نقش رنگ واژه ها در ساخت جاینام های ایران (مقاله علمی وزارت علوم)
درجه علمی: نشریه علمی (وزارت علوم)
آرشیو
چکیده
نام های جغرافیایی از بخش های قدیمی هر زبان هستند. جای نام شناسی علم بررسی نام مکان های جغرافیایی است و هدفش بررسی نام های جغرافیایی به قصد دست یابی به ریشه، معنا و ساختار آن ها است. در نام های جغرافیایی ایران رنگ واژه هایی هم چون سفید (آق)، سرخ، سبز، کبود، زرد (زرین)، سیاه (قره) و مانند آن پربسامد هستند. چگونه ممکن است درخت سیاه باشد و چشمه زرد و خاک سفید؟ پرسش این تحقیق آن است که رنگ واژه ها در ساخت جای نام های ایران چه نقشی دارند؟ پیکره نام هایی که در این تحقیق بررسی شده اند، اغلب از در گاه ملی آمار ایران و در مواردی اندک از منابع دیگر به دست آمده اند. نتیجه بررسی نشان می دهد که یکی از ویژگی های پرتکرار در ساخت جای نام ها استفاده از رنگ واژه ها است. رنگ خاک، یا بستر زمین، رنگ گیاهان و گل ها و نیز جلوه های مختلف آن ها از دور (همانند رنگ تیره یا سبز دریا از دور) رنگ فلزات و کانی ها و مواردی از این قبیل باعث شده که مردم هر جامعه ای برای بار اول از ویژگی ظاهری هر مکان برای اشاره به آن استفاده کنند. روش به کار رفته در این تحقیق قیاسی است؛ به این صورت که جای نام استان های مختلف با زبان ها و گویش های مختلف، باهم مقایسه می شوند.The role of color words in the construction of Toponymy in Iran
Toponymy is the science of studying the names of geographical places, and its purpose is to investigate geographical names in order to find their origin, meaning and structure? In the geographical names of Iran, color-words such as: white (Aq), red, green, blue, yellow (Zarin), black (Qara), are common. How is it possible that the tree is black and the spring is yellow and the soil is white? The question of this research is, what is the role of color-words in the construction of Iranian place names? The corpus of names that have been examined in this research are mostly obtained from the national statistics portal of Iran and in few cases from other sources. The result shows that one of the most frequent features in the construction of place names is the use of color words. The color of the soil, or the surface of the land, the color of plants and flowers, as well as their different effects from a distance (such as the dark or green color of the sea), the color of metals and minerals, have caused the people of each society to consider the appearance of each for the first time to name it. The method used in this research is comparative, That is, the names of different provinces with different languages and dialects have been compared with each other.