مستندسازی

کتاب‌ها و مقالات علمی به روش‌های استنادی و استدلالی، یا تلفیقی از هر دو روش نگاشته می‌شوند؛ که در روش‌ استنادی شیوه‌های مختلفی به کار گرفته می‌شود. هدف از این نوشتار طرح و بررسی انتقادی شیوه‌های مختلف مستندسازی مطالب متون علمی ـ تخصصی، و سپس معرفی بهترین شیوه است. روش‌های استناد‌سازی مطالب را به دو اعتبار می‌توان تقسیم کرد. در تقسیم اول این شیوه‌ها به چهار قسم : ارجاع مستقیم، ارجاع غیرمستقیم، گزارشگری و مستندسازی تقسیم می‌شوند؛ و در تقسیم دوم از حیث اینکه آدرس‌دهی در خارج یا داخل متن صورت گیرد، مورد تحقیق و بررسی قرار می‌گیرند. به نظر مؤلف بهترین شیوه جهت مستندسازی مطالب در یک متن علمی‌ـ تخصصی آدرس‌دهی در داخل متن با روش (مؤلف، عنوان، جلد و صفحه) است.

هدف از نگارش این مقاله، طراحی مسیر خلق و حفظ سازمان یادگیرنده از طریق فرایند مدیریت دانش است. فرایند مدیریت دانش مشتمل بر خلق دانش، مستندسازی دانش، توزیع و نشر دانش، و نهایتاً کاربرد دانش می‌باشد. در مقاله حاضر، مفروض است که هر یک از مراحل مدیریت دانش در خلق و حفظ سازمان یادگیرنده نقش موثری را ایفا می‌نمایند. ایده اصلی این مقاله بر آن است که مرحله مستندسازی که به معنای ذخیره‌سازی، ارزش‌گذاری، کدگذاری و طبقه‌بندی دانش و تجربه و به عبارت بهتر، تبدیل دانش ضمنی به دانش آشکار است، مرحله بسیار مهمی برای هم‌افزایی سایر مراحل مدیریت دانش، برای ایجاد و حفظ سازمان یادگیرنده و در نتیجه، برای بهبود و تعالی عملکردی سازمان باشد.

این مدخل، علم سندشناسی را بررسی می کند و تاریخ، محتوای نظری، و روش شناسی آن را، به طور مختصر توضیح می دهد. با مقایسه سندشناسی سنتی و سندشناسی نوین، به بحث درباره مفاهیم اصالت، اصلی بودن، و سند میپ ردازد. سپس اجزای سازنده پیکره سندشناسی، یعنی شرایط کنش، اشخاص، راهکار، شکل مستندسازی، و وابستگی آرشیوی را طرح می کند و فرایند نقد سندشناسانه و سودمندی سندشناسی را، به منزله یک حوزه از دانش بشری، توضیح می دهد.

هدف : در مقاله حاضر، به بررسی وضعیت تولیدات علمی سازمان های سهیم و پیشرو در تولید علم در کشور، در سال 2008، در پایگاه دبلیو.اً.اس . پرداخته شده است. روش پژوهش : جهت گردآوری داده های مورد نیاز از روش کتابسنجی استفاده شده است. بر این اساس، اطلاعات چهار سازمان پیشرو در تولید علم در کشور، براساس تعداد نام های متفاوت نمایه شده در پایگاه دبلیو.اً.اس . بازیابی، و براساس شاخص های علم سنجی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها : تولیدات علمی سال 2008 ، در مقایسه با سال 2007، از رشدی معادل 75/49 درصد برخوردار بوده است. دانشگاه تهران، در سال 2008، بیش از 12 درصد تولیدات علمی کشور را از آن خود کرده است. پس از آن، دانشگاه علوم پزشکی تهران، مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، و دانشگاه تربیت مدرس به ترتیب در رده های بعدی قرار دارند. از نظر نام های سازمانی متفاوت نمایه شده، تنها دانشگاه تهران تولیدات علمی خود را با یک نام واحد در پایگاه دبلیو.اً.اس . نمایه کرده است. در بین واحدهای مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی، واحد اراک، با انجام عمل مستندسازی، در مجموع دارای 24 عنوان تولید علمی بوده است که از این حیث با دانشگاه صنعتی شیراز- تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری- و بیمارستان امام خمینی- از واحدهای تابعه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی- برابری می کند. دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه تربیت مدرس، و مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی بیشترین میزان همکاری را در تولیدات علمی خود با نویسندگان دانشگاه تهران داشته اند. نتیجه گیری: بالا بودن میزان تولیدات علمی سازمان ها نقش مهمی در مشارکت علمی آن سازمان ها با یکدیگر خواهد داشت. دانشگاه ها هنوز از نام سازمانی واحدی در ارائه تولیدات علمی خود در پایگاه های استنادی بین المللی استفاده نمی کنند.

مقدمه: پرونده ی پزشکی بیمار مهم ترین منبع برای تحقیقات،آموزش پزشکی و مراجع قضایی به شمار میرود و عملکرد پزشک به عنوان سرپرست تیم درمانی در مورد ثبت دقیق و صحیح اطلاعات، حایز اهمیت میباشد. ثبت کامل تمام موارد شکستگی در شرح تشخیص لازم و ضروری است. از این رو تحقیق حاضر به منظور تعیین میزان رعایت اصول تشخیص نویسی در پرونده های پزشکی بیماران بستری به علت شکستگی در بیمارستان شهید مطهری ارومیه انجام گرفت. روش بررسی: این پژوهش از نوع توصیفی- مقطعی بود و بر روی پرونده ی بیماران بستری دچار شکستگی در سال 1386 بیمارستان شهید مطهری دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد. تعداد 400 پرونده ی بیماران بستری دچار شکستگی به روش نمونه گیری تصادفی انتخاب گردید، سپس ثبت یا عدم ثبت اطلاعات مورد نیاز شامل محل آناتومیک، نوع، شکل، علت خارجی و جراحات همراه شکستگی در چک لیستی که روایی و پایایی آن مورد تأیید صاحب نظران قرارگرفته بود، جمع آوری گردید و نتایج به صورت جداول فراوانی ارایه گردید. یافته ها: بیشترین میزان ثبت مربوط به محل یا موضع شکستگی (25/91 درصد) و کمترین میزان ثبت مربوط به شکل شکستگی (7 درصد) بود. در هیچ پرونده ای همه ی موارد نوع، شکل، محل، علت و جراحات همراه شکستگی در شرح تشخیص نوشته نشده بود و فقط در 25/1 درصد از پرونده ها، 4 مورد از موارد شکستگی به طور کامل در پرونده ثبت شده بود. نتیجه گیری: ثبت ناقص تشخیص نهایی توسط پزشکان، یکی از مشکلات مهم مستندسازی است. پرونده نویسی یکی از مسؤولیت های مهم پزشک و کادر درمانی است، اما نتایج به دست آمده نشان میدهد که این مسؤولیت جدی گرفته نشده است. برگزاری کارگاه های آموزشی برای پزشکان و برقراری پشتوانه های اجرایی میتواند میزان رعایت اصول مستندسازی در پرونده های بیماران را ارتقا دهد.

مقدمه: پرونده ی پزشکی متشکل از مجموع مدارکی است که گواه وضعیت سلامت بیمار در لحظه ای از زندگی او می باشد. بین سیر بیماری و دستورهای صادر شده ی روزانه ی پزشک در پرونده ، ارتباط بسیار نزدیکی وجود دارد و هر دستور پزشکی ناشی از وضعیت موجود بیمار و سیر بیماری وی می باشد. در این مطالعه، به جهت افزایش سیر بیماری و ارتقای آموزشی فراگیران، ضمن حفظ وجود صفحه ی سیر بیماری قبلی در پرونده، ستونی از سیر بیماری در صفحه ی دستورهای پرونده های پزشکی تعیین و میزان اثربخشی آن در ثبت سیر بیماری شناسایی شد. روش بررسی: در این مطالعه ی مداخله ای شاهددار، پرونده های بیماران بستری در کلیه ی بخش های فوق تخصصی بیمارستان کودکان امیرکلای بابل در طی سه ماه آخر سال های 1387 و 1388 مورد بررسی قرار گرفتند (از مجموع حدود 3462 پرونده، در هر سال، 150پرونده مورد بررسی قرار گرفت). به هر یک از شاخص های سیر بیماری که بر اساس الگوی SOAP ثبت شدند، یک امتیاز داده شد. در نهایت، اگر فقط تا سه شاخص در پرونده ذکر گردید ضعیف، تا 5 مورد متوسط و تا 7 مورد خوب ارزیابی شدند. سپس امتیازات حاصل از پرونده های فوق با استفاده از آزمون های آماری t-test، Paired t-test، ضریب همبستگی پیرسون، مجذور کای، fisher’s exact و ضریب Kappa مورد مقایسه قرار گرفتند و 05/0 > P معنی دار تلقی شد. یافته ها: میانگین تعداد دستورهای پزشک پرونده ها در سه ماهه ی آخر سال 1387 و 1388 به ترتیب 8/10 ± 15/9 و 80/6 ± 45/8 مورد بوده است. امتیاز خوب، بیشترین فراوانی را در ستون خلاصه ی سیر بیماری جدید داشت. بیشترین میانگین نتایج به دست آمده در گروه های مورد مطالعه مربوط به خلاصه ی سیر بیماری در سال 1388 بود. مقایسه ی میانگین ها نیز از نظر آماری معنی دار بوده است (05/0 > P). نتیجه گیری: با اضافه کردن ستون جدید تحت عنوان «خلاصه ی سیر بیماری» در برگه ی دستورهای پزشک، ثبت سیر بیماری و علت دستورهای پزشکی ارایه شده، به طور قابل ملاحظه ای بر اساس الگوی SOAP ارتقا می یابد. بنابراین، پیشنهاد می شود که این ستون در صفحه ی دستورهای پزشک پرونده های بیمارستانی گنجانده شود.

هدف این پژوهش، بررسی روش­های متداول سازماندهی سکه­ها و اسکناس­ها در موزه­ها و پیشنهاد نظام هماهنگ، به ­منظور سازماندهی یکپارچه و مناسب این اشیا در موزه­هاست. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، پژوهشی پیمایشی و توصیفی است. مبانی نظری پژوهش حاضر به روش کتابخانه­ای و جمع­آوری داده­ها به روش پیمایشی انجام شده است. ابزار جمع­آوری داده­ها مصاحبه پژوهشگر با موزه­داران موزه­های حاوی سکه و اسکناس (ایران و خارج از کشور) است. جامعه پژوهش: جامعه این پژوهش، موزه­های حاوی سکه و اسکناس ایران و جهان هستند. در این پژوهش، 65 موزه­دار ایرانی و خارجی در مصاحبه شرکت کردند (13 موزه­دار داخل کشور و52 موزه­دار خارج از کشور). موزه­دار­های شرکت کننده در مصاحبه از موزه­های مختلف حاوی سکه و اسکناس، با در نظر گرفتن پراکندگی جغرافیایی و گستره جهانی انتخاب شده­اند. یافته­های پژوهش: یافته­های پژوهش حاکی از آن است که در حال حاضر روش واحدی برای سازماندهی سکه­ها و اسکناس­ها در موزه­ها وجود ندارد. در نهایت، با تکیه بر یافته­های پژوهش حاضر، نظام هماهنگ، به­منظور سازماندهی یکپارچه و مناسب سکه­ها و اسکناس­ها در موزه­ها پیشنهاد شده است. موزه­داران شرکت کننده در مصاحبه، نظام هماهنگ را مناسب و کاربردی ارزیابی کردند. نتیجه­گیری: با توجه به یافته­های پژوهش حاضر، که نشان دهنده عدم سازماندهی یکپارچه سکه­ها و اسکناس­ها در موزه­هاست؛ پیشنهاد نظام هماهنگ برای سازماندهی یکپارچه این اشیا در موزه­ها ضروری به­نظر می رسد. سازماندهی یکپارچه سکه­ها و اسکناس­ها در موزه­ها، به­وسیله نظام هماهنگ، منجر به مدیریت بهتر سکه­ها و اسکناس­ها در موزه ها و، در نتیجه، موجب بهبود همکاری، تعامل، و بهره­برداری بیشتر از این اشیای موزه­ای می­شود.

شواهد جایگاه مهمی در فعالیت های منطقی دارند و مقالات پژوهشی به زعم بسیاری از محققان یک نمونه پیشرفته ای از فعالیت های منطقی به شمار می آیند. یکی از فنون جالب بلاغت که به بررسی منبع و اعتبار شواهد استفاده شده در نوشتار می پردازد فراگفتمان کیفی است. در این مطالعه ی، راهبردهای فراگفتمان کیفی (یعنی استنادها، عبارات احتیاطی، تاکیدها و مبراگرها) برای بررسی نقش آنها در مستندسازی در مقالات پژوهشی مورد بررسی قرار گرفته اند. با تحلیل نمونه هایی از کاربرد این راهبردها در مقالات پژوهشی چنین نتیجه گیری شده است که استنادها برای نشان دادن منبع شواهد و عبارات احتیاطی، تاکیدها و مبراگرها برای محدود ساختن حوزه ی تاثیر و نشان دادن اعتبار نسبی شواهد در مقالات پژوهشی به کار گرفته می شوند. در واقع، این مطالعه به این باور کمک می کند که نشانگرهای اعتباری یا همان راهبردهای کیفی فراگفتمان نشان دهنده ی فاصله فرضی ادعاها از حوزه تاثیر شواهد می باشند. بر خلاف مفهوم غالب فراگفتمان، این مقاله نشان می دهد که بدون راهبردهای کیفی فراگفتمان، گزاره ها صحت خود را از دست می دهند و به همین دلیل این راهبردها در تامین صحت و قدرت اقناع نقش غیرقابل انکاری را ایفا می کنند. نتایج این مطالعه می تواند علاوه بر کمک به تبیین مفهوم فراگفتمان، در خصوص آموزش و یادگیری فراگفتمان به این دلیل که منطق قابل قبول تری را برای بکارگیری راهبردهای کیفی فراگفتمان معرفی می کند نیز مفید باشد.

مقدمه: یکی از چالش های نظام سلامت، توسعه ی پرونده ی الکترونیک سلامت و کاربرد اصطلاحات بین المللی به منظور تعمیم معنایی است. بر این اساس، لازم است مراقبت های پرستاری به شیوه ای استاندارد و بر پایه ی یکی از سیستم های طبقه بندی موجود، در پرونده ی الکترونیک سلامت ثبت شود. هدف از انجام این پژوهش، شناسایی میزان انطباق و قابلیت استفاده از سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان بود. روش بررسی: این مطالعه توصیفی از نوع تحلیل محتوا و جامعه ی پژوهش، تعداد 503 گزارش مراقبت های پرستاری ثبت شده در پرونده های نوزادان بستری در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان در 3 ماهه ی نخست سال 1390 و نیز 48 مورد مشاهده ی مراقبت های پرستاری به عمل آمده توسط پرستاران بود. ابزار گردآوری داده ها، پرسش نامه و سیاهه وارسی (چک لیست) مشاهده ای بود که روایی آن از طریق روایی محتوا و پایایی آن از طریق محاسبه ی ضریب توافق میان مشاهده گرها بررسی شد. مستندات پرستاران از طریق تحلیل محتوای آشکار مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت و عبارات به دست آمده با تشخیص ها و مداخلات سیستم کدگذاری و طبقه بندی مراقبت های بالینی انطباق داده شد و روایی این انطباق با استفاده از دلفی تایید گردید. یافته ها: بیشترین اجزای مراقبت در بخش مراقبت ویژه ی نوزادان، مربوط به جزء مراقبت تنفسی و دارودرمانی (5/16 درصد) بود. بیشترین فراوانی تشخیص های پرستاری، تشخیص های مربوط به وضعیت تنفسی نوزاد مثل وابستگی به دستگاه تهویه ی مکانیکی (1/21 درصد) و بیشترین مداخلات پرستاری، مربوط به مداخلاتی که با دستور پزشک انجام می شود، مثل خون گیری و دارو دادن (9/23 درصد) بود. در مرحله ی بعد، مراقبت های پرستاری انجام شده در بخش های مراقبت ویژه ی نوزادان مشخص و با سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی انطباق داده شد. میزان انطباق پایین (361/1 درصد) نشان دهنده ی عدم ثبت استاندارد مراقبت ها و در نتیجه نیاز به یک سیستم کدگذاری و طبقه بندی برای ثبت استاندارد مراقبت ها بود. نتیجه گیری: با عنایت به عدم آشنایی کامل پرستاران با فرآیند پرستاری و عدم بکارگیری آن در روند مستندسازی مراقبت ها، استفاده از سیستم طبقه بندی مراقبت های بالینی به عنوان چارچوبی برای ثبت گزارش های پرستاری در پرونده ی الکترونیک سلامت پیشنهاد می گردد.

هدف اصلی تحقیق بررسی نقش مستندسازی فرایندهای مدیریت مشتریان بر عملکرد کسب و کارهای کوچک و متوسط می-باشد. فرایندهای مدیریت مشتریان شامل فعالیت های جذب و نگهداری مشتریان می باشد که مستندسازی این فرایندها به مدیران فروش در برنامه ریزی بهتر کمک می کند. جامعه آماری تحقیق شرکت های شهرک صنعتی استان آذربایجان شرقی و فارس می باشد. ابزار تحقیق پرسشنامه می باشد که به دو صورت ایمیلی و حضوری در اختیار مدیران فروش قرار گفت که از این بین تعداد 127 نفر به پرسشنامه ها پاسخ دادند. برای کفایت نمونه گیری از شاخص KMO و کرویت بارتلت استفاده گردید که نتایج آن مبین این است که تعداد نمونه ها جهت تحلیل عاملی مناسب است. برای روایی از روایی سازه و برای پایایی از ضریب آلفای کرونباخ، ضریب اسپرمن-براون و ضریب دو نیمه کردن گاتمن استفاده گردید. بررسی ها نشان داد که ابزار تحقیق از روایی و پایایی مناسبی برخوردار است. از تحلیل رگرسیون و تحلیل مسیر جهت آزمون فرضیه ها استفاده گردید. مطابق با نتایج تحلیل رگرسیون خطی ساده، مستندسازی فرایندهای مدیریت مشتریان در مقایسه با اقدامات مدیریت جهت تسهیل رابطه کارکنان و مشتریان جهت پیش بینی عملکرد دارای محتوای اطلاعاتی نسبی نیست و عملکرد را بهتر پیش بینی نمی کند، به علاوه تلاطم محیطی بر عملکرد تأثیر منفی دارد. اما نتایج تجزیه و تحلیل رگرسیون سلسله مراتبی نشان داد که مستندسازی با اضافه شدن به تلاطم محیطی و اقدمات مدیریت، جهت پیش بینی عملکرد دارای محتوای اطلاعاتی فزاینده است. نتایج این تحقیق راهنمایی برای مدیران فروش و مدیران ارشد فراهم ساخته و به دانشگاهیان در درک بهتر اهمیت مستندسازی فرایندهای مدیریت مشتریان کمک خواهد نمود.

هدف: شناسایی عوامل رفتاری، فرهنگی، و سازوکارهای ثبت تجارب مدیران در مرکز اسناد آستان قدس رضوی است. روش/ رویکرد پژوهش: به روشپیمایشی، نظر 17 نفر از مدیران و کارشناسان ارشد شاغل در معاونت اسناد آستان قدس رضوی را با استفاده از پرسشنامه پژوهشگر ساخته بررسی کرده است. یافته ها: در متغیرهای عوامل رفتاری و فرهنگی، میان وضع موجود و وضع مطلوب تفاوت معنادار است. براساس اولویت بندی عوامل رفتاری و فرهنگی در وضع موجود، به جز متغیر ""پشتیبانی و مدیریت مدیران رده بالاتر""، سایر متغیرها از درجه اهمیت پایین تری برخوردارند و ""پرداخت پاداش"" کمترین درجه اهمیت (5/1 درصد) را دارد. اما در وضع مطلوب، متغیر ""تحول گرایی یا پویایی افراد جهت بهبود وضع موجود"" دارای بالاترین اهمیت (1/6 درصد) است. در اولویت بندی سازوکارهای ثبت تجربه در وضع موجود، متغیر ""برگزاری نمایشگاه ها/ کارگاه های آموزشی"" بالاترین (9/2 درصد) و متغیر ""تعیین روز یا هفته معرفی تجربه و صاحبان تجربه"" پایین ترین رتبه (9/1 درصد) را دارد. اما در وضع مطلوب، ""ایجاد مراکز تخصصی مستندسازی در سازمان ها براساس مأموریت های محوله"" و انتقال تجربیات کارکنان قبل از بازنشستگی به افراد جانشین"" در بالاترین سطح (4/4 درصد)، و متغیر ""تهیه بروشورها و کاتالوگ ها"" در پایین ترین رتبه (4 درصد) قرار دارد. نتیجه گیری: مدیران به صورت فردی به ثبت تجارب خود تصمیم می گیرند؛ در حالی که نگرش مثبت به این کار در بلندمدت به رفتار و تکرار آن به فرهنگی سازنده تبدیل خواهد شد.

هدف: هدف از پژوهش حاضر، بررسی وضعیت موجود کتابخانه های مرکزی دانشگاه های ایران از نظر مستندسازی تجارب و دانش و موانع موجود بر سر راه مستندسازی به منظور ارائه راهکارهایی برای مستندسازی تجارب و دانش در این کتابخانه ها است. روش: روش پژوهش پیمایشی و از نوع توصیفی _ تحلیلی می باشد. ابزار پژوهش، پرسشنامه ای محقق ساخته است که برای ۸۸ نفر از مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های دولتی تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ارسال شد. روایی پرسشنامه از طریق روایی محتوایی (صوری) و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ (۸۲/۰=ɑ) سنجیده شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آمار توصیفی (فراوانی، درصد فراوانی، میانگین و انحراف استاندارد) و آمار استنباطی (آزمون های فریدمن و تی) استفاده شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان می دهد که وضعیت کتابخانه ها از نظر مستندسازی نسبتاً نامطلوب است، در حالی که میزان آگاهی مدیران آنها از این موضوع زیاد است. از دیدگاه مدیران بی انگیزگی مدیران، سلیقه ای بودن روش های مدیریتی، عدم آگاهی مدیران از نحوه و چگونگی و نیز ماهیت و چیستی مستندسازی و فرهنگ شفاهی حاکم بر جامعه به عنوان مهم ترین موانع و مشکلات مستندسازی در کتابخانه ها شناسایی شدند. نتایج آزمون تی تست نشان داد که تفاوت معناداری بین دیدگاه های مدیران کتابخانه های مرکزی دانشگاه های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و وزارت درمان، بهداشت و آموزش پزشکی در مورد مستندسازی وجود ندارد.

هدف: بررسی نقش و جایگاه مفهوم مستندسازی در مدل های عمومی مدیریت دانش. روش شناسی: با روش مرور نظام مند کیفی مدل ها، برای تحلیل، شش مدل شناخته شده مدل های عمومی مدیریت دانش انتخاب شدند. یافته ها: در تمامی مدل های عمومی مدیریت دانش، به مفهوم مستندسازی توجه شده است؛ سه مدل "هیکس"، "بک من"، و "بکوویتز و ویلیامز" به طور مستقیم و سه مدل "مک الروی"، "هفت سی"، و "نوناکا و تاکچی" به طور غیرمستقیم به این مفهوم اشاره کرده اند. مدل "نوناکا و تاکچی" تنها مدلی است که توجه به عنصر مستندسازی در آن، دو مرحله را دربرمی گیرد. نتیجه گیری: محل استقرار عنصر مستندسازی در مدل های عمومی مدیریت دانش را می توان بازتاب نوع نگاه طراحان مدل به بحث متناسب بودن جایگاه یک جزء (مستندسازی) در یک کل واحد (مدل مدیریت دانش) قلمداد کرد.

هدف: آسیب شناسی چالش های بخش مستندسازی کتابخانه ملی ایران و ارائه راهکارهای مطلوب.<br /> روش شناسی: پژوهش حاضربا روش کیفی و رویکرد نظریه پردازی بنیادی با استفاده از مصاحبه با متخصصان و کارشناسان حوزه مستندسازی کتابخانه ملی ایران انجام شده است.<br /> یافته ها: پس از تحلیل و کدگذاری پاسخ های دریافتی، آسیب ها و مشکلات در شش مقوله نیروی انسانی، فرایند مستندسازی، مدیریت، استانداردها، و ارتباط بخش مستندسازی با سایر گروه ها و سازمان ها، و آموزش شناسایی شد.<br /> نتیجه گیری: مدیریت به ویژه مدیریت نیروی انسانی به عنوان مقوله مرکزی شناخته شد. کمبود نیروی انسانی به عنوان عامل تعیین کننده مهمی در ایجاد مسائل و مشکلات موجود در این گروه مؤثر بود.

این اصطلاح معمولاً در جایی به کار می رود که عاملی با آنکه دسترسی به منبع دارد اما به دلایلی ترجیح می دهد از کمترین امکانات استفاده کند. این عمل گاه ممدوح و گاه مذموم است. حوزۀ اطلاع رسانی اگر اسمش بامسمّا باشد معنایش این است که درست اطلاع رسانی کند و البته خودش قبلاً باید اطلاع داشته باشد؛ زیرا کسی که خبر ندارد یا خبرِ درست ندارد چگونه می تواند خبررسانی کند. این امر برای کسانی که خود داعیۀ اطلاع رسانی دارند و به ویژه استاد حوزۀ اطلاع رسانی اند اهمیتش مضاعف می شود. توجه به استناد و مستندسازی یکی از مهم ترین درس های حوزۀ علم اطلاعات و دانش شناسی است که در آن تأکید می شود، کسی چیزی بدون استناد نگوید. علاوه بر این، تاریخ شفاهی یکی از درس های رشتۀ آرشیو (یادمانه ها) است و متخصصان این حوزه باید با افرادی که درگیر مسائل بوده اند و دارای اطلاعاتی هستند مصاحبه کنند تا آن ها نظراتشان را بگویند و چیزی از قلم نیفتد. توجه به استناد و مستندسازی یکی از مهم ترین درس های حوزۀ علم اطلاعات و دانش شناسی است که در آن تأکید می شود، کسی چیزی بدون استناد نگوید. علاوه بر این، تاریخ شفاهی یکی از درس های رشتۀ آرشیو (یادمانه ها) است و متخصصان این حوزه باید با افرادی که درگیر مسائل بوده اند و دارای اطلاعاتی هستند مصاحبه کنند تا آن ها نظراتشان را بگویند و چیزی از قلم نیفتد. در نیمه های مهرماه امسال (1398)، رایانامه ای از یکی از فارغ التحصیلان دکترای جوان این رشته برایم آمد مبنی بر اینکه مقاله ای در دائرﺓ المعارف کتابداری و اطلاع رسانی دربارۀ آموزش این رشته منتشر شده که در آن ضمن نام بردن از بسیاری از افراد، بخشی را هم به تأسیس دانشکدۀ علم اطلاعات و دانش شناسی اختصاص داده است. نام برده با تأکید بر بخش اخیر و با توجه به شناختی که از من نسبت به موضوع دارد پیشنهاد کرده بود دربارۀ آن اظهارنظر کنم. در ابتدا باید از این اقدام ارزشمند جوانان اهل ِتحقیق سپاسگزاری کنم که وقتی مطلبی می خوانند چنانچه مطلب نادرستی یا سوگیری یا نقصی می بینند از کنار آن سرسری نمی گذرند و سعی می کنند در اصلاح آن بکوشند، زیرا غفلت از آن موجب تحریف تاریخ یا ایجاد ابهام یا خلأ در تاریخچۀ هر موضوعی خواهد بود. من نه از آن نظر که بخواهم دربارۀ فعالیت خود بزرگ نمایی کنم؛ ولی اگر واقعیت با آنچه نوشته می شود زاویه داشته باشد لازم است حتماً آن را بازگو کرد هر چند برای بعضی ها خوشایند نباشد. من در دروان زندگی کاری ام از سال 1352 به بعد با توجه به انتخاب رشتۀ کتابداری و اطلاع رسانی و نظر به علاقه به این رشته، برای ارتقای آن از هیچ اقدامی فروگذاری نکرده ام، اما دریغ از توجه، یا ابراز علاقه یا انتقاد صحیح و حتی غلطِ دست اندرکاران و مدعیان این رشته. در مقابل، آنچه من دیده ام سکوت و از کنار مسائل گذشتن توسط دیگران بوده است. نمونۀ آن، دوران حدود بیست ساله مسئولیت هایم در مدیر کلی آموزش وپرورش استان همدان، نمایندگی مجلس شورای اسلامی، سازمان اسناد ملی، ریاست کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی، و دانشکدۀ کتابداری و اطلاع رسانی دانشگاه تهران است که طی آن هرگز ندیدم شخصی یا شخصیتی از حوزۀ کتابداری و اطلاع رسانی با من در بارۀ ارتقای حوزه تماس بگیرد و مطلبی را بیان کند؛ هرچند در این دوران سعی کرده ام خود با استنباط شخصی هرچه در توان داشته ام انجام دهم. اثرگذارترین کارهایی که انجام شده است ایجاد پژوهشکدۀ اسناد در سازمان اسناد ملی ایران، تصویب قانون کتابخانۀ ملی جمهوری اسلامی ایران، تصویب قانون کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس و ایجاد دانشکدۀ کتابداری و اطلاع رسانی (دانشکده علوم اطلاعات و دانش شناسی) است. به علاوه، باآنکه در اغلب مجالس یا سازمان های مهم این حوزه به ویژه پس از انقلاب شرکت داشته ام، اما دریغ از تهیۀ تاریخ شفاهی ازطرفِ سازمان های مسئول در این باره. مطلب زیر بخشی از آن چیزی است که توسط آقای دکتر حیاتی در بخش آموزش کتابداری و اطلاع رسانی در دائرﺓ المعارف کتابداری و اطلاع رسانی تهیه شده است: تأسیس دانشکده. در سال 1389 در دانشگاه تهران «دانشکدۀ علم اطلاعات و دانش شناسی» به ابتکار غلامرضا فدائی، استاد گروه علم اطلاعات و دانش شناسی و کمیتۀ برنامه ریزی رشته، با چند عضو هیئت علمی تازه کار بدون گروه آموزشی در راهروئی در طبقۀ بالای باشگاه دانشگاه تأسیس شد. او می خواست با همکاری مرکز اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران رشته های جدید شورای عالی برنامه ریزی را راه اندازد. این ایده قبلاً در دوران انقلاب فرهنگی مطرح و به دلائلی که پیش از این گفتیم، منتفی شده بود. او نیز چنان که خود به یک منتقد گفته بود خواسته ب

مقدمه: دانش بومی،دانش محلی، سنتی یا قومی است که ماهیت آن تجربی،شفاهی وذهنی است. تدوین آن دشوار است چرا که دانشی ضمنی و پنهان است با ظهور علم نوین و پیشرفت جوامع مورد غفلت قرار گرفته و در معرض نابودی است. این جنوبی در کتابخانه های روستایی انجام گرفت مطالعه با هدف پیشنهاد و ارائۀ الگویی به منظور مستندسازی، حفظ و اشاعۀ دانش بومی روستاییان خراسان. روش شناسی: این مطالعۀ کیفی به روش نظریۀ زمینه ای انجام شد. داده ها به کمک ابزار مصاحبۀ نیمه ساختاریافته از نمونه ها گردآوری شد. نمونه را بیست مرد و ده زن روستایی، هشت کتابدار و سه نفر مطلع از دانش بومی استان خراسان جنوبی تشکیل داد. روایی پژوهش به کمک بازخورد همتایان و توضیح مفصل و غنی و داوران بیرونی تأیید شد. پایایی پژوهش نیز از طریق تصویربرداری و ضبط صدا و یاداشت برداری واژه به واژه با آوانگاری تقویت شد. یافته ها: یافته ها نشان داد سازمان های بسیاری می توانند به منظور حفظ و اشاعۀ دانش بومی فعالیت کنند. دراین میان، کتابخانه های روستایی می توانند در بین سازمان ها نقش مؤثری ایفا کنند؛ چون نزدیکترین مراکز دانش در روستا هستند و با ایجاد انگیزه و افزایش مهارت های تخصصی، فنی، پژوهشی و کلامی به کتابداران و همچنین با مستندسازی دانش بومی به هر دو صورت رقومی و چاپی می توانند در نقش هماهنگ کننده ظاهر شوند. نتیجه گیری: شیوه نامۀ به دست آمده مهم ترین نتیجۀ حاصل از این پژوهش بود. این شیوه نامه بر چهار اصل تخصص، تعهد، تعامل و تعادل استوار است. از طریق این شیوه نامه، ده مرحلۀ شناسایی، انتخاب، یادگیری، ارتباط، اقدام، پیاده سازی، بازبینی، ثبت، سازماندهی و دسترسی، به منظور مستندسازی، حفظ و اشاعۀ دانش بومی روستاییان به کتابخانه های کتابخانۀ روستاییروستایی خراسان جنوبی ارائه داده شده است.

افزایش جمعیت و بحران انرژی پیش روی جامعه روستایی در آینده، اهمیت کاربرد انرژی های نو مثل بیوگاز در جهت توسعه پایدار روستایی را نمایان می کند. هدف اصلی این تحقیق مستندسازی تجربیات کاربرد فناوری بیوگاز در راستای دستیابی به توسعه پایدار روستایی ایران بود. این تحقیق از نوع کاربردی و به صورت کیفی بود که با استفاده از مطالعه موردی انجام گردید. جامعه آماری تحقیق ، کلیه کاربران فناوری بیوگاز در ایران (11نفر) بودند و با استفاده از سرشماری انتخاب شدند که 5 نفر آن ها موفق و هنوز مشغول به کار هستند و 6 نفر ناموفق بوده و آن را به صورت موقت یا دائم کنار گذاشته اند. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق از روش مشاهده، مصاحبه نیمه ساختارمند و بررسی اسناد و مدارک استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها، از روش کدگذاری و طبقه بندی استفاده گردید. یافته های حاصل از مقایسه افراد موفق و ناموفق در بکارگیری بیوگاز نشان داد که برای موفقیت در بکارگیری فناوری بیوگاز در ایران نیاز به مقدماتی است که در پنج طبقه کلی قرار گرفتند. این پنج طبقه کلی شامل توسعه منابع انسانی، جهت گیری ذهنی، ویژگی های فنی و تکنیکی، اقتصادگرایی و تطابق محیطی بوده است. در نهایت، فرآیندی برای بکارگیری موفق فناوری بیوگاز در ایران ترسیم و پیشنهادات کاربردی ارائه گردید. از جمله پیشنهادات ارائه شده ارائه تسهیلات دولتی و کاهش هزینه های تولید بیوگاز برای دامدارن بود.

مناقصات دولتی حجم بالایی از فعالیت های اقتصادی دولت را شامل می شوند و ازآنجاکه تأمین مالی آن ها از بودجه عمومی صورت می گیرد، اصل شفافیت باید بر آن ها حاکم باشد. شفافیت موجب برقراری رقابت، تضمین برابری و رفتار یکسان، پیشگیری از فساد و تحقق امنیت حقوقی می شود؛ بنابراین، یکی از مهم ترین دلایل قانون گذاری در این حوزه شفاف ساختن فرآیند انعقاد قراردادهای دولتی است. ولی با وجود گذشت بیش از دو دهه از تصویب قانون برگزاری مناقصات در ایران، بررسی این قانون و آیین نامه های آن در پرتو مقررات سازمان جهانی تجارت و اتحادیه اروپا نشانگر آن است که مناقصات در ایران از حیث اصل شفافیت واجد ضعف های متعددی ازجمله عدم الزام به اعلام برآورد معامله در فراخوان مناقصه، عدم وجود معیار روشن در مورد کثیرالانتشار بودن روزنامه ها، عدم الزام دستگاه ها به اطلاع رسانی ارزیابی کیفی، عدم انتشار مقررات مربوط و آرای مراجع قضایی و شبه قضایی و عدم پیش بینی آگهی انعقاد قرارداد است؛ بنابراین، لازم است در قوانین مربوط، مناقصه گذاران ملزم به اعلام برآورد معامله در فراخوان شوند. بجای انتشار آگهی مناقصه ها در روزنامه ها، همه آن ها در سامانه یا نشریه ای رسمی واحدی منتشر شوند. معیارهای ارزیابی کیفی در فراخوان مناقصه اعلام شود. آرای مراجع قضایی و شبه قضایی در این خصوص منتشر شوند و مناقصه گذاران ملزم به انتشار آگهی برنده مناقصه شوند.  

هدف اصلی این تحقیق، مستندسازی تجربیات مدیریتی تعاونی های تولیدی موفق در استان همدان بود. این تحقیق از نوع کاربردی و به صورت کیفی و با استفاده از رویکرد مستندسازی انجام گرفت. جامعۀ آماری تحقیق را مدیران عامل تعاونی های تولیدی موفق در استان همدان ( N= 20) تشکیل دادند که با استفاده از سرشماری انتخاب شدند. برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز تحقیق از روش مشاهده، مصاحبه نیمه ساختارمند و بررسی اسناد و مدارک و برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش کدگذاری و طبقه بندی استفاده شد. یافته ها نشان داد که تجربیات مدیریتی تعاونی های تولیدی موفق استان همدان در 14 طبقه کلی قرار گرفتند که عبارت اند از: مدیریت استراتژیک، توسعه منابع انسانی، تعاملات برون سازمانی، تلفیق علم و تجربه، هیئت مدیره توانمند، مدیریت ارتباط با مشتری، کیفیت مداری، نوآوری، توسعۀ شرکت، تخصصی بودن شرکت، تدارک زیرساخت ها، مقابله با دلال ها، نظم و انضباط در محیط کار و صبر و پشتکار. در نهایت، مدل سازی تجربیات مدیریتی تعاونی های تولیدی موفق صورت گرفت.

هدف : هدف از این پژوهش، فهم تجربیات اعضای هیئت علمی پیشکسوت دانشگاه شیراز و طراحی و تبیین مدل مستندسازی ایده های پژوهشی میان آن هاست. روش : در این پژوهش، از رویکرد کیفی و طرح نظام مند نظریه داده بنیاد استفاده شد. به این منظور، با 25 عضو هیئت علمی پیشکسوت دانشگاه شیراز مصاحبه انجام شد. روش نمونه گیری این پژوهش، روش متوالی گلوله برفی (ارجاع زنجیره ای) است؛ پژوهشگر در یک مصاحبه ابتدایی با یک نمونه کلیدی از اعضای هیئت علمی دانشگاه شیراز که در رابطه با موضوع پژوهش دارای اطلاعات غنی بودند، مصاحبه را آغاز نمود؛ سپس، با توجه به ارجاع زنجیره ای، از مشارکت کننده درخواست می کرد تا عضو هیئت علمی دیگری که برای مصاحبه مناسب بودند، معرفی کند. جمع آوری و تحلیل داده ها همزمان انجام و داده ها، به روش تحلیل مقایسه ای مداوم و مطابق مدل استراوس و کوربین (1998) طی سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل داده ها انجام شد. در مجموع، 1050 کد باز از عبارات و جملات مشارکت کنندگان تهیه شد که پس از طی مرحله حذف تکراری ها و کدهای غیرمرتبط، 106 مفهوم، 21 زیر مقوله و 9 مقوله اصلی دسته بندی و استخراج شد. یافته ها: نتایج نشان داد که مستندسازی ایده های پژوهشی با داشتن چهار مقوله ایده پژوهشی، نظم دهی ایده ها، ذخیره سازی ایده ها و مستندسازی ایده ها، پدیده کانونی این پژوهش شناخته شد. اعضای هیئت علمی سه مؤلفه ترس از فراموشی، ضرورت ماندگاری ایده، تسهیل بهره برداری از ایده (انگیزه های درونی ثبت) و مؤلفه شهره شدن (انگیزه بیرونی ثبت) را از عوامل و انگیزه های مستندسازی ایده های پژوهشی تشخیص دادند که موجب ایجاد انگیزه در اعضای هیئت علمی برای ثبت ایده های پژوهشی می شود. همچنین دو مؤلفه ثبت دستی و الکترونیکی به عنوان راهبردها و تعاملات در قوام بخشیدن ایده های پژوهشی به آن ها کمک می کند. به عقیده مشارکت کنندگان دو مقوله رعایت اخلاق علمی و تضمین امنیت ایده ها (تدابیر و ملاحظات فردی)؛ و چهار مقوله مشوق ها و حمایت های مالی، امکانات ثبت درون دانشگاهی، آموزش و بهسازی و سیستم ارزیابی عملکرد (تدابیر و ملاحظات سازمانی) از شرایط بسترساز خاص در مستندسازی ایده های پژوهشی بود. طبق دیدگاه های موجود مشارکت کنندگان در پژوهش، قوانین و الزامات ثبت ایده ها و دو زیرمقوله آن یعنی رعایت حقوق مالکیت معنوی و نهادسازی و ساختارسازی، از جمله شرایط عام (مداخله گر) ثبت ایده های پژوهشی اعضای هیئت علمی است. دو ره آورد فردی و  فرافردی از جمله نتایج و پیامدهای فرایند مستند سازی ایده ها است. نتیجه گیری: با توجه به پدیده محوری حاصل از یافته های به دست آمده، می توان گفت نیل و دستیابی به اهداف سازمانی، مستلزم وجود فرهنگ سازمانی قوی و اساسی است. دانشگاه ها به عنوان مراکز علمی به واقع نیازمند به فرهنگ غنی اند. بنابراین، از فرهنگ های مورد نیاز دانشگاه ها، فرهنگ مستند سازی ایده های پژوهشی است و آن ها باید فرهنگ مستند سازی ایده های پژوهشی را نهادینه کنند. همچنین به منظور افزایش تمایل اعضای هیئت علمی به مستندسازی ایده های پژوهشی، فراهم آوری بسترهای لازم از جمله ایجاد مرکز مجزا برای مستند سازی ایده های پژوهشی، تربیت و آموزش نیروی انسانی آگاه و خبره و نیز، در نظر گرفتن ابزارهای مناسب جهت مستند سازی ایده ها ضروری است.