ترتیب بر اساس: جدیدترینپربازدیدترین
فیلترهای جستجو: فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۱٬۳۶۱ تا ۱٬۳۸۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
۱۳۶۱.

The Path in Behind and the Challenges in Front: A Methodological Synthesis of Iranian L2 Papers(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: experimental studies Iranian journals methodological synthesis study quality

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۷ تعداد دانلود : ۲۱۷
The present study is a methodological synthesis aiming to evaluate the adherence of Iranian L2 papers to the study quality standards. Ten Iranian journals were selected based on the latest ranking of Iran’s Ministry of Science, Research, and Technology (MSRT), and all experimental papers (N = 367) published from their beginnings were explored for study quality with regards to sampling, design, statistical tests, reporting practices and data sharing, and visual presentation. In the evaluation of the papers, the protocols proposed by Gass and Plonsky (2011) and Pagout and Plonsky (2017) were moderated and some recent issues proposed by APA’s (2018) Journal Article Reporting Standards and some scholars (e.g., Hu & Plonsky, 2019; Khany & Tazik, 2019; Larson-Hall, 2017) were added. The results showed that while there were issues, like acceptable sample size, use of pre-testing, reporting descriptive and inferential statistics, and ensuring the reliability of instruments, that were acceptably adhered to quality standards, problematic areas existed in all five facets of quality, and the majority of them stayed constant or changed slightly over time. The shortcomings caused by such lack of adherence are discussed to identify the challenges in the way of improving the papers’ quality. Although the results are obtained from a specific context, the implications may be generalizable to other contexts where English is taught and researched as a foreign language .
۱۳۶۲.

Effects of Collaborative and Prescriptive Models of Observation on Iranian Novice vs. Experienced EFL Teachers’ Perception of their Self-Efficacy(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

کلیدواژه‌ها: Self-Efficacy Collaborative observation Prescriptive observation Novice teacher Experienced teacher

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۷۱ تعداد دانلود : ۲۷۳
This study intended to compare the effects of prescriptive and collaborative models of observation on EFL teachers’ perception of their self-efficacy. From among 80 participants, 40 teachers, including 20 novice and 20 experienced teachers, were randomly assigned to the collaborative observation group (experimental group) and another group of 40 teachers, which comprised of 20 novice and 20 experienced teachers, were randomly assigned to the prescriptive observation group (control group). A sequential explanatory design was employed so that both quantitative and qualitative data collection/analysis procedures could be employed. The quantitative data were collected through The Ohio State Teacher Efficacy Scale (OSTES) (Tschannen-Moran & Hoy, 2001), and the qualitative data were elicited through semi-structured interviews. The results of both quantitative and qualitative data revealed (i) the significant difference between prescriptive and collaborative observation in terms of teachers’ perception of their self-efficacy, and that (ii) in the collaborative observation group, there was a significant difference between novice and experienced teachers’ perception of their self-efficacy. The study has implications for both teachers and teacher educators, suggesting that collaborative observation could enhance EFL teacher development.              
۱۳۶۳.

ساخت رویداد افعال پیشوندی در کردی کرمانجی گیلان(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: پیشوند اشتقاقی فعل ساخت رویداد فعل پیشوندی کردی کرمانجی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۲ تعداد دانلود : ۲۳۱
این مقاله با بررسی افعال پیشوندی در کردی کرمانجی رودبار (جنوب استان گیلان)، درباره خوانش رویدادیِ این افعال و سهم پیشوندهای اشتقاقی در شکل گیری ساخت رویداد بحث می کند. داده های پژوهش در مصاحبه با تعدادی گویشور بومی و اجرای شفاهی پرسشنامه گردآوری شد. یافته ها حاکی از آن است که پیشوندهای اشتقاقی غالبا «مفهوم جهتی» دارند و یک فعل حرکتی می سازند. در این نمونه ها، معمولا خوانش لحظه ای ایجاد می شود؛ مگر آنکه بافت زبانی یا موقعیتی باعث ایجاد رویداد تحققی (هدفمند و دارای قابلیت دیرش) شود. از سوی دیگر، فقط تعداد اندکی فعل ایستا در نمونه های افعال پیشوندی مشاهده شد و هیچ فعل پیشوندی با خوانش فعالیت یافت نگردید. بنابراین، افعال پیشوندی در کردی کرمانجی گیلان می توانند در معناهای مختلف خود فقط سه گونه رویداد ایستا، حصولی و تحققی را بیان کنند. این مشاهدات (غلبه خوانش لحظه ای و غیاب رویدادهای فعالیت) احتمالا همسو با معنای غالب در افعال پیشوندی یعنی «حرکتِ جهت دار» است.
۱۳۶۴.

مرور فراتحلیلی بر روی کارایی حافظه ی کارا(فعال) در جنبه های یادگیری مهارت های نوشتاری زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: حافظه ی فعال (کارا) مرور نظام مند مهارت های زبان دوم عملکرد کلی زبانی مهارت های نوشتاری زبان دوم خواندن و درک مفاهیم نوشتار در زبان دوم

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۶۶ تعداد دانلود : ۱۵۰
با هدف بررسی تاثیر میزان حافظه ی فعال (کارا) در عملکرد کلی و مهارت های نوشتاری (خواندن و نوشتن) در زبان خارجی و غیر بومی، مطالعه ای مروری با طرح نظام مند بر روی 22 مقاله ی استخراج شده از سه پایگاه علمی معتبر داخل و خارج شامل نورمگز، ساینس دایرکت و سیج در فاصله سال های 1990 تا 2021 صورت گرفت. تعداد کل شرکت کنندگان در این مطالعه شامل 1466 فراگیر زن و مرد و در تمام محدوده ی سنی خردسال و بزرگسال بودند. در انتخاب مقالات با لحاظ 7 معیار گوناگون، بر روی مطالعات استخراج شده کد گذاری اعمال و پروتکل تحقیق ارایه شد. پس ار بررسی خطای سوگیری انتشار و پیش فرض ها، نتایج نشان داد که حافظه فعال (کارا) در سطح معناری کمتر از 0.05 و با ضریب تاثیر بالایی (1.05) با جهت مثبت در فاصله ی اطمینان 95% روی یادگیری جنبه های یادگیری زبان دوم بسیار موثر است. در وهله ی دوم، حافظه فعال (کارا) در سطح معناری کمتر از 0.05 و با ضریب تاثیر بالایی در مهارت خواندن و درک مفاهیم (0.6) با جهت مثبت در فاصله ی اطمینان 95% تاثیر معنادار داشته است اما این تاثیر در مهارت های نوشتن در زبان دوم معنادار نبود (0.05 < 0.93 (. نتایج در نهایت با استناد به محدودیت های مرور حاضر تحلیل شدند.
۱۳۶۵.

رابطه استعاره و بی ادبی در بافت غیبت رسانه ای بینافردی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: استعاره بی ادبی حوزه مبدأ غیبت رسانه ای بینافردی نام گذاری

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۱۵ تعداد دانلود : ۳۰۴
پژوهش حاضر با هدف بررسی ارتباط احتمالی میان استعاره و بی ادبی در بافت غیبت رسانه ای بینافردی انجام گرفته است. بدین منظور، داده های مربوط به ده بازیگر زن و ده بازیگر مرد برگرفته از 60 موقعیت زبانی در بازه زمانی مرداد 97 تا اردیبهشت 99 از نرم افزار اینستاگرام جمع آوری شده است. مجموع واژه های مورد بررسی، 51449 واژه است. نتایج پژوهش نشان داد که مفهوم سازی انسان براساس یکی از حوزه های مبدأ مدفوع/ فضولات حیوانی، شیء دورریختنی، شخصیت کارتونی/ داستانی، پول بی ارزش، ماده کثیف، موجودخیالی/ فراطبیعی، قارچ، نان، ایام هفته، چربی و بیماری/ بلا با بی ادبی همراه بود. این یافته رابطه میان استعاره و بی ادبی را این گونه توجیه می کند که هرگاه انسان به عنوان یکی از حوزه های فوق فرض شود، بی ادبی صورت می گیرد. غیبت رسانه ای بینافردی زمینه را برای استفاده از 345 مورد استعاره همراه با بی ادبی فراهم آورده است که به نظر می رسد به دلیل ویژگی های منحصربه فرد این نوع غیبت بوده است. بالاترین بسامد از میان حوزه های مبدأ مربوط به حوزه مبدأ مدفوع/ فضولات حیوانی و از زیرراهبردهای بی ادبی مربوط به نام گذاری از زیرراهبردهای بی ادبی ایجابی بوده است. کاربران زبانی با به کارگیری بی ادبی ایجابی سعی در تخریب وجهه مثبت شخص از خود داشته اند.
۱۳۶۶.

The Effect of Concordancing based Teaching on Student's Vocabulary Retention

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: CALL DDL corpus linguistics concordancing Vocabulary

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۴۹ تعداد دانلود : ۲۳۳
Vocabulary learning is at the heart of language learning and language use. It is what makes the essence of a language. Having it in mind, most of the students always complain about lexical problems, and unfortunately, they are unaware of the different tools, which can help the students to learn vocabulary and improve vocabulary retention. A useful tool for learning and teaching vocabulary is a tool that uses authentic samples to enhance comprehension. Concordancing software is one of these digital tools that enable learners to explore billions of real-world materials. In this regard, the present study was conducted to investigate the actual effect of using this software on vocabulary retention. To gain this purpose, a sample of 54 intermediate female EFL students took part in this study. Participants were randomly assigned to two equal experimental and control groups. Before starting the treatment, the researcher gave the pretest to both groups. Then the treatment sessions were started for both groups, which lasted 12 sessions (4weeks); ten vocabularies were taught in each session and during this time the vocabulary of each lesson was taught by using concordancing software to the experimental group and by using a list of vocabulary to the control group. After the treatment sessions, the posttest was administered to both groups. The results of this comparison proved that the use of concordancing software improved learners' vocabulary knowledge. The outcomes have the potential to affect language learners' performance and teachers' beliefs about the effectiveness of using CALL programs, especially concordancing programs.
۱۳۶۷.

Comparing Teaching Metacognitive Strategies on IELTS Candidates in Online and Face-to-Face Classes

کلیدواژه‌ها: IELTS Writing Task Two metacognitive strategies online classes Face-to-face classes

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۴۹۵ تعداد دانلود : ۲۵۱
The purpose of this study was to examine teaching metacognitive strategies in online and face-to face classes, in IELTS writing task 2. The participants were 25 students chosen from 50 students in English Techno Science Institute (ETI) studying IELTS in both online and face-to-face classes. As a treatment, writing metacognitive strategies in the same length of time, same methods and same materials were taught to all participants in online and face-to-face classes and then through a questionnaire their attitudes were collected and finally with a post-test, the results were analyzed. The findings showed that the IELTS candidates in the online and face-to-face classes had totally the same rate of success in applying the strategies and got higher scores than their pre-test. The findings of this study can be highly useful for all IELTS candidates, trainers, and EFL writing learners.
۱۳۶۸.

Loyalty to Traditional Prescriptions or Facing the Challenge of Realities: An Investigation into the Status of Metadiscourse Awareness in Academic Writing Coursebooks(مقاله پژوهشی دانشگاه آزاد)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: levels of reflection Academic Degree teaching experience

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۳۶ تعداد دانلود : ۲۴۵
The well-established affiliation of metadiscourse research tradition to the philosophy of ESP raises some inevitable expectations on how much and how well the concept has been geared to meet the practical necessities of academic writing pedagogy. In light of such an expectation, a corpus of 35 academic writing coursebooks published during the last three decades were evaluated in terms of the possible realizations of key resources of interaction in pedagogical tasks. Due to its theoretical rigor and analytically operationalized nature, Hyland’s model of metadiscourse (2005a) was taken as the guiding framework for the current evaluation. The quantitative findings emerging from the analysis of the corpus did not sound sufficiently promising, suggesting that that theoretical developments have not yet been ideally translated into pedagogical designs; however, the rich range of resources identified in the tasks (i.e. the fifty five categories emerging from the evaluation of the corpus) suggest that the rigorous tradition of research in metadiscourse has contributed to the effective operationalization of the concept for pedagogical objectives. It has been argued that through the effective introduction of the concept of metadiscourse into pedagogical designs and its appropriate operationalization, novice participants of academic/scientific discourse communities would be enabled to redefine the nature of academic communication and get rid of a large number of misconceptions which have become fossilized through long years of the dominance of a positivistic thinking.
۱۳۶۹.

بررسی اثربخشی آموزشِ نظریه روانشناختی انتخاب گلاسر در دوره های تربیت مدرس زبان های خارجی بر تحول در نگرش مدرسان به امر تدریس(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: نظریه انتخاب گلاسر نیازسازی دوره تربیت مدرس استقلال در یادگیری آموزش زبان های خارجی تحول در نگرش مدرس

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۹۶ تعداد دانلود : ۲۲۸
هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی آموزش نظریه روانشناختی انتخاب گلاسر در دوره های تربیت مدرس زبان های خارجی بر تحول کیفی یاددهی است. در این تحقیق به مسأله نیازسازی آموزشی و ایجاد حس مسئولیت پذیری در زبان آموزان توسط مدرسان می پردازیم. این پژوهش از نوع کاربردی بوده و جامعه ی آماری آن شامل یک گروه 40 نفره از استادان آموزش زبان های خارجی (فرانسه و انگلیسی) می شود که بصورت تصادفی در دو گروه 20 نفره آزمایش و کنترل تقسیم شدند. گروه آزمایش تحت آموزش در یک دوره تربیت مدرس با عنوان استراتژی های یاددهی در زبان های خارجی قرار گرفتند و مفاهیم تئوری انتخاب گلاسر به آنها آموخته شد. این در حالی بود که به گروه کنترل هیچ آموزشی داده نشد. هر دو گروه از استادان دوبار و به روش پیش آزمون و پس آزمون و با استفاده از یک پرسشنامه محقق ساخته مورد سنجش قرار گرفتند. فرضیه ما در این پژوهش بر این مبناست که آموزش نظریه انتخاب گلاسر در دوره تربیت مدرس بر تحول در نگرش مدرسان به تدریس و یاددهی موثر می باشد. برای آزمون فرضیه فوق از آزمون تحلیل کوواریانس استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که متغیر تصادفی کمکی (357/360=F) در سطح خطاپذیری (0.01 ≥P) بطور معنی دار با متغیر وابسته رابطه دارد. فاصله نمره پیش آزمون و پس آزمون تفاوت معنی داری داشته و گروه کنترل و گروه آزمایش در نمره پس آزمون تفاوت معنی داری دارند. بنابراین آموزش نظریه انتخاب گلاسر در دوره تربیت مدرس بر تحول در نگرش مدرسان زبان (فرانسه و انگلیسی) به تدریس و یاددهی در مرحله پس آزمون 90/6درصد موثر بوده است.
۱۳۷۱.

معنی شناسی جدول کلمات متقاطع: مروری بر الگوهای تعریف واژه ها در جدول های فارسی از دیدگاه معنی شناسی واژگانی ساخت گرا(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: جدول کلمات متقاطع معنی شناسی بازی های زبانی روابط معنایی ساخت گرایی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۶ تعداد دانلود : ۱۷۸
از میان سرگرمی های پنج گانه موجود در فرهنگ بشری (سرگرمی های زبانی، تصویری، منطقی، عددی و بازی کردنی) جدول کلمات متقاطع موقعیتی ویژه دارد، چرا که هم تفریحی جهانی است و هم منطقه ای. وجه جهانی این سرگرمی را می توان با نگاهی به مطبوعات جهان دریافت؛ تقریباً روزنامه پرفروش و کثیرالانتشاری در جهان وجود ندارد که فاقد جدول باشد. وجه منطقه ای این سرگرمی نیز به این اعتبار قابل طرح است که بر مبنای زبان های خاص و بازی با امکانات زبانی به طور عام شکل گرفته است و از این رو، بر اساس الگوهای زبانی و فرهنگی طراحان و حل کنندگانش تعریف می شود. پرسش این مقاله چگونگی تعریف لغات مختلف در جدول های کلمات متقاطع فارسی و الگوهای خاص این تعریف هاست تا از این رهگذر به الگویی دست یابد که در این مقاله از آن تحت عنوان «معنی شناسی جدول کلمات متقاطع» یاد می شود. جامعه آماری مشتمل است بر جدول های کلمات متقاطع که در یک دوره یک ماهه از روزنامه ایران استخراج شده اند. چارچوب نظریِ معنی شناسی واژگانی ساخت گرا برای تحلیل داده ها به کار گرفته شده است تا با طبقه بندی شیوه های معنی کردن واژه ها الگوی توضیح نویسی برای مداخل جدول های فارسی معرفی و دسته بندی شود. نتایج این پژوهش نشان می دهند که عواملی چون هم نویسگی و ویژگی های نگارشی زبان فارسی در طراحی این جدول ها از نقشی اساسی و تعیین کننده برخوردارند. همچنین، تعریف های مبتنی بر باورهای اجتماعی، باهم آیی ها، ارائه بخشی از کلمه، واژه های غیرفارسی، نام آواها، صورت های فارسی گفتاری، بخشی از اصطلاح، ضرب المثل یا فعل و نیز، واژه های کودکانه هم می توانند در عرصه «معنی شناسی جدولی» حضور داشته باشند. افزون بر موارد پیش گفته، شیوه های ابتکاری معنی کردن واژه ها در کنار شوخی های زبانی و بازی های نوشتاری در ترتیب و توالی حروف در جدول، از دیگر مواردی هستند که در این پژوهش بررسی شده است به گونه ای که تفاوت های سبکی در تعریف مدخل های واژگانی فرهنگ لغات و خانه های جدول کلمات متقاطع مشخص شده است. دستاورد این تحقیق شفاف سازی طرح الگوی سامان دهی جدول های عادی و ویژه در فارسی دست کم بر مبنای پیکره تحقیق است که می تواند تلویحاتی کاربردی برای آموزش زبان فارسی نیز در بر داشته باشد.
۱۳۷۲.

Persian Body Metaphors in Light of Metaphoric Competence(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: Persian (Farsi) Language for specific/academic purposes Body metaphor Cognitive Semantics Embodiment Culture-specificity

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۲۶ تعداد دانلود : ۴۶
Metaphor shapes our language as well as our thoughts by grounding the concepts related to our body within an experiential framework in which we can accommodate abstract concepts. Being aware of their underlying structure and mastering them are believed to be integral in developing metaphoric competence and communicative competence in a second language. Body-related metaphors are among the prevalent, yet under-researched metaphors of Persian that can pose substantial challenges for foreign learners of Persian. This study explores the body-related metaphor constructions utilizing Lakoff and Johnson’s conceptualizations in Persian language that can be problematic for learners of Persian. It was found that the Persian body metaphors are relatively rich and pervasive. In many cases, Persian speakers tend to use different metaphors as a kind of hyperbole to show the repetition and/or significance of a phenomenon or concept (both negatively and positively). It was also suggested that the primary function of metaphors in Persian could be explained based on the narrowing and expanding of meaning. The findings suggested that while systematicity is universal, there are also differences among the metaphor structures cross-linguistically and cross-culturally. The results could also provide another evidence for cognitivists’ claim that the conceptual system by which we understand and communicate (about/with) the world around us is mostly metaphorical. Finally, the significance and implications of studies of this nature for the learning and teaching of Persian as a second/foreign language were discussed.
۱۳۷۳.

رابطه بین برو ن گرایی/درون گرایی، وابستگی به زمینه/استقلال از زمینه و تمایل فراگیران زبان انگلیسی به عنوان زبان خارجی برای برقراری ارتباط(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: برون گرایی درون گرایی استقلال میدانی وابستگی میدانی تمایل به برقراری ارتباط

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۵۹ تعداد دانلود : ۱۹۷
هدف اصلی این مطالعه، بررسی تمایل فراگیران به برقراری ارتباط، ارتباط احتمالی بین سبک های شناختی و تیپ های شخصیتی آنها است . برای انجام این تحقیق، 198 دانشجوی زبان انگلیسی (131 زن و 67 مرد) در مطالعه شرکت کردند . ابتدا، از طریق پرسش نامه تیپ شخصیت آیزنک، فرم بزرگسالان (EPQ)، ویژگی های شخصیتی شرکت کنندگان (درون گرایی/ برون گرایی) تعیین شد. در مرحله دوم، شیوه های شناختی مختلف شرکت کنندگان (وابستگی به زمینه و استقلال از زمینه) از طریق آزمون اشکال درهم تنیده گروهی تعیین شد. پس از تکمیل پرسش نامه های مربوطه، شرکت کنندگان به فراگیران درون گرا، فراگیران برونگرا، فراگیران وابسته به زمینه و فراگیران مستقل از زمینه تقسیم شدند و سپس از پرسش نامه (WTC) برای تعیین تمایل فراگیران به برقراری ارتباط استفاده شد. از طریق همبستگی دو رشته ای نقطه ای و همبستگی پیرسون داده ها مورد تحلیل قرار گرفت. نتایج به دست آمده، یک رابطه معنادار بین سبک های شناختی و تمایل به برقراری ارتباط را نشان داد. مقایسه افراد وابسته به زمینه و مستقل از زمینه نشان داد که تمایل به برقراری ارتباط، در بین فراگیران وابسته به زمینه بالاتر بود. فراگیران برون گرا به طور قابل ملاحظه ای از وابستگی به زمینه بیشتری برخورداربودند و تمایل بیشتری به برقراری ارتباط در مقایسه با فراگیران درون گرا داشتند. مطالعه به اهمیت آگاه سازی فراگیران با سبک های شناختی و تیپ های شخصیتی آنها و توجه بیشتر به این متغیرها برای ارتقاء مهارت های زبانی به طور کلی و رابطه احتمالی این عوامل با افزایش تمایل به برقرای ارتباط در زبان خارجی به طور اخص اشاره دارد.
۱۳۷۴.

معادل یابی عناصر فرهنگی در ترجمه ابن عربشاه از مرزبان نامه بر اساس الگوی ایویر(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: مرزبان نامه فاکهه الخلفاء و مفاکهه الظرفاء ترجمه عناصر فرهنگی الگوی ایویر

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۰ تعداد دانلود : ۲۹۶
ترجمه متون ادبی به عنوان پویاترین جریان در ادبیات، بیش از گونه های دیگر دربردارنده عناصر فرهنگی و بومی است. این امر جایگاه خاصی در پژوهش های ترجمه از منظر نظریه پردازی و راهکارهای ترجمه یافته است. حکایت های مرزبان نامه از جمله متن های برجسته ادبی در ادبیات فارسی است که از عناصر و مقوله های فرهنگی پرشماری برخوردار است که در فرایند بازگردانی، مترجم را با چالش های فراوانی روبه رو می کند. این کتاب در سال 852 قمری با نام «فاکهه الخلفاء و مفاکهه الظرفاء» به قلم ابن عربشاه و با رویکردی مقصدمحور به زبان عربی ترجمه شده است. از آن جاکه انتقال تمام لایه های معنایی یک واژه از زبانی به زبان دیگر کار دشواری است و نمی توان برای هر یک از عناصر فرهنگی در زبان مقصد معادل دقیقی یافت، تبیین هر واژه متناسب با قلمرو معنایی و مضمون فرهنگی نیازمند راهبردهای جامع و متنوع است. بر این مبنا، الگوی ایویر (Ivor, 1991) اساس کار پژوهش پیشِ رو قرار گرفت. ایویر (همان) برای بازگردانی عناصر فرهنگی راهبردهایی مانند وام گیری، تعریف، ترجمه تحت اللفظی، جایگزینی، واژه سازی و حذف ارائه نموده است. پژوهش پیشِ رو، کوشیده به روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر الگوی ایویر (همان)، شیوه های برگردان و معادل یابی عناصر فرهنگی مرزبان نامه را در ترجمه ابن عربشاه نقد و تحلیل کند. با توجه به گستردگی حجم کتاب، باب هفتم، هشتم و نهم آن به عنوان پیکره پژوهش مورد بررسی قرارگرفت. یافته های پژوهش نشان می دهد که مترجم در برگردان و بازآفرینی عناصر فرهنگی بیشتر از شیوه تلفیقی بهره برده و با کاربست این رویکرد، زمینه را برای خواننده عرب زبان در قالب فهم جهان متنی ناآشنا فراهم ساخته و سبب خوانایی ترجمه او شده است.
۱۳۷۵.

ناشنوایی تکیه در گونه های تهرانی و کرمانی زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: ناشنوایی تکیه گونه تهرانی زبان فارسی گونه کرمانی زبان فارسی شاخص ناشنوایی جفت های کمینه تکیه ای

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۸۸ تعداد دانلود : ۱۹۵
ناشنوایی تکیه به ناتوانی در ادراک تکیه در زبان هایی اشاره دارد که در آن ها تکیه نقش تقابلی ندارد. در پژوهش حاضر ناشنوایی تکیه در گونه های تهرانی و کرمانی بررسی شده است. این گونه ها به لحاظ رده شناسی ریتم در رده های متفاوت هجا زمان و تکیه زمان قرار می گیرند. آزمون این پژوهش تکلیف بازخوان توالی پپرکمپ و همکاران (2010) بود که بر روی این دو گونه تکرار شد تا توانایی آزمودنی ها (20 مرد و 20 زن از هر گونه) در ادراک جفت های کمینه واجی، تکیه ای دیرشی و تکیه ای غیردیرشی بررسی شود. برای بررسی شاخص نرخ خطا، آزمون های تحلیل واریانس دوطرفه آمیخته و تعقیبی بنفرونی و برای بررسی تأثیر مقادیر بسامد پایه بر ادراک جفت های کمینه آزمون رگرسیون خطی تعمیم یافته اجرا شد. نتایج نشان داد که علی رغم تفاوت در الگوی ریتمی، بین دو گونه تفاوت معناداری در عملکرد آزمودنی ها مشاهده نمی شود. با این وجود، عملکرد آزمودنی ها در ادراک جفت های کمینه واجی به صورتی معنادار بهتر از عملکرد آن ها در هر دو جفت کمینه تکیه ای بود که این نشانگر ناشنوایی تکیه در آن هاست. همچنین، در این گونه ها عملکرد آزمودنی ها در دو جفت کمینه تکیه ای دیرشی و غیردیرشی تفاوت معناداری نداشت. تناوب در مقادیر بسامد پایه هم تأثیر معناداری بر ادراک جفت های کمینه نشان نداد. پژوهش رحمانی و همکاران (2015) میزان ناشنوایی تکیه را در هر سه زبان فارسی، فرانسوی و مجاری زیاد می داند، امّا این پژوهش نشان می دهد که این گونه ها بر اساس رده شناسی ناشنوایی تکیه و شاخص ناشنوایی وضعیتی شبیه زبان مجاری دارند.
۱۳۷۶.

تعیین معانی فعل «زدن»: تحلیل الگوهای پیکره ای(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: تحلیل الگوهای پیکره ای فعل سبک پیکره زبان فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۷۹ تعداد دانلود : ۱۹۷
تحلیل الگوهای پیکره ای، روشی برای بررسی معنا و قالبِ افعال در زبان است که در بررسی زبان های گوناگونی مانند انگلیسی، اسپانیایی و ایتالیایی به کار رفته است. از آن جایی که در زبان فارسی از ساخت افعال سبک، استفاده گسترده ای می شود، در پژوهش حاضر کاربرد این روش در زبان فارسی و در مورد فعل «زدن»- یکی از پربسامدترین فعل های سبک زبان فارسی- مورد بررسی قرار گرفته است. از این رو، با استفاده از داده های مستخرج از پیکره زبان فارسی بیجن خان، در مرحله نخست، فهرستی از پایه هایی که همراه فعل سبک «زدن» به کار می روند، در پیکره تهیه گردید. سپس، روش تحلیل الگوهای پیکره ای بر روی این پایه ها به کار برده شد. با استفاده از 600 کاربرد ساختاری متفاوت و در حدود 500 معنای مختص به آن ها، چهار کاربرد برای فعل زدن از یک دیگر تمیز داده شد. در نتیجه در این مقاله، افزون بر کاربرد «زدن» به عنوان فعل سنگین و فعل سبک، دو کاربرد جدید در داده های به دست آمده از پیکره زبانی معرفی می گردد: نخست، [نوع معنایی] + فعل سبک «زدن»؛ و دوم، عبارت فعلی حاوی فعل سبک «زدن» که یک چارچوب معنایی را تشکیل می دهد و با افزوده شدن یک جزء معنایی متغیر، که معمولاً یک صفت است، معنای آن کامل می شود.
۱۳۷۷.

مبتداسازی ضمیرگذار موضوع (مفعول مستقیم) در زبان فارسی؛ مطالعه ای براساس نظریه بهینگی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: نظریه بهینگی نحو ترازمند مبتداسازی ضمیرگذار فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۳۶۹ تعداد دانلود : ۲۶۳
بررسی زبان فارسی در چارچوب های زایشی و نقش گرا و نیز شناختی فراوان صورت گرفته است. این در حالی است که این رویکردها در تبیین تغییرات ساختی و ایجاد ساخت های نشاندار ازقبیل مبتداسازی به مشکل خورده اند. هدف اصلی پژوهش حاضر بررسی ساخت مبتداسازی ضمیرگذار در چارچوب نظریه بهینگی است. پژوهش پیش رو مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی است و پیکره مورد بررسی ما گونه گفتاری زبان فارسی را شامل خواهد شد. مقاله حاضر می کوشد نشان دهد که در ایجاد ساخت مبتداسازی ضمیرگذار در زبان فارسی محدودیت هایی اعمال می شوند که ترتیب مرتبه بندی آن ها صورت یا صورت های بهینه را مشخص می سازد. در سازماندهی چنین محدودیت هایی از عناصر سازنده ای به نام مشخصه ها و واحدهای مفهومی استفاده می شود که ویژگی مقوله های دستوری از قبیل موضوع یا مقوله های گفتمان نقشی ازقبیل مبتدا هستند. یافته های پژوهش نشان می دهد که با کاربرد محدودیت های تقدم، مجاورت و وفاداری از یک سو و مشخصه ها یا واحدهای مفهومی از سوی دیگر، در تجزیه و تحلیل نمونه های زبان فارسی می توان به نتایج مطلوب تری در تبیین چنین ساخت هایی رسید. به بیان دیگر، ثابت شده است که ترازمندی نحو ابتدا، می تواند انگاره سازی ساخت مبتداسازی ضمیرگذار فارسی را به نحو مطلوب به دست دهد و جایگزینی برای چارچوب های نحوی باشد که براساس ساخت سلسله مراتبی عمل می کنند. همچنین، نتایج پژوهش حاکی از آن است که مشخصه های [موضوع]، [نو بودن]، [دربارگی] و [تقابل] در ایجاد ساخت مبتداسازی ضمیرگذار موضوع در زبان فارسی نقش مهمی ایفا می کنند. علاوه بر این، تخطی از محدودیت های مربوط به فاعل و مبتدا به بهینه نبودن ساخت مبتداسازی ضمیرگذار منجر می شود.
۱۳۷۸.

توزیع الگوهای وزن مورایی در انواع واژه های سه هجایی: نظریۀ مورایی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: وزن هجا الگوهای وزنی مورا تناوب زبان فارسی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۱ تعداد دانلود : ۱۹۳
پژوهش حاضر به مطالعه چگونگی توزیع الگوهای وزن مورایی در انواع واژه های سه هجایی فارسی اعم از بسیط، مشتق، مرکب و مشتق-مرکب در چارچوب نظریه مورایی می پردازد. الگوی وزنی یک واژه عبارتست از وزن هجاهای موجود در آن واژه و بر تمایز میان هجاهای سنگین و سبک استوار است (Carr, 2008:172). در نظریه مورایی هجاهای سنگین تر مورای بیشتری نسبت به هجاهای سبک تر دارند.(Hayes, 1989:356) برای مطالعه و مقایسه الگوهای وزنی انواع واژه های سه هجایی، دو فرهنگ لغت 60000 واژه ای دهخدا (1385) و 40000 واژه ای مشیری (1388) مطالعه و تعداد 32 هزار واژه سه هجایی شناسایی شدند. سپس، این واژه ها با استفاده از نرم افزار اکسل و براساس اطلاعاتی مانند ریشه زبانی، نوع واژه، صورت واجی، ساخت هجایی و وزن هجای اول تا سوم دسته بندی شدند و انواع الگوهای وزنی استخراج گردید. همچنین، برای بررسی مفهوم تناوب وزن هجاها، انواع الگوهای وزنی متناوب و نامتناوب مشخص شدند. نتایج بررسی داده ها نشان داد در مجموع 49 الگوی وزنی بالفعل در واژه های سه هجایی دیده می شود و  بیشترین فراوانی متعلق به توالی هجا های یک و دومورایی است. ازطرفی، هجاهای سه و چهارمورایی، به ویژه در مجاورت یکدیگر، بسامد بسیارکمی دارند. این نکته نشان می دهد که واژه های سه هجایی به توالی هجاهای کوتاه گرایش دارند. الگوهای نامتناوب شبه یکنواخت در انواع این واژه ها غالب است. به علاوه، توالی های یک و دومورایی رویه مطلوب واژه های بسیط است و هیچ واژه بسیط سه هجایی با هجای چهارمورایی در جایگاه غیرپایانی و پایانی یافت نشد، بجز موارد اندکی که همگی وام واژه بودند. ازطرفی، واژه های مشتق نسبت به واژه های بسیط به لحاظ وزنی، سنگین تر و نسبت به واژه های مرکب سبک تر هستند.
۱۳۷۹.

تأثیر تعداد واکه بر فضای واکه ای زبان فارسی در هنگام یادگیری واکه های زبان آلمانی: پیش بینی کلیدی نظریه پراکندگی سازگاریافته(مقاله علمی وزارت علوم)

کلیدواژه‌ها: فضای واکه ای کشش واکه ها مساحت فضای واکه ای |زبان آلمانی زبان فارسی نظریه پراکندگی سازگاریافته

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۷ تعداد دانلود : ۱۹۱
در این مقاله اعتبار پیش بینی کلیدی نظریه پراکندگی سازگاریافته در مورد سازماندهی واکه ها بررسی شده است که براساس آن، هر چه تعداد واکه در یک نظام واکه ای بیشتر باشد مساحت فضای آکوستیکی جهت ایجاد تمایز ادراکی بین واکه ها بزرگتر می شود؛ بدین معنی که زبان هایی که دارای تعداد واکه بیشتر هستند فضای واکه ای بزرگتری را به خود اختصاص می دهند. جهت بررسی این فرضیه بسامد سازه اول و سازه دوم واکه های مشترک زبان فارسی و زبان آلمانی که توسط فارسی زبانان آلمانی آموز در بافت CV:CC و مساحت فضای واکه ای زبان فارسی و زبان آلمانی که توسط آلمانی آموزان فارسی زبان در سه سطح پایه، متوسط و پیشرفته تولید می شود بررسی شده است. این تحقیق با استفاده از روش پاجت و تاباین(2005) و شاخص های مساحتی بکر-کریستال (2010) که بین تعداد واکه و مساحت فضای واکه ای با استفاده از نرم افزار R و بسته PBSmapping استفاده می کند نشان می دهد رابطه مستقیم مثبت وجود دارد و مساحت فضای واکه ای در زنان در آلمانی آموزان فارسی زبان سطح پیشرفته بزرگتر است و این نظریه در این گروه تایید شد در صورتیکه در بقیه گروه ها و مردان این اصل از نظریه تایید نشد.واژه های کلیدی: فضای واکه ای، کشش واکه ها، مساحت فضای واکه ای، زبان آلمانی، زبان فارسی، نظریه پراکندگی سازگاریافته
۱۳۸۰.

شواهد 60 واژه گویشی خراسان بزرگ در پنج متن کهن فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلیدواژه‌ها: متون ادبی کهن فارسی گویش های فارسی خراسان گویش های فارسی افغانستان بررسی واژگانی

حوزه‌های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۹۴ تعداد دانلود : ۱۸۹
هدف این مقاله، ردیابی واژه های گویشی خراسان بزرگ در چند متن کهن فارسی است تا نشان دهد کاربرد آن ها تا به امروز در گفتار مردم این سامان جاری است، اما در فارسی معیار وجود نداشته اند یا به فراموشی سپرده شده اند. شناخت این واژه ها در گویش های خراسانی، مسئله درک برخی از متون کهن فارسی دری را برطرف می سازد. متون مورد نظر عبارت اند از رساله داروشناسی الابنیه عن حقایق الادویه (اواخر سده سوم)، تاریخ بیهقی (سده چهارم هجری)، تفسیر عرفانی کشف الاسرار و عدّه الابرار (سده پنجم هجری)، متن عرفانی طبقات الصوفیه (سده پنجم هجری) و ارشادالزراعه در کشاورزی (اوایل سده دهم هجری). فارسی در استان های سه گانه خراسان به گویش های چندی تکلم می شود که برخی دارای اختصاصات واژگانی و بعضاً دستوری ویژه ای می باشند و از گونه معیار دورتر هستند. زبان فارسی در بخش های وسیعی از نقاط مرکزی و جنوبی خراسان بنا به سوابق تاریخی و به دلیل دوری از مرکز و یا واقع شدن در جوار بیابان لوت، کم تر دچار آمیختگی با دیگر زبان ها می شوند  و عموماً واژه های فارسی اصیل خود را حفظ می کنند و از گونه معیار کم تر تأثیر می پذیرند. از آن سو، گویش های مختلفی از فارسی در افغانستان متداول است که از آن جمله می توان به تاجیکی، هراتی، کابلی و هزارگی اشاره کرد. با وجود جدایی مناطق غربی افغانستان از خراسان در کم تر از دو سده اخیر، اشتراکات زبانی و گویشی قابلی میان مردم دو سوی مرز در نواری به طول حدوداً 500 کیلومتر برقرار است. تاکنون نقشه گویشی جود ندارد که در آن مرزهای گویش های فارسی شرق ایران و غرب افغانستان مشخص شده باشد، و لذا پژوهنده لاجرم برای تکمیل بررسی واژگانی خود به گویش های فارسی رایج در افغانستان نیز نظر داشته و در این باره از اطلاعات گویشی دانشجویان افغانی ساکن در دانشگاه بیرجند بهره برده است. پژوهنده واژه های مورد نظر را که در حاشیه یک تحقیق میدانی در زمینه بررسی تطبیقی گویش های مرز شرقی ایران استخراج نموده بود، جست وجو کرده و ذیلاً 60 نمونه از موارد منتخب را به ترتیب حروف الفبای فارسی همراه با معنای آن به همراه درج شاهد مثال مربوط و نیز اشاره به محل کاربرد فعلی آن در شهرهای خراسان بزرگ، مدخل کرده است.

پالایش نتایج جستجو

تعداد نتایج در یک صفحه:

درجه علمی

مجله

سال

زبان