را تکمیل نمودند. تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل عاملی تأییدی، همبستگی درون طبق ه ای و آلفای کرونباخ انجام شد. نتایج نشان داد شاخص نیکویی برازش و شاخص برازش تطبیقی بالاتر از (90/0) است. پایایی زمانی (81/0) و ضریب آلفای کرونباخ برای تعهد ورزشی و ابعاد آن بالای 7/0 (مقدار شاخص قابل قبول بودن) به دست آمد. به طور کلی نتایج نشان داد نسخه فارسی پرسش نامه تعهد ورزشی – 2 در ورزشکاران ایرانی دارای روایی و پایایی قابل قبول است. لذا از این  پرسش نامه  می توان  جهت ا هداف  آموزشی  و  پژوهشی  استفاده  کرد .
۱۰.

تأثیر تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای مغز بر حافظه کاری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: قشر پیش پیشانی جانبی - پشتی حافظه کاری تکلیف اِنبَک ورزشکار غیر ورزشکار

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۵۷۰
این پژوهش به منظور بررسی تحریک الکتریکی مستقیم فراجمجمه ای مغز بر حافظه کاری در افراد ورزشکار و غیر ورزشکار انجام شد. بنابراین 48 شرکت کننده (18-30 سال) به روش هدفمند انتخاب شدند. سپس به طور مساوی به دو گروه ورزشکار و غیر ورزشکار تقسیم شدند. هر گروه به طور تصادفی به دو زیرگروه مساوی تحریک واقعی و ساختگی تقسیم شدند. تحریک واقعی و ساختگی با شدت جریان الکتریکی دو میلی آمپری به مدت 20 دقیقه و طی سه جلسه ارائه شد. نرم افزار اِن-بَک برای ارزیابی حافظه کاری استفاده شد. نتایج نشان داد گروه ورزشکار نسبت به غیر ورزشکار و گروه تحریک واقعی نسبت به گروه تحریک ساختگی دارای عملکرد بهتری بودند. گروه ورزشکار در شرایط تحریک واقعی در مرحله پس آزمون پیشرفت کردند. مطابق با یافته های حاضر تحریک الکتریکی مستقیم مغز به طوری که تحریک آند و کاتد به ترتیب بر روی قشر پیش پیشانی جانبی-پشتی چپ و راست اعمال شود، باعث بهبود عملکرد حافظه کاری در افراد ورزشکار می شود.
۱۱.

ارائه مدل نقش تفکر انتقادی و هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ورزشکار(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تفکر انتقادی هوش هیجانی پیشرفت تحصیلی دانش آموزان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۴ تعداد دانلود : ۳۳۰
پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل نقش تفکر انتقادی و هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ورزشکار طراحی و اجرا گردید. روش این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و به لحاظ گردآوری داده ها، توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان شرکت کننده در سی و ششمین دوره مسابقات ورزشی دانش آموزان کشور در شهر قم بود. گردآوری اطلاعات به صورت میدانی و با استفاده از ابزار پرسش نامه بود. نتایج پژوهش نشان داد تفکر انتقادی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ورزشکاران تأثیر معناداری دارد. همچنین نتایج پژوهش حاضر نشان داد هوش هیجانی بر پیشرفت تحصیلی دانش آموزان ورزشکاران تأثیر معناداری دارد. بنابراین پیشنهاد می گردد تا با غنی سازی محیط های ورزشی و بهبود مهارت های انتقادی دانش آموزان ورزشکاران، ضمن تقویت هوش هیجانی و تفکر انتقادی آنها به بهبود پیشرفت تحصیلی آنان کمک کرد.
۱۲.

نقش عوامل فردی، محیطی و ایمنی درک شده بر قصد پیاده روی شهروندان(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: پیاده روی فردی محیطی ایمنی قصد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۰۴ تعداد دانلود : ۱۸۷
بندوار تأکید داشت رفتار افراد تحت شرایط محیط، موقعیت و ویژگی های فردی قرار می گیرد. پژوهش حاضر با هدف ارائه مدل نقش عوامل فردی، محیطی و ایمنی درک شده بر قصد پیاده روی شهروندان طراحی گردید. پژوهش حاضر از نوع پژوهش های پیمایشی است. جامعه آماری شامل تمامی شهروندان منطقه 8 شهر تهران بودند. 384 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به عنوان نمونه در این تحقیق شرکت کردند. در بررسی داده های پژوهش از روش معادلات ساختاری استفاده گردید. نتایج پژوهش نشان داد عوامل فردی، محیطی و ایمنی بر قصد پیاده روی شهروندان تأثیرگذار است. نتایج پژوهش همچنین نشان داد مدل پژوهش از برازش مناسبی برخوردار است. با توجه به نتایج پژوهش پیشنهاد می گردد ایمن سازی فضاهای شهری و ارتقأ امنیت فضاهای ورزشی با بهبود رفتارهای مربوط به ورزش از جمله پیاده روی ارتباط نزدیکی دارد.
۱۳.

تأثیر خستگی مرکزی و محیطی بر سرعت و دقت شوت هندبال(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: خستگی ذهنی دقت خستگی جسمی سرعت فلیکرفیوژن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۸۸ تعداد دانلود : ۴۰۲
یکی از عوامل مؤثر بر عملکرد ورزشکاران خستگی است. با اطلاع از پیامدهای خستگی بر عملکرد افراد، می توان برای پیشگیری از آن در تمرینات ملاحظات ویژه ای در نظر گرفت. بنابراین دانستن این که در هنگام بروز خستگی مرکزی و محیطی، ورزشکار تحت چه شرایطی قرار می گیرد، می تواند کلید موفقیت هر مربی باشد. لذا، هدف از پژوهش حاضر تعیین تأثیر خستگی مرکزی و محیطی بر سرعت و دقت شوت بازیکنان هندبال بود. بدین منظور 16 بازیکن دختر تیم هندبال دانشگاه تهران (با میانگین سنی4 ± 23) در پژوهش حاضر شرکت داشتند. پس از کسب رضایت آگاهانه و تکمیل پرسش نامه دست برتری ادینبورگ، پیش آزمون سرعت و دقت شوت هندبال زین در 11کوشش متوالی از شرکت کنندگان گرفته شد. سپس به طور تصادفی به دو گروه خستگی مرکزی و محیطی تقسیم شدند. گروه خستگی محیطی تحت دو ساعت تمرین پرفشار بدنی و گروه خستگی مرکزی به وسیله آزمون استروپ تحت خستگی ذهنی قرار گرفتند. پس از اعمال مداخله مورد نظر پس آزمون مشابه پیش آزمون گرفته شد. نتایج آزمون تحلیل واریانس مرکب 2 در2، در متغیر سرعت نشان داد اثر اصلی آزمون (021/0= P ) و اثر تعاملی آزمون و گروه (01/0= P ) معنادار بود؛ ولی اثر اصلی گروه معنادار نبود (19/0= P ). نتایج تی مستقل نشان داد بین سرعت شوت دو گروه در پس آزمون تفاوت معناداری وجود داشت (024/0= P ) و سرعت گروه خستگی محیطی کمتر از خستگی مرکزی بود. با این حال در متغیر دقت هیچ یک از اثرات اصلی گروه (24/0= P ) و تعاملی آزمون و گروه (42/0= P ) معنادار نبود. بنابراین طبق نظریه سیستم های پویا خستگی محیطی تأثیر منفی بر ویژگی های بیرونی حرکت می گذارد و متأثر از کاهش ظرفیت اندام های مجری است ولی خستگی مرکزی بر پارامتر حرکت (سرعت) اثرگذار نیست.
۱۴.

ارائه مدل عوامل موثر بر بهبود رفتار مطلوب اجتماعی زنان با تاکید بر ورزش همگانی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رفتار مطلوب ورزش زنان اجتماع

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۴ تعداد دانلود : ۲۵۳
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر بهبود رفتار مطلوب اجتماعی زنان با تاکید بر ورزش همگانی طراحی گردید. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان فدراسیون ورزش همگانی، کارشناسان آگاه به حوزه ورزش هگانی در وزارت ورزش و جوانان، کارکنان هیئت ورزش همگانی استان تهران، کارشناسان ورزش همگانی سازمان شهرداری تهران را تشکیل داد که تعداد آنان حدود 140 نفر  بود. به دلیل پایین بودن حجم جامعه آماری، بر اساس روش نمونه گیری تمام شمار، تمامی جامعه آماری به عنوان نمونه پژوهش انتخاب شدند. در نهایت پس از پخش پرسش نامه های پژوهش، تعداد 123 پرسش نامه مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج پژوهش نشان داد جهت بهبود رفتار مطلوب اجتماعی زنان با تاکید بر ورزش همگانی، عوامل انگیزشی، احساسی، اجتماعی، فردی، دانشی و فرهنگی به صورت معناداری تأثیرگذار می باشند. در این بین عوامل دانشی بیشترین تأثیر را دارا می باشد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۷