فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۸۰۱ تا ۱٬۸۲۰ مورد از کل ۶٬۳۳۶ مورد.
حوزههای تخصصی:
هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطة ساده و چندگانة متغیرهای باورهای مذهبی، سخت رویی روان شناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده با رشد پس از سانحه در بیماران مبتلا به «مولتیپل اسکروزیس» شهر تهران است. نمونة پژوهش شامل 100 بیمار مبتلا به مولتیپل اسکروزیس است که به طور در دسترس انتخاب گردیدند. در این پژوهش، از چهار پرسش نامة دین داری، سخت رویی روان شناختی، مقیاس چندوجهی حمایت اجتماعی ادراک شده، و پرسش نامة رشد پس از سانحه استفاده گردید. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از ضریب همبستگی ساده و رگرسیون چندمتغیری استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که می توان رشد پس از سانحه را بر اساس متغیرهای باورهای مذهبی، سخت رویی روان شناختی و حمایت اجتماعی ادراک شده پیش بینی نمود.
روش فهم روانشناختی متون دینی (فرمد): بررسی تک متن
حوزههای تخصصی:
روش برای فهم و کشف ابعاد روان شناختی متون دینی، از نیازهای اساسی روان شناسی اسلامی است. هدف این بررسی، تبیین روش فهم روان شناختی متون دینی در حوزه تک متن است. در فهم روان شناختی مسئله این است که رفتارها و باورها و ارزش ها، چرا و چگونه شکل می گیرند و چه تأثیر روانی ای دارند و چگونه می توان آنها را مهار و تنظیم کرد و... . روش این بررسی، توصیفی تحلیلی است. یافته های این بررسی نشان می دهد که: 1. راهبرد این روش، پژوهش معکوس است. 2. متون دینی به دو قسم تجویزی و توصیفی تقسیم می شوند. 3. برای کشف معارف روان شناختی باید مراحل چهارگانه ساختارشناسی (شامل: شناسایی اجزا؛ شناسایی مأموریت هر بخش؛ شناسایی مناسبات میان اجزا)، مسئله شناسی، سبب شناسی، و اصول یابی را انجام داد. 4. در متون توصیفی، مسئله شناسی به نیازشناسی تغییر می کند. 5. با استفاده از این روش می توان نظریه های اسلامی و نیز مدل های درمانی و ارتقایی طراحی کرد. نتیجه این بررسی آن است که باید با روشمندکردن پژوهش های اسلامی روان شناختی از طریق آموزش های رسمی و غیررسمی، زمینه طراحی نظریه های اسلامی و مدل های درمانی و ارتقایی را فراهم کرد.
نقش واسطه ای ذهن آگاهی در رابطه میان برونگرایی/ نورزگرایی بهزیستی ذهنی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین ابعاد شخصیت برون گرایی/ نورزگرایی و بهزیستی ذهنی با توجه به نقش واسطه ای ذهن آگاهی بود. در یک مطالعه همبستگی، تعداد 152نفر (61پسر، 91دختر) از دانشجویان مقطع کارشناسی دانشگاه خوارزمی به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و به فرم کوتاه پرسشنامه تجدید نظر شده شخصیت آیزنک و مقیاس ذهن آگاهی رگه پاسخ دادند. برای ارزیابی بهزیستی ذهنی با توجه به تعریف آن، از دو مقیاس رضایت از زندگی و مقیاس عاطفه مثبت و عاطفه منفی استفاده شد.یافته ها نشان داد برون گرایی با بهزیستی ذهنی و ذهن آگاهی، رابطه مثبت و نورزگرایی با بهزیستی ذهنی و ذهن آگاهی، رابطه منفی دارد. تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد ذهن آگاهی دارای نقش میانجی در رابطه بین برون گرایی و عاطفه مثبت است. همچنین ذهن آگاهی در رابطه بین نورزگرایی و عاطفه منفی و در رابطه بین نورزگرایی و رضایت از زندگی به عنوان واسطه عمل کرده است. سازه ذهن آگاهی می تواند تبیین کننده رابطه تفاوت های فردی در حوزه شخصیت با سلامت روانی باشد.
شاخصه های معنوی اساتید در آموزش الگو محور(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
اهداف:از اهداف مهم تعلیم و تربیت، کمک به ارتقای سلامت معنوی، پرورش استعدادهای فطری دانشجویان و تربیت معنوی ایشان، جهت کمال انسانی است. این تحقیق باهدف معرفی شاخصه های معنوی اساتید در آموزش الگو محوری از منظر اسلام انجام شد.
اثر بخشی نمایش عروسکی بر مهارت های اجتماعی و خلاقیت در کودکان پیش دبستانی شهرستان مراغه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف تعیین تأثیر نمایش عروسکی بر مهارت های اجتماعی و خلاقیت در کودکان پیش دبستانی شهرستان مراغه انجام شد. روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل کلیه پیش دبستانی های شهرستان مراغه بود .نمونه آماری تحقیق حاضر دو پیش دبستانی از بین پیش دبستانی های شهرستان مراغه بصورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و گواه بصورت تصادفی جایگزین شد. برنامه نمایش عروسکی طی 8 جلسه توسط مربی کارشناس نمایش، برای گروه آزمایش هفته ای یک جلسه یکساعته اجرا شد. ابزارهای مورد استفاده شامل مقیاس درجه بندی مهارت های اجتماعی گرشام و الیوت و پرسشنامه خلاقیت تورنس بود. داده های با روش تحلیل کوواریانس چند متغیره تحلیل شد. نتایج نشان داد نمایش عروسکی بر میزان مهارت های اجتماعی (شامل همکاری، قاطعیت، خویشتن داری و مهارت رفتاری) کودکان پیش دبستانی تأثیر دارد (05/0>P). همچنین بر اساس نتایج نمایش عروسکی بر خلاقیت (بسط، نوآوری، ابتکار و سیالی) کودکان پیش دبستانی شهرستان مراغه تأثیر دارد(05/0 > P).
پیش بینی رضایت از زندگی در دانشجویان براساس سبک زندگی اسلامی و هوش معنوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هپژوهش حاضر با هدف پیش بینی رضایت از زندگی در دانشجویان براساس سبک زندگی اسلامی و هوش معنوی انجام شد. پژوهش همبستگی و جامعه ی آماری شامل تمامی دانشجویان دانشگاه خوارزمی در سال تحصیلی 94-1393 بود. نمونه ی مورد بررسی 300 نفر از دانشجویان بودند که با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه سبک زندگی اسلامی، پرسشنامه هوش معنوی و پرسشنامه رضایت از زندگی استفاده گردید. برای تجزیه و تحلیل داده ها از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه گام به گام استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که سبک زندگی اسلامی، هوش معنوی با رضایت از زندگی دانشجویان رابطه مثبت و معنادار دارند و رضایت از زندگی دانشجویان از طریق ترکیب خطی مولفه های سبک زندگی اسلامی و هوش معنوی قابل تبیین می باشد و نتایج پژوهش حاضر با توجه به هدفهای مطرح شده می تواند در جامعه دانشگاهی قابل استفاده باشد.
بررسی نقش ویژگی های شخصیت مرزی و حساسیت به طرد در پیش بینی عضویت در شبکه های اجتماعی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
امروزه از اینترنت و شبکه های اجتماعی استفاده های فراوان و بعضاً بیمارگونی می شود؛ لذا این پژوهش با هدف بررسی نقش ویژگی های شخصیت مرزی و حساسیت به طرد در پیش بینی عضویت در شبکه های اجتماعی انجام شد. در یک پژوهش توصیفی از نوع همبستگی، از بین دبیران مقطع متوسطه شهرستان خوسف استان خراسان جنوبی که تعداد آن ها 200 نفر، (111 نفر زن، 89 نفر مرد) بود با روش سرشماری، 182 نفر انتخاب شدند که با مقیاس شخصیت مرزی، پرسش نامه حساسیت به طرد و پرسش نامه شبکه های اجتماعی پاسخ دادند. برای آزمون فرضیه های پژوهش از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد که حساسیت به طرد و ویژگی های شخصیت مرزی، در پیش بینی عضویت در شبکه های اجتماعی نقش دارد و این دو متغیر 27 درصد از واریانس عضویت در شبکه های اجتماعی را تبیین می نمایند. به نظر می رسد داشتن ویژگی شخصیت مرزی و حساسیت به طرد در روابط بین فردی واقعی از عوامل اثرگذار در گرایش به استفاده بیشتر و اجبارگونه از شبکه های اجتماعی است.
پیش بینی بهزیستی روانشناختی براساس مؤلفه های سرمایه روانشناختی و مؤلفه های نگرش معنوی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف پیش بینی بهزیستی روانشناختی براساس مؤلفه های سرمایه روانشناختی (خودکارآمدی، خوش بینی، تاب آوری و امیدواری) و مؤلفه های نگرش معنوی (نگرش معنوی و توانایی معنوی) انجام شد. آزمودنی ها شامل 354 نفر از دانشجویان دختر دانشگاه قم بودند که با روش تصادفی طبقه ای متناسب با حجم انتخاب شدند؛ بدین گونه که از هر دانشکده، نمونه ای مستقل متناسب با حجم آن دانشکده انتخاب شد و به پرسش نامه های بهزیستی روانشناختی ریف، سرمایه روانشناختی لوتانز و سنجش نگرش معنوی شهیدی و فرج نیا پاسخ دادند. داده ها با استفاده از روش همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه تحلیل شدند. یافته ها نشان دادند خودکارآمدی، خوش بینی و توانایی معنوی، توانایی پیش بینی بهزیستی روانشناختی را داشتند؛ اما تاب آوری، امیدواری و نگرش معنوی قادر به پیش بینی بهزیستی روانشناختی نبودند؛ بنابراین می توان با برنامه ریزی های صحیح در راستای تقویت خودکارآمدی، خوش بینی و معنویات، سطح بهزیستی روانشناختی افراد را ارتقا داد.
الگوی ساختاری رابطه سرمایه معنوی اسلامی با احساس انرژی در کار و عملکرد(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف بررسی مدل ساختاری رابطه سرمایه معنوی اسلامی، با احساس انرژی در کار و عملکرد شغلی اجرا شد. جامعه آماری پژوهش را کلیه کارکنان یک هتل در اصفهان در بهار 1394 بودند که از میان آنان، 188 نفر به شیوه تصادفی ساده انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش پرسش نامه سرمایه معنوی اسلامی، پرسش نامه احساس انرژی در کار و پرسش نامه عملکرد شغلی بودند. داده ها از طریق ضریب همبستگی پیرسون و مدل یابی معادله ساختاری (SEM) تحلیل شد. نتایج نشان داد که احساس انرژی در کار و عملکرد شغلی، با هر چهار مؤلفه سرمایه معنوی اسلامی دارای رابطه مثبت و معنادار (01/0>p) هستند. نتایج مدل یابی معادله ساختاری نیز نشان داد که سرمایه معنوی اسلامی، با احساس انرژی در کار و احساس انرژی در کار با عملکرد شغلی دارای رابطه معنادار هستند (01/0p<). همچنین سرمایه معنوی اسلامی از طریق ایجاد احساس انرژی در کار، موجب افزایش عملکرد شغلی می شود. بنابراین، می توان از سرمایه معنوی اسلامی در راستای افزایش احساس انرژی و عملکرد شغلی افراد در محیط های کاری ایران استفاده کرد.
مبانی روان شناختی «حجاب» و «عفاف» با تأکید بر متون اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)
حوزههای تخصصی:
هدف این پژوهش عبارت بود از کشف و دسته بندی «مبانی روانی لزوم رعایت عفاف». «عفاف» عبارت است از خویشتنداری از رفتار جنسی و عاطفی خارج از حدود شرعی؛ و «حجاب»، نمود ظاهری و از ابعاد مهم عفاف است. پرسش این تحقیق عبارت بود از اینکه «چه صفات روان شناختی در زن و مرد مقتضی رعایت چارچوب هایی در روابط عاطفی جنسی بین زن و مرد نامحرم است؟» در این پژوهش از «روش کیفی تحلیل متون» در بررسی آثار روان شناسی و از «روش های متعارف در علوم اسلامی» برای فهم و برداشت از احادیث و تفسیر قرآن استفاده شد. بر اساس نتایج تحقیق، امور زیر در روابط انسانی مقتضی رعایت عفاف و پوشش مناسب زن و مرد نامحرم در مقابل هم است: «حیا»، «حریم طلبی»، «پیشگیری از نگاه جسمی و جنسی به زن»، «تعدیل نیاز جنسی در روابط انسان»، «لزوم مهار نیاز خودآرایی زنان» و «نیاز به سلامت روانی و جسمی»
تأثیرآموزش مثبت نگر گروهی بر پیوند با مدرسه در دانش آموزان دختردوره متوسطه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف پژوهش بررسی تأثیر مداخله مثبت نگر گروهیبر پیوند با مدرسه در دانش آموزان دختر بود. روش پژوهش شبه آزمایشی از نوع طرح پیش آزمون پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. نمونه پژوهش به صورت نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای 60 نفر انتخاب و سپس به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل جایگزین شدند (گروه آزمایش 30 نفر و گروه کنترل 30 نفر). مداخله مثبت نگرگروهیدر گروه آزمایش به مدت 8 جلسه گروهی 5/1 ساعته اجرا شد و یک ماه بعد از اتمام جلسه ها آزمون پیگیری اجرا شد. برای جمع آوری داده ها از پرسش نامه پیوند با مدرسه رضایی شریف استفاده شد. نتایج حاصل از تحلیل کواریانس نشان داد مداخله مثبت نگر گروهیمیزان پیوند با مدرسه و مؤلفه های آن را در دانش آموزان دختر در مرحله پس آزمون و پیگیری افزایش داده است. براساس یافته های پژوهش می توان گفت مداخله مثبت نگربه شیوه گروهی در افزایش پیوند با مدرسه در دانش آموزان دختر مؤثر بود.
سلامت روانشناختی و جسمانی: نقش تعدیل کننده ی سرکوبگری و بهوشیاری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
روان شناسی سلامت سال ششم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۲۴)
69 - 86
حوزههای تخصصی:
مقدمه: رابطه ی دوسویه ی سلامت جسمانی و روان شناختی همواره مورد علاقه ی پژوهشگران بوده است و راهبردهای تنظیم هیجان به عنوان تعدیل کننده ی این رابطه نقش بسزایی داشته اند. هدف مطالعه ی حاضر بررسی نقش سرکوبگری و بهوشیاری در تعدیل تاثیر پریشانی روان شناختی بر علائم جسمانی بود. روش: به این منظور 271 دانشجوی دانشگاه تهران به فرم کوتاه سیاهه ی سازگاری واینبرگر، مقیاس بهوشیاری، و فهرست علائم مرضی بارتون پاسخ دادند. یافته ها: نتایج تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نقش تعدیل کنندگی سرکوبگری و بهوشیاری را نشان داد. به این صورت که در شرایط پریشانی روانشناختی بالا، افراد با بهوشیاری و سرکوبگری بالا، علائم جسمانی کمتری گزارش کردند، اما در شرایط پریشانی روانشناختی پایین، افراد با سرکوبگری بالا علائم جسمانی بیشتری از افراد با سرکوبگری پایین داشتند. نتیجه گیری: نتایج با توجه به سازش یافتگی بهوشیاری و خودارزیابی های افراطی مثبت افراد سرکوبگر در شرایط متفاوت پریشانی تحلیل شده است.
ساختار مدیریت اطلاعات آموزشی در دانشگاه های علوم پزشکی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
زمینه و اهداف:در مطالعات بر نقش حیاتی مدیریت اطلاعات در آینده آموزش و پژوهش در آموزش عالی تأکید شده است. در این مقاله سعی بر آن است که ساختار مدیریت اطلاعات آموزشی در مراکز آموزش عالی علوم پزشکی به منظور بهبود کیفیت اطلاعات و کسب اطلاعات و ارتقای مدیریت دانشگاهی تبیین گردد. روش بررسی:در این مطالعه مروری منابع از پایگاه های اطلاعاتی داخلی و خارجی نظیر «نور، پابمد (PubMed) و الزویر (Elsevier) » با کلمات کلیدی ترکیبی از قبیل مدیریت اطلاعات و information management از سال 2000 تا 2017 به فارسی و انگلیسی بازیابی و با منابع چاپی 87 مورد مرتبط دسته بندی شد. در انتخاب مقالات و منابع محدودیتی از نظر نوع آن ها اعمال نشد. یافته ها:طبق یافته ها، درک نیازها و الزامات اطلاعات گام مهمی در تدوین استراتژی اطلاعات و مدیریت دانش و تدوین ابزارها برای فراهم کردن خدمات اطلاعات و ترویج خلاقیت و نوآوری است. مدیریت اطلاعات اثربخش شرط ضروری برای توسعه اجتماعی و اقتصادی است. کارکرد مدیریت اطلاعات به تمام جنبه های مدیریت کردن اطلاعات مربوط می شود. اطلاعات و روش مدیریت آن باید موجب بهره وری جامعه دانشگاه شود. نیازهای اطلاعاتی ذی نفعان باید برآورده شود. یافته ها حول مدیریت اطلاعات آموزشی دانشگاه و سه محور اصلی گردآوری، پردازش و ارائه داده ها دسته بندی شد. نتیجه گیری :برای برقراری سه مرحله اصلی مدیریت اطلاعات شامل گردآوری، پردازش و انتشار داده ها در دانشگاه های علوم پزشکی باید بسترسازی شود. سیستم ها و خدمات اطلاعات باید برای اقدام به روشی که متمرکز بر کاربر و وظایف باشد، طراحی یا بازطراحی شود.
طراحی و اعتبار یابی الگوی آموزش مبتنی بر موبایل برای خود مراقبتی بیماران دیابتی(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزههای تخصصی:
زمینه و اهداف: هدف پژوهش حاضر، طراحی و اعتبار یابی الگوی آموزش مبتنی بر موبایل برای خود مراقبتی بیماران دیابتی است . روش بررسی: برای رسیدن به هدف پژوهش، از روش تحقیق ترکیبی استفاده شد. در بخش کیفی برای به دست آوردن الگوی طراحی آموزشی، از تحلیل محتوای استقرایی و در بخش کمی برای اعتباریابی درونی ازنظر متخصصان به روش پیمایشی پرسش نامه ای استفاده شد. به منظور انتخاب مقالات برای تحلیل محتوای کیفی ، ابتدا کلیدواژه ها، برای جستجوی مقالات مشخص گردید. در بخش کیفی، جامعه ی آماری کلیه ی مقالاتی بودند که از بانک های اطلاعاتی مرتبط به موضوع مانند ساینس دایرکت، پروکوئست، ابسکو در بازه زمانی 1990 تا 2016، قابل دانلود بودند و در بخش کمی، 20 نفر از متخصصان تکنولوژی آموزشی، آموزش مبتنی بر موبایل، آموزش پزشکی و برنامه ریزی آموزش الکترونیکی بودند. در این پژوهش از روش نمونه گیری هدفمند استفاده شده، حجم نمونه 40 مقاله و واحد تحلیل محتوا در این پژوهش، مضمون بود. یافته ها: طبق تحلیل محتوای انجام شده بر روی مقالات،7 طبقه به این شرح به دست آمد: تجزیه وتحلیل، تعیین هدف، طراحی محتوا، توسعه محتوای الکترونیکی، انتخاب ابزار سیار، طراحی و اجرا آموزشی و ارزشیابی. درنهایت، نتیجه ی تمامی تحلیل محتواهای انجام شده بر روی مقاله ها، در قالب الگو ارائه گردید. نتایج حاصله از اعتبار یابی درونی بر اساس نظر متخصصان نشان داده است که الگوی آموزشی ارائه شده بر مبنای یادگیری سیار، از اعتبار مناسب و خوبی برخوردار است و اثربخشی لازم را برای آموزش به بیماران دیابتی دارد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده پیشنهاد می شود مجریان این امر از یادگیری مبتنی بر موبایل در توانمندسازی و خود مراقبتی بیماران دیابتی به دلیل تسهیل در دسترسی بهره گیرند.
تأثیر آموزش مهارت های زندگی بر کاهش اعتیادپذیری دانش آموزان دوره متوسطه مدارس شاهد (فرزندان ایثارگران، شهدا و کارکنان نظامی) تبریز
منبع:
روانشناسی نظامی سال ۸ بهار ۱۳۹۶ شماره ۲۹
65 - 75
حوزههای تخصصی:
مقدمه: سوءمصرف مواد در نوجوانی یک نگرانی عمده درباره سلامت عمومی است که با انواع متعددی از اختلالات روانی از قبیل اختلالات افسردگی، اختلالات اضطراب، اختلال بیش فعالی- نقص توجه و اختلال سلوک همراه شده است. بنابراین، هدف پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی آموزش مهارت های زندگی در کاهش اعتیاد پذیری دانش آموزان پسر مدارس متوسطه شاهد بود. روش: روش تحقیق، شبه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه گواه است. جامعه آماری شامل پسران دبیرستانی مدارس شاهد شهر تبریز بود که با استفاده از روش نمونه گیری دردسترس، دو گروه به صورت کاملاً تصادفی و هر گروه شامل 30 نفر به عنوان گروه آزمایش و گروه انتخاب شدند.گروه آزمایش به طور منظم به مدت 8 جلسه در دوره آموزش مهارت های زندگی حضور یافتند و برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه پذیرش اعتیاد استفاده شد. نتایج: تجزیه وتحلیل داده ها بیانگر آن است که آموزش مهارت های زندگی باعث کاهش اعتیادپذیری در دانش آموزان می شود. بحث: مهارت های زندگی و ارتقای آن می تواند در پیشگیری از گرایش افراد به سوءاستفاده از مواد تأثیرگذار باشد.
مفهوم شناسی در مفاهیم دینی با رویکرد روان شناختی: مراحل و شیوه اجرا
حوزههای تخصصی:
مفهوم شناسی از حیطه های مهم و بنیادین برای علوم مختلف از جمله روان شناسی محسوب می شود. بازشناسی مفاهیم روان شناختی در متون دینی اسلام نیز یکی از این عرصه ها است که سنگ بنای پژوهش های روان شناسی اسلامی را تشکیل می دهد. هدف اصلی این مقاله ترسیم مراحل و شیوه اجرای پژوهش هایی است که به منظور استنباط، طبقه بندی و تحلیل مؤلفه های مفاهیم روان شناختیِ به کاررفته در منابع دینی فراهم می شوند. برای این هدف، مفاهیم کلیدی در فرآیند مفهوم شناسی توصیف و تبیین شدند. فرآیند مفهوم شناسی در سه مرحله جمع آوری مؤلفه های مفهومی، تجزیه و تحلیل مؤلفه های مفهومی و طبقه بندی تحلیل مؤلفه ها در ابعاد روان شناختی توصیف و تبیین شد. استنباط و جمع آوری مؤلفه های مفهومی بر اساس دو گونه از عناصر معنایی و عناصر تحقق مفهوم در ادبیات دینی بررسی شد. به عنوان شیوه تجزیه و تحلیل داده ها در فرآیند مفهوم شناسی، سه اقدام مرکزی سازی، نمایش و بررسی روایی محتوایی مؤلفه ها انجام شد. در نهایت، طبقه بندی مؤلفه ها در ابعاد جهت گیری ها، ویژگی های رفتاری، تجربه های درونی و کارکردهای روان شناختی به عنوان تجزیه و تحلیل دوم داده های مفهوم پژوهی تشریح شد.
راهکارهای درمان پرخاشگری از دیدگاه قرآن و روایات(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
منبع:
پژوهش در دین و سلامت دوره ۳ پاییز ۱۳۹۶ شماره ۴
117-127
حوزههای تخصصی:
سابقه و هدف: پرخاشگری یکی از ناملایمات جامعه ی امروزی است که می تواند دلایل بسیاری داشته باشد. قرآن کریم خشم را از صفات جاهلی می داند و در مقابل، کنترل آن را از ویژگی های متقین برمی شمرد. ازآنجایی که امروزه در بسیاری از انسان ها رفتارهایی مشاهده می شود که اطرافیانشان آن را پرخاشگری می نامند و به دنبال یافتن روش هایی برای درمان آن هستند؛ هدف این پژوهش نیز، یافتن راه حل مناسب قرآنی - روایی برای درمان پرخاشگری است. روش کار: این پژوهش که ازنوع توصیفی - تحلیلی است با رویکرد قرآنی - روایی به استخراج راه های مؤثر در درمان پرخاشگری ازجمله شناخت عوامل و راه های پیشگیری از بروز آن، راهکارهای مقابله با پرخاشگری دیگران و همچنین جلوگیری از عواقب سوء آن پرداخته است؛ برای جمع آوری اطلاعات پژوهش به بانک های اطلاعاتی مانند بانک نشریات کشور (magiran) و بانک نشریات جهاد دانشگاهی (SID) مراجعه شده است. در این پژوهش همه ی موارد اخلاقی رعایت شده است. علاوه براین، نویسندگان مقاله هیچ گونه تضاد منافعی گزارش نکرده اند. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که برای تأثیرگذاری بیشتر لازم است هر سه راهکار شناختی، رفتاری و عاطفی با هم و در کنار هم به کارگرفته شود تا بتوان تا حد زیادی به درمان پرخاشگری کمک کرد. نتیجه گیری: از نگاه دینی نخستین راهکار برای درمان پرخاشگری، راهکار شناختی است؛ که امروزه شناخت درمانی نیز نامیده می شود. با تغییر نگرش فرد، تبیین درست مفهوم پرخاشگری و بیان آثار و عواقب آن در کنار تغییر نوع نگاه فرد به خود، جهان هستی و دیگران در سایه ی توحیدمداری، می توان شخص را به شناختی درست رهنمون کرد و او را از ورطه ی پرخاشگری نجات دارد. در گام بعدی لازم است از طریق راهکارهای عاطفی و رفتاری به شخص کمک کرد تا این شناخت به عمل درآید و در او نهادینه شود.
تبیین مفهومی و فرآیندی استعداد بر اساس منابع اسلامی
حوزههای تخصصی:
در نظام تربیتی اسلام که هدفش به کمال رساندن انسان است، تربیت و پرورش، چیزی جز شکوفاکردن استعدادهای درونی، که به صورت بالقوه در انسان وجود دارد، نیست. این پژوهش به منظور بررسی تحلیل مفهومی و فرآیندی استعداد بر اساس منابع اسلامی طراحی شد. روش این پژوهش توصیفی تحلیلی است. یافته های پژوهش نشان داد واژه «استعداد» به معنایی که امروزه در متون روان شناسی و علوم تربیتی بدان پرداخته می شود، در منابع دینی به کار نرفته است، اما برخی مفاهیم و مضامین دینی، به موضوع استعداد و فرآیند تحول آن اشاره دارد. طبق یافته های این پژوهش، استعداد با نگاه دینی، مجموعه ای از توانایی ها، قابلیت ها و ظرفیت های طبیعی انسان است که در زمینه ای خاص آشکار شده و زمینه ساز فضایل اخلاقی است و در جهت کمال و شکوفایی انسان قرار می گیرد. همچنین، یافته ها نشان داد در تبیین فرآیندی سازه دینی استعداد، سه مفهوم «فطرت»، «ابتلا» و «کمال»، نقش اساسی دارند و فرآیندی که از فطرت آغاز می شود با مداخله ابتلائات، به کشف استعداد منجر می گردد و در رهگذر کسب فضایل اخلاقی، فرد را به شکوفایی و کمال می رساند.
شاخص های الگوی مواجهه با مشکلات اقتصادی در سبک زندگی اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
در سال های اخیر مشکلات اقتصادی در بسیاری از مناطق ایران اسلامی افزایش یافته است و یکی از مهم ترین مسائل بسیاری از خانواده ها، نحوه مواجهه با مشکلات مالی است. هدف این پژوهش، تدوین الگوی مواجهه با مشکلات اقتصادی در سبک زندگی اسلامی است. بدین منظور، کلیدواژه های معیشت، رزق و فقر در قرآن و کتب حدیثی کافی، بحارالانوار و وسائل الشیعه و مقالات مرتبط با کلیدواژه های روزی، مشکلات اقتصادی، مالی، اسلامی در پایگاه داده های گوگل اسکالر، نورمگز و SID جست وجو شد و شاخصه های الگوی مواجهه با مشکلات اقتصادی جمع آوری و دسته بندی شد. جست وجو و جمع آوری شاخصه ها تا اشباع اطلاعات ادامه یافت. یافته های پژوهش نشان داد، شاخص های مدل مواجهه با مشکلات مالی در سبک زندگی اسلامی شامل بهره مندی از عوامل افزایش رزق، اجتناب از عوامل کاهش رزق، به کارگیری رویکرد مسئله مدار معنوی و به کارگیری رویکرد هیجان مدار معنوی می باشد. دستاوردهای این پژوهش بستر مناسبی برای تدوین پرسش نامه جهت ارزیابی سبک های مواجهه با مشکلات اقتصادی با رویکرد اسلامی را فراهم کرده است. همچنین، تدوین و ارائه بسته های آموزش در جهت تعمیق مواجهه با مشکلات اقتصادی بر اساس سبک زندگی اسلامی را تسهیل کرده است.