فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱۴۱ تا ۱۶۰ مورد از کل ۹۲۲ مورد.
منبع:
علوم و فنون نظامی سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۶۶
189 - 218
حوزههای تخصصی:
هدف: اسرائیل از ابتدای انقلاب اسلامی به دنبال کنترل و محدودسازی ج.ا ایران و در صورت امکان تغییر نظام در ایران بوده و پس از امتحان کردن راه های مختلف از جنگ سخت تا نفوذ نرم برای مقابله با ایران، به شیوه نوین جنگ یعنی ماهیت ترکیبی آن روی آورده، ازاین رو مقاله حاضر به دنبال شناسایی و ترسیم سناریوهای فراروی جنگ ترکیبی اسرائیل علیه جمهوری اسلامی ایران در افق 1407 است.روش: پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصیفی اکتشافی است که ب ر پای ه روش آینده پژوهی سناریونویسی با هفت گام انجام شده است. نمونه آماری پژوهش 17 نفر از اساتید دانشگاه های نیروهای مسلح، فرماندهان و مدیران در مشاغل راهبردی است و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی با بهره گیری از روش های ذهن انگیزی و مصاحبه با خبرگان بود.یافته ها: در این مقاله ضمن استفاده از روش سناریوپردازی، چهار سناریو آینده پیرامون جنگ ترکیبی اسرائیل علیه ج.ا ایران ترسیم شده که این سناریوها با توصیف چهار طرح سناریویی روایت شده اند.نتیجه گیری: در سناریو حمله های سایبر–الکترونیک، تهدیدهای سایبری متوجه زیرساخت های کشور روایت شده است. در سناریو تهاجم فرهنگی، هجمه جنگ نرم اسرائیل علیه ایرانیان به تصویر کشیده شده است. سناریو جنگ سخت، ترسیم سخت افزارگونه جنگ در ائتلاف با آمریکا را ترسیم می کند و سناریو قدرت بازدارندگی ج.ا.ایران و ناتوانی در تحمیل جنگ ترکیبی، توان پدافندی کشور را در مقابله با جنگ ترکیبی را در افق 1407 توصیف می کند.
عنوان شناسایی و اولویت بندی عوامل مفهوم غبار و اصطکاک در جنگ نوین(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال ۱۹ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۶۶
125 - 151
حوزههای تخصصی:
هدف: فضای سرشار از عدم قطعیت، پیچیده و مبهم تأثیر مستقیمی در میدان جنگ دارد؛ زیرا باعث ازدست رفتن روحیه ی نظامیان و سربازان و حتی شهروندان شده و تهدیدی واقعی برای نیروهایی است که در شرایط سخت جنگی به نبردشان ادامه می دهند. این مقاله به بررسی مفاهیم غبار و اصطکاک در جنگ از منظر یکی از نظریه پردازان نظامی به نام «کلاوزویتس» پرداخته است و شناسایی و تبیین عوامل و عناصر تشکیل دهنده غبار و اصطکاک در نبرد های امروزی هدف این تحقیق است.روش: این پژوهش آمیخته و از حیث هدف، کاربردی و به صورت موردی در حوزه جنگ انجام شده است. جامعه آماری خبرگان، کلیه اساتید و فرماندهان نظامی می باشد که در این حوزه فعالیت داشته و به صورت گلوله برفی تعداد 21 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند و پرسش نامه های مربوطه بین جامعه آماری به صورت تمام شمار توزیع و با استفاده رویکرد دلفی فازی، 12 مؤلفه شناسایی و اولویت بندی شدند.یافته ها: مفهوم غبار یا اصطکاک در جنگ به دشواری تصمیم گیری در میانه درگیری ها اشاره دارد. تصمیمات فرماندهان جنگی در حالت ابهام و عدم قطعیت نمی تواند تصمیمات صحیحی باشد؛ زیرا آنان برای پیروزی در جنگ و داشتن عملکردی قوی و مطمئن، باید به تصویر کلی و صحیحی از صحنه نبرد دست پیدا کنند.نتیجه گیری: عواملی همچون تهدیدات فضای سایبر، عدم اطلاعات و یا اشباع اطلاعاتی، معایب فناوری و انقلاب در امور نظامی موجب خلق ابهام، عدم قطعیت و غبار و اصطکاک مدنظر کلاوزویتس در جنگ های امروزی می گردد.
راهبردی احتمالی جنگ رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت نظامی سال ۲۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۹۲
37 - 56
حوزههای تخصصی:
مسئله اصلی این تحقیق چگونگی راهبردی تهاجم نظامی احتمالی رژیم صهیونیستی به ج.ا.ا می باشد. به همین منظور ابتدا اندیشه و دکترین نظامی رژیم صهیونیستی تبیین و توانمندی های ملّی و شرایط فراملّی رژیم صهیونیستی در جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران مورد بررسی قرار گرفت و پس از تبیین ظرفیت های رژیم صهیونیستی در ابعاد مختلف جنگ علیه جمهوری اسلامی ایران، ابعاد و مؤلفه های الگوی راهبردی جنگ رژیم صهیونیستی علیه جمهوری اسلامی ایران شناسایی شدند. روش تحلیل محتوا نیز مورد استفاده قرارگرفت. جامعه آماری این پژوهش شامل 40 نفر از مسئولین مراکز مطالعاتی و پژوهشکده های نیروهای مسلح و خارج از آن آشنا با موضوع پژوهش، فرماندهان، مدیران و کارشناسان مشاغل راهبردی نیروهای مسلح و فرماندهان، اساتید و مربیان راهبردی در مراکز آموزش عالی نیروهای مسلح و سایر دانشگاه ها هستند که با حجم نمونه منطبق درنظر گرفته شد و به منظور جمع آوری داده ها با روش میدانی، برای انجام مصاحبه و توزیع پرسش نامه از ایشان استفاده شد. سایر داده های تحقیق با روش کتابخانه ای و با مطالعه اسناد ومدارک موجود در کتابخانه های دانشگاه ها و مراکز پژوهشی نیروهای مسلح جمع آوری شده و با بکارگیری روش های تحلیل محتوا برگزاری جلسات طوفان مغزی و بهره گیری از روش دلفی، و نیز بکارگیری نرم افزار SPSS تجزیه و تحلیل شد. پس از تجزیه و تحلیل داده ها راهبردی تهاجم رژیم صهیونیستی به ج.ا.ایران در قالب سناریوهای توصیفی ارائه و پیشنهادهایی نیز ارائه شده است. راهبردهای احصاء شده را نیز می توان به عنوان یافته این پژوهش جهت تهاجم هر کشور متخاصم به کشور هدف نیز درنظر گرفت.
راهبردهای بهره گیری از فناوری نانو در ارتش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳
155 - 182
حوزههای تخصصی:
فناوری نانو که به معنی ساخت مواد، قطعات و سامانه های مفید با کنترل آنها در مقیاس طولی نانومتر ( 9 - 10متر) و بهره گیری از خصوصیات و پدیده های جدید حاصله در آن مقیاس می باشد، بعنوان یک فناوری نوظهور که قابلیت تحول در کلیه فناوری های موجود جهان تا 15 سال آتی را دارا می باشد، هم اکنون مورد توجه تمام سازمان ها و بخصوص سازمان های نظامی جهان است تا ضمن بهره گیری از فرصت های این فناوری (نظیر: کاهش وزن، حجم و اندازه تجهیزات به همراه افزایش استحکام و کارایی، حفاظت و دفاع و آشکارسازی در برابر عوامل شیمیایی و بیولوژیکی، حفاظت و دفاع و آشکارسازی در برابر عوامل شیمیایی و بیولوژیکی، کسب برتری اطلاعاتی و هوشمندسازی، افزایش قدرت و انرژی بیشتر و ارتقاء عملکرد سربازان و جنگاوران آینده) تهدیدات بهره گیری سایر رقبا از آن را نیز شناخته و دچار غافل گیری نشود، در چنین محیطی داشتن راهبردهایی برای بهره گیری از فناوری نانو در ارتش جمهوری اسلامی ایران یکی از نیازهای اساسی و در سطح راهبردیِ مدیریت فناوری ارتش جمهوری اسلامی ایران می باشد. در این تحقیق که به روش توصیفی و با استفاده از جلسات خبرگی انجام گرفت ضمن بررسی محیط داخل و خارج ارتش جمهوری اسلامی ایران و اسناد بالادستی مرتبط با فناوری نانو در ارتش جمهوری اسلامی ایران نهایتاً 22 راهبرد تدوین و با اولویت بندی این راهبردها توسط خبرگان، 5 راهبرد با اولویت بالاتر تعیین و جهت بهره گیری از فناوری نانو در ارتش جمهوری اسلامی ایران ارائه گردیده است.
نیازسنجی آموزشی عملیات مشترک اجا در محیط جنگ های آینده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵
35 - 52
حوزههای تخصصی:
اولین و اساسی ترین گام در تدوین و اجرای برنامه آموزشی ، اجرای صحیح و مبتنی بر واقعیت فرایند نیازسنجی است. گستردگی نیازها ، محدودیت منابع و زمان و لزوم ارتقای مستمر توانایی های کارکنان در صحنه عملیات مشترک ، ضرورت انجام مرحله نیاز سنجی را در آموزش ایجاب می نماید تا برآورد صحیح و جامعی از امکانات و محدودیت های وضع موجود و منابع مورد نیاز جهت برنامه های آتی حاصل شود . این پژوهش به دنبال احصای مولفه ها و شاخص های نیاز سنجی آموزش عملیات مشترک اجا و مشخص نمودن وضع موجود نیاز سنجی در آموزش عملیات مشترک بوده است. این تحقیق از نوع کاربردی است. داده ها با استفاده از روش های میدانی و کتابخانه تخصصی و با ابزارهای اسناد و مدارک دست اول، مصاحبه و پرسشنامه گردآوری شده اند. مولفه های نیازسنجی در آموزش عملیات مشترک اجا طی تجزیه تحلیل اسناد و مدارک و مصاحبه ها احصا شده و شاخص های هریک از مولفه ها با پردازش سوالات پرسشنامه تعیین گردیده است که در مجموع شامل 7 مولفه و 26 شاخص می باشد . در انتها با توجه به شاخص های احصا شده وضع موجود نیازسنجی در آموزش عملیات مشترک اجا مورد سنجش قرار گرفته است.
ارائه مدلی برای ﺣﻔﻆ و ارﺗﻘﺎء ﺗﻮان رزﻣی نیروهای ﻣﺴﻠﺢ اﯾﺮان ﺑﺎ ﻣﺤﻮرﯾﺖ آﻣﺎدﮔﯽ ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ (رویکردی آمیخته)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۴
261 - 289
حوزههای تخصصی:
هدف: ﺑﻨﺎ ﺑﻪ ﻣﻘﺘﻀﯿﺎت ﺷﻐﻠﯽ و ﻣﺎﻣﻮرﯾﺘﯽ نظامیان، آن ها باید ﺑه فعالیت های ﺟﺴﻤﺎﻧﯽ و ورزشی ﺑﭙﺮدازﻧﺪ. لذا، اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ در پی پاسخ به اﯾﻦ سؤال اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺪل مناسب ﺣﻔﻆ و ارﺗﻘﺎء ﺗﻮان رزﻣﯽ ﮐﺎرﮐﻨﺎن نیروهای ﻣﺴﻠﺢ ایران با محوریت آمادگی جسمانی چگونه است؟روش: این تحقیق از ﻟﺤﺎظ هدف ﮐﺎرﺑﺮدی، و روش اﻧﺠﺎم آن به صورت آمیخته است. مشارکت کنندگان در این پژوهش، مدیران و فرماندهان خبره حوزه ورزش درنیروهای مسلح بودند. روش نمونه گیری به صورت هدفمند بود. برای برآورد حجم نمونه از روش اشباع نظری استفاده شد. ابزار جمع آوری داده ها شامل مصاحبه و پرسشنامه بود. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کیفی و معادلات ساختاری استفاده شد.یافته ها: یافته ها نشان داد عوامل علی شامل: مالی، اسنانی، علمی و پزوهشی، آموزشی و پژوهشی و برنامه ریزی؛ شرایط زمینه ای شامل روانشناسی، جمعیتی، ساختاری و رفتاری؛ محور اصلی شامل توان رزمی و ورزش قهرمانی و همگانی است. در حالی که شرایط مداخله گر شامل تجهیزات و امکانات و فناوری؛ راهبردها شامل ساختاری، اقتصادی، اجتماعی، بین المللی، حقوقی و قانونی و استاندارسازی است. این عوامل سبب ایجاد 12 پیامد مطلوب خواهند شد.نتیجه گیری: ایجاد بستر مناسب جهت رشد کارکنان در حوزه ورزش، توسعه زیر ساخت های ورزشی، توسعه ورزش همگانی بر پایه اصول علمی و تدوین شاخص های آمادگی جسمانی می تواند از عوامل کمک به حفظ و افزایش آمادگی جسمانی کارکنان در ارتقاء توان رزمی نیروهای مسلح ایران باشد.
طراحی الگوی شایستگی های حماسی افسری بر مبنای آموزه های تربیتی شاهنامه فردوسی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت نظامی سال ۲۳ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۹۰
123 - 152
حوزههای تخصصی:
برخورداری سازمان های دفاعی از سرمایه های انسانی شایسته متناسب با ماهیت ماموریت و فرهنگ حاکم بر آنها توانمندی و آمادگی رزمی آنها را ارتقا خواهد داد. با توجه جایگاه فرهنگ ملی و حماسی ایرانی این مقاله شایستگی های حماسی نظامیان را بر مبنای آموزه های تربیتی شاهنامه فردوسی شناسایی و طبقه بندی کرده است. این پژوهش کاربردی با رویکرد کیفی و راهبرد تحلیل مضمون انجام شده است. منابع اطلاعاتی پژوهش شامل آموزه های تربیتی شاهنامه فردوسی در ارتباط با نظامیان است که با روش بررسی اسناد و مدارک و به صورت هدفمند انتخاب و با کمک ابزار شبکه مضامین تحلیل و گزارش شده اند. تلفیق و مقوله بندی شایستگی های حماسی شناسایی شده نشان داد این شایستگی ها در هفت مقوله اصلی قابل طبقه بندی هستند: شایستگی های اعتقادی، شایستگی های ارزشی، شایستگی های نگرشی، شایستگی های شخصیتی، شایستگی های شناختی و روانشناختی و شایستگی های رفتاری و جسمانی. بر این اساس، اسطوره های حماسه ساز معرفی شده در شاهنامه الگوهایی از سلحشوری اخلاق مدار بوده اند. ترویج آموزه های تربیتی مرتبط با آنان در میان نظامیان می تواند به پرورش شایستگی های افسری مبتنی بر فرهنگ ایرانی مساعدت کند. نتایج این پژوهش می توانند به عنوان منبعی غنی از آموزه های فرهنگ ملی ایران در تدوین الگوی جامع شایستگی های افسری مورد استفاده قرار گیرد و در برنامه های تربیت افسری نیز به مثابه راهنمای پرورش روحیه حماسی افسران در مسیر تلاش برای تامین امنیت پایدار میهن و اجرای بهینه وظایف و ماموریت های محوله بهره برداری شود.
الگوی ساختاری ذهن آگاهی و عملکرد شغلی با بررسی نقش میانجی گری رهبری متواضع و خلاقیت کارکنان(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۶۵
171 - 200
حوزههای تخصصی:
هدف: ذهن آگاهی به عنوان یک رویکرد مداخل ه ای مناسب برای بهبود عملکرد شغلی، خلاقیت کارکنان و همچنین مسائل مربوط به سلامت روان است. تحقیق حاضر باهدف بررسی روابط ساختاری ذهن آگاهی، عملکرد شغلی، رهبری متواضع و خلاقیت کارکنان در یک مرکز نظامی انجام شد. بنابراین تأثیر ذهن آگاهی بر عملکرد شغلی با تعیین اثرات میانجی رهبری متواضع و خلاقیت کارکنان بررسی شده است.روش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی بوده و از نظر روش، توصیفی- پیمایشی و از نوع همبستگی است. برای آزمون فرضیه های تحقیق از مدل سازی معادلات ساختاری در نرم افزار Amos نسخه 22 استفاده شده است.یافته ها: نتایج بررسی ارتباط بین ذهن آگاهی با عملکرد شغلی، خلاقیت کارکنان و رهبری متواضع نشان داد که غالب فرضیه ها قابل تایید است. بر اساس یافته ها، تاثیر رهبری متواضع بر خلاقیت معنادار اما بر عملکرد شغلی معنادار نبود. همچنین نقش میانجی خلاقیت در رابطه ذهن آگاهی با عملکرد شغلی تایید شد اما نقش میانجی رهبری متواضع در این رابطه تایید نشد.نتیجه گیری: چارچوب کلی این تحقیق مبنایی را برای یک حوزه تحقیقاتی در حال ظهور فراهم می کند و مسیرهای کلیدی را برای تحقیقات آینده ترسیم می کند.
ارزیابی میزان تأثیر فعالیت ماهواره های تصویربردار بر امنیت نظامی جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴
33 - 55
حوزههای تخصصی:
آگاهی از ویژگی ها، چگونگی عملکرد، توانمندی، نقاط ضعف و قوت و شدت عملکرد ماهواره ای کشورهای غربی بر فضای جمهوری اسلامی ایران برای ارزیابی میزان تهدیدات و آسیب های ناشی از این تهدیدات بر امنیت نظامی جمهوری اسلامی ایران ضروری می باشد. از سوی دیگر جمع آوری اطلاعات در مورد چگونگی فعالیت ها، نوع سنجنده، قدرت تفکیک مکانی، وضعیت گذر ماهواره، مأموریت سنجنده و... این ماهواره ها برای ساماندهی یک پدافند مؤثر در مقابل تهدیدات این نوع ماهواره ها ضرورتی اجتناب ناپذیر می باشد. با توجه به این امر هدف کلی این تحقیق بررسی میزان تأثیر فعالیت های ماهواره های تصویربردار کشورهای هدف بر امنیت نظامی جمهوری اسلامی ایران بوده و در این راستا میزان تأثیرگذاری فعالیت ماهواره تصویربردار کشورهای هدف در سه گروه ماهواره های باقدرت تفکیک مکانی زیر یک متر، یک متر و یک متر تا سه متر، بر امنیت نظامی جمهوری اسلامی ایران موردبررسی قرارگرفته است. روش این تحقیق توصیفی می باشد، جامعه مورد مطالعه در این تحقیق کلیه ی اسناد، مدارک، کتب، مقالات مرتبط با موضوع تحقیق و همچنین توزیع پرسشنامه و انجام مصاحبه با افراد صاحب نظر می باشد. در این تحقیق دو گروه، جامعه نمونه الف شامل کارشناسان و متخصصین سنجش از دور و جامعه نمونه ب صاحب نظران در موضوعات اطلاعاتی می باشند. نتایج این تحقیق بیانگر آن است که ماهواره های با قدرت تفکیک مکانی زیر یک متر بیشترین تهدید علیه امنیت نظامی کشور محسوب می گردند. میزان تأثیر فعالیت ماهواره های تصویربردار باقدرت تفکیک مکانی زیر یک متر و یک متر کشورهای هدف، بر امنیت نظامی جمهوری اسلامی ایران در حد زیاد می باشد و تأثیر فعالیت ماهواره های با قدرت تفکیک مکانی یک تا سه متر در حد متوسط است. از میان 3 متغیر تأثیرپذیر(نیروی انسانی، تسلیحات نظامی و بودجه نظامی) بیشترین میزان تأثیر فعالیت های ماهواره های تصویربردار با قدرت تفکیک مکانی زیر یک متر کشورهای هدف، به ترتیب اولویت بر تسلیحات نظامی، نیروی انسانی و سپس بودجه نظامی جمهوری اسلامی ایران هست.
عوامل مؤثر بر آمادگی لجستیکی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جنگ های ترکیبی آینده(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال ۱۹ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۶۴
209 - 232
حوزههای تخصصی:
هدف: در جنگ های ترکیبی، لجستیک نقش اساسی و کلیدی در ارتقاء آمادگی رزمی و برتری عملیاتی نیروها در میدان نبرد دارد. بنابراین، هدف از پژوهش حاضر، بررسی و شناسایی عوامل مؤثر بر ارتقاء آمادگی لجستیکی ارتش جمهوری اسلامی ایران در جنگ های ترکیبی آینده است.روش: پژوهش حاضر با توجه به اینکه به دنبال مفهوم سازی و تکمیل مبانی نظری پدیده موردمطالعه است، از حیث هدف اکتشافی بوده و از حیث روش شناسی، کیفی با روش فرا ترکیب می باشد. جامعه آماری پژوهش نیز متشکل از مطالعات کیفی معتبر در حوزه آمادگی لجستیک نظامی از سال 2010 تا 2022 میلادی می باشد.یافته ها: بر اساس تجزیه وتحلیل داده ها، تعداد 5 مؤلفه شامل بسیج منابع یکپارچه، خبرگی در طرح ریزی عملیاتی، پایداری زنجیره تأمین، آمادگی ذهنی و چابکی عملیاتی به عنوان عوامل مؤثر بر ارتقاء آمادگی لجستیکی آجا در جنگ های ترکیبی آینده استخراج گردید.نتیجه گیری: در جنگ های ترکیبی، آمادگی لجستیکی از طریق برنامه ریزی هدفمند منابع و امکانات لجستیکی و ایجاد سیستم لجستیک ترکیبی مبتنی بر ملاحظات و شاخص های جنگ ترکیبی ازجمله ارتقاء آمادگی ذهنی سرمایه انسانی، یکپارچگی، سرعت عمل، انعطاف پذیری و ایمنی در عملیات، قابل دستیابی است. بنابراین برای جنگ های آینده، آمادگی لجستیک نظامی نیازمند تحول پارادایمی و عبور از تفکر فرماندهی لجستیک کلاسیک به لجستیک ترکیبی است.
ارائه چارچوب عارضه یابی و بهینه سازی در سیستم تربیت بدنی و ورزش نیروهای مسلح مبتنی بر فناوری اطلاعات و ارتباطات(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت نظامی سال ۲۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۹۱
117 - 142
حوزههای تخصصی:
هدف از این پژوهش ارائه چارچوب عارضه یابی و بهینه سازی مبتنی بر فناوی اطلاعات و ارتباطات (فاوا) در سیستم تربیت بدنی و ورزش نیروهای مسلح بود. روش تحقیق از نوع کیفی نیمه اکتشافی با رویکرد تحلیل مضمون بود. جامعه آماری شامل صاحب نظران علمی و اجرایی حوزه مدیریت و توسعه ورزش نیروهای مسلح بود. نمونه انتخابی شامل مدیران و کارشناسان سازمانی (8 نفر) و اساتید دانشگاهی (6 نفر) حوزه ورزش نیروهای مسلح بود. برآورد تعداد نمونه براساس رسیدن مولفه ها به اشباع نظری انجام شد. نمونه-گیری به روش هدفمند انجام گرفت. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختارمند به همراه مطالعه نظری تکمیلی آن بود. روایی پژوهش با استفاده از میزان توافق بین مصححان کدگذاری (دو پژوهشگر خبره)، تایید گروه کانونی (تیم تحقیق به همراه 4 صاحب نظر) و روایی محتوایی چارچوب مصاحبه (3 متخصص) ارزیابی و تایید گردید. تحلیل یافته ها با استفاده از روش کدگذاری و چارچوب بندی مفهومی (رویکرد ماتریسی و تطبیقی دو طرفه) انجام شد. مولفه های شناسایی شده شامل 60 شاخص وضعیتی، 47 عارضه سیستمی و 40 راهکار بهینه سازی بود. براساس چارچوب ارائه شده می توان گفت عارضه یابی مبتنی بر وضعیت سنجی و بهینه سازی مبتنی بر فناوی اطلاعات و ارتباطات (فاوا) یک چارچوب چندسطحی و چندمرحله ای نظام مند است که در نهایت منجر به عملکرد و پیامد مناسب در سطحی کلی و جزئی می شود.
شناسایی و رتبه بندی ریسک های پروژه بازسازی تجهیزات نظامی با استفاده از روش تصمیم گیری مولتی مورا (مطالعه موردی جنگ افزار شنی دار)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت نظامی سال ۲۳ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۹۲
1 - 36
حوزههای تخصصی:
مدیریت ریسک در سازمان های امروزی به بخشی از رویکرد راهبردی برای به ثمر رسیدن پروژه ها تبدیل شده است، عدم توجه به ریسک ها در هر پروژه می تواند باعث ایجاد تهدیدات در اجرای پروژه گردد به طوری که پیامدهای آن عوامل زمان، هزینه و کیفیت را به طور مستقیم تحت تاثیر قرار می دهند. از طرفی سازمان های نظامی به مثابه اصلی ترین ارکان دفاعی موظف هستند کشور را از خطرات و تهدیدات خارجی حفظ نمایند، فلذا باید مخاطرات بالقوه را شناسایی و تحلیل نموده، برای مدیریت مناسب برنامه ریزی کرده و از تصمیم گیری های پیش بینی نشده پرهیز نمایند. با توجه به اهمیت پروژه های تجهیزات نظامی و با استناد به عدم انتقال کامل تکنولوژی های ساخت و عدم بازسازی از سمت کشور های سازنده و همچنین وجود تحریم ها، پژوهش حاضر با هدف شناسایی و رتبه بندی ریسک های موثر بر بازسازی جنگ افزار شنی دار صورت پذیرفت. شناسایی ریسک های این پروژه با استفاده از بررسی مقالات و روش دلفی صورت گرفت و از روش مولتی مورا نیز برای رتبه بندی آن ها استفاده گردید. جهت وزن دهی به شاخص ها از روش بهترین-بدترین استفاده شد. همچنین بمنظور جمع آوری داده ها برای اجرای روش مولتی مورا یک پرسشنامه طراحی شد و از طریق روش لیکرت با نظر تعدادی از فعالین حوزه مورد بحث تکمیل گردید. نتایج، حاکی از اهمیت بیشتر مبحث کیفیت نسبت به دیگر شاخص ها در حوزه های نظامی بود. همچنین نبود تکنولوژی های ساخت و کمبود نفرات متخصص مهم ترین و کمبود ابزارآلات و عدم شناخت توانایی های موجود بی ارزش ترین ریسک ها نتیجه گیری شدند. این تحقیق، می تواند به توسعه و ایجاد فرصت برای سازمان های نظامی بمنظور انجام این گونه پروژه ها کمک کند.
تبیین مبانی ارزشی پشتیبان فرهنگ استعدادباوری در ارتش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت نظامی سال ۲۳ بهار ۱۴۰۲ شماره ۸۹
91 - 120
حوزههای تخصصی:
همانند همه فرایندهای سازمانی، پیاده سازی اثربخش مدیریت استعدادها نیاز به جاری شدن یک فرهنگ پشتیبان قوی در سطوح مختلف سازمان دارد. در این بین، مبانی ارزشی به عنوان یکی از لایه های اصلی فرهنگ در اجرای موفقیت آمیز این فرایند بسیار نقش آفرین اند. از این رو، پژوهش حاضر با هدف تبیین مبانی ارزشی پشتیبان فرهنگ استعداد باوری در ارتش جمهوری اسلامی ایران طی مطالعه ای توسعه ای- کاربردی از نوع اکتشافی و با رویکرد آمیخته (کیفی- کمی) انجام گرفته است. در مرحله نخست با رویکردی کیفی برمبنای مطالعه اسناد و مدارک و مصاحبه نیمه ساختاریافته با خبرگان به شناسایی ارزش های فرهنگ استعدادباوری و در مرحله دوم با رویکرد کمی، به اعتبارسنجی سازه آن پرداخته شد. جامعه آماری شامل 210 نفر از فرماندهان، مدیران و اساتید برجسته ستاد آجا و دانشگاه های سازمانی بوده است. نمونه آماری برای مصاحبه به روش هدفمند قضاوتی به تعداد 11 نفر از خبرگان حوزه مدیریت سرمایه انسانی نیروهای چهارگانه آجا تا مرحله اشباع نظری داده ها انتخاب گردیدند. همچنین حجم نمونه جهت توزیع پرسش نامه با فرمول کوکران به تعداد 136 نفر محاسبه شد. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی به روش تحلیل مضمون (تِماتیک) و در بخش کمی به روش تحلیل عامل تأئیدی در نرم افزار AMOS 26 انجام شده است. نتایج نشان داد ارزش های فرهنگ استعدادباوری در سه دسته کلی ارزش های فردی، ارزش های شغلی(حرفه ای)، ارزش های سازمانی قابل تقسیم هستند. علاوه براین، نتایج تحلیل عاملی نشان داد در بین مؤلّفه های ارزش های فردی، «احترام به دانش و تخصص» و «خلّاقیت و نوآوری» با بار عاملی 65/0، در بین مؤلّفه های ارزش های شغلی، «رشد و توسعه شغلی در مسیرکارراهه مستعدان» با بار عاملی 67/0 و همچنین در بین مؤلّفه های ارزش های سازمانی، «الگوسازی شخصیت مستعدان در سازمان» با بار عاملی 68/0 بیشترین حمایت را از استعدادباوری در ارتش جمهوری اسلامی ایران داشته اند.
تحلیل فضایی مخاطرات آب وهوایی مؤثر بر فعالیت های نظامی در نیمه جنوبی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال ۱۹ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۳
5 - 31
حوزههای تخصصی:
آب وهوا یکی از مهم ترین عوامل برترساز توان رزمی در یگان های نظامی است. در این تحقیق به منظور تحلیل فضایی مخاطرات آب وهوایی مؤثر بر فعالیت های نظامی در نیمه جنوبی کشور از داده های 55 ایستگاه های سینوپتیک با دوره آماری 22 سال (2021-2000) استفاده شده است. داده های مربوط به پارامترهای اقلیمی شامل سرعت باد، دید افقی، دما، بارش، رطوبت نسبی و فشار بخارآب در مقیاس روزانه از سازمان هواشناسی دریافت گردید. دمای بالای 30 درجه سانتی گراد به عنوان تنش گرمایی، بارش های بالای 5 میلی متر در روز به عنوان بارش سنگین و محدودکننده در فعالیت های نظامی، سرعت باد حداکثر بیشتر از 15 نات و دید افقی کمتر از 4500 متر به عنوان طوفان گردوغبار لحاظ شده و از شاخص فشار بخارآب جزئی برای استخراج شرایط حدی شرجی استفاده شده است. از ترکیب نقشه ها به روش فازی در نرم افزار جی آی اس نقشه مخاطرات آب وهوایی به صورت فصلی و سالیانه استخراج شده است. فراوانی روزهای همراه با طوفان گردوغبار در شمال استان سیستان و بلوچستان و در ایستگاه های زابل و زهک، بیشترین مقدار و به لحاظ رفتار زمانی، در اواخر بهار و فصل تابستان از بالاترین فراوانی رخداد برخوردار است. بیشترین رخداد فراوانی بارش سنگین در منطقه مورد مطالعه در فصل پاییز و زمستان بوده است. فصل تابستان تقریباً تمام منطقه توأم با تنش گرمایی است. استان خوزستان که هم زمان مخاطرات تنش گرمایی، تنش شرجی و بارش های سنگین در آن از فراوانی بالایی برخوردار است، نامطلوب ترین مکان برای استقرار یگان های نظامی در مقیاس سالانه است.
بررسی تاثیر شاخص های فرهنگ ایمنی و مشارکت کارکنان در تحقق جامعه ایمن نظامی (مطالعه موردی: دانشگاه علوم دریایی امام خمینی نوشهر)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳
37 - 58
حوزههای تخصصی:
هدف از پ ژوهش حاضر، بررسی رابطه میان شاخص های فرهنگ ایمنی و مشارکت کارکنان در دانشگاه علوم دریایی(ره) جهت ایجاد جامعه ایمن نظامی است. برای این منظور پ ژوهش در قالب تحقیق توصیفی و از نوع پیمایشی انجام گرفت. جامعه آماری این تحقیق عبارت است از کلیه کارکنان پایور مستقردر دانشگاه علوم دریایی که دارای حداقل 5 سال سابقه خدمتی بدون احتساب دوره آموزشی است. روش نمونه گیری در این پژوهش، تصادفی طبقه ای می باشد که به سه طبقه افسران، درجه داران و کارمندان تقسیم گردیدند. جهت تعیین شاخص های فرهنگ دانشگاه، از الگوی رابینز، هافستد، مدل دنیسون و مدل کوئین و نظر خبرگان دانشگاه (روش دلفی) استفاده شده است با استفاده از تئوری های موجود و نظر خبرگان (روش دلفی) 11 شاخص فرهنگ ایمنی و مشارکت کارکنان جهت تحقیق جامعه ایمن نظامی شناسایی شد که در قالب فرضیات با استفاده از روش تحلیل مسیر و با استفاده از نرم افزار آموس(AMOS) مورد آزمون قرار گرفتند و تمام شاخص ها به جز مشارکت کارکنان در کنترل و نظم بر ایجاد جامعه ایمن نظامی تاثیر دارد. در رتبه بندی شاخص های فرهنگ ایمنی در دانشگاه نظامی با استفاده از آزمون فریدمن، آموزش رتبه 1، دستورالعمل های ایمنی رتبه 2، نظم و انضباط رتبه 3و سیستم پاداش، رهبری وجهت دهی، حمایت مدیریت و کنترل نظام مند و غیرنظام مند از مقوله فرهنگ ایمنی در رتبه های بعدی قرار می گیرند. در رتبه بندی شاخص های مشارکت، مشارکت در کنترل ونظارت رتبه 1، مشارکت در تعیین اهداف رتبه 2 و مشارکت در برنامه ریزی و اجرا در رتبه 3 قرار دارد. همچنین نتایج تحقیق نشان می دهد که شاخص های حاکم بر فرهنگ ایمنی از دیدگاه فرماندهان و کارکنان دانشگاه در نهادینه کردن مشارکت کارکنان در کاهش حوادث موثر است.
مناسب ترین روش های آینده پژوهی در آجا(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۵
71 - 98
حوزههای تخصصی:
آینده پژوهی از مهم ترین قابلیت های راهبردی و آینده ساز آجا محسوب می شود. با این وجود هنوز روش های مناسب برای اینکار در آجا به درستی شناخته نشده و نظامی برای تأمین این نیازها پیش بینی نشده است. (مسئله تحقیق) هدف از انجام این تحقیق، تعیین مناسب ترین روش های آینده پژوهی در آجا می باشد؛ (هدف تحقیق) لذا محقق درصدد است تا به این سوال پاسخ گوید که به منظور تحقق هدف تحقیق، مناسب ترین روش های آینده پژوهی در آجا کدامند؟ (سؤالات تحقیق) به منظور انجام تحقیق حاضر از چند روش استفاده شده که عبارتند از روش بررسی اسناد و مدارک علمی با رویکرد زمینه ای و ترکیب روش های توصیفی و موردی- زمینه ای. (روش تحقیق) با توجه به ماهیتِ موضوع تحقیق و استفاده ای که می توان از نتایج حاصله برای مدیریت نظام آینده پژوهی آجا بُرد، این تحقیق از نوع کاربردی- توسعه ای با تأکید بر جنبه کاربردی آن، می باشد. (نوع تحقیق) جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان، محققان و خبرگان ستادها و مراکز مطالعات راهبردی نیروهای مسلح و مراکز امنیت پژوهی، علمی و دانشگاهی آینده پژوهی می باشد. جمع آوری اطلاعات نیز به هر دو روش کتابخانه ای و میدانی صورت گرفته است. نتایج تحقیق نشان می دهند که روش های مناسب آینده پژوهی برای آجا عبارتند از: سناریو نویسی، دیدبانی آینده و برون یابی روند/ کلان روندها. داده های فوق نشان می دهند که روش های پرکاربرد، ترکیبی از روش های کمّی و کیفی با تأکید بر روش های کیفی می باشند. لذا به نظر می رسد روش های کیفی متداول تر از روش های کمّی و نیمه کمّی باشند.
شناسایی فناوری های کلیدی مورد نیاز آجا بر اساس سناریوهای مختلف جنگ های آینده در حوزه فاوا به روش آینده پژوهی و تدوین روش های دستیابی و توسعه فناوری های مربوطه (در افق 15 ساله)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳
59 - 87
حوزههای تخصصی:
در دنیای متغیر و پرشتاب امروزی، فناوری به عنوان یک عامل تعیین کننده در مناسبات اقتصادی، سیاسی، نظامی و اجتماعی محسوب گردیده و در واقع معیاری برای سنجش قدرت به کار می رود. آگاهی از آینده و همچنین اهمیت فناوری به عنوان یکی از دارایی های ارزشمند باعث گردیده تا مقوله ای به نام پیش بینی و آینده پژوهی فناوری مطرح و اهمیت خود را نمایان سازد. مقاله حاضر به دنبال تدوین روش دستیابی و توسعه فناوری های کلیدی مورد نیاز حوزه ارتباطات و فناوری اطلاعات آجا در افق 15ساله با رویکرد آینده نگاری و مبتنی بر پارادایم های نوین فاوا است. روش تحقیق موردی زمینه ای است. برای جمع آوری داده ها، از پرسش نامه پژوهشگر ساخته استفاده شده است. جامعه آماری این تحقیق شامل 300 نفر جامعه عمومی و20 نفر جامعه خبرگان حوزه فاوا آجا بوده و برای تحلیل داده های حاصل از پرسش نامه و نظرات صاحب نظران از آمار توصیفی استفاده شده است. در این تحقیق تلاش می شود ابتدا نسبت به انجام مطالعات اکتشافی درخصوص ماهیت جنگ های آینده، بررسی ادبیات آینده پژوهی و مبانی نظری آن و شناخت فناوری های کلیدی و درحال ظهور حوزه فاوا اقدام و سپس با استفاده از فنون آینده پژوهی و با کسب نظر از خبرگان مرتبط، نسبت به اولویت بندی و شناسایی فناوری های کلیدی مورد نیاز حوزه فاوا آجا اقدام نمود. بر اساس یافته های تحقیق، تغییرات فناورانه و تأثیرات آن در سازمان آجا، حرکت به سوی شبکه مداری و ظهور تهدیدهای متنوع و پیچیده، لزوم درک بهتر و صحیح از تغییرات آینده را ایجاب می نماید. از این رو تصمیم گیری بدون رصد تغییرات آینده ، غفلت و انفعال را در سازمان به دنبال خواهد داشت.
مدل نهادینه سازی اصول و ارزش های اسلامی- انقلابی در پیکره سازمان های دفاعی - امنیتی ملی ج.ا.ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ تابستان ۱۴۰۲ شماره ۴
133 - 158
حوزههای تخصصی:
نهادینه سازی، فرایندی سه مرحله ای مبتنی بر شناخت، تمرین و درونی سازی به معنای ریشه سازی مفاهیم در باور و ذهن مخاطبان در اقدام و عمل و ادراک معانی مشترک است. هدف از تحقیق حاضر طراحی مدلی در جهت نهادینه سازی اصول و ارزش های اسلامی- انقلابی در سازمان های دفاعی - امنیتی می باشد. تحقیق پیش روی یک تحقیق کیفی با استفاده از روش گروه کانونی، گروهی از افراد متخصص (در این تحقیق 7 نفر) به منظور جمع آوری اطلاعات، بررسی مسئله تحقیق، ضمن تبادل نگرش ها و ایده ها بوده که انتخاب آنها به صورت هدفمند و از بین خبرگان دانشگاهی نظامی عالی دفاع ملی، هوایی، دافوس و امام حسین(ع) به روش گلوله برفی انتخاب شده اند. در این تحقیق از بیانیه گام دوم به تعداد 8 اصل و 18 ارزش احصاء گردید که به منظور نهادینه سازی آنها با استفاده از مدل ترکیبی سه مرحله ای شناخت و آگاهی، تمرین و تکرار و درونی سازی به کمک آزمون آماری تست فریدمن نسبت به رتبه بندی آنها اقدام شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که روش های آموزش گروهی؛ مشاوره، گفتمان و تعامل چهره به چهره (حضوری)؛ کارگاه آموزشی، در کنار شناخت الگوهای انسانی اسلامی – انقلابی و جلسات نقد، مناظره و آزاداندیشی دارای بیشتنرین تاثیر در مرحله شناخت و آگاهی و روشهای کتاب و جزوه، آموزش انفرادی مجازی و وعظ و خطابه دارای کمترین اثر در نهادینه سازی اصول و ارزش ها هستند. ارزیابی و پایش عملکرد برای مرحله تمرین و تکرار و هم چنین تبدیل اصول و ارزش ها به فرهنگ سازمانی نشانه مرحله درونی سازی در نهادینه سازی است.
تهدیدات آینده ی ج.ا.ایران در افق 1404(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های راهبردی ارتش سال ۲ بهار ۱۴۰۲ شماره ۳
1 - 36
حوزههای تخصصی:
تصمیم های منطقی و به تبع آن آغاز اقدام های هوشمندانه، نیازمند مطالعه عمیق آینده های محتمل در جنگ های آینده و عدم قطعیت موجود در آن هاست، این مقاله با رویکردی اکتشافی و نگاهی آینده پژوهانه حاصلِ تحلیل های به دست آمده از یک پژوهش راهبردی با عنوان سناریوهای صحنه جنگ آینده جمهوری اسلامی ایران در افق 1404 است که در مرکز مطالعات راهبردی آجا صورت پذیرفته، است؛ بنابراین مقاله حاضر به لحاظ هدف از نوع تحقیقات کاربردی و از نظر روش، جزء تحقیقات اکتشافی آینده پژوهانه است که در روش تحلیلیِ آن از روش ابداعی مرکز مطالعات آجا در حوزه تهدید شناسی تحت عنوان «الگوی مرکز مطالعات راهبردی آجا برای ارزیابی تهدیدها (E.T.M.O.S.S.C.A)» بهره گیری شده است که جامعه آماریِ گروه راهبری و کارشناسی واجدالشرایط معرفی شده از سوی مرکز مطالعات آجا به استعداد 15 نفر می باشند. ماحصل تحقیق برآورد و اولویت بندی تهدیدات آینده ج.ا.ایران در افق 1404 و الگوی عملکردی خصوصاً در بحث قدرت هوایی، شناخت نوع و ابزار تهدیدها و شاخص ویژگی آن ها مبتنی بر الگوهای امنیتی(مشارکتی، هژمونیکی، سیاستی واقع گرایانه رقابتی) است.
تعیین و اولویت بندی عوامل مزیت ساز لجستیک دفاعی ارتش جمهوری اسلامی ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علوم و فنون نظامی سال ۱۹ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۶۵
87 - 111
حوزههای تخصصی:
هدف: پژوهش حاضر با هدف شناسایی عوامل مزیت ساز لجستیک دفاعی ارتش جمهوری اسلامی ایران با رویکرد استفاده بهینه از منابع محدود سازمانی و اولویت بندی این عوامل انجام شده است.روش شناسی: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، توصیفی - پیمایشی می باشد. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای و میدانی (مصاحبه) بوده و روایی پرسش نامه به صورت محتوا (صوری) و پایایی آن با آزمون آلفای کرونباخ به میزان0.834 مورد تأیید قرار گرفته است. تکنیک دلفی در دو مرحله بر پایه نظرات 15 نفر از خبرگان آمادی آجا تا رسیدن به اجماع کلی مبتنی بر آزمون ضریب هماهنگی کندال انجام پذیرفت.یافته ها: در مجموع 43 شاخص در شش بعد شناسایی گردیده و37 شاخص تأیید و با استفاده از آزمون فریدمن رتبه بندی شدند که بر اساس نتایج بدست آمده در بین تمامی عوامل، توجه به سه شاخص نیروی انسانی متخصص، سرعت پاسخگوئی و شدت تحرک به ترتیب حائز بالاترین اولویت گردیدند.نتیجه گیری: با بازنگری سیاست گذاری ها و تمرکز بر روی عوامل شناسایی شده، چرخه عملکرد لجستیک دفاعی آجا به میزان چشمگیری بهبود خواهد یافت و منجر به ایجاد مزیت رقابتی پایدار خواهد شد.