پیدانمایی

هدف: هدف از این پژوهش تبیین تأثیر حذف خط اعلان زبان نشانه گذاری گسترش پذیر و تغییر پسوند فایل بر افزایش نمایه پذیری و پیدانمایی نام های برچسب عناصر فراداده ای هسته دوبلین، مارک ۲۱، و طرح فراداده ای توصیف شیء در محیط موتورهای کاوش وب بود. روش: پژوهش با روش تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را شش صد پیشینه فراداده ای در قالب دو گروه آزمون و گواه تشکیل می دادند. گروه گواه دارای سیصد پیشینه، تولیدشده بر مبنای فرانمای استاندارد طرح های فراداده ای موردمطالعه، و گروه آزمون نیز دارای سیصد پیشینه، ایجادشده بر مبنای فرانماهای یادشده اما دارای ویژگی های خاص، بدون سطر اعلان ایکس ام ال و با پسوند فایل همخوان با نام طرح فراداده ای مرتبط بودند. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که موتورهای کاوش گوگل و یاهو نام های برچسب تمامی عناصر فراداده ای مربوط به پیشینه های عضو گروه آزمون را نمایه سازی نموده، و در نتایج جستجوی خود پدیدار ساختند. اما چنین واکنشی را به نام های برچسب عناصر پیشینه های فراداده ای گروه گواه نشان ندادند. نمایه سازی نام های برچسب عناصر پیشینه های فراداده ای گروه آزمون، و پدیدار شدن آنها در نتایج جستجوی موتورهای کاوش، امکان بازیابی پیشینه های فراداده ای یادشده از طریق نام های برچسب آنها را فراهم نموده است. چنین امکانی برای پیشینه های گروه گواه میسر نیست. در پایان مقاله، الگوهایی ارائه شده است.

پژوهش حاضر، با هدف تبیین واکنش موتورهای کاوش وب به پیشینه های فراداده ای مبتنی بر روش ترکیبی داده های خرد و روش داده های پیوندی با رویکرد تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را 200 پیشینه فراداده ای در قالب دو گروه گواه و آزمون با تعداد پیشینه ی برابر تشکیل می دادند. پیشینه های یاد شده به روش نمونه گیری تصادفی، از میان پیشینه های فراداده ای دروازه اطلاعاتی کنسرسیوم محتوای ملی انتخاب شدند . در گروه آزمون، 100 پیشینه فراداده ای انتخاب شده با رویکرد ترکیبی بر مبنای دو روش داده های خرد، به عنوان بهترین روش تولید خرده های غنی، و داده های پیوندی ( قالب آردی اف / ایکس ام ال ) ایجاد، و در گروه گواه، 100 پیشینه بدون تغییر و با قالب اولیه آماده، و بر روی وب سایت http://ww.rnikzad.ir منتشر شدند. سپس وب سایت بیان شده به صورت مستقیم و بر اساس روش های توصیه شده، به موتورهای کاوش گوگل و بینگ معرفی شد . با استفاده از سیاهه وارسی، وضعیت نمایه پذیری و پیدانمایی پیشینه های فراداده ای هر دو گروه در محیط موتورهای کاوش انتخابی مورد بررسی قرار گرفت . یافته های پژوهش حاکی از آن است، موتورهای کاوش گوگل و بینگ ارزش های عناصر پیشینه های فراداده های گروه های گواه و آزمون را نمایه سازی کردند، و پیشینه های مرتبط را با جستجوی ارزش های عناصر فراداده ای در نتایج جستجو پدیدار می نمایند، اما نمایش آنها به شکل معنادار و همانند پیشینه های فراداده ای تولید شده فقط مبتنی بر روش های تولید خرده های غنی نبود. به عبارت دیگر، نرم افزارهای خزنده-نمایه ساز موتورهای کاوش وب توانایی شناسایی و تشخیص برچسب های (عناصر) توصیه شده براساس روش داده های خرد را که در قالب چارچوب توصیف منبع (آر دی اف)، به عنوان چهارچوب و بستر نحوی روش داده های پیوندی، پیاده سازی شده اند، ندارند، و به پیروی از آن، این پیشینه ها را در نتایج جستجو به صورت معنادار نمایش نمی دهند. بنابراین موتورهای کاوش وب با وجود تلاش برای ایجاد وب معنایی، سازگاری کامل با استانداردهای وب معنایی ندارند.

پژوهش حاضر با هدف تبیین عملکرد موتورهای کاوش وب در نمایه سازی و پیدانمایی پیشینه های فراداده ای مبتنی بر روش داده های خرد به صورت تطبیقی و با روش تجربی انجام شد. جامعه پژوهش را 100 پیشینه فراداده ای (مربوط به کتاب های الکترونیکی) مبتنی بر زبان نشانه گذاری فرامتن (اچ تی ام-ال) در قالب یک گروه آزمون، دارای 50 پیشینه به زبان فارسی و 50 پیشینه به زبان انگلیسی که بر اساس روش داده های خرد ایجاد شده بودند، و یک گروه گواه، دارای یکصد پیشینه فارسی و انگلیسی با ساختار معمولی، تشکیل می دادند. این پیشینه ها با روش نمونه-گیری تصادفی از میان پیشینه های فراداده ای کتابخانه دیجیتالی دانشگاه علامه طباطبائی انتخاب گردیدند. پیشینه های فراداده ای مورد مطالعه بر روی یک وب سایت مستقل با نشانی http://www.szolghadr.ir منتشر، و بر اساس بهترین روش های معرفی شده به موتورهای کاوش گوگل، یاهو و بینگ معرفی شدند. سپس با استفاده از سیاهه وارسی، عملکرد موتورهای کاوش مورد مطالعه در نمایه سازی و پیدانمایی پیشینه های فراداده ای هر دو گروه مورد بررسی قرار گرفت. موتور کاوش گوگل پیشینه های فراداده ای هر دو گروه آزمون و گواه را نمایه سازی، و پیشینه های گروه آزمون را به صورت معنادار در نتایج جستجو پدیدار نمود. اما موتورهای کاوش یاهو و بینگ، پیشینه های هر دو گروه را فقط نمایه سازی نموده، و قادر به پیدانمایی معنادار پیشینه های گروه آزمون نبودند. بنابراین با وجود اعلام موتورهای کاوش معتبر وب، به عنوان طراحان فرانمای تولید داده های ساختارمند (schema.org)، مبنی بر نمایه سازی و نمایش معنادار پیشینه های فراداده ای مبتنی بر روش داده های خرد، تنها موتور کاوش گوگل پیدانمایی معنادار آنها (به صورت خرده های غنی) را پشتیبانی نمود.