مطالب مرتبط با کلیدواژه

پایگاه اقتصادی اجتماعی


۱.

بررسی عوامل اجتماعی - اقتصادی موثر بر پایبندی به ارزشهای دینی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: باور دینی نظام ارزشی دینی کارگزاران جامعه پذیری مذهبی پایبندی به ارزشهای دینی رفتار دینی پایگاه اقتصادی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۵۷
هدف این تحقیق بررسی عوامل جامعه شناختی موثر بر پایبندی دانش آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز به ارزشهای دینی است. در این پژوهش، نظریات ویژه، پارسونز، اینگلهارت و مید به عنوان چارچوب نظری مورد استفاده قرار گرفته است. داده ها به وسیله پرسشنامه از یک نمونه 380 نفری دانش آموزان مقطع متوسطه شهر شیراز در سال تحصیلی 81-1380 جمع آوری شدند. متغیرهای مستقل در این تحقیق عبارتند از: متغیرهای جمعیتی شامل، سن و جنس، متغیرهای مربوط به پایگاه اقتصادی - اجتماعی شامل، شغل پدر، تحصیلات والدین، رشته تحصیلی، درآمد پدر ، وسایل رفاهی ، ....
۲.

بررسی تاثیر دینداری بر مشارکت اجتماعی شهروندان تهرانی(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: دینداری مشارکت اجتماعی پایگاه اقتصادی اجتماعی تیپ شخصیتی معاشرتی شهروندان تهرانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۲۴۰ تعداد دانلود : ۲۱۷۵
مشارکت به معنی به کار گرفتن منابع شخصی به منظور سهیم شدن در یک اقدام جمعی است. هرجامعه ای (مدرن و سنتی، اقتدارگر و دمکراتیک، فئودالی یا سرمایه داری) از طریق مشارکت رسمی و غیر رسمی ارتباطات و مبادلات بین افراد شناخته می شود. میزان این مشارکتها بیانگر سطح توسعه یافتگی جامعه به حساب می آید، زیرا که گستردگی، فراگیری و تنوع مشارکت اجتماعی جوامع در گرو بسط الگوهای تصمیم گیری ، نظارت و کنترل اجتماعی دموکراتیک و کثرت گرا است. بسیاری از منافع اجتماعی از عضویت در تشکلهای داوطلبانه حاصل می شود و مشارکت در سطح فردی در جامعه محلی ، انجام فعالیت های داوطلبانه رفتارهای اجتماعی همراه با عاطفه را به مردم می آموزد، رفتارهایی مانند اعتماد، رابطه متقابل، یکپارچگی و همکاری که شاید مهم ترین نقش را درکارآمدی اقتصادی و ثبات دموکراتیک دارد. با توجه به ویژگی های جامعه ایران به نظر می رسد که مهمترین و نیرومند ترین نهاد موثر در شکل گیری مشارکتهای اجتماعی، میتواند نهاد دین باشد. زیرا در دین اسلام آموزه های دینی بر رفتارهایی تاکید دارند که زمینه و بستر شکل گیری مشارکتهای اجتماعی را فراهم می آورند . این مقاله از نوع توصیفی- تبیینی است که به دنبال شناسایی تاثیر دینداری بر مشارکت اجتماعی است وازسویی دیگراز لحاظ روش ، یک تحقیق پیمایشی به حساب می آید و واحد تحلیل آن شهروندان تهرانی می باشند .پرسشنامه محقق ساخته ،پس از بررسی اعتماد و اعتبار آن با نمونه گیری خوشه ای وطبقه بندی نامتناسب در پنج منطقه شهر تهران و در بین 391 خانوار تهرانی اجرا گردید. یافته های تحقیق حاکی از آن است که مشارکت اجتماعی بین گروههای جنسیت ،وضعیت تاهل وسن تفاوت معناداری وجود دارد و دینداری نیز در بین گروههای سنی تفاوت معناداری دارد. دینداری در مدل علی ارائه شده در کنار پایگاه اقتصادی – اجتماعی و تیپ شخصیتی معاشرتی بر مشارکت اجتماعی موثر است.
۳.

بررسی رضایت از زندگی و عوامل مؤثر بر آن (با استفاده از نتایج پیمایش ملی )

کلیدواژه‌ها: رضایت از زندگی اعتماد اجتماعی احساس عدالت توزیعی احساس بی قدرتی پایگاه اقتصادی اجتماعی امید به آینده جامعه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۲۳۷ تعداد دانلود : ۳۱۲۵
پژوهش حاضر به بررسی میزان رضایت از زندگی و عوامل مؤثر بر آن در جامعه ایران پرداخته و تلاش کرده است که میزان رضایت از زندگی را در بین شهروندان ایرانی تعیین و سپس به بررسی ارتباط متغیرهای احساس عدالت توزیعی، احساس بی قدرتی، اعتماد اجتماعی، امید به آینده جامعه و پایگاه اقتصادی اجتماعی به عنوان متغیرهای مستقل با متغیر رضایت از زندگی به عنوان متغیر وابسته بپردازد. روش استفاده شده در این پژوهش، روش پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش کلیه افراد 15 تا 65 ساله خانوارهای معمولی شهری و روستایی ساکن در 30 استان کشور در آبان ماه 1384 است و با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای، 4879 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسشنامه می باشد که جهت تعیین اعتبار آن بعد از انجام چندین مرحله پایلوت و پالایش پرسشنامه، در نهایت از نظر تیم متخصصان برای تدوین پرسشنامه نهایی استفاده شد. جهت تعیین پایایی نیز از شیوه هماهنگی درونی گویه ها به روش آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج پژوهش حاکی از آن است که میانگین رضایت از زندگی شهروندان ایرانی در سال 1384 به طرز معناداری از حالت متوسط پایین تر بوده است. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد متغیر امید به آینده اجتماعی بیشترین قابلیت را برای تبیین متغیر رضایت از زندگی در بین متغیرهای پژوهش داشته است. بعد از آن به ترتیب متغیرهای اعتماد اجتماعی، احساس بی قدرتی، پایگاه اقتصادی اجتماعی و احساس عدالت توزیعی قرار دارد.
۴.

بررسی میزان و عوامل مرتبط با بهره مندی از اینترنت (مورد مطالعه: شهروندان شهر یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اینترنت بهره مندی یزد رضایتمندی پایگاه اقتصادی اجتماعی نگرش به فناوری های ارتباطات و اطلاعات

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات ارتباطات و فرهنگ ارتباطات جمعی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی ارتباطات مطالعات فضای مجازی، جهانی شدن و تکنولوژی های نوین ارتباطاتی
تعداد بازدید : ۹۸۹ تعداد دانلود : ۴۶۸
شهر جایگاه ارزشها و نهادهای مدرن است. تقاضا برای دستیابی پردازش و به کارگیری اطلاع ات یک ارزش مدرن و شب که ی بین المللی اطلاعات یا اینترنت یک نهاد مدرن است. داده های تاریخی گواه آن است که شهرها عهده دار جایگاه نهادهای مدرن بوده اند. ایده های شهر الکترونیک، شهرداری الکترونیک، اقتصاد الکترونیک، دولت الکترونیک وغیره گویای نیاز جامعه به استفاده ی وسیع علمی از اینترنت است.اینترنت زندگی شهری را به طور قابل ملاحظه ای تحت تأثیر قرار داده و برخی از مشکلات اجتماعی جامعه ی شهری را کاهش داده، در عین حال زندگی شهری را به خود وابسته کرده است آنچنان که در شرائط کنونی قطع اینترنت بویژه در شهرها، زندگی اجتماعی را دچار اختلال می نماید. هم چنین نتایج تحقیق بیانگر این مطلب است که در جامعه ی آماری این مطالعه، فلش علیّت با حرکت از بعد ساختاری به بعد شناختی سرمایه ی اجتماعی در افزایش احساس شهروندی افراد نقش مؤثرتری ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مرتبط با بهره مندی شهروندان از اینترنت در شهر یزد انجام شده است. جامعه ی آماری این پژوهش را جمعیت ۵۴-۱۷ سال شهر یزد تشکیل داده است که بر اساس سرشم اری ۱۳۸۵، ۲۶۷۸۷۰ نفر بوده اند، مطابق فرمول کوکران ۳۸۴ نفر از آن ها به روش نمونه گی ری خوشه ای متناسب (pps) انتخاب شدند. تکنیک اصلی گرد آوری داده ها پرسشنامه بود که اعتبار آن به روش محتوایی سنجیده شد و برای سنجش پایائی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید که برای مفاهیم اساسی پرسشنامه از مقادیر مناسب برخوردار بود، داده های گرد آوری شده با استفاده از نرم افزار spss مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته های پژوهش نشان داد که میزان بهره مندی شهروندان یزدی (۵۴-۱۷ سال) از اینترنت پایین است و این میزان با متغیر های میزان تحصیلات، پایگاه اقتصادی- اجتماعی، نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، رضایتمندی از فناوری اطلاعات و ارتباطات و میزان نیاز به فناوری اطلاعات و ارتباطات دارای رابطه ی معناداری است؛ اما با متغیر های سن، جنس و استفاده از وسایل ارتباط جمعی دارای رابطه ی معناداری نیست.نتایج تحلیل رگرسیون گام به گام نشان داد که متغیرهای میزان تحصیلات و نگرش به فناوری اطلاعات و ارتباطات، در مجموع ۸/۲۱ درصد از تغییرات متغیر وابسته یعنی میزان بهره مندی از اینترنت را تبیین می کنند.
۵.

بررسی جامعه شناختی نگرش مردم نسبت به جهان پس از مرگ (مطالعه موردی : جمعیت بیست سال به بالای شهر بابل)(مقاله پژوهشی حوزه)

کلیدواژه‌ها: ریسک پذیری دین داری احساس محرومیت پایگاه اقتصادی اجتماعی زندگی پس از مرگ

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ مطالعات فرهنگی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی انسان شناسی انسان شناسی فرهنگی انسان شناسی شناختی انسان شناسی دین
تعداد بازدید : ۱۰۴۴ تعداد دانلود : ۴۸۴
تحقیق حاضر با عنوان «بررسی جامعه شناختی نگرش مردم نسبت به جهان پس از مرگ» با هدف بررسی عوامل مؤثر بر نگرش مردم به جهان پس از مرگ انجام شده و به روش پیمایشی صورت گرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل 170 هزار نفر از جمعیت بیست سال به بالای مردم شهر بابل است و حجم نمونه ای به تعداد سیصد نفر با استفاده از فرمول کوکران محاسبه شد. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و نیز ابزار پرسش نامه محقق ساخته با طیف لیکرت برای گردآوری اطلاعات مورد استفاده قرار گرفته است و اطلاعات با آزمون اسپیرمن، آزمون من ویتنی، رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر، تجزیه و تحلیل شده است. یافته های تحقیق نشان داد که نگرش 49 درصد از پاسخگویان به جهان پس از مرگ در حدّ متوسط با نگرش اسلام به جهان پس از مرگ همسو بوده و نگرش 35 درصد آنان به طور کامل با نگرش اسلام همسو بوده است. همچنین میان میزان دین داری، سن و احساس محرومیت و متغیر وابسته رابطه معناداری وجود دارد و میان متغیرهای مستقل جنسیت، ریسک پذیری و پایگاه اقتصادی اجتماعی و متغیر وابسته تحقیق رابطه معناداری وجود ندارد. براساس رگرسیون چند متغیره، متغیر های دین داری بیشترین تأثیر را بر متغیر وابسته تحقیق داشته اند. نتایج تحقیق نشان دادند که هرچه میزان دین داری، احساس محرومیت و سن مردم افزایش می یابد، نگرششان نسبت به جهان پس از مرگ با نگرش اسلام همسوتر می شود. براساس نتایج رگرسیون چند متغیره و تحلیل مسیر، بُعد اعتقادی بیشترین اثر مستقیم را بر متغیر وابسته داشته و بُعد پیامدی بیشترین اثر غیرمستقیم را بر نگرش مردم نسبت به جهان پس از مرگ داشته است.
۶.

بررسی تأثیر مؤلفه های سبک زندگی بر نگرش دختران مجرد نسبت به ازدواج (مطالعه شاغلان دانشگاه علوم پزشکی شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت بدن مصرف فرهنگی ارتباطات اجتماعی پایگاه اقتصادی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی خانواده جوانان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اجتماعی جامعه شناسی جامعه شناسی فرهنگ سبک زندگی
تعداد بازدید : ۱۵۴۵ تعداد دانلود : ۱۳۴۸
پژوهش حاضر، با هدف بررسی نگرش دختران مجرد به ازدواج، با تأکید بر سبک زندگی آنها، در بین شاغلان دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام شده است. ابتدا، به بررسی نظریه های موجود در حوزه سبک زندگی و ازدواج و سپس، به تدوین چارچوب نظری با تلفیق نظریه های مناسب و منطبق با هدف تحقیق پرداخته شده است. در حوز ه سبک زندگی، از نظریات وبر، بوردیو، گیدنز و در حوز ه ازدواج از نظری ه مدرنیزاسیون بهره جسته شده است. سپس ، با استفاده از تکنیک های آماری و چارچوب نظری تحقیق، تأثیرپذیری نگرش نمونه به ازدواج، با چهار مؤلف ه ارتباطات اجتماعی، پایگاه اقتصادی اجتماعی، مدیریت بدن و مصرف فرهنگی، که به نظر می رسید بر متغیر وابست ه تحقیق اثرگذار باشند، سنجیده شده است. جامع ه آماری تحقیق، دختران مجرد شاغل در دانشگاه علوم پزشکی شیراز هستند، حجم نمونه 345 نفر است و داده ها به روش پیمایش و با استفاده از ابزار پرسش نامه جمع آوری شده است. یافته های پژوهش نشان داد که درصد درخور توجهی از افراد نمون ه تحقیق (1/39 درصد) به ازدواج نگرش منفی داشته اند. هم ه مؤلفه های سبک زندگی بر نگرش به ازدواج اثرگذار بوده اند. مصرف فرهنگی با ضریب بتای 610/0 مهم ترین متغیر اثرگذار بر نگرش دختران به ازدواج بوده و از بین مؤلفه های اثرگذار بر نگرش به ازدواج، ارتباطات اجتماعی یگانه مؤلفه ای است که از سه مؤلفه دیگر سبک زندگی (پایگاه اقتصادی اجتماعی، مصرف فرهنگی و مدیریت بدن) اثر می پذیرد و به صورت بلافصل با ضریب بتای 553/0 بر نگرش به ازدواج اثرگذار است.
۷.

بررسی جامعه شناختی میزان نوگرایی دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم شهرستان شوشتر(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: نوگرایی پایگاه اقتصادی اجتماعی استفاده از رسانه اعتقادات دینی دانش آموزان دختر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۲۱ تعداد دانلود : ۵۸۵
تحقیق حاضر با هدف بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان نوگرایی در دانش آموزان دختر مقطع متوسطه شهرستان شوشتر انجام شد. برای این کار از میان جامعه آماری 3158 نفری دانش آموزان دختر مقطع متوسطه دوم دبیرستان های شهر شوشتر در سال تحصیلی 96-1395، تعداد 342 نفر با روش خوشه ای تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه تحقیق را تکمیل نمودند. ابزار اصلی گرد آوری تحقیق پرسشنامه ای با 58 گویه شامل خرده مقیاس های مشخصات عمومی، پایگاه اقتصادی-اجتماعی، اعتقادات دینی و استفاده از رسانه های مجازی بود که اعتبار و پایایی آن بررسی و تایید شد. نمونه گیری با همکاری اداره آموزش و پرورش شهرستان شوشتر با انتخاب تصادفی مدارس انجام شد و با حضور محقق در محل، پرسشنامه ها توزیع و پس از تکمیل جمع آوری گردید. داده های بدست آمده از پرسشنامه توسط آزمونهای آماری همبستگی اسپیرمن و رگرسیون گام به گام توسط نرم افزار SPSS در سطح معناداری 05/0 تحلیل شد. نتایج نشان داد که پایگاه اقتصادی - اجتماعی خانواده (016/0=P)، رابطه مثبت وبا دینداری (001/0=P) رابطه معکوس با نوگرایی دارند. در میان قومیت ها(032/0=P) بیشترین نوگرایی در قوم بختیاری و کمترین نوگرایی در قوم عرب بود. اما بین میزان استفاده از انواع رسانه های سنتی و جدید (151/0=P) با نوگرایی رابطه معنی داری مشاهده نشد.
۸.

مطالعه ی بی تفاوتی اجتماعی و عوامل مؤثر بر آن در شهر تهران(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: بی تفاوتی اجتماعی پایگاه اقتصادی اجتماعی بی هنجاری آنومی اعتماد اجتماعی اثربخشی اجتماعی رضایت اجتماعی محرومیت نسبی فردگرایی تحلیل هزینه پاداش التزام (تعهد) مدنی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۷۶ تعداد دانلود : ۳۴۵
پژوهش حاضر با در نظر داشتن ضرورت و اهمیت شناسایی عوامل مؤثر بر بی تفاوتی اجتماعی به عنوان یک مسأله ی اجتماعی در میان شهروندان تهرانی با بهره گیری از یک چارچوب نظری تلفیقی و تدوین الگوی نظری آغازین، موضوع را مطالعه کرده است و فرضیه هایی چند را به آزمون نهاد. اهداف این پژوهش شناسایی علمی و تجربی بی تفاوتی اجتماعی و سنجش همبستگی آن با متغیرهای زمینه ای و هشت متغیر مستقل اجتماعی به منظور تعیین میزان اثرگذاری هر یک از آ ن ها بر بی تفاوتی اجتماعی بود. با روش پیمایشی بررسی ها بر روی نمونه ای با حجم 850 نفر از شهروندان 18 سال به بالای شهر تهران در سال 1387 انجام و میان متغیرهای قومیت، شغل، و تحصیلات از صفات زمینه ای تفاوت مشاهده شد و بین تمامی متغیرهای مستقل اصلی یعنی؛ بی هنجاری (آنومی)، اعتماد اجتماعی، اثربخشی اجتماعی، رضایت اجتماعی، محرومیت نسبی، فردگرایی، تحلیل هزینه پاداش، و التزام مدنی رابطه ی معنی داری بدست آمد. ضمناً در نتیجه ی تحلیل های چندمتغیره، فرض وجود رابطه بین متغیرهای مستقل و متغیر وابسته در سطح معنی داری بیش از 99% اطمینان تایید و مشخص شد که حدود 40/0 درصد تغییرات در بی تفاوتی اجتماعی به وسیله ی مجموع پنج متغیر مستقلِ التزام مدنی، فردگرایی، بی هنجاری، رضایت اجتماعی، و محرومیت نسبی قابل تبیین است. در پایان، الگوی نظری تبیینی تدوین شده در چارچوب نظری با نتایج پایانی بازبینی شد و تدوین گردید و مدل تحلیلی نهایی ارایه شد. از آن جایی که نتایج تجربی حاصله نشانگر آن بود که بی تفاوتی اجتماعی در شهروندان تهرانی در میزانی بالاتر از حد متوسط وجود دارد و سطح آن به ترتیب با نوسانات پنج متغیر یادشده تغییر می کند و این تغییرات قابلیت پیش بینی به وسیله ی این عوامل را دارد
۹.

بررسی نقش پایگاه اقتصادی اجتماعی در مصرف کالاهای فرهنگی (شهر زنجان)(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: پایگاه اقتصادی اجتماعی مصرف کالاهای فرهنگی اوقات فراغت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۵۰ تعداد دانلود : ۳۹۰
مصرف کالاهای فرهنگی، بعدی از حیات فرهنگی است که در آن روند انتقال فرهنگ، از زمانی که به صورت یک کالا در می آید و عرضه می شود تا مصرف آن مورد بررسی قرار می گیرد. در این مطالعه که در سال 89 انجام گرفت، از روش نمونه گیری تصادفی ساده حجم نمونه ای به تعداد 360 نفر از طریق فرمول تعییین حجم نمونه کوکران انتخاب کردیم و پس از جمع آوری اطلاعات نتایج زیر به دست آمد: بین پایگاه اقتصادی اجتماعی، درآمد، سن، اوقات فراغت و مصرف کالاهای فرهنگی رابطه معنادار و بین تحصیلات، و محل سکونت و میزان مصرف کالاهای فرهنگی تفاوت معناداری وجود دارد. و تفاوت بین جنسیت و میزان مصرف کالاهای فرهنگی تأیید نشد. تأثیر پایگاه اقتصادی اجتماعی در نوع کالای فرهنگی مصرفی فرد نیز تأیید شد
۱۰.

مدرنیته، فرهنگ مصرفی و سبک زندگی؛ یک تحلیل جامعه شناختی در شهر کرمان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: سبک زندگی سنتی و مدرن فرهنگ مصرفی پایگاه اقتصادی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۷۱۵ تعداد دانلود : ۴۲۵
هدف این پژوهش بررسی جامعه شناختی سبک زندگی مصرفی سنتی و مدرن و برخی عوامل فردی و اجتماعی مؤثر بر آن در بین شهروندان کرمان است. پژوهش پیش رو به شکل توصیفی پیمایشی بوده و جامعه آماری شامل کلیه شهروندان بالای 18 سال کرمان است که از بین آن ها 400 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای به منزله نمونه آماری انتخاب و مطالعه شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته با تکیه بر چهار مؤلفه اوقات فراغت، مدیریت بدن، الگوی تغذیه و الگوی خرید در دو بعد سنتی و مدرن بود. نتایج تحقیق نشان داد که پاسخگویان از سبک زندگی مصرفی سنتی تری برخوردارند. پاسخگویان در شاخص هایی مانند اوقات فراغت، مدیریت بدن، الگوی تغذیه و الگوی خرید، یعنی هر چهار مؤلفه سبک زندگی مصرفی، سبک سنتی تری داشتند. سبک زندگی سنتی برحسب جنس، سن، وضعیت تأهل و محله مسکونی تفاوت معنی داری را نشان داد. علاوه بر این، سبک زندگی مدرن نیز برحسب سن و وضعیت تأهل تفاوت معنی داری را نشان داد.همچنین سبک زندگی مصرفی در هر دو بعد سنتی و مدرن برحسب پایگاه اقتصادی اجتماعی اختلاف معنی داری را نشان داد. در شرایط امروزی، نقش نهادهای سنتی همچون خانواده و دین در جامعه پذیر کردن افراد افول کرده و نوعی درهم ریختگی فرهنگی بر جامعه حاکم است؛ در چنین شرایطی افراد به خصوص جوانان در ساختن هویتی مدرن و متمایز برای خویش، تحت تأثیر مدرنیته و فرهنگ مصرف گرای آن قرار می گیرند. پایگاه اقتصادی اجتماعی به منزله ترکیبی از عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی در ساختن هویت و تمایزیابی افراد نقشی تعیین کننده دارد.
۱۱.

عوامل مؤثر بر هویت ملی در بین دانش آموزان مناطق مرزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
تعداد بازدید : ۳۵۲ تعداد دانلود : ۱۱۰
مقاله حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر هویت ملی دانش آموزان مقطع متوسطه شهرستان مرزی دهلران می پردازد. متغیرهای مستقل در این تحقیق عبارتند از پایگاه اقتصادی اجتماعی، هماهنگی ارزش های گروهی، مورد تأیید دیگران بودن، درونی کردن ارزش ها و رضایت از خود و متغیر وابسته هویت ملی می باشد. بدین منظور مطالعه موردی در بین دانش آموزان انجام شده تا عوامل مؤثر بر هویت ملی دانش آموزان مقطع متوسطه در این شهرستان شناسایی و تحلیل شود. این مطالعه به روش پیمایشی روی جامعه آماری 3445 نفر که 1970نفر آنها پسر و 1475نفر آنها دختر هستند، صورت گرفته است. حجم نمونه با توجه به فرمول کوکران 345 نفر به شیوه قشربندی و به تفکیک جنس، پایه و رشته به صورت تصادفی انتخاب شده اند. چهار چوب نظری این تحقیق بر نظریات جامعه شناسان کنش متقابل نمادی (مید، بلومر، کولی) و پارسونز و پیتر بورک استوار است و هویت اجتماعی از بعد هویت ملی مورد مطالعه قرار گرفته است. نتایج تحقیق حاکی از ان است که متغیرهای مستقل مورد مطالعه به جزء متغیر جنسیت، با متغیر وابسته رابطه معناداری دارند بدین معنا که همبستگی بین متغیرها وجود دارد تنها متغیر جنست رابطه معناداری با متغیر وابسته یعنی هویت ملی از خود نشان نداد و متغیر پایگاه اقتصادی اجتماعی با متغیر وابسته که همبستگی منفی و معکوس دارد مابقی متغیرها دارای همبستگی مستقیم و مثبتی دارند. در مجموع متغیرهای مورد مطالعه حدود 22درصد از کل واریانس متغیر هویت ملی را تبیین نمودند یعنی (R 2 ) ضریب تعیین توانسته است 22 درصد از متغیر وابسته یعنی هویت ملی را تبیین نماید.
۱۲.

مقایسه نقش سرمایه اجتماعی و پایگاه اقتصادی اجتماعی در موفقیت تحصیلی دانش آموزان پیش دانشگاهی شهر ارومیه(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۳۵ تعداد دانلود : ۷۷
دستیابی به رفاه مادی و معنوی، یکی از آرزوهای همیشگی انسان ها بوده است که در هر دوره ای از زندگی بشر، آرزو شکل خاصی به خود گرفته و ساز و کار خاص خود را در جامعه به وجود آورده است. به همین سبب هم بسیاری از طرح ها و برنامه های دولت ها و برنامه ریزان جامعه به راه کارهای تامین رفاه بیشتر برای شهروندان معطوف بوده است. برآورده شدن این خواست در عصر حاضر به سبب تخصصی شدن هر چه بیشتر اکثر شئون زندگی بشر، الزامات خاصی پیدا کرده است که شاید مهم ترین آن ها برخورداری از دانش و تخصص باشد. مهم ترین نهادی که وظیفه تربیت اولیه نیروهای متخصص را در جامعه بر عهده دارد آموزش و پرورش است و اگر بتوان عواملی را شناسایی کرد که به ارتقا کارایی این نهاد مهم اجتماعی کمک کند در واقع گامی در جهت افزایش رفاه اجتماعی شهروندان برداشته شده است. سرمایه اجتماعی یکی از ابزارهای مفهومی در حوزه جامعه شناسی است که در دهه های اخیر جایگاه خود را به عنوان متغیری تاثیر گذار در حوزه های مختلف باز کرده است. این تحقیق با هدف بررسی تاثیر سرمایه اجتماعی بر روی موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر ارومیه طراحی و اجرا شده است. نمونه آماری این تحقیق شامل 380 دانش آموز پیش دانشگاهی بوده است. علاوه بر فرضیه اصلی تحقیق مبنی بر احتمال وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان، در تحقیق حاضر یک فرضیه دیگر هم مورد بررسی قرار گرفته است. این تحقیق به روش پیمایشی از طریق انجام مصاحبه در چارچوب پرسشنامه محقق ساخته به انجام رسید و اطلاعات توسط نرم افزار SPSS پردازش گردیده است. نتایج تحقیق نشان داد که بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان دوره پیش دانشگاهی شهر ارومیه، همبستگی مثبت و بسیار ضعیفی وجود دارد و نتایج، قابل تعمیم به جامعه آماری نبود و فرضیه تحقیق مبنی بر وجود رابطه بین سرمایه اجتماعی و موفقیت تحصیلی دانش آموزان پیش دانشگاهی شهر ارومیه رد شد. اما بر اساس یافته های تحقیق، تاثیر پایگاه اقتصادی اجتماعی خانواده های دانش آموزان بر موفقیت تحصیلی آنان به اثبات رسید و معنی دارتر از رابطه سرمایه اجتماعی آنان با موفقیت تحصیلی بود. بر مبنای یافته های تحقیق، رابطه ای بین میزان اطلاعات و آگاهی های عمومی دانش آموزان و موفقیت تحصیلی وجود ندارد اما بین سطح ارتباطات اجتماعی و نیز بین میزان اعتماد دانش آموزان و موفقیت تحصیلی آنان رابطه وجود دارد. همین طور بین سطح تحصیلات و نوع شغل والدین و موفقیت تحصیلی فرزندان رابطه معنی داری وجود دارد.
۱۳.

تأثیر مؤلفه های سبک زندگی بر نگرش به فرزندآوری (مطالعه موردی: زنان در آستانه ازدواج شهر تهران)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: اوقات فراغت پایگاه اقتصادی اجتماعی سبک زندگی فرزندآوری مدیریت بدن مصرف فرهنگی نگرش زنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۷ تعداد دانلود : ۱۰۹
ایران طی دهه های اخیر با مسئله ای جمعیتی به نام کاهش شدید باروری مواجه شده است. با توجه به حرکت جامعه ایران به سمت مدرنیته و در نتیجه تغییر سبک زندگی افراد، سؤال اساسی این تحقیق آن است که تغییر در سبک زندگی چه اندازه می تواند نگرش کنش گران در معرض باروری را تحت تأثیر قرار دهد. پژوهش حاضر با هدف تأثیر مؤلفه های سبک زندگی بر نگرش به فرزندآوری بین زنان در آستانه ازدواج مراجعه کننده به شبکه های بهداشت درمانی شهر تهران انجام گرفته است. با استفاده از تکنیک پرسش نامه، 384 نفر از زنان شهر تهران بررسی شدند. طبق نتایج تحقیق، 3 / 83درصد زنان بررسی شده نگرش متوسط و ضعیفی به فرزندآوری و کارکردهای آن دارند. همچنین، بین مؤلفه های سبک زندگی (مدیریت بدن، اوقات فراغت، مصرف فرهنگی و پایگاه اقتصادی اجتماعی) با نگرش به فرزندآوری رابطه معناداری وجود دارد و 32 درصد از تغییرات نگرش به فرزندآوری با متغیرهای مستقل تبیین می شود. بین مؤلفه های سبک زندگی، متغیر پایگاه اقتصادی اجتماعی قوی ترین متغیر پیش بین متغیر وابسته است. به عبارتی، متغیر مذکور علاوه بر اثر مستقیم بر نگرش زنان شهر تهران به فرزندآوری، بر همه ابعاد سبک زندگی اثرگذار است و متغیر مصرف فرهنگی نیز علاوه بر تأثیر بلافصل بر نگرش زنان، تحت تأثیر سایر ابعاد و مؤلفه های سبک زندگی است. همچنین، مؤلفه مدیریت بدن بعد از پایگاه اقتصادی اجتماعی، بر نگرش زنان به فرزندآوری اثرگذار بوده است.
۱۴.

نقش مصرف رسانه ای و پایگاه اقتصادی- اجتماعی در نگرش کارکنان ادارات به میزان شیوع فرهنگ فساد اداری(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پایگاه اقتصادی اجتماعی رسانه فرهنگ فساد فساد اداری ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۵ تعداد دانلود : ۱۲۲
فساد مسأله ای است که پرداختن به آن از بعد نظری، تجربی و سیاسی دشوار است. هدف این پژوهش تبیین نگرش کارکنان ادارات شهر یاسوج نسبت به میزان شیوع فساد اداری بود. نوع پژوهش کاربردی و روش آن پیمایشی بود. حجم نمونه بر پایه جدول لین، 400 نفر برآورد شد که با روش نمونه گیری به صورت تصادفی سیستماتیک از نوع طبقه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه ساختمند پژوهشگر ساخته بود که از روایی صوری و ضریب آلفای کرونباخ برای ارزیابی روایی و پایایی آن استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که متغیرهای درآمد، پایگاه اقتصادی اجتماعی و سن رابطه معکوس و معناداری با نگرش نسبت به میزان فساد اداری دارند، ولی نگرش کارکنان زن و مرد درباره میزان فساد اداری تفاوت معناداری نداشت. نگرش نسبت به میزان فساد اداری با توجه به میزان استفاده از رادیو، روزنامه و ماهواره تفاوت معنااداری نداشت، اما با توجه به میزان استفاده از برنامه های تلویزیون داخلی و اینترنت تفاوت معناداری وجود داشت. افرادی که کمتر از اینترنت استفاده می کردند و همچنین افرادی که بیشتر از تلویزیون داخلی استفاده می-کردند، شیوع فساد اداری را بیشتر ارزیابی کردند. تحلیل رگرسیون چند متغیره نشان داد که پایگاه اقتصادی اجتماعی، 7/18 درصد از میزان واریانس متغیر وابسته را تبیین نمود. نتیجه نهایی این که پایگاه اقتصادی اجتماعی و برخی رسانه های جمعی (تلویزیون و اینترنت) در نگرش نسبت به میزان شیوع فساد اداری نقش دارند و طبقات پایین در مقایسه با طبقات بالا دغدغه بیشتری نسبت به فساد در جامعه دارند. شیوع میزان فساد به نهادینه شدن آن و میزان مدارای بیشتر با آن منجر می شود به گونه ای که چهره فرهنگی قابل تحملی از آن در جامعه نشان داده می شود.
۱۵.

تبیین جامعه شناختی خشونت علیه زنان: آزمون تجربی نظریه های منابع در دسترس زنان و فمینیسم رادیکال(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: فمینیسم رادیکال خشونت علیه زنان پذیرش اقتدار مردانه پایگاه اقتصادی اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۷۴
مقدمه: خشونت علیه زنان یک پدیده ی جهانی است. بخش اعظمی از تحقیقات نشان می دهند که در وقوع خشونت علیه زنان تفاوتهایی وجود دارد که ناشی از عوامل فرهنگی منحصر به فرد هستند. لذا تفاوت در فرهنگ خواه بر اساس منطقه جغرافیایی، قلمروهای ملی، مذهب یا قومیت، سبب به وجود آمدن تفاوت در نگرش نسبت به خشونت علیه زنان، شده است. تحقیق حاضر از میان انواع مختلف خشونت علیه زنان، خشونت درون خانواده و در این حیطه خشونت شوهران علیه زنان را مورد بررسی قرار می دهد. هدف این پژوهش تبیین علل اجتماعی مسئله خشونت شوهران علیه همسرانشان در شهر سنندج می باشد. روش: روش تحقیق، پیمایشی و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسش نامه بوده است. جامعه آماری تحقیق، متشکل از کلیه زنان۴۵-۱۵ ساله متأهل ساکن شهر سنندج می باشد. در مجموع ۴۰۰ نفر از این زنان به روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای انتخاب شدند. برای حصول اطمینان از اعتبار ابزار مورد استفاده در تحقیق حاضر، از روش اعتبار محتوی و اعتبار سازه استفاده شده است. همچنین آلفای کرونباخ روشی است که برای محاسبه پایایی مقیاس های تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. یافته ها: درحالی که فقط۶/۸درصد از نمونه تحقیق اظهار داشته اند هیچ خشونتی را از سوی شوهر خود تجربه نکرده اند،۶۰/۸درصداز زنان پاسخ گو خشونت کمی را از سوی شوهران شان متحمل شده اند و ۳۲/۴درصد پاسخ گویان نیز خشونت متوسط و زیادی را از سوی شوهر خود تجربه کرده اند. بر اساس تحلیل داده های تحقیق، متغیر پایبندی زنان به نقش های جنسیتی مهم ترین تبیین کننده خشونت شوهران علیه زنان بوده است. نتایج: زنانی که نقش ها و کلیشه های جنسیتی و سلطه مردانه را پذیرفته اند نسبت به زنانی که این کلیشه ها را نمی پذیرند و در برابر این کلیشه ها مقاومت نشان می دهند، خشونت کمتری را از سوی شوهران خود متحمل شده اند. از این رو، هر چه میزان پایبندی زنان به نقش های جنسیتی بیشتر باشد، از میزان خشونت نسبت به این زنان کاسته خواهد شد.
۱۶.

عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر کیفیت زندگی شهروندان تهرانی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)

کلیدواژه‌ها: احساس محرومیت نسبی پایگاه اقتصادی اجتماعی حمایت اجتماعی شادمانی اجتماعی کیفیت زندگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۵ تعداد دانلود : ۵۴
مقدمه: کیفیت زندگی همواره به عنوان مفهومی کلیدی مطرح بوده و بشر به دنبال یافتن عوامل و شیوه هایی بوده که او را در جهت رسیدن به زندگی خوب رهنمون سازد. مطابق گزارش نامبئو (NUMBEO) سال 2015 در بررسی شاخص کیفیت زندگی، رتبه شهر تهران در مقایسه با شهرهای کشورهای دیگر از میان 113 کشور، 106 می باشد که این عدد وضعیت نامناسب کیفیت زندگی در کشور ایران را نشان می دهد. متغیر کیفیت زندگی، مفهومی پویا است و با مرور زمان دستخوش تغییر و دگرگونی می شود. بررسی و سنجش این مفهوم، وضعیت توسعه انسانی در جامعه را به تصویر می کشد. بنابراین بررسی مستمر کیفیت زندگی ضروری است. در این مقاله سعی بر آن است تا تأثیر عوامل اجتماعی و اقتصادی مؤثر بر کیفیت زندگی شهروندان تهرانی، مورد بررسی قرار گیرد. بنابراین متغیرهایی از قبیل حمایت اجتماعی، احساس محرومیت نسبی، شادمانی اجتماعی و پایگاه اقتصادی اجتماعی به عنوان متغیر مستقل در نظر گرفته شدند. روش: پژوهش حاضر در سطح تبیینی است که با روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری تحقیق شامل کلیه شهروندان تهرانی در سال 1394 بود. انتخاب نمونه با تلفیق نمونه گیری خوشه ای و نمونه گیری طبقه بندی نامتناسب صورت گرفته است. تکنیکهای جمع آوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه بودند که در حجم نمونه 420 نفر در سه منطقه شمال، جنوب و مرکز تهران (تعداد 140 نمونه در هر منطقه) اجرا و برای سنجش کیفیت زندگی، از پرسشنامه استاندارد جهانی کیفیت زندگی استفاده شد. تحلیل داده ها با کمک نرم افزار SPSS انجام شد. آزمونهای مورد استفاده برای تحلیل داده ها شامل آزمون همبستگی پیرسون، آزمون رگرسیون و تحلیل مسیر است. یافته ها: از نظر سنی، عمده پاسخگویان جوان و بیش از نیمی از آنها دارای کیفیت زندگی متوسطی بودند. در بعد ذهنی کیفیت زندگی، بیش از نیمی از پاسخگویان، برای فعالیتهای روزمره خویش نیازمند درمان پزشکی بودند. در بعد عینی کیفیت زندگی، اکثر آنها سلامت محیط اطراف خود را پایین ارزیابی کردند. اکثر پاسخگویان دارای حمایت اجتماعی پایین، احساس محرومیت نسبی متوسط، شادمانی اجتماعی متوسط به بالا و پایگاه اقتصادی اجتماعی متوسط بودند. نتایج استنباطی حاکی از آن است که متغیرهای شادمانی اجتماعی، حمایت اجتماعی، احساس محرومیت نسبی و پایگاه اقتصادی اجتماعی بیش از نیمی از تغییرات کیفیت زندگی شهروندان تهرانی را تبیین می کنند که در این میان، متغیر شادمانی اجتماعی بیشترین تأثیر را دارد. بحث: متغیر شادمانی اجتماعی متأثر از احساس محرومیت نسبی و حمایت اجتماعی است و متغیر پایگاه اقتصادی اجتماعی نیز تحت تأثیر احساس محرومیت نسبی می باشد. متغیرهای تأثیرگذار بر کیفیت زندگی به ترتیب بیشترین اثرگذاری عبارت است از شادمانی اجتماعی، احساس محرومیت نسبی و پایگاه اقتصادی اجتماعی. بنابراین می توان گفت که کیفیت زندگی مناسب به وسیله وجود احساس شادمانی در فرد، کم تربودن احساس محرومیت نسبی، قرارگرفتن در موقعیت اقتصادی اجتماعی بالاتر و حمایتی که فرد از سوی خانواده، دوستان و آشنایان دریافت می کند، ایجاد می شود. با توجه به اثربخش بودن متغیرهای مستقل شادمانی اجتماعی، احساس محرومیت نسبی، پایگاه اقتصادی اجتماعی و حمایت اجتماعی در کیفیت زندگی شهروندان تهرانی با ضریب تعیین بالا و رابطه ای که متغیرهای مستقل با یکدیگر دارند، پرداختن به تمامی آنها نیازمند توجه عمیق و بررسیهای گسترده ای است که بایستی در رأس برنامه های اجتماعی و اقتصادی جامعه قرار گیرد. از آنجایی که کلان شهر تهران، جمعیت فراوانی را در خود جای داده است، یافته های پژوهش حاضر می تواند تا حدی قابل تعمیم به کلان شهرهای دیگر کشورمان باشد و بدین ترتیب نتایج پژوهش که تأکید بر دو بعد اجتماعی و اقتصادی دارد، کمک شایانی در اصلاح شرایط جامعه و ارتقاء کیفیت زندگی افراد خواهد داشت.
۱۷.

تبیین جامعه شناختی رابطه پایگاه اقتصادی- اجتماعی شهروندان ایرانی و مصرف کتاب(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: شکاف آگاهی پایگاه اقتصادی اجتماعی مصرف کتاب کتابخوانی ایران

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۳ تعداد دانلود : ۹۱
هدف: این پژوهش قصد دارد تا رابطه بین پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان ایرانی و مصرف کتاب را مورد بررسی قرار دهد تا بدین وسیله مشخص شود که آیا شکاف آگاهی بین شهروندان ایرانی وجود دارد یا خیر.روش پژوهش: داده ها به شیوه پیمایشی گردآوری شده است. اطلاعات مربوط به شهروندان ایرانی از طریق پرسش نامه ساختاریافته به صورت مصاحبه رودررو، جمع آوری شده است. جامعه آماری این پژوهش، شامل تمامی افراد 15 سال به بالای ساکن شهر و روستاهای ایران می شود. در این پیمایش از یک نمونه گیری دو مرحله ای استفاده شده است. تعداد نمونه در این بررسی 15606 نفر در 31 استان کشور هستند. پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان در سه گروه سطح تحصیلات، منزلت شغلی و پایگاه اقتصادی قرار گرفتند.یافته ها: بر اساس آزمون کای اسکوئر و تحلیل واریانس هر کدام از گروه های مذکور با مصرف کتاب رابطه مثبت و معنا داری دارند. بدین صورت که با افزایش سطح تحصیلات، منزلت شغلی و پایگاه اقتصادی، مطالعه کتاب بین شهروندان ایرانی روند صعودی پیدا می کند. همچنین، با افزایش سطح تحصیلات، منزلت شغلی و پایگاه اقتصادی، افراد کتاب های بیشتری خریداری می کنند.نتیجه گیری: بین پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان ایرانی و مصرف کتاب رابطه وجود دارد و هر چقدر پایگاه اقتصادی-اجتماعی شهروندان ایرانی افزایش پیدا کند مصرف کتاب بیشتر می شود و برعکس. این نتایج نشان می دهد که شکاف آگاهی بین شهروندان ایرانی وجود دارد و نتایج پژوهش مؤید فرضیه های نظریه شکاف آگاهی است. 
۱۸.

تبیین جامعه شناختی عوامل مؤثر بر میزان مشارکت ورزشی جانبازان (مورد مطالعه: جانبازان ورزشکار استان تهران در سال 1395)(مقاله علمی وزارت علوم)

تعداد بازدید : ۱۶ تعداد دانلود : ۱۳
تحقیق حاضر بر آن است تا با دیدی جامعه شناختی که مشتمل بر دو بخش نظری و میدانی است، به تبیین جامعه شناختی عوامل مؤثر بر میزان مشارکت جانبازان در فعالیت های ورزشی بپردازد. برای تبیین متغیر مستقل که پایگاه اقتصادی- اجتماعی می باشد، از آرای پی یر بوردیو- یکی از نظریه پردازان معاصر- استفاده گردیده و در مورد متغیر وابسته که مشارکت ورزشی است، از دیدگاه های نظریه پردازان بزرگ جامعه شناسی ورزش نظیر راولند و فریدسون، اسکنلن و سیمون بهره گیری شده است. بخش میدانی که بصورت پیمایشی می باشد، با استفاده از تکنیک پرسشنامه داده ها را سنجیده، توصیف و تحلیل می نماید. نمونه تحقیق شامل 372 نفر از جانبازان ورزشکار استان تهران می باشد. روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای است. پس از تکمیل پرسشنامه و تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزار spss و آزمون های آماری اقدام به تحلیل داده ها شد. پردازش ها و آزمون های آماری مبین این واقعیت است که بین ابعاد پایگاه اقتصادی- اجتماعی جانبازان ورزشکار (درآمد، شغل و تحصیلات)، سن، وضعیت تأهل، رشته های ورزشی، درصد جانبازی و مشارکت جانبازان در فعالیت های ورزشی تفاوت معنی داری وجود دارد.