فیلترهای جستجو:
فیلتری انتخاب نشده است.
نمایش ۲۸۱ تا ۳۰۰ مورد از کل ۱٬۱۲۶ مورد.
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۸ پاییز ۱۳۹۹ شماره ۳
45 - 77
حوزههای تخصصی:
بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی را می توان به عنوان یک سند چشم انداز دقیق، مبتنی بر آرمانهای اسلامی و نقشه راهی برای دستیابی به تمدن نوین اسلامی دانست که با مطالعه دقیق آن، می توان الگوی مدونی را برای یک نهاد اسلامی و با نگاه تمدنی استخراج کرد. هدف اصلی این پژوهش، ارائه الگوی نهاد تمدنساز، مبتنی بر تحلیل محتوای متن بیانیه گام دوم انقلاب و براساس روش تحلیل محتوای کیفی است که در گام اول، متن بیانیه توسط پژوهشگر به صورت دقیق و مداوم مطالعه، و با روش تحلیل محتوای کیفی آن، مؤلفه ها و مقوله های مرتبط با متغیر اصلی استخراج و دسته بندی، و در گام دوم با استفاده از روش گروه کانونی متغیرها به صورت الگوی مفهومی ترسیم شد و اعتباربخشی آن نیز صورت پذیرفت. مؤلفه های این الگو شامل پیشایندها و شرایط علی، اصول و اقتضائات، آسیبها و موانع و راهبردها است که از متن مورد نظر استخراج شد. در موضوع این مطالعه، اصول و اقتضائات شامل بسترهای تحول و تعالی نهادی، معنویت و ویژگیهای سرمایه انسانی همتراز است. در این مسیر موانع و آسیب های بیرونی و درونی شناسایی شد و در نهایت بیان راهبردهاست که ناظر به سؤال «چه باید کرد؟!»، و جزء تجویزی الگو است.
تبیین اهمیت فناوری های نرم در مقابله با کرونا
منبع:
حکمرانی متعالی سال اول تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲
117 - 128
حوزههای تخصصی:
با شروع همه گیری کروناویروس، زندگی مردم کشورهای مختلف جهان دستخوش تغییرات بزرگی شد، بسیاری از کشورهای غربی که دارای فناوری های برتر در اکثر حوزه های تخصصی بوده و دچار تحریم نیز نبوده اند اما در مواجهه با بیماری کرونا عملکرد قابل قبولی نداشته اند تا جایی که احساس ناتوانی فناوری ها و تجهیزات کنونی در برخورد با این بیماری کاملاً محسوس شد؛ اما آنچه که این ناتوانی غربی ها را پررنگ تر نمود؛ نحوه مدیریت و رفتار اجتماعی غربی ها با شیوع ویروس کرونا بود، که از نگاه مقام معظم رهبری مد ظله العالی مدیریت و فلسفه اجتماعی غرب در مبازره با کرونا شکست خورد؛ امروز از دیدگاه بسیاری از خبرگان جامعه جهانی؛ در مواجه با بیماری کرونا، اخلاق، معنویت، ارزش و انسانیت از همه فناوری ها جایگاه بالاتر داشته که نشان دهنده نقش برتر فناوری های نرم به عنوان یک سلاح برتر در مقابله با بحران های پیچیده می باشد. محققین با هدف تبیین اهمیت فناوری های نرم در دنیای کرونا و پساکرونا در یک تحقیق کیفی و با مطالعه مبانی نظری فناوری های نرم و در نظر گرفتن مصاحبه خبرگان علوم اجتماعی و علوم انسانی در بررسی رفتارهای اجتماعی در دوران کرونا، مجموعه ای از عوامل اعم از ویژگی های شرایط علی، شرایط محوری، واسطه ای، راهبردها، شرایط زمینه ای و پیامدهای حاصل از این عوامل بر مقوله اصلی را مورد شناسایی قرار داده که نتایج تحقیق نشان دهنده نیاز به حکمرانی فناوری های نرم در همه حوزه ها می باشد. فناوری های نرم در ابعاد فرهنگی، اجتماعی، سلامت جسم- روحی و روانشناختی، سیاسی، یادگیری از طریق تجربه، سازگاری و فناوری نرم زیستی به عنوان مؤلفه های بسیار مهم در قدرت ملی یک کشور می باشند که توانایی مسلط شدن بر فناوری های سخت را دارند.
بررسی مؤلفه های هوش هیجانی در رفتار سازمانی با رویکرد اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
انسان به عنوان تنها سرمایه خردمندِ سازمان ها، دارای هوش های گوناگون است. یکی از مهم ترین هوش ها، هوش هیجانی است. کارکردها و تأثیرات آن در زندگی فردی و سازمانی موجب شده است که طی چند دهه اخیر در کانون توجه پژوهشگران روان شناسی، مدیریتی، دیگران و حتی روزنامه نگاران قرار گیرد. در تحقیق حاضر دغدغه اصلی، بررسی نظام مند مؤلفه های هوش هیجانی در رفتار ساز مانی از منظر اسلام با روش تحلیل مضمون است. بر اساس این شیوه، نخست فراوانی مفاهیم اصلی و فرعی از گزاره های دینی در قالب 475 کد استخراج و در سه سازه اصلی طبقه بندی شد؛ سپس زیرگونه ها، عناصر و نوع روابط آنها با هدف بنیادی و کاربردی تجزیه و تحلیل شده و مدل مفهومی به دست آمد. یافته ها نشان می دهد که میان انواع و ابعاد هیجان ها با رفتار سازمانی رابطه معنادار وجود دارد. نتایج نهایی حاکی از آن است که رهاورد آموزه های اسلام در حوزه هیجان ها ایجاد بینش خردمندانه به حد و مرز و گستره مسئله بوده و به کارگیری مطلوب این نگرش نقش مؤثر در کاهش رفتارهای انحرافی و ارتقای اثربخشی دارد.
نقش خط مشی های قوه مجریه افغانستان در وحدت ملی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
در پژوهش حاضر «نقش خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان» و تأثیر آن در تحقق «وحدت ملی» مورد تحقیق قرار گرفت. بر اساس الگوی مفهومی محقق ساخته، فرضیه اصلی این پژوهش «خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان، در تحقق وحدت ملی» است. فرضیه های فرعی این پژوهش را ابعاد سیاسی، اقتصادی، فرهنگی – اجتماعی و اداری تشکیل می دهند. روش این پژوهش، از نظر هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها آمیخته، از جهت روش پیمایشی، از حیث زمان مقطعی، و از جهت ابزار پرسش نامه ای و اسنادی است. 72 پرسش نامه به روش نمونه گیری غیر احتمالی هدفمند در دانشگاه های افغانستان توزیع شد و پس از جمع آوری، داده های آن وارد نرم افزار SPSS گردید. یافته های به دست آمده از تحلیل توصیفی و استنباطی داده ها، بیانگر آن است که میانگین تأثیر خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان، در ایجاد وحدت ملی، بالا تر از P - Value است. این بدان معناست که متغیر خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان، از تأثیرگذاری لازم بر فرایند تحقق وحدت ملی برخوردار است با توجه به یافته های به دست آمده از آزمون الگوی مفهومی توصیفی و استنباطی پژوهش در جامعه آماری مورد نظر، می توان نتیجه گرفت که خط مشی های عمومی قوه مجریه افغانستان، در تحقق وحدت ملی تأثیر دارد.
نقش راهبردی حاج قاسم سلیمانی در شکل گیری محور مقاومت و مدیریت توحیدی آن
منبع:
حکمرانی متعالی سال اول بهار ۱۳۹۹ شماره ۱
63 - 80
حوزههای تخصصی:
نقش حاج قاسم سلیمانی در پیروزی های جبهه مقاومت در مبارزه با استکبار جهانی، صهونیسم بین الملل و ارتجاع منطقه یک نقشی اثرگذار می باشد که موجب شد خلافت خودخوانده داعش در عراق و سوریه از بین رود و از وی به عنوان نمادی از مبارزه به تروریسم در جهان مطرح شود. این تحقیق به روش مروری با هدف بررسی نقش سردار سپهبد قاسم سلیمانی در محور مقاومت با استفاده از جستجوی اینترنتی و مرور سایر منابع مرتبط صورت پذیرفت. نتایج بدست آمده نشان می دهد که فرمانده شجاع و دلاور نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با داشتن تفکری نظامی، اندیشه استراتژیک و به مانند یک دیپلمات زیرک، به عنوان نیروی فعال در سیاست خارجی کشورمان نقشی مهم ایفا می کرد. قاسم سلیمانی برای جمهوری اسلامی تنها یک فرمانده نظامی نبود، او نماد «محور مقاومت» بود که پایه های جمهوری اسلامی بر آن بنا شده است.
طراحی الگوی خودرهبری از دیدگاه قرآن کریم(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۸ بهار ۱۳۹۹ شماره ۱
97-123
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف تبیین ابعاد خودرهبری با استفاده از آموزههای قرآن کریم انجام شده است. براین اساس، روش پژوهش از نوع کیفی و روش تحلیل مضمون است. ابتدا متن قرآن کریم از دید مفاهیم مرتبط با خودرهبری (رهبری، خودرهبری، خودمدیریتی، خودکنترلی) مورد بررسی و تحلیل قرار گرفت و 1536 مضمون اولیه استخراج شد؛ سپس با استفاده از تلخیص و مقولهبندی بهروش شناسهگذاری با تأکید بر مفاهیم مشترک، 214 مضمون مشترک اولیه تحت عنوان شاخص شناسایی شد. در ادامه با استفاده از ادغام و تلخیص دوباره این شاخصها، 73 مضمون با عنوان مضمونهای سازماندهنده و پس از آن با افزایش محدوده دستهبندی، 19 مضمون با عنوان مضمونهای فراگیر استخراج گردید. سرانجام نیز مضمونهای فراگیر در چهار دسته مفهوم اصلی خودرهبری، پیشنیازهای خودرهبری، راهبردها و روشهای خودرهبری و نتایج خودرهبری طبقهبندی شد. در بخش مفهوم اصلی خودرهبری، پنج مضمون عالی ارزیابی خود، انگیزهدهی بهخود، بهچالش کشیدن خود، بهبود مستمر خود و حفظ و کنترل خود شناسایی شد. در بخش پیشنیازهای خودرهبری، هفت مضمون عالی شناخت و ارتباط با خود، شناخت و ارتباط با خدا، شناخت مخالفان و دشمنان، فعالسازی ورودیهای ادراکی، عوامل درونی مؤثر، عوامل بیرونی مؤثر و درک ضرورت خودرهبری تبیین گردید. در بخش راهبرد و روش خودرهبری، چهار مضمون عالی راهبردهای ذهنی، رفتاری، ذهنی رفتاری و اخلاقی شناسایی، و درنهایت در بخش نتایج خودرهبری، سه مضمون عالی نتایج دنیوی، نتایج اخروی و نتایج دنیوی اخروی شناسایی و تبیین شد.
طراحی الگوی تصمیم گیری فرماندهان لشکر 41 ثارالله در عملیات والفجر 8 و تطبیق آن با مفاهیم نظریه فعالیت(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۸ تابستان ۱۳۹۹ شماره ۲
77 - 106
حوزههای تخصصی:
این پژوهش، با رویکردی کیفی و راهبردی تاریخی توصیفی به طراحی الگوی تصمیم گیری فرماندهان لشکر 41 ثارالله به عنوان لشکر خط شکن پرداخته است. در این زمینه با ده نفر از فرماندهان این لشکر مصاحبه صورت گرفت و با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیاد، مفاهیم و مقولات استخراج، و با تبیین روابط مفاهیم و مقولات محوری و الگوگیری از الگوی استانداردشده استراوس، الگوی تصمیم گیری فرماندهان این لشکر استخراج شد و برای بررسی تفصیلی و بیان جایگاه نوآوری آن و تشریح هرچه بهتر با نظریه فعالیت مورد تطبیق قرار گرفته است که ابزاری تحلیلی و کارآمد است. شش مقوله اصلی و یک مقوله هسته از خلال شناسه گذاری داده ها استخراج شد. تفکّر نظامی و راهبردی فرماندهان، طرح مانور و عملیات، عملیات شناسایی، مدار اطلاعات رزم، مشورت، برآیند تصمیم گیری، تصمیم گیری بومی فرماندهان از مقوله استخراجی اثر است. می توان با مداقه ای کلی در مقوله های پژوهش گفت که الگوی تصمیم گیری فرماندهان تحت تأثیر تجربه عملیاتهای خیبر و بدر، تفکر برد فرماندهان، اطلاعات دقیق، تجزیه و تحلیل افکار، استفاده از تجربه نظامی فرماندهان در جهت دستیابی به پیروزی قاطعانه بوده است.
تبیین مؤلفه های ادراک عدالت در فرادست از دیدگاه امام علی علیه السلام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
در مبحث عدالت سازمانی تاکنون، به ادراک عدالت در میان کارکنان نسبت به فرادستان و نیز همکاران همسطح نسبت به یکدیگر پرداخته شده است. اما طبق تفسیر ابن میثم از خطبه 216 امکان ادراک عدالت در فرادستان نیز ممکن است. بنابراین هدف پژوهش شناسایی مؤلفه های مفهوم ادراک عدالت فرادست نسبت به زیردست، مبتنی بر بیانات امام علی(ع) در نهج البلاغه است؛ لذا با استفاده از شیوه تحلیل مضمون، متن نهج البلاغه با منطق توقعِ بجای فرادست از زیردست نسبت به ادا کردن حقوق خود شناسه گذاری شد. براساس یافته های پژوهش در مجموع 202 شناسه مشخص، و در قالب 28 مضمون پایه، ادراک عدالت در فرادست به عنوان مضمون فراگیر و چهار مضمون سازماندهنده «وفاداری»، «خیرخواهی برای فرادست و مجموعه»، «پذیرش دعوت و اقبال» و «اطاعت» ساماندهی شد. نتیجه پژوهش ایجاد شاخصهایی برای عملیاتی سازی این ادراک در میان فرادستان است که می توان برای بررسی ارتباط این مفهوم با دیگر مفاهیم حوزه سازمان در قالب متغیر مستقل، وابسته و یا تعدیلگر استفاده کرد.
بازشناسی الگوی خط مشی گذاری در نهاد وقف جهت توسعه مدل های عمومی ترویج و اشاعه خط مشی ها(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
ترویج و اشاعه خط مشی یکی از مهمترین چالش های نظام خط مشی گذاری در کشور است و هزینه های فراوانی را به متولیان این حوزه تحمیل کرده است. در یک بررسی تاریخی می توان دریافت که وقف به عنوان یکی از سنت های مورد تایید شارع مقدس، از ظرفیت ها و قابلیت های بالایی برای نهادینه سازی، حفظ و گسترش نیت واقفان دارد که می تواند به مثابه یک چرخه خط مشی گذاری در نظر گرفته شود. در این تحقیق علاوه بر بررسی تحلیلی- تاریخی وقف و نقش آن در شکل گیری تمدن دوران صفویه، با بیش از 15 نفر از خبرگان وقف مصاحبه گردید و با استفاده از روش تحلیل مضمون مدل اشاعه در وقف احصاء گردید. در مدل نهایی مولفه های اشاعه در وقف شکل گیری تصمیمات (وقف کردن) بر اساس نیاز عمومی پایدار، فرد- خط مشی گذار، مدیریت امینانه، حمایت شبکه ای و عینیت داشتن در کنار قابلیت اعتماد پذیری و بروزشوندگی معرفی شده اند.
تأثیر وجدان کاری بر سلامت سازمانی با نقش میانجی ارزش محوری(مقاله علمی وزارت علوم)
منبع:
مدیریت اسلامی سال ۲۷ بهار ۱۳۹۸ شماره ۱
169 - 188
حوزههای تخصصی:
سلامت سازمانی، از موضوعات مهم جامعه و سازمان هاست و از پیش نیازهای اولیه برای ظهور آن، پذیرش ارزش های محوری سازمان و وجود وجدان کاری می باشد. در این پژوهش، ضمن بررسی تأثیر وجدان کاری بر سلامت سازمانی، نقش ارزش محوری نیز به عنوان متغیر میانجی مورد مطالعه قرار گرفت. این پژوهش کاربردی ازلحاظ روش، توصیفی پیمایشی است و جامعه آماری، مدیران و کارشناسان سازمان های منتخب شهرهای مراغه و زنجان به تعداد 2706 نفر می باشند. داده های تحقیق ازطریق پرسشنامه که با روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی، بین 443 نفر از کارکنان سازمان های موردمطالعه توزیع شد، انجام گرفت. پرسشنامه ها دارای پایایی و روایی مناسب بوده و پس از گردآوری اطلاعات، جهت آزمون فرضیه های پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزارهای 20SPSS و PLS استفاده شد. نتایج حاصل نشان داد وجدان کاری بر سلامت سازمانی با شدت (218/0) و وجدان کاری با نقش متغیر میانجی ارزش محوری بر سلامت سازمانی با شدت (657/0) تأثیرگذار است. همچنین میانگین نمره متغیرهای وابسته وجدان کاری، سلامت سازمانی و ارزش محوری مدیران و کارکنان سازمان های منتخب با استفاده از آزمون آنووا برابر با 30/4، سلامت سازمانی برابر با 64/3 و ارزش محوری برابر با 47/3 است.
رابطه اخلاق حرفه ای اسلامی و مسوولیت پذیری اجتماعی بر سرمایه اجتماعی (نمونه پژوهش: دانشگاه شیراز)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اخلاق اسلامی تعهد به کار را فضیلت می شمارد و بر همکاری تاکید دارد. روابط اجتماعی در کار را به عنوان یک نیاز فردی و عامل ایجاد تعادل در زندگی اجتماعی تشویق می کند. از طرف دیگر سرمایه اجتماعی می تواند دسترسی به اطلاعات و منابع حیاتی را برای پیشرفت عملکرد و استفاده از فرصت های محیطی تسهیل کند. سازمان با سرمایه اجتماعی غنی تر می تواند امکان دسترسی به طیف گسترده ای از اطلاعات را برای ایجاد عملکرد نوآورانه داشته باشد. سرمایه اجتماعی یک دارایی نامشهود برای سازمان ها است و سازمان های موفق می توانند از آن به طور مناسب و بجا استفاده کنند. از همین رو در این پژوهش تاثیر بکارگیری اخلاق اسلامی بر سرمایه اجتماعی با نقش میانجی مسوولیت اجتماعی ارزیابی می شود. این مطالعه پیمایشی توصیفی است که در آن از ابزار پرسشنامه جهت جمع آوری اطلاعات استفاده شده است. دانشگاه شیراز به عنوان نمونه مطالعاتی اسلامی انتخاب گردید. از بین کارکنان دانشگاه شیراز به طور تصادفی 273 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده های جمع آوری شده با استفاده از معادلات ساختاری و نرم افزار لیزرل تحلیل گردید. یافته ها نشان می دهد که تاثیر معناداری اخلاق اسلامی بر مسوولیت اجتماعی و سرمایه اجتماعی در دانشگاه مورد مطالعه دارد. بکارگیری اخلاق اسلامی در دانشگاه زمینه ساز دستیابی به سرمایه اجتماعی مناسب می شود.
شناسایی الزامات ایجاد ارتباط مطلوب میان مساجد و مدارس(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
اگرچه با تأسیس مدارس و مراکز آموزشی، کارکرد تعلیمی مساجد کم رنگ شده است اما باتوجه به نقش مهمی که مسجد در رشد و تعالی افراد دارد، باید برای تکمیل رشد و تربیت نوجوانان، تعامل و ارتباط استوار بین مدرسه و مسجد ایجاد شود. این پژوهش با روش تحلیل مضمون به دنبال شناسایی الزامات مورد نیاز مسجد در ایجاد ارتباط پایدار و اثرگذار با مدرسه است. برای این پژوهش با مسئولان تربیتی 14 مسجد از سراسر کشور ازجمله تهران، اصفهان، اهواز، قزوین، قم، اسلامشهر و ورامین مصاحبه شد که در زمینه ارتباط با مدرسه موفق عمل کرده بودند. نتایج در قالب 48 مضمون پایه ، ده مضمون سازماندهنده و چهار مضمون فراگیر گزارش شده است. در پایان تحلیلها، چهار بعد و ده مؤلفه به دست آمد که درواقع همان مضمونهای سازماندهنده و فراگیر است. ابعاد عبارت است از بعد تعامل، بعد برنامه ، بعد نیروی انسانی و بعد قالبهای ارتباطی. در نتیجه اگر تشکیلات فرهنگی مسجد در این چهار بعد، که هر کدام مؤلفه هایی دارد، موفق باشد و آنها را مورد توجه قرار دهد به ایجاد ارتباط مناسب و مستمر با مدرسه موفق خواهد شد.
تحلیلی اکتشافی از بیانات مقام معظم رهبری مدظله در راستای ارائه الگوی رونق تولید(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
یکی از وظایف رهبری در نظام جمهوری اسلامی ایران، تعیین سیاستهای کلی نظام است. نامگذاریها و تعیین شعارهای سال را می توان یکی از جلوه های تعیین سیاستهای کلی نظام اسلامی از سوی مقام معظم رهبری دانست. در همین راستا، سال ۱۳۹۸ از سوی مقام معظم رهبری، سال «رونق تولید» نام گرفته است. در این مقاله با روش داده بنیاد بیانات مقام معظم رهبری طی سه دهه گذشته در زمینه "رونق تولید" در سه مرحله شناسه گذاری باز، محوری و انتخابی در قالب 28245 شناسه باز، 199 مفهوم و 32 مقوله اصلی و با محوریت «حماسه تولید» به صورت الگویی مفهومی ارائه شد. یافته های پژوهش نشان می دهد افزایش اشتغال، رشد اقتصادی پایدار، افزایش تاب آوری اقتصادی، افزایش عزت و نشاط ملی، توسعه صادرات و افزایش عدالت اجتماعی از پیامدهای تحقق رونق تولید است. نوآوری پژوهش کمک به سیاستگذاران اجرایی است تا با توجه به منویات مقام معظم رهبری به صورت نظام مند به تصمیم گیری در عرصه رونق تولید اقدام کنند.
بررسی نقش مدیریتی امام جماعت در تحقق کارکرد فرهنگی مسجد(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
نقش و تأثیر روحانیت در تحقق کارکردهای مسجد، در زمان ها و مکان های مختلف، فراز و نشیب هایی داشته است. از جمله دلایل این مسئله، عدم تعریف نقش مدیریتی اقشار مختلف مردم، از جمله روحانیون، در مساجد بوده است. این خلأ موجب شده است تا نقش امام جماعت در زمینه هر یک از کارکردها و مصادیقشان مشخص نباشد و او نتواند به درستی به وظایف خویش عمل کند. محقق از میان کارکردهای چندگانه مسجد، کارکرد مهم فرهنگی را انتخاب کرده و نقش مدیریتی امام جماعت را در تحقق این کارکرد بررسی نموده است.یافته های این تحقیق نشان می دهد که امام جماعت به عنوان مدیر عالی مسجد، در تحقق کارکرد فرهنگی نقش بسیار تأثیرگذاری دارد؛ هم به علت مدیریت او بر کل مسجد، که عملکرد او بر همه بخش های مسجد، از جمله کارکردها، تأثیرگذار خواهد بود؛ و هم از حیث ضرورت ورود او در کارکرد فرهنگی، که به صورت خاص و ویژه بر آن تأثیر خواهد گذاشت. روش تحقیق، از حیث ماهیت کیفی، از حیث هدف کاربردی، از جهت جمع آوری اطلاعات از نوع کتابخانه ای، و از حیث تجزیه و تحلیل، توصیفی تحلیلی است.
ارائه الگوی رفتار مصرف در اسلام با رویکرد تحلیل مضمون با تمرکز بر آیات قرآن کریم و روایات معصومین علیهم السلام(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
الگوی رفتار مصرف در هر جامعه، در تخصیص منابع برای تولید انواع کالا، توزیع آن و همچنین توسعه ی اقتصادی، اجتماعی و سیاسی نقشی تعیین کننده دارد. در این مقاله با رویکردی اسلامی به این حوزه پرداخته شده است و تلاش بر این است که با تکیه بر آیات قرآن کریم به عنوان منبع اصلی دینی، الگوی اسلامی رفتار مصرف کننده تبیین و ارائه شود؛ به عبارت دیگر مسئله اصلی این پژوهش، پرسش از دلالت های عملی آیات قرآن کریم در رفتار مصرف کننده است. برای پاسخ به این مسئله همه آیات قرآن کریم، با روش تحلیل مضمون مورد مطالعه و شناسه گذاری قرار گرفت. در مرحله ی اول 300 آیه از آیات قرآن کریم که به نوعی با موضوع مقاله مرتبط بود جدا و در مرحله تحلیل، 900 شناسه احصا شد. شناسه ها در قالب مضمون ها دسته بندی و پالایش و با توسعه ی دامنه ی مطالعه، به تفسیر المیزان مرحوم علامه طباطبایی و روایات تفسیری ذیل آیات، شواهد بیشتری برای مضمون های اصلی گردآوری و تحلیل شد. بر این اساس با استخراج 4 مضمون فراگیر، 8 مضمون یکپارچه ساز و 17 مضمون پایه، درخت واره مضامین رفتار مصرف در قرآن کریم استخراج و الگوی رفتار مصرف از منظر قرآن کریم ارائه شده است.
طراحی الگوی حکمرانی خوب بر اساس عهدنامه مالک اشتر با رویکرد داده بنیاد(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
یکی از دغدغه های ذهنی تمامی حکومت ها، تعیین مؤلفه های حکمرانی خوب است؛ به گونه ای که دربرگیرنده تمامی ابعاد و حوزه های مرتبط با زندگی اجتماعی آنان باشد. این موضوع با توجه به جامعیت و کاملیت دین مبین اسلام و با اتکا به آموزه ها و سیره عملی معصومین علیها السلام بیش ازپیش ضرورت می یابد. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش، طراحی الگوی حکمرانی خوب بر اساس عهدنامه مالک اشتر است که با استفاده از رویکرد مبتنی بر نظریه پردازی داده بنیاد به صورت کیفی اجرا شده است. برای گردآوری اطلاعات از متن عهدنامه (نامه، 53) امام علی علیه السلام به مالک اشتر نخعی استفاده شد و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین و الگوی پارادایمی انجام گرفت. نتایج داده های به دست آمده از کدگذاری متن عهدنامه یاد شده طی فرایند کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به ایجاد نظریه داده بنیاد در حوزه حکمرانی خوب منجر شد. الگوی طراحی شده در این پژوهش، شامل ابعاد و مؤلفه های مؤثر، موانع و راهبردها، شرایط علی، زمینه ای، واسطه ای و عناصر تشکیل دهنده است که پدیده محوری، پیامدها و راهبردها را نشان می دهد.
رابطه نگرش دینی با عملکرد شغلی کارکنان (نمونه پژوهش: شرکت دخانیات ایران)(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
این پژوهش با هدف تعیین رابطه بین نگرش دینی با عملکرد شغلی کارکن ان شرکت دخانیات ایران انجام شده است. نوع پژوهش توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری شامل کلیه کارکنان شرکت دخانیات ایران به تعداد 2350 نفر که بر اساس جدول مورگان 251 نفر به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از پرس شنامه ه ای نگ رش دین ی سراج زاده (1377) و عملکرد شغلی پاترسون (1992) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که بین بعد اعتقادی، بعد تجربی و بعد مناسکی با عملکرد شغلی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد اما بین بعد پیامدی و عملکرد شغلی رابطه معناداری وجود نداشت. همچنین نتایج نشان دهنده رابطه مثبت و معناداری نگرش دینی و عملکرذد شغلی است. نتایج ضریب رگرسیون نیز ن شان داد ک ه از می ان چه ار بع د متغی ر نگرش دینی تنها بع د تجربی پیش بینی کننده عملکرد شغلی است. براساس نتایج حاصل از پیشنهاد می شود که جهت افزایش عملکرد شغلی کارکنان در دوره های آموزشی به نگرش دینی توجه شود.
ارائه الگویی جهت فهم مدیریت اسلامی از رهگذر همکاری حوزه و دانشگاه در چارچوب رویکرد تقسیم کار
منبع:
اسلام و مدیریت سال هشتم بهار-زمستان ۱۳۹۸ شماره ۱۵ و ۱۶
153 - 174
حوزههای تخصصی:
دیدگاه ها و رویکردهای مختلفی در پاسخ به این سؤال که مدیریت اسلامی چیست؟ و چگونه قابل تحقق است؟ ارائه شده است. در این مقاله الگویی جهت فهم مدیریت اسلامی از رهگذر تبیین چگونگی همکاری حوزه و دانشگاه به عنوان دو نهاد متولی دین (اسلامی) و علم (مدیریت) ارائه شده است. بدین منظور براساس رویکرد تقسیم کار مدل مفهومی اولیه ای طراحی شده و سپس در قالب مصاحبه های عمیق با 30 تن از خبرگان این حوزه اعتبارسنجی شده است. محتوای مصاحبه ها از طریق روش تحلیل محتوا و تکنیک خوشه بندی تحلیل و طبقه بندی شد. نظرات اساتید در قالب 41 مفهوم پایه، 15مفهوم محوری و 3 مفهوم اصلی دسته بندی شده و مدل اولیه براساس آنها بازطراحی گردید. در این مدل، الگوی پیشنهادی همکاری حوزه و دانشگاه بدین صورت است که در مواجهه با مسائل و موضوعات نیازمند پاسخ به دو سؤال دانستن (چیستی حکم) و توانستن (چگونکی پیاده نمودن حکم) هستیم و حوزه و دانشگاه در هر دو محور حضور فعال دارند. خروجی چنین همکاری منجر به تولید علم مدیریت اسلامی می شود که در مواجهه با مسائل و موضوعات، چهار نوع یافته علمی به دست می دهد: 1. تبیین آموزه های دینی به عنوان راه حل مواجهه با مسائل؛ 2. پیشنهادات علم مدیریت در موضوع شناسی و تببین ابعاد تخصصی موضوع؛ 3. راهکارهای علم مدیریت در ارائه شیوه های توانستن اجرای آموزه ها و 4. تبیین خطوط قرمز دین یا ارائه توصیه هایی در مقام اجرای راهکارهای ارائه شده توسط علم مدیریت.
تبیین جایگاه شاخص های نرمش و رفق در مدیریت اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)
حوزههای تخصصی:
بر اساس آموزه های اسلامی، شیوه رهبری دارای دو عنصر «نرمش حداکثری» و «شدّت عمل حداقلی» است. این شیوه رهبری با نظریه های رفتاری شباهت هایی دارد، در مکتب نئوکلاسیک ها «کارکنان» کانون توجه بوده و تلاش می شود تا از طریق کارمندمداری، خروجی بیشتری عاید سازمان شود. این دیدگاه به چه میزان با آموزه های اسلامی قرابت دارد، آیا نرمش و رفق حداکثری همان کارمندمداری است؟ شاخص های نرمش و رفق کدامند؟ بر اساس آموزه های اسلامی، هیچ یک از کارمداری و کارمندمداری پذیرفتنی نیست، زیرا که هر دو در جهت گیری افزایش سودآوری و نگاه ابزاری به انسان مشترک هستند. اما در منابع اسلامی، از آن رو که انسان دارای کرامت ذاتی است، کانون توجه بوده و به همین جهت به نرمش و رفق در باره او سفارش شده است. مهمترین شاخص های نرمش و رفق در مواجه با کارکنان عبارتند از: تفقد، گذشت و تغافل، مشورت، در دسترس بودن، انتقاد پذیری، گوش دادن مؤثّر، گشاده رویی و احترام، تحمل و مدارا، خیرخواهی و امانتداری و رعایت ظرفیت ها. در این تحقیق میزان نرمش و رفق بودن هریک از شاخص ها و نیز تاثیر گذاری هر شاخص بر مطلوبیت رهبری مشخص می شود. نکته جالب آن که حذف و یا کاهش میزان رفتار منفی، تأثیری بیش از ایجاد و افزایش رفتار مثبت در مطوبیت رهبری دارد. هدف این پژوهش استخراج شاخص های نرمش و رفق و اولویت گذاری میان آنهاست. روش پژوهش، آمیخته از اجتهاد حوزوی و روش میدانی است قلمرو پژوهش عمدتاً فرمایشات حضرت علی(ع) می باشد.
بررسی مفهوم، معیارها و راهبردهای «اثربخشی» با رویکرد اسلامی(مقاله ترویجی حوزه)
حوزههای تخصصی:
«اثربخشی» به عنوان مهم ترین شاخص عملکرد سازمانی، همواره از اهمیت برخوردار بوده، چگونکی فهم و تعیین معیارهای آن محل توجه پژوهشگران مدیریت بوده است. در پژوهش حاضر، تلاش شده است تا مفهوم «اثربخشی»، معیارها و راهبردهای آن در متون اسلامی با روش «توصیفی- تحلیلی» بررسی شود. با بررسی ادبیات رایج و تحلیل آیات و روایات، می توان گفت: اثربخشی از دیدگاه اسلام، دارای معنا و معیارهای ارزیابی خاصی است که با ادبیات مدیریت تفاوت اساسی دارد. «اثربخشی» از دیدگاه اسلام، عبارت است از: حسن انجام عمل، و عمل شایسته ای که برخوردار از معیارهای ذیل باشد: ایمان خالصانه، نیت صادقانه، و الزام عملی به انجام کار درست و شایسته. برای تأمین و تحقّق کار درست و شایسته، راهبردهای ذیل را می توان از منظر اسلام در نظر گرفت: حُسن تدبیر، بهره گیری از تجربه، مشورت و نظرخواهی، ارزش گرایی در کار، اتقان در انجام کار، و انجام دادن کامل کار.