بررسی مروری

با افزایش تعداد وب سایت ها، به خصوص، وب سایت های علمی، پژوهش های به نسبت فراوانی با موضوع تحلیل پیوند و با استفاده از روش های وب سنجی توسط کتابداران و پژوهشگران از رشته های گوناگون در دنیا انجام شده است. هدف این مقاله، تحلیل پیوند تمام مطالعاتی است که از آغاز تا پایان اسفند ۱۳۸۸، پیوندهای وبی را در ایران و جهان مورد بررسی قرار داده اند. مقالات با استفاده از مدل جستجوی وینر، آمیک، و لی3 در سال ۲۰۰۸ و با جستجوی نظام مند در بانک های اطلاعاتی بین المللی چون اشپرینگر، پروکوئست، سیج، امرالد، آی.تریپل ای.، ای.سی.ام، و ساینس دایرکت و پایگاه های اطلاعات ملی مگ ایران و سید، استخراج و ۹۶ مقاله، به عنوان جامعه این پژوهش، انتخاب شدند. سپس، مقالات با هدف تعیین نویسندگان و سازمان های کلیدی، هدف در مقالات، جامعه، بررسی روش و ابزار پژوهش در مقالات، کلیدواژه ها، سال و محل انتشار، محل نمایه سازی مقالات، و بررسی پیشنهاد های ارائه شده در مقالات، بررسی شدند. همچنین، تحلیل پژوهش ها و بررسی الگوهای ارائه شده احتمالی و روندهای حاکم بر آنها از دیگر اهداف مقاله حاضر است. نتایج در جدول های گوناگون و در ده بخش، دسته بندی و تحلیل شده اند

داده هوشمند، ماده خام بسیاری از فعالیت ها نظیر اتوماسیون ، سیستم های هوشمند، هوش مصنوعی و انقلاب صنعتی چهارم است . با توجه به اهمیت و کارایی داده های هوشمند، هدف این مطالعه تحلیل سیستمی و بررسی هرگونه الگوهای احتمالی تمامی پژوهش هایی است که از سال 1980 تا پایان سپتامبر 2017 در این حوزه منتشر شده اند. مقالات با بهره گیری از مدل جست وجوی «وینر، آمیک و لی» در سال 2008 و جست وجوی نظام مند در بانک اطلاعاتی «وب آوساینس» استخراج و 220 مقاله به عنوان جامعه نهایی این پژوهش انتخاب و با هدف تعیین نویسندگان، اهداف، جوامع، کشورها و دانشگاه ها، حامیان مالی، سال، محمل انتشار، وضعیت استناد، کلیدواژه ها، موضوع، قالب و زبان و وضعیت چندنویسندگی بررسی شده اند. یافته ها نشان می دهند که « سن سومیا» (63/3 درصد) بیشترین تعداد مقاله در این حوزه را داشته است. هدف 72/47 درصد از مقالات، کاربردهای داده هوشمند بود و 54/84 درصد بر جوامع غیرانسانی مطالعه کرده اند . آمریکا با (63/33 درصد)، دانشگاه پرینستون با (18/3 درصد)، و بنیاد ملی علوم طبیعی چین با (72/2 درصد) به ترتیب، نخستین کشور، دانشگاه، و مؤسسه با بیشترین تعداد مقالات در این حوزه بوده اند. بیشتر پژوهش های این حوزه (9/20 درصد) در سال 2016 انجام شده و نشریه «همایش های آی تریپل اِی در ارتباطات رایانه ای» بیشترین مقالات این حوزه (18/3 درصد) را منتشر کرده است. متوسط دریافت استناد 4/4 استناد بوده و کلیدواژه «سیستم« (18/3 درصد) بیشترین فراوانی را داشته است. 54/39 درصد مقالات منتشرشده مربوط به حوزه علوم رایانه و 18/98 درصد مقالات به زبان انگلیسی بوده است. 52/64 درصد مقالات در قالب همایش منتشر شده، 90/5 درصد مقالات به صورت تک نویسنده و 94 درصد آن ها به صورت چندنویسنده نگاشته شده اند. نتایج نمایانگر روزآمدی، تنوع، و گستردگی مؤلفه های مورد بررسی در این پژوهش است.

استخراج کلمات/ عبارات کلیدی متن، پیش نیاز بسیاری دیگر از وظایف حوزه پردازش زبان طبیعی است. اما بررسی متون فارسی و انگلیسی این حوزه نشان می دهد، تلاش های انگشت شماری برای استخراج کلمات/ عبارات کلیدی از متون فارسی صورت گرفته است. لذا، این مقاله، با هدف تعیین موقعیت کنونی پردازش زبان طبیعی فارسی و به طور خاص استخراج کلمات/ عبارات کلیدی از متون فارسی، به مرور خلاصه ای از مقالات فارسی و انگلیسی منتشر شده در این حوزه که از متون فارسی برای آزمودن ایده هایشان استفاده کرده اند ، می پردازد؛ سپس هر مقاله را از نظر روش شناسی، نحوه اجرا و پیاده سا زی، روش ارزیابی و معیارهای آن مورد تعمق قرار داده و به چالش می کشد . در مجموع 14 مقاله فارسی و 6 مقاله انگلیسی به استخراج کلمات و عبارات کلیدی از متون فارسی پرداخته اند . روش بیشتر این مقالات، استفاده از اطلاعات آماری و زبان شناختی بوده است. اکثر این مقالات یا در روش شناسی انتخاب شده ایراد دارند و یا نویسندگان نتوانسته اند ایده پیشنهادی شان را به وضوح برای خواننده تبیین نمایند. در بسیاری از مقالات، از مجموعه داده استانداردی برای ارزیابی سیستم استفاده نشده و نحوه محاسبه معیارهای ارزیابی مبهم یا دارای اشکال است . در مجموع، به جز 3 مقاله که روش اجرا شده را به نحو نسبتاً قابل قبولی گزارش کرده اند ، سایر مقالات قابلیت تکرار پذیری و تعمیم ندارند. لذا نمی توان از آن ها به عنوان معیار پایه ای برای ارزیابی سیستم های آینده استفاده کرد یا از ایده مطرح شده در آن ها با اطمینان در ساخت و توسعه نرم افزارهای کاربردی و عملی در حوزه استخراج کلمات کلیدی استفاده نمود .

هدف پژوهش حاضر، بررسی وضعیت مفهوم شناختی و روان سنجی مقیاس های حوزه اخلاق در پژوهش های ایرانیِ بازه زمانی 1350 تا 1399 بود. روش پژوهش، بررسی مروریِ نظام مند مقیاس ها بر اساس مدل «کازمین» بود که در سه شاخص روایی، اعتبار، و پاسخگویی در قالب ارزیابی 9 پارامتر روایی محتوا، همسانی درونی، مقایسه نسبی، خطای اندازه گیری، روایی ساختاری، آزمون فرضیه ها، روایی بین فرهنگی، روایی ملاکی، و پاسخگویی بوده است. داده های پژوهش در طی شش گام شناسایی و 92 مقیاس انتخاب شد. یافته های پژوهش نشان داد که از کل مقیاس ها (درون فردی، 37 مقیاس؛ میان فردی، 26 مقیاس؛ و اجتماعی-سازمانی، 29 مقیاس) تنها پارامتر همسانی درونی در شاخص اعتبار توانسته در بیش از 70 درصد موارد رعایت شده، و نتایج آن مثبت باشد. پس از آن، مفهوم شناسی، روایی محتوا، و آزمون فرضیه ها در 50 درصد مقیاس ها مورد توجه قرار گرفته، و نتایج آن مثبت بوده است. دیگر پارامترها در اکثر گزارش ها محاسبه نشده، یا اطلاعات آن در اختیار نبوده، یا بررسی آن ها موضوعیت نداشته است. در پژوهش حاضر، هیچ مقیاس «مطلوب» که تمام پارامترهایِ موضوعیت دار کازمین را مورد توجه قرار داده باشد، شناسایی نشد؛ تنها 5 درصد مقیاس ها «قابل قبول» بوده، 40 درصد آن ها «نیازمند تکمیل»، 30 درصد «نیازمند به بررسی مجدد»، و 25 درصد آن ها «نیازمند ارائه اطلاعات تفصیلی» می باشند. بنابراین اگر درصد مقیاس های نیازمند به تکمیل به مقیاس های قابل قبول اضافه شود، می توان ادعا کرد که 45 درصد مقیاس های ایرانیِ حوزه اخلاق، قابلیت استفاده را داشته؛ و مابقی نیازمند بازبینی یا ارائه اطلاعات تفصیلی جهت ارزیابی و قضاوت هستند.