مطالب مرتبط با کلیدواژه

خلق


۲۱.

ارزیابی دیدگاه مفسران در تبیین معنای امر در آیة 54 سورة اعراف(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: قرآن شناخت سال هشتم بهار و تابستان ۱۳۹۴ شماره ۱ (پیاپی ۱۵)

کلیدواژه‌ها: علامه طباطبایی تدبیر خلق عالم امر امر آیة 54 سورة اعراف

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام خداشناسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی کلام دین پژوهی فلسفه دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن توحید و اوصاف الهی در قرآن
  4. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی تفسیر و علوم قرآن تفسیر قرآن معارف قرآن جهان و طبیعت در قرآن
تعداد بازدید : ۲۳۸۸ تعداد دانلود : ۲۱۸۶
در آیات پرشماری از قرآن کریم، آفرینش همة موجودات با فعل «خلق» به خداوند استناد داده شده است؛ ولی در آیة 54 سوره اعراف، مالکیت «امر» در مقابل مالکیت «خلق» قرار گرفته و در نگاه نخست تقابل بین «خلق» و «امر» از آن برداشت می شود. ازاین رو مفسران درصدد تعیین معنای «امر» در برابر «خلق» برآمده اند. این مقاله، مفهوم امر را از دید مفسران با هدف تحلیل و نقد، بررسی کرده و به این نتیجه رسیده است که دیدگاه ها در این زمینه عبارت اند از پنج نظریة 1. فرمان، 2. کلام خدا، 3. تدبیر الهی، 4. عالم امر، 5. جنبة امری موجودات، و ادلة این دیدگاه ها قابل نقدند. در این میان تنها دیدگاه علامه طباطبایی در تفسیر المیزان راه را برای تفسیر قابل دفاع از آیه گشوده است و مقاله حاضر افزون بر تحلیل و نقد جامع دیدگاه های دیگر مفسران، گامی دیگر در عرضة نظریة مورد توجه علامه طباطبایی در لابه لای تفسیر المیزان برداشته و با ترمیم آن به دیدگاهی نو راه یافته است: تفسیر امر به جنبة غیرتعینی موجودات.
۲۲.

نقش ناحیه قشر مغزی پیش پیشانی در تجربه خُلق: مطالعه تحریک مغزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش در سلامت روانشناختی دوره یازدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: خلق تحریک الکتریکی مغز از روی جمجمه قشر پشتی - جانبی پیش پیشانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۷۳ تعداد دانلود : ۱۳۹۶
هدف این پژوهش بررسی اثر تحریک آنُدی ناحیه قشر مغزی پشتی-جانبی پیش پیشانی چپ و راست بر تجربه فاعلیِ خُلق مثبت و منفی افراد سالم بود. در یک مطالعه شبه تجربی، شرکت کنندگان (20 زن و 20 مرد) در طول سه جلسه با ترتیب تصادفی، تحت سه نوع مداخله تحریک آنُدی ناحیه قشر مغزیِ پشتی-جانبی پیش پیشانی راست، چپ و تحریک شم (کنترل) به مدت 20دقیقه و با جریان 2میلی آمپر قرار گرفتند. با استفاده از مقیاس عاطفه مثبت و منفی، خُلق افراد قبل و بعد از مداخله اندازه گیری شد. داده ها با استفاده از آزمون های فریدمن و یومن ویتنی تحلیل شد. نتایج نشان داد تحریک آنُدی ناحیه قشر مغزی پشتی-جانبی پیش پیشانی چپ، خلق منفی افراد را کاهش داد و خلق مثبت را در مردان بیشتر از زنان کاهش می دهد. تحریک الکتریکی دوسویه کرتکس پیش پیشانی در نمونه مورد مطالعه حاضر با یافته های تحریک مغزی در جمعیت سالم ناهمسو و با یافته های تحریک مغزی روی جمعیت افسرده همسو بود. سنجش دقیق تر حالات خُلق و هیجان، به همراه به کارگیری شکل های مختلف قرارگیری الکترودِ تحریکِ الکتریکی مغز از روی جمجمه در مطالعات بعدی می تواند اطلاعات مکملی را درباره نقش قشر پره فرونتال در تجربه فاعلی خلق به دست دهد.
۲۳.

اخلاق وجودی ملاصدرا و پاره ای از لوازم آن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال نهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۳۱

کلیدواژه‌ها: وجود علم خلق عامل اخلاقی الگوی اخلاقی

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات مکتب های فلسفی حکمت متعالیه
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی منطق، فلسفه و کلام اسلامی فلسفه اسلامی کلیات فلاسفه اسلامی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
تعداد بازدید : ۱۲۵۵ تعداد دانلود : ۷۰۴
مشهور است که اخلاق در نظر فلاسفه اسلامی اخلاق فضیلت محور است. این جستار در صدد بیان آن است که اخلاق از دیدگاه ملاصدرا امری وجودی است و از این جهت قلمروی گسترده دارد که شامل عقل نظری و عملی می گردد. زیرا مؤلفه های معرفتی در اندیشه وی همان مؤلفه های اخلاقی اند که خود، اصولی هستی شناختی به حساب می آیند. انسان به میزان برخورداری از وجود، اخلاقی می گردد و میزان و معیار این وسعت وجودی مطابقت با اصول عقلانی- وحیانی است، که اخلاق فضیلت محور فاقد آن است. از سوی دیگر، نوع نگاه ملاصدرا به این اصول و قواعدِ برگرفته از ساحت هستی اخلاق صدرایی را در اخلاق عمل محور محدود نمی سازد. در این پژوهش، که با روش توصیفی- تحلیلی همراه است، تلاش بر این است که ضمن نشان دادن پاره ای از مشترکات اخلاق فضیلت مدار و تکلیف مدار، با تأکید ملاصدرا بر الگوی اخلاقی یا ولایت محوری، این اخلاق را از سایر نظریات متمایز شمارد.
۲۴.

پیش بینی تفکر خلاف واقع بر اساس خلق و خوش بینی: مطالعة لیگ دو و میدانی مردان ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مطالعات روان شناسی ورزشی تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: تفکر خلاف واقع خلق خوش بینی نظریه نورم نظریه عملکردی تفکر خلاف واقع

حوزه‌های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی روانشناسی ورزشی
  2. حوزه‌های تخصصی تربیت بدنی روانشناسی ورزشی روانشناسی تمرینات و مسابقات
تعداد بازدید : ۱۰۳۵ تعداد دانلود : ۷۷۷
هدف از پژوهش حاضر، پیش بینی تفکر خلاف واقع بر اساس خلق و خوش بینی در لیگ دو و میدانی مردان در سال (1393) بود. آزمودنی ها را 92 دوندة لیگ دو و میدانی تشکیل دادند که طبق جدول مورگان از میان 118 دونده انتخاب شدند. به منظور جمع آوری داده ها از سه پرسش نامة "برومرز"، "جهت گیری زندگی" و " تفکر خلاف واقع برای رخدادهای منفی" استفاده گردید. یافته ها نشان می دهد که تفکر خلاف واقع رو به پایین با آرامش و خوش بینی، تفکر خلاف واقع رو به بالای بدون ارجاع با خشم و افسردگی و تفکر خلاف واقع رو به بالای خود ارجاع با تنش دارای ارتباط مثبت و معنادار می باشد. به عبارت دیگر، ابعاد خلق می توانند جهت تفکر خلاف واقع را پیش بینی نمایند. همچنین، تفکر رو به بالا که بر پیامدهایی بهتر از آنچه اتفاق افتاده است، متمرکز می باشد، منجر به بروز هیجانات منفی می شود؛ اما تفکر رو به پایین به دلیل آن که بر پیامدهایی بدتر از آنچه اتفاق افتاده است، متمرکز می باشد، باعث بروز هیجانات مثبت می شود.
۲۵.

سطوح خلاقیت براساس حکمت متعالیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال یازدهم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲۰

کلیدواژه‌ها: خلاقیت سطوح خلاقیت حکمت متعالیه خیال متصل خیال منفصل خلق ابداع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۳ تعداد دانلود : ۹۷۵
هدف از نوشتار حاضر، بررسی سطوح خلاقیت بر اساس حکمت متعالیه است. بدین منظور از رویکرد کیفی و روش توصیفی تحلیلی استفاده شده است. در دیدگاه صدرا، خلاقیت، بخشی از توانایی نفس انسان است. خداوند، نفس انسان را به گونه ای آفریده که قدرت و توانایی ایجاد صور اشیا مجرد و مادی را دارد. این تحقیق نشان می دهد که از منظر صدرا، واژگان «خلق» و «ابداع»، دو واژه بسیار مهم و کلیدی ناظر بر مفهوم خلاقیت اند، که خود بیانگر دو سطح مختلف خلاقیت (خلق از ماده و خلق از عدم) می باشد. براین اساس، برای خلاقیت انسان دو سطح کلی در نظر گرفته شده است که عبارتست از خلاقیت متعارفه و متعالیه. خلاقیت نوع اول در حیطه خیال متصل شکل می گیرد و محصول آن در مقام تحقق خارجی مسبوق به ماده و مدت است و خلاقیت نوع دوم مستلزم اتصال به خیال منفصل(عالم مثال) و داشتن نفس مزکی و همت است. در این سطح حقایقی که نفس مزکی بعد از مشاهده صور خیالی (در خیال منفصل)، در نفس خود انشا می کند، در مقام تحقق خارجی، بدون واسطه ماده و عوامل دیگر و بدون صرف مدت زمان، به صورت دفعی، در عالم خارج ایجاد می شود. از منظر صدرا در خیال متصل انسانی، قوه متصرفه با کارکردهای چهارگانه خود، نقش مهمی در تکوین خلاقیت دارد. خلاقیت این قوه (خلاقیت متعارفه) به سطوح جزئی تر تقسیم بندی می شود که عبارتنداز: 1) تصرف در صور و معانی (به واسطه ترکیب و تجزیه)؛ 2) محاکات محسوسات؛ 3) محاکات معقولات.
۲۶.

بررسی خلق و تدبیر عالم هستی در پرتو نظریه حدوث اسمی از منظر امام خمینی(ره)(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: آیین حکمت سال دهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳۷ 31 - 60

کلیدواژه‌ها: عالم حدوث اسمی امام خمینی (ره) اسماء الهی خلق تدبیر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۵۵ تعداد دانلود : ۵۹۲
از منظر عرفای مسلمان، از جمله امام خمینی(ره)، خلق و تدبیر عالم هستی، ناشی از تجلیات و جلوه های خاص اسماء و صفات گوناگون خداوند است. مقاله حاضر با هدف تبیین خلق و تدبیر عالم هستی از دیدگاه امام خمینی(ره)، با استناد به آثار مکتوب ایشان و با روش توصیفی - تحلیلی با محوریت نظریه حدوث اسمی، طبق مبانی عرفانی امام خمینی(ره) بحث کرده است. دیدگاه حدوث اسمی، از جمله نظریات مطرح در بحث حدوث و قدم عالم از سوی حکیم ملاهادی سبزواری است و بر اساس آن، در تعین احدیت که نخستین تعین ذات و مرتبه پیش از واحدیت است، اشیاء سابقه عدم و نیستی دارند. ماهیات و اعیان موجودات در مرحله اسماء و صفات و پس از تعین ثانی در مقام واحدیت ایجاد می شود. در این مقاله، خلق و تدبیر عالم هستی در پرتو نظریه حدوث اسمی، ثابت کرده که خداوند با تجلی در اسم «مبدع»، عالم هستی را ایجاد کرده است؛ یعنی عالم هستی با اسم آفریده شده است. ازاین رو، هر چیزى که در عالم طبیعت پدید می آید، حتماً اسماء الهی در آن نقش دارند. عالم با اسم «رب» آغاز شده است و بنا و تأسیس عالم هستی با اسم خداوند است. به همین دلیل، هر موجودی غیر از انسان کامل، در قلمروی تدبیر اسم خاص خداوند قرار دارد که از آن اسم، تعبیر به «رب» شده است و حق تعالی به لحاظ آن اسم در او نقش آفرینی و تصرف می کند
۲۷.

نقش واسطه ای استحکام من در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی تحولی: روانشناسان ایرانی سال سیزدهم بهار ۱۳۹۶ شماره ۵۱ 229 - 243

کلیدواژه‌ها: استحکام من کمال گرایی خلق هیجان افسردگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۶ تعداد دانلود : ۴۰۸
پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش واسطه ای استحکام من در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی انجام شد. 268دانشجو (144 زن، 124 مرد) از رشته های مختلف تحصیلی دانشگاه تهران دراین پژوهش شرکت کردند. از شرکت کنندگان خواسته شد مقیاس چندبعدی کمال گرایی تهران (TMPS؛ بشارت، 1386)، مقیاس افسردگی اضطراب تنیدگی (DASS-21؛ لاویباند و لاویباند، 1995) و مقیاس استحکام من (ESS؛ بشارت، 1395) را تکمیل کنند. نتایج پژوهش نشان داد که کمال گرایی خودمحور با نشانه های افسردگی رابطه منفی و کمال گرایی دیگرمحور و جامعه محور با نشانه های افسردگی رابطه مثبت دارد. استحکام من با نشانه های افسردگی رابطه منفی معنادار داشت. نتایج پژوهش همچنین نشان داد که استحکام من در رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی نقش واسطه ای ایفا می کند. بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت که رابطه بین ابعاد کمال گرایی و نشانه های افسردگی، خطی و یک بعدی نیست و استحکام من می تواند در رابطه بین آن ها نقش واسطه ای ایفا کند.
۲۸.

کیفیت پیدایش خُلق بر اساس دیدگاه ابن سینا، ملاصدرا و فیزیکالیسم(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: ذهن تابستان ۱۳۹۸ شماره ۷۸ 175 - 194

کلیدواژه‌ها: خلق ملکات اخلاقی مادی مجرد ابن سینا ملاصدرا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۱۴ تعداد دانلود : ۷۰۸
خُلق از اقسام کیفیات نفسانی به شمار می آید. از آنجا که رفتار و اعمال انسان ناشی از خلقیات اوست و خلقیاتی که برای انسان حاصل می شود تاثیر بسزایی در سعادت و کمال او دارد، بحث از کیفیت پیدایش خلق دارای اهمیت است. در این نوشتار ابتدا به بیان چیستی و اقسام خلق پرداخته شده و سپس کیفیت پیدایش خُلق بر اساس دیدگاه ابن سینا و ملاصدرا مورد تبیین و بررسی قرار گرفته شده است. بر اساس دیدگاه ابن سینا، برخی از اقسام خلقیات مجرد و برخی مادی هستند. اما از نظر ملاصدرا همه اقسام خلق، مجرد از بدن و ماده هستند. طبق دیدگاه هر دو حکیم، امور بدنی- مانند مزاج، طبیعت بدن و تکرار افعال- در پیدایش خلقیات تاثیرگذارند؛ اما مبانی متفاوتی که این دو حکیم در مورد مادی و مجرد بودن قوای نفس و به تبع آن اقسام خُلق دارند، سبب اختلاف نظر آنها در کیفیت پیدایش خُلق شده است. بر اساس دیدگاه فیزیکالیسم، خلقیات به فعل و انفعالات عصبی و مغزی تنزل داده شده است و هیچ گونه تبیین غیرمادی برای خلقیات وجود ندارد.
۲۹.

روابط چندگانه بین نشخوار فکری و خلق با رؤیاهای ترسناک(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران دوره ۲۲ تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۸۵)

کلیدواژه‌ها: رؤیاهای ترسناک نشخوار فکری خلق دانشگاه آزاد اصفهان (خوراسگان)

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۸ تعداد دانلود : ۲۴۴
هدف : پژوهش حاضر با هدف بررسی روابط چندگانه بین نشخوار فکری و خلق با رؤیاهای ترسناک انجام شد. روش : روش پژوهش از نوع توصیفی و همبستگی بود. جامعه آماری در این پژوهش، کلیه دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد خوراسگان در سال تحصیلی 1394-1393 بودند. 180 نفر دانشجو به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورداستفاده در این پژوهش، پرسش نامه نشخوار فکری، مقیاس خلق مثبت و منفی و مقیاس علائم رؤیاهای ترسناک بودند. داده های گردآوری شده به کمک آمار توصیفی (فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام) مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها : بروز رؤیاهای ترسناک با نشخوار فکری (000/0 p< ) و خلق منفی (009/0 p< ) رابطه مثبت و معنادار داشت. تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که نشخوار فکری می تواند 2/10 درصد از واریانس رؤیاهای ترسناک را پیش بینی کند. نتیجه گیری : وجود نشخوار فکری می تواند پیش بینی کننده رؤیاهای ترسناک باشد و به نظر می رسد یکی از راه های کاهش رؤیاهای ترسناک کاهش نشخوار فکری و خلق منفی باشد.
۳۰.

اثربخشی آموزش هوش اخلاقی به شیوه قصه گویی بر بهبود حالت های خُلقی و رفتارهای یادگیری دانش آموزان دختر دوره ابتدایی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی کاربردی سال ۱۱ تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 175-194

کلیدواژه‌ها: اجتماع پذیری خلق قصه گویی هوش اخلاقی یادگیری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۶ تعداد دانلود : ۳۸۱
هدف: هدف پژوهش تعیین میزان اثربخشی آموزش هوش اخلاقی به شیوه قصه گویی بر حالت های خُلقی و رفتارهای یادگیری دانش آموزان دختر پایه دوم ابتدایی بود. روش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با گروه گواه و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری و جامعه آماری کلیه دانش آموزان دختر پایه دوم ابتدایی شهرستان اردکان در سال تحصیلی 1395-1394به تعداد 670 نفر بود. از میان آن ها 32 نفر با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس از سه مدرسه ابتدایی پانزده خرداد، مادر و وکیلی انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه جایگزین شد. گروه آزمایش در 12 جلسه 90 دقیقه ای در هفته دو بار تحت آموزش برنامه هوش اخلاقی بوربا (2005) و فرانک (2014) قرار گرفتند. داده ها با استفاده از نسخه معلم پرسشنامه های خُلق و خوی اجتماعی بأس و پلومین (1984) و رفتارهای یادگیری مک درموت، گرین، فرانسیس و استات (1999) جمع آوری و با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تحلیل شد . یافته ها: نتایج نشان داد همه ابعاد حالت های خُلقی دانش آموزان گروه آزمایش شامل بعد هیجانی (677/6=F، 005/0=P)، فعالیت (074/19=F، 001/0=P)، اجتماع پذیری (517/3=F، 046/0=P) و کم رویی (643/5=F، 009/0=P) و رفتارهای یادگیری آن ها (759/3=F، 041/0=P) بعد از اجرای آزمایش به طور معنی داری بهتر از دانش آموزان گروه گواه شده و این بهبود در مرحله پیگیری نیز پایدار مانده است. نتیجه گیری : آموزش هوش اخلاقی با ارتقاء روابط بین فردی، اجتماع پذیری و فعالیت دانش آموزان، موجب بهبود در حالت های خُلقی و رفتارهای یادگیری آن ها می شود.
۳۱.

پیش بینی نوموفوبیا بر اساس وضعیت خلقی و حساسیت اضطرابی: تحلیل نقش تعدیل کنندگی جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: روانشناسی بالینی سال یازدهم تابستان ۱۳۹۸ شماره ۲ (پیاپی ۴۲) 52 - 66

کلیدواژه‌ها: نوموفوبیا خلق عاطفه مثبت و منفی حساسیت اضطرابی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۸ تعداد دانلود : ۳۸۴
مقدمه: استفاده آسیب زا از گوشی های هوشمند می تواند تأثیرات منفی بر جنبه های مختلف زندگی افراد داشته باشد. یکی از این تأثیرات منفی، شیوع پدیده ای روانشناختی موسوم به نوموفوبیا است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش وضعیت خلقی و حساسیت اضطرابی در پیش بینی نوموفوبیا با توجه به نقش تعدیل گر جنسیت انجام شد. روش: روش شناسی این پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. مشارکت کنندگان شامل دانشجویان کارشناسی دانشگاه سمنان بودند که با استفاده از نمونه گیری در دسترس به تعداد ۱۹۱ نفر (۹۴ دختر و 97 پسر) انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه های نوموفوبیا، فهرست عواطف مثبتی و منفی (پاناس) و شاخص حساسیت اضطرابی 3 گردآوری شد. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل رگرسیون چندگانه استفاده شد یافته ها: نتایج نشان داد که هم عاطفه مثبت و هم عاطفه منفی و همچنین حساسیت اضطرابی، به طور مثبت و معناداری نوموفوبیا را پیش بینی می کنند. تحلیل اثرات تعدیل کنندگی جنسیت نیز آشکار ساخت که صرفاً عاطفه مثبت در پسران و عاطفه منفی در دختران، توان پیش بینی نوموفوبیا را دارند. هر چند در این دو گروه، حساسیت اضطرابی، پیش بینی کننده مثبت نوموفوبیا بود، اما مقدار ضریب پیش بینی در گروه پسران، بیشتر بود. نتیجه گیری: نتیجه به دست آمده بیانگر وجود آمادگی های خلقی و شناختی برای آسیب پذیری نسبت به نوموفوبیا و الگوی متفاوت این آسیب پذیری در دختران و پسران دانشجو است.
۳۲.

وجود یا عدم بودن مظهر عرفانی

نویسنده:
منبع: حکمت عرفانی سال هفتم پاییز و زمستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: وجود عدم خلق مظهر نمود وحدت وجود عرفان اسلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۱۱ تعداد دانلود : ۴۰۲
از منظر متکلمان و فلاسفه اسلامی، خداوند متعال همه ما سوی الله را خلق و ایجاد کرده است و مخلوقات، حقیقتاً موجودند و انکار کثرات و موجودیت مخلوقات، انکار بدیهیات است. از سوی دیگر، عارفان اسلامی با توجه به نظریه وحدت شخصی وجود، معتقدند مخلوقات، وجود حقیقی ندارند. آنها به مخلوقات، عنوان مظهر و نمود داده اند. در برخی از آثار عرفانی، از مخلوقات به عدم تعبیر شده و برخی از عارفان، واژه های خیال، وهم و اعتبار را برای کثرات و مخلوقات به کار برده اند. پژوهش حاضر می کوشد به تحلیل عارفان و حکمای متأله درباره وجود یا عدم بودن مخلوقات و موجودات بپردازد و به این سؤال یا اشکال پاسخ دهد که اگر مظهر و نمود عرفانی، وجود یا عدم نباشد، ارتفاع نقیضان رخ می دهد که امر باطلی است؛ اگر وجود باشد، با سخن عارفان نمی سازد که می گویند نمود، وجود نیست؛ و اگر عدم باشد، انکار بدیهی رخ می دهد و مستلزم عدم خالقیت خداوند و نفی مخلوقات است. در این مقاله روشن شده است که نزد عارفان، کثرات و مخلوقات از اساس نفی نمی شوند و گرچه بنابر نظریه وحدت شخصیِ وجود، به کثرات و مخلوقات، وجود حقیقی گفته نمی شود، اما این همه مسئله نیست؛ عرفا معتقدند که کثرات و مخلوقات، بالوجود، موجودند؛ یعنی مظاهر و آیات فی نفسه معدوم و بالوجود موجودند؛ از این رو، با وجود نبودن مظهر و نمود، نه ارتفاع نقیضان رخ می دهد، نه انکار بدیهی اتفاق می افتد و نه این مسئله مستلزم انکار خالقیت خداوند متعال است.
۳۳.

اثربخشی طرحواره درمانی هیجانی بر تکانشگری و علائم خلقی زنان مبتلا به اختلال دوقطبی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

نویسنده:
منبع: تحقیقات علوم رفتاری دوره هفددهم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۵۷) 388-399

کلیدواژه‌ها: طرح واره درمانی هیجانی تکانش گری خلق اختلال دوقطبی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۹۳ تعداد دانلود : ۴۵۳
زمینه و هدف: این پژوهش باهدف بررسی اثربخشی طرح واره درمانی هیجانی بر تکانش گری و علائم خلقی زنان مبتلابه اختلال دوقطبی نوع یک و دو اجرا شد. مواد و روش ها: پژوهش حاضر مطالعه ای نیمه تجربی با طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود که بر روی 30 بیمار مبتلابه اختلال دوقطبی مراجعه کننده به بیمارستان فارابی شهر اصفهان در سال 1395 انجام شد. نمونه ها با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار داده شدند (هر گروه 15 نفر). آزمودنی ها در سه مرحله پیش آزمون، پس آزمون و سه ماه بعد به پرسشنامه های تکانش گری بارت، همیلتون و مقیاس مانیای یانگ پاسخ دادند. گروه آزمایش طی 14 جلسه 90 دقیقه ای علاوه بر دارودرمانی، طرح واره درمانی هیجانی به شیوه گروهی را دریافت نمودند درحالی که گروه کنترل هیچ درمان شناختی دریافت نکردند. داده ها با استفاده روش های آمار توصیفی و تحلیل کوواریانس چند متغیره و با استفاده از نرم افزار آماری SPSS نسخه 16 تجزیه وتحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که طرح واره درمانی هیجانی بر ابعاد تکانش گری و علائم خلقی افسردگی و مانیا در بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی تأثیر آماری معناداری داشت (05/0p≤) و این اثربخشی در پیگیری سه ماه بعد نیز همچنان پایداری خود را در گروه مداخله حفظ کرد. نتیجه گیری: به کارگیری طرح واره درمانی هیجانی در کنار دارودرمانی می تواند مداخله ای مؤثر برای درمان علائم خلقی و تکانش گری بیماران مبتلا به اختلال دوقطبی باشد.
۳۴.

توسعه رهبری کار آموزشی در دانشگاه بر پایه خلق، انتشار و کاربرد دانش(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فرآیند مدیریت و توسعه دوره ۳۰ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۳ (پیاپی ۱۰۱) 31-60

کلیدواژه‌ها: خلق انتشار و کاربرد دانش هدف مداری کارمداری ترغیب مداری تفاهم مداری تحول مداری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۴۵۴
هدف از این پژوهش، ارتقای رهبری و تحول در دانشگاه و بیان پیشنهادهای لازم به مدیران ارشد دانشگاه، با استفاده از تبیین رهبری کارآموزشی بر پایه خلق، انتشار و کاربرد دانش است. این پژوهش با روش تصادفی ساده بر روی 200 نفر از کارکنان یک دانشگاه دولتی اجرا گردید. ابزار سنجش، دو پرسش نامه خلق، انتشار و کاربرد دانش و نیز رهبری کارآموزشی است. با استفاده از مدل همبستگی بنیادی میان دو مجموعه مدیریت دانش و رهبری کارآموزشی، سه مدل استخراج گردید؛ 1. اگر سن، تجربه خدمتی، خلق دانش، انتشار دانش و کاربرد دانش، به ترتیب با ضرایب 0، 0، 5، 6 و 0 باشند، مؤلفه های پنج گانه رهبری کارآموزشی به ترتیب با ضرایب 6-، 15، 2، 0 و 3 پیش بینی می شود؛ 2. اگر سن، تجربه خدمتی، خلق، انتشار و کاربرد دانش، به ترتیب با ضرایب 0، 0، 11، 14- و 10 باشند، رهبری آموزشی، به ترتیب با ضرایب 23، 16-، 2، 3- و 0 پیش بینی می شود. در مدل سوم و آخر، اگر سن، تجربه خدمتی، خلق، انتشار و کاربرد دانش، به ترتیب با ضرایب 1-، 1، 6-، 13 و 3- باشند، رهبری کارآموزشی، به ترتیب 5، 1-، 5-، 16 و 16- خواهد بود.
۳۵.

بررسی تأثیر دوره کوتاه مدت دعا کردن در موقعیت پذیرش هیجان بر میزان خلق و تهی شدن من در نمونه غیربالینی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال سیزدهم تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲ (پیاپی ۵۰) 23-39

کلیدواژه‌ها: دعاکردن پذیرش هیجانی تهی شدن من خودکنترلی خلق

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۲ تعداد دانلود : ۲۹۱
هدف این پژوهش، تعیین تأثیر دوره کوتاه مدت دعاکردن در موقعیت پذیرش هیجانی بر میزان خلق و تهی شدن من در نمونه غیربالینی بود. این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی است و از طرح پیش آزمون پس آزمون و گروه کنترل استفاده شد. تعداد 52 دانشجو به صورت تصادفی انتخاب و در سه گروه: پذیرش/ دعاکردن (گروه 1)، پذیرش/ کنترل (گروه 2) و کنترل/ کنترل (گروه 3) جایگزین شدند. پس از تکمیل پرسش نامه های سلامت عمومی، نگرش سنج دینی و پذیرش و عمل؛ میزان خلق و عملکرد خودکنترلی فرد (آزمون استروپ) مورد اندازه گیری قرار گرفت. سپس، برای آزمودنی کلیپ های هیجانی پخش شد که افراد دو گروه نخست می بایست طی آن هیجاناتشان را بپذیرند و گروه سوم کلیپ ها را طبق روال عادی تماشا کردند. در مرحله بعد، گروه اول به دعاکردن می پرداخت، درحالی که افراد گروه های دیگر کار خاصی انجام نمی دادند. پس از ارزیابی مجدد خلق و عملکرد خودکنترلی استروپ، نتایج تفاوت معناداری در عملکرد خودکنترلی سه گروه نشان نداد. همچنین، گروه ها در بُعد منفی مقیاس خلق تفاوت معناداری با یکدیگر نداشتند؛ اما میزان خلق مثبت، آرامش و شادکامی در گروه پذیرش/ دعا نسبت به دو گروه دیگر بیشتر بود.
۳۶.

فرصت های کارآفرینانه: الگوها و رویکردها، پیش فرض ها و دیدگاه ها(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: سیاست نامه علم و فناوری دوره نهم زمستان ۱۳۹۸ شماره ۴ (پیاپی ۲۹)
تعداد بازدید : ۳۳۸ تعداد دانلود : ۴۳۶
مفهوم فرصت را می توان یکی از محوری ترین مباحث کارآفرینی دانست. درعین حال، فرصت یکی از مجادله برانگیزترین مفاهیم در قلمرو ادبیات کارآفرینی است؛ به گونه ای که پیش فرض های حاکم بر کارکرد شناسایی فرصت های کارآفرینانه و همچنین ماهیت و ویژگی های این پدیده، مواجهه با رهیافت ها و دیدگاه های گوناگون و گاه حتی متناقض گونه است. در چنین شرایطی، راهکارها و روش های متفاوت نیز به منظور بهره برداری از آن ها در کارکردهای کارآفرینانه مطلوب است. در مقاله حاضر، ضمن اشاره به تعاریف و نقش محوری مفهوم فرصت در متون علمی حوزه مطالعاتی  پژوهشی کارآفرینی، به بررسی دیدگاه های اندیشمندان برجسته حوزه های اقتصاد و کارآفرینی در این خصوص پرداخته شده است. در رویکرد عرضه و تقاضای اقتصادی، برمبنای پیش فرض های فلسفی و چارچوب ابزار هدف، الگوهای تخصیص، کشف، و خلق سه الگوی اصلیِ کارکرد شناسایی فرصت های کارآفرینانه را تشکیل می دهند. همچنین فرصت های شومپیتری و کرزنری دو دیدگاه اصلی و متمایز پیرامون فرصت های کارآفرینانه اند که دو جریان اصلی از مطالعات و پژوهش های فرصت های کارآفرینانه را توسعه داده اند. این دو دیدگاه، در تقابل با یکدیگر، از ابعاد گوناگون مانند الگوها، رویکردها، ماهیت و الزامات فازهای بهره برداری از فرصت های کارآفرینانه و خلق ارزش بررسی می شوند.
۳۷.

اختیار تعمیم یافته و بسیط در تحول اخلاقی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: اسلام و پژوهش های تربیتی سال هشتم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۱۶) 49-68

کلیدواژه‌ها: خلق تحول اخلاقی عمل صالح اختیار بسیط اختیار تعمیم یافته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۲۳ تعداد دانلود : ۳۰۴
عوامل و موانع تحول در اخلاق از مسائل مهم علم اخلاق و تربیت به شمار می رود. در این بین، آنچه کمتر بدان توجه شده ویژگی اثرگذاری عنصر «اختیار» است. عمل اختیاری انسان را می توان در قالب «عمل صالح» در قرآن تحلیل کرد. فارغ از عوامل اولیه ایجاد انگیزه برای یک عمل صالح، مانند آموزش و تربیت، آنجه در تداوم یک رفتار اخلاقی و نیز تعمیم پذیری آن به سایر صفات اخلاقی مؤثر است ویژگی ارادی بودن و از روی اختیار انجام دادن یک عمل اخلاقی است. نتایج حاصل از این مقاله نشان می دهد که انجام اختیاری اعمال صالح از یک سو، به تقویت و تداوم همان عمل منجر می شود؛ و از سوی دیگر، اراده عادت شده دست کم در برخی صفات اخلاقی، به سایر صفات توسعه می یابد؛ یعنی دارنده یک صفت اخلاقی خاص، در صورت تکرار و تداوم، سایر صفات اخلاقی را هم به سوی خود جلب خواهد کرد. تعمیم پذیری اختیار، شامل تحول منفی در صفات ضداخلاقی نیز می شود. برای مثال، صفت صالح «ذکر» و «هوای نفس» به عنوان مصادیق هر دو گروه بررسی شده است. پژوهش های سابق، قرآن و عمدتاً تفاسیر در این زمینه مطالعه و تحلیل شده است.
۳۸.

مقایسه تأثیر رفتار جامعه یار مربوط و نامربوط به موقعیت بر خلق در دانشجویان دانشگاه های تهران(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های روان شناسی اجتماعی دوره ۹ زمستان ۱۳۹۸ شماره ۳۶ 21 - 38

کلیدواژه‌ها: رفتار جامعه یار خلق رفتار نوع دوستانه همدلی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۲۳ تعداد دانلود : ۲۵۸
مطالعات نشان داده اند رفتار جامعه یار خلق را بهبود می بخشد. این مطالعات غالباً بهبود خلق را تنها در موقعیت مشخّصی که همدلی را برانگیخته بررسی نموده اند؛ در حالی که الزاماً رفتار جامعه یار در همان موقعیتی که همدلی برانگیخته شده انجام نمی گردد. بنابراین این پژوهش با هدف مقایسه تأثیر رفتار جامعه یار بر خلق، بین موقعیتی که همدلی را برانگیخته و موقعیتی نامربوط صورت پذیرفت. طرح آزمایشی حاضر با مشارکت 60 دانشجوی دانشگاه های تهران انجام شد. پس از برانگیختن همدلی و سنجش اولیّه خلق، یک گروه مشغول انجام رفتارهای جامعه یار مربوط به موقعیت شده، و دو گروه دیگر رفتار جامعه یار نامربوط به موقعیت یا رفتاری خنثی را انجام دادند. سپس خلق مشارکت کنندگان مجدداً ارزیابی شد. پس از کنترل نمرات پیش -آزمون، اثر رفتار جامعه یار بر خلق در زیرمقیاس عاطفه منفی (47/0P =) معنادار نبود؛ امّا این اثر در زیرمقیاس عاطفه مثبت معنادار بود (011/0P =). در مقایسه های زوجی، افزایش عاطفه مثبت بر اثر رفتار جامعه یار نامربوط، از رفتار خنثی بیشتر بود (0۰۹/0P =). عدم تغییر عاطفه منفی می تواند به وسیله کاهش برآورد فرد از اثربخشی رفتار جامعه یار خویش، ادراک تغییرناپذیری وضعیت نیازمندان، و دیدگاه گیری دوگانه تبیین شود. عدم وجود تفاوت بین دو گروه رفتار جامعه یار مربوط و خنثی، و تفاوت بین دو گروه رفتار جامعه یار نامربوط و خنثی، می تواند به پیش بینی عدم موفقیت کمک رسانی مرتبط باشد. این مشاهده می تواند حاکی از آن باشد که بهبود خلق ناشی از رفتار جامعه یار، بیش از آنکه به بهبود وضعیت نیازمندان موضوع همدلی مرتبط باشد، به تخمین موفقیت رفتار جامعه یار در کمک به هر نیازمندی مرتبط است.
۳۹.

آسیب شناسی خدمت رسانی از منظر قرآن و روایات

نویسنده:
منبع: الاهیات قرآنی سال دوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۲ 49 - 63

کلیدواژه‌ها: قرآن روایات خلق خدمت خدمات رسانی آسیب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۲ تعداد دانلود : ۴۵۳
در بینش موحدان، رابطه «خلق» با «خالق»، رابطه «عیال الله» بودن است و بنده ای نزد او محبوب تر است که مظهر بیشتری از لطف و خدمت به «عیال الله» باشد. کم توجهی به مقوله خدمت و خدمات رسانی از آسیب های عمده مشهود در جامعه کنونی بشر است که سبب بروز مشکلات فردی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی در میان خلق و «خانوار الهی» شده است. خدمت رسانی از منظر کلامی، تفسیری، فرهنگی، اقتصادی و غیر آن، قابل پژوهش است و از امور پسندیده ای است که هر انسانی فطرتاً تمایل به انجام آن دارد؛ گرچه روش و نوع اجرای آن نسبت به افراد متفاوت است. این مقاله رویکردی است آسیب شناسانه به موضوع خدمت رسانی با تکیه بر قرآن و سخنان گوهر بار ائمه اطهار(ع) است که ناب ترین نکته ها را در معرفی و تبیین موانع خدمت رسانی ارائه کرده اند. در این مقاله، ضمن طرح آیات و روایات و بیانات دانشمندان؛ موانع و آسیب های عرصه خدمت رسانی مورد پژوهش قرار گرفت و سرانجام این نتیجه به دست آمد که که برخی عوامل درونی مانند ضعف معرفتی و برخی عوامل بیرونی مانند ثروت اندوزی، مانع راه خدمت رسانی اند.
۴۰.

ساختار فرایند خلق و ادراک آثار معماری براساس مبانی حکمت متعالیه(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: تحقیقات بنیادین علوم انسانی سال پنجم پاییز ۱۳۹۸ شماره ۳ (پیاپی ۱۶) 101-132
تعداد بازدید : ۵۵۲ تعداد دانلود : ۵۳۹
شناخت فرایند خلق و ادراک آثار معماری از مسائل مهم و پیچیده حوزه معماری است و علی رغم پژوهش های متعددی که در دهه های اخیر پیرامون آن صورت گرفته، هنوز برخی از ابعاد این فرایند ناشناخته باقی مانده است. با توجه به اینکه شناخت مناسب از این فرایند می تواند زمینه ارتقای کیفیت آثار معماری را فراهم آورد و به حل بسیاری از مسائل پیش روی معماران کمک کند، مسئله پژوهش حاضر بازخوانی ساختار فرایند خلق و ادراک آثار معماری براساس مبانی دیدگاه حکمت متعالیه درنظر گرفته شده و برای انجام آن از راهبرد استدلال منطقی استفاده شده است. در این پژوهش ابتدا به تعریف دقیق از انسان، هستی، ابعاد و ظرفیت های هر یک پرداخته شده و سپس نحوه تعامل انسان و هستی و بازتاب این رابطه بر فرایند خلق و ادراک آثار معماری براساس مبانی حکمت متعالیه، که شالوده نظری این پژوهش است، مطالعه و بررسی شده است. همچنین، با توجه به آنکه براساس مبانی حکمت متعالیه، خداوند انسان را در صفت خلاقیت به صورت خود آفریده و متعالی ترین خلق نیز عالم هستی است، در این پژوهش فرایند خلق عالم هستی مورد بازخوانی قرار گرفته است و با الگوگیری از آن، ساختار فرایند خلق و ادراک آثار معماری در پنج مرحله تبیین شده است که ارکان اصلی سازنده این ساختارعبارت اند از: مرتبه نفس معمار و مخاطب، قوای ظاهری انسان (بینایی، بویایی، شنوایی، چشایی و لامسه) و قوای باطنی او (قوه متصرفه، خیال یا همان خزانه صورت، حافظه یا همان خزانه معنا، حس مشترک و واهمه) در معمار و مخاطب، مقوله های سازنده معماری (فرم، کاربرد، معنا، طرح و ساخت، بافت و پیوستگی، روحیه و اراده) و نیازهای چهارگانه انسان (مادی، روانی، عقلانی و روحانی) و درنهایت با شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت این فرایند پیشنهادهایی جهت ارتقای کیفیت آن ارائه شده است. نتایج حاصل از این پژوهش نشان می دهد با قراردادن مبانی جامع مکتب اسلام به عنوان شالوده نظری پژوهش های معماری می توان به حل مسائل پیچیده در حوزه معماری کمک کرد.