درخت حوزه‌های تخصصی

علوم اسلامی

حوزه‌های تخصصی
ادبیات اقتصاد تاریخ تربیت بدنی جغرافیا حقوق روانشناسی زبان شناسی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اجتماعی علوم اسلامی علوم انسانی علوم تربیتی علوم سیاسی فلسفه و منطق مدیریت مطالعات زنان هنر و معماری
اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی ادبیات عرب تاریخ اسلام و سیره تصوف و عرفان اسلامی تفسیر و علوم قرآن حدیث و علوم حدیث علوم غریبه فقه و اصول گروه های ویژه منطق، فلسفه و کلام اسلامی
ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۱٬۶۰۱ تا ۱۱٬۶۲۰ مورد از کل ۷۸٬۴۹۳ مورد.
۱۱۶۰۱.

پاره ای از اجتماعیات زمانه در پرسش و پاسخ های فقهی با علامه حلی

نویسنده:
منبع: آینه پژوهش سال ۳۲ مهر و آبان ۱۴۰۰ شماره ۴ (پیاپی ۱۹۰) 57 - 69

کلیدواژه‌ها: پرسش و پاسخ های فقهی علامه حلی پرسش های اجتماعی پرسش های مدنی مهنا علوی حسینی مجموعه های فقهی اجوبه المسائل المهنائیه استفتاءهای فقهی – کلامی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۱ تعداد دانلود : ۲۵۵
مجموعه «اجوبه المسائل المهنائیه» از جمله مجموعه های فقهی است که دربرگیرنده پرسش های مهنا بن سنان علوی حسینی و پاسخ های علامه حلی به این پرسش هاست. نویسنده در نوشتار حاضر، کنکاشی در نوع پرسش ها و پاسخ ها در مجموعه فقهی مذکور داشته و به اجمال، از پرسش های اجتماعی و مدنی این مجموعه، سخن به میان آورده است.      
۱۱۶۰۲.

راهبرد اصلاحات اقتصادی حضرت شعیب(ع) از نگاه قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهش های قرآن و حدیث سال ۵۴ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 150 - 127

کلیدواژه‌ها: اصلاحات اقتصادی شعیب (ع) قرآن کریم کم فروشی مدین

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۱ تعداد دانلود : ۲۱۴
با بازسازی تاریخی، جغرافیایی و اجتماعی فضای زندگی حضرت شعیب (ع) شاهد فراگیر شدن مفاسد اقتصادی در این بستر هستیم که آیات قرآن گویای دغدغه حضرت شعیب(ع) برای اصلاحات اقتصادی این جامعه است؛ هدف پژوهش حاضر، کشف راهبردهای آن حضرت و از رهگذر آن دستیابی به رویکرد مناسب در عصر حاضر برای انجام این اصلاحات است. با در کنار هم قرار دادن خانواده قرآنی و روایی و با بهره بردن از تفاسیر، این چنین به دست آمد که آن حضرت برای اصلاحات اقتصادی، با مقدمه نرم افزاریِ ارتباط با خدا، با استفاده از چهار راهبرد علمی، سیاسی، فرهنگی-اجتماعی و دفاعی درصدد اصلاحات اقتصادی برآمد که هریک از این راهبردها را به صورت های گوناگونی عملیاتی کرد که با جریان دادن این راهبردها می توان اصلاحات اقتصادی را در عصر حاضر انجام داد.
۱۱۶۰۳.

تحلیل کلامی-تاریخی گفتمان شهادت و حکومت درنهضت امام حسین(ع)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هشتم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۴ 93 - 112

کلیدواژه‌ها: عاشورا قیام امام حسین(ع) شهادت حکومت

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۱ تعداد دانلود : ۲۰۶
درباره اهداف قیام امام حسین، نظرات گوناگونی مانند امر به معروف و نهی از منکر، احقاق حق و ابطال باطل، برپایی عدالت، احیای سنت و اماته بدعت، تشکیل حکومت و شهادت اظهار شده است در این میان، دو دیدگاه شهادت سیاسی، اجتماعی و تشکیل حکومت از دیدگاه های دیگر مشهورتر است، تا بدانجا که به مثابه دو گفتمان رایج در بیان اهداف قیام امام حسین (ع) شناخته شده اند. در این نوشتار، این دو گفتمان با روش تحلیلی مورد بررسی قرار گرفته و با درنظر داشت پیامدهای کلامی آن ها، این نتیجه به دست آمده است که هیچ یک از این دو، هدف قیام امام حسین (ع) نمی باشند، بلکه تشکیل حکومت و شهادت، راهبردهای امام حسین (ع) برای نیل به هدف کلی انجام وظیفه امامت و هدایت جامعه بود، که این هدفِ کلی، بستر تحقق تمام اهداف جزئی دیگر بوده است.
۱۱۶۰۴.

پوشش و آراستگی در سیره امام حسن عسکری(ع)

نویسنده:
منبع: جستارهای تاریخ اسلام سال ۱ بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱ 109 - 129

کلیدواژه‌ها: امام عسکری (ع) سیره فردی پوشش آراستگی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶ تعداد دانلود : ۱۸۵
پوشش مناسب و آراستگی ظاهری، یکی از موضوعات مهم سبک زندگی است که انسان ها در فطرت خود به آن علاقمندند. پوشش، از مولفه های مهم ارتباطات انسانی نیز به شمار می رود که در استحکام و انسجام افراد جامعه موثر است. دین مبین اسلام به این موضوع بسیار تاکید دارد و روایات نسبتا زیادی از معصومان(ع) در این باره نقل شده است. در میراث اسلامی، به پوشیدن برخی از لباس ها تشویق و از پوشیدن برخی دیگر نهی شده است. همچنین در زمینه رنگ، جنس، نوع، مکان و زمان مناسب پوشش، توصیه هایی وجود دارد که مسلمانان را به انجام این دستورات، ترغیب کرده است. امامان معصوم(ع) به عنوان اسوه و الگو در همه امور و مسائل زندگی، بنا بر اقتضای دستور اسلام، در دوره خود، پوششی را انتخاب کرده اند. با بررسی این گونه روایات و تحلیل رفتارشناسانه آنها می توان به علل، عوامل و اصول مهمی پی برد که در تعیین نوع پوشش، تاثیرگذار بوده اند. این مقاله، با روش تاریخی – تحلیلی، درصدد است با بررسی گزارش ها و روایات مربوط به پوشش در دوره امام حسن عسکری(ع)، وضعیت لباس و پوشش آن حضرت را بررسی کرده و اصول حاکم بر انتخاب نوع پوشش را با تاکید بر پوشش و آراستگی تحلیل کند.
۱۱۶۰۵.

نقد نظریه ی تحول عام در معرفت دینی از منظر آیت الله جوادی آملی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه دینی دوره ۲۱ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۸۰ 1-26

کلیدواژه‌ها: تکامل تحول عام نسبیت معرفت دینی سروش جوادی آملی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۵ تعداد دانلود : ۲۳۰
نظریه تحول عام معرفت دینی که موجب شک گرایی و نسبیت گرای در معرفت دینی گشته مبتنی بر مبانی است از جمله 1. جدای دین از معرفت دینی 2. تحول عام در علوم  3. ترابط عمومی تمام معارف 3. تاثیری پذیری معارف دینی از معارف بشری 4. صامت بودن شریعت 5. تاثیر پیش فرض های مفسر بر متن. که بر اساس این مبانی نمی توان به هیچ فهم ثابت و ماندگاری از دین دست یافت، حال در این مقاله به روش عقلی و تحلیلی مبتنی بر نظریات آیت الله جوادی آملی به نقد این نظریه و مبانی آن پرداخته ایم، عدم تحول در برخی علوم همچون گزاره های یقینی، ضروریات عقلی و صدق و کذب گزاره های علوم، وجود تحول تنزلی در کنار تکاملی، عدم تاثیر بالجمله علوم بر معارف دینی، بی دلیل بودن ترابط و تحول عام معارف بشری و به تبع معارف دینی و تناقض درونی موجود در آن، و پذیرش قواعد حاکم بر روش شناختی زبان از عوامل مهم عدم پذیرش تحول عام در معرفت دینی از منظر آیت الله جوادی آملی می باشد و در واقع این نظریه به «تبدل معرفت» می انجامد. همچنین تمایز انگاره بین اصل دین و معرفت شناسی دین و عدم وصول به درک حقیقت دین از نشانه های دیگر مردود بودن این نظریه می باشد. 
۱۱۶۰۶.

بررسی انتقادی نسبت معرفت و رؤیابینی در اندیشه ی کارلوس کاستاندا(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: اندیشه دینی دوره ۲۱ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۸۰ 91-106

کلیدواژه‌ها: معنویت آگاهی شهود معرفت غیرمحسوس سعادت گیاهان روان گردان

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۰۶ تعداد دانلود : ۲۶۱
نسبت معرفت و رؤیابینی یکی از دیدگاه های مهم کارلوس کاستاندا به حساب می آید. او تحت این نظریه مدعی است که معرفت را می توان به دو گونه تصور کرد: نخست، معرفتی که متعلق آن، امور مادی و این جهانی است و دیگری، معرفتی اصیل که در حالت غیرطبیعی به دست آمده و ماهیت غیرتجربی دارد. در این میان، رؤیابینی حالتی برای تحصیل معرفت اصیل است و گیاهان روان گردان نیز ازجمله طریقی برای کسب این آگاهی به حساب می آیند. در مقام تحلیل انتقادی این دیدگاه به نظر می رسد که دیدگاه کاستاندا انسجام کافی ندارد؛ زیرا اگر معرفتِ متعالی با التفات به ساحت های دوگانه ی وجود آدمی فراهم شده و سعادت نیز در شکوفایى استعدادهای مادی روحی و پاسخ مناسب به نیازهاى روحى و جسمى قوام یابد، ناگزیر، کاستاندا تبیین دقیقی از چیستی معرفتِ سعادت بخش یا متعالی به دست نمی دهد. او تنها به همین ادعا بسنده می کند که معرفت غیرحسی یا معرفت برآمده از غیرمحسوسات، مؤید تعالی است. ازسوی دیگر، در اندیشه ی کاستاندا، معرفت اصیل نوعی آگاهیِ برآمده در حالت غیرطبیعی است. این معرفت که نحوه ای از شهود معنوی تلقی می شود، مبتنی بر تقویت قوای نفسانی لحاظ نشده است. درواقع، اهمیت استفاده ی از گیاهان روان گردان برای تحصیل این معرفت نیز مؤید این مدعاست.
۱۱۶۰۷.

روش های غلبه بر اضطراب(استرس) و ایجاد آرامش در قرآن و روایات(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه معارف قرآنی (آفاق دین) سال دوازدهم پاییز ۱۴۰۰شماره ۴۶ 137 - 160

کلیدواژه‌ها: اضطراب قر آن روایات آرامش

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۶۹ تعداد دانلود : ۵۶۸
بشریت در طول تاریخ همیشه دچار انواع اضطرابها،نآارمی ها،استرس ها، ترس ها وغم های وحشتناک بوده است برای فرار ونجات از همه ترس ها وغم ها وناآرامی ها به انواع اوراد و اذکار در مناسک ها،آئین ها، ،عرفانهای نوظهور وغیره ایمان آورده وکاملا به آن وفادارشده هست. در این میان قرآن کریم به عنوان کتاب زندگی و شفا دهنده بیماری ها روش هایی را برای پیشگیری و درمان اضطرب و ایجاد آرامش ارائه داه است این پژوهش در صدد است با روش توصیفی و تحلیلی به این سؤال اساسی پاسخ دهد که روش های غلبه بر اضطراب (استرس) و ایجاد آرامش از منظر قرآن و روایات کدامند؟ به نظر می رسد که باتوجه به مبنای انسان شناختی قرآنی و روایی که انسان را موجودی مرکب از جسم و روح میدانند روش-های غلبه یر اضطراب را می توان به دو قسم کلی؛ روش های بینشی و روش های رفتاری تقسیم کرد. روش های بینشی شامل ، باورها و اعتقادات و نگرش صحیح در باره زندگی دنیوی و فلسفه و اهداف سختی ها و رنج ها و روش های رفتاری شامل؛یادخدا و ذکر ،توکّل و تقوا و دعا می باشند و مهم ترین باورها و اعتقادات باور و ایمان به خدا و معاد می باشند که هریک ار آنها نقش اساسی در غلبه بر اضطراب و ایجاد آرامش دارند
۱۱۶۰۸.

تبیین سازگاری میان پذیرش رجعت و انکار تناسخ از منظر صدرالمتألهین(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال سی ام آذر۱۴۰۰ شماره ۲۸۸ 21-28

کلیدواژه‌ها: تناسخ رجعت صدرالمتألهین سازگاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۸۰ تعداد دانلود : ۲۲۵
«رجعت» و «تناسخ» از موضوعات بحث برانگیز در فلسفه و کلام شیعی است. برخی معتقدند که چون تناسخ باطل است، پس رجعت هم به دلیل مشابهت با آن، مردود و باطل است. صدرالمتألهین نیز در آثار خود به ویژه «اسفار اربعه»، تناسخ را با استفاده از ادله عقلی رد کرده؛ ولی در باب اثبات عقلی رجعت که از مدافعان آن است، سخنی به میان نیاورده و به روایاتی بسنده کرده است. اما سؤال اصلی این است که: چگونه صدرالمتألهین بین این دو جمع کرده؛ حال آنکه علی الظاهر ابطال تناسخ مستلزم ابطال رجعت نیز هست؟ در طی پژوهش با رویکرد توصیفی تحلیلی و با هدف پاسخ به شبهات کسانی که آرای این فیسلوف بزرگ را متناقض می دانند، این فرضیه اثبات می شود که این دو مقوله با یکدیگر سازگارند و رد یکی لزوماً به معنای بطلان دیگری نیست. بنابراین با استفاده از براهین عقلی ایشان در رد تناسخ، همچون امتناع اعاده معدوم بعینه، امتناع بازگشت موجود بالفعل به حالت بالقوه، و این همانی، می کوشیم رجعت را اثبات کنیم.
۱۱۶۰۹.

بررسی نظریه کامپیوتری ذهن و برخی لوازم آن از منظر حکمت سینوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال سی ام آذر۱۴۰۰ شماره ۲۸۸ 75-84

کلیدواژه‌ها: کارکردگرایی ماشین تورینگ هوش مصنوعی ذهن نفس تجرد ابن سینا

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۷۸ تعداد دانلود : ۲۲۰
در میان مسائل فلسفه ذهن، نظریه کارکردگرایی، ذهن را یک کارکرد می داند که ورودی را به خروجی تبدیل می کند. براساس این نظریه، با پذیرش تحقق چندگانه حالات ذهنی، می توان حالات ذهنی را در غیر انسان نیز یافت. ازآنجاکه کارکردگرایی بر نفی تجرد روح استوار است، دارای اهمیت خواهد بود. از سوی دیگر، علم النفس سینوی، هم نفس و هم تجرد آن را اثبات کرده است. ازجمله براهین برای اثبات نفس، برهان انسان معلق در فضاست و نیز برای اثبات تجرد نفس براهینی آورده که بر سلب ویژگی های بدنی و نفس جسمانیت نفس دلالت دارد.دیدگاه کارکردگرایی نیز لوازمی دارد که براساس حکمت سینوی مورد نقد و ارزیابی قرار گرفت. ازجمله اینکه تمایز اشخاص براساس نظریه کارکردی ذهن، مادی انگارانه است؛ درحالی که حکمت سینوی ملاک صحیح را نفس مجرد می داند. بنابراین براساس حکمت سینوی، نظریه کارکردی ذهن دچار اشکالات متعدد و اساسی ای است که نمی توان با وجود آنها از نظریه کارکردی ذهن دفاع کرد. این تحقیق در پی آن است که نظریه کامپیوتری ذهن و برخی لوازم آن را از منظر حکمت سینوی با روش تحلیلی توصیفی مورد بررسی قرار دهد.
۱۱۶۱۰.

بررسی و مطالعه جعل اسناد پزشکی در صنعت بیمه

نویسنده:
منبع: پژوهش و مطالعات علوم اسلامی سال سوم آذر ۱۴۰۰ شماره ۲۹ 71 - 57

کلیدواژه‌ها: جعل اسناد پزشکی گواهی خلاف واقع

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۷ تعداد دانلود : ۲۵۹
جعل اسناد و استفاده از سند مجعول، عامل مهم سلب آسایش عمومی، کاهش سطح اعتماد افراد و سازمان ها، از بین رفتن امنیت و سلامت جامعه و نیز زمینه ساز بسیاری از ضررهای مادی و معنوی است که به اشخاص حقیقی و حقوقی و سازمانها از جمله بیمه ها وارد می گردد. همچنین، باعث خدشه دار شدن حیثیت و یکی از عوامل اساسی ناکارآمدی اقتصادی و اجتماعی در جامعه محسوب می گردد. هدف مقاله حاضر بررسی و مطالعه جعل اسناد پزشکی در صنعت بیمه است . این مقاله با استفاده از منابع کتابخانه ای به رشته تحریر در آمده است. نتیجه نشان می دهد که چنانچه آحاد جامعه با روش های تشخیص اصالت یا جعلی بودن اسناد آشنا باشند، جاعلین قادر به ارائه اسناد مجعول پزشکی از جمله اسناد115، اوراق پزشکی ، گواهی پزشکی، دستکاری اقلام دارویی تجویز شده و... نخواهند بود و از تحمیل ضرر به صنعت بیمه جلوگیری به عمل خواهد آمد. از این رو با آموزش شیوه های تشخیص و شناسایی اسناد مجعول پزشکی و راه های پیشگیری از جعل اسناد پزشکی می توان گام موثری در پیشگیری از جعل سند و استفاده از سند مجعول پزشکی برداشت.
۱۱۶۱۱.

پست مدرنیسم ایدئولوژیک از منظر نقد جامعه شناختی (بررسی موردی: قصیده فضیحه الثعلب اثر ابراهیم نصرالله)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: زبان و ادبیات عربی تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲۵ 45 - 62

کلیدواژه‌ها: نقد جامعه شناختی پست مدرنیسم ایدئولوژی ابراهیم نصرالله فضیحه الثعلب

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۴ تعداد دانلود : ۲۴۷
نقد جامعه شناختی ادبیات، از شیوه های نوین نقد ادبی است که شکل گیری آن به صورت روشمند و علمی به آغاز قرن نوزدهم میلادی بازمی گردد. به عقیده صاحب نظران عرصه جامعه شناسی ادبیات، هر اثر ادبی بیان هنرمندانه وقایع اجتماعی زمانه خویش است. در این شیوه نقد، ساختار و محتوای اثر ادبی و ارتباط آن با شرایط محیط اجتماعی و سیاسی، جهان بینی و نگرش پدیدآورنده اثر؛ و چگونگی انعکاس تصویر جامعه در جهان تخیلی و هنری او بررسی می شود. پست مدرنیسم نیز یکی از رویکردهای جدید قرن معاصر است که بر حوزه معنایی وسیعی؛ ازجمله هنر و ادبیات، فرهنگ و سیاست، و اقتصاد دلالت دارد و بیانگر مرحله جدیدی از تحولات تاریخ بشری است. این پژوهش سعی دارد به بررسی اجتماعی- سیاسی قصیده فضیحه الثعلب اثر ابراهیم نصرالله یکی از برجسته ترین شاعران و نویسندگان مقاومت فلسطینی بپردازد و وجوه پست مدرنیسم ایدئولوژیک را در آن ارزیابی کند. شیوه پژوهش توصیفی و روش تحلیل اطلاعات کیفی است. یافته ها نشان می دهد شاعر گرچه از لحاظ جنبه های صوری و تکنیکی؛ از تمهیدات و شگردهایی بهره برده است که شعر او را در زمره آثار پست مدرنیستی قرار می دهد ولی ازنظر محتوایی و معنایی با تکیه بر نگرش ایدئولوژیک خویش از برخی قواعد پست مدرنیسم عدول کرده و از آن در خدمت اشاعه باورهای عقیدتی خود بهره برده است. ابراهیم نصرالله در این قصیده کوشیده است تا در عین آفرینش یک اثر ادبی در قالب و صورتی نو، از چارچوب باورهای خویش خارج نشود و با برجسته ساختن ابعاد گوناگون ماهیت استکباری آمریکا از تفکر امپریالیستی این کشور انتقاد کند
۱۱۶۱۲.

«النقد و الدراسه لمواقف أبی الفرج الإصفهانی تجاه بعض شعراء الشیعه»

نویسنده:
منبع: التنظیرات و النقد فی الادب العربی سال اول بهار ۱۴۰۰ شماره ۱ 17 - 40

کلیدواژه‌ها: أبو الفرج الإصفهانی شعراء الشیعه تلطیخ السمعه النقد و الدراسه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۵۷ تعداد دانلود : ۱۷۰
إنّ شعراء الشیعه قد خدموا الشیعه مباشرهً بمدائحهم لأئمتهم وبصوره غیر مباشره بذمّ أعداء أهل البیت، فإنّهم کانوا یهجون خصام عقیدتهم الدینیه ویفحشون فی هجوهم، فدافعوا عن أهل البیت وحماهم المطهّره ولکنّهم قد رُموا بالفسق والخیانه والجبن و...من قبَل بعض النقاد و قلّما نجد شاعراً أو کاتباً شیعیّاً دافع عن أهل البیت (ع) إلّا ونجد أنواع التهم تخیم علیه. بما أنّ کتاب «الأغانی»، یعدّ مصدر هام فی الأدب العربی، ولا غروَ، أنّ هذا الکتاب یجمع بین دفّتیه الکثیر من الروایات الضعیفه أو المنحوله؛ فلا یخلو من بعض الهفوات والسقطات حین إستعراضه لشخصیّه بعض شعراء الشیعه. فیصوّرهم فی بعض الأحیان بما لا یوافقه الشیعه. فی هذا المقال نأتی بما أوردها أبوالفرج فی کتابه الأغانی من مساویء بعض شعراء أهل البیت الملتزمین. هو قد نقل روایات تدلّ علی أخلاقهم الدنیئه وهجاءهم الساخره من غیر النقد ولا تمحیص. فإنّه حین استعراض التهم الشنیعه لهؤلاء الشعراء یذکر ما یرتاب فیه من حکایات السخیفه یبدوا تلطیخ سُمعتهم والطعن فی أعراضهم.
۱۱۶۱۳.

رباعیات الخیام الأثیله

نویسنده:
منبع: التنظیرات و النقد فی الادب العربی سال اول تابستان ۱۴۰۰ شماره ۲ 110 - 122

کلیدواژه‌ها: الخیام الرباعیات الحقیقیة الرباعیات المتکثمة المدرسة الخیامیّة

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۶ تعداد دانلود : ۱۴۵
عدد غیر قلیل من البحاثه المتأخرین عن الخیام لم یعتنقوا بانتساب تلک الرباعیات التی قد اشتهرت باسم الخیام الی حکیم ریاضی و فلکی عالم ، کعمر بن ابراهیم الخیامی ، بما فیها من معانی خلیعه و الحادیه و استنکاریه. هذا و لم یصّرح أحد من معاصریه أو قریب من معاصریه فی انتسابها الیه. قام هولاء البحاثه بإقامه دلائل و قواعد اساسیه لتقییم الرباعیات الاثیله و معرفه شخصیه الخیام العلمیه و الدینیه . و یأملون أن هذا التقییم لیکون مشروع أولی للنقاد و الباحثین عن رباعیات الخیام الأصلیه . تصدّی هذا المقال لذکر رباعیات الخیام الحقیقیه فی بیان آراء هولاء البحاثه و النقاد.
۱۱۶۱۴.

جایگاه و چگونگی تأثیر تکریم در تربیت اخلاقی در دوره کودکی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه اخلاق سال چهاردهم بهار ۱۴۰۰ شماره ۵۱ ۱۱۵-۱۲۸

کلیدواژه‌ها: رشد اخلاقی تربیت کودک تربیت اخلاقی تکریم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۳۷۷
هدف این پژوهش تبیین جایگاه تکریم در تربیت اخلاقی و تحلیل چگونگی سازوکار تأثیر آن در رشد اخلاقی در دوره کودکی است. این پژوهش با استفاده از روش های توصیفی، تحلیلی و استنتاجی به واکاوی متون اسلامی و تربیتی در رابطه با تکریم پرداخته است. نتیجه بررسی ها گویای آن است که تکریم از جهت آنکه سبب ایجاد احساس ارزشمندی می گردد زمینه شکل گیری خود پنداره مثبت در دوره کودکی می گردد. و خودپنداره مثبت عامل پذیرش ارزش های اخلاقی، تکلیف پذیری در برابر خدا، قانون پذیری در رابطه با جامعه و شجاعت و مسئولیت پذیری در دوره های نوجوانی وجوانی است. برای عملیاتی کردن اصل تکریم در اولین مرحله توانمندسازی مربیان و والدین، براساس مثلث افکار، احساس و رفتار است که ازجمله مهم ترین توانمندی های مربیان در سطح شناختی، انتظار واقع بینانه داشتن و در سطح عاطفی، پذیرش و عاطفه مثبت و در سطح رفتاری تعامل مثبت با توجه به ابعاد رشدی است.
۱۱۶۱۵.

Layered Semiotics of Surah Takāthur

نویسنده:
منبع: Quran and Religious Enlightenment, Volume ۱, Issue ۲, October ۲۰۲۱ 51 - 60

کلیدواژه‌ها: Quran Beginner sanctification Takāthur Visiting

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۴ تعداد دانلود : ۱۹۹
At-Takāthur is one of the Meccan Surahs, which criticizes a part of the culture of the pre-Islamic society in terms of style and content. Like other Meccan Surahs it absorbs the audience to pay attention to Resurrection. A semiotic exploration of the signs of this surah, particularly its layered semiotics, reveals the messages behind its words and signs. In order to explain the first and apparent meaning of the verses, we analyzed the signs of this surah based on interpretive and literary sources. Findings show that in this surah on the horizontal axis, the choice of the words “Alhākum at-Takāthur” is reminiscent of a vain traditional behavior in the pre-Islamic era. This surah also considers visiting the graves with the intention of pride (extravagance) a fanatical approach to tribalism and a kind of irrational sanctification in pre-Islamic culture. On an intentional axis, the beginning words such as “Kallā” (the negative sign of the nexus-oriented) and “Thumma” (the connection of the nexus-oriented), “s” and “sawfa” refer to the condemnation and rejection of such useless behavior. These words also refer to the necessity of attention to a knowledge which will be occurred very soon.
۱۱۶۱۶.

عوامل و مؤلفه های تاب آوری از منظر قرآن و روایات(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۲ (پیاپی ۶۵) 11 - 44

کلیدواژه‌ها: صبر حلم تاب آوری روان شناسی اسلامی سبک زندگی عوامل تاب آوری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۰۹۸ تعداد دانلود : ۷۴۰
تاب آوری مقوله ای است که در روان شناسی به عنوان قدرتی ذهنی یا احساسی که به انسان توان مقابله با بحران ها را می دهد و او را قادر می سازد سریع به وضعیت پیش از بحران بازگردد، مطرح شده است. با اینکه تفاوت هایی میان تاب آوری و مفهوم قرآنی صبر و حلم در سنت اسلامی وجود دارد، به نظر می رسد این مفاهیم در مؤلفه های درونی و عوامل ایجادکننده، اشتراکات زیادی داشته باشند. در این تحقیق که با روش کتابخانه ای در گردآوری اطلاعات و توصیفی- تحلیلی در ارزیابی آن ها انجام گرفت، تلاش شد پس از استخراج مؤلفه ها و عوامل ایجاد کننده تاب آوری بر اساس پژوهش های روان شناختی، با مراجعه به آیات قرآن و روایات اسلامی، دیدگاه اسلام درباره این عوامل تبیین شود. بر اساس نتایج این تحقیق، عوامل ایجاد کننده تاب آوری شامل تلقین مثبت، حفظ آمادگی، حفظ روابط خوب با خانواده، قابل تحمل دیدن مشکلات و بحران ها، پذیرش شرایط غیرقابل تغییر، داشتن اهداف واقع بینانه و حرکت به سمت آن ها و اعتمادبه نفس، همگی در سنت اسلامی و در آیات و روایات دارای مفاهیم متناظر هستند و برآن ها تأکید شده است.
۱۱۶۱۷.

کشف سازه های شخصیت اخلاقی در متون اسلامی؛ یک مطالعه کیفی(مقاله ترویجی حوزه)

نویسنده:
منبع: اخلاق سال یازدهم پاییز ۱۴۰۰ شماره ۴۲ (پیاپی ۶۵) 147 - 174

کلیدواژه‌ها: سازه ها شخصیت اخلاقی متون اسلامی پژوهش کیفی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۵۳ تعداد دانلود : ۲۲۲
شخصیت اخلاقی یکی از سازه های مهم و تأثیرگذار در شکل گیری شخصیت از نظر اسلام است. هرچند در روان شناسی، مقوله اخلاق از منظر رشد یا قضاوت اخلاقی بررسی شده، ولی به موضوع شخصیت اخلاقی کمتر پرداخته شده است. پژوهش حاضر، ضمن مقایسه شخصیت اخلاقی از نظر اسلام و روان شناسی، به کشف سازه های شخصیت اخلاقی در متون اسلامی پرداخته است. روش پژوهش، کیفی و از نوع تحلیل مضامین است که مضامین پایه، سازمان دهنده و فراگیر با      جستجوی ویژگی های اخلاقی انسان در آیات و روایات مرتبط از متون اسلامی کشف شد. یافته های پژوهش نشان داد مضمون فراگیر شخصیت اخلاقی شامل چهار مضمون سازمان دهنده یقین، صبر، عدل و جهاد است که هریک از این مضامین سازمان دهنده شامل چهار مضمون پایه می باشد؛ مضمون یقین شامل حقیقت پذیری، توکل، تفویض پذیری و تقدیرپذیری است. مضمون صبر شامل حوصله ورزی، زهد، احتیاط و دقت و مراقبت است. مضمون عدل شامل انصاف، میانه روی، صداقت و وفاداری است و مضمون جهاد شامل مقابله با شهوات، مهار خشم، شهامت و تلاش در مسیر الهی است. نتایج پژوهش حاضر می تواند برای ساخت پرسش نامه شخصیت اخلاقی و سنجش آن و ارائه برنامه برای ارتقای صفات اخلاقی در شخصیت انسان مؤثر باشد.
۱۱۶۱۸.

بررسی آشنایی زدایی در استعارات دیوان ابن فارض و کلیات مولوی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: عرفان اسلامی سال ۱۸ پاییز ۱۴۰۰ شماره ۶۹ 19 - 38

کلیدواژه‌ها: آشنایی زدایی استعاره ابن فارض مولوی زبان شناسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۰ تعداد دانلود : ۱۵۸
آشنایی زدایی شگردی است که ادیب از آن سود می جوید تا جهان متن را به چشم مخاطب بیگانه بنمایاند و موضوع را به گونه ای بیان نماید تا درک دلالت های معنایی دشوار به نظر رسد. این انحراف از کاربرد متعارف یک اتفاق زبانی و واسطه ای برای شناخت سبک ادبی شمرده می شود. نگارندگان در جستار حاضر به روش تحلیلی به بررسی شگرد آشنایی زدایی در استعارات اشعار ابن فارض و مولوی می پردازند. تحقیق نشان از آن دارد که استعاره تماثلی در سروده های ابن فارض جایگاهی را به خود اختصاص نداده و بسامد آن در عرفان عاشقانه او نسبت به عرفان زاهدانه بیشتر است. استعاره تجسیدیه در اشعار این دو شاعر با بسامد نزدیک به هم رعایت شده، اندیشه های انتزاعی آنان را دنبال می نماید و نشان از دلبستگی شان به تأملات درونی -عرفانی است. هر دو شاعر با انتخاب شگرد تزاحم استعاره سبب دیریابی معنا شده اند تا از این طریق با برجسته نمودن الفاظ خویش، سبب لذت ادبی مخاطبین را فراهم آورند.
۱۱۶۱۹.

طراحی الگوی مقابله با سستی بر اساس آیات قرآن کریم: مسیر تدریجی، مستمر و متعالی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال نهم بهار و تابستان ۱۴۰۰ شماره ۱۶ 81 - 97

کلیدواژه‌ها: وهن سستی رِبیون یادگیری مشاهده ای روحیه ایمانی امید و اعتماد دستاوردهای چندگانه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۰ تعداد دانلود : ۳۶۶
هدف از پژوهش حاضر، طراحی الگوی مقابله با سستی به عنوان راهبردی برای حل یکی از مسائل جامعه های بشری است. رویکرد پژوهش ازنظر نوع داده ها کیفی، روش جمع آوری داده ها ازنوع کتابخانه ای و روش پژوهش، تحلیل مضمون است. جامعه آماری تحقیق، آیات قرآنی مرتبط با سستی (وهن) را شامل می شود. نمونه گیری از آیات به صورت هدفمند انجام شده است و همه آیات مرتبط با مفهوم وهن بررسی شده اند. روایی و پایایی داده ها با استفاده از نظر متخصصان و توافق بین دو کدگذار تعیین شده و یافته های حاصل از تحلیل مضمون آیات، الگویی مفهومی- مصداقی است که به شش عامل مقابله با سستی اشاره می کند: ارزیابی مقایسه ای موقعیت؛ تعدیل انتظار؛ معنایابی چالش ها؛ انتقال به محور اعتماد و اتکال پایدار؛ مرگ آگاهی؛ توجه به کسب منفعت اخروی. در پاسخ به این سؤال که چه کسانی در مقابله با سستی، موفق می شوند، در آیات به وضوح، «رِبّیّون» معرفی شده اند که مهم ترین ویژگی آن ها داشتن روحیه ایمانی با منطق فکری امید، اعتماد و کسب دستاوردهای چندگانه است؛ لذا راهبرد پیشنهادی برای عبور از سستی، و تلاش و مجاهده در حوزه های مختلف زندگی علاوه بر توجه به عوامل مقابله با این مسئله در محیط های آموزشی و تربیتی، فعال کردن یادگیری مشاهده ای در متربیان برای بهره مندی از الگوی مصداقی رِبّیّون و عمل کردن به آن در مسیری تدریجی، مستمر و متعالی است.
۱۱۶۲۰.

رابطه ولایت الهی وضرورت انسان کامل درحکمت متعالیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه کلام سال هشتم پاییز و زمستان ۱۴۰۰ شماره ۱۵ 227 - 250

کلیدواژه‌ها: ولایت حق تعالی انسان کامل مظهریت اسم جامع ظهورولایت الهی خلیفه الهی حکمت متعالیه

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۳۵ تعداد دانلود : ۱۹۹
مساله ی این جستار، بررسی رابطه تحقق ولایت مطلق حق تعالی ووجود انسان کامل واعتبارمناصب ولایت درحکمت متعالیه است.پرسش این است که چه ارتباطی بین تحقق ولایت الهی ازسویی ووجود انسان کامل وجعل نبوت وامامت ازدیگرسوی درنظام فلسفی حکمت متعالیه وجود دارد؟ دراین پژوهش، مدعای رابطه ی ضروری بین ولایت مطلق حق تعالی وتحقق انسان کامل به عنوان مظهراسماء الهی واعتبارمناصب ولایت(نبوت وامامت) برای وی، تبیین می شود. طبق سنت الهی ازبدوآفرینش انسان تا ختم نظام عالم درهرعصری، انسان کامل وولی الهی وجود دارد. ضرورت تحقیق،دراهمیت موضوع ولایت است واینکه توحید حقیقی نظری وعملی برای انسان، ازمشکاه ولایت وتولی به ولایت ولی الهی حاصل می شود.وجه تمایزاین تحقیق، درطرح موضوع مسأله محور وتبیین فرضیه ها است. روش پژوهش،توصیفی وتحلیلی ازطریق تحلیل مفهومی وگزاره ای است. مهمترین نتایجی که این تحقیق به آنهادست یافته عبارتنداز:1- ولایت مطلق بالذات به حق تعالی اختصاص دارد و دارای وجوه واقسامی است. 2- انسان کامل، حق مخلوق به ؛یعنی جهان به سبب اوآفریده شده وغایت مطلوب جهان است.3- انسان کامل، مظهراسم جامع وجامع اسماء است.4- انسان کامل، دارای مقامات ومراتبی است. 5- ولایت الهی، مستلزم خلافت انسان کامل است.6- ضرورت نبوت نبی (ع) وامامت امام(ع) ثابت است. 7-ولایت تشریعی الهی، مستلزم تداوم تکلیف وهدایت انسان کامل است.8- تداوم تکلیف الهی، مستلزم استخلاف وظهورمنجی (عج) درآخرالزمان است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان