درخت حوزه‌های تخصصی

مقدمه: هدف مقاله حاضر بررسی روش شناختی مقاله های حوزه سواد اطلاعاتی است و مروری کوتاه بر روش شناسی مقاله های پژوهشی منتشر شده در حوزه سواد اطلاعاتی در نشریات فارسی زبان دارد. روش : پژوهش حاضر با کمک روش های علم سنجی صورت گرفته است. با مراجعه به مجله های حوزه علم اطلاعات و دانش شناسی و مقاله های نمایه شده در پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان همچون مرکز اطلاعات علمی جهاد (Sid)، مگیران و پایگاه علوم انسانی و سایر پایگاه های اطلاعاتی فارسی زبان، متن کامل مقاله های منتشر شده در حوزه سواد اطلاعاتی گردآوری شد. در مجموع 75 مقاله علمی-پژوهشی استخراج شد و با توجه به اینکه متن کامل تمام مقاله های مورد بررسی قرار گرفت از روش سرشماری استفاده شد. بخش روش شناسی پژوهش ها و مقاله های دانلود شده به کمک روش های علم سنجی، مورد بررسی قرار گرفت و داده های موردنیاز استخراج شد. همچنین برای استخراج داده ها از نرم افزار اکسل استفاده شد. یافته ها: یافته ها نشان داد که میانگین تعداد نویسندگان به تعداد مقاله های منتشر شده در حوزه سواد اطلاعاتی در بازه زمانی انجام پژوهش و در پایگاه های اطلاعاتی انتشاردهنده مقاله های فارسی سواد اطلاعاتی، 4/2 می باشد. از تعداد 180 نویسنده مقاله در حوزه سواد اطلاعاتی، تعداد 96 نفر (3/53 درصد) مرد و تعداد 84 نفر (7/46 درصد) از آنها زن بوده اند. یافته ها همچنین نشان داد که از 75 مقاله مورد بررسی، تنها 62 مقاله (83 درصد) از رویکردهای کمی برای انجام پژوهش استفاده کرده اند و 13 مقاله (17 درصد) با کمک روش های پژوهش کیفی انجام گرفته است. 61 مقاله (3/81 درصد) با استفاده از پرسشنامه به گردآوری داده ها پرداخته اند و مطالعات کتابخانه ای (با 4/17 درصد) در مرتبه بعدی استفاده به عنوان ابزار گردآوری داده مورد استفاده پژوهشگران قرار گرفته اند. همچنین یافته های دیگر پژوهش همچنین نشان داد که دو دانشگاه آزاد اسلامی واحد ساری و علوم پزشکی جندی شاپور اهواز، با داشتن بیشترین وابستگی سازمانی (با 6 نویسنده) در میان سایر مؤسسات آموزشی و پژوهشی، بیشترین انتشاردهندگان مقاله های این حوزه بوده اند. دو مجله فصلنامه دانش شناسی (علوم کتابداری و اطلاع رسانی و فناوری اطلاعات) و مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (فصلنامه کتاب) با انتشار ده مقاله، بیشترین مقاله های حوزه سواد اطلاعاتی را منتشر کرده اند. بحث و نتیجه گیری: در مقاله های منتشر شده در حوزه سواد اطلاعاتی عمدتاً از رویکردهای کمی استفاده شده است و به نظر می رسد توجه به انجام پژوهش های کیفی در حوزه سواد اطلاعاتی ضروری است.

مقدمه: دسترسی به اطلاعات معتبر مربوط به سلامت و همچنین ارزیابی و استفاده بهینه از آن ها در راستای تأمین سلامت خود و اطرافیان از اهمیت ویژه ای برخودار است. مهارت ها و توانمندی های متفاوتی میتوانند بر این مسئله تأثیرگذار باشند که از آن جمله مهارتهای سواد اطلاعاتی است. ازاینرو، پژوهش حاضر، رابطه بین سواد اطلاعاتی و سواد سلامت را میان کارکنان مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری بررسی می کند. روش: روش پژوهش حاضر، توصیفی پیمایشی از نوع هم بستگی و ابزار گردآوری دادهها پرسش نامه است. جامعه آماری پژوهش کلیه کارکنان مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری است (103 نفر) که به روش نمونهگیری تصادفیِ ساده و با استفاده از جدول کرجسی و مورگان 80 نفر از آن ها به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای تجزیه و تحلیل دادهها نیز از آزمون t تک متغیره و هم بستگی پیرسون استفاده شد. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که میزان مهارت های سواد اطلاعاتی و همچنین سواد سلامت افراد تحت بررسی از حد متوسط بالاتر است. بین مهارت های سواد اطلاعاتی با سواد سلامت کارکنان رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: با توجه به یافته های پژوهش، به نظر میرسد، فراگیری مهارت های سواد اطلاعاتی برای افزایش سواد سلامت و در نتیجه به دست آوردن اطلاعات معتبر در زمینه مسائل بهداشتی و سلامت افراد و همچنین ارزیابی، تفسیر و استفاده درست از این اطلاعات، بسیار ضروری به نظر می رسد. لذا ارائه آموزش های مناسب در این زمینه، ضرورتی انکارناپذیر است.

هدف : پژوهش حاضر در نظر دارد تا به بررسی رابطه تکنواسترس با رضایت شغلی کتابداران کتابخانه های عمومی شهر اهواز بپردازد. روش: پژوهش حاضر با روش پیمایشی انجام شده است و از تحلیل همبستگی برای بررسی نتایج استفاده گردیده است. جامعه آماری پژوهش حاضر راکلیه کتابداران کتابخانه های عمومی شهر اهواز در سال 1394تشکیل داد که از میان آنها 71 نفر از کتابداران به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تکنواسترس راگوناتهان (2008) و پرسشنامه رضایت شغلی مینه سوتا بود. تحلیل داده ها با SPSS انجام شد و از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیره استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین عامل های سازنده متغیر تکنواسترس یعنی اضافه بار فناوری، هجوم فناوری، عدم قطعیت فناوری، پیچیدگی فناوری و ناامنی فناوری با رضایت شغلی کتابداران رابطه منفی معنی داری وجود دارد. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد بین تکنواسترس، اضافه بار فناوری، هجوم فناوری، عدم قطعیت فناوری، پیچیدگی فناوری و ناامنی فناوری با رضایت شغلی کتابداران رابطه چندگانه وجود دارد و پیچیدگی فناوری به صورت منفی بهترین پیش بینی کننده رضایت شغلی بود. اصالت/ ارزش: ا رزش این مقاله در نشان دادن این نکته بود که هر چقدر پیچیدگی های فناوری افزایش پیدا کند رضایت شغلی کتابداران کاهش پیدا می کند و بنابراین، انتظارات از عملکرد کتابداران برآورده نمی شود. این نکته لزوم آموزش های فناورانه برای کتابداران را نشان می دهد.

هدف: پژوهش حاضر به بررسی عدم یکدستی و جامعیت در استفاده از استانداردهای فراداده ای در پایگاه های نسخه های خطی فارسی در مقایسه با پایگاه های خارج از ایران و ارائه پیشنهادهایی بومی در فرایند دیجیتال سازی این پایگاه ها می پردازد. روش: جامعه پژوهش شامل 4 پایگاه داخلی و 11 پایگاه خارجی است که استانداردهای فراداده ای رکوردهای موجود در این پایگاه ها بررسی شده است. پژوهش، به روش پیمایشی توصیفی (فراوانی) و سیاهه وارسی از طریق تکنیک دلفی انجام گرفته است. داده ها از طریق سیاهه وارسی، گردآوری شده و با استفاده از آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یافته ها: یافته ها نشان داد که در پایگاه های جامعه پژوهش، استاندارد TEI (با 4/81 درصد) دارای بیشترین میزان کاربرد و پوشش مدخل های نسخه های خطی است. در پایگاه های نسخه های خطی فارسی، استاندارد فراداده ای متس (به عنوان استاندارد فراداده ای ساختاری)، و استانداردهای فراداده ای دابلین کور (با 8/56 درصد) و مودس (با 1/77 درصد) در بخش توصیف، به ترتیب دارای بیشترین فراوانی بوده است. همچنین مشخص شد در بخش های مربوط به توصیف و ارائه اطلاعات نسخه های خطی، نبود یکدستی در استفاده از استانداردهای فراداده ای به چشم می آید. این مسأله که از ضعف های پایگاه های نسخه های خطی فارسی می باشد، لزوم توجه به یکدستی در توصیف نسخه ها و استفاده از استانداردهای فراداده ای یکدست با جامعیت بالا مانند تی ای آی و در نهایت وجود سازمانی همچون کتابخانه ملی ایران جهت ارائه خط مشی یکسان در این زمینه را آشکار می نماید. اصالت/ارزش: میزان پوشش مؤلفه های نسخه های خطی توسط استانداردهای ابرداده ای، شاخص مهم برای ارزیابی میزان بازیابی نسخه های خطی دیجیتال محسوب می شود. بنابراین پژوهش حاضر میزان این پوشش را در چهار پایگاه نسخه های خطی فارسی با 11 پایگاه نسخه های خطی خارج از ایران مقایسه می کند و راهکارهای بومی ارائه می دهد.

مقدمه: مدل ذهنی تصویری ذهنی است که کاربر از یک نظام وکارکردهایش خلق می کند تا به عملیاتش در آن نظام کمک کند. پژوهش ها مشخص کرده اند رفتار اطلاع یابی در افراد متفاوت است و این تفاوت را می توان از طریق بررسی مدل های ذهنی آنان تشریح کرد. در واقع، فکر، رفتار و کنش های افراد توسط مدل های ذهنی آنان در بافت های تعاملی هدایت می شود. بعلاوهعوامل مختلفی بر شکل گیری مدل ذهنی کاربران از یک نظام تاثیر دارد. بنابراین هدف از پژوهش حاضر تعیین عوامل تاثیرگذار بر سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل است. روش : پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع توصیفی-پیمایشی و از نظر روش گردآوری داده ها ترکیبی است. جامعه پژوهش حاضر را دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه فردوسی مشهد در دو دسته علوم انسانی/اجتماعی و فنی -مهندسی تشکیل دادند که از هر گروه 15 نفر (30 نفر) به طور داوطلبانه در این پژوهش مشارکت کردند. ابزارهای گردآوری داده ها شامل مصاحبه نیمه ساختاریافته (با استفاده از مقیاس کمال مدل ذهنی (لی، 2007))، پرسشنامه سبک یادگیری کلب، آزمون گروهی شکل های نهفته، و پرسشنامه ی سواد اطلاعاتی است. ابتدا با استفاده از مصاحبه، نمره مدل ذهنی دانشجویان مشخص شد و سپس رابطه آن با سایر متغیرهای پژوهش مطابق سوالات ذیل بررسی شد. !. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل و سبک شناختی آنان (وابسته به زمینه، مستقل از زمینه) رابطه معناداری وجود دارد؟ 2. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل در سبک های یادگیری مختلف (واگرا، هم گرا، انطباق یابنده، جذب کننده) تفاوت معناداری وجود دارد؟ 3. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل و سواد اطلاعاتی آنان رابطه معناداری وجود دارد؟ 4. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل، در دو گروه فنی- مهندسی و علوم انسانی/اجتماعی، تفاوت معناداری وجود دارد؟ 5. آیا بین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان از موتور کاوش گوگل، در دو گروه مردان و زنان، تفاوت معناداری وجود دارد؟ یافته ها: بین سبک شناختی و سطح کمال مدل ذهنی رابطه معناداری وجود دارد. دانشجویان با سبک شناختی مستقل از زمینه نسبت به دانشجویان وابسته به زمینه از مدل ذهنی کامل تری برخوردارند. با این حال بین سطح کمال مدل ذهنی و سبک یادگیری تفاوت معناداری مشاهده نشد. همچنین بین سطح کمال مدل ذهنی و سواد اطلاعاتی رابطه معناداری مشاهده نشد.اما بین سطح کمال مدل ذهنی و مولفه بازیابی اطلاعات، رابطه معنادار، مثبت و متوسطی وجود داشت.ازطرف دیگر بین سطح کمال مدل ذهنی و حوزه تحصیلی تفاوت معناداری وجود داشت و میانگین سطح کمال مدل ذهنی دانشجویان فنی-مهندسی نسبت به دانشجویان علوم انسانی/اجتماعی بیشتر بود. همچنین بین جنسیت و سطح کمال مدل ذهنی رابطه معناداری مشاهده نشد. بحث و نتیجه گیری: توجه به مدل های ذهنی کاربران و عوامل موثر بر آن در طراحی رابط های کاربری کاربرپسندتر و شخصی سازی نظام ها و نیز در آموزش کاربران می تواند اثربخشی بیشتر نظام ها و آموزش ها را درپی داشته باشد. طراحی نظام ها با توجه به سبک شناختی کاربران می تواند باعث بهبود مدل ذهنی کاربران و اثربخشی بهتر کاوش ها و رضایت بیشتر کاربر گردد. توجه به حوزه تحصیلی دانشجویان در زمان آموزش کاربران می تواند اثربخشی آموزش ها را افزایش دهد. بعلاوه بررسی رابطه سبک یادگیری، سواد اطلاعاتی، و جنسیت با مدل ذهنی نیاز به پژوهش هایی بیشتر و با تعداد آزمودنی بیشتر دارد.

هدف: امروزه در وب معنایی برای بهبود معنای داده ها از هستی نگاری ها بهره می گیرند. ضرورت مهندسی هستی نگاری ارائه چهارچوب مناسبی از تعاریف مفاهیم و روابط بین آن ها با ابهامی کمتر است. در این نوشته تلاش خواهد شد به اجمال دیدی جامع از هستی نگاری و شناخت تحول آن به طور نظری ارائه شود چرا که از طریق مرور ادبیات پس زمینه ای، پژوهش در این موضوع با درکی بهتر و روشن میسر خواهد بود. روش/ رویکرد: نوشته حاضر به صورت مروری مفهوم هستی نگاری را مورد مطالعه قرار می دهد. یافته ها: هستی نگاری شبکه گسترده ای از روابط بین موجودیت ها و مفاهیم جهت بازنمایی دانش در نظام های اطلاعاتی و وب معنایی محسوب می شود. هستی نگاری به عنوان رویکرد جدید مهندسی دانش در عرصه هوش مصنوعی اهمیت یافته است. با ساخت هستی نگاری ساختار مفهومی بین مفاهیم استخراج و به صورتی صریح و آشکار در قالبی رسمی ارائه می شود. نتیجه گیری: با به کارگیری هستی نگاری پردازش مفهوم در سطوح مختلف تعامل انسانی و ماشینی میسر گشته و این ابزار برای اشتراک دانش و بازنمایی آن به کار گرفته می شود. با طراحی و به کارگیری یک هستی نگاری در نظام های دانش بنیان می توان در رفع ایرادهای موجود در سطح معنایی زمینه مربوطه اقدام کرد. از جمله کارکردهای دیگر هستی شناسی اثرگذاری آن در حوزه هایی مانند بهبود نظام های بازیابی، فرایندهای خودکار استدلال، طراحی نظام های هوشمند و مهندسی دانش است.

هدف: شناسایی عوامل و مؤلفه های مؤثر بر اشتراک گذاری داده های پژوهشی. روش شناسی: با جستجوی نظام مند در پایگاه های معتبر علمی ابسکو، ساینس دایرکت، جی استور، پابمد، اسکوپوس، وب آو ساینس و گوگل اسکالر محتوای کلیه مقالات مرتبط با عوامل مؤثر بر اشتراک گذاری داده های پژوهشی تحلیل شد. یافته ها: اجبار سازمان ها و حامیان مالی پژوهش ها، سیاست ناشران نشریات علمی در اشتراک گذاری داده های پژوهشی، حمایت سازمانی و طرح مدیریت داده ها، وجود واسپارگاه ها و استانداردهای داده ای و فراداده ای و میان کنش پذیری میان آنها، بهره وری علمی، تجربه کاری، سن، نوع دوستی، حریم خصوصی، محرمانگی داده ها، قوانین و مقررات ملی و بین المللی، کسب رضایت آگاهانه از مشارکت کنندگان، مشوق ها و مکانیسم های انگیزشی، کسب اعتبار حرفه ای و دانشگاهی، همکاری و مشارکت علمی و تقدیر و تشکر رسمی از صاحبان داده ها از جمله عوامل مؤثر بر اشتراک گذاری داده های پژوهشی است. نتیجه گیری: با توجه به ارزش افزوده داده ها، ضروری است زیرساخت های لازم برای توسعه و استفاده هرچه مؤثرتر از داده های پژوهشی از سوی ذی نفعان این حوزه فراهم شود. سازماندهی مؤثر داده ها بهترین راه بهینه سازی و سرمایه گذاری بر روی آنهاست.

هدف: هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی میزان رعایت مؤلفه های کاربردپذیری در سامانه مدیریت کتابخانه های عمومی کشور (سامان) بر اساس اصول دهگانه نیلسون است. روش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است و در آن میزان رعایت مؤلفه های کاربردپذیری در وبگاه سامان به روش ارزیابی مکاشفه ای مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور از اصول دهگانه جاکوب نیلسون که یکی از شناخته شده ترین روش ها برای ارزیابی کاربردپذیری نظام های اطلاعاتی است استفاده گردید. جهت ارزیابی مکاشفه ای از چهار نفر کتابدار کتابخانه عمومی که از تجارب لازم در این خصوص برخوردار بودند به عنوان ارزیاب استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان می دهد در ارزیابی کاربردپذیری وبگاه سامان بالاترین امتیاز مربوط به مؤلفه «تطبیق بین نظام و جهان واقعی» (5 /87 درصد)، و کمترین امتیاز مربوط به مؤلفه «کنترل و آزادی کاربر» (29 درصد) است. همچنین از دیدگاه ارزیابان تقریباً مشکلات مربوط به مؤلفه های مختلف کاربردپذیری وبگاه سامان جزئی است و تنها در مورد مؤلفه «کنترل و آزادی کاربر» اکثریت ارزیابان معتقد به وجود مشکلی اساسی در سامانه مذکور بودند. اصالت/ارزش: ارزش این مقاله در نشان دادن این نکته است که برای بهبود عملکرد این سامانه، به نظر بهتر است آزادی بیشتری در جستجوی انواع آثار و بهینه کردن پرسش جستجو به کاربر داده شود.

این مقاله با استفاده از منابع و خرد جمعی متخصصان و سایر فعالان صنعت فناوری اطلاعات سعی در افزایش اثربخشی تصمیم ها و سیاست های این حوزه دارد. برای دستیابی به این هدف، 107 فناوری نوظهور و آینده از گزارش های آینده نگاری و برنامه های تحقیقاتی اروپا، ژاپن، تایوان و شرکت «گارتنر» استخراج شد. سپس، از بین این فناوری ها 69 فناوری (که در چهارده حوزه موضوعی طبقه بندی شده بود) با تأیید اعضای پانل خبرگان به عنوان ورودی دلفی مورد استفاده قرار گرفت. در مرحله بعدی تحقیق با استفاده از روش دلفی، ابتدا در بخش پرسش های عمومی بر اساس نظر اعضای پانل، موانع و چالش هایی که انتظار می رود فناوری اطلاعات به آن ها پاسخ دهد و سازمان های اثربخش در تحقیق و توسعه فناوری اطلاعات تبیین گردید. سپس، دیدگاه اعضای پانل دلفی نسبت به هر فناوری با شاخص های میزان اهمیت، زمان تحقق، وضعیت ایران و زمان استفاده گسترده در ایران سنجیده شد. در بخش نتایج دلفی، نتایج به دست آمده در فرایند دلفی در سه بخش تحلیل اطلاعات فردی، پرسش های عمومی و پرسش های تخصصی در مورد هر فناوری گزارش شده و در بخش پایانی توصیه هایی برای تصمیم گیران بر اساس استنباط محقق ارائه داده شده است.

مقدمه: یکی از عوامل مهم در بقاء، دوام و پیشرفت یک سازمان، کیفیت و توانمندی نیروی انسانی آن است. بر این اساس، پژوهش حاضر با هدف بررسی تأثیر مؤلفه های توانمندسازی کتابداران بر عملکرد کتابخانه های عمومی کشور انجام شده است. روش : این پژوهش از نظر هدف، کاربردی و از نظر شیوة گردآوری داده ها، پیمایشی از نوع همبستگی است. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. جهت سنجش روایی پرسشنامه ها، از متخصصان موضوعی و به منظور بررسی پایایی، از ضریب آلفای کرونباخ استفاده شد. جامعه آماری مورد مطالعه شامل تمام کتابداران کتابخانه های عمومی سراسر کشور به تعداد 5900 نفر است. برای تعیین حجم نمونه با استفاده از جدول کرجسی و مورگان (درجه اطمینان 95 درصد و حاشیه خطای 5 درصد) و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب ، 365 نفر به عنوان حجم کل نمونه تعیین شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از نرم افزار اس. پی اس. اس در قالب آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته ها: نتایج آزمون ناپارامتریک اسپیرمن نشان داد بین «آموزش مهارت های تخصصی»، «وضعیت پرداخت پاداش بر مبنای عملکرد»، «وضعیت تفویض اختیار به کتابداران»، «دسترسی به اطلاعات سازمانی» و عملکرد کتابخانه های عمومی کشور رابطه مستقیم و معناداری وجود دارد. نتایج حاصل از آزمون رگرسیون چندگانه نیز حاکی از آن بود که 58/0 از تغییرات در عملکرد کتابخانه های عمومی کشور به خاطر تأثیر مؤلفه های توانمندسازی کتابداران بوده و سایر تغییرات به عوامل دیگر مربوط می-شود. همچنین نتیجه آزمون رگرسیون نشان داد که «آموزش مهارت های تخصصی» با مقدار 31/0 بیشترین تأثیر و «پرداخت پاداش بر مبنای عملکرد» با مقدار 14/0 کمترین تأثیر را بر عملکرد کتابخانه های عمومی کشور دارد. بحث و نتیجه گیری: این پژوهش با استفاده از الگوهای توانمندسازی و با رویکردی تحلیلی وضعیت توانمندسازی کتابداران کتابخانه های عمومی کشور را بررسی کرده و می تواند به سیاست گذاران و مدیران در بهبود عملکرد کتابخانه های عمومی کشور کمک کند.

هدف: آسیب شناسی منابع فارسی که به صورت انگلیسی نوشته می شوند در نظام جستجوی پایگاه های اطلاعاتی ایرانی. روش شناسی:با رویکرد ترکیبی از طریق دو روش تحلیل محتوا و پیمایش 30 نشریه علمی پژوهشی از سه حوزه وزارت علوم، وزارت بهداشت و دانشگاه آزاد از سال 1384 تا 1394که یک شماره از آنها دارای منابع انگلیسی نویسی شده بودند انتخاب و با مطالعه طولی و روش های آمار توصیفی داده های به دست آمده تحلیل شد. یافته ها:اشکال های اساسی در زمینه انگلیسی نویسی (فینگلیش) در چهار مقوله نام و نام خانوادگی، عنوان مقاله، سال نشر، و عنوان نشریه اتفاق می افتد. عمده مشکلات ناشی از اشتباه نوشتن نام و نام خانوادگی، تبدیل کردن سال شمسی به میلادی و ترجمه ناقص عنوان مقالات، و کوته نوشت عنوان مجلات است. نتیجه گیری:منابع انگلیسی نویسی شده فارسی سبب افزایش زمان بازیابی، کاهش دقت، نیافتن منبع اطلاعاتی، و کاهش ضریب تأثیر در پایگاه های اطلاعاتی ایرانی خواهند شد.

هدف: هدف پژوهش حاضر، تطابق مدل ارزیابی دیجی کوال با چارچوب نظری پنج- اس در مفاهیم کتابخانه ی دیجیتالی است. روش: پژوهش از نوع کاربردی و به روش تحلیل محتوای کیفی به ارزیابی مدل دیجی کوال و چارچوب نظری پنج- اس پرداخته است. داده ها با تفسیر ذهنی محتوایی داده های متنی، از طریق فرآیندهای طبقه بندی نظام مند گرد آوری شده است. روایی پژوهش از نوع منطقی است که بیشتر بر مبنای قضاوت شخصی پایه گذاری شده است. پایایی پژوهش از نوع اعتبار پذیری و مشورت با متخصصین حوزه کتابخانه دیجیتالی است که به واقعی بودن توصیفات و یافته های پژوهش و اعتبار آنها اشاره دارد. یافته ها: یافته های به دست آمده از پژوهش حاکی از آن است که در الگوی دیجی کوال فرآیند بررسی محتوا (اطلاعات)؛ و فرآیند جامعه (کاربر) کتابخانه دیجیتالی، عمدتا منوط به پیش نیازهای دو جزء مهم در محیط کتابخانه دیجیتالی محیط فنی و تعامل کاربر/ سیستم است. در نتیجه، از آنجایی که هر مدل ارزیابی، مجموعه ای از مقیاس ها و روش های گردآوری داده ها را دارد؛ عامل و متغیر جوامع (کنشگران) در ابعاد مفاهیم موثر پنج- اس در کتابخانه ی دیجیتالی اعم از قابلیت دسترس پذیری، ارتباط شیء دیجیتالی؛ قابلیت ایجاد، اثر بخشی، قابلیت توسعه پذیری، قابلیت استفاده مجدد، قابلیت اطمینان خدمات وجود دارد و با مدل دیجی کوال قابل ارزیابی است. در ابعاد مفاهیم موثر پنج- اس در کتابخانه ی دیجیتالی اعم از قابلیت دسترس پذیری، ارتباط شیء دیجیتالی؛ قابلیت ایجاد، اثر بخشی، قابلیت توسعه پذیری، قابلیت استفاده مجدد

در جریان انتخابات سال 1396 ریاست جمهوری کشورمان یکی از پر بسامدترین کلمات کلمه شفافیت بود که همه رقبا بر آن تأکید داشتند. آنها یکی از برگ های برنده خود را اهتمام بر شفاف سازی در دولت آینده می دیدند. مخالفان، دولت را برای عدم شفاف سازی و یا کمتر شفاف سازی مورد هجمه قرار می دادند و دولت مستقر هم ضمن اعتراف به اهمیت آن اظهار می کرد که ما تاکنون فعالیت های زیادی در این باره نموده، و سامانه هایی را ترتیب داده ایم و آن را در دولت دوازدهم تکمیل خواهیم کرد. به نظر می رسد بحث اجرای شفافیت اگر عمد و غرضی در کار نباشد از یک تصمیم کوچک آغاز می شود و آن، تأکید همه بر وحدت اصطلاحات کاربردی برای ورود اطلاعات است تا خروجی های شفاف به دست آید. داستان ساده جنگ چهار نفر با زبان های گوناگون که مولوی آن را به نظم درآورده است بیانگر آغاز ماجرا است. این چهار نفر همه انگور می خواستند ولی با زبان های گوناگون آن را ادا می کردند و لذا بر سر خواست خود به منازعه پرداخته بودند.  کسی که به چهار لغت آشنا بود به آنها گفت جنگ نکنید من خواست همه شما را بر آورده می کنم.

برای رسیدن به اهداف استراتژیک، ماموریت ها و وضع مطلوب فناوری اطلاعات، سازمان ها نیازمند برنامه جامع و مناسبی هستند؛ بر این اساس، برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات به عنوان یک جزء از برنامه ریزی استراتژیک سازمان مطرح می گردد. برنامه ای که برای هر سازمان، منشور و برنامه کلان سازمان در زمینه سیستم های اطلاعاتی و به طور کلی فناوری اطلاعات می باشد. یکی از پرسش های بنیادی در این حوزه این است که موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات از چه عواملی متاثر است. این پژوهش برای پاسخگویی به این پرسش انجام شده است. در این راستا عوامل موثر برموفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات را می توان بر اساس معیارهای مختلف تقسیم بندی کرد، دراین تحقیق با استفاده از مدل TOE متغیرها به سه دسته عمده تقسیم شده اند که عبارتند از: عوامل تکنولوژیک، عوامل سازمانی و عوامل محیطی، که هر یک از این عوامل دارای بعدهای مربوط به خود می باشند. پژوهش حاضر در شرکت ملی نفت ایران و شرکت تابعه ی آن (شرکت ملی حفاری اهواز) صورت گرفته است و جامعه آماری مورد مطالعه مدیران، مشاوران، روسا و کارشناسان فناوری اطلاعات این شرکت به تعداد 101 نفر بودند، که به دلیل کم بودن افراد جامعه آماری، نمونه آماری برابر با جامعه آماری و 101 نفر در نظر گرفته شد. جهت گرد آوری داده ها پرسشنامه ای طراحی شد که روایی آن مورد بررسی و تأیید قرار گرفت و پایایی آن بر اساس آلفای کرونباخ مقدار 96/0 برآورد شده است. داده ها نیز با استفاده از نرم افزارهای SPSS و PLS تحلیل شده اند. مدل کلی با معیار جی.اُ.اِف 62%، دارای برازش قوی توصیف شد و از 8 فرضیه پژوهش 5 مورد تایید و 3 مورد تایید نگردید. رابطه بین زیرساخت سیستم های اطلاعاتی، مدیریت دانش، مشارکت، ارزیابی محیطی و زمینه محیطی با موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات تایید شد و رابطه بین بلوغ سیستم های اطلاعاتی، مدیریت تغییر و هماهنگی با موفقیت برنامه ریزی استراتژیک فناوری اطلاعات تایید نگردید.

هدف:ارزیابی کیفی وبگاه های سازمان های جهاد کشاورزی در سراسر کشور براساس شاخص های فائو. روش شناسی: دراین پیمایش با استفاده از رویکرد ارزیابانه، 32 وبگاه سازمان های جهاد کشاورزی در سراسر کشور براساس 118 شاخص کیفی استاندارد فائو ارزیابی شد. یافته ها:50% وبگاه ها از نظر شاخص های فائو در وضعیت ""مناسب""، 87/46% در وضعیت ""متوسط""، و 13/3% در وضعیت ""ضعیف"" قرار دارند. وبگاه سازمان جهاد کشاورزی هرمزگان با امتیاز 442 رتبه اول، ایلام و آذربایجان غربی با امتیاز 439 به طور مشترک رتبه دوم، و خراسان شمالی با امتیاز 438 رتبه سوم را کسب کرده اند. ضعف رابط کاربری و کیفیت فنی، ضعف در دسترس پذیری و کاربردپذیری، وجود صفحات تهی، رعایت نکردن حق مالکیت معنوی، و پایین بودن کیفیت مطالب از جمله مهم ترین نقاط ضعف این وبگاه ها بوده است. نتیجه گیری:رعایت نکردن استاندارد، علت اصلی کاهش کیفیت در نیمی از وبگاه های سازمان های جهاد کشاورزی در سراسر کشور است که لازم است براساس شاخص های فائو، به عنوان معیار معتبر و مرجع بین المللی در حوزه کشاورزی بازنگری و اصلاح شود.

هدف:شناسایی ریشه های فکری و علمی حوزه مطالعات رفتار اطلاع یابی. روش شناسی:با روش تحلیل استنادی و هم استنادی ریشه های رفتار اطلاع یابی بررسی شد. یافته ها:آغاز برون داد علمی حوزه رفتار اطلاع یابی به اوایل دهه 1970 بازمی گردد. ساختار فکری حوزه رفتار اطلاع یابی مبتنی بر دو دسته منابع است: منابع محوری که چارچوب نظری این حوزه بر آن استوار بوده است و منابع پیرامون که یا به لحاظ روش شناختی مورد توجه قرار گرفته اند و یا با استفاده از منابع محوری به معرفی راهکارهای استفاده از منابع اطلاعاتی پرداخته اند؛ به همین دلیل، در جایگاه دوم اهمیت قرار دارند. نتیجه گیری:حوزه رفتار اطلاع یابی در گسترش و توسعه خود وام دار دو حوزه کتابداری و اطلاع رسانی و علوم رایانه و نظام های اطلاعاتی است.

هدف این مقاله بررسی عوامل مؤثر بر استفاده از اینترنت در میان دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه های غرب و شمال غرب ایران (ارومیه، کردستان، رازی کرمانشاه و بوعلی همدان) است. نمونه مورد بررسی 609 دانشجو در این دو مقطع تحصیلی بود که داده ها با استفاده از پرسشنامه جمع آوری شده است. ضمناً از همه گروه های تحصیلات تکمیلی شامل گروه علوم انسانی، گروه علوم پایه، گروه فنی و مهندسی و گروه کشاورزی در نمونه گیری استفاده شده است. در این پژوهش از روش های رگرسیون خطی، رگرسیون لاجیت و روش پروبیت با استفاده از نرم-افزار SPSS، برای تجزیه وتحلیل داده ها استفاده شده است. در ضمن ضریب آلفای کرونباخ که پایایی پرسشنامه را ارزیابی می کند، در این تحقیق 87/. بود که نشان از پایایی قابل قبولی برای این پرسشنامه دارد. نتایج این پژوهش بیانگر تأثیر منفی دانشگاه بر استفاده از اینترنت و تأثیر مثبت گروه تحصیلی، ترم تحصیلی، وضعیت اشتغال و منابع اطلاعاتی بر استفاده از اینترنت است. هم چنین آزمون هاسمر- لمشو تأیید کننده مدل ارائه شده است. در نهایت پیشنهاد می گردد مدیریت دانشگاه ها، سیاست ها و خط مشی های روشن و عملی را جهت دسترسی و استفاده از اینترنت فراهم نموده و پایگاه های اطلاعاتی تخصصی طراحی و در جهت عملیاتی شدن آن تلاش نماید تا زمینه های توسعه علمی و از آن طریق توسعه اقتصادی و غیره فراهم گردد.

هدف: هدف مقاله حاضر، مقایسه دیدگاه دبیران و دانش آموزان دبیرستان های شهر اهواز درباره ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی و کتابدار متخصص، هدف اصلی این پژوهش است. روش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی تحلیلی است که به روش پیمایشی انجام گرفته و جامعه آماری آن، تمامی دبیران و دانش آموزان دبیرستان های شهر اهواز در سال تحصیلی 92 – 1391 را شامل می شود. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته بود و برای تحلیل داده ها از آزمون تی و تحلیل واریانس استفاده شد. در این پژوهش دیدگاه دبیران و دانش آموزان اهواز درباره مؤلفه های ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی، ضرورت وجود کتابدار متخصص در کتابخانه های آموزشگاهی، میزان ارتباط برنامه های درسی دانش آموزان با کتابخانه و خدمات آن جهت ایجاد انگیزه استفاده از منابع و خدمات کتابخانه مدرسه و میزان توانایی«کتاب یاران» در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی دبیران و دانش آموزان مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که  دبیران و دانش آموزان وجود کتابخانه و کتابدار متخصص در مدرسه را لازم می دانند. دبیران توانایی کتاب یاران را در حد متوسط و دانش آموزان در حد نامطلوب ارزیابی کردند. بین دیدگاه دبیران و دانش آموزان در مؤلفه های ضرورت وجود کتابخانه های آموزشگاهی، ارتباط برنامه های درسی دانش آموزان با منابع کتابخانه جهت ایجاد انگیزه برای استفاده کتابخانه مدرسه و میزان توانایی کتاب یاران در پاسخگویی به نیازهای اطلاعاتی آن ها تفاوت معناداری وجود داشت به طوریکه در همه موارد فوق، نظرات معلمان میانگین بالاتری داشت که از نظر آماری نیز معنی دار بود. اصالت/ ارزش: ارزش مقاله حاضر در نشان دادن اَبعاد اهمیت کتابخانه های آموزشگاهی و تصور دبیران در باب توانایی هایی کتاب یاران برای مدیریت و هدایت کتابخانه است، به طوری که هرچند ضرورت وجود کتابدار را در حد مطلوب می دانند اما گویا با متوسط ارزیابی کردن توان کتاب یاران، مشکل قابل توجهی را متوجه کتابخانه های آموزشگاهی نمی دانند.

هدف:شناسایی میزان عوامل اثرگذار رفتاری بر ارتباطات علمی و تولیدات علمی اعضای هیأت علمی دانشگاه های ایران. روش شناسی:در این پیمایش تحلیلی با استفاده از پرسشنامه پژوهشگرساخته 378 عضو هیأت علمی دانشگاه ها در مراکز استان ها به روش نمونه گیری طبقه ای انتخاب و عوامل اثرگذار بر رفتار ارتباطات و تولیدات علمی آنها بررسی شد. یافته ها:متغیرهای ویژگی های شخصیتی، سبک شناختی، تضاد سازمانی، و سبک رهبری می توانند واریانس ارتباطات علمی را به صورت معناداری تبیین کنند. اما متغیرهای مهارت های ارتباطی و اطلاعاتی و انحراف از هنجارهای اجتماعی و شناختی علم سهمی در این پیش بینی نداشتند. همچنین، بین ارتباطات علمی با تولیدات علمی رابطه معناداری به دست آمد و از نظر آماری توانست واریانس تولیدات علمی را به صورت معناداری تبیین کند. نتیجه گیری: گرچه بیشتر متغیرهای عوامل رفتاری بر ارتباطات علمی تأثیر مستقیم داشته است؛ اما، این عوامل به واسطه ارتباطات علمی بر تولیدات علمی آن تأثیرگذار بوده است. تولیدات علمی می تواند با توسعه ارتباطات علمی افزایش یابد و متغیر ارتباطات علمی نیز خود می تواند متأثر از ویژگی های شخصیتی، سبک شناختی، تضاد سازمانی، و سبک رهبری باشد.