درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: کسب وکار کتاب از دیگر کسب وکارها متفاوت است. کتاب ها محصولات نامطمئنی هستند که با شکست بالا در پیدا کردن مخاطبان مواجه اند و تنها درصد کوچکی از آن ها به فهرست خرید مشتریان راه پیدا می کنند. از این رو، چنین کسب وکارهایی همواره باید به دنبال راهبردهای کم هزینه و نوآور برای جلب نظر مشتریانشان باشند. بازاریابی محتوایی یکی از این راهبردهاست که با وجود اهمیت آن برای دستیابی به مخاطبان، اثربخشی آن در حوزه کتاب کمتر بررسی شده است. این مطالعه با هدف بررسی اثربخشی بازاریابی محتوایی بر افزایش فروش برخط کتاب در سطح یک مؤسسه انتشاراتی انجام شده است. روش شناسی: این مطالعه یک پژوهش کاربردی است و به لحاظ رویکرد، کیفی است که با استفاده از روش مطالعه موردی انجام شده است. راهبرد بازاریابی محتوایی در سطح یک مؤسسه انتشاراتی به مدت شش ماه اجرا و اثربخشی آن در افزایش فروش برخط کتاب مورد ارزیابی قرار گرفت. به این منظور از میان بنگاه ها، مؤسسات و کسب وکارهای فعال در زمینه نشر کتاب چاپی فارسی در حوزه های فرهنگی و هنری شهر تهران، مؤسسه انتشاراتی آبان به روش هدفمند و قضاوتی به عنوان مورد مطالعه انتخاب شد. برای گردآوری داده ها از مشاهده و تراکنش های فروش برخط استفاده شد. یافته ها: یافته های حاصل از به کارگیری بازاریابی محتوایی، افزایش 6/3 درصدی فروش برخط کتاب را نسبت به وضعیت پیشین نشان داد. این بدان معناست که فعالیت های بازاریابی محتوایی در متقاعد کردن مخاطبان به خرید در مدت زمان کوتاه تا حدودی اثربخش بوده است. با این حال، این احتمال نیز وجود دارد که افراد تحت تأثیر عوامل مختلف تصمیم گرفته باشند خرید غیر برخط خود را افزایش دهند. این امر با توجه به رفتار مصرف کننده در محیط های برخط قابل توجیه است. به این معنا که افراد در محیط های برخط به کالایی علاقه مند می شوند؛ اما تصمیم می گیرند به شکل فیزیکی آن را تهیه کنند . نتیجه گیری: چنانچه بازاریابی محتوایی به عنوان تلاش طولانی مدت در نظر گرفته شود؛ با به کارگیری و یکپارچه سازی آن با دیگر فعالیت های بازاریابی نتایج بهتری فراهم می کند.

یکی از معیارهای سنجش میزان پیشرفت در هر جامعه، نشر کتاب است. میزان نشر کتاب، معمولاً محک مناسبی برای نشان دادن رشد و توسعه علمی، فرهنگی، اقتصادی و ... یک جامعه است. نگاهی به وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری نشان می دهد که همواره در افت و خیزهای فراوان بوده و کمتر روی آرامش به خود دیده است. هدف: در این پژوهش، دسترسی به اطلاعاتی درباره وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری و سیر تحول آن در سال های بعد از انقلاب اسلامی مهم ترین هدف است. استخراج و به دست آوردن آمار کتب منتشرشده به زبان ترکی آذری در 40 سال اخیر، به نتایج قابل توجهی منتج شده است. به طور کلی در این پژوهش پرسش اصلی مطرح شده عبارت است از این که وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری در سال های مورد پژوهش از نظر شمارگان، سال نشر و موضوع چگونه است؟ روش: پژوهش حاضر از نقطه نظر هدف بنیادی و از نظر روش انجام، روش استنادی و کتاب سنجی با استفاده از آمار توصیفی است. جامعه آماری پژوهش حاضر، تعداد 4690 عنوان کتاب به زبان ترکی آذری که در فاصله سال های 1358 تا 1397 در کل کشور چاپ و منتشر شده اند، است. مشخصات این کتاب ها با مراجعه به بانک های اطلاعاتی معتبر مانند خانه کتاب و کتاب شناسی ملی ایران به دست آمده است. در کنار آن ها، برای دستیابی به مشخصات همه کتاب های منتشر شده به زبان ترکی آذری، به کتاب شناسی های معتبر که توسط کتاب شناسان بنام در طی سالیان گذشته تهیه و تدوین شده اند، مراجعه گردیده است. با توجه به ماهیت موضوع پژوهش برای بررسی وضعیت نشر کتاب به زبان ترکی آذری بین سال های 1358- 1397 از روش استنادی و کتاب سنجی با استفاده از آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد که بیشترین کتاب منتشرشده به زبان ترکی آذری به سال 1397، به تعداد 374 عنوان مربوط می شود و کمترین آن به تعداد 8 عنوان در سال 1371 است. از مجموع کتاب های مذکور تعداد 3377 عنوان تألیفی است. ناشران شهر تبریز با انتشار 1707 عنوان کتاب به زبان ترکی آذری در رتبه اول قرار دارند. تعداد 3404 عنوان چاپ اول هستند. تعداد کتاب های تک زبانه (ترکی آذری) 4356 عنوان بوده و تنها 334 عنوان کتاب به دو یا چند زبان منتشر شده است. بیشتر کتاب های منتشر شده به زبان ترکی آذری مربوط به موضوع ادبیات است. شیب تند نزولی متوسط شمارگان کتاب، تعداد آن را به عدد سه رقمی رسانده است که کمترین تعداد متوسط شمارگان به سال 1397 مربوط می شود که به تعداد 665 نسخ است. در همه سال های مورد پژوهش، متوسط قیمت کتاب رو به افزایش بوده است. آمار موجود نشان می دهد که در سال های مورد پژوهش، به طور متوسط سالانه تعداد کمتر از 120 عنوان کتاب به زبان ترکی آذری منتشر شده است. اصالت/ ارزش: بررسی منابع و پژوهش های مختلف نشان داد که تاکنون پژوهشی در ارتباط با موضوع مورد پژوهش انجام نیافته است. یافته های این پژوهش می تواند در تصمیم گیری ها و سیاست گذاری های آتی در زمینه انتشار کتاب به زبان ترکی آذری مفید باشد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر مقایسه توان مدیریتی مدیران کتابخانه های دانشگاهی و عمومی شهر تهران بر اساس رشته تحصیلی است. روش: پژوهش حاضر از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ نحوه گردآوری و تحلیل داده ها از نوع پیمایشی است. جامعه پژوهش شامل همه کارمندان شاغل در کتابخانه های عمومی شهر تهران (وابسته به نهاد کتابخانه های عمومی کشور و سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران) و کتابخانه های دانشگاه های دولتی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری شهر تهران به تعداد 780 نفر بود که 256 نفر (100 نفر کتابدار عمومی و 156 نفر کتابدار دانشگاهی) به عنوان نمونه انتخاب شد. داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته که بر اساس پرسشنامه امیری (1385) تهیه شده بود گردآوری شد و پایایی و روایی آن بررسی و تأیید گردید. در نهایت 196 پرسشنامه تکمیل شده دریافت گردید و از نرم افزار اس .پی.اس.اس برای تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که از نظر کتابداران، بین مهارت های عمومی مدیریت در مدیران کتابدار و غیرکتابدار تفاوت معناداری وجود دارد و مدیران دارای تخصص کتابداری و اطلاع رسانی از نظر کتابداران عملکرد بهتری نسبت به مدیران فاقد تخصص کتابداری و اطلاع رسانی داشته اند. همچنین بین توان مدیریتی مدیران کتابخانه ها بر اساس جنسیت و نوع کتابخانه نیز تفاوت معناداری وجود داشت و از نظر کتابداران، مدیران زن نسبت به مدیران مرد و مدیران کتابخانه های عمومی نسبت به مدیران کتابخانه های دانشگاهی عملکرد بهتری داشته اند. اصالت/ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن عملکرد بهتر کتابداران متخصص کتابداری و اطلاع رسانی نسبت به کتابداران متخصص در رشته های دیگر از نظر کتابداران است.

هدف: سازماندهی دانش نگرشی نوین در سازماندهی منابع است که رویکرد معنایی به این حوزه بخشیده است. این مقاله با هدف بررسی تغییرات صورت گرفته در بینش و معرفت شناختی حوزه سازماندهی طی دوره های زمانی به نگارش در آمده است تا مشخص شود که آیا حرکت و پیشرفت سازماندهی دانش مبتنی بر پارادایم [1] های علمی است؟ این تغییرات با تاثیرپذیری از دیدگاه پارادایمی به سازماندهی اطلاعات و دانش مورد تحلیل قرار گرفته است. روش شناسی: روش این پژوهش به صورت مروری تاریخی انجام شده است. بررسی های انجام شده در متون مختلف با تکیه بر نظریه توماس کوهن صورت گرفته است. از مطالعه و بررسی پژوهش های صورت گرفته توسط متخصصان حوزه سازماندهی برای دستیابی به روند شکل گیری سازماندهی اطلاعات و دانش استفاده شده است. تقسیم بندی های تاریخی بر اساس دیدگاه اسمیراگلیا در حوزه سازماندهی دانش انجام گرفته است. یافته ها: پیشرفت های فناوری اطلاعات در تأمین ابزارها و رویکردهای فلسفی به لحاظ تأمین هستی شناختی سازماندهی دانش بر رویکرد سازماندهی منابع اطلاعاتی تاثیرگذار بوده است. نتایج: سازماندهی دانش دارای حرکتی پارادایمی است. پارادایم های مبتنی بر رویکردهای فلسفی از جمله عمل گرایی و تجربه گرایی بر سازماندهی اطلاعات تاثیر بسزایی گذاشته است. این تغییرات رویکردهای فلسفی به همراه تغییرات فناوری های مورد استفاده در سازماندهی اطلاعات، پارادایم هایی را در زمینه سازماندهی منابع به وجود آورده است. گرایش به سازماندهی دانش در قرن 21 از نتایج تغییر پارادایم در این زمینه است. [1] paradigm

هدف: پژوهش حاضر، با هدف کشف مؤلفه های مدیریت دانش مؤثر بر استارت آپ های حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی صورت گرفت. روش پژوهش : پژوهش در دو بخش کیفی (فراترکیب و دلفی) و کمی (تحلیل عاملی اکتشافی) صورت گرفت؛ ابتدا مؤلفه های مدیریت دانش برای استارت آپ ها با روش فراترکیب شناسایی گردید و مؤلفه های شناسایی شده از طریق روش دلفی احصا شد. به منظور تلخیص و دسته بندی مؤلفه ها از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. جامعه آماری در بخش دلفی 30 نفر از صاحبنظران حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی و مدیریت دانش، رشته مدیریت و برخی شرکت های مرتبط با استارت آپ های در زمینه علم اطلاعات و دانش شناسی بودند و در بخش اکتشافی نیز از نظرات 300 نفر از مدیران و کارشناسان استارت آپ ها در این حوزه بهره برده شد. ابزار پژوهش پرسشنامه محقق ساخته بود. برای تحلیل داده ها از آزمون های توصیفی میانگین، انحراف معیار، آزمون بارتلت و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان می دهد که مؤلفه های مدیریت دانش استارت آپ های رشته علم اطلاعات و دانش شناسی در نه مؤلفه اصلی شامل: شناسایی دانش، خلق دانش، ساماندهی دانش، ارائه دانش، تسهیم دانش، کاربست دانش، توسعه دانش، تغییر دانش و حفاظت از دانش قرار می گیرند، که جمعاً 70/096 درصد از واریانس مدیریت دانش استارت آپ های رشته علم اطلاعات و دانش شناسی را تبیین می کنند. بر اساس نتایج تحلیل عاملی اکتشافی، مؤلفه های کاربست دانش، تسهیم دانش و خلق دانش به ترتیب مهمترین مؤلفه های مدیریت دانش در استارت آپ های علم اطلاعات و دانش شناسی هستند. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش می تواند به عنوان الگویی برای پیاده سازی مدیریت دانش استفاده شده و بدین ترتیب زمینه را برای رشد و توسعه هرچه بیشتر این گونه استارت آپ ها را فراهم کرد.

هدف: پذیرش اصالت مناظر فرهنگی بومی ناظر بر پیوستگی هویت ما با سرزمین، نمادها، ارزش ها و نظام باور ساکنان بومی است. فرض بر این است که کتابخانۀ عمومی نقش مهمی در حفاظت از این اصالت دارد. هدف پژوهش حاضر آزمودن این پیش فرض بر اساس نظرات مدیران مرکزی و منطقه ای نهاد کتابخانه های عمومی در ایران است. روش : این یک پژوهش کیفی بر مبنای تحلیل محتوای جهت دار است که داده های آن با استفاده از روش مصاحبۀ نیمه ساختاریافته گردآوری شده است. نمونۀ جامعۀ پژوهش عبارت است از نمونه ای هدفمند از مدیران ارشد و میانی نهاد کتابخانه های عمومی کشور از استان های تهران، مازندران و بندرعباس. داده های گردآوری شده بر اساس نظریۀ اصالت مناظر فرهنگی بومی اندروز و باگی تحلیل شد. یافته ها: اصالت مناظر فرهنگی بومی و نقش کتابخانه های عمومی در حفاظت از این اصالت مورد تأیید شرکت کنندگان این پژوهش قرار گرفت. از جمله مقولاتی که نشان از اهمیت حفظ و پاسداشت اصالت مناظر فرهنگی بومی دارد، ضرورت توجه به آثار نویسندگان بومی، حفظ اشیای فرهنگی تاریخی ، برپایی نمایشگاه ها و فستیوال های منطقه ای، و قدردانی از سازندگان و اهداکنندگان آثار هنری بومی قابل ذکر است. بااین حال، بررسی نظرات شرکت کنندگان نشان داد که کتابخانه های عمومی نقش فعال و روشنی در حفاظت از مناظر فرهنگی بومی مناطق بررسی شده نداشته اند. اصالت/ارزش: اصالت مناظر فرهنگی بومی بر پیوستگی ناگزیر هویت و دانش بومی با سرزمین و میراث مادی و فرهنگی تأکید می کند. اگرچه توجه به اصالت مناظر فرهنگی بومی مجرای درک محیطی و نیز نوعی سپر بازدارنده در مواجهه با رویدادهای جاری و آتی است، بااین حال نقش کتابخانه های عمومی در مناطق بررسی شده نقشی غیرفعال و کم رنگ داشته اند. درمان کسالت موجود در بدن کتابخانه های عمومی ایران می تواند مدنظر سیاست گذاران باشد.

مقدمه: دانش بومی،دانش محلی، سنتی یا قومی است که ماهیت آن تجربی،شفاهی وذهنی است. تدوین آن دشوار است چرا که دانشی ضمنی و پنهان است با ظهور علم نوین و پیشرفت جوامع مورد غفلت قرار گرفته و در معرض نابودی است. این جنوبی در کتابخانه های روستایی انجام گرفت مطالعه با هدف پیشنهاد و ارائۀ الگویی به منظور مستندسازی، حفظ و اشاعۀ دانش بومی روستاییان خراسان. روش شناسی: این مطالعۀ کیفی به روش نظریۀ زمینه ای انجام شد. داده ها به کمک ابزار مصاحبۀ نیمه ساختاریافته از نمونه ها گردآوری شد. نمونه را بیست مرد و ده زن روستایی، هشت کتابدار و سه نفر مطلع از دانش بومی استان خراسان جنوبی تشکیل داد. روایی پژوهش به کمک بازخورد همتایان و توضیح مفصل و غنی و داوران بیرونی تأیید شد. پایایی پژوهش نیز از طریق تصویربرداری و ضبط صدا و یاداشت برداری واژه به واژه با آوانگاری تقویت شد. یافته ها: یافته ها نشان داد سازمان های بسیاری می توانند به منظور حفظ و اشاعۀ دانش بومی فعالیت کنند. دراین میان، کتابخانه های روستایی می توانند در بین سازمان ها نقش مؤثری ایفا کنند؛ چون نزدیکترین مراکز دانش در روستا هستند و با ایجاد انگیزه و افزایش مهارت های تخصصی، فنی، پژوهشی و کلامی به کتابداران و همچنین با مستندسازی دانش بومی به هر دو صورت رقومی و چاپی می توانند در نقش هماهنگ کننده ظاهر شوند. نتیجه گیری: شیوه نامۀ به دست آمده مهم ترین نتیجۀ حاصل از این پژوهش بود. این شیوه نامه بر چهار اصل تخصص، تعهد، تعامل و تعادل استوار است. از طریق این شیوه نامه، ده مرحلۀ شناسایی، انتخاب، یادگیری، ارتباط، اقدام، پیاده سازی، بازبینی، ثبت، سازماندهی و دسترسی، به منظور مستندسازی، حفظ و اشاعۀ دانش بومی روستاییان به کتابخانه های کتابخانۀ روستاییروستایی خراسان جنوبی ارائه داده شده است.

هدف این مطالعه بررسی رابطه ی سواد اطلاعاتی با خلاقیت دانشجویان دانشگاه پیام نور لرستان بود. حجم نمونه مطالعه حاضر شامل 210 نفر دانشجوی دختر و پسر بود که در سال تحصیلی 93-92 مشغول به تحصیل بودند و به روش تصادفی طبقه ای نسبتی انتخاب شدند. این پژوهش به روش پیمایشی و از نوع مقطعی انجام یافته و داده های تحقیق با استفاده از پرسشنامه تدوین شده بر اساس 22 شاخصه ی برآیندی در ذیل 5 استاندارد مندرج در استاندارد قابلیت های سواد اطلاعاتی برای آموزش عالی (ACRL، 2000) و مقیاس زمینه یابی مداد کاغذی سنجش خلاقیت (MPPT) تورنس به ترتیب با پایایی 97/0 و 93/0 در آلفای کرونباخ، گردآوری شده است. جهت تحلیل داده های به دست آمده از نرم افزار SPSS20 و آزمون پیر سون استفاده شد. بر اساس یافته های پژوهش بین مؤلفه های سواد اطلاعاتی (احساس نیاز به اطلاعات، توانایی جمع آوری اطلاعات، توانایی ارزیابی و تجزیه و تحلیل اطلاعات، کاربرد صحیح و موثر اطلاعات، آگاهی از مسائل اخلاقی و قانونی و دسترسی به اطلاعات) و خلاقیت رابطه ی معنی داری وجود دارد. از نتایج این تحقیق می توان برای بهبود خلاقیت و مهارت های سواد اطلاعاتی دانشجویان استفاده نمود.

داده هوشمند، ماده خام بسیاری از فعالیت ها نظیر اتوماسیون ، سیستم های هوشمند، هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی چهارم است . با توجه به اهمیت و کارایی داده های هوشمند، هدف این مطالعه تحلیل سیستمی و بررسی هرگونه الگوهای احتمالی تمامی پژوهش هایی است که از سال 1980 تا پایان سپتامبر 2017 در این حوزه منتشر شده اند. مقالات با بهره گیری از مدل جست وجوی «وینر، آمیک و لی» در سال 2008 و جست وجوی نظام مند در بانک اطلاعاتی «وب آوساینس» استخراج و 220 مقاله به عنوان جامعه نهایی این پژوهش انتخاب و با هدف تعیین نویسندگان، اهداف، جوامع، کشورها و دانشگاه ها، حامیان مالی، سال، محمل انتشار، وضعیت استناد، کلیدواژه ها، موضوع، قالب و زبان و وضعیت چندنویسندگی بررسی شده اند. یافته ها نشان می دهند که « سن سومیا» (63/3 درصد) بیشترین تعداد مقاله در این حوزه را داشته است. هدف 72/47 درصد از مقالات، کاربردهای داده هوشمند بود و 54/84 درصد بر جوامع غیرانسانی مطالعه کرده اند . آمریکا با (63/33 درصد)، دانشگاه پرینستون با (18/3 درصد)، و بنیاد ملی علوم طبیعی چین با (72/2 درصد) به ترتیب، نخستین کشور، دانشگاه، و مؤسسه با بیشترین تعداد مقالات در این حوزه بوده اند. بیشتر پژوهش های این حوزه (9/20 درصد) در سال 2016 انجام شده و نشریه «همایش های آی تریپل اِی در ارتباطات رایانه ای» بیشترین مقالات این حوزه (18/3 درصد) را منتشر کرده است. متوسط دریافت استناد 4/4 استناد بوده و کلیدواژه «سیستم« (18/3 درصد) بیشترین فراوانی را داشته است. 54/39 درصد مقالات منتشرشده مربوط به حوزه علوم رایانه و 18/98 درصد مقالات به زبان انگلیسی بوده است. 52/64 درصد مقالات در قالب همایش منتشر شده، 90/5 درصد مقالات به صورت تک نویسنده و 94 درصد آن ها به صورت چندنویسنده نگاشته شده اند. نتایج نمایانگر روزآمدی، تنوع، و گستردگی مؤلفه های مورد بررسی در این پژوهش است.

هدف: با توجه به ساختار بازار و ویژگی های کالای اطلاعاتی، روش های معمول قیمت گذاری برای کالاهای اطلاعاتی مفید نیست. بنابراین، راهبردهایی باید اتخاذ شود که متناسب با ویژگیهای این کالای خاص باشد. هدف این مقاله، معرفی و تشریح راهبردهای مناسب برای قیمت گذاری کالای اطلاعاتی است. روش شناسی: مقاله حاضر، یک مقاله ی نظری است که با استفاده از روش کتابخانه ای انجام شده است. نتیجه: به نظر می رسد راهبردهای تبعیض قیمتی و فروش بسته ای برای کالای اطلاعاتی بسیار کارا باشد. تبعیض قیمتی و انواع آن شامل تبعیض قیمت درجه اول، تبعیض قیمت درجه دوم و تبعیض قیمت درجه سوم؛ همچنین فروش بسته ای و انواع آن شامل فروش بسته ای بدون هزینه نهایی و فروش بسته ای با هزینه نهایی، مباحث این مقاله را تشکیل می دهند. چنین نتیجه گیری می شود که اگر راهبردهای گفته شده به درستی اجرا شوند، حداکثر سود برای تولیدکننده و حداکثر مطلوبیت برای مصرف کننده حاصل می شود و بازار کالای اطلاعاتی به بازاری کارا از نظر اجتماعی تبدیل می شود. اصالت/ ارزش: این مقاله به طور تفصیلی به مبحث راهبردهای قیمت گذاری کالای اطلاعاتی پرداخته است. بنابراین، می تواند مورد توجه متخصصان علم اطلاعات، تولیدکنندگان کالای اطلاعاتی و علاقمندان اقتصاد اطلاعات قرار گیرد.

هدف: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان همخوانی بین کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی پایگاه های اطلاعاتی است. پایگاه های اطلاعاتی محتوای موضوعی مدارک خود را با استفاده از واژگان زبان طبیعی یا زبان کنترل شده، در فیلدهای کتابشناختی مشخصی که همراه با سایر اطلاعات کتابشناختی مدرک همراه است، نمایان می کنند که اصطلاحات پیشنهادی مقالات نامیده می شوند. روش: این پژوهش از نوع کاربردی است و به روش تحلیل محتوا انجام گرفته است. جامعه آماری این پژوهش، پایگاه های اطلاعاتی ابسکو و آی تریپل ای بودند که تراکنش های ثبت شده طی یک دوره سه ماهه مورد بررسی قرار گرفتند. یافته ها: یافته ها نشان دادند که در هر دو پایگاه اطلاعاتی، همخوانی کامل کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی آزاد از اصطلاحات پیشنهادی کنترل شده پایگاه ها بیشتر بود. حال آنکه میزان همخوانی نسبی کلیدواژه های جستجوی کاربران با اصطلاحات پیشنهادی کنترل شده بیش از اصطلاحات پیشنهادی آزاد بود. همچنین بین میزان همخوانی کلیدواژه های جستجوی کاربران با هریک از انواع اصطلاحات پیشنهادی، تفاوت معناداری مشاهده شد. نتایج نشان دادکه این اصطلاحات توانمندی بالایی برای به کارگیری در نمایه سازی منابع، انتخاب اصطلاحات اصطلاحنامه ها و منبع انتخاب کلیدواژه های جستجو در فرایند توسعه جستجو دارند. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله در نشان دادن ارزش کلیدواژه های آزاد در جستجوی متون از طریق وبگاه ها و لزوم توجه بیشتر به آنها در نمایه سازی خودکار و نیمه خودکار متون در پایگاه های اطلاعاتی است.

هدف: هدف این پژوهش مطالعه راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات توسط دانشجویان دانشگاه شاهد است. لذا در این پژوهش، تبیین ابعاد راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات میان دانشجویان دانشگاه شاهد و نیز اعتبار سنجی ابزاری برای اندازه گیری این راهبردها پیگیری می شود. روش شناسی: این پژوهش از نوع پیمایشی است. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه شاهد است که 386 نفر از آنها به صورت تصادفی انتخاب شده اند. برای گردآوری داده ها در این پژوهش از پرسشنامه اصلاح شده راهبردهای فراشناختی مهارت های جستجوی کتابخانه ای و برای تجزیه وتحلیل اطلاعات از نرم افزار اس پی اس اس (SPSS) و آموس (AMOS) استفاده شده است. یافته ها: یافته ها نشان داد که آگاهی، برنامه ریزی، راهبرد شناختی، خطازدایی و خودکنترلی از مهمترین ابعاد راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات دانشجویان دانشگاه شاهد است و تمامی ابعاد رابطه مثبت و معنی داری با هم داشته و از وضعیت مطلوبی برخوردار هستند. همچنین مقایسه راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد، نشان داد که ابعاد برنامه ریزی، شناختی و خودکنترلی در دانشجویان ارشد به طور معناداری بیشتر از دانشجویان کارشناسی است. نتیجه : نتایج نشان داد که راهبردهای فراشناختی جستجوی اطلاعات در میان دانشجویان دانشگاه شاهد دارای ابعاد گوناگونی است. افزون بر این، نتایج نشان داد که روایی و پایایی ابزار بررسی شده برای اندازه گیری این ابعاد قابل دفاع می باشد؛ از آن رو که راهبردهای فراشناختی در موفقیت فرآیند جستجو اثرگذار است و باید زمینه های لازم برای تقویت این راهبردها از طریق آموزش فراهم شود.

هدف: پژوهش حاضر، با هدف ارزیابی کارآمدی موتورهای کاوش فارسی پارسی جو، یوز و ریسمون انجام گرفت.روش: این پژوهش از نوع کاربردی ارزیابانه بود. جامعه این پژوهش از سه بخش موتورهای کاوش فارسی، وظایف کاری شبیه سازی شده (سرعنوان موضوعی) و مشارکت کنندگان (دانشجویان) تشکیل شده است. در این پژوهش سه موتور کاوش پارسی جو، یوز و ریسمون برای ارزیابی انتخاب شدند. همچنین تعداد 32 سرعنوان موضوعی از فهرست سرعنوان موضوعی فارسی  انتخاب و سپس بر اساس آن ها، وظایف کاری شبیه سازی شده تدوین گردید و از 192 نفر از دانشجویان دانشگاه فردوسی مشهد خواسته شد تا نیاز اطلاعاتی حاصل از وظایف کاری شبیه سازی شده را در موتورهای کاوش مربوط جستجو، سپس نشانی اینترنتی مرتبط را کپی و در فرم جستجو ثبت نمایند. در نهایت هرچه یک نشانی اینترنتی به دفعات بیشتری از سوی دانشجویان به عنوان وبگاه مرتبط تشخیص داده می شد، نمره ربط بیشتری به آن اختصاص می یافت.یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که سه موتور کاوش پارسی جو، یوز و ریسمون در معیار دقت و سود تجمعی نرمال شده تفاوت معنی داری با هم داشتند، اما در معیار بازیافت تفاوت معنی داری بین سه موتور کاوش مشاهده نشد. یافته های کلی پژوهش نیز نشان داد که کارآمدی موتورهای کاوش مورد بررسی تفاوت معنی داری باهم داشتند.نتیجه گیری: هرکدام از موتورهای کاوش پارسی جو، یوز و ریسمون سیاست ها و قابلیت ها و راهبرد خاص خود را دارند. از این رو به کاربران پیشنهاد می شود که جستجوهای خود را در دو موتور کاوش پارسی جو و یوز انجام دهند، همچنین لزوم بازنگری در تجهیزات سخت افزاری، الگوریتم بازیابی، رابط کاربری و شیوه نمایش اطلاعات در موتورهای کاوش پارسی جو، یوز و ریسمون احساس می شود.

مقدمه: نگرش گروه های مختلف افراد جامعه در باره کتابخانه های عمومی از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا بر تصمیم آنان در استفاده یا عدم استفاده از کتابخانه های عمومی تأثیر می گذارد. هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه بین برخی از ویژگی های جمعیت شناختی مردم اهواز و دیدگاه آنان در باره منزلت کتابخانه های عمومی است. روش : پژوهش حاضر از نوع توصیفی-تحلیلی است و با روش پیمایشی و استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته اجرا شده است. با مراجعه پژوهشگر به مناطق تعیین شده به صورت تصادفی وتوزیع پرسشنامه به صورت حضوری 410 نفر از شهروندان اهوازی مورد پیمایش قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از آزمون تی تک نمونه، آزمون تی برای دو نمونه مستقل، تحلیل واریانس یک راهه و کولموگروف-اسمیرنف استفاده شد. یافته ها: نگرش کلی مردم اهواز نسبت به کتابخانه های عمومی مثبت و "به نسبت مطلوب" است. ارزش اجتماعی– فرهنگی کتابخانه های عمومی بالاترین میانگین و امکانات و تجهیزات آن ها پایین ترین میانگین را به دست آوردند. دیدگاه گروه های مختلف سنی و گروه های دارای وضعیت اقتصادی-اجتماعی متفاوت با یکدیگر تفاوت معنادار داشت. بین افراد با گروه های تحصیلی مختلف از لحاظ "نگرش کلی" نسبت به کتابخانه های عمومی تفاوت معنا داری وجود ندارد. از میان پنج متغیر مورد مطالعه، متغیر کتابخانه به عنوان" مکانی با ارزش اجتماعی – فرهنگی" با میانگین 70/3 بالاترین میانگین را کسب نمود. بحث و نتیجه گیری: استفاده بیشتر از فناوری های جدید ارتباطی و اطلاعاتی، کتابخانه های عمومی را قادر خواهد ساخت تا ضمن حفظ ارزش های سنتی، با به کارگیری نوآوری های فنّی در رقابت با حضور سایر رسانه ها همچنان جایگاه اجتماعی خود را حفظ کنند. حضور فیزیکی یا مجازی اقشار مختلف جامعه در عرصه کتابخانه های عمومی منجر به توسعه تعامل های گروهی و اعتماد افراد به یکدیگر و در نتیجه افزایش سرمایه اجتماعی جامعه خواهد شد. یکی از محدودیت های پژوهش حاضر عدم امکان تعمیم یافته ها به سایر انواع کتابخانه ها و نیز سایر جوامع است.

هدف:شناسایی، تحلیل، و تبیین عوامل اثرگذار در کارآفرینی دانشجویان علم اطلاعات و دانش شناسی. روش شناسی:در این پیمایش، پرسشنامه ای ساختاریافته در دو بخش مشخصات جمعیت شناختی (6 متغیر) و عوامل اثرگذار در کارآفرینی (24 متغیر) طراحی شد و در اختیار همه دانشجویان دوره دکترای علم اطلاعات و دانش شناسی قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها و استخراج سازه های زیربنایی از فن تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد. یافته ها:پنج عامل با مقدار ویژه بالای یک احصاء شد که تحت عناوین ""مهارت افزایی""، ""محتوایی""، ""آموزشی""، ""ترویجی""، و ""پشتیبانی"" نامگذاری شدند. پنج عامل احصاء شده در مجموع 66/74% از واریانس عوامل مؤثر در کارآفرینی دانشجویان علم اطلاعات و دانش شناسی را تبیین کردند. نتیجه گیری:توجه برنامه ریزان درسی و مدیران گروه های آموزشی علم اطلاعات و دانش شناسی به پنج عامل احصاء شده می تواند توان کارآفرینی دانشجویان علم اطلاعات و دانش شناسی را افزایش داده و سبب رونق کارآفرینی در رشته شود.

هدف این پژوهش مطالعه وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی با توجه به متغیرهای جمعیت شناختی است. این پژوهش کاربردی و کمی به روش پیمایشی انجام شد. ابزار اندازه گیری پژوهش، خرده مقیاس اعتیاد به شبکه های اجتماعی، از پرسشنامه ارسلان و کریک (2013) بود. پایایی ابزار بر اساس آلفای کرونباخ 932/0 بود. روایی محتوایی با نظر متخصصان و روایی سازه بر اساس تحلیل عاملی محاسبه شد. جامعه آماری پژوهش، 4771 دانشجوی کارشناسی دانشگاه شهید مدنی آذربایجان و نمونه مورد مطالعه 368 مورد بود که به روش نمونه گیری طبقه-ای تصادفی انتخاب شدند. در تحلیل های آمار توصیفی و استنباطی از نرم افزار اس پی اس اس استفاده شد. بر اساس آزمون پیرسون، رابطه بین وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی و میزان استفاده از اینترنت و شبکه های اجتماعی با اطمینان 99 درصد مثبت و معنی دار بود. بر اساس آزمون تی مستقل تفاوت معنی داری در میانگین وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی برحسب نوع اقامت آنان (زندگی با خانواده و خوابگاه) وجود داشت. بر اساس آزمون تحلیل واریانس وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی برحسب حوزه تحصیلی با اطمینان 95 درصد معنی دار بود. وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی در حد متوسط بود. دانشجویانی که استفاده روزانه بیشتری از اینترنت و شبکه های اجتماعی داشتند، وابستگی بیشتری نیز به این شبکه ها نشان دادند. وابستگی دانشجویان به شبکه های اجتماعی با سطوح پیشرفت تحصیلی متفاوت، تقریبا مشابه بود. وابستگی به شبکه های اجتماعی در میان دانشجویان ساکن در خوابگاه و دانشجویان حوزه علوم انسانی بیشتر بود.

سواد اطلاعاتی و قابلیت های آن در محیط کار، معیار مهم سنجش نیروی کار است. از طرفی، مدل ها و تعاریف ارائه شده از سواد اطلاعاتی، قابل تعمیم به بافت های مختلف نیستند. طراحی نرم افزار کتابخانه یکی از مشاغلی است که به طور مستقیم با مهارت های کامپیوتری و سواد اطلاعاتی ارتباط دارد. رکن اصلی در فرآیند طراحی نرم افزار کتابخانه، نیروی انسانی(طراح نرم افزار) است. بنابراین، این پژوهش با هدف «ارائه الگویی از مولفه های سواد اطلاعاتی برای تیم های طراحی نرم افزار کتابخانه» انجام گرفته است. جامعه آماری پژوهش حاضر، 15 نفر از متخصصان خبره تیم طراحی نرم افزار کتابخانه شامل: «پیاده ساز»، «تحلیل گر سیستم»، «پشتیبان» و «گرافیست» هستند که در این حوزه به عنوان افراد غنی از اطلاعات شناخته شده اند. جامعه پژوهش به روش «نمونه گیری گلوله برفی» ونیز «نمونه گیری مبتنی بر معرفی مشارکت کننده» انتخاب شده است. پژوهش حاضر به شیوه کیفی انجام شده است و ابزار گردآوری اطلاعات، مصاحبه نیمه ساختاریافته است. پس از پیاده سازی مصاحبه ها، تحلیل محتوای کیفی اطلاعات انجام گرفت. بر این اساس، ابتدا توانمندی های هرعنوان شغلی به تفکیک بیان شد، که مهارت های مشترک بین اعضای تیم عبارتند از: قابلیت کار تیمی، انعطاف پذیری اطلاعاتی، دانش فنی آی تی ودانش کتابداری. سپس مولفه های اصلی سواد اطلاعاتی به دست آمد که عبارتند از: نیاز اطلاعاتی، دسترسی به اطلاعات، بازیابی اطلاعات، ارزیابی اطلاعات، سازماندهی اطلاعات و انتشار اطلاعات. همچنین مولفه های فرعی در هر بخش به تفکیک مشخص شد.

پژوهش هایی که پیرامون رهبری انجام می شوند، نقش رهبران در مدیریت دانش را علیرغم اهمیتی که برای سازمان دارند، چندان مورد توجه قرار نمی دهند. از سوی دیگر مدیریت دانش و اطلاعات نیز علیرغم اینکه کلید فعالیت های رهبری هستند، چندان مورد توجه نظریه های رهبری نبوده اند. پژوهش توصیفی حاضر در صدد است تا از طریق بررسی ساختار عاملی پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004)، به گسترش پیوند بین رهبری و مدیریت دانش کمک نماید. جامعه آماری شامل کارکنان دانشگاه های آزاد اسلامی واحد سنندج، دانشگاه کردستان و دانشگاه پیام نور سنندج بود (434 نفر). با درنظر گرفتن نسبت کارکنان در هر دانشگاه، نمونه ای به حجم 204 نفر به شیوه نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شد. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004) بود که روایی و پایایی آن تأیید شد. جهت تحلیل داده ها از تحلیل عاملی اکتشافی، آزمون t تک نمونه ای و تحلیل واریانس یک راهه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که ساختار عاملی پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004) مشتمل بر چهار بعد جهت یابی یادگیری، ایجاد فضای حمایت از یادگیری، حمایت از فرایند یادگیری در سطح فردی و گروهی، و عمل در نقش الگو (الگو بودن)، با اندکی تغییرات در نحوه ارتباط شاخص ها و  ابعاد، پذیرفته می شود. یافته ها همچنین نشان داد که وضعیت رهبری دانش در دانشگاه های مورد مطالعه، بالاتر از متوسط بود. با توجه به نتایج بدست آمده بر مبنای یافته های پژوهش، پرسشنامه رهبری دانش ویتالا (2004) در ایران قابل استفاده است.