فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۰۲۱ تا ۱٬۰۴۰ مورد از کل ۶٬۵۰۷ مورد.
منبع:
زن و فرهنگ سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۵۱
31-45
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر، بازیابی نشانه های زبان زنانه در بایاتی های آذربایجان است. جامعه آماری پژوهش 4567 بایاتی است. نمونه پژوهش نشانه های نوشتاری و زبانی زنانه بایاتی های آذربایجان است. طرح پژوهش از نوع گفتمان کاوی کیفی و روش انجام آن از نوع توصیفی تحلیلی است. جهت دستیابی به داده های این مطالعه بر اساس مطالعات کتابخانه ای بایاتی های سروده زنان از طریق نشانه های زبانی به کار رفته در بایاتی ها، بازیابی شد. پس از ارائه توصیفات و اطلاعات کتابخانه ای، به روش تحلیلی داده ها مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد بخشی از بایاتی ها نشانه های کلامی صریحی داشت که دلالت بر جنسیت مونث سراینده می کرد. در بخشی از بایاتی ها نیز با واکاوی لایه های پنهان متن زنانگی سراینده آشکار می شد. زنان در بایاتی ها در ضمن صحبت از مضامینی چون عشق، بیان مشکلات زندگی، شکوه و شکایت، مسائل مربوط به ازدواج و ... با اشاره های آشکار یا پنهان جنسیت خود را آشکار می کنند و در لالایی ها، خواسته ها و آرزوهای درونی خود را بیان می کنند. بر اساس نتایج، 3495 بایاتی فاقد نشانه جنسیتی بود. 749 بایاتی نشانه آشکار جنسیتی داشت که 508 نمونه از بایاتی ها دارای دلالت مردانه و 241 نمونه دارای دلالت زنانه بودند. بنابراین 82% سروده ها فاقد نشانه جنسیتی، 12% سروده ها دارای نشانه مردانه و6% سروده ها دارای نشانه زنانه بودند.
واکاوی کیفی توانمندسازی زنان در کنترل آسیب های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات راهبردی زنان سال بیست و چهارم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۹۶
147 - 178
حوزههای تخصصی:
تحقیق حاضر با هدف مطالعه نقش توانمندسازی زنان در کنترل آسیب های اجتماعی و ارائه الگوی کارآمد بومی انجام شده است . بدین جهت با اتخاذ رویکرد کیفی و با روش نظریه ی زمینه ای با 30 نفر از زنان شهرستان بروجرد از طریق نمونه گیری هدفمند و با حداکثر تنوع ، مصاحبه های عمیق و ساختاریافته انجام شده است .یافته های تحقیق نشان می دهد «توانمندسازی پایدار زنان» تحت تأثیر شرایط علّی (شامل همه ابعاد توانمندی)، شرایط زمینه ای (با متغیرهای زمینه ای فردی، متغیرهای زمینه ای خانواده ی پدری، پایگاه اقتصادی-اجتماعی و معلولیت جسمی) و شرایط مداخله گر (با زیرمجموعه های ویژگی های روان شناختی فرد، حمایت نهاد خانواده، تعامل با الگوی توانمند، ساختارها و فعل وانفعالات آن ها، سیاست گذاری چندبعدی، بلندمدت، پژوهش محور و عدالت گرایانه در حوزه ی زنان و وحدت سازمان های مسئول) می باشد و زنان در زمینه آسیب های اجتماعی راهبرد کنترل وضعیت را اتخاذ کرده اند که پیامدهایی نظیر کنترل در سه سطح شامل :سطح کلان (پژوهش و نظریه سازی، طراحی و قانون سازی)،سطح میانی (آموزش و فرهنگ سازی، اجرا و عملیاتی سازی، ارزیابی و اصطلاح سازی) و سطح خرد (خود-دیگر مراقبتی و ایمن سازی و خود توانمندی و دیگر-توانمندسازی) را در پی داشته است.
پیش بینی افسردگی، اضطراب، استرس و اهمال کاری تحصیلی بر اساس اعتیاد به گوشی های هوشمند با تأکید برتفاوت های جنسیتی در دانش آموزان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
استفاده بیش از حد از گوشی های هوشمند با اهمال کاری تحصیلی، افسردگی، اضطراب و استرس در دانش آموزان مرتبط است. بنابراین، بررسی ارتباط اعتیاد به گوشی هوشمند با اهمال کاری و آسیب پذیری روان شناختی در دانش آموزان از اهمیت ویژه ای برخوردار است. از این رو، مطالعه حاضر با هدف پیش بینی افسردگی، اضطراب، استرس و اهمال کاری تحصیلی بر اساس اعتیاد به گوشی های هوشمند با تأکید برتفاوت های جنسیتی در دانش آموزان انجام شده است. این پژوهش به لحاظ روش توصیفی از نوع همبستگی است. با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای نسبتی 275 نفر (120 دختر و 155 پسر) از دانش آموزان دوره اول متوسطه شهر ترکمانچای که در سال تحصیلی 1400-1399 به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده های پژوهش با پرسشنامه اهمال کاری سولومون و راث بلوم (1984)، پرسشنامه اعتیاد به گوشی همراه سواری (1392) و مقیاس افسردگی، اضطراب و استرس (DASS-21) از نمونه مورد مطالعه جمع آوری شدند. نتایج حاصل از ضریب همبستگی پیرسون نشان داد بین اعتیاد به گوشی های هوشمند با افسردگی (457/0=r)، اضطراب (363/0=r)، استرس (334/0=r) و اهمالکاری تحصیلی (358/0=r) رابطه مثبت و معنی داری وجود دارد (001/0≥P). نتایج رگرسیون نیز چندگانه نشان داد در دانش آموزان دختر میل گرایی، احساس تنهایی و خلاقیت زدایی و در دانش آموزان پسر میل گرایی و احساس تنهایی قوی ترین پیش بینی کننده های افسردگی، اضطراب و استرس هستند. همچنین، قوی ترین پیش بینی کننده اهمال کاری دانش آموزان دختر احساس تنهایی و خلاقیت زدایی و دانش آموزان پس احساس تنهایی است. بنابراین، می توان نتیجه گرفت اعتیاد به گوشی های هوشمند همراه سبب افزایش میزان استرس و اضطراب در دانش آموزان شده و استرس و اضطراب ناشی از اعتیاد به گوشی های هوشمند نیز باعث افزایش میزان اهمال کاری آنها شده است.
بررسی نقش التزام عملی به آموزه های دینی مادران بر بهزیستی روان شناختی فرزندان
منبع:
زن و فرهنگ سال سیزدهم پاییز ۱۴۰۱ شماره ۵۳
13 - 25
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش التزام عملی به آموزه های دینی مادران بر بهزیستی روان شناختی فرزندان بود. جامعه پژوهش شامل کلیه متون آموزه های دینی می باشد. نمونه پژوهش آموزه های دینی مادران در مورد بهزیستی روان شناختی بود. طرح پژوهش توصیفی- تحلیلی است. برای گردآوری اطلاعات و متون و منابع مرتبط با موضوع از روش کتابخانه ای استفاده شد. سپس به تحلیل اطلاعات و داده ها پرداخته شد. یافته های پژوهش نشان داد: رفتارها و اعمال مذهبی از قبیل اقامه نماز، روزه، توکل ودعا، اخلاق و تقوا، عفت و حیا، خودسازی، همسازی، احکام، شرکت در محافل مذهبی، تغذیه و غیره می توانند با ایجاد امید و تشویق به نگرش مثبت، موجب بهزیستی روان شناختی در فرزندان شوند. خانواده، نگرش و اعتقادات خود را به طور مستقیم و غیر مستقیم به فرزندان انتقال می دهند و این تأثیر را از طریق مشاهده اعمال و رفتار والدین می پذیرند. درخانواده هایی با نگرش مذهبی، نگرش فرزندان بر پایه اعتقادات مذهبی شکل گرفته و این اعتقادات سبب شکل گیری شخصیت دینی در فرزندان می شود. چنانچه مادر توانایی فکری و اعتقادی لازم برای آشنا نمودن فرزندان خود با اندیشه و اعتقادات اصیل دینی نداشته باشد، چنین فرزندانی در برخورد با اندیشه ها و افکار مهاجم بی دفاع و سلامت روان شناختی آن ها به خطر می افتد. حالات و صفات مادر، اصالت خانوادگی، ایمان قلبی، اخلاق و تغذیه مادر در دوران قبل از بارداری و بعد از بارداری، در تربیت و اثر پذیری کودک از آموزه های دینی می تواند بسیار موثر باشد. در آموزه های دینی بر تمرین عبادی فرزندان جهت سلامت و بهزیستی روانی آن ها تاکید بسیاری شده است که این مهم بر عهده والدین به خصوص مادر است.
واکاوی حق معاشرت به معروف در روابط زوجین با تأکید بر حقوق فطری(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه مقررات و احکام اسلامی به ویژه در حوزه خانواده با شبهات و اشکالاتی روبه روست که یکی از بهترین راه های حل این شبهات و اشکالات مراجعه به حقوق فطری و تطبیق مقرارات اسلام با این حقوق است. پژوهش حاضر با هدف واکاوی حق معاشرت به معروف در روابط زوجین و برای پاسخ به این سؤال که حق معاشرت به معروف تا چه میزان با حقوق فطری زوجین، مبانی فطری ایشان و خانواده منطبق است، انجام شد. بدین منظور کلیه آثار علمی مربوطه به شیوه توصیفی- اسنادی مورد بررسی قرار گرفت. با بررسی های انجام شده، مطالعه ای که به طور مستقل موضوع پژوهش حاضر در آن بررسی شده باشد، یافت نشد. نتایج نشان داد که تکلیف معاشرت به معروف بیشتر متوجه فردی است که دارای اختیارات است و در انجام این اختیارات امکان سوءاستفاده وجود دارد. رفتار شایسته هریک از زوجین، موافق با فطرت و طبیعت ایشان و همگام با اصلی ترین هدف و کارکرد خانواده یعنی، ایجاد مودت و رحمت است. معاشرت به معروف نباید برخلاف ویژگی های زوجین و نظام خانواده باشد که براین اساس، در خانواده، مصلحت نوعی و شخصی باید همزمان مورد توجه قرار گرفته و تأمین شود.
تدوین مدل ساختاری راهبردهای مقابله ای بر اساس سرمایه های اجتماعی و روان شناختی با میانجی گری هوش معنوی در زنان سرپرست خانوار(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهشنامه زنان سال سیزادهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۳۹)
167-200
حوزههای تخصصی:
هدف ازپژوهش حاضتدوین مدل ساختاری راهبردهای مقابله ای بر اساس سرمایه های اجتماعی و روانشناختی با میانجیگری هوش معنوی در زنان سرپرست خانوار بود.پژوهش حاضر توصیفی ازنوع همبستگی و بر اساس معادلات ساختاری بود.جامعه موردمطالعه زنان سرپرست بهزیستی بود که در تیر-شهریور1398 به صورت طبقه بندی بعدی(سهمیه ای) ازشمیرانات،شهریار وشرق تهران نمونه گیری انجام شد.حجم نمونه باتوجه به تعدادمتغیرهای پژوهش،300 نفر درنظر گرفته شد.ابزار تحقیق پرسشنامه های راهبردهای مقابله ای بلینگز و موس(CRI)؛ سرمایه های اجتماعی بولن( SC- IQ)؛ سرمایه های روانشناختی لوتانز (PCQ )وهوش معنوی کینگ( SSI )بود.داده ها ازطریق نرم افزار SMARTPLS-3 به منظور برآوردپارامترهای مدل موردبررسی قرار گرفت.نتایج نشان دادمدل برازش مطلوب را داشت و اگرچه اثرات مستقیم و غیرمستقیم متغیرهای پیش بین ومیانجی برمتغیرملاک(راهبرد مقابله ای) معناداربود ولی این ارتباط با همه مولفه های راهبردهای مقابله ای معنادار نبود.نتیجه گیری:رابطه مستقیم بین سرمایه های اجتماعی و روانشناختی باراهبردهای مقابله ای معناداربودولی رابطه سرمایه های روانشناختی با راهبرد حل مسئله معنادار شناسایی نشد. بعلاوه اگرچه رابطه غیر مستقیم بین سرمایه های اجتماعی ،روانشناختی و هوش معنوی با راهبردهای مقابله ای معناداربودولی با مولفه های راهبردی هیجان مداروجلب حمایت اجتماعی این ارتباط معنادار نشان داده نشد.واژگان کلیدی:مدل ساختاری ،سرمایه های اجتماعی ،سرمایه های روانشناختی ،هوش معنوی،زنان سرپرست
اثربخشی ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی اثربخشی ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر انجام شد. روش پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون_پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش زنان آسیب دیده از خیانت مراجعه کننده به مراکز بهزیستی شهر بجنورد، در سال 1400 بودند که از میان آن ها تعداد 30 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب و به صورت تصادفی در 2 گروه آزمایش و گواه (هر گروه 15 نفر) جای دهی شدند. گروه آزمایش تحت 8 جلسه 60 دقیقه ای درمان ذهن آگاهی قرار گرفت و گروه گواه تا پایان پژوهش مداخله ای دریافت نکرد. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های بخشش ری (2001) و تنظیم هیجان گرانفسکی و کرایج (2006) بود. داده های پژوهش با آزمون تحلیل کوواریانس چند متغیری و استفاده از نرم افزار spss نسخه 24 تجزیه وتحلیل شد. نتایج پژوهش نشان داد که درمان ذهن آگاهی بر تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر اثربخش است (05/0>P). با توجه به یافته های پژوهش می توان گفت که درمان ذهن آگاهی عامل مهم و تأثیرگذاری بر افزایش تنظیم هیجانی و بخشش زنان آسیب دیده از خیانت همسر می باشد.
سنخ شناسی برساخت هویت مذهبی زنان با تاکید بر پوشش در شبکه اجتماعی اینستاگرام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف ارائه ی یک سنخ شناسی از برساخت هویت مذهبی با تاکید بر پوشش در بین زنان درشبکه مجازی اینستاگرام انجام شده است. منظور از برساخت هویت مذهبی، چگونگی ساخت و نمایش هویت مدهبی در بین کاربران زن دارای پوشش است. این پژوهش کیفی و با استفاده از تکنیک نتنوگرافی صورت گرفته و داده ها با استفاده از تحلیل تماتیک، تحلیل شده اند. در این پژوهش سعی شده تا با تحلیل محتوای پست های پربازدید ده صفحه با تعداد دنبال کننده بالا، به تحلیل پرداخته شود.، در ابتدا فهرستی از هشتگ های مرتبط تهیه و سپس با جستجو در شبکه مجازی اینستاگرام پست های پربازدید انتخاب شده اند، تعداد صفحات منتخب 12تا و بازه انتشار پست ها از ابتدای سال1398 تا اخر آبان 1398 می باشد، با توجه به تحلیل محتوای کیفی پست های انتخاب شده در صفحات مورد بررسی، می توان به سبک های پوشش « قاعده محور رسمی با زیر مقولات پوشش رسمی و رایج داخلی و پوشش کلاسیک و به سبک بین المللی؛ هویت مبتنی بر اسطوره های زیبایی؛ هویت مبتنی بر ذائقه کلاسیک پسند؛ پوشش کژوال و غیررسمی بازیر مقولات پوشش کژوال مطابق با معیارهای ایران ترندی و بر اساس مد و درنهایت فعالیت مدلینگ» اشاره کرد.
تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از خشونت پس از زلزله (مورد مطالعه زنان سرپرست خانوار ساکن در مناطق زلزله زده استان کرمانشاه)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن و جامعه سال سیزدهم تابستان ۱۴۰۱ شماره ۲ (پیاپی ۵۰)
99 - 108
حوزههای تخصصی:
زنان سرپرست خانوار از گروه های اجتماعی آسیب پذیر و فراموش شده در حوادث طبیعی هستند که به دلیل مسائل فرهنگی و اجتماعی همواره مورد خشونت قرار می گیرند. پژوهش حاضر با هدف بررسی تجربه زیسته زنان سرپرست خانوار از خشونت پس از زلزله استان کرمانشاه انجام شد. جامعه مورد مطالعه کلیه زنان آسیب دیده در زلزله بودند که به صورت هدفمند با 15 نفر از آنها مصاحبه عمیق فردی انجام گرفت. حجم نمونه با استفاده از نمونه گیری نظری و تا رسیدن به اشباع نظری تداوم یافت. داده ها با استراتژی پدیدارشناسی تفسیری گردآوری و با روش دیکلمن و همکاران(1989) تجزیه وتحلیل شدند. در نهایت، 474 کد باز و اولیه، 55 درون مایه فرعی و 4 درون مایه اصلی استخراج شد. طبق یافته ها تجربه خشونت زنان عبارت بودند از:« دسترسی ناعادلانه به منابع، داغ ننگ، فقدان امنیت و تخریب اجتماعات». نتایج این مطالعه نشان می دهد که رفع خشونت ها علیه این زنان منوط به حذف موانع فرهنگی ماقبل حوادث و توجه به قدرت تصمیم گیری آنها در بطن خانواده و جامعه است.
تأثیر مقتضیات زمان و مکان بر مفهوم تمکین و نشوز موثر در نفقه از دیدگاه فقه امامیه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
تمکین به معنای خاص از جمله حقوق جنسی زوج است و تمکین به معنای عام علاوه بر حقوق جنسی، از لوازم ریاست شوهر بر خانواده به شمار می اید و نشوز زوجه در ادبیات فقیهان، معرف عدم تمکین است. با عنایت به تغییر سبک زندگی و تحولات در مناسبات زوجین این سوال مطرح می شود که آیا تمکین و نشوز از نظر مفهوم و مصداق دچار تحول شده است؟ بدون تردید تمکین از جمله حقوق امضایی است و مانند مجعول تاسیسی نیازمند به جعل اعتبار از ناحیه شارع می باشد. شارع ضمن شناسایی تمکین متعارف و امضای آن، مناسبات زوجین و نهاد خانواده را با سازو کار حقوقی مناسب تحکیم بخشیده است. پایداری زوجیت و نهاد خانواده از مولفه های متعددی تاثیر می پذیرد و تمکین از جمله آن مولفه هاست. در این پژوهش با روش توصیفی و تحلیلی بر این نکته تاکید شده است که تمکین به معنای عام، متناسب با مقتضیات زمان متحول شده است. از این رو علیرغم فعالیت اجتماعی و اشتغال زوجه در بیرون از خانه، زوج ملزم به انفاق می باشد.
رابطه پذیرش و ذهن آگاهی با رضایت زناشویی و پریشانی هیجانی زنان مواجه شده با خیانت زناشویی
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه پذیرش و ذهن آگاهی با رضایت زناشویی و پریشانی هیجانی زنان مواجه شده با خیانت زناشویی بود. این مطالعه توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل تمامی زنان مواجه شده با خیانت زناشویی مراجعه کننده به مرکز مشاوره بینش شهر گرگان، در سال 1399 بود. از این میان با روش نمونه گیری در دسترس تعداد 100 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش عبارت بودند از مقیاس پذیرش و عمل (بوند، 2011)، پرسشنامه مهارت های ذهن آگاهی (کنتاکی، 2004)، پرسشنامه رضایت زناشویی (انریچ، 1989) و پرسشنامه تحمل پریشانی هیجانی (سیمونز و گاهر، 2005). داده های پژوهش با ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون و استفاده از نرم افزار spss تجزیه و تحلیل شد. یافته ها نشان داد که بین رابطه پذیرش و ذهن آگاهی با رضایت زناشویی و پریشانی هیجانی زنان مواجه شده با خیانت زناشویی رابطه معنی داری وجود دارد (001/0). پذیرش و ذهن آگاهی توانستند با (32/0) درصد تغیرات رضایت زناشویی را پیش بینی نمایند. برای افزایش رضایت زناشویی و کاهش پریشانی هیجانی زنان مواجه شده با خیانت زناشویی، تکنیک ها و مداخلات مبتنی بر پذیرش و ذهن آگاهی توصیه می گردد.
تأثیر مصرف فرهنگی بر نگرش دختران به روابط دوستی دختر و پسر(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴
633 - 662
حوزههای تخصصی:
مدیریت دقیق رسانه های ارتباطی نوین به عنوان یکی از عوامل مؤثر بر ارزش ها و نگرش های جوانان نیازمند بررسی علمی و دقیق است. هدف از این تحقیق، بررسی رابطه میان مصرف فرهنگی (مطالعه کتاب، استفاده از ماهواره و استفاده از شبکه های مجازی) و نگرش جوانان به روابط دوستی دختر و پسر است. همچنین شناسایی متغیرهایی که می توانند بر شدت و ضعف تأثیرپذیری جوانان از این کالاهای فرهنگی مؤثر باشند، مدنظر بوده است. تحقیق حاضر یک پیمایش مقطعی است و جامعه آماری آن شامل دختران هرگز ازدواج نکرده 20-34 ساله شهر تهران است. براساس یافته ها، بیشترین نگرش مثبت به این نوع روابط در میان رده سنی 20-24 ساله مشاهده شد. نتایج تحلیل دومتغیره نشان داد سن افراد، تحصیلات، ابعاد مختلف دینداری و میزان مطالعه کتاب با نگرش دختران به روابط دوستی دختر و پسر رابطه عکس دارد؛ درحالی که بین میزان استفاده از شبکه های اجتماعی، استفاده از ماهواره و ساکن مناطق بالابودن و نگرش دختران به روابط دوستی دختر و پسر رابطه مستقیم وجود دارد. نتایج تحلیل چندمتغیره یافته ها نشان داد با حضور متغیر دینداری، متغیرهای سن، تحصیلات و منطقه محل سکونت معناداری خود را از دست می دهند. با توجه به یافته ها، مهم ترین راهبردهای تقویت وضعیت فرهنگی جوانان مربوط به دو حوزه مدیریت مصرف شبکه های اجتماعی و تقویت دینداری است.
تحلیل گفتمان انتقادی در رمان نگران نباش مهسا محب علی از منظر جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳
371 - 396
حوزههای تخصصی:
ادبیات بازآفرینی هنرمندانه سویه پنهان واقعیت های جامعه است. زوایای مخفی جامعه معمولاً در روایات رسمی، کتب تاریخی و فرهنگی و ... مورد غفلت واقع می شوند یا مجال بروز و ظهور نمی یابند؛ در حالی که در ادبیات، به خصوص ادبیات داستانی، بستری مناسب برای بیان این موضوعات فراهم است و زنان سهمی از این گونه روایات بر عهده دارند، زیرا در طول تاریخ به اشکال متفاوت به حاشیه رانده شده اند. گریز از ساختارهای متصلب مردانه در تطور تاریخ برای زنان با فراز و فرودهایی همراه بوده و همپای تحولات جامعه وضعیت زنان نیز در هر دهه دستخوش تغییر و تحول شده و بنا به شرایط، هر نویسنده ای موضعی خاص در این خصوص اتخاذ کرده است؛ برخی از نویسندگان زن به بازتولید ایدئولوژی های جنسیتی و... پرداخته اند، برخی موضع انتقادی به آن دارند و برخی نیز به دنبال بنیان طرحی نو هستند. مهسا محب علی از نویسندگان دهه 1380 است با وجود آنکه به ایدئولوژی های جنسیتی معترض است، متن داستان گویای این موضوع نیست و گاهی در آن گریز از زنانگی و تقلید رفتارهای مردانه دیده می شود که موجب تحلیل هایی بعضاً اشتباه شده است. متن محور بودن رویکرد فرکلاف این نظریه را برای بررسی داستان نگران نباش مناسب کرده است. از طرفی، به گفته پژوهش گران، رویکرد فرکلاف در حوزه تحلیل گفتمان جامع ترین و منسجم ترین مباحث را در این حوزه داراست. بنابراین، این مقاله با استفاده از روش توصیفی و منابع کتابخانه ای در پی پاسخ گویی به این سؤال است که نگران نباش نسبت به مقوله جنسیت چه موضعی را برگزیده است؟ نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد رفتارها و گفتارهای راوی در اعتراض به جامعه مرد سالاری و پدرسالاری حاکم است. درواقع نویسنده در قالب این داستان به ستیز با کلیشه های جنسیتی بدیهی انگاشته شده در جامعه می پردازد. برای بررسی این موضوع متن داستان در سه سطح توصیف، تفسیر و تبیین بررسی شده و با استناد به متن نتایج ارائه شده است.
تحلیل آیکونوگرافیک نقش زنان در نگاره های سوگ و ارتباط ایشان با آئین های کشاورزی با تاکید بر نگاره هایی از ادوار ایلخانی، تیموری و صفوی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴
653 - 677
حوزههای تخصصی:
آن چه در قاموس ما مرگ نام گرفته و به تلخی از آن یاد می کنیم، در نگاه انسان برزگر، پیوند درگذشتگان با زمین و انتظاری برای رستاخیز بود؛ همچون دانه ای که به امید تجدید حیات در خاک دفن می کرد. شواهد برجای مانده از شیوه های سوگواری، گویا است که در این وادی، زنان نقش مهم تری ایفا می کرده اند؛ چنان که نقش به سزائی در آئین های برزگری داشته اند. بنابراین جستار حاضر، با هدف تبیین نقش زنان در آئین های سوگواری و ارتباط آن با آئین های کشاورزی، درصدد است به این پرسش ها پاسخ دهد که چرا کنشگران آئین های سوگ اغلب زنان هستند؟ و آیا ارتباطی بین آئین های سوگواری و آئین های کشاورزی وجود دارد؟ در همین راستا این پژوهش، هشت نگاره ایرانی با مضمون سوگ از دوره ایلخانی تا صفویه را به روشی تاریخی–تحلیلی با کاربست رویکرد آیکونوگرافی تحلیل کرد. نتایج نشان می دهد آئین های سوگواری ذاتاً جهت فعال سازی قوای نباتات -که در قالب ایزدان گیاهی تجسد یافته اند- صورت می پذیرفت. این پویه طی استحاله ای کلی، از سوگواری برای خدای نباتی آغاز، سپس به سوگواری برای شخصیت های اساطیری-حماسی و نهایتاً شخصیت های تاریخی دگرسان شد. بر مبنای قرینه سازی سوگواری و کشاورزی، از آن جا که حضور زنان در زمین های زراعی مبارک انگاشته می شد، حضور ایشان در سوگواری ها توجیه می پذیرد.
بررسی ترجیحات نوازه گیری ادبی و غیرادبی دانشجویان از منظر جنسیت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در فرهنگ و هنر دوره ۱۴ زمستان ۱۴۰۱ شماره ۴
627 - 652
حوزههای تخصصی:
رابطه سالم مدرس و دانشجو می تواند فرصتی برای رشد فردی و تحصیلی فراهم کند. آن چه میان رابطه سالم و ناسالم تفاوت ایجاد می کند، استفاده از زبان و رفتاری نوازشی یا سرکوب گر است که به آن نوازه می گویند. به طور معمول، زبان نوازه ها معیار و غیرادبی است که نوع ادبی آن، با این پیش فرض که با ترکیب ادبیات و نوازه می توان فرصتی برای کاربرد خلاقانه زبان و پیوند زبان، فرهنگ و ادبیات فراهم کرد، مطرح شده است. بدین منظور، مطالعه حاضر با هدف بررسی ترجیحات نوازه گیری دانشجویان به دریافت نوازه ادبی و غیرادبی، به روش کمی انجام شد. هدف از بررسی جنسیت، آگاهی از تفاوت و تمایل زنان و مردان به نوازه ادبی و غیرادبی است؛ زیرا آنان با وجود رشد در بستر زیستی و فرهنگی مشابه، ممکن است نگرش متفاوتی داشته باشند. حجم نمونه 411 دانشجو (133 مرد، 278 زن) در مقاطع و رشته های تحصیلی گوناگون بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه محقق ساخته نوازه های ادبی و غیرادبی است. نتایج نشان داد که زنان به نوازه غیرادبی و مردان به نوازه ادبی تمایل بیش تری دارند. علت انتخاب نوازه های ادبی توسط مردان و نوازه های غیرادبی توسط زنان را می توان با ویژگی های شخصیتی آن ها، آداب گفتگو میان زنان و مردان، جایگاه اجتماعی آن ها که منجر به انتخاب زبان نوازه ها می شود و عدم وجود رابطه ای صمیمی میان مدرس و دانشجوی غیرهمجنس و ویژگی های متفاوت زبان ادبی و غیرادبی توجیه کرد.
ارزیابی تأثیر شکاف جنسیتی بر عمل کرد محیط زیستی در کشورهای منتخب جهان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن در توسعه و سیاست دوره ۲۰ پاییز ۱۴۰۱ شماره ۳
389 - 413
حوزههای تخصصی:
جنسیت به منزله یکی از عوامل مهم حفاظت از محیط زیست به رسمیت شناخته شده است. با وجود این، هنوز ادغام جنسیتی در برنامه ریزی ها و سیاست گذاری ها به منزله یک گزینه فرعی و هدردادن بودجه در نظر گرفته می شود. تحقیق حاضر، با بهره گیری از داده های مجمع جهانی اقتصاد و دانشگاه ییل و با استفاده از روش خوشه بندی میانگین کا و رگرسیون حداقل مربعات معمولی در چارچوب نظریه متابولیسم جمعیت طی سال های 2014 تا 2020، به ارزیابی تأثیر ابعاد چهارگانه شکاف جنسیتی بر عمل کرد محیط زیستی کشورهای منتخب جهان می پردازد. نتایج خوشه بندی فضایی نشان داد کشورهای جنوبی و میانی قاره افریقا و جنوب آسیا در خوشه 1 با پایین ترین مقادیر فرصت و مشارکت اقتصادی، بهداشت و بقا، دست یابی تحصیلی و توانمندسازی سیاسی قرار دارند. ازاین رو، ابتدا باید ابعاد دست یابی تحصیلی و بهداشت و بقا را مدنظر قرار دهند. خوشه 2 با مقادیر متوسط در امریکای جنوبی، آسیای شرقی، خاورمیانه و اروپای شرقی برای رسیدن به عضویت در خوشه 3 و همچنین خود خوشه 3 در کشورهای اروپای غربی، امریکای شمالی و استرالیا برای حفاظت بیشتر از محیط زیست باید بر دو بُعد فرصت و مشارکت اقتصادی و توانمندسازی سیاسی زنان تأکید کنند. علاوه بر این، نتایج رگرسیون حداقل مربعات معمولی چند متغیره نشان داد که ابعاد شکاف جنسیتی 41 درصد از نوسانات عمل کرد محیط زیستی کشورهای منتخب را تبیین می کند؛ بنابراین، می توان گفت که عمل کرد ضعیف محیط زیستی در کشورهای آسیایی، افریقایی و امریکای جنوبی ناشی از شکاف جنسیتی است. علاوه بر این، دو بُعد دست یابی تحصیلی و توانمندسازی سیاسی زنان مهم ترین مؤلفه های اثرگذار بر عمل کرد محیط زیست اند.
بررسی تحلیلی آراء قرآن پژوهان فریقین درباره عبارات چالش برانگیز آیه سوم سوره نساء و ارزیابی برخی ترجمه های فارسی معاصر از آنها(مقاله پژوهشی حوزه)
منبع:
مطالعات اسلامی زنان و خانواده سال ۹ بهار و تابستان ۱۴۰۱ شماره ۱۶
273 - 296
حوزههای تخصصی:
یکی از آیاتی که از سوی مفسران و به دنبال آنها، مترجمان فارسی معاصر، معرکه آراء مختلف و بعضاً متعارضی واقع شده، آیه سوم سوره نساء است که در زمینه «چگونگی ارتباط دهی بین جمله و جزای شرط، معادل «ما طابَ» و معنای «مَثْنى وَ ثُلاثَ وَ رُباعَ» قابل مشاهده است. مقاله حاضر، با هدف ارائه تفسیر صحیح از این موارد و دست یابی به ترجمه ای صحیح از آنها و استمداد از روش کتابخانه ای در گردآوری مطالب و شیوه اسنادی در نقل دیدگاه ها و روش تحلیلی - توصیفیِ در ارزیابی داده ها، درصدد برآمده است تا ابتدا این عبارات چالش برانگیز را با استفاده از مصادر لغوی و تفسیری مشهور، بررسی و تحلیل نموده و سپس با ابتناء بر دستاورد موجود، برخی ترجمه های فارسی معاصر قرآن (خرمشاهی، صفارزاده، صفوی، حداد عادل، فولادوند، مشکینی، مکارم شیرازی و یزدی) را نیز ارزیابی کند. برآیند پژوهش حاضر در بررسی بخشی از آیه، این شد که هفت نظر مطرح شده درباره ارتباط بین جمله و جواب شرط، به ویژه تقدیر «سرپرستی» و تفسیر «مِنَ النِّساءِ» به بیوه زنان، نادرست هستند و تنها تقدیر «نکاح»، مناسب ترین نظر محسوب می شود. افزون بر اینکه، یزدی در معنایابی موارد فوق، نسبت به دیگر مترجمان، مناسب تر عمل کرده است.
تأثیر سیاست در ازدواج علویان با مخالفان در عصر اموی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
دوره امویان دوره ی خلفایی بودکه علاوه بر فشار اقتصادی و امنیتی ،عامل سیاست را نیز در عقب رانی رقبای خود بهره بردند .این سیاست درعرصه های مختلف نقش افرینی کرد ازجمله در امر ازدواج که بعدها به عنوان ازدواجهای سیاسی نامیده شد وازدواج های علویان نیز از این امر مستثنی نشد. این نوشتار در صدد بیان تاثیرات سیاست در ازدواج علویان با مخالفان خود بوده تا از این طریق بر شبهات وارده پاسخ گو باشد. در مقاله حاضر به تبیین عوامل سیاسی مُدخل بر ازدواج علویان با مخالفان فکری و سیاسی که بطور مستقیم ویا غیر مستقیم موثر بوده است میپردازد و در سایه آن موضوعات رقابتهای و حسادتهای قبیلگی و سعی برانزوای اجتماعی علویان با تحقیر کردن آنان و در صورت عدم وصول به این غرض به زور واجبار متوسل شده واز این طریق اهداف سوء خود را دنبال کردند .انگیزه علویان در پذیرش ازدواج با بانوانی که اباء و اجدادشان جزء مخالفان شمرده میشدند، برخلاف سیاست بازان حاکم انگیزه سیاسی نداشته و کرامت و بزرگواری وتکیه بر اعتقاد سالم و درست طرف مقابل بهترین ومهمترین انگیزه علویان خصوصا ائمه در پذیرش این ازدواج بوده است اما در ازدواج بنات علوی گاه این ازدواجها بنابر اجبار بوده است که به محض رفع اجبار آن را ترک کردند .
اثربخشی درمان شناختی-رفتاری بر کم میلی جنسی در زنان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
عدم تمایل به ارتباط جنسی در زنان، سبب بروز آسیب های روان شناختی و هیجانی متعدد در این افراد و کاهش رضایت زناشویی و افزایش فرسودگی زناشویی می شود. بر همین اساس پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی درمان شناختی_رفتاری بر کم میلی جنسی در زنان انجام گرفت. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه و دوره پیگیری دو ماهه بود. جامعه آماری پژوهش شامل زنان با کم میلی جنسی شهر تهران در سال 1397 بود. در این پژوهش تعداد 24 زن دارای کم میلی جنسی با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب و با گمارش تصادفی در گروه-های آزمایش و کنترل گمارده شدند (در هر گروه 12 زن). زنان حاضر در گروه آزمایش به مدت 8 جلسه طی دوماه به صورت هفته ای یک جلسه 90 دقیقه ای تحت درمان شناختی_رفتاری قرار گرفتند. در این پژوهش از پرسشنامه تمایل جنسی (هالبرت، 1992) استفاده شد. داده های حاصل از پژوهش به شیوه تحلیل واریانس مختلط با استفاده از نرم افزار آماری 23SPSS تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که درمان شناختی_رفتاری بر کم میلی جنسی در زنان تأثیر معنادار دارد (p <0/001). بدین صورت که این درمان توانسته منجر به کاهش کم میلی جنسی در زنان شود.
بررسی عملکرد حافظه گذشته نگر و اینده نگر و نقش بی نظمی هیجانی در بین دختران نوجوان دچار بی اشتهایی روانی ،اضافه وزن و وزن عادی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زن و جامعه سال سیزدهم بهار ۱۴۰۱ شماره ۱ (پیاپی ۴۹)
1 - 16
حوزههای تخصصی:
با توجه به شیوع اختلال خوردن در بین نوجوانان، مشخص کردن فاکتورهای قابل تعدیل که سبب ایجاد رفتار سالم خوردن می گردد، می تواند مسئله ای مهم باشد. هدف اصلی در پژوهش حاضر بررسی عملکرد حافظه گذشته نگر و آینده نگر و نقش بی نظمی هیجانی در بین دختران نوجوان دچار بی اشتهایی روانی، اضافه وزن و وزن عادی بود. طرحپژوهش علی مقایسه ای بود. جامعه آماری کلیه نوجوانان دختر 13-18 ساله مقطع متوسطه شهر شیراز بود که با روش خوشه ای یک ناحیه به طور تصادفی انتخاب شد سپس با انتخاب 4 دبیرستان و از هر مقطع یک کلاس در مرحله بعدی، نمونه ای به تعداد 50 نفر که وضعیت نامطلوبی (نمرات بالا و پایین) در پرسشنامه نگرش به تغذیه داشتند انتخاب شدند. به منظور گردآوری اطلاعات از پرسشنامه حافظه آینده نگر و گذشته نگر اسمیت و همکاران (۲۰۰۰) و پرسشنامه استاندارد نگرش به تغذیه کارنر و همکاران (1979) و پرسشنامه دشواری در تنظیم هیجان گراتز و رومر (2004) بهره گرفته شد. با استفاده از نرم افزار SPSS20و آزمون های تحلیل واریانس یک طرفه و تعقیبی تفاوت میانگین ها بررسی شد. یافته های پژوهش نشان داد میانگین عملکرد حافظه گذشته نگر در گروه عادی اختلاف معنی داری با گروه اضافه وزن و بی اشتهایی روانی دارد(P<./001). همچنین بین گروه ها در عملکرد حافظه آینده نگر و بی نظمی هیجانی اختلاف معنی داری دیده شد(P<./001). در مجموع گروه های اضافه وزن و بی اشتهایی روانی در شاخص های عملکرد حافظه آینده نگر، گذشته نگر و بی نظمی هیجانی نسبت به گروه عادی تفاوت معناداری داشتند از این میان گروه اضافه وزن در کلیه متغیرها وضعیت بدتری داشتند (P<./001). بنابراین توجه به این مسائل در آسیب شناسی اختلالات خوردن، می تواند نقش بسزای داشته باشد.