فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۸۴۱ تا ۸۶۰ مورد از کل ۱۰٬۳۰۳ مورد.
حوزههای تخصصی:
Measurement disturbances refer to any conditions that affect the measurement of some psychological latent variables, which result in an inaccurate interpretation of item or person estimates derived from a measurement model. Measurement disturbances are mainly attributed to the characteristics of the person, the properties of the items, and the interaction between the characteristics of the person and the features of the items. Although numerous researchers have detected measurement disturbances in different contexts, too little attention has been devoted to exploring measurement disturbances within the context of language testing and assessment, especially using graphical displays. This study aimed to show the utility of graphical displays, which surpass numeric values of infit and outfit statistics given by the Rasch model, to explore measurement disturbances in a listening comprehension test. Results of the study showed two types of outcomes for examining graphical displays and their corresponding numeric fit values: congruent and incongruent associations. It turned out that graphical displays can provide diagnostic information about the performance of test items which might not be captured through numeric values.
سازوکار ترجمه شعر: مطالعه موردی ترجمه منظوم شعر(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ترجمه شعر در طول سالیان گذشته موضوعِ موردتوجه پژوهشگران بوده و با چالش های فراوانی از جمله دشواری در انتقال معنا، حفظ فُرم و ساختار شاعرانه و نیز حفظ تأثیر عاطفی اثر اصلی مواجه بوده است. هدف اصلی این مقاله به دست آوردن درک عمیق تری از فرایند ترجمه، به ویژه ترجمه شعر است. تحقیق حاضر با به کارگیری رویکرد تحلیلی کنراد پاتر آیکن در ترجمه (۱۹۱۷) به دنبال روشن کردن جنبه های شناختی دخیل در انتقال معنای شاعرانه از زبانی به زبان دیگر است. برای نیل به این مهم، پژوهش پیش روی از طریق مطالعه موردی ترجمه شعر «When You Are Old» سروده ویلیام باتلر ییتس به زبان ترکی باهدف بررسی تصمیمات پیچیده و اقتباس های خلاقانه ای انجام می شود که مترجم باید با حفظ جوهر اصلی شعر انجام دهد. نتایج این پژوهش نشان می دهد که مترجمِ شعر برای دستیابی به ترجمه موفق باید در دو حوزه انتقال معنی و حفظ فُرم شعر فعالیت نماید. انتقال معنی همانند دیگر متون بوده و در صورت تسلط مترجم به زبان مبدأ و مقصد به شکل کامل اتفاق می افتد. اما برای انتقال فُرم شعر، مترجم لاجرم باید در زبان مقصد در هیئت یک شاعر ظاهر شود. بررسی اشعار ترجمه شده در زبان های ترکی (ترجمه صابر از حافظ)، فارسی (ترجمه نسیم شمال از صابر) و انگلیسی (ترجمه فیتزجرالد از خیام) نشان می دهد که مترجمان موفقِ اشعار، شعرای موفقی نیز هستند. به عبارت دیگر، تسلطِ تنها بر عروض و ساخت های شعری در زبان مقصد مکفی نبوده و مترجم باید حتماً ذوق شعری داشته و حتی شاعر نیز باشد. این مطالعه نشان می دهد که اگر شعرِ ترجمه شده در زبان مقصد به عنوان شعر بومی آن زبان مقبول افتد، آنگاه ترجمه شعر موفق بوده است. همچنین، یکی از ملاک های سنجش کم و کیف موفقیت ترجمه ارجاع به ترجمه های موفق آن زبان، همانند سه نمونه ای است که در این پژوهش بررسی شده اند.
دیوهای بابِلی و غول های آرامی در کیش مانوی: رویکردی متن شناسانه به برخی شخصیت های اهریمنی در متن های نیایشی و جادویی به ایرانی میانه(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر به تشخیص هویت و عملکرد نیروها و شخصیت های دیوی با اصالت بابِلی و آرامی در کیش مانوی می پردازد و می کوشد آنها را در اندرکنش با اسطوره های کافرکیشی و یهودی بازشناسد. در اینجا، هم به انگاره ها و چهره های اهریمنی آتالیا، ایدرا، اَتْنَبیش، هوبابیش، وزبیش، اُهْیا، و لِوْیاتین و هم به گروه های غولان، ایرها، نِفیل ها و فرشتگان هبوط کرده پرداختیم تا نشان دهیم دیوشناسی مانوی تا چه حدّ به سنّت های آرامی و به ویژه به کتاب حنوخ و کتاب غولان یهودی وابسته است. در جستار حاضر، نه تنها کلان فرشتگان بزرگ مانوی یعنی رُفائیل و میخائیل و گبرائیل و سَرائیل را باز خواهیم شناخت، بلکه به نقش آفرینی اینان به سرداریِ پادشاه افتخار در برابر یورش غولانی خواهیم پرداخت که بر اساس داستان آفرینش مانوی به زمین گریختند. مقاله نشان می دهد بازسازی کتاب غولانِ مانی به شدت به بررسی های دیوشناسانه وابسته است.مقاله حاضر به تشخیص هویت و عملکرد نیروها و شخصیت های دیوی با اصالت بابِلی و آرامی در کیش مانوی می پردازد و می کوشد آنها را در اندرکنش با اسطوره های کافرکیشی و یهودی بازشناسد. در اینجا، هم به انگاره ها و چهره های اهریمنی آتالیا، ایدرا، اَتْنَبیش، هوبابیش، وزبیش، اُهْیا، و لِوْیاتین و هم به گروه های غولان، ایرها، نِفیل ها و فرشتگان هبوط کرده پرداختیم تا نشان دهیم دیوشناسی مانوی تا چه حدّ به سنّت های آرامی و به ویژه به کتاب حنوخ و کتاب غولان
در ماهیت و مقوله «تشخیص»؛ تأملی در سنت ادبا و بلاغیون
منبع:
پازند سال ۱۷ بهار ۱۴۰۲ شماره ۶۲
55 - 72
حوزههای تخصصی:
امروزه در میان ادبا و بلاغیون فارسی زبان همچنان بر سر ماهیت و مقوله «تشخیص» چونان یک صنعت ادبی اختلاف نظر وجود دارد. غالباً محدود به دیدگاهی صورت گرا، آن را بعضی نوعی از استعاره و بعضی بیرون از استعاره می شناسند. در همین سطح زبانی به سامان دهی مقوله ای آن و دسته بندی گونه های آن پرداخته اند که، چنان که خواهیم دید، تلاشی نافرجام بوده است. مسئله پژوهش این است که ماهیت و مقوله «تشخیص» در سنت ادب و بلاغت (دست کم فارسی) در هاله ابهام است. این پژوهش جستاری نظری است و با هدف شناخت بهتر پدیده زبانی ادبی «تشخیص»، با روشی توصیفی و شیوه استدلال کیفی ارائه شده است. در این پژوهش آراء چندی از معاصران حوزه ادب معرفی شده و برای تبیین ماهیت این پدیده از دیدگاهی علمی و نمایاندن جنبه هایی دیگر از واقعیت آن استدلالاتی نیز صورت گرفته است. در این پژوهش با تأکید بر ماهیت و کارکرد تشخیص، شواهدی از حوزه نگارگری ایرانی به میان آمده است.
تأثیر دو یا چندزبانگی بر مهارت های زبانی دانش آموختگان نظام متوسطه ایران(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علم زبان سال ۱۰ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۱۸
279 - 308
حوزههای تخصصی:
تنوع قومی در ایران که تنوع زبانی را در پی دارد، از نخستین سال تحصیل در مدرسه، آموزش را تحت تأثیر قرار می دهد و لازم است در برنامه ریزی های آموزشی موردتوجه قرار گیرد. در چنین صورتی، ضعف تسلط بر زبان فارسی در پیشرفت تحصیلی کودکان دوزبانه اختلال ایجاد نمی کند. پژوهش حاضر باتوجه به این مسأله و با هدف بررسی وضعیت مهارت های زبانی دانش آموختگان دوزبانه و فارسی زبان ایرانی انجام شد. جامعه آماری پژوهش تمامی دانش آموزان سال دوازدهم بودند و نمونه آماری از شهرهای اراک، تبریز، ساری، سنندج، شیراز، یاسوج و یزد با روش نمونه گیری خوشه ای و چندمرحله ای تصادفی دریافت شد. روش تحقیق پیمایشی بود. علاوه بر شاخص های آمار توصیفی، در بخش آمار استنباطی از آزمون های ناپارامتری من ویتنی یو و کروسکال والیس و آزمون پارامتری تی تست و تحلیل واریانس استفاده شد. تحلیل داده های کمی و کیفی تحقیق نشان داد که فاصله میان نتایج دانش آموختگان فارسی زبان و دوزبانه در مهارت های خواندن، نوشتن، شنیدن و سخن گفتن معنادار و در همه مهارت ها عملکرد فارسی زبان ها، بهتر از دوزبانه ها است. این نتایج حتی با افزودن متغیرهای جنسیت و رشته تحصیلی و مقایسه میانگین بهترین امتیاز دوزبانه ها با ضعیف ترین امتیاز فارسی زبانان نیز صادق بود. تفاوت معنادار میان تسلط دانش آموختگان فارسی زبان و دوزبانه ایرانی در تمامی مهارت ها نشان داد که تلاش های صورت گرفته در دوره دوازده ساله آموزش رسمی کافی نبوده و یا از کفایت لازم برخوردار نبوده است. باتوجه به تنوع زبانی کشور ایران، پیشنهادهایی در مقاله حاضر مبتنی بر ضرورت تجدیدنظر در برنامه های کنونی آموزش وپرورش با نگاه ویژه به دوره های پیش از دبستان و سه ساله اول ابتدایی ارائه شد.
محدودیت عملکرد فرایند هماهنگی واکه ای در زبان فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از نگارش این مقاله بررسی فرایند هماهنگی واکه ای در واژه هایی است که با وجود برخورداری از بافت واجی متناسب، در گفتار غیررسمی بدون انجام این فرایند تلفظ می شوند. هماهنگی واکه ای در گفتار غیررسمی گویشوران، در برخی از کلمات عمل نمی کند. برای بررسی علل عمل نکردن این فرایند 100 واژّ رایج از زبان فارسی با بافت واجی متناسب، انتخاب و از 150 گویشور مسلط به زبان فارسی معیار خواسته شد تا این واژه ها را به سبک غیررسمی تلفظ کنند. سپس تلفظ گویشوران ثبت و واج نگاری شد تا عمل نکردن فرایند بررسی شود. این پژوهش به شیوه میدانی و تحلیل محتوای کیفی انجام شد و نتایج نشان داد که این فرایند در گفتار غیررسمی فارسی، فرایندی فعال است، اما عمل کردن آن با محدودیت هایی روبه روست. بسامد کاربرد واژه، تأثیر متغیرهای سن، جنس و تحصیلات گویشوران، گسترش کاربرد زبان نوشتار در گفتار، وام واژه بودن، بروز شباهت تلفظ به گویش یا لهجه های محلی، تعامل زمینه برچینی، مقوله دستوری کلمات با بافت متناسب و بسته بودن هجای واکه هدف، باعث عمل نکردن فرایند تحقیق بوده اند.
گفتمان، آرزو و دیوانگی در رمان آبی ترین چشم(1970) اثر تونی ماریسون(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
مطالعه حاضر در پی آنست که رابطه بین گفتمان، زبان، سوبژکتیویته را بررسی کند. بدین منظور، رمان آبی ترین چشم (1970) اثر تونی ماریسون، نویسنده آفریقایی-آمریکایی معاصر،انتخاب شد. برای حصول این هدف، تحلیل گفتمان انتقادی و زبان شناسی نظامند نقش گرای مایکل هالیدی به عنوان چارچوب نظری و عملی پژوهش اتخاذ شد. روش تحلیل شامل انتخاب بخشهای کلیدی رمان و تحلیل آنها به کمک مقولات دستور نظامند نقش گرای مانند تحلیل فرآیندهای گذاریی، وجه ، عنصرخود ایستای فعل،وجه نما، مبتداسازی بود. سپس داده های در جداولی خلاصه و یافته های کلیدی تفسیر شدند. پراکتیس اجتماعی رمان نیز مورد بحث قرار گرفته و ارتباط آن با یافته ای بدست آمده از تحلیل های قبلی بررسی شد. آنگاه ساخت رمان براساس بینامتنیت، بیناگفتمان و بافت گذاری مجدد نیز مورد توجه قرار گرفت. پژوهشهای پیشین بر هویت مبتنی بر پارادایم فرهنگی و نژادی تمرکز کرده اند. این پژوهش با اتخاذ رویکرد گفتمانی نشان داد سوبژکتیویته امری پیچیده و چند لایه است. ساخت رمان متشکل از پراکتیس های اجتماعی گوناگون، پراکتیس های گفتمانی و شگردهای متنی است. رمان در چارچوب افق تحولات تاریخی-اجتماعی-فرهنگی جامعه سیاهپوستان و جامعه آمریکا قابل فهم است و برهمین اساس هویتی نوینی را مطرح نکرده است.
بررسی شخصیت های داستان سووشون براساس نظریه سبک شناسی روایت سیمپسون و دستور نقش گرای هلیدی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از روش های بررسی تحول گفتمان در آثار ادبیات داستانی، تحلیل کاربرد زبان بر پایه نظریه دستور نقش گرای هلیدی در چارچوب انتخاب گری در زبان و همچنین مؤلفه های سبک شناسی روایت بر اساس نظریه سیمپسون است. این تحقیق بر روی داستان سووشون اثر سیمین دانشور انجام شده و این دیدگاه ها در داستان مورد بررسی قرارگرفته اند. روش تحلیل بر اساس دستور نقش گرای هلیدی بر مبنای فرانقش اندیشگانی و تجربی، فرایند افعال و وجه، و نظریه سبک شناسی روایت سیمپسون، بر مبنای شخصیت پردازی، الگوهای جامعه شناختی زبان، ساختار متنی و بینامتنیت، انجام گرفته است. این تحقیق به روش گردآوری اطلاعات کتابخانه ای و به شیوه تحلیلی انجام شده است. یافته های تحقیق نشان می دهد که انتخاب نوع واژگان، فرایند افعال و همچنین کاربرد وجه در داستان سووشون و نحوه معرفی ویژگی شخصیت های داستان ارتباط معناداری وجود دارد که با تحلیل فرایندها و نحوه بازنمایی شخصیت های داستان مشخص شده است که سبک و انتخاب های نویسنده در زمینه مؤلفه های شخصیت پردازی، الگوهای جامعه شناختی زبان، ساختار متنی و بینامتنیت، به صورت دقیق و جزئی تر ویژگی شخصیت های داستان را معرفی و متمایز می کند.
نگاهی تازه به پی بست ضمیری سوم شخص مفرد ( ش/aš/eš) در فارسی محاوره ای از منظر نقش گرایی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان شناسی و گویش های خراسان سال ۱۵ زمستان ۱۴۰۲ شماره ۳۳
25 - 49
حوزههای تخصصی:
در پژوهش حاضر تلاش می شود یک مورد خاص از کاربرد پی بست ضمیری ( ش) در فارسی محاوره ای از منظر نقش گرایی موردبررسی قرار گیرد. برای تهیه پیکره از دو رمان مجموعاً 56500 واژه ای که به زبان محاوره ای نگارش یافته و هم چنین اطلاعات موجود در فضای مجازی استفاده شد و 110 جمله با ساخت موردنظر استخراج گردید. بررسی داده ها نشان می دهد مرجع پی بست ( ش) دانش مشترک و مفروض میان طرفین مکالمه است که ممکن است در قالب یک گزاره در گفتمان بازنمایی شود و یا با استفاده از یک عنصر در زبان فعال شود؛ بنابراین پی بست ( ش) از لحاظ ساختاری محرک پیش انگاری و افزوده های (راستش، حقیقتش، واقعیتش) گفتمان نما هستند. مرجع پی بست حاوی اطلاع کهنه و معرفه مشخص است؛ اما گزاره پس از آن حاوی اطلاع نو و نکره مشخص است. گزاره ای که پس از پی بست ضمیری می آید کانون اطلاعی جمله است. پی بست ضمیری سوم شخص مفرد هم در قالب افزوده و هم یک بند در آغاز جمله ظاهر می شود که هر دو صورت در جمله قابل حذف هستند و نقش معنایی و کاربردی آنان تصریحِ بیان حقیقت است.
نقد کهن الگویی شخصیّت مردان از مجموعه داستان های «یکی بود یکی نبود» از محمّدعلی جمال زاده با تکیه بر نظریه های جین شینودا بولن(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان شناسی و گویش های خراسان سال ۱۵ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳۲
216 - 195
حوزههای تخصصی:
تاکنون نظریّه های متنوّعی در شاخه های گوناگون علمی درباره مقوله شخصیّت مطرح شده که آراء جین شینودا بولن از آن جمله است. او با رویکردی کهن الگویی و نظرداشت اسطوره های یونانی به بازنمایی ابعاد جدیدی از هر شخصیّت بر مبنای صفاتی که دارند، پرداخته است. نظرات بولن در ارائه خوانشی نوین از متون داستانی و شخصیّت های حاضر در آن، تأثیری مطلوب دارد. به این اعتبار، در پژوهش حاضر با استناد به منابع کتابخانه ای و روش توصیفی- تحلیلی، شخصیّت های مجموعه یکی بود یکی نبود از محمدعلی جمال زاده بر اساس آراء کهن الگویی شینودا بولن بررسی شده است. در اینجا ویژگی های کهن الگویی شخصیّت ها با توجّه به کنش ها و عملکرد روانی آنان مورد نظر است که می تواند لایه های پنهان شخصیّت ها را بروز دهد. نتایج تحقیق نشان می دهد در کلّیّت این مجموعه شاهد نفوذ کهن الگوهای هادس، زئوس، هفائستوس، دیونوسوس و هرمس در دنیای درون و بیرون شخصیّت ها بوده ایم که برآیند این اثرگذاری گاهی مثبت و گاهی منفی بوده است. این امر بیانگر اعتقاد جمال زاده به خاکستری بودن شخصیّت انسان ها و زدودن غبار مطلق انگاری (خوب یا بد) در مواجهه با دیگران است. همچنین، مشخص گردید که شیخ جعفر در داستان رجل سیاسی دارای پیچیده ترین شخصیّت که نشانه هایی از کهن الگوهای زئوس (قدرت طلبی)، هرمس (حقه بازی و پیام رسان)، هفائستوس (عدم رضایت درونی، ضعف در مهارت های سیاسی و ...) در کنش، گفتار و اندیشه وی دیده می شود. شخصیّت های دیگر، کاملاً ساده و قابل پیش بینی خَلق و پردازش شده اند.
The Impact of Synchronous Online Teaching on Iraqi EFL Learners’ Oral Comprehension(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
Today, technological applications provide language learners with many possibilities to improve their learning. Online learning environments create opportunities for more flexibility, interaction, and collaboration in a way different from face-to-face learning environments. This study attempted to investigate the effects of synchronous distance education on the oral comprehension of Iraqi English language learners. The participants were 19 Iraqi English as a foreign language (EFL) learners in a language institute in Karbala, Iraq. All learners were following the same language course at the B1 level. These learners were randomly divided into three groups: the face-to-face control group, the experimental group taught via the Adobe Connect platform, and the experimental group taught via the Skype application. The data were collected through pre- and post-oral proficiency tests. The findings showed significant differences in the improvement of oral comprehension among the three groups. Experimental groups scored significantly higher than the control group. Moreover, the results indicated that the Adobe Connect-based instruction had a better effect on the learners’ oral comprehension in comparison to the Skype-based instruction. Concerning the performance of males and females in the experimental groups, the findings showed a significant difference between females and males in the Adobe Connect condition, with females showing more improvement. However, no significant difference was observed between males and females in the Skype group. The study stresses the mediation of virtual classrooms in enhancing EFL learners’ learning achievements. Relevant pedagogical implications for classroom practice in EFL education are presented and discussed and some suggestions are made for future research
بررسی رابطه بین هویت زبانی و هویت پذیری زبانی میان ساکنان استان کردستان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین هویت زبانی و هویت پذیری زبانی در بین ساکنین استان کردستان است. پژوهش حاضر از نوع تحقیق توصیفی پیمایشی و در تقسیمات تحقیقات توصیفی از نوع روش تحقیق همبستگی است. به این منظور تعداد 407 پرسشنامه استاندارد بین نمونه های آماری توزیع شد. نمونه گیری به طبقه بندی متناسب انجام شد. پایائی پرسشنامه به کمک آلفای کرونباخ به دست آمد و تائید شد و روایی آن نیز به کمک تحلیل عاملی تائیدی مورد تائید قرار گرفت. در این پژوهش از مدل هویت زبان و هویت زبان دوم خطیب و رضایی ( 2013 ) و تیلور( 2010 ) استفاده شده است . برای بررسی فرضیه پژوهش از آزمون همبستگی، آزمون پیرسون و نیز مدل معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج حاکی از آن است که بین هویت زبانی و هویت پذیری زبانی در شهروندان ساکن استان کردستان رابطه منفی و معنی دار وجود دارد. و نیز به جز بعد تلفظ بین سایر ابعاد هویت زبانی و هویت پذیری زبانی رابطه منفی و معنی دار وجود دارد، که از آن میان، بعد وفاداری بیشترین تاثیر را داشته است.
The Effect of Task Familiarity Ordering on Listening Task Complexity(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
In recent decades, many second language acquisition (SLA) researchers have identified the leading role of organizing sequentially cognitive tasks in Task-Based Language Teaching. Presenting types of different task sequence has become increasingly crucial for syllabus designers. This investigation examines the theoretical basis of task sequencing, which claims that pedagogical tasks should be developed and ordered cognitively from easy to complex. The current study aims to compare the performance of English learners in sequenced and isolated familiar tasks. Sixty EFL learners studying at the intermediate level in two private language institutes participated in this research. They were randomly selected as one experimental and one control group, each comprising 30 subjects. Before starting treatment, all the participants took a listening comprehension test as a pretest. The treatment took place over one semester, during which the subjects performed simple-complex familiar sequenced tasks while the control group received familiar randomized tasks. After treatment, the posttest of listening comprehension, which contained two complex task features, i.e., - Here-and-Now and - Planning time, was employed. The independent-samples t-test showed that the experimental group who received simple-complex sequenced tasks outperformed the control group in listening to complex tasks. The findings supported the employment of simple-complex sequencing tasks to foster listening task complexity performance.
بررسی تقویت و تضعیف معنا در تصاویر کتاب های زبان انگلیسی 1 و 2 ویژن براساس نشانه معناشناسی گفتمانی(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
علم زبان سال ۱۰ بهار و تابستان ۱۴۰۲ شماره ۱۷
215 - 246
حوزههای تخصصی:
مقاله حاضر چگونگی تقویت و تضعیف معنا در تصاویر کتاب های زبان انگلیسی 1 و 2 ویژن (متوسطه دوم) را بررسی کرده است. مبنای پژوهش حاضر نشانه معناشناسی گفتمانی و نشانه شناسی اجتماعی کرس و ونلیوون بوده که خود متأثر از آثار و افکار هلیدی است. چگونگی استفاده از متن های تصویری درکتاب های زبان انگلیسی همواره از مسائل موردتوجه بوده است، چراکه این امر موجب تسریع انتقال مفاهیم و بهبود روند یادگیری می گردد. پژوهش حاضر با بررسی رابطه متن های کلامی و تصویر، در پی آن بوده تا در راستای ارائه محتوای معنادار و قابل فهم، چگونگی انتخاب تصویر همخوان با کلام را درکتاب های زبان انگلیسی 1 و 2 (متوسطه دوم) بررسی کند. روش انجام پژوهش به صورت توصیفی تحلیلی و میدانی است. در کتاب درسی زبان انگلیسی، همپوشانی ایجاد شده بین متن کلامی و تصویر می تواند در روند انتقال معنی، یادگیری لغات و دریافت مفهوم مؤثر باشد. این در حالی است که نبود همپوشانیِ لازم میانِ آن دو آموزش و دریافت معنا را دچار اشکال می کند. یافته های پژوهش نشان می دهند که الگوهای فرانقش های طراحی بصری در متن های تصویری کتاب های موردنظر به طورکامل بازنمود نشده و نبود همپوشانیِ لازم بین تصویر وکلام، انتقال معنا را با اشکال روبرو کرده است. در نتیجه، هدف موردنظر آموزش به دست نیامده است.
Contextualized Text Representation Using Latent Topics for Classifying Scientific Papers(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبان پژوهی سال پانزدهم زمستان ۱۴۰۲ شماره ۴۹
31 - 60
حوزههای تخصصی:
Annually, researchers in various scientific fields publish their research results as technical reports or articles in proceedings or journals. The collocation of this type of data is used by search engines and digital libraries to search and access research publications, which usually retrieve related articles based on the query keywords instead of the article’s subjects. Consequently, accurate classification of scientific articles can increase the quality of users’ searches when seeking a scientific document in databases. The primary purpose of this paper is to provide a classification model to determine the scope of scientific articles. To this end, we proposed a model which uses the enriched contextualized knowledge of Persian articles through distributional semantics. Accordingly, identifying the specific field of each document and defining its domain by prominent enriched knowledge enhances the accuracy of scientific articles’ classification. To reach the goal, we enriched the contextualized embedding models, either ParsBERT or XLM-RoBERTa, with the latent topics to train a multilayer perceptron model. According to the experimental results, overall performance of the ParsBERT-NMF-1HT was 72.37% (macro) and 75.21% (micro) according to F-measure, with a statistical significance compared to the baseline (p<0.05).
بررسی عملکرد مترجم مایکروسافت در ترجمه گفتار به متن: شناسایی انواع خطاها و منشا ایجاد آنها(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
پژوهش های زبانشناختی در زبانهای خارجی دوره ۱۳ پاییز ۱۴۰۲ شماره ۳
439 - 456
حوزههای تخصصی:
تمایل به اجتناب از اشباع شناختی، علاقه به ابزارهای کامپیوتری و سیستم های ترجمه گفتار را در میان مترجمان شفاهی افزایش داده است. با این حال، برای درک بهتر عملکرد این سیستمها، لازم است عملکرد آنها بررسی شود، خطاهای احتمالی شناسایی و کیفیت داده های خروجی ارزیابی شود. علیرغم پژوهشهای گسترده در مورد بررسی ابزارهای مترجم یار در ترجمه شفاهی، به نظر می رسد این حوزه تحقیقی در ایران مورد توجه قرار نگرفته است. برای پرکردن این خلا تحقیقاتی، مطالعه حاضر به دنبال ارزیابی عملکرد مترجم مایکروسافت می باشد. محققین به دنبال ارزیابی خروجی تولیدی این نرم افزار، شناسایی خطاها و شناسایی منبع تولید خطا بودند. با این هدف که با توجه به عملکرد مترجم مایکروسافت بتوان در آینده از مترجم مایکروسافت به عنوان یک ابزار کمکی در کلاسهای ترجمه شفاهی استفاده کرد. برای این منظور، پیکرهای از سخنرانیهای سازمان ملل ساخته شد، ترجمه گفتار به متن توسط مترجم مایکروسافت ارائه شد و نتیجه آن با ترجمه مرجع مقایسه شد. برای یافتن پاسخ سوال اول، خطاهای مترجم مایکروسافت بر اساس مؤلفه ای مسئول ایجاد خطاها، شناسایی و دسته بندی شدند. سوال دوم مربوط به علل احتمالی ایجاد خطا بود. یافته ها نشان داد که عدم دسترسی به اینترنت مناسب، تاخیر زمانی، عملکرد دستی میکروفون و ویژگی های گفتار می تواند منجر به خطاهای ترجمه شود. یافته های این پژوهش نقطه آغازی برای تحقیقات آتی در زمینه استفاده از ابزارهای کمکی درگونه های متفاوت ترجمه شفاهی خواهد بود. به علاوه، بررسی عملکرد ابزارهای کمک ترجمه بین جفت زبانهای متفاوت می تواند سازندگان و طراحان این ابزارها را در جهت بهبود و ارتقای سیستم یاری کند
دیدگاه مترجمان غیرحرفه ای به اخلاق در فرایند زیرنویس فیلم های انگلیسی زبان به فارسی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر به بررسی نگرش مترجمان غیرحرفه ای به اصول اخلاقی در ترجمه زیرنویس فیلم های انگلیسی زبان به فارسی می پردازد. جامعه آماری شامل تمام مترجمان غیرحرفه ای زیرنویس فعّال در فضای مجازی بود که از میان آنها نمونه تحقیق با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. از مصاحبه نیمه ساختاریافته به عنوان ابزار اصلی تحقیق استفاده شد. به زعم بسیاری از مصاحبه شوندگان، اصول اخلاقی منحصر به وفاداری به متن اصلی و اجتناب از هرگونه دست کاری متن در فرایند ترجمه صرف نظر از مسائل فرهنگی جامعه مقصد و مخاطب آن است. این امر انتقال بسیاری از تابوهای فرهنگی و زبانی غربی در قالب ترجمه زیرنویس را در پی داشته است. هرچند در این ارتباط اجماع نظر کلی بین مصاحبه شوندگان وجود ندارد و به نظر می رسد مترجمان تازه کار در مقایسه با مترجمان باتجربه تأکید بیشتری بر وفاداری کامل به متن اصلی فارغ از هر نوع فیلتر فرهنگی و زبانی دارند.
بازشناسی گفتارِ تهرانیِ تقلیدی از گونه ی معیار از طریق تجزیه و تحلیل صوت شناختی آهنگ در چارچوب مدل شیب(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش بر آن است تا بر مبنای رویکرد آکوستیکی و در چارچوب مقایسه قضایی گونه ها با استفاده از مدل شیب تیلر، به بررسی مجموعه ای از پارامترهای آکوستیکی مستخرج از منحنی آهنگ گویشوران کاشانی و تهرانی بپردازند تا از میان آن ها بهترین و مناسب ترین پارامترهای آکوستیکی تمایزدهنده گفتار تهرانی کاشانی (گفتاری که در آن گویشور کاشانی تلاش می کند تا حد امکان نزدیک به گونه تهرانی صحبت کند) از فارسی معیار را معرفی کنند. به این منظور 84 گفتگوی دو نفره 5-6 دقیقه ای با استفاده از دستگاه ضبط صوت حرفه ای ZOOM H5 و نرم افزار Praat از 28 گویشور (14 مرد و زن کاشانی + 14 مرد و زن تهرانی) در فضایی تا حد امکان ساکت ضبط شد. سپس، 756 پاره گفتار هدف استخراج و شبکه متنی آن ها به منظور اندازه گیری و مقایسه کمّی همبسته های آکوستیکی در چارچوب مدل شیب تیلر به شیوه دستی لایه بندی و برچسب گذاری شد. بر اساس نتایج عینی و آماری، همبسته های آکوستیکی معرفی شده پتانسیل تمایز دو گونه تهرانی اصل و تهرانی تقلیدی را در پاره گفتارهای پرسشی دارند، اما تفاوت مقادیر شیب در پاره گفتارهای خبری تمایزدهنده نیست.
بازخوانی سیر دگردیسی درخت سرو و گیاه هوم در گذر از اسطوره به عرفان(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در اساطیر ایرانی بحث اعتقاد به منشأ نباتی انسان با بحث جاودانگی در ارتباط است که با وجود تلاش های فراوان اهریمن و پیروانش در نابود ساختن نیروهای نیک و اهورایی، با دگردیسی پادشاهان و پهلوانان در هیأت گیاهان، موجودیت آنان حفظ شده، دگرباره به چرخه اساطیری بازگشته اند. این پژوهش با روش تحلیل محتوا در پی بررسی و تحلیل سیر دگردیسی مهم ترین اساطیر گیاهی- سرو و هوم- است که نتایج بررسی نشان می دهند سرو در پیوند با عنصر خورشید، با خدای مهر در ارتباط است و با آن که در اوستا و متون پهلوی نشانی از آن نیست، به استناد شاهنامه از متن گشتاسب نامه، سرو به عنوان درختی مقدس به دست زرتشت در زمین کاشته شده است. سرو در غزل عرفانی با تأثیرپذیری از غزل عراقی، نمادی از حسن و زیبایی است که در بیشتر دوره ها قداست آیینی و قدسی خود را حفظ کرده و خویشکاری های اساطیری آن تداوم پیدا کرده است؛ اما گاهی نیز دچار دگردیسی تحول شده است. هوم نیز اسطوره ای مهری است که در مراسم قربانی به عنوان نوشابه انوشگی استفاده می شده؛ اما در اوستای کهن با آن مخالفت شده است؛ اما در اوستای متأخر و متون پهلوی تا حدودی به خویشکاری اساطیری خویش بازگشته و حتی تا مقام ایزدی پیش رفته است. این اسطوره در شاهنامه و متون پهلوانی دگردیسی انسانی را تجربه کرده و در متون عرفانی با انتقال خویشکاری های خود به آب حیات و می عرفانی دچار دگردیسی انتقال شده است.
راهبردهای ترجمه در بازنمایی احساس «عشق» در رمان از انگلیسی به فارسی (رویکرد نشانه شناسی فرهنگی)(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
زبانشناخت سال ۱۴ پاییز و زمستان ۱۴۰۲ شماره ۲ (پیاپی ۲۸)
177 - 208
حوزههای تخصصی:
پژوهش حاضر با تمرکز بر مفهوم «عشق» سعی دارد با اتخاذ رویکردی میان رشته ای بر اساس آرای اکو (2003) و توروپ (2000) میان ابعاد فرهنگی و زبانی مفاهیم عاطفی و نشانه شناسی ترجمه پیوندی برقرار سازد تا کاربرد راهبردهای پیشنهادی در ترجمه فرهنگی را در این حوزه بسنجد و به این پرسش ها پاسخ دهد: میان دو جامعه انگلیسی زبان و فارسی زبان در کاربرد واژه های هم ارز »عشق« چه تفاوت هایی است و مترجم برای ترجمه واژه «عشق» چه راهبردهایی برمی گزیند . بدین منظور، 18 واژه مرتبط با «عشق» طبق جانسون لیرد و اوتلی (1989) در پیکره ای از 4 رمان برگزیده و ترجمه آنها انتخاب شد و ارتباط آنها با هم ارزشان در فارسی تحلیل شد. مشخص شد 12 مورد در زبان فارسی هم ارز متناظر دارند و 6 مورد هم ارز متناظر ندارند. طبق یافته ها مواردی مانند اشتیاق شدید، عشق ملایم توام با دلسوزی، هوس زودگذر نسبت به فردی غریبه، کشش دوطرفه و علاقه دیوانه وار در انگلیسی نقش پررنگ تری داشته و در عوض در فارسی مولفه هایی همچون تعهد به معشوق و زناشویی برجسته ترند. در چنین وضعیتی مترجم از راهبردهایی مانند تفسیر مفهوم واژه در زبان مقصد، افزایش و استفاده از ترکیبات عطفی و در مواردی با توجه به بافت فرهنگی زبان مقصد از آرایه های زبانی موجود بهره می گیرد.