مطالب مرتبط با کلیدواژه
۱.
۲.
۳.
۴.
۵.
۶.
۷.
۸.
۹.
۱۱.
۱۲.
۱۳.
۱۴.
۱۵.
۱۶.
۱۷.
۱۸.
۱۹.
۲۰.
رفتار اطلاع یابی
حوزه های تخصصی:
"مقدمه:
هدف از این پژوهش بررسی رفتار اطلاع یابی سه گروه استادان، دستیاران و کارورزان شاغل در بیمارستانهای وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اهواز در جستجوی اطلاعات مورد نیازشان می باشد.
روش بررسی:
روش تحقیق در این پژوهش، پیمایشی و از نوع توصیفی تحلیلی است. شیوه ی گرد آوری اطلاعات از طریق توزیع پرسشنامه ای بود، به طوری که الگوی آن از کتاب «روشهای پژوهش در کتابداری و اطلاع رسانی» از کریشان کومار (198،1374) با تغییراتی مانند کاستن و افزودن برخی سوالات تهیه و تنظیم گردید.
بافته ها:
با توجه به انکه 75 درصد افراد جامعه آماری مرد هستند، نتایج بدست آمده نشان داد در ابتدا هر سه گروه جهت همگامی با پیشرفتهای تازه های پزشکی از مجاری غیر رسمی کسب اطلاعات می کند و سپس از راههای رسمی کسب اطلاعات، سود می جویند. استادان به منظور دستیابی به منابع مختلف اطلاعاتی و همگامی با تازه های پزشکی، ابتدا به مجلات پزشکی مراجعه نموده، سپس از کتابها و تک نگاشتها استفاده می کنند در صورتی که دستیاران و کارورزان ابتدا کتابها و تک نگاشتها و سپس مجلات پزشکی را مورد مطالعه قرار می دهند. مشکلات فردی در بازیابی اطلاعات جهت همگامی با پیشرفت های تازه پزشکی برای هر سه گروه، کمبود وقت و عدم آشنایی با شیوه های بهره گیری از منابع اطلاعاتی می باشد. از نظر مشکلات غیر فردی (سازمانی) در مورد استادان، نخست عدم غنای مجموعه کتابخانه و سپس روز آمد نبودن مجموعه مشاهده گردید. در مورد دستیاران و کارورزان به ترتیب، روز آمد نبودن مجموعه و سپس غنی نبودن مجموعه مورد توجه بود.
نتیجه گیری:
قابل ذکر است نتایج حاصل از پژوهشهای انجام شده در این زمینه در مورد استفاده از مجاری رسمی و غیررسمی کسب اطلاعات با نتایج برخی پژوهش ها مانند سامانیان (1378) هماهنگ بوده ولی با نتایج برخی پژوهش ها مانند Fried Lander و Kough در سال 1973 و Perm smith مغایرت دارد. همچنین نتایج به دست آمده در این پژوهش در خصوص منابع مختلف کسب اطلاعات با نتایج حاصل از تحقیق Osiobe در سال 1984 سازگار است. "
مقایسه رفتار اطلاع یابی اینترنتی: مطالعه موردی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در این پژوهش به بررسی و مقایسه رفتار اطلاع یابی در استفاده از اینترنت و منابع الکترونیک پرداخته شده است. اهدافی از قبیل انواع منابع اطلاعاتی مورد جستجو، روشها و ابزارهای جستجو، شیوه های دسترسی به منابع، اهداف جستجوی اطلاعات، و میزان دانش کاربران مورد بررسی قرار گرفته است. جامعه آماری پژوهش، اعضای هیات علمی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشکده مدیریت و حسابداری دانشگاه علامه طباطبایی بوده اند و برای گردآوری داده ها از پرسشنامه استفاده شده است. یافته ها نشان دادند که دانش مقدماتی در زمینه اینترنت فقط تا حدودی از حد متوسط بالاتر است و بیشترین استفاده از اینترنت به ترتیب در منزل و دانشکده صورت می گیرد. نحوه آشنایی جامعه آماری با اینترنت بیشتر از طریق تجربه شخصی و روش آزمون و خطا بوده است. نتایج همچنین نشان دادند که مهمترین هدف استفاده از اینترنت و منابع الکترونیک در بین اکثریت جامعه مورد بررسی فعالیتهای پژوهشی، روزآمد کردن اطلاعات تخصصی، و شناسایی منابع تخصصی است که برای این منظور، پایگاههای اطلاعاتی دارای متن کامل بیشترین استفاده را داشته اند. در استفاده از عملگرهای بولی به هنگام جستجو و بازیابی اطلاعات، و همچنین رضایت از خدمات اینترنت تفاوت معناداری بین رشته های مختلف مشاهده شد. در کل، در محیط های علمی و دانشگاهی ضرورت وجود یک میانجی که دارای مهارت و آشنایی بیشتر با روشها و ابزارهای جستجو و بازیابی اطلاعات باشد، احساس می شود.
مطالعهء تأثیر استفاده از اینترنت بر رفتار پژوهشی اعضای هیأت علمی دانشگاه تهران (با تأکید بر سه شاخة علوم انسانی، علوم پایه، و فنی و مهندسی)
حوزه های تخصصی:
هدف از مطالعه حاضر بررسسی تاثیر استفاده از اینترنت بر ر فتار پژوهشی اعضای هیأت علمی رشته های دانشگاه تهران در سه شاخهء علوم انسانی، علوم بایه، و فنی و مهندسی بوده است. اعضای هیأت علمی علوم انسانی. معتقدند که اینترنت تا حدودی توانسته است بر کیفیت وکمیت پژوهشی آنان موثر باشد در حالیکه اعضای هیأت علمی علوم یایه و فنی و مهندسی معتقدند که استفاده از اینترنت برکیفپت وکمیت پژوهش آنان تأئبر عمده داشته است. تفارت معنی داری میان میزان تأئیر استفاده از أینترنت بر فرابند پژوهش در سه شاخه"" مشاهده شد. سهولت و سرعت بازیابی اطلاعأت. بهبود دسترس پذیری، مفید بودن أز نظر کاربران، هزینه و پشثیبانی فنی و خطوط ارتباطی مناسب به عنوان مهم نرین عرامل مؤثر در اسنفاده از امکانات شبکه توسط اعضای هبأت علمئ، سه شاخه ببان شد مهم ترین عوامل موئر بر عدم اسنفاده از اینترنت عبارتند از: عدم آموزش، مناسب نبودن کیفیت و کمیت امکانات سخت افزاری و نرم افزاری رایانه ای موجود در دانشگاه، تردید در هویت نشر الکترونیکی، متنوع بودن مرتورهای جست و جو از نظر روش استفاده، ترافیک شبکه، عدم دسترسی به محل مدرک بازپابی شده به صورت تمام متن و نداشتن وقت کافی. یافته های پژوهش جهت توسعة شبکة اینترنت و آموزش استفاده کنندگان مفید خواهد بود. در پایان پیشنهادهایی براساس نتایج حاصل ارائه شده است.
مطالعه رفتار اطلاع یابی اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید بهشتی واطلاع رسانی دانشگاههای دولتی شهر تهران
حوزه های تخصصی:
هدف از این پژوهش مطالعه رفثار اطلاع یابی اینترنتی دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه شهید بهشتی است. روش تحقیق از نوع پیمایشی یافته ها نشان می دهد که اختلاف قابل ملاحظه ای میان استفاده دانشجویان مورد مطالعه از انواع- اطلاعات در اینترنت وجود دارد. به طوری که مقالات بیشترین سهم را به خود اختصاص داده بود و بیشترین هدت آنان ازگردآوری این اطلاعات، برآوردن نیازمای پژوهشی بوده است. دانشجویان مورد بررسی مهم ترین دلیل عدم استفاده از اینترنت را عدم دسترسی عنوان کردند. دانشجویان مورد بررسی بیشتر از موتورهای کاوش راهنما و نمایه ای استفاده میکنند. بیشترین مشکل دانشجویان، نداشتن حساب بانکی در اینترنت بوده است. بیشتر دانشجریان مورد بررسی (4/44 درصد) میزان رضایت خرد را از نحرهء ارائه خدمات اینترنت دانشگاه متوسط ارزیابی کردند. و دلیل عدم رضایت آنها عمدتأ عدم دسترسی یا اشتراک دانشگاه با پایگاه های اطلاعاتی موضوعی مناسب بوده است.
بررسی تاثیر اینترنت بر رفتار اطلاع یابی آموزشی و پژوهشی دانشجویان دانشگاه شیراز
حوزه های تخصصی:
پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر اینترنت بر رفتار اطلاع یابی آموزشی و پژوهشی دانشجویان دانشگاه شیراز انجام شده است. این تحقیق درصدد پاسخگویی به سئوالاتی در مورد رفتار اطلاع یابی در دو گروه کاربر و غیر کاربر و عوامل موثر برآن ،نحوه دستیابی دانشجویان به اطلاعات و بررسی و مقایسه میزان استفاده از اینترنت و بانکهای اطلاعاتی به تفکیک جنسیت و مقطع تحصیلی ، ،هدف و مشکلات استفاده ،مقایسه میزان فعالیتهای پژوهشی در دو گروه کاربر و غیر کاربر .بوده است. روش تحقیق توصیفی از نوع پیمایشی بوده است که در این پژوهش500 دانشجو به روش نمونه گیری طبقه ای از بین 10 دانشکده مورد بررسی دانشگاه شیراز در دو مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد انتخاب شد.ابزار مورد استفاده در این پژوهش پرسشنامه کتبی بود بدین منظور پرسشنامه حاوی 30سوال بسته شامل دو بخش تنظیم شد بخش اول پرسشهای مربوط به رفتار اطلاع یابی و بخش دوم پرسشهای مربوط به اینترنت را دربر می گیرد. بدین ترتیب دانشجویان کاربر اینترنت موظف به پاسخگویی هر دو بخش و غیر کابرها تنها به بخش اول آن پاسخ دادند. پرسشنامه های دریافتی متعلق به 430 کاربر و 70 غیر کاربر بود. یافته ها نشان داد که تعداد کاربران اینترنت بیش از غیرکاربران است. جنسیت و سطح تحصیلات کاربران در میزان استفاده از اینترنت تاًثیر نداشته است. هدف کاربران از انتخاب و استفاده اینترنت « سرعت و سهولت بازیابی اطلاعات » عنوان شده است.
برگزاری کارگاههای آموزش سواد اطلاعاتی در کتابخانه های آموزشگاهی: ضرورت، اصول و روشها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
در متون تخصصی کتابداری و اطلاع رسانی، در خصوص اهمیت پرداختن به موضوع سواد اطلاعاتی درکتابخانه های آموزشگاهی در عصر حاکمیت فناوریهای اطلاعاتی و ارتباطی سخن ها به میان آمده است. با وجود این، کمتر مقاله یا نوشته ای را می توان یافت که به کم و کیف و نحوه اجرای این موضوع نظر افکنده و راهکاری برای آن ارائه کرده باشد. راهکاری که نوشته حاضر بر آن تاکید دارد، برگزاری جلسات آموزش سواد اطلاعاتی در قالب کارگاههای کارامد است. مقاله حاضر بر آن است تا ضمن تشریح دلایل ضرورت پرداختن به کارگاههای آموزشی در ارتقا مهارتهای سواد اطلاعاتی، مهم ترین اصول و مراحل برگزاری اینگونه کارگاهها را به شکل گام به گام معرفی نماید.
بررسی رفتار اطلاعیابی اعضای هیئت علمی...
حوزه های تخصصی:
این پژوهش با استفاده از روش تحقیق پیمایشی سعی دارد رفتار اطلاعیابی (شامل هدف ها، انواع منابع اطلاعاتی، روش ها، ابزارها و موانع دستیابی به اطلاعات) اعضای هیئت علمی دانشگاه فردوسی مشهد در اینترنت را مورد بررسی قرار دهد. بعلاوه تفاوت رفتار اطلاعیابی آنان در حوزه های علوم انسانی، علوم، مهندسی و کشاورزی، و تأثیر عواملی همچون مرتبة علمی، سابقة کار، مهارت در زبان انگلیسی و مهارت رایانه ای جامعة آماری بر رفتار اطلاعیابی آنان مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته های پژوهش نشان داد که رفتار اطلاعیابی اعضای هیئت علمی در حوزه های مختلف متفاوت است و متغیرهای «مرتبة علمی»، «سابقة کار»، «مهارت زبانی و رایانه ای» از جمله عوامل مؤثر بر رفتار اطلاعیابی آنان از اینترنت محسوب میشوند.
رفتار اطلاع یابی در مجموعه های تصاویر دیجیتالی: رهیافتی شناختی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
جستجوی دانشجویان و کاربران عمومی با یک مجموعه تصاویر رقومی (دیجیتالی) کار میکنند. این مطالعه، تفاوت آشکار بین 2 گروه کاربران را نشان میدهد و طی طرح آن، نقش مدلهای ذهنی در رفتار اطلاعیابی در کتابخانههای دیجیتالی بررسی میشود.
بررسی رفتار اطلاع یابی هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی (منطقه دو)
حوزه های تخصصی:
هدف اصلی از انجام این تحقیق بررسی رفتار اطلاع یابی اعضای هیات علمی تمام وقت دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه دو می باشد، که وجوه خاص آن را مورد تاکید قرار می دهد. تعداد 3037 نفر جامعه اماری پژوهش تشکیل می داد که از بین ایشان،150 نفر به صورت تصادفی انتخاب و با استفاده از پرسشنامه ای، اطلاعات لازم گرداوری و بر اساس امار استنباطی به تجزیه و تحلیل داده ها پرداخته شد. از نتایج این پژوهش که به روش پیمایشی انجام یافته می توان به موارد زیر اشاره کرد.اکثرا، اعضای هیات علمی تمام وقت دانشگاه های آزاد اسلامی منطقه دو به صورت حضوری از کتابخانه مربوطه استفاده می نمایند. تعداد اندکی از ایشان برای دستیابی به اطلاعات از اینترنت بهره مند میشوند. کتاب از جایگاه ویژه ای در بین منابع مورد استفاده ایشان برخوردار است.
بررسی نیاز های اطلاعاتی ورفتار اطلاع یابی دبیران مقطع متوسطه در دبیرستان های شهرستان اندیمشک(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و دوم تابستان ۱۳۹۰ شماره ۲ (پیاپی ۸۶)
حوزه های تخصصی:
هدف: این پژوهش بررسی نیازهای اطلاعاتی و رفتار اطلاعیابی دبیران مقطع متوسطه در دبیرستانهای شهر اندیمشک میباشد.
روش/رویکردپژوهش: نوع تحقیق توصیفی و روش آن پیمایشی است و ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه میباشد. جامعه مورد تحقیق شامل 531 نفراز دبیران دبیرستانهای دولتی آموزش و پرورش شهر اندیمشک در سال تحصیلی 1387- 1388 بوده است. ازتعداد 531 نفر برطبق جدول کرجسی ومورگان240 نفر بهصورت نمونهگیری تصادفی انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل دادهها با کمک نرمافزار آماری اس.پی.اس.اس. صورت گرفت.
یافتهها: یافتهها نشان داد که بیشترین هدف و انگیزه دبیران از جستوجوی اطلاعات بالا بردن معلومات عمومی میباشد. مهمترین منبع رسمی کسب اطلاعات دبیران، کتاب میباشد. اکثریت قریببهاتفاق دبیران کتابهای درسی را جوابگوی نیازهای اطلاعاتی خود نمیدانند. دبیران منابع چاپی را جهت رفع نیازهای اطلاعاتی خود برمنابع غیرچاپی ترجیح میدهند. مهمترین مشکل در جریان اطلاعیابی دبیران، کمبود وقت میباشد. دبیران نقش اینترنت را در تامین نیازهای اطلاعاتی خود موثر میدانند و مهمترین دلیل عدم استفاده از اینترنت را، نداشتن وقت کافی عنوان کردهاند. از نظر دبیران مهمترین کمبود در کتابخانه محل کار، غنی نبودن منابع کتابخانه بوده است . مهمترین اولویت دبیران جهت استفاده از منابع اطلاعاتی مختلف، بالا بردن اطلاعات تخصصی میباشد.
نتیجهگیری: با آنکه اینترنت بهعنوان مهمترین منبع الکترونیکی برای رفع نیازهای اطلاعاتی دبیران ذکر شده است، اما ضعف مراکز در ایجاد مراکز اینترنتی بهعنوان نکته ضعف مهمی در این مراکز تلقی میشود. در این زمینه استفاده از اینترنت در کتابخانهها و وجود سیستم کامپیوتری جهت استفاده دبیران توصیه میگردد.
جست وجوی اطلاعات در اینترنت توسط دانشجویان رشته کامپیوتر ومقایسه آن با الگوی کولثاو(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۹۰)
حوزه های تخصصی:
هدف: احساسات دانشجویان در فرآیند جست وجوی اطلاعات دراینترنت با الگوی جست وجوی اطلاعات کولثاو مقایسه شده است. روش/ رویکرد پژوهش: داده های این پیمایش از طریق پرسشنامه گردآوری شده است. 100 شرکت کننده در تحقیق از طریق نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و شامل 100 نفر از دانشجویان رشته های کاردانی کامپیوتر با گرایش علمی- کاربردی نرم افزار و کاردانی کاربرد کامپیوتر هستند که در سال 1387 وارد دانشگاه شده اند. تجزیه و تحلیل داده ها در این پژوهش از طریق آمار توصیفی و آمار تحلیلی (آزمون مجذور کای ) انجام گرفت. یافته ها: اکثر دانشجویان اغلب مراحل الگوی جست وجوی اطلاعات کولثاو را تجربه می کنند و علاقه زیادی به یادگیری اینترنت و کار با اینترنت نشان می دهند. میان جنسیت و انجام مراحل شش گانه الگوی کولثاو در دانشجویان رشته کامپیوتر دانشگاه آزاد اسلامی ماهشهر، رابطه معناداری وجود ندارد. همچنین دانشجویان هنگام جست وجوی اطلاعات از اینترنت به ترتیبِ اولویت نیاز، در مراحل پنجم، سوم، و اول الگوی کولثاو به همکاری و مداخله کتابدار نیازمندند.
نیاز اطلاعاتی و رفتار اطلاعیابی پرستاران: مروری بر مطالعات انجام شده در جهان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف: هدف اصلی این پژوهش، بررسی رفتار اطلاعیابی پرستاران و شناسایی نیازهای اطلاعاتی آنها از طریق تحلیل مقالات پژوهشی منتشر شده در این حوزه در مجلات بینالمللی است. روش: در پژوهش حاضر از روش سندی استفاده شده است. جامعه آماری این پژوهش شامل مقالات حوزه رفتار اطلاعیابی پرستاران نمایه شده در پایگاههای اطلاعاتی پاب مد، سینال، ساینسدایرکت، مدلاین، پرکوئست، اِمِرالد، اِبسکو و موتور جستوجوی گوگل اِسکالر در فاصله سالهای 2000 تا 2009 میباشد. یافتهها: یافته های تحقیق نشان داد که پرستاران بهمنظور کسب اطلاعات تخصصی، روزآمدسازی و ارتقاء دانش شخصی، رفع نیازهای بالینی بیماران از جمله پیشگیری، تشخیص، درمان و دریافت اطلاعات دارویی از منابع انسانی و متون پزشکی استفاده میکنند. مشورت با همکاران و پزشکان و بررسی مدارک بیماران مهمترین منابع اطلاعاتی پرستاران است. الگوی پرستاری مبتنی بر شواهد، الگوی رایج جستوجوی اطلاعات در میان پرستاران است. انگیزه پرستاران از جستوجوی اطلاعات، پاسخگویی به سؤالات بیماران، رفع ابهامات موجود در متون تخصصی و پروندههای بیماران میباشد. مهم ترین موانع جستوجوی اطلاعات پرستاران کمبود وقت، در دسترس نبودن منابع، مشغله کاری، فقدان مهارتهای اطلاعیابی لازم، و آشنا نبودن با منابع اطلاعاتی است. اتکاء به همکاران، کمتوجهی به متون رشته و منابع اطلاعاتی الکترونیکی از چالشهای اصلی رفتار اطلاعیابی در این حوزه بهشمار میرود. اصالت/ ارزش: گردش اطلاعات و استفاده بهینه و مطلوب از آن در جامعه اطلاعاتی وابسته به میزان انطباقپذیری میان اطلاعات و کاربران است. از سوی دیگر چالش اصلی پرستاران، اتخاذ تصمیمات فوری و دقیق در مواقع بحرانی است. نتایج این تحقیق می تواند در برنامه ریزی های آینده برای رفع نیازهای اطلاعاتی، استفاده بهینه از منابع اطلاعاتی، و شناسایی الگوی رایج اطلاعیابی پرستاران راهگشا باشد.
تأثیر مشاوره اطلاعاتی بر بهبود رفتار اطلاعیابی مراجعان به کتابخانه های عمومی کشور: مطالعه موردی کتابخانه عمومی شهید توکلی فولادشهر(مقاله علمی وزارت علوم)
هدف: هدف از انجام پژوهش حاضر، بررسی میزان تأثیر مشاوره اطلاعاتی بر بهبود رفتار اطلاعیابی و بهره مندی مناسب مراجعه کنندگان کتابخانه های عمومی از منابع کتابخانه ای است. روش: در این مطالعه تجربی، شیوه اجرای پژوهش مبتنی بر مداخله گروهی و مقایسه نتایج پیش آزمون و پس آزمون بین دو گروه منتخب آزمایش و کنترل است. جامعه آماری، مراجعه کنندگان عضو کتابخانه شهید توکلی فولادشهر اصفهان بودند که از آن میان 36 نفر با استفاده از روش نمونه گیری ساده انتخاب شده و در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند؛ سپس جلسات مشاوره اطلاعاتی (5 جلسه 90 دقیقه ای) برای اعضای گروه آزمایش برگزار شد. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد که در نهایت داده ها با استفاده از آزمونt مستقل و به کمک نرم افزار اس پی اس اس تحلیل گردید. یافته ها: مقایسه یافته ها نشانگر تفاوتی معنی دار در نمره های کسب شده در پیش آزمون و پس آزمون دو گروه آزمایش و کنترل در سه حوزه تأثیرپذیر از مشاوره اطلاعاتی بود. به بیان دیگر، نتایج نشان داد برگزاری جلسات مشاوره اطلاعاتی در کتابخانه های عمومی، در بهبود دسترسی مراجعه کنندگان به منابع کتابخانه ای، در بهبود رفتار اطلاعیابی مراجعه کنندگان و بر نگرش مثبت آنان در مورد اهمیت برگزاری این جلسات تأثیر به سزایی دارد. اصالت/ارزش: این پژوهش سعی در بیان اهمیت مشاوره اطلاعاتی در کتابخانه های عمومی دارد. مشاوره اطلاعاتی به عنوان یک کارکرد مفید در عصر اطلاعات می تواند شاخصی برای تشخیص پویایی کتابخانه های عمومی باشد و کتابخانه را از یک انبار کتاب به یک منبع اطلاع رسانی پویا تبدیل نماید
رفتار اطلاع یابی اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مطالعات ملی کتابداری و سازماندهی اطلاعات (کتاب سابق) سال بیست و سوم زمستان ۱۳۹۱ شماره ۴ (پیاپی ۹۲)
حوزه های تخصصی:
هدف: شناسایی رفتار اطلاعیابی اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد و اندازه گیری میزان مهارت آنها در بازیابی اطلاعات به منظور بهبود وضعیت اطلاعیابی در بین آنان. روش/ رویکرد پژوهش: 243 پرسشنامه میان اعضای هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی یزد توزیع و 200 پرسشنامه تکمیل و جمع آوری شد. این پرسشنامه با 24 سؤال بسته از نوع محقق ساخته و با الهام از سایر پرسشنامه های مشابه طراحی و قبل از توزیع نهابی به نظرخواهی تعدادی از اساتید متخصص در رشته های کتابداری و اطلاع رسانی و نیز تعدادی از اساتید حوزه پزشکی شاغل در منطقه گذاشته شد و به توصیه های آنها عمل گردید (Pilot Study). داده ها در نرم افزار spss وارد و براساس آمار توصیفی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: 72 نفر از اعضای هیئت علمی تأثیر کتابخانه را در جست وجوی اطلاعات، در حد متوسط بیان کرده اند. مهم ترین مجرای دستیابی به اطلاعات، پایگاه ها و کتابخانه های دیجیتالی و الکترونیک هستند. بیشترین آشنایی با منابع چاپی و الکترونیکی رشته های پزشکی و علوم وابسته، به ترتیب مربوط به Index Medicus و PubMed است. همچنین ارتقاء کیفیت تدریس مهم ترین انگیزه و هدف از جست وجوی اطلاعات بیان شده است. از میان منابع الکترونیکی مورد استفاده، کتاب های الکترونیکی و از میان منابع چاپی، کتب تخصصی در اولویت قرار دارند. مهم ترین مشکل در دستیابی به اطلاعات الکترونیکی و چاپی، به ترتیب سرعت پایین خطوط ارتباطی و مخابراتی برای ارسال و دریافت اطلاعات و کمبود وقت عنوان شده است. نتیجه گیری: رفتار اطلاعیابی اعضای هیئت علمی یزد در دسترسی آنان به اطلاعات مورد نیاز در سطح مطلوب نیست.
مفاهیم و ویژگی های الگوی اطلاع یابی ویلسون: مروری بر متون(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
هدف از مطالعه ی حاضر، بیان مفاهیم و ویژگی های الگوی اطلاع یابی ویلسون (Wilson) به عنوان پراستنادترین الگو در بحث رفتار اطلاع یابی بوده و فرایند تکمیل، بسط و گسترش آن با مرور متون مورد بررسی قرار می گیرد. نتایج نشان داد که مدل اطلاع یابی ویلسون پایه و بنیان الگوهای اطلاع یابی بعد از خود بوده و یکی از پراستنادترین الگوها در بین انواع الگوهای اطلاع یابی مطرح شده در جهان می باشد. این الگو از سال 1981 تاکنون 4 بار مورد بازنگری قرار گرفته و اکثر صاحب نظران معتقد هستند که الگوی کلی ویلسون بیشتر یک نظریه است تا یک چارچوب نظری. به عبارت دیگر، اگر چه در شکل نهایی این الگو نظریه ایفای نقش می کند، اما هدف از الگوی مذکور، پیوند دادن نظریه به عمل می باشد. درک این نکته مهم است که الگوی عام ویلسون در طول زمان شکل گرفته و تکامل تدریجی داشته است و فهم ارتباط میان نمودارهای مختلفی که او به منظور تشریح این الگو ارایه نموده ضروری است. از این رو باید درک شود که هیچ الگویی مستقل و کامل نیست و در استفاده از این الگو برای نشان دادن روند رشد ایده های پژوهشی، لازم است که تمام نمودارهای موجود در الگوی سال 1981 و همچنین الگوی سال 1996 بازنگری و بر اساس آن ها عمل گردد. در این پژوهش ابتدا مفاهیم و ویژگی های الگوی اطلاع یابی ویلسون بیان شده و ضمن مروری کوتاه بر نظریه های رفتار اطلاع یابی، الگوهای اطلاع یابی ویلسون مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت.
نگاشت نقشه علمی نظریه های رفتار اطلاعاتی انسان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف این پژوهش شناخت بهتر حوزه نظریه های رفتار اطلاعاتی و ترسیم نقشه علمی این حوزه بود. به همین منظور اطلاعات کتابشناختی ۵۱ نظریه رفتار اطلاعاتی به همراه اطلاعات مآخذ آنها از پایگاه وب آو ساینس گرفته شد و مورد تحلیل استنادی، زوج کتابشناختی، و تحلیل موضوعی مآخذ قرار گرفت و روابط استنادی این آثار و مآخذ آنها با نرم افزارهای HistCite، Pajek، VOSViewer و Sci2 Tool مورد پردازش و ترسیم قرار گرفت. بررسی نشان داد که بیشترین نظریه ها را دانشمندان آمریکایی و متخصصان علوم اطلاعات مطرح کرده اند. با این حال متخصصان رشته های دیگری مثل روانشناسی و علوم اجتماعی نیز در طرح نظریه ها نقش داشته اند. همچنین یافته ها نشان داد که نظریه های رفتار اطلاعاتی تا حد زیادی وام دار آثار حوزه کتابداری و اطلاع رسانی هستند، امّا از آثار حوزه های دیگری مثل جامعه شناسی، ارتباطات، روانشناسی، مدیریت، علوم تربیتی وعلوم رایانه نیز استفاده کرده اند. هم از نظر زوج کتابشناختی و هم از نظر استناد، حدود چهار پنجم این مجموعه از نظریه ها دارای پیوند با یکدیگر بوده و یک شبکه نسبتاً منسجم را تشکیل می دهند.
رفتار اطلاعیابی پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر یزد(مقاله پژوهشی وزارت بهداشت)
حوزه های تخصصی:
مقدمه: پرستاران در حرفه ی خود نیازمند کسب اطلاعات در سطح وسیعی می باشند، چرا که در بسیاری از مواقع تصمیم آنان برای بیمار نقش حیاتی دارد. وجود اطلاعات کافی و روزآمد می تواند تصمیم گیری را برای پرستاران آسان تر سازد. هدف مطالعه ی حاضر تعیین رفتار اطلاع یابی پرستاران شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر یزد بود. بنابراین این مطالعه درصدد پاسخگویی به این مسأله بود که پرستاران اطلاعات مورد نیاز خود را از چه منابع یا کانال های اطلاعاتی بدست می آورند و چه موانعی آنها را از جستجوی مدارک و شواهد معتبر باز می دارد.
روش بررسی: جامعه ی پژوهش در این مطالعه ی توصیفی- تحلیلی 320 پرستار شاغل در بیمارستان های آموزشی شهر یزد در سال 1390 شمسی با حداقل یک سال سابقه ی کار بود که به وسیله ی نمونه گیری آسان انتخاب شد. جهت گردآوری داده ها از پرسشنامه ی محقق ساخته که روایی و پایایی آن با ضریب آلفای کرونباخ 78/0 مورد تایید قرار گرفت، استفاده شد که در آن نوع منابع مورد استفاده جهت جستجوی اطلاعات، هدف از جستجوی اطلاعات، موانع و مشکلات بازیابی اطلاعات و نیازهای اطلاعاتی پرستاران مورد سوال قرار گرفت. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزار آماری SPSS نسخه ی 17، آمار توصیفی برای توصیف داده ها و از آزمون آماری Chi-squire جهت بررسی یکنواختی گویه ها استفاده شد.
یافته ها: نتایج حاصل از این پژوهش نشان داد که بیشتر پرستاران دارای مدرک لیسانس و سابقه کاری 29/7±81/9 و اکثر آنها زن بودند. آگاهی از پیشرفت های جدید در حوزه ی پرستاری مهمترین نیاز اطلاعاتی بیشتر پرستاران بود. بیشترین منبع مورد استفاده ی آنها اینترنت (موتورهای جستجوی عمومی) و هدف اکثر آنها روزآمدن کردن اطلاعات بود. 8/74% از پرستاران کمبود وقت را مهمترین مانع برای جستجوی اطلاعات ذکر نمودند.
نتیجه گیری: پرستاران به خوبی به اهمیت روزآمد بودن اطلاعات در شغل شان که با بیمار پیوند خورده است آگاهند. اما دستیابی به اطلاعات جدید و روزآمد در حوزه پرستاری نیازمند آموزش وکسب مهارت های خاصی است. با توجه به یافته های حاصل از پژوهش حاضر پیشنهاد می شود که مسؤولین بیمارستان ها بازه ی زمانی مشخصی را برای فعالیت های آموزشی و پژوهشی پرستاران در نظر بگیرند.
نظریه اجتماعی و محیط استفاده از اطلاعات(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
تعیین چگونگی پیوند میان عاملیت و ساختار امری بسیار مهم در مطالعات علوم اجتماعی و شناخت جهان است. نظریه های اجتماعی برای فهم پدیده های اجتماعی تبیین های متفاوتی بدست داده اند. نظریه ساخت یابی گیدنز با درک دوسویگی عاملیت و ساختار بر این باور است که ساختار به عنوان یک نظم جهانی بر رفتار افراد جامعه تاثیر می گذارد و یک کردار اجتماعی شکل می گیرد. مفهوم استفاده از اطلاعات ارائه شده توسط تیلور مبتنی بر نظریه ساخت یابی است. محیط استفاده از اطلاعات، بافت اجتماعی یا محیطی است که در درون آن افراد زندگی و کار می کنند. در این مطالعه الگوهای رفتار اطلاع یابی بر پایه نظریه ساخت یابی و مفهوم محیط استفاده از اطلاعات تحلیل شده اند. حاصل تحلیل ها نشان داد که استفاده از منابع اطلاعاتی بدون ملاحظه بافت اجتماعی و سازمانی آن نمی تواند به روشنی درک شود، زیرا بافت زمینه ظهور، طراحی ,اجرا و استفاده از نظام اطلاعاتی است.
بررسی رابطه بین رفتار اطلاع یابی در وب و تفکّر انتقادی مطالعه موردی: دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا(س)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزه های تخصصی:
هدف پژوهش حاضر بررسی رابطه رفتار اطلاع یابی در وب و مهارت های تفکّر انتقادی دانشجویان کارشناسی ارشد دانشگاه الزهرا(س) در سال تحصیلی91-1390 بود. این پژوهش به روش کمّی و به صورت پیمایشی انجام شد و از طریق نمونه گیری طبقه ای تصادفی، تعداد 212 نفر به عنوان نمونه بررسی شدند. ابزار پژوهش دو پرسشنامه آزمون مهارت های تفکّر انتقادی کالیفرنیا فرم ب و پرسشنامه محقق ساخته در ارتباط با رفتار اطلاع یابی در وب براساس مدل مهو و تیبو(2003) بود که روایی آن با استفاده از نظر خبرگان و چندتن از دانشجویان مقاطع کارشناسی ارشد و دکتری بررسی شد و پایایی آن نیز با محاسبه آلفای کرونباخ 0.94 برآورد شد. یافته ها نشان داد که رابطه معناداری بین مهارت های تفکّر انتقادی و رفتار اطلاع یابی دانشجویان در وب وجود ندارد و سطح تفکّر انتقادی دانشجویان در 8 دانشکده یکسان، اما رفتار اطلاع یابی آن ها متفاوت است. نتایج دیگر پژوهش این بود که دانشجویان به میزان زیادی ازاینترنت/وب استفاده می کنند و در فرایند اطلاع یابی خود، فعالیت های متنوعی را به کار می گیرند. فعالیت های آن ها عبارت از شروع (شناسایی موضوع و یافتن منابع)، پیوندیابی، مرور، نظارت، تمایز، استخراج و شبکه سازی، تأیید و مدیریت اطلاعات است. همچنین میانگین مهارت های تفکّر انتقادی 12.87 به دست آمد که نشان از ضعف این مهارت ها دارد.