رسانه

مقالة حاضر به موضوع جایگاه اخلاق حرفه ای در عملکرد روزنامه نگاران مطبوعات امروز ایران پرداخته است. در این پژوهش با 20 نفر از روزنامه نگاران، استادان ارتباطات، حقوقدانان و مدیران مسئول روزنامه ها مصاحبة عمقی انجام گرفته است. نظریة هنجاری مطبوعات و تأکید بر مفهوم عینیت چارچوب نظری این پژوهش را تشکیل می دهد. در چارچوب مفهومی این پژوهش، بر نظریة مسئولیت اجتماعی و مفهوم عینیت تأکید شده است. بنابراین پرسش های تحقیق با توجه به این چارچوب و در قالب گویه ها و موقعیت های اخلاقی، غیراخلاقی و تردیدآمیز طراحی شده اند. در این سوال ها مصاحبه شوندگان هر کدام در پاسخ به سوال، دلیل خود را نیز توضیح داده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد بین مصاحبه شوندگان درباره اخلاقی، غیراخلاقی یا تردیدآمیز بودن بسیاری از موقعیت هایی که روزنامه نگاران با آن مواجه می شوند، اتفاق نظر وجود ندارد. به طوری که رعایت نشدن اخلاق حرفه ای در روزنامه نگاری، به امری طبیعی بین بسیاری از روزنامه نگاران تبدیل شده است. یکی از دلایل این امر، عدم وجود قانونی مشخص و شفاف در زمینة اخلاق روزنامه نگاری است.

پژوهش حاضر تلاش می کند تا به عنوان یکی از نخستین گام ها در این مسیر، به آینده شناسی نسبت دولت و رسانه در بستر تحولات تکنولوژیک و فرهنگی پیش رو بپردازد. با توجه به تغییراتی که طلیعة آن از هم اکنون به وضوح آشکار است، سرشت و سرنوشت رسانه به طور کلی، در حال دگردیسی است. این پژوهش با رویکرد و روش شناسی آینده پژوهانه احتمالات ممکن در باب آیندة رسانه را بررسی کرده و توضیح می دهد در هر یک از سناریوهای پیش رو دولت چه نسبتی با رسانه خواهد داشت و از چه میزان توان کنترل رسانه برخوردار خواهد بود. برای انجام این مهم پژوهشگران حاضر ابتدا چارچوب مفهومی و روش شناسی انتخابی خود (روش سناریو نویسی ) را تشریح کرده و سپس به تدوین سه سناریو از آیندة دولت و رسانه خواهند پرداخت. این سه سناریو عبارت اند از: 1. رقابت بین بازیگران دولتی و غیردولتی برای تسلط بر رسانه، 2. جامعة شبکه ای سلسله مراتبی؛ ورود به دوران تاریک کنترل اطلاعات و 3. جامعة شبکه ای باز؛ شروع دوران برابری اطلاعاتی و عصر روشنگری. در پایان نیز این سه سناریو بر اساس آینده های ممکن، محتمل و مطلوب بررسی می شوند.

هدف این پژوهش بررسی اخبار جعلی و مهارت های مقابله با آن است؛ موضوعی که امروزه به یکی از پربسامدترین واژه ها در رسانه های خبری جهان تبدیل شده که مواضع رسانه ای پرچالش دونالد ترامپ در این خصوص بسیار تأثیرگذار بوده است. این پژوهش، با چهار پرسش اصلی شامل اخبار جعلی چیست؟، چرا اخبار جعلی تولید و منتشر می شوند؟، چگونه می توان اخبار جعلی را شناسایی کرد؟ چه مهارت هایی برای مقابله با اخبار جعلی وجود دارد؟؛ تکیه نظری خود را بر دو نظریة ” جنگ روانی“ و ” نظریة توطئه“ قرار داده است. اخبار جعلی که بر بستر فضای دوم و به یاری ابزاری چون رسانه های اجتماعی، مجالی مناسب تر برای تولید و انتشار توسط دولت ها، احزاب، سازمان ها، گروه های تروریستی و حتی ربات ها یافته؛ به یک معضل بزرگ و نگرانی جدی بدل شده است. با این حال و علی رغم تلاش های انجام گرفته جهت مواجهه با اخبار جعلی، امکان تشخیص آن از اخبار واقعی بنا به علل گوناگون همچنان دشوار است. در این میان یکی از مؤثرترین شیوه های مقابله با اخبار جعلی، توسعة آموزش سوادهایی از جمله سوادهای رسانه ای 1، خبری 2، بصری 3و اطلاعاتی 4به مخاطبان است تا آشنایی با روش ها و فراگیری مهارت های لازم، توان شناسایی و مقابله با اخبار جعلی را فراهم کند.

پژوهش حاضر درصدد تدوین مدل روابط عمومی مطلوب برای نهادهای انقلاب اسلامی است. لذا ضمن مروری بر سوابق تجربی و نظری، با استفاده از روش کیفی و از نوع مصاحبة نیمه استاندارد با 15 نفر از خبرگان حوزة روابط عمومی که به صورت روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند؛ داده های پژوهش گردآوری و برای تحلیل داده ها از تحلیل مضمون و از روش شبکه مضامین استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد روابط عمومی مطلوب نهادهای انقلابی، بر اساس مصاحبة نیمه استاندارد با خبرگان از 4 مقولة کلی(مضامین فراگیر) مدیریتی، الکترونیکی، محتوایی و سرمایة اجتماعی سازمانی، 9 مقولة جزئی(مضامین سازمان یافته) اصلی،23 مقوله جزئی(مضامین سازمان یافته) فرعی و در نهایت با 139 مضمون پایه ای به اشباع نظری رسیده است. پس از احصاء مضامین، نگارة شبکة مضامین روابط عمومی مطلوب نهادهای انقلابی ترسیم شد. به منظور اعتبارسنجی مدل تدوین شده از روش ارزیابی به شیوة ارتباطی و همچنین به منظور پایایی سنجی اقدام به استفاده از همکار محقق شد که میزان توافق به دست آمده 90%  بوده است.

حفظ و نگهداری کارکنان موضوع مهمی است که سازمان ها با آن مواجه هستند. این در مورد کارکنان دانشی حیاتی تر است، چراکه دانش ارزشمندترین سرمایة سازمان محسوب می شود. کارکنان سهیم در سرمایة ذهنی، کارکنان دانشی نامیده می شوند و این سرمایه در سازمان های رسانه ای حضور قابل ملاحظه ای دارد. با عنایت به اینکه عرصة رسانه شاهد تحولات گسترده ای است، آینده پژوهی می تواند نقش مهمی را در این عرصه ایفا کند؛ زیرا موجب روشن شدن دیدگاه برنامه ریزان نسبت به رویدادها، فرصت ها و چالش های احتمالی آینده می شود. آینده پژوهی از طریق کاهش ابهام ها و تردیدهای فرساینده، توانایی انتخاب هوشمندانه را افزایش می دهد. البته در این پژوهش صرفاً با بهره گیری از برخی مفاهیم آینده پژوهی تلاش شده است تا تصویر واضح تری از رسانه های آینده ترسیم شود. ابتدا در قالب پیشینة نظری به مفاهیم آینده پژوهی، کارکنان دانشی و رسانه پرداخته و سپس پیشینة تجربی موضوع حفظ کارکنان دانشی سازمان های رسانه ای آینده را بررسی می کنیم. با توجه به اینکه در این موضوع خاص پیشینة تجربی چندانی وجود ندارد، با رویکردی آینده نگرانه، به وسیلة ابزار مصاحبه، اقدام به دریافت نظر خبرگان شد و با روش کیفی تحلیل تم، مصاحبه ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. در پایان، مدل مفهومی، نمایی از ارتباطات را میان فرایند پژوهش و یافته های هر بخش ارائه می دهد تا به وسیلة آن و با دسته بندی و تلفیق یافته ها به نتایج کاربردی برسیم.

یکی از مشکلات عمدة مدیریت بحران زلزله در ایران، کمبود آموزش و اطلاع رسانی عمومی مناسب است. گرچه معمولاً بعد از وقوع هر زلزله، مسئولان و رسانه ها بحث های مختلفی در رابطه با زلزله و لزوم آمادگی در مقابل آن مطرح می کنند، اما به طور کلی جامعه اطلاعات کافی در این باره ندارد و ضعف بزرگی در میزان آگاهی های عمومی وجود دارد. با توجه به احتمال بالای پیشامد زلزله در کلان شهر تهران تصمیم گیری دربارة چگونگی آگاهی بخشیدن به عموم شهروندان جهت مدیریت شرایط بحران ضروری است. این پژوهش با هدف شناسایی و اولویت بندی اجزاء آگاهی بخشی و اطلاع رسانی دربارة زلزله تهران به روش دلفی انجام شده است. مخاطبان و مسیرهای اطلاع رسانی به منظور آگاهی بخشی، شناسایی و اولویت بندی شده اند. اجماع ۴۳ نفر از خبرگان حوزه های مرتبط نشان داد که شش گروه دانش آموزان، زنان خانه دار، دانشجویان، افراد شاغل، کودکان و سالمندان به ترتیب مهم ترین مخاطبان هدف برای اطلاع رسانی هستند. برای هر یک از این گروه های شش گانه ۱۰ مسیر اطلاع رسانی برای انتقال پیام شناسایی شده است. در نهایت فهرست اولویت بندی شده از مخاطبان و مسیرها به دست آمد که می تواند در جهت آماده سازی شهروندان برای مقابله با بحران مورد توجه سیاست گذاران و مجریان نهادهای مرتبط قرار گیرد.

مهم ترین هدف این مقاله رسیدن به مفاهیمی در ترانه های سیاه موسیقی پاپ است که در بر دارندة درون مایه هایی از واقعیت های اجتماعی دهة 80  باشد. برای رسیدن به مفاهیم مورد نظر، ترانه هایی که مریم حیدرزاده و محسن چاوشی سروده و با صدای محسن چاوشی منتشر شد ه اند، برگزیده شده است. چارچوب نظری و روش مورد استفاده در این مقاله رهیافت مارکسیستی است و به طور ویژه، از آموزه های این مکتب فکری استفاده کرده ایم. پس از تحلیل متون انتخابی، بر اساس مدل تحلیلی مهم ترین نتایج به دست آمده بر اساس سؤال مقاله، در سه دست ه رمزگان مطرح ش ده است: دستة نخست واژه ه ایی هستن د ک ه درون مایة اصلی آنها فریاد اعتراض و نوخواهی است. دستة دوم، واژه هایی است که دوری از معشوق، آرزوی نفرین و مرگ یار بی وفا و خودکشی عاشق است. دستة سوم از مفاهیم، شامل گزاره ها و واژه هایی هستند که در بردارندة امید به بازگشت روشنایی و باوفا بودن یار است. به لحاظ عاشقانه بودن ترانه ها و ویژگی های این نقطه و روشنایی، در قالب یک معشوق باوفا و متفاوت از دیگران و هیجان آفرین ترسیم شده است