درخت حوزه‌های تخصصی

در این مقاله، سه بُعد معنایی نیروی وجه، پایه وجه و منبع ترتیب در صفات وجهی فارسی بررسی می شوند و نشان داده می شود که در صفات وجهی فارسی سه نیروی وجه الزام (برای مثال در صفت «قطعی»)، امکان (برای مثال در صفت «ممکن») و امکان قوی (برای مثال در صفت «احتمالی») واژگانی شده اند و نیروهای وجه الزام ضعیف، امکان ضعیف و امکان قوی تر در این صفات واژگانی نشده اند. پایه های وجه معرفتی (برای مثال در صفت« احتمالی») و وضعیتی (برای مثال در صفت« قابل اعتماد») نیز در صفات وجهی فارسی واژگانی شده اند مگر در صفت «ممکن» که در مدخل واژگانی آن پایه وجه نامشخص است و جایگاه نحوی آن تعبیر معرفتی یا غیرمعرفتی آن را تعیین می کند. منابع ترتیب کلیشه ای، گزارشی، اعتقادی، تکلیفی، هدفمند و درخواستی، هیچ یک در صفات وجهی فارسی واژگانی نشده اند و بافت تعیین کننده آنهاست.

این مقاله نقش معنایی پسوند -ه را در چارچوب نظریه معنایی لیبر (۲۰۰۴، ۲۰۰۹) بررسی می کند. این نظریه با استفاده از هفت مشخّصه معنایی و یک اصل (اصل هم نمایگی)، نقش معنایی عناصر واژی و عملکرد آنها را در فرایندهای ترکیب، اشتقاق و تغییر مقوله بررسی و برای هر عنصر واژی حتّی وندها، یک اسکلت معنایی و یک بدنه معنایی ارائه می کند. هدف این نوشتار بررسی نقش/نقش های معنایی پسوند –ه در زبان فارسی و دلیل/دلایل چندمعنایی بودن آن است. برای دستیابی به این اهداف، نخست دیدگاه های مطرح شده در پژوهش های پیشین درباره این وند مرورشد؛ سپس داده های گردآوری شده از اینترنت و دیگر منابع، برپایه نظریه لیبر تحلیل گردید. دستاورد بررسی پسوند -ه برپایه این نظریه این که است این وند دست کم دارای سه اسکلت معنایی است: اسم عینی ساز، اسم معنی ساز دارای مفهوم رویداد/فرایند و صفت ساز. اسم فاعل-محور، مفعول-محور، اسم ابزار، مکان و نظایر آن بر اثر گسترش نقش معنایی اسم عینی ساز یا عملکرد متفاوت اصل هم نمایگی در پیوند دادن موضوع وند با موضوع های پایه به دست-می آید.

Performance assessment is exceedingly considered a key concept in teacher education programs worldwide. Accordingly, in Iran, a national assessment system was proposed by Farhangian University to assess the professional competencies of its ELT graduates. The concerns regarding the validity and authenticity of traditional measures of teachers' competencies have motivated us to devise a localized performance assessment scheme. Therefore, the present study aimed to develop a performance assessment scheme to be used as a benchmark for assessing the professional competencies of ELT graduates of this university. To this end, three assessment tasks and rating scales were developed, piloted, and administered. Next, Haertel's participatory approach was employed to set passing standards for the assessment tasks as well as the whole assessment scheme. Analysis of the data revealed inter-rater and intra-rater reliability coefficients of 0.85 and 0.89. The validity of the assessment scheme was also confirmed by experts' judgments made, to a large extent, on the correspondence between the target domain and test domain skills. Based on the results, the proposed assessment scheme is rendered more efficient and reliable in comparison to traditional tests with regard to the following dimensions: a) higher degrees of reliability and validity of the assessment scheme aimed at the improvement of licensure and program development; b) stronger evidence for inter-/intra- rater reliability and consistency of scoring; and c) an optimized and systematic procedure for setting passing standards based on the consensus of experts' judgments. It is believed that further development of the proposed assessment scheme unlocks its potential to be used as a large-scale teacher assessment model for Farhangian University.

این مقاله از منظر مدل چندمعنایی قاعده مند به بررسی ابعاد معنایی واژة «زیر» به عنوان یکی از واژه های مکانی پرکاربرد در فارسی می پردازد. داده ها شامل نمونه های وقوع «زیر» در بافتهای متنوع فارسی است و ابزار تحلیلی مدل چندمعنایی قاعده مند است. هدف این است که ضمن مطالعه تنوع و انعطاف معنایی این مکان واژه، نحوه عملکرد این ابزار تحلیلی در تعیین معنای اولیه و سایر معانی متمایز بررسی گردد. در واقع، تلاش می شود تا جنبه های قوت و ضعف این مدل شناختی، به ویژه جایگاه نظری آن به چندمعنایی حروف مکان بیشتر مورد توجه قرار گیرد. پس از تحلیل نمونه های کاربرد مکان واژة «زیر» ابتدا معنای مکانی اولیه آن تعیین شد و سپس چهار معنای متمایز دیگر مشخص گردید که شامل معنای کمتر، تحت تأثیر/کنترل، درخفا و پنهانی، و معنای پوشیده شده هستند. نتایج تحلیل معنایی «زیر» حاکی از آن است که مدل چندمعنایی قاعده مند از دو جنبه دارای وجه امتیاز نسبت به آثار پیشین از جمله لیکاف (۱۹۸۷) است؛ یکی در تعیین معنای اولیه بخاطر ارائه ملاک های مدون زبانی، و دیگری در محدودسازی تعدد معانی به سبب برقراری نوعی اعتدالگرایی در چندمعنایی. بررسی ابعاد معنایی «زیر» نشانگر برخی چالشها نیز هست که تحلیل حاضر تحت این مدل با آن روبروست. اهم این چالشها یکی ابهامات شناختیِ معانی متمایز بدست آمده و دیگری ماهیت وابسته به بافت آنها است که با ملاک استقلال بافتی معنا ناهمسو است. به عبارتی، نتایج این پژوهش بیان می کند مدل چندمعنایی قاعده مند که از نظر روش شناسانه حائز برخی مزیت ها است، از لحاظ نظری بویژه از جنبة هویت معنایی غیرمستقل و ساختیِ حروف مکان و نیز واقعیت روانشناختی معناهای متمایز ارائه شده با ابهامات و مسائلی روبروست.

کشف نمود برنامة آموزشی نهفته در کتاب های آموزش زبان انگلیسی تجاری در درک بهتر صنعت آموزش زبان انگلیسی و اهداف آن مؤثر است. در این راستا، در این مطالعة موردی، نخست متن دو مجموعه از محبوب ترین کتاب های آموزش زبان انگلیسیتجاری تدوین شده برای تدریس این زبان در سراسر جهان که در دزفول نیز در مدت ده سال پس از جنگ تحمیلی (1380-1370) تدریس شده، یعنی کتاب های «هِد وِی» و« نیو هِد وِی»، به صورت استقرایی مورد تحلیل قرار گرفتند.پس از آن، کدهای ظاهرشده از این تحلیل متنی با نمودشان در محیط دزفول مقایسه شدند. نمود کدها در محیط دزفول از طریق مصاحبه با مدیران آموزشگاه های زبان و معلمان و دانش آموزان آن دوره به دست آمده است. از بررسی داده های جمع آوری شده معلوم شد که نه تنها کدهای به دست آمده از کتاب های «هِد وِی» و «نیو هِد وِی» ارزش های مبلغان و نویسندگان خود را تبلیغ می کنند بلکه بسیاری از این ارزش ها با ارزش های زبان آموزان دزفولی به عنوان گروهی از زبان آموزان ایرانی در تضاد هستند. این مسئله در درازمدت می تواند مسبب استقرار ارزش های این کتاب ها و سلطة آنها در بافت و محیطی که در آن تدریس می گردند، شود. بدین ترتیب در این مقاله تلاش می شود که اهمیت نقش برنامةآموزشی نهفته در فرایند آموزش زبان انگلیسی بهفعالان این حوزه آشکار شود تا هنگام انتخاب مطالب درسی و کتاب ها به اندازة برنامة آموزشی رسمی به آن توجه نمایند.

Drawing on Robinson’s cognition hypothesis, the study attempted to examine how task conditions influence EFL learners’ oral performance and whether learners’ individual differences in terms of tolerance of ambiguity and self-efficacy mediate the effects of such conditions. To this end, 62 Iranian intermediate EFL learners from private language institutes in Tehran performed four dyadic decision-making tasks manipulated along task conditions of information distribution and goal orientation. Their performance was measured through complexity, accuracy and fluency (CAF) indices. Their tolerance of ambiguity and self-efficacy were assessed using separate questionnaires. The results indicated that information distribution and goal orientation could significantly impact the participants’ performance on the tasks. As to the CAF indices, it seemed that Skehan’s (2016) trade-off hypothesis was a better fit than Robinson’s (2015) cognition hypothesis since trade-offs were found between complexity and accuracy/fluency. The results of the correlations revealed that there were a number of significant positive relationships between tolerance of ambiguity and the CAF indices on the one hand and self-efficacy and the CAF indices on the other. While the former relationships did not confirm the specific prediction of the cognition hypothesis, the latter relationships did. Overall, the findings contribute to Robinson’s hypothesis concerned with the effects of task conditions on oral performance and the mediating role of individual differences, and have implications for task sequencing and task-based teaching.

موادی برای بررسی گویش بختیاری ترجمه جلد سوم از پژوهش ژوکوفسکی است با عنوان موادی برای بررسی گویش های ایرانی. ژوکوفسکی از سال 1883 تا 1886 م. در ایران اقامت داشته و نمونه هایی از گویش های ایرانی از جمله بختیاری را در این مجموعه گرد آورده است. در این کتاب، 42 شعر به گویش بختیاری واج نویسی و ترجمه شده است. این جلد از کار ژوکوفسکی، اساس کار مریم شفقی و سیدمهدی دادرس قرار گرفته و آنان خود را در بخشی از کتاب مؤلف نامیده اند. یکی از این دو محقق، خود گویشور بختیاری است و بر اساس اطلاعات خود از گویش بختیاری امروز، واج نویسی و تکیه گذاری اشعار بختیاری را تصحیح کرده و اشعار را بدون توجه به ترجمه ژوکوفسکی به فارسی برگردانده است. در این مقاله، شیوه کار شفقی و دادرس در واج نویسی، تکیه گذاری و ترجمه این اشعار بررسی و نقد شده است. مطالعه گویش بختیاری در 131 سال پیش و مقایسه آن با بختیاری امروز، بررسی درزمانی محسوب می شود و نمی توان واج نویسی و تکیه گذاری اشعار را بر اساس اطلاعات امروزی تغییر داد. ناآشنایی محققان با مسائل زبان شناختی و تحولات زبان موجب شده است که این کتاب «موادی برای بررسی گویش بختیاری» فراهم نکند.

بحران های محیط زیست حاصل تفکر و اندیشه ای است که انسان را در محور و رأس جهان خلقت می بیند و همه چیز را برای او و در رابطه با نیازهای او تعریف می کند. در مقابل این دیدگاه، دیدگاه زیست محور قرار دارد که طبیعت را محور همه چیز می داند. این دو دیدگاه به خوبی نشان دهنده این مسئله اند که انسان ها همانطور که بر طبیعت و جهان تاثیرگذارند، از سویی دیگر از طبیعت تاثیر می پذیرند و این تاثیرات بر تفکر و ذهن آنها نمایان و نیز بر زبانشان جاری می شود. در تحقیق حاضر، هدف، بررسی تاثیر محیط زیست بر طرز تفکر و اندیشه انسان ها است، که در قالب استعاره بازنمود می یابد. بر اساس طبقه بندی شیری(1387) دو اقلیم شمال و خراسان(علوی و دولت آبادی) جهت بررسی انتخاب شدند. در تکوین سبک نویسنده علاوه بر انگاره ها و انگیزش های فردی و درونی، شمار زیادی از محرک های مرتبط با محیط اجتماعی و محیط جغرافیایی همواره اثرگذار بوده است. در این پژوهش فرض بر این است که دیدگاه زیست محور در داستان های اقلیمی بازنمود می یابد. نویسندگان داستان های اقلیمی آگاهانه یا ناخودآگاه طبیعت را محور قرار داده اند و استعاره «مادر طبیعت» را به صورت های مختلف در داستان های خود به کار برده اند.

اختصارسازی از فرایندهای مهم واژه سازی است که در آن یک یا چند نویسه جا نشین چند واژه یا یک عبارت طولانی می شود.به طورکلی به لحاظ شیوه تلفظ دو نوع اختصار وجود دارد؛ اختصارهای الفبایی که نویسه های آن تک تک تلفظ می شود، و سرنام ها که حروف آن به صورت یک واژه ادا می شود. هدف این پژوهش معرفی و تحلیل چگونگی تشکیل سرنام های دوسطحی است که ساز و کار ویژه و نوینی از واژه سازی در زبان فارسی ایجاد کرده و کاربردش در سازمان ها و نهاد های اجتماعی باب شده و رو به افزایش است. این سرنام ها افزون بر اختصار بودن واژه اند و گویای هدف و پیام آن سازمان ها. از این رو، این نوع اختصار، معنی را در دو سطح بیان می کند؛ به عنوان یک سرنام و به عنوان یک واژه موجود و معمولی زبان. هدف این پژوهش این است که نشان دهد فرایند تشکیل سرنام های دوسطحی که موجب یکسان شدن صورت نوشتاری و تلفظ یک واژه موجود و یک سرنام می گردد نوعی افزایش معنایی به صورت «چندمعنایی» است.

Recent research has indicated that the adoption of CLT in an EFL contexts will create certain challenges. Using Engeström’s (1999) human activity system model, the present study investigated the implementation of CLT-based curriculum which was initiated in 2013 in Iranian public schools. Four groups of participants including 23 language teachers, 17 teacher directors, 23 students, and 20 parents took part in the study. Semi-structured interviews, observation of participating teachers’ classes, and analysis of relevant documents were used as data collection tools. Grounded theory analysis of the data revealed three main categories explaining the difficulty of CLT implementation in an EFL context like Iran. From an activity theory perspective, these categories indicated that the four layers of contradictions emerged in Iranian English Education as the activity system. The results suggest that not only language teachers as the subjects of the current activity system, but also other components of the activity system, and even other activity systems like teachers’ colleges and in-service programs need to work in tandem in order to overcome the challenges of implementation.

This study aims at empirically measuring a universal criterion for materials evaluation, i.e., learning opportunities, in a locally- and a globally-designed materials. Adopting the conceptual framework of sociocultural theory and its conceptualization of learning as participation (Donato, 2000), the researchers utilized the methodological power of conversation analysis to examine how opportunities for learner participation and, by extension, learning are created whilst the materials are being used. Thirty teachers’ naturally-occurring classroom interactions, evolving from the two types of materials, was videotaped and transcribed line-by-line to identify the interactional contexts in which learner participation opportunities are embedded. Four interactional contexts affording different levels of learner interactional space were prompted by both types of materials. Examining the distribution of contexts revealed that management-oriented and form-oriented contexts were sustained significantly longer in classes with the locally-designed material. The globally-designed material, however, tended to unfold significantly longer skill-oriented and meaning-oriented contexts suggesting higher levels of built-in learner participation potential. The findings of this study raise materials developers’ awareness, especially in periphery communities, about how materials can either marginalize or empower learners in classroom interaction.

سخنگویان زبان غالباً وقوع رویدادها و وقایع را به لحاظ ذهنی به زمان خاصی مربوط می نمایند و بر همین مبنا گزاره های ذهنی خود را در قالب زمانی خاصی که چارچوب آن عمدتاً توسط واژگان و دستور زبانشان تعیین می شود قرار می دهند. هدف این مقاله ارائه بازنمایی معنای ذهنی زمان آینده در زبان فارسی است. نظریه ی بازنمایی گفتمان [1] از جمله نظریات معنایی است که با دیدی پویا معنای پاره گفتارهای زبانی را بررسی کرده و بازنمایی صوری از این معنای ذهنی ارائه نموده است. نظریه ی معناشناسی پیش فرض نیز با در نظر گرفتن عوامل بافتی- موقعیتی گفتار، باز نمایی صوری از معنای ذهنی پاره گفتار ارائه نموده است. در این پژوهش کفایت این دو چارچوب برای ارائه بازنمایی مفهوم زمان آینده در زبان فارسی مورد بررسی قرار گرفته است. از آنجایی که در زبان فارسی ساختارهای مختلفی برای بیان مفهوم زمان آینده بکار می روند و غالباً درک مفهوم زمان آینده از آنها تنها با تکیه بر عوامل واژگانی و دستوری امکان پذیر نمی باشد، در این مقاله نشان داده خواهد شد که نظریه ی معنا شناسی پیش فرض که عوامل متعددی از جمله استنتاج بافتی-موقعیتی را در درک معنا دخیل دانسته و آنها را در بازنمایی معنا ارائه می نماید؛ چارچوب مناسب تری برای ارائه بازنمایی مفهوم زمان آینده در زبان فارسی خواهد بود. واژگان کلیدی: بازنمایی گفتمان، زمان آینده، پاره گفتار، معناشناسی پیش فرض [1] Discourse Representation Theory

گویش شناسی ادراکی حوزه ای است که در آن درک و نگرش اهل زبان نسبت به مفاهیمی مانند مرزبندی جغرافیایی گویشِ خود و گویش های مناطق مجاور، اعتبار و منزلت اجتماعی گویش ها و نظایر آن مورد بررسی قرار می گیرد. در این پژوهش 64 گویشورِ چهار منطقه از شهرستان شبستر در شمال غرب تبریز (شامل شهرهای شبستر، شندآباد، دریان و خامنه) به طور تصادفی به عنوان آزمودنی های پژوهش انتخاب شدند. سپس محقق به کمک چهار نمونه صوتی ضبط شده از چهار منطقه مذکور و یک پرسشنامه محقق-ساخته، نگرش آزمودنی ها را در باره نمونه های صوتی ارزیابی کرد. یافته ها نشان می دهد که گروه میان سال و نیز گروه زنان در تشخیص دوری/نزدیکی گونه زبانی و نیز (غیر)همشهری بودن گوینده، موفق تر از گروه جوان و گروه مردان عمل می کنند و این امر با نتایج برخی مطالعات پیشین مانند دیرکز(2002) در آلمان کاملاً سازگار است. به این ترتیب درمی یابیم که در منطقه مورد مطالعه، میان سالان و زنان زبان آگاه ترند. همچنین مشخص شد که مرکزیت اداری و اقتصادی یک منطقه (شهر شبستر) باعث می شود تا گونه به کاررفته در آن منطقه از نظر گویشوران، گونه شهری تلقی شود. یکی دیگر از یافته های قابل تأمل در مطالعه حاضر این است که برخلاف پیش فرض رایج در مطالعات جامعه شناسی زبان، گونه زبانی کم جمعیت ترین شهر منطقه مورد مطالعه – خامنه- معتبرتر از سایر مناطق تشخیص داده شده است.

This study drew upon Kress and Van Leeuwen’s (2006, [1996]) visual grammar and Van Leeuwen’s (2008) social semiotic model to interrogate ways through which social actors of different races are visually and textually represented in four award-winning English-learning software packages.  The analysis was based on narrative actional/reactional processes at the ideational level; mood, perspective, social distance, and modality at the interpersonal level; and salience, framing, and vector at the compositional level. The findings revealed that although contemporary multimodal texts have tried to be unbiased and neutral in the verbal mode, there are still traces of discrimination, bias, and stereotyping in the visual mode. The results of this research can be of potential help and use for researchers, pedagogues, material developers, software designers,  teachers , and students to become visually literate and get aware of the hidden messages that can be communicated by images in textbooks and multimedia.