معلم

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی آموزش اخلاق حرفه ای در دانشگاه فرهنگیان و کاوش چالش ها و راهکارهای آن انجام گرفته است. به این منظور، از روش پژوهش ترکیبی استفاده شده است. در بخش کمّی از طرح تحقیق نیمه آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون وگروه کنترل بهره گرفته شد. جامعه پژوهش شامل دانشجویان دانشگاه فرهنگیان کرمان در نیمسال دوم تحصیلی 1400-1399 بود. 1 کلاس از دانشجویان رشته آموزش ابتدایی ورودی مهر 1398 که درس اخلاق حرفه ای معلم را اخذ کرده بودند به عنوان گروه آزمایش و 1 کلاس از دانشجویان همین رشته و ورودی که این درس را اخذ نکرده بودند، به عنوان گروه کنترل در نظر گرفته شدند. ابزار جمع آوری داده ها پرسشنامه اخلاق حرفه ای قاسم زاده (1393) بود. تجزیه و تحلیل داده ها با روش آمار توصیفی، تحلیل کوواریانس تک متغیره و توسط نرم افزار SPSS22 انجام شد. در بخش کیفی، از تحلیل مضمونی براون و کلارک (2006) استفاده شد. نتایج بخش کمّی نشان داد که آموزش اخلاق حرفه ای معلم به طور معنی داری موجب افزایش اخلاق حرفه ای دانشجومعلمان می شود (001/0> P)؛ اما همچنان با حد مطلوب فاصله دارد. در بخش کیفی، چالشهای این برنامه شامل چالش های میدان اندیشه (کم رنگ شدن اخلاق در جامعه؛ بی-توجهی به قدر و منزلت معلمی) و چالش های میدان عمل (تعارض میان آموخته ها و میدان عمل؛ مشکلات برنامه درسی) واکاوی شد. همچنین، راهکارهای ارتقا آموزش اخلاق در دو سطح دانشگاه (سیاست های جذب دانشجو؛ سیاست های انتخاب استاد؛ توانمندسازی مداوم) و کلاس درس (انتخاب محتوای مناسب؛ استفاده از روشهای تدریس مناسب) شناسایی گردید.

مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی ارتباط سبک رهبری با نوآوری سازمانی معلمان ورزش زن شهر مشهد بود.روش کار: جامعه آماری پژوهش را کلیه معلمان ورزش زن شهر مشهد که تعداد آنها 540 نفر می باشد تشکیل می دادند که با استفاده از جدول مورگان و  نمونه گیری در دسترس حجم نمونه آماری برابر با 225 معلم برآورد شد. به منظور جمع آوری داده ها از دو پرسشنامه سبک رهبری (MLQ) و نوآوری سازمانی استفاده گردید. روش تحقیق با توجه به نوع مطالعه توصیفی و از نوع همبستگی بوده که به صورت میدانی اجرا شده است. ب ه منظور تجزیه و ت حلیل داده ها از شاخص های توصیفی و آزمون های آماری کلموگروف اسمیرونف، ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر استفاده گردید.نتایج: نتایج نشان داد بین سبک رهبری تحول گرا و عمل گرا با ن وآوری سازمانی رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد. همچنین سبک رهبری عمل گرا واجد شرایط پیش بینی نوآوری سازمانی می باشد. لذا چنان چه کارکنان در امورات شغلی خود از طرح های تحول گرایانه با مدنظر قرار دادن جنبه عملکردی آن استفاده نمایند، می توانند موجبات افزایش نوآوری را در محیط سازمان به وجود آورند.نتیجه گیری: نتیجه گیری کلی پژوهش نشان داد که با تقویت سبک رهبری در بین مدیران می توان به بهبود نوآوری سازمانی در بین معلمان کمک فراوانی نمود.

دستیابی به اهداف متعالی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت نیازمند شناخت راهکارهای دستیابی به تدابیر در سازمان ها و نهادهای کشور است. پژوهش حاضر با هدف یافتن الزامات و راهکارهای مناسب نهاد مدرسه برای انطباق با تدابیر از منظر جامعه شناسی انجام شده است. با استفاده از روش کیفی، 45 نفر از معلمان با سابقه مدارس دولتی مورد مصاحبه عمیق قرار گرفتند. ابتدا تدابیر مرتبط با نهاد مدرسه نشانه گذاری و سپس الزامات اساسی و راهکارهای دستیابی به آنها بر اساس نیازمندی های موجود استخراج شده است. استخدام و آموزش مداوم معلمان با انگیزه و معتقد به آرمان های جمهوری اسلامی ایران، توجه به محتوای ارائه شده در مدارس (اعم از رسمی و غیر رسمی)، بازنگری فعالیت های پرورشی از جمله مهم ترین نتایج در بخش الزامات اساسی و اضافه شدن کتاب قانون اساسی به دروس رسمی، بازطراحی کتب دینی دوره متوسطه بر اساس شبهات رایج، بازطراحی مسابقات بر اساس نیازهای پایه های تحصیلی، تقویت روحیه مشارکت سیاسی از طریق مسابقات، اضافه شدن متناسب نهج البلاغه و صحیفه سجادیه در کتب تمام پایه های دوره متوسطه اول و دوم از جمله مهم ترین راهکارهای جزئی است.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی سهم آموزش و مدرسه در شکل گیری هویت اخلاقی دانش آموزان انجام شده است. روش انجام پژوهش، کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. مشارکت کنندگان در این پژوهش شامل 15 دانش آموز دختر 15 تا 17 ساله بودند که به روش انتخاب هدفمند بر پایه اصل اشباع و یا تکراری شدن پاسخ ها برگزیده شدند. ابزار گردآوری اطلاعات در این پژوهش، مصاحبه کیفی و از نوع مصاحبه نیمه ساختاریافته با پرسش های باز و استاندارد شده بود و داده ها مطابق با رویکرد استراس و گلاسر تحلیل و طبقه بندی گردید. با توجه به نتایج، در بُعد خانواده، ویژگی های والدین و سبک های فرزندپروری در شکل گیری هویت اخلاقی، تعاملات و تأثیرپذیری فرد از مدرسه، تأثیرگذار است. در بُعد مدرسه، آگاهی و التزام به قوانین، میزان و چگونگی تشویق ها و تنبیه ها، نحوه تعامل با همسالان، نحوه تدریس و ویژگی های رفتاری معلمان، چگونگی ارتباط گیری و برخورد کادر مدرسه، میزان و نوع فعالیت های فوق برنامه و فضای مدرسه و نیز محتوای کتب درسی تأثیر بسزایی در شکل گیری هویت اخلاقی دانش آموزان دارند. همچنین از یافته های پژوهش اینگونه بر می آید که در بعد مدرسه، شخصیت و رفتار معلمان، هویت اخلاقی شکل-گرفته در آنها و التزام عملی آنها به آموزه های اخلاقی تأثیر ماندگاری بر هویت اخلاقی دانش آموزان می گذارد.

یکی از بحث های داغ پیرامون معلم و مدرسه ایرانی در ابتدای قرن پانزدهم، موضوع «مرگ مدرسه و معلم» است! این نظریه مبتنی بر شواهدی است که واقعی هستند. همین موضوع موجب است تا توجه پژوهشگران رشته های مختلف به آن جلب شود. آنچه در بنیاد این نظریه قرار گرفته، نتایج عملکرد شاگردان در آزمون های داخلی و جهانی است. عملکرد شاگردان در آزمون های مدرسه ای و در آزمون ورودی دانشگاه ها و همچنین در دو آزمون جهانی تیمز و پرلز شاهد اصلی در ساخت نظریه مذکور است. با وجود این، پژوهشگران به جنبه های تجربی خود و گزارش های پژوهشی هم ارجاع می دهند. حتی اگر شواهد این نظریه پذیرفته شود، باز هم این نوع نظرورزی را می توان درک سطحی شواهد یا «نظریه پردازی بد» نامید. آنچه عملکرد شاگردان را شکل می دهد، فقط دانستن و یادگیری نیست. بیش از یادگیری و دانستن، موضوع خواستن و میل به اعلام دانایی مطرح است؛ که با متغیرهای متعدد اجتماعی در ارتباط است. اینکه شاگردان حاضر باشند در موقعیت آزمون، به پاسخدهی بر اساس توان خود اقدام کنند، جای سوال دارد؛ اما، واقعیت دارد که آنان از آنچه در مدرسه می گذرد، گریزان هستند و اینکه همین اشخاص در موقعیت های عمل مشابه نشان داده اند که دارای توانایی لازم می باشند.

هدف از این پژوهش استحصال و رتبه بندی ویژگی های شخصیتی و روش های تربیتی ابوسعید ابوالخیر و ابن خفیف شیرازی است. در بخش اول، با رویکرد کیفی و بهره گیری از روش تحلیل محتوای عرفی، دو کتاب کهن اسرارالتوحید و سیرت ابن خفیف بررسی شد. در بخش دوم، با رویکرد کمّی و روش نمونه گیریِ دردسترس، 22 مدرس و عضو هیئت علمی رشتهٔ علوم تربیتی در شهر قم گزینش شدند و اهمیت و رتبهٔ هریک از مضامین به دست آمده را برای معلمان امروز مشخص کردند. این رتبه بندی با بهره گیری از آزمون فریدمن به نتیجه رسیده است. از مطالعهٔ حاضر، هجده مضمون فرعی به دست آمد: عشق به تعلم و آموختن، توجه به خودسازی، زهد و بی اعتنایی به دنیا، رفق و مدارا، شوخ طبعی، تواضع و فروتنی، هم سازی رفتار و گفتار، رفتار محبت آمیز با شاگردان، تربیت بدون چشمداشت، توجه به نیازها و سرگرمی شاگردان، توجه به فُرص تربیت، آموزش به اشارت، بهره جویی از تشویق، بهره وری از حکایت و داستان، آموزش با تکیه بر تمثیل، استفاده از شعر، آموزش در عمل، موجز و خلاصه گویی. این هجده مضمون در پاسخ به دو سؤال اول پژوهش و در قالب سه مضمون اصلیِ منش فردی و تربیتی و تعلیمی خلاصه و تجمیع شد. در پاسخ به سؤال سوم، مشخص شد که مهم ترین خصلت های فردی و تربیتی ای که بهتر است معلمان امروز به آن ها توجه کنند بدین ترتیب ند: هم سازی رفتار و گفتار، رفتار محبت آمیز با شاگردان، توجه به خودسازی و فروتنی، و بهره جویی از تشویق و تمثیل.

حوزه تعلیم و تربیت اسلامی، مترصد تبیین مؤلفه های حرفه ای مبتنی بر سیره زندگی و اندیشه اسطوره های ملی، معاصر و مورد تأیید آحاد ملت است. با توجه به نقش فراملی سردار شهید قاسم سلیمانی، پژوهش حاضر به منظور عینیت بخشیدن به مؤلفه های اخلاقی و حرفه ای معلمی با استفاده از آموزه های مکتب سردارسلیمانی انجام گرفت. بر همین اساس در نخستین گام، با استفاده از روش کتابخانه ای اطلاعات موردنیاز جمع آوری شد و پس از بررسی و تحلیل مصادیق و نمونه های موردی موجود، تعالی مؤلفه های حرفه ای معلم ارائه شد. یافته های پژوهش نشان می دهد زندگی شهید سلیمانی به عنوان مصداقی از عینیت بخشیدن به توسعه و رشد حرفه ای معلم می تواند برای نسل جوان دانشگاهی بویژه دانشجومعلمان به عنوان معلمان آینده کشور، الگوساز باشد. ضمناً ویژگی های اخلاص، تواضع، اهتمام به مطالعه و مربیگری نیز جهت تعالی مؤلفه های فعلی، قابل ارائه و تأمل است؛ لذا نتایج پژوهش ضمن تبیین ضرورت توجه به اندیشه و منش حرفه ای و اخلاقی شهید سلیمانی، این مهم را متوجه متصدیان و سیاست گذاران دانشگاه فرهنگیان و وزارت و آموزش وپرورش می کند تا در تدوین و ارائه یک برنامه جامع در این زمینه، اهتمام ورزند.

پژوهش حاضر با هدف واکاوی عوامل موثر بر اجرای الگوهای نوین تدریس به مثابه یادگیری بادوام با استفاده از روش کیفی و از نوع پدیدارشناسیانجام گرفته است. مشارکت کنندگان پژوهش 15 معلم و 10 دانشجو معلم که به الگوهای نوین تدریس آگاه و در کنش آموزشی خود از این نوع روش های تدریس بهره برده، بودند. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود، تا رسیدن به اشباع نظری ادامه یافت. جهت تحلیل داده های پدیدار شناسی از راهبرد هفت مرحله ای کلایزی استفاده شد. پس از استخراج مضمون ها و طبقه بندی آن ها، یافته ها شامل3 مضمون اصلی و 7 مضمون محوری دسته بندی و سازماندهی شدند. یافته های پژوهش نشان دهنده این است که در بعد یادگیری فرهیخته محور مواردی چون کنش های تدریس شایسته، سیر تکاملی مسیر یادگیری و پتانسیل تدریس مواردی هستند که در فرایند آموزش اهمیت دارد و داشتن رسالت های دقیق در این موارد یادگیرنده را به سمت یادگیری معنادار و عمیق متناسب با مسائل زندگی آماده می کند؛ در بعد ارتقا هدفمند روابط انسانی باید به گستره شایسته سالاری معلمان و کنش پذیری یادگیرنده نه تنها در فرایند یادگیری بلکه در ایجاد یک رابطه سازنده فرهنگی- اجتماعی توجه نمود؛ بعد شمشیر دولبه تدریس که شامل مؤلفه های شاهرگ یادگیری وکنش های ضد معلم است، نگاه پارادکسی به تدریس را با توجه به درک و کنش معلمان نشان می دهد. بنابراین، نتایج حاصله نه تنها بیانگر پرورش و ارتقا شایستگی های و توانمندی معلمان است، بلکه تغییر و انعطاف پذیری فلسفه فکری و باور معلمان در جهت پرورش شهروندان آینده ساز را مهم قلمداد می کند.

هدف پژوهش حاضر، شناسایی و اولویت بندی عوامل موثر بر تدریس خلاقانه معلمان میباشد. پژوهش حاضر، از نظر ماهیت از نوع پژوهش های کمی، از نظر میزان کنترل متغیرها از نوع غیرآزمایشی و از نظر هدف در زمره تحقیقات کاربردی محسوب میشود. در گام اول به منظور شناسایی به مطالعه منابع علمی مختلف از جمله کتابها، مقالات و پایگاههای معتبر علمی موجود و همچنین مصاحبه با برخی خبرگان و کارشناسان و معلمان با سابقه و برجسته پرداخته شد. پس از تعیین عوامل موثر بر تدریس خلاقانه معلمان اقدام به طراحی پرسشنامه با هدف سنجش گزینه ها براساس مقیاس پنج درجه ای شد. جامعه آماری این تحقیق که با استفاده ازروش پیمایشی انجام شده، معلمان مدارس دوره ابتدایی منطقه 5 آموزش و پرورش شهر تهران بودند حجم نمونه با استفاده نمونه گیری تصادفی و فرمول کوکران 100 نفر تعیین شد. به منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات از آمار توصیفی و در سطح آمار استنباطی از آزمون بارتلت، تحلیل عاملی، ضریب و ماتریس همبستگی، و آزمون خی دو استفاده گردید. نتایج نشان داد مؤلفههای باور تدریس، انگیزه تدریس، محیط تدریس، تعهد تدریس، کیفیت شخصی، نگرش یادگیری، تلاش شخصی، تجربه زیستی و باور تدریس، به عنوان عوامل اثرگذار بر عوامل موثر بر تدریس خلاقانه معلمان می باشد. آزمون فریدمن نیز نشان داد اختلاف معناداری بین میانگین رتبه های مؤلفههای تدریس خلاقانه معلمان (01/0 >P و 220/1164=) وجود دارد. پایین ترین میانگین رتبه مربوط به مؤلفه تجربه زیستی و بالاترین رتبه مربوط به مولفه 5(کیفیت شخصی) می باشد.

رمز موفقیت کشورهای صنعتی پیشرفته نیز بهره گیری از یافته ها و اصول روانشناسی در کار می باشد. ماهیت و هدف روانشناسی صنعتی- سازمانی و به معنای وسیع تر روانشناسی کار نیز آن است که با شناخت علل رفتار آدمی در کار و ارائه راه حل های مفید علمی و مفید کارایی نیروی انسانی سازمان را افزایش دهد. به پیروی از این موضوع، به کارگیری معلمان کارآمد و اثربخش از موضوع هایی است که باید در هر نظام آموزش وپرورش بدان اندیشیده شود تا در محیط مدرسه جوی پدید آید که در کنار پرورش دانش آموزان کارآمد و اثربخش بتواند کیفیت کارکرد شغلی را در معلمان نیز پایدار سازد. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش گروهی خودکارآمدی بر باورهای ناکارآمد حرفه ای، رضایت و عملکرد شغلی معلمین شهر تربت جام بود. پژوهش حاضر به لحاظ هدف کاربردی بود و از منظر روش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری با گروه کنترل بود. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های رضایت شغلی، باورهای ناکارآمد حرفه ای و عملکرد شغلی پاترسون در گروه نمونه استفاده شد. داده های تحقیق با استفاده از آزمون های میانگین و انحراف استاندارد، شیب خط رگرسیون، لوین، تحلیل کوواریانس چندمتغیری (مانکوا) و آزمون تعقیبی بونفرونی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج نشان داد که آموزش گروهی خودکارآمدی در گروه آزمایش بر باورهای ناکارآمد حرفه ای، مؤلفه های رضایت شغلی و عملکرد شغلی تأثیر مثبت داشته و همچنین نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که تفاوت معناداری بین گروه های آزمایش و گواه در پس آزمون و گروه آزمایش در سطح (05/0>p) وجود دارد. نتایج پس از دو ماه پیگیری نیز حاکی از پایدار بودن نتایج مداخله در گروه آزمایش بود. مواردی مانند حاکم نبودن روحیه پژوهش در بین کارکنان و نیز تازگی متغیرهای موردبررسی مخصوصا آموزش گروهی خودکارآمدی و باورهای ناکارآمد حرفه ای و عدم دسترسی به مبانی نظری گسترده نیز وجود داشت. نمونه پژوهش حاضر از میان معلمان شهر تربت جام انتخاب شده است و تعمیم نتایج این پژوهش به جوامع دیگر باید بااحتیاط صورت گیرد. باوجود محدودیتهای فوق، در این تحقیق یک حوزه مطالعاتی جدید و عالی و در حال رشد گشوده شده است. با توجه به نتایج پژوهش حاضر پیشنهاد می شود، با توجه به اثربخشی آموزش به شیوه گروهی خودکارآمدی بر افزایش خودکارآمدی حرفه ای می توان از آن به عنوان یکی از مداخلات شناختی مؤثر در زمینه مشاوره شغلی استفاده کرد. همچنین با توجه به آمار بالای بیکاری و نبود تخصص مرتبط با کار در بیشتر شاغلین، پیشنهاد می شود چنین پژوهش هایی در افرادی که در آستانه استخدام هستند صورت گیرد که درواقع این پیشنهادات می توانند بر غنای تحقیقات بعدی بیفزاید و نیز رابطه بین هر یک از مؤلفه های پاسخگویی با عملکرد شغلی، استرس شغلی و مهارت سیاسی دقیقاً مورد تحقیق و بررسی قرار گیرد.

هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه و مقایسه ابعاد میزان گرایش به علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی با میزان مهارت های قرن21 بود. جامعه آماری پژوهش دانشجویان پردیس تربیت معلم علامه طباطبایی ارومیه بودند. نمونه گیری به صورت تصادفی طبقه ای انجام شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه میزان گرایش به علوم، فناوری، مهندسی و ریاضی و پرسشنامه میزان مهارت های لازم برای قرن 21 بود و روایی آن را متخصصان تأیید کردند. پایایی پرسشنامه ها با استفاده از آلفای کرونباخ به ترتیب برابر با 762/0 و 710/0 به دست آمد. برای تحلیل داده ها از آمار توصیفی و آزمون های آماری t تک نمونه ای، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل واریانس چندگانه در قالب نرم افزار SPSS26 استفاده شد. یافته ها نشان داد که میزان گرایش به ریاضی و علوم دانشجومعلمان در سطح متوسط قرار دارد، اما گرایش آنها به طراحی و فناوری بالاتر از متوسط است. همچنین میزان مهارت های رهبری و مشارکت آنها در سطح متوسط و مهارت خودمدیریتی در سطح بالاتر از متوسط است. علاوه بر این، نتایج حاکی از وجود رابطه مثبت و معنادار بین برخی مؤلفه های میزان گرایش به STEM و میزان مهارت های قرن 21 در میان دانشجومعلمان است. مطابق نتایج آزمون تحلیل واریانس چندگانه، بین دانشجویان رشته های مختلف تربیت معلم در برخی مؤلفه های گرایش به STEM تفاوت معنادار وجود دارد.

نیروی انسانی در هر جامعه تعیین کننده پیشرفت و توسعه در آن جامعه است؛ رسالت تعلیم و تربیت نیروی انسانی بر عهده آموزش و پرورش در هر جامعه می باشد که نقش اصلی آن بر عهده معلمان آن جامعه می باشد. در تربیت اسلامی این نقش تربیتی بسیار پر رنگ تر به نظر می رسد؛ زیرا الگوی تربیتی اسلام رسول خدا (ص) می باشد که در کتاب راهنمای تعلیم و تربیت بشر (قرآن مجید) به عنوان معلم و شغل آن و سایر انبیای الهی معلمی عنوان شده است بنابر این برای تربیت سازنده نیروی انسانی باید معلمان ِخوب تربیت کرد که هدف این تحقیق عوامل کارایی معلمان و جایگاه معلم در تربیت اسلامی می باشد که به روش مطالعات کتابخانه ای به آن پرداخته شده است و به این نتایج منجر شد که از جمله عوامل مهم در کارایی معلمان: افزایش منزلت اجتماعی دبیران، تأمین نیازمندی های مادی دبیران، انتخاب افرادی که خصوصیات ذهنی، جسمی و روحی مناسب برای معلمی، ارائه آموزش های مناسب اولیّه به داوطلبان معلمی، ایجاد محیط مناسب کار برای دبیران، ارزشیابی عملکرد دبران و پاداش دادن به دبیران کارآمد، تشکیل دوره های آموزش ضمن خدمت مفید برای دبیران و ... می باشد.

هدف: سواد دینی معلمان از شاخص های مهم در تربیت دینی فراگیران است از این رو هدف پژوهش حاضر بررسی مؤلفه های سواد دینی معلمان است. روش: رویکرد پژوهش حاضر کیفی و روش آن مرور سیستماتیک براساس مدل رایت و همکاران(2007) است. جامعه پژوهش، متشکل از 143 مقاله درباره مؤلفه های سواد دینی معلمان است که بین سال های 2011 تا 2022 میلادی در مجلات علمی معتبر ارائه شده اند. نمونه پژوهش شامل 30 مقاله است که به صورت هدفمند جمع آوری و براساس پایش موضوعی داده ها انتخاب شده اند. داده های پژوهش از تحلیل کیفی اسناد مورد مطالعه، گردآوری شده اند. یافته ها: بر اساس تجزیه و تحلیل داده ها، مؤلفه های سواد دینی معلمان در 4 محور و 56 عامل طبقه بندی شدند. این محورها شامل محورشناختی – دانشی در آموزش دین(مشتمل بر عوامل تخصصی و حرفه ای معلمان در زمینه دین و سواد دینی)، محور عاطفی- نگرشی در آموزش دین(مشتمل بر عوامل نگرشی در زمینه دین و تربیت دینی)، محور رویه ای – راهبردی در آموزش دین(مشتمل بر عوامل رویه ای معلم در تربیت دینی فراگیران) و بعد ارتباطی و تعاملی در آموزش دین(مشتمل بر عوامل ارتباطی معلم در زمینه دین و تعاملات او در زمینه مسائل دینی) می باشد. نتیجه گیری: با توجه به یافته ها می توان نتیجه گرفت سواد دینی معلمان در تربیت دینی فراگیران علاوه بر شاخص های شناختی و تخصصی به عوامل مختلفی چون ابعاد عاطفی و نگرشی، رویه ای، ارتباطی و تعاملی وابسته است.

بی تردید، بهره گیری از اصول تعلیم و تربیت قرآنی به عنوان یکی از زمینه های ارتقای معنویت و راه کاری مقابله با سبک زندگی غربی دارای اهمیت است. قرآن کریم در خلال قصه های مختلف، بار ها از اصول تعلیمی سخن به میان آورده؛ از جمله در قصه ی همراهی حضرت موسی با حضرت خضر. این داستان، حاوی اصول تعلیمی ارزشمندی است که در نظام آموزشی بسیار کاربرد دارد. این نوشتار که با هدف دستیابی به اصول تعلیمی برآمده از این قصه و با استفاده از روش توصیفی – تحلیلی تدوین یافت، در پی پاسخ به پرسش است که: اصول تعلیمی برآمده از داستان حضرت خضر و موسی  چیست؟ مهم ترین نتیجه ای که از انجام این پژوهش به دست آمده این است که این قصه، آمیخته با اصول تعلیمی متعددی همچون: اصل آمادگی، اعتماد؛ اطاعت پذیری، قانون مداری، حق پذیری، تدریج، مداومت، تشویق و تنبیه می باشد؛ و این اصول به سه دسته قابل تقسیم می باشند: اصول تعلیمی مشترک بین معلّم و متعلّم، اصول تعلیمی خاص متعلّم، و اصول تعلیمی خاص معلّم.

زمینه و هدف: دانش آموزان لجباز - نافرمان قشقرق راه انداخته و با والدین خود مشاجره کرده و کینه توزانه عمل می کنند. هدف پژوهش حاضر وا کاوی تجارب زیسته معلمان از پدیده لجبازی - نافرمانی دانش آموزان است. روش بررسی: روش پژوهش براساس رویکرد کیفی و روش پدیدارشناسی بود. جامعه آماری پژوهش شامل معلمان با سابقه تدریس در مدارس استثنایی بود. هشت نفر از معلمان با روش نمونه گیری در دسترس، جهت مصاحبه انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از مصاحبه نیمه سازمان یافته استفاده شد و تا زمان اشباع داده ها ادامه یافت و پس از ضبط، مصاحبه ها تبدیل به متن شده و مؤلفه های اصلی و فرعی استخراج گردید. جهت تجزیه وتحلیل داده ها از روش کلایزی استفاده شد. یافته ها: سه مؤلفه اصلی، پیشایندها )اشکال در تعامل با معلم، بحث و جنجال با هم کلاسی ها، گرسنگی، درجه سختی تکلیف و بی علاقگی به محتوای کلاس(، پیامدها )افت تحصیلی، طردشدن، خشم و پرخاشگری و مشکل در روابط بین فردی( و کنترل کننده ها )بازی های رایانه ای، تنبیه، استفاده از بهامُهر و جایزه، بازی، تماشای فیلم و نمایش، خواندن قصه، شن بازی و برنامه نظم و انضباط(، یافته های بسیار مهم این مطالعه بودند. نتیجه گیری: لجبازی - نافرمانی تأثیر بسزایی در عدم پیشرفت تحصیلی و بروز مشکلات ارتباطی در کلاس درس دارد و ازاین رو باید مورد بررسی، تشخیص و مداخله بهنگام و مناسب قرار گیرند.

هدف اصلی این پژوهش، شناسایی معانی آشکار و ناشناخته مهارت های معلمی بود. پژوهش در سال 1399 با روش پدیدارشناسی انجام شد. استادان دانشگاه فرهنگیان، معلمان خبره و دانشجومعلمان ترم آخر به عنوان مشارکت کنندگان بالقوه پژوهش بودند که استادان و معلمان با روش نمونه گیری هدفمند ترکیبی (نمونه مشهور_ گلوله برفی) و دانشجومعلمان ترم آخر بر اساس بالاترین معدل، با روش نمونه شدت انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته چندگانه استفاده شد. نمونه گیری با دانشجویان ترم آخر با 14 نفر، استادان دانشگاه فرهنگیان با 6 نفر و معلمان خبره با 10 نفر به تکرار اطلاعات و اشباع رسید. تجزیه و تحلیل داده های بخش کیفی با استفاده از نرم افزار maxqda نسخه 10، از کدگذاری نظری نظریه پردازی داده بنیاد استفاده شد. برای تعیین اعتبار داده های کیفی، از اعتباریابی مخاطب و سه سویه سازی استفاده شد. با توجه به مهارت های به دست آمده از پژوهش های پیشین، سؤالات نیمه ساختاریافته از مهارت ها مطرح و مصاحبه ها ضبط  شده و پس از پیاده سازی چندین بار خوانده شد. پس از تحلیل کلی مصاحبه ها، تعداد 1395 کد اولیه در نرم افزار maxqda شناسایی شد که پس از پالایش به 648 مؤلفه، 29 زیرمقوله و 9 مهارت تبدیل شدند. بیشترین تعداد مؤلفه ها به مهارت ارتباطی با 182 مؤلفه و کمترین تعداد مؤلفه مربوط به مهارت پژوهش با 30 مؤلفه بود. برای مهارت سازماندهی و مدیریت کلاس 93 مؤلفه، مهارت تدریس 89 مؤلفه، مهارت نظارت و ارزیابی 70 مؤلفه، مهارت استفاده از تکنولوژی و ابزار با 62 مؤلفه، مهارت های فردی معلم با 48 مؤلفه، مهارت برنامه-ریزی با 39 مؤلفه و مهارت خلاقیت، 30 مؤلفه شناسایی شد. 

هدف این پژوهش، بررسی و تحلیل نقش معلمان در گفت وگومندسازی جریان تعلیم و تربیت از راه توجه به صدای دانش آموزان در محیط های یاددهی-یادگیری است. ناتوانی در گفت وگو ازجمله جدی ترین مسئله های جامعه ایرانی است و به نظر می رسد نظام تعلیم وتربیتِ تمرکزگرا و دیوان سالار ایران با تأکید بیش ازحد بر دانش اندوزی و غفلت از اهمیت روابط انسانی، در پیدایی این وضعیت سهیم است. انگاره دیوان سالارانه سبب شده است تا معلم به مثابه یک کارگزار در خدمت انتقال ارزش های نظام تربیتی در آمده و تنوع دیدگاه ها و ارزش های موجود در محیط های آموزشی نادیده گرفته شود. این وضعیت، تعلیم وتربیت را به جریانی تک صدا و یک سویه تبدیل کرده است که فرصتی برای گفت وگو در نظر نمی گیرد. مبانی نظری تحول بنیادین در نظام تعلیم وتربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران کوشیده است -دست کم در مقام نظر- از این انگاره فاصله بگیرد و معلم را به عنوان نیرویی فرهنگی و مولد سرمایه اجتماعی معرفی کند. این مقاله ضمن طرح دو مفهوم مرکزگرایی و مرکزگریزی به نقل از میخائیل باختین، ایده گفت وگومندسازی تعلیم وتربیت با محوریت معلم را  به مثابه نوسان میان دو وضعیت مرکزگرایی و مرکزگریزی با هدف ایجاد فرصت برای مطرح شدن چشم اندازها و شنیده شدن صداهای دانش آموزان در جریان عمل تربیتی مطرح کرده است. علاوه بر این، مدلی نیز در قالب چرخه رجوع به صدای دانش آموزان برای گفت وگومند و چندصدایی شدن جریان تعلیم وتربیت به مدد کنشگری معلمان پیشنهاد شده است. بر این اساس معلم و دانش آموز هر دو مشارکت کنندگانی در تجربه های یاددهی-یادگیری- از چشم اندازهایی متفاوت- به حساب می آیند.

شیوع بیماری کرونا و محدودیت در زیرساخت های فناورانه کشور نهادهای آموزشی را با بحران جدی مواجه ساخت؛ ازاین رو معلمان ناگزیر به آموزش مجازی روی آوردند. هدف از پژوهش حاضر بررسی راهبردهای معناسازی معلمان در مدیریت کلاس در بحران کروناست. این پژوهش از پژوهش های کیفی و از نوع روایت پژوهی با رویکرد تفسیری است. مشارکت کنندگانِ بالقوه این پژوهش تمامی معلمان رشته های گوناگون دبیری شهر شیراز در سال تحصیلی 1400-1401 را شامل می شوند و روش پژوهش نیز مصاحبه نیمه ساختاریافته است. در انتخاب آزمودنی ها، از رویکرد هدفمند ملاکی و معیار اشباع نظری بهره جستیم که درنهایت هفده معلم برگزیده شدند. همچنین داده ها را با استفاده از روش تحلیل مضمون به شیوه آتراید استرلینگ تجزیه وتحلیل کردیم. پس از استخراج و دسته بندی موضوعی نیز چهار مضمون سازمان دهنده را تحت عناوین ذیل به دست دادیم: راهبردهای مبتنی بر سواد فناورانه معلم، راهبردهای مبتنی بر مهارت های ارتباطی معلم، راهبردهای مبتنی بر مهارت های تخصصی معلم در تدریس، راهبردهای مبتنی بر مهارت های ارزشیابی معلم.

پژوهش حاضر با هدف شناسایی ویژگی های نامطلوب در حرفه معلمی، براساس واکاوی تجربه زیسته نومعلمان از ویژگی ها و خصوصیات نامطلوب معلمانشان در دوران تحصیل، انجام شده است. روش پژوهش پدیدارشناختی است. جامعه آماری نیز معلمان تازه کار شهر خرم آبادند که از میان ایشان، براساس روش نمونه گیری هدفمند، 21 نفر برگزیده شده اند. همچنین برای گردآوری اطلاعات از ابزار مصاحبه نیمه ساختاریافته و برای تحلیل یافته ها از روش کلایزی استفاده شده است. پس از تحلیل و تنظیم نتایج، مؤلفه های مربوط به خصوصیات و ویژگی های نامطلوب معلمان در قالب 3 مضمون اصلی و 42 مضمون فرعی به دست داده شده است، که مضامین اصلی عبارت اند از: ضعف های شخصیتی و اخلاقی، ضعف های آموزشی و مهارتی، بی توجهی به آداب تربیتی.پیشنهاد می شود در گزینش و ارزشیابی و دوره های ضمن خدمت، ویژگی هایی که در این پژوهش حاصل و تجمیع شده پیشِ روی مسئولان باشد تا از یک سو از حضور افرادی که دچار ضعف های شخصیتی و اخلاقی هستند در کسوت معلمی پیشگیری کنند و از سوی دیگر ضمن نظارت بر رفتار و عملکرد شاغلان و معلمان حاضر، ایشان را به خودسازی و اصلاح خویش برانگیزانند و در همه حال، رشد مهارتی و توجه به آداب تربیتی را از ایشان مطالبه کنند.

پیشینه و اهداف: هدف از پژوهش حاضر, بررسی نقش و تاثیر سبک های ارتباطی مثبت معلم – دانش آموز در کنترل زورگویی دانش آموزان مدارس ابتدایی شهرستان نظنز بود .جامعه آماری پژوهش دانش آموزان پایه پنجم و ششم مدارس ابتدایی شهرستان نطنز( 200 نفر) بود روش ها : با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده تعداد 132 نفر انتخاب شدند .ابزار جمع آوری اطلاعات از دو پرسشنامه تعامل معلم و دانش آموز لری و پرسشنامه زورگویی الوئوس استفاده گردید.جهت اطمینان از نرمال بودن داده ها از آزمون کلموگروف – اسمیرنف و جهت تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون فریدمن و آزمون ضریب همبستگی پیرسون استفاده گردیده است. یافته ها: یافته ها بیانگر آن است که از بین ابعاد متغیرهای سبک ارتباطی مستقیم معلمان مسئولیت و آزادی بیشترین همبستگی و سپس به ترتیب رهبری ، کمک و یاری و درک وفهم را با زورگویی دارند.نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان داد سبک ارتباطی مثبت معلمان بر کاهش زورگویی دانش آموزان متوسطه دختر و پسر شهرستان تاثیر می گذارد که در این بین مولفه مسئولیت وآزادی بیشترین تاثیر را بر کاهش زورگویی دانش آموزان متوسطه دختر وپسر داشته است.