مطالب مرتبط با کلیدواژه

کتابخانه


۱.

ارتباط بین کتابخانه و آرشیو

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کتابخانه خدمات کتابخانه ای آرشیو تفاوت آرشیو و کتابخانه خدمات آرشیوی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۹۵ تعداد دانلود : ۸۲۲
کتابخانه و آرشیو وجوه مشترک زیادی با هم دارند, و نباید به عنوان دو مفهوم جدا  از هم بررسی شوند هدف مشترک کتابداری و آرشیوداری, ذخیره و گسترش دانش است. ضرورت خدمات کتابخانه ای و آرشیوی به عنوان یک نهاد عمومی برای نشان دادن علت اصلی و عملکرد نهایی فراهم گردیده است. در قدیم مواد کتابخانه و آرشیو را در یک جا ذخیره می کردند. در آغاز, چون تفاوتی بین آنها احساس نمی شد, معمولا مواد مربوط به این دو, به صورت درهم نگاهداری می شد. تفاوت بین کتابخانه و آرشیو در قرن پانزدهم و بعد از اختراع چاپ پدیدار گشت. کتابخانه و آرشیو, هردو مؤسسات عمومی اند که وجودشان در زندگی ما ضروری است.
۲.

بررسی میزان رضایت استفاده‌کنندگان از خدمات کتابخانهمرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران

کلیدواژه‌ها: رضایت خدمات کتابخانه استفاده‌کنندگان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۰۵ تعداد دانلود : ۸۹۸
هدف از این پژوهش بررسی میزان رضایت استفاده‌کنندگان از خدمات کتابخانة مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران می‌باشد. برای گردآوری داده‌ها پرسشنامه‌ای تهیه و به نمونه‌ای 278 نفری از استفاده‌کنندگان کتابخانه داده شد. در این پژوهش بدنبال پاسخگویی به این سؤالات بودیم: استفاده‌کنندگان این کتابخانه چه کسانی هستند؟ استفاده‌کنندگان چگونه با این کتابخانه آشنا شده‌اند؟ استفاده‌کنندگان در چه زمینه‌هایی از کتابخانة مرکز استفاده می‌کنند؟ آگاهی استفاده‌کنندگان از خدمات ارائه شده در کتابخانه به چه میزان است؟ رضایت استفاده‌کنندگان از خدمات ارائه شده در کتابخانه به چه میزان است؟ کدام یک از خدمات ارائه شده بیشترین رضایت را در استفاده‌کنندگان ایجاد کرده است؟ کدام یک از خدمات ارائه شده کمترین رضایت را در استفاده‌کنندگان بدنبال داشته است؟ با توجه به نتایج حاصل از تحلیل‌های آماری بیشترین مراجعه‌کنندگان به کتابخانة مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران را دانشجویان مقطع تحصیلی کارشناسی از گروه آموزشی علوم انسانی تشکیل می‌دهند. آشنایی آنها با کتابخانة مرکز بیشتر از طریق اساتید دانشگاه می‌باشد. بیشترین زمینه‌های استفاده از کتابخانة مرکز عبارتند از انجام کارهای پژوهشی و تهیة پایان‌نامه. میانگین میزان آگاهی مراجعه‌کنندگان از خدمات کتابخانة مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران نشاندهندة سطح آگاهی پایین آنان از خدمات ارائه شده در کتابخانة مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران می‌باشد (61/39). میانگین رضایتمندی کلی‌مراجعان از خدمات ارائه شده در کتابخانة مرکز اطلاعات و مدارک علمی ایران بالا (75/81) می‌باشد. میانگین کلی برآورده شدن نیازهای اطلاعاتی مراجعه‌کنندگان از منابع اطلاعاتی کتابخانة مرکز در حد متوسط (90/3) می‌باشد.
۳.

آموزش از راه دور و کتابداران مرجع در عصر فناوری اطلاعات

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: عصر اطلاعات فناوری اطلاعات آموزش نظام آموزشی کتابخانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۳۷۰ تعداد دانلود : ۹۶۶
امروزه مقوله‌ آموزش از راه دور یکی از مسائل مطرح در جوامع اطلاعاتی می‏باشد. کتابخانه‏های دیجیتالی به عنوان یکی از مراکز ارائه‌کننده خدمات آموزش از راه دور مورد توجه قرار گرفته‏اند. کتابداران مرجع در عصر فناوری اطلاعات  باید در جهت ایفای وظایف خود نقش مهم‌تری را پذیرا باشند. آن‌ها باید به‌عنوان حلقه‌ ارتباطی بین منابع اطلاعاتی و فراگیران از راه دور عمل کنند. لازمه‌ ارائه‌ خدمات مرجع برای کتابداران، آشنایی آن‌ها با سیستم‌ها و منابع اطلاعاتی و مشارکت آن‌ها با برنامه‏ریزان و برگزارکنندگان دوره‏های آموزش از راه دور می‏باشد.
۴.

دسترسی به اطلاعات در کتابخانه ها: روشها و مسائل

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: مدل مشکلات فرایند کتابخانه دسترسی به اطلاعات فناوری اطلاعاتف روش‌ها

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۳۰ تعداد دانلود : ۲۴۶۹
رشد انفجارگونه فناوری اطلاعات، راه های دسترسی به اطلاعات را به صورت بی سابقه‌ای گسترش داده است. چشم انداز کنونی اطلاعات نمایانگر رشد فزاینده کمیت اطلاعات، تولید اطلاعات در انواع و قالب های گوناگون و تکراری، بروز زوائد اطلاعاتی در اطلاعات تولید شده، و ابهام  در مورد آینده نشر سنتی مبتنی بر متن است. امروزه دسترسی آزاد به اطلاعات جهانی از راه دور به صورت یک امر رایج یا ضرورت درآمده است. البته کشورهای در حال توسعه در این زمینه با کمبود فناورانه زیادی روبرو هستند. لازم است که کتابخانه ها پویایی ارائه خدمات در جهان مبتنی بر فناوری اطلاعات را درک کنند و به ایجاد توازن و تعادل در میان منابع چاپی و الکترونیکی بپردازند. این نوشته به بحث درباره انواع و قالب‌های مختلف اطلاعات، روش‌های دسترسی به اطلاعات، فرایند دسترسی به اطلاعات، و مشکلات دسترسی به اطلاعات در کشورهای در حال توسعه می پردازد و یک مدل پیشنهادی برای دسترسی یکپارچه به اطلاعات منابع چاپی و الکترونیکی ارائه می نماید.
۵.

نقش کتابخانه‌ها در جامعة دانش‌مدار

کلیدواژه‌ها: توسعه کتابخانه جامعة دانش‌مدار جامعة اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۸۵ تعداد دانلود : ۷۴۳
در روند توسعة جوامع و گذار از مراحل مختلف توسعه، امروزه جوامع جدیدی در حال شکل‌گیری هستند که از آن‌ها با عنوان جوامع دانش‌مدار نام برده می‌شود. در جوامع دانش‌مدار تمامی ساختار‌های اساسی جامعه (بویژه مبانی فرهنگی و اجتماعی) به طرز قابل توجهی تحت تأثیر دانش قرار دارند. بنابراین توجه به مراکز و نهادهایی که با هر دو مفهوم ظاهری جامعة دانش‌مدار یعنی جامعه و دانش به طور قابل توجهی سروکار دارند، می‌تواند مسیر توسعة جامعة دانش‌مدار را هرچه بیش‌تر محقق سازد. در این میان کتابخانه‌ها که از دیر باز وظیفة گردآوری، سازماندهی و اشاعة اطلاعات به افراد جامعه را بر عهده داشته‌اند نقش اساسی ایفا خواهند کرد. بنابراین لازم است نقش کتابخانه‌ها در این گونه جوامع مشخص شود و مورد بررسی قرار گیرد تا در راستای بهره‌برداری بهینه از آن‌ها و در زمینة تدوین خط‌مشی‌های ضروری، دقت نظر لازم صورت گیرد.
۶.

یازسنجی اطلاعاتی دانشجویان دانشکدة مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی و نقش کتابخانه در تأمین آن نیازها

کلیدواژه‌ها: کتابخانه نیاز اطلاعاتی نیازسنجی اطلاعاتی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۱۲ تعداد دانلود : ۷۲۳
پژوهش حاضر به مطالعة نیازهای اطلاعاتی دانشجویان دانشکدة حسابداری و مدیریت دانشگاه علامه طباطبایی پرداخته است. در این پژوهش، تعداد 490 پرسشنامه در بین جامعة آماری توزیع شده و داده‌های آنها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. تجزیه و تحلیل داده‌ها نشان می‌دهد که از بین منابع رسمی کسب اطلاعات به ترتیب، کتاب، پایان‌نامه، نشریات تخصصی و گزارش‌های تحقیقی بیشترین میزان استفاده را دارند. از طرف دیگر میزان استفاده از منابع مهمی چون چکیده نامه‌ها و نمایه نامه‌ها در حد بسیار پایینی است. از بـُعد استفاده از منابع الکترونیکی نیز، داده‌ها نشان می‌دهند که استفاده از اینترنت درصد بیشتری را به خود اختصاص می‌دهد، اما در میان استفاده‌های مختلف از اینترنت، شبکه‌های علمی چون «رزنت» و «دانشیار» که دارای پایگاه‌های اطلاعاتی علمی و تخصصی هستند، بسیار اندک مورد استفاده قرار می‌گیرند. در پایان نتایج پژوهش مورد تحلیل و ارزیابی قرار گرفته و پیشنهاداتی ارائه شده است.
۷.

توازن اطلاعاتی در سطح ملی ، نگاهی به نقش دولت ها و کتابخانه ها در توزیع و دسترسی به اطلاعات

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: کتابخانه دسترسی به اطلاعات توازن اطلاعاتی سیاست اطلاعاتی دولت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۰
اطلاعات عنصری راهبردی در مدیریت جوامع انسانی است. لذا مدیریت نحوه توزیع و استفاده از آن نیز از جمله بحث انگیزترین مسائل مطرح درمطالعات جامعه شناختی مرتبط با حوزه آگاهی های اجتماعی است. چنانچه اطلاعات را مصداق بارز قدرت نرم بدانیم، توزیع متوازن اطلاعات در جامعه، نهایتا منجر به توزیع ...
۸.

منطقه ماوراء النهر و خراسان پیشتاز جنبش کتاب و کتابخانه در ایران و آسیای مرکزی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: خراسان آسیای مرکزی کتابخانه تمدن اسلامی مساجد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۹۰ تعداد دانلود : ۱۴۳۵
ماوراء‏‏النهر در منطقه آسیای مرکزی حلقه اتصال و پیوند میان کشورهای آسیای مرکزی و ایران به‏شمار می‏آید. این منطقه که در گذشته بخشی از تمدن کهن ایران بوده است و در دوره اسلامی بخش مهمی از تمدن اسلامی به‏شمار می‏آمده و امروزه جزو کشورهای مختلف شرق ایران و آسیای مرکزی است دوره‏ای طولانی از تاریخ مشترک میان کشورهای منطقه و ایران را رقم‏ زده است. منطقه ماوراء‏النهر و در جوار آن خراسان بزرگ نه تنها از سابقه تمدن و فرهنگ پیش از اسلام برخوردار بوده بلکه در دوره اسلامی نیز جایگاه ویژه علمی و فرهنگی خود را حفظ نموده است. در دوره باستان در این منطقه کتابخانه‏هایی وجود داشته که آثار آن تا دوره اسلامی نیز برجای مانده است؛ و در دوره اسلامی نیز پیشتاز و پرچم‏دار کتاب و کتابخانه در حوزه بزرگ تمدن اسلامی به‏شمار می‏آمده است. امروزه بر عموم محققان روشن شده است که نخستین کتابخانه‏ها پس از اسلام در ماوراء‏النهر و خراسان بزرگ شکل گرفت و شهرهایی مانند سمرقند و بخارا و نیشابور و مرو به کانون‏های مهم علم و دانش تبدیل شدند و شعاع تاثیرگذاری آن‏ها کل منطقه ایران اسلامی آن روز را در نور دید. به خصوص در دوره سامانیان در ماوراء‏النهر دورانی درخشان در تاسیس مدارس و کتابخانه‏ها به‏شمار می‏آید و علاوه بر کتابخانه‏های وابسته به مساجد کتابخانه‏های قابل توجهی چه از سوی امیران سامانی و چه از سوی اشخاص دانش دوست تاسیس گردیده است. این مقاله می‏کوشد با استفاده از منابع تاریخی و تحقیقات معاصران جایگاه و اهمیت میراث مکتوب منطقه ماوراء‏النهر و خراسان را در رشد و توسعه علمی ایران در حوزه تمدن اسلامی تبیین نماید و در این رهگذر برخی از مهم‏ترین کتابخانه‏های منطقه را معرفی خواهد کرد.
۹.

فهرست نویسی در دوران اسلامی

کلیدواژه‌ها: کتابخانه فهرست نویسی فهرست نامه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۶۵ تعداد دانلود : ۵۵۷
اهمیت کتاب در طول تاریخ بشر کتمان ناپذیر است. نخستین خط شناخته شده در ایران باستان را دین دبیره- خطی که اوستا بدان نگارش یافته است دانسته اند. در نخستین متن های پارسی دری شواهدی موجود است که موازین خاصی را برای کتاب و کتابت تایید می دارد. برخی از اسناد تاریخی نیز نشان می دهد که کتابخانه های گرانبها و بزرگی در قرون اولیه پس از اسلام در ایران وجود داشته است که ...
۱۰.

آسیب شناسی طرح تأمین مدرک (برای کتابخانه های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) با تاکید بر کتابخانه های دانشگاه تهران

کلیدواژه‌ها: دانشگاه تهران کتابخانه تحقیقات و فناوری مجموعه سازی اشتراکی تأمین و تحویل مدرک طرح تأمین مدرک

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری مجموعه سازی
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری مجموعه سازی سفارش و تهیه منابع اشتراک منابع
تعداد بازدید : ۱۷۷۹ تعداد دانلود : ۱۱۳۰
هدف: طرح تامین مدرک (برای کتابخانه های تحت پوشش وزارت علوم، تحقیقات و فناوری) در سال 1378 و در پی بحران کاهش سهمیه ارزی خرید منابع، آغاز به کار کرد. بررسی چگونگی شکل گیری، اجرا و توقف طرح تامین مدرک و همچنین سنجش میزان رضایت کتابداران از مهم ترین هدف های این پژوهش است. روش: در این پژوهش از دو روش سندی و پیمایشی استفاده شده است. برای گردآوری اطلاعات، علاوه بر مطالعه مستندات طرح تامین مدرک و مصاحبه با دست اندرکاران، از ابزار پرسشنامه نیز استفاده گردیده است. یافته ها: روشن ساختن نقاط قوت، ضعف و تاثیرات این طرح بر کتابخانه های مورد مطالعه از مهم ترین یافته های این پژوهش است.
۱۱.

ارزیابی سطح کیفیت خدمات کتابخانه های آموزشی (مورد: کتابخانه های دانشگاه یزد)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: کیفیت خدمات کتابخانه سروکوآل مدل تحلیل شکاف لایب کوآل

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری خدمات عمومی در کتابخانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری خدمات مرجع در کتابخانه ها
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها دانشگاهی
تعداد بازدید : ۲۲۵۳ تعداد دانلود : ۱۱۱۶
اندازه گیری کیفیت خدمات در کتابخانه های آموزشی اهمیت ویژه ای دارد، زیرا داشتن کتابخانه هایی با کیفیت بالا میتواند فرایند توسعه پایدار را در کشورها تسهیل نماید. «لایب کوآل»[3] به عنوان یک تکنیک نوین و کاربردی است که در راستای سنجش و بهبود کیفیت خدمات کتابخانه از طریق تعیین میزان شکاف میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان  مورد استفاده قرار می گیرد.در این مقاله، با استفاده از این تکنیک ، کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه یزد ـ شامل کتابخانه مرکزی و کتابخانه های مجتمعهای آموزشی ـ در ابعاد مختلف کیفی مورد سنجش قرار گرفته است .نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات حاصل بیانگر این است که سطح کیفی خدمات این کتابخانه ها در حد مطلوب استفادهکنندگان نیست و میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان، شکاف وجود دارد و این شکاف در ابعاد دسترسی به اطلاعات و کنترل شخصی، عمیق تر است.در پایان، پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت خدمات و کاهش شکاف در هر کدام از ابعاد ارائه شده است. به عنوان یک تکنیک نوین و کاربردی است که در راستای سنجش و بهبود کیفیت خدمات کتابخانه از طریق تعیین میزان شکاف میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان  مورد استفاده قرار می گیرد.در این مقاله، با استفاده از این تکنیک ، کیفیت خدمات کتابخانه های دانشگاه یزد ـ شامل کتابخانه مرکزی و کتابخانه های مجتمعهای آموزشی ـ در ابعاد مختلف کیفی مورد سنجش قرار گرفته است .نتایج حاصل از تحلیل اطلاعات حاصل بیانگر این است که سطح کیفی خدمات این کتابخانه ها در حد مطلوب استفادهکنندگان نیست و میان انتظارها و ادراکهای استفادهکنندگان، شکاف وجود دارد و این شکاف در ابعاد دسترسی به اطلاعات و کنترل شخصی، عمیق تر است.در پایان، پیشنهادهایی جهت بهبود کیفیت خدمات و کاهش شکاف در هر کدام از ابعاد ارائه شده است.
۱۲.

تعیین و تبیین عناصر و ساختار ارتباط در نظام کتابخانه و پیشنهاد مدل ارتباط برای آن(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظام مدل ارتباط کتابخانه

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم کتابداری موضوعات خاص و کتابخانه ها و کتابداری
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی ارتباطات و علوم ارتباطی
تعداد بازدید : ۱۶۰۱ تعداد دانلود : ۸۵۵
کتابخانه، نظامی باز است که عناصر و ساختار فرایند ارتباط را در بخشهای مختلف و نیز در کلیّت آن می­توان مشاهده­کرد. بررسی کتابخانه از وجه ارتباطی، به شناخت نقاط قوّت و ضعف آن کمک کرده و به ارائه بهتر خدمات می­انجامد. در این مقاله، بر اهمیت توجه به وجوه ارتباطی کتابخانه، تعریف ارتباطات، تعیین دامنه و شمول آن تأکید گردیده و ضمن بررسی اجمالی مدلها و نظریه­های ارتباط، عناصر و ساختار ارتباط در کتابخانه به عنوان یک نظام باز تعیین و تشریح شده و در نهایت بر اساس این عناصر و ساختار، یک مدل ارتباط در کتابخانه پیشنهاد و چند کارکرد و فایدة آن مطرح گردیده است
۱۳.

بررسی عوامل موثر بر انگیزه های مطالعه در دانش آموزان ابتدایی و راهنمایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جنسیت اینترنت مشهد کتابخانه مقطع تحصیلی انگیزه های مطالعه انگیزه های خواندن دانش آموزان پنجم ابتدایی دانش آموزان سوم راهنمایی میزان برخورداری نمرة املا نمرة فارسی معدل درسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتاب مطالعه و وضعیت مطالعه
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اینترنت و موتورهای کاوش
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه ها(به طور عام) انواع کتابخانه ها مدرسه ای
تعداد بازدید : ۵۷۵۸ تعداد دانلود : ۲۵۰۶
پژوهش حاضر با هدف بررسی عوامل مؤثر بر انگیزه های مطالعه بر روی 304 نفر از دانش آموزان مقاطع پنجم ابتدایی و سوم راهنمایی شهر مشهد انجام شده است. این نمونه، به صورت خوشه ای انتخاب شده، و پرسشنامة انگیزه های خواندن MRQ در اختیار آنان قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد دانش آموزان مورد بررسی، کمابیش همة انگیزه های خواندن را دارند و میزان این انگیزه ها از ضعیف تا متوسط، رتبه گذاری شده است. «رقابت»، «اهمیت»، «لذت» و «نمره» از انگیزه هایی بودند که در دانش آموزان مورد بررسی نسبت به بقیه در سطح بالاتری قرار داشتند و انگیزه های اجتناب از مطالعه، مطالعه به دلایل اجتماعی، مطالعه به قصد چالش برانگیزی و تکلیف، نسبت به بقیة انگیزه ها نمره های کمتری را به خود اختصاص دادند. یافته های حاصل از آزمون فرضیه های پژوهش عبارتند از: بین انگیزه های اهمیت، شناخت، نمره و رقابت، از لحاظ میزان برخورداری، تفاوتی معنادار وجود دارد. بین انگیزه های لذت و به دلایل اجتماعی بر اساس جنسیت، تفاوتی معنادار وجود دارد. بین انگیزه های اثربخشی، چالش برانگیزی، اهمیت، شناخته شدن، نمره، اجتماعی و اجتناب بر حسب مقطع تحصیلی، تفاوت معنادار وجود دارد. بین انگیزه های اثربخشی، چالش برانگیزی، کنجکاوی، شناخته شدن، اجتماعی و رقابت با معدل نمره املای دانش آموزان مورد بررسی در دو سال اخیر، رابطة معنادار وجود دارد. همین نتیجه به غیر از انگیزة شناخته شدن در مورد معدل نمره فارسی دانش آموزان مورد بررسی، در دو سال اخیر دیده میشود. بین انگیزه های اثر بخشی، چالش بر انگیزی، کنجکاوی و تکلیف و معدل درسی دانش آموزان مورد بررسی، رابطة معنادار وجود داشت. بین انگیزه های چالش برانگیزی، شناخته شدن، نمره و رقابت و عضویت فعال در کتابخانه، رابطة معنادار دیده شد. البته در این مورد، رابطة بین انگیزه های یادشده و عضویت فعال در کتابخانه منفی بود. بین هیچ کدام از انگیزه های مختلف مطالعه و میزان آشنایی دانش آموزان مورد بررسی با اینترنت، رابطة معناداری دیده نشد
۱۴.

کشف مسیر حرکت کاربران اطلاعات الکترونیکی با استفاده از الگوریتم قوانین وابستگی در داده کاوی: مطالعه موردی وب سایت کتابخانه دانشگاه یوتی اس، استرالیا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استرالیا تجارت الکترونیکی داده کاوی وب سایت کتابخانه قوانین وابستگی کاوش کاربردی وب دانشگاه یو تی اس

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی اینترنت و موتورهای کاوش
  2. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی کتابخانه های الکترونیکی کتابخانه های دیجیتالی تبادل اطلاعات در کتابخانه های دیجیتالی
  3. حوزه‌های تخصصی علم اطلاعات و دانش‌شناسی علوم اطلاع رسانی خدمات اطلاع رسانی مدیریت اطلاعات ذخیره و بازیابی اطلاعات
تعداد بازدید : ۲۴۹۸ تعداد دانلود : ۱۲۵۲
هدف اصلی این تحقیق، جستجوی روشهایی برای مطالعه رفتار کاربران در ارتباط با هدفهای آموزشی آنها در یک وب سایت مشخص است. در حال حاضر، دادهکاوی، مهم ترین فناوری برای بهره برداری مؤثر، صحیح و سریع از داده های حجیم است. موضوع دادهکاوی، شناخت دانش جدید و مفید، رابطه های منطقی و الگوهای موجود در داده هاست و پل ارتباطی بین علم آمار، رایانه، هوش مصنوعی، الگوشناسی، فراگیری ماشین و بازنمائی بصری داده ها میباشد. پژوهش حاضر با استفاده از تکنیک دادهکاوی و بهره گیری از الگوریتم «قوانین وابستگی» روی داده های جمع آوری شده در قالب فایل ثبت وقایع وب سایت کتابخانه دانشگاه UTS استرالیا، به کشف الگوی مسیر حرکت کاربران در سایت پرداخته است. نتایج حاصل از این پژوهش، بینش وسیعی از رفتار کاربران و عملکرد آنها در وب سایت را در اختیار مدیران و طراحان آن کتابخانه قرار میدهد
۱۵.

سنجش رضایت نابینایان از خدمات کتابخانه های نابینایان در آذربایجان شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: رضایت خدمات آذربایجان شرقی (استان) کتابخانه نابینایان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۴۶۶ تعداد دانلود : ۷۷۹
هدف : هدف اصلی این پژوهش بررسی میزان رضایتمندی نابینایان از خدمات کتابخانه­ای نابینایان استان آذربایجان شرقی می­باشد. روش/ رویکرد پژوهش : روش پژوهش پیمایشی توصیفی است. کتابخانه­ها ابتدا از نظر منابع اطلاعات و نیروی انسانی و فضا مورد توصیف شده­اند. سپس با استفاده از پرسشنامه از 353 نفر شهروند نابینا که عضو کتابخانه­های نابینایان در استان آذربایجان شرقی هستند، در مورد کیفیت خدمات کتابخانه­ها نظرخواهی شده است. تحلیل داده­ها در بخش توصیفی با استفاده از جداول فراوانی، و در بخش استنباطی با استفاده از آزمون­های خی­دو و تی نسبت به آزمون فرضیه­ها انجام شده است. یافته­ها : رضایت نابینایان در سطح متوسطی ( 65 درصد) قرار دارد و یشترین رضایت از رفتار کتابداران ( 62 درصد) و کمترین رضایت از دسترسی به کتابخانه ( 68 درصد) است. نتیجه­گیری: توسعه مجموعه کتابخانه از نظر مجموعه و تجهیزات، جذب نیروی انسانی متخصص در کتابداری، شناساندن اهمیت کتاب و کتابخانه است.
۱۶.

تسهیم دانش و سواد اطلاعاتی: با مروری بر وضعیت مطالعه دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت دانش سواد اطلاعاتی دانش مطالعه کتابخانه دانشگاه علوم انتظامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۱۷ تعداد دانلود : ۶۵۹
زمینه و هدف: فرهنگ علمی فرهنگی جهانی و میل به دانش از نیازهای اساسی انسان است. در تقسیم بندی دانش، کتاب، دانش آشکار و مکتوب و نرخ مطالعه و آمار کتاب خوانی از عوامل مهم توسعه انسانی و سواد اطلاعاتی جوامع است. این مطالعه در حوزه مدیریت و تسهیم دانش و با توجه به سواد اطلاعاتی منابع انسانی سازمانی و با هدف بررسی میزان و چگونگی مطالعه دانشجویان پلیس و عوامل مؤثر بر آن انجام شده است. روش: این تحقیق از نوع پیمایشی بوده و داده های آن به کمک ابزار پرسشنامه جمع آوری شده اند. جامعه تحقیق را دانشجویان دانشگاه علوم انتظامی تشکیل داده و حجم نمونه با فرمول کوکران 321 نفر برآورد و این تعداد از طریق نمونه گیری سهمیه ای به طور تصادفی انتخاب شدند. یافته ها: براساس یافته های تحقیق 80% پاسخگویان علاقه زیاد و یا بسیار زیاد به مطالعه دارند. اما 56 % آنان کمتر از یک ساعت در طول شبانه روز مطالعه می کنند. مطالعه 47% درسی و 52% غیردرسی است. 43% زمان مطالعه غیردرسی مجله و روزنامه و 23% کتاب می خوانند. پاسخگویان به طور میانگین در طول یک سال 9 کتاب و از نوع علمی و داستانی مطالعه می کنند. نتیجه گیری: افزایش مقطع تحصیلی در دانشجویان مصوب افزایش مطالعه درسی و در دانشجویان فراگیر افزایش مطالعه غیر درسی را نشان می دهد. فشرده بودن کلاس های آموزشی (84%)، تمرینات نظامی (92%)، سخت گیری فرماندهان و مسئولان (61%) عوامل مهم کاهش مطالعه دانشجویان است. برنامه ریزی دقیق تر در کلاس های آموزشی و تمرینات نظامی برای داشتن ساعت فراغت بیشتر دانشجویان در اولویت کارها برای افزایش مطالعه دانشجویان می باشد.
۱۷.

کتابخانه پست مدرن در عصر ارزیابی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پست مدرنیسم ارزیابی مدرنیسم کتابخانه

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۴۵ تعداد دانلود : ۴۷۰
هدف: بررسی این مسأله که کتابخانه پست مدرن، به عنوان یک سازمان سیال، پرابهام و کوانتومی، چگونه می تواند مورد ارزیابی قرار گیرد. روش: تحلیل مفهومی. یافته ها: امروزه کتابخانه ها با محیط جدیدی مواجهند که تغییرات غیرقابل پیش بینی و مداوم صفت ممیزه آن است. به منظور مواجهه با مقتضیات این محیط جدید، کتابداران به ایجاد ساختارهای سازمانیِ انعطاف پذیر، دارای عکس العملِ سریع و متعاون گرایش یافته اند. لازمه کتابخانه های پست مدرن، مرزهای باز و منعطف، اتخاذ نظرگاه کل انگارانه و تمرکز بر فرایند یادگیری است تا بتوانند به مقتضیات محیط دائماً متحول و متغیرِ پست مدرن به سرعت واکنش نشان دهند. اصالت/ارزش: در این مقاله سعی شده است که چارچوب فکری جدید و تصور ذهنیِ متفاوتی ارائه شود تا کتابخانه پست مدرن بتواند در عصر ارزیابی به حیات خود ادامه دهد.
۱۸.

میزان به کارگیری مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مدیریت کیفیت فراگیر کتابخانه موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۴۵ تعداد دانلود : ۵۵۶
هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسی میزان به کارگیری مدیریت کیفیت فراگیر در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی انجام گرفته است. روش پژوهش: روش پژوهش پیمایشی- توصیفی و جمع آوری اطلاعات از طریق پرسشنامه است. جامعه پژوهش کلیه مدیران و کارمندان کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی است (180 نفر) که از میان آن ها با استفاده از نمونه گیری تصادفی ساده، تعداد 63 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از روش آمار توصیفی و استنباطی مورد تحلیل قرار گرفت. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد که میانگین چهار شاخص رهبری برابر با 11.91، بهبود مستمر برابر با 10.98، رویکرد فرآیندی برابر با 9.9، و مشارکت کارکنان برابر با 9.2 در مقایسه با میانگین 12.5 که در این استاندارد برای شاخص های 5 مؤلفه ای تعیین شده کم تر از حد معمول است. همچنین میانگین سه شاخص رویکرد سیستمی به مدیریت برابر با 8.4، رویکرد واقعی به تصمیم گیری ها برابر با 9.10، و ارتباط سودمند و دوطرفه با تأمین کنندگان برابر با 7.64 است که در مقایسه با میانگین 10 که در این استاندارد برای شاخص های 4 مؤلفه ای تعیین شده، کم تر از حد معمول است. تنها میانگین شاخص توجه به کاربران برابر 12.4 است که در مقایسه با میانگین 12.5 تقریباً برابر است. از آزمون فرضیه های پژوهش می توان نتیجه گرفت که به کارگیری مدیریت کیفیت در کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی به طور معنی داری در حد کم رعایت شده است. اصالت/ارزش: باتوجه به وضعیت نامطلوب کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی از نظر استقرار مؤلفه های مدیریت کیفیت فراگیر؛ این پژوهش پیشنهادهایی به منظور بهبود وضع موجود و رسیدن به سطح مطلوب و فعلیت یافتن یک نظام جامع ارائه می دهد.
۱۹.

فهرست نسخه های خطی کتابخانه ی مدرسه ی عالی شهید مطهری (سپهسالار) در زمینه ی علم اخلاق

کلیدواژه‌ها: اخلاق کتابخانه فهرست نسخه خطی مدرسه عالی شهید مطهری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۸۴ تعداد دانلود : ۷۴۹
نسخه های خطی موجود در کتابخانه های ایران، از مهم ترین سرمایه های علمی و فرهنگی کشور به شمار می آید. این میراث کهن به یُمن تلاش های بی وقفه ی دانشمندان، کتّاب و کتابخانه ها در طی قرن های متمادی محفوظ مانده است. بخش خطی کتابخانه ی مدرسه ی عالی شهید مطهری شامل چهار هزار و یکصد و هشتاد و سه نسخه کتاب و رساله در زمینه ی علوم مختلف است. از آن میان، ده ها نسخه و رساله ی موجود در زمینه ی علم اخلاق، جایگاه برجسته ای دارد. لذا شناسائی کامل ویژگی های نسخه ها و رساله های مندرج در مجموعه ها و جُنگ ها؛ و ارائه ی آن به نحو شایسته امری اجتناب ناپذیر می نمایاند. در نوشتار حاضر، اطلاعات کلیدی مجموعه آثار اخلاقیِ موجود در این کتابخانه در زمنیه های: عنوان، مؤلف، کاتب، زبان، سال تألیف، سال کتابت، تعداد صفحات و شماره ی ثبت؛ به ترتیب الفبایی عناوین نسخه ها ارائه شده است. علاوه بر آن به وجود نسخه های دیگر این کتاب ها و رساله ها در مخزن های خطی سایر کتابخانه های بزرگ کشور با استناد به فهرست نسخه های خطی آن کتابخانه ها نیز اشاره شده است. امید است اطلاعات مذکور در تمهید تصحیح، تحقیق و انجام پژوهش های بنیادی در زمینه ی احیای میراثِ پیشنیان در حوزه ی علم اخلاق مؤثر افتد.
۲۰.

بازاریابی در کتابخانه ها از طریق رسانه های اجتماعی: مزایا و چالش ها

کلیدواژه‌ها: بازاریابی چالش ها کتابخانه مزایا رسانه های اجتماعی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۱۷ تعداد دانلود : ۲۰۰۳
هدف این مقاله تبیین بازاریابی در کتابخانه ها از طریق رسانه های اجتماعی و پرداختن به مزایا و چالش های آن است. پژوهش حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای و مطالعة منابع مکتوب و الکترونیکی انجام شده است. یافته ها نشان می دهد که در کتابخانه ها محصولات و خدماتی وجود دارد که مشتریان از آن ها آگاهی ندارند. اگر بهترین محصولات و خدمات کتابخانه ها تبلیغ و تشویق و ترغیب نشوند و به آگاهی مشتریان رسانده نشوند، ارزش چندانی ندارند. در این زمینه، بازاریابی از طریق رسانه های اجتماعی یکی از راه هایی است که می تواند در رشد و تکامل محصولات و خدمات کتابخانه ای بسیار کارآمد باشد. رسانه های اجتماعی به دلیل داشتن ویژگی هایی چون ارتباط دوسویه، شکل گیری گروه های آنلاین، و... می توانند برای کتابخانه ها در تشویق و ترغیب مشتریان به استفاده از محصولات و خدمات کتابخانه ای بسیار مؤثر باشند. گذشته از این، بازاریابی در کتابخانه ها از طریق رسانه های اجتماعی به منظور جذب مشتریان، دریافت آرای مشتریان و تحلیل آن ها، افزایش سرانة مطالعه، ترویج فرهنگ کتابخوانی، کسب وجهه برای کتابخانه ها، اطلاع رسانی دربارة محصولات و خدمات کتابخانه، از بین رفتن محدودیت های زمانی و مکانی، و جذب مشتریان پیوسته و مشارکتی می تواند مؤثر واقع شود. لازم به ذکر است که مقاله حاضر در هشتمین همایش ملی اتحادیه انجمن های علمی دانشجویی علم اطلاعات و دانش شناسی ایران (ادکا) با عنوان ""رسانه های اجتماعی در مراکز اطلاع رسانی"" که با حمایت مادی و معنوی انتشارات سوره مهر در آبان ماه سال جاری برگزار گردید، ارائه شده و برای اولین بار در شماره های هفدهم و هجدهم فصلنامه کتاب مهر منتشر می گردد.