مطالب مرتبط با کلیدواژه

رویکرد اسلامی


۱.

ارایه الگوی مناسب جهت تعیین اولویت های مراکز فرهنگی و تحول آن ها براساس رویکرد اسلامی- ایرانی : (مطالعه موردی؛ سازمان فرهنگی- هنری شهرداری مشهد)

نویسنده:
منبع: بصیرت دانشگاه آزاد سال شانزدهم پاییز ۱۳۸۸ شماره ۴۴

کلیدواژه‌ها: ایرانی رویکرد اسلامی مراکز فرهنگی اولویت های مراکز فرهنگی تحول مراکز فرهنگی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۷۱۸ تعداد دانلود : ۸۸۸
این مقاله در راستای تبیین اولویت های مراکز فرهنگی و تحول آن ها براساس رویکرد اسلامی- ایرانی نخست به اهمیت سازمان ها و نهادهای فرهنگی و کارکرد و نقش آن ها در توسعه فرهنگی اشاره نموده و به اهمیت و ضرورت انجام این گونه تحقیقات در کشور پرداخته شده و در ادامه با توجه به پژوهش انجام شده در سازمان فرهنگی– هنری شهرستان مشهد جامعه آماری، اهداف پژوهش، سوالات و فرضیات مطرح و سپس نتایج حاصله از آزمون فرضیات ارایه شده است. در خاتمه نیز الگوی طراحی شده جهت تحول مراکز فرهنگی معرفی گردیده است.
۲.

درآمدی بر رویکرد اسلامی درمان افسردگی با محوریت صحیفه سجادیه(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: معرفت سال بیست و یکم خرداد ۱۳۹۱ شماره ۳ (پیاپی ۱۷۴) ویژه روان شناسی

کلیدواژه‌ها: افسردگی درمان صحیفه سجادیه رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۲۴۲۱ تعداد دانلود : ۸۸۴
در سال های اخیر، الگوی چندوجهی برگرفته از متون اسلامی در درمان افسردگی مورد توجه قرار گرفته و از این شیوه در درمان افراد افسرده استفاده شده است. هدف این مقاله معرفی اجمالی مؤلفه های اصلی رویکرد مذکور، با تأکید بر مضامین صحیفه سجادیه می باشد. در این پژوهش کتابخانه ای، ابتدا با استفاده از منابع، مؤلفه های اصلی الگوی اسلامی درمان افسردگی مشخص و در مرحله بعد، این مؤلفه ها با مضامین مستخرج از صحیفه سجادیه منطبق گردیده است. این مطالعه نشان می دهد که محتوای غنی صحیفه سجادیه، به نحو مطلوبی با مؤلفه های اصلی رویکرد اسلامی درمان افسردگی قابل انطباق می باشد.
۳.

اثربخشی آموزش شناختی با رویکرد اسلامی بر رضایتمندی از زندگی دانشجویان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: مطالعات اسلام و روانشناسی سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۸۹ شماره ۷

کلیدواژه‌ها: رضایتمندی از زندگی رویکرد اسلامی آموزش شناختی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی هیجان رضایت از زندگی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
تعداد بازدید : ۲۴۶۹ تعداد دانلود : ۱۲۶۱
هدف این پژوهش، بررسی «اثربخشی آموزش شناختی با رویکرد اسلامی» بر «رضایت از زندگی» دانشجویان با دو فرضیة زیر است: «آموزش شناختی با رویکرد اسلامی» بر «رضایت از زندگی» دانشجویان در مرحله «پس آزمون» و «پیگیری» مؤثر می باشد. ابزار پژوهش، «پرسشنامه رضایت از زندگی» دینر و همکاران (1985) بود که توسط بیانی و همکاران(1386) اعتباریابی شده است (آلفای کرونباخ83/0). روش پژوهش، طرح آزمایشی پیش آزمون ‐ پس آزمون ‐ پیگیری، با گروه کنترل است و جامعه آماری آن کلیه دانشجویان مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه اصفهان در سال تحصیلی 89-88 می باشند که30 نفر به صورت تصادفی ساده انتخاب و به صورت تصادفی ساده به دو گروه 15 نفره آزمایش و کنترل، تقسیم شدند. چون در گروه آزمایش 3 نفر ریزش وجود داشت به طور تصادفی 3 نفر هم از گروه کنترل خارج شد. روش «آموزش شناختی با رویکرد اسلامی»، طی 9جلسه 45 دقیقه ای، هر هفته دو جلسه برگزار شد. برای تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل کوواریانس استفاده شد. در این پژوهش سطح معناداری 05/0 p< در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که «آموزش شناختی با رویکرد اسلامی» باعث افزایش «رضایتمندی از زندگی» در دانشجویان مراجعه کننده به مرکز مشاوره دانشگاه، در مرحله پس آزمون و پیگیری شد.
۴.

رویکرد اسلامی در بهره گیری از رسانه های پست مدرن در تربیت دینی

نویسنده:
منبع: پژوهشنامه تربیت تبلیغی سال اول زمستان ۱۳۹۱ پیش شماره ۲

کلیدواژه‌ها: جهانی شدن رسانه تربیت دینی رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی اخلاق اسلامی کلیات فلسفه‌ اخلاق
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی تعلیم و تربیت اسلامی تربیت تربیت دینی
تعداد بازدید : ۱۷۸۶ تعداد دانلود : ۷۶۷
در پژوهش حاضر، تبیین رسالت فناوری و رسانه ها بر تربیت دینی در فرایند جهانی شدن مورد بررسی قرارگرفته است. روش انجام این پژوهش، توصیفی و از نوع تحلیل اسنادی بوده، همچنین گردآوری داده های لازم، جهت بررسی مسئله و کلیه منابع و مراجع مرتبط و در دسترس، با استفاده از فرم گردآوری داده ها و یافته ها، به شیوه کیفی تحلیل شده است. در این بررسی نشان داده شد که رسانه ها بیش از پیش مقام و اهمیت خاصی در جامعه پیدا می کنند و در نتیجه به نحوی روز افزون، اثرات مهمی بر تعلیم و تربیت بر جای می گذارند. در شرایط جهانی شدن، رفته رفته دیوار مدارس و کلاس ها فرو می ریزد؛ فناوری اطلاعات بر مرزهای ساختاری آموزش پیش مدرن و مدرن غلبه می کند و زمینه های اجتماعی، فرهنگی و دینی تازه ای شکل می گیرد. پیامدهای تأثیر رسانه ها بر جهانی شدن عبارت است از: کارکرد انسجام بخشی و گسترش روابط دینی و اجتماعی، افزایش مهارت های ارتباط دینی، سرعت بخشی به مطالعات دینی و .... است. کارکرد رسانه ها از نگاه درون دینی اسلامی تأیید شده و تأثیرات رسانه ها بر تربیت دینی عبارتند از: بسط نفوذ دین، گفتمان دینی، تبلیغ دین، ایجاد تجربه دینی، خلق نمادهای مقدس، ایجاد تحول روحی، اطلاع رسانی از ادیان دیگر، الگو آفرینی دینی، مدرسه مجازی و ....
۵.

بررسی موانع گرایش دانشجویان روان شناسی و مشاوره به رویکرد اسلامی: پژوهش کیفی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال پنجم تابستان ۱۳۹۱ شماره ۲ (پیاپی ۱۸)

کلیدواژه‌ها: پژوهش کیفی دانشجویان روان شناسی مشاوره رویکرد اسلامی NVivo

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۵۶۸ تعداد دانلود : ۷۵۷
پژوهش حاضر درصدد کشف و تبیین آسیب هایی است که مانع گرایش دانشجویان روان شناسی و مشاوره، به رویکرد اسلامی می شوند. برای دستیابی به اهداف پژوهش، با سی دانشجو و پنج استاد مربوط به رشته های مشاوره و روان شناسی دانشگاه اصفهان که به صورت نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، مصاحبه نیمه ساختار یافته صورت گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، از روش تحلیل محتوای کیفی و با استفاده از نرم افزار QSR NVivo استفاده شد. نتیجة تحلیل داده های حاصل از مصاحبه های مشارکت کنندگان، دو مضمون کلی و یازده طبقه است که عبارت است از: 1. عوامل درون فردی، شامل چهار طبقه، مانند بی رغبتی کلی دانشجویان به طرح مسائل جدید، 2. عوامل برون فردی، شامل هفت طبقه، مانند کمبود منابع آموزشی و پژوهشی بودند. بدیهی است شناخت موانعی که گرایش دانشجویان روان شناسی و مشاوره را به کاربرد رویکرد اسلامی کند می کنند، می تواند به تدوین راه کارهای مناسب برای ترغیب هرچه بیشتر دانشجویان به رویکرد اسلامی کمک کند.
۶.

تبیین رفتارهای شهروندی سازمانی مبتنی بر آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۱ بهار و تابستان ۱۳۹۲ شماره ۱

کلیدواژه‌ها: رفتار شهروندی سازمانی مدیریت بومی رویکرد اسلامی روش فراترکیب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی مدیریت گروههای ویژه مدیریت اسلامی
  2. حوزه‌های تخصصی مدیریت مدیریت سازمانی و منابع انسانی رفتار سازمانی
تعداد بازدید : ۲۳۴۳ تعداد دانلود : ۱۲۱۹
این مقاله در­صدد است با نگاهی علمی به ابعاد مغفول مانده یا کمرنگ در حوزه توسعه سازمانی و تحول نظام اداری، تمرکز خویش را بر رفتارهای کارکنان در سازمانها قرار دهد و با مرور تجربیات و دستاوردهای علمی در این حوزه بر نوع مشخصی از این رفتارها یعنی رفتارهای شهروندی در سازمانها تأکید کند. تلاش نویسندگان این است تا با مروری بر رویکردهای فلسفی و الگوهای شناخته شده در این حوزه با رویکردی انتقادی به دیدگاه­ها و الگو­های موجود با الهام از آموزه­های اسلامی، الگویی از رفتارهای شهروندی سازمانی مبتنی بر رویکرد اسلامی عرضه کنند. ابتدا مفهوم رفتارهای شهروندی سازمانی تشریح شده و الگوها و ادبیات این حوزه مورد بحث قرار گرفته و سپس با ورود به فضای نظریه­پردازی در حوزه مدیریت بومی، مبانی لازم برای مفهوم­سازی رفتارهای شهروندی از دیدگاه دینی فراهم شده است. در این راستا با اتخاذ رویکرد کیفی در پژوهش و با بهره­گیری از روش فراترکیب، متون مربوط شناسایی، و پس از ارزیابی، تعدادی از آنها برای استفاده در این پژوهش انتخاب شد. در گام بعد، متون انتخابی با هدف استخراج مصداقهای رفتارهای شهروندی مورد بررسی قرار گرفت و سرانجام با طبقه بندی این مصداقها در قالب مفاهیم و مقوله­های مختلف، رفتار شهروندی از دیدگاه اسلامی مفهوم سازی شد.
۷.

قاعده «وجوب تکریم انسان» در فقه و حقوق اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: فقه و اصول سال چهل و هفتم بهار ۱۳۹۴ شماره ۱۰۰

کلیدواژه‌ها: حقوق انسان رویکرد اسلامی کرامت ذاتی تکریم الانسان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۸۶۴ تعداد دانلود : ۷۵۶
کرامت ذاتی، عطیه ای الهی از جانب پروردگار به انسان است و از آن جهت که ذاتی و جزء هویت انسان است، سلب آن ممکن نیست. بر اساس برخی آیات شریف قرآن می توان کرامت ذاتی را به عنوان نوعی شرافت که حاکی از برخورداری از نعمت تعقّل، اراده آزاد، نفخه الهی، قدرت انتخاب و... است و همه انسان ها به طور یکسان از آن برخوردارند، اثبات نمود و قاعده ای با عنوان «تکریم الانسان» را در تدوین قوانین حقوقی به کار گرفت. یکی از حوزه های تاثیرگزاری این قاعده، حوزه وضع مجازات، برای جرائم دارای مجازات غیر حدی است؛ بر اساس این قاعده، تا جایی که شیوه های غیر کیفری، از حفظ ارزش ها ناتوان نمانده اند، رفتن به سوی ابزارهای کیفری، آن هم با وضع و اِعمال مجازات های غیرمتناسب با جرم، خدشه ای بر کرامت انسانی است و تکیه افراطی، بر مصالحی چون؛ پیش گیری عمومی و خصوصی، بازدارندگی و اصلاح بزهکار و... به جای معیارهای تناسب جرم و مجازات، با این قاعده سازگار نبوده و استفاده ابزاری از مجرم برای رسیدن به اهداف دیگر محسوب می شود. نمونه هایی از احکام فقهی از جمله ارتداد، محدودیت های مربوط به کافر ذمّی، و نیز نمونه هایی از حقوق انسان از جمله حق تعیین سرنوشت، بر اساس این اصل، از حکم متعادل تری برخوردار خواهند شد. محدودسازی بهره جویی از مجازات اعدام و پرهیز از اجرای علنی آن از دیگر هشدارهای این قاعده بوده و لزوم بازنگری در برخی از احکام فقهی و حقوقی را نشان می دهد.
۸.

کارآمدی آموزش معنویت با رویکرد اسلامی در کاهش اضطراب وجودی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال هشتم زمستان ۱۳۹۴ شماره ۴ (پیاپی ۳۲)

کلیدواژه‌ها: رویکرد اسلامی دانش آموزان دختر آموزش معنویت اضطراب وجودی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی مرضی تحولی اختلالات اضطرابی
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
  3. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی اخلاق و تعلیم و تربیت اسلامی
تعداد بازدید : ۱۳۳۷ تعداد دانلود : ۷۹۷
این پژوهش با هدف بررسی کارآمدی آموزش معنویت اسلامی در کاهش اضطراب وجودی انجام گرفته است. طرح پژوهش، از نوع نیمه آزمایشی با پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل می باشد. جامعه آماری، شامل همه دانش آموزان دختر سال اول متوسطه شهر کرمانشاه، در سال تحصیلی 93-1392بود که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، یک دبیرستان انتخاب و از جمعیت 120 نفری دانش آموزان مذکور، تعداد 30 نفر، که نمره اضطراب وجودی زیرخط برش را در مقیاس اضطراب وجودی گود کسب کرده بودند، انتخاب شده و به 2 گروه 15 نفری آزمایش و کنترل تقسیم شدند. برای گروه آزمایش، 5 جلسه90 دقیقه ای آموزش معنویت با رویکرد اسلامی برگزار گردید. پس از اجرای جلسات آموزشی، آزمون اضطراب وجودی گود بر هر 2 گروه اجرا شد. برای تحلیل داده ها از تحلیل کوواریانس تک متغیره (ANCOVA) استفاده گردید. نتایج به دست آمده نشان داد که بین گروه آزمایش و کنترل، از لحاظ اضطراب وجودی تفاوت معنی داری وجود دارد؛ یعنی آموزش معنویت اسلامی در کاهش اضطراب وجودی تأثیر کارآمدی داشته است.
۹.

تحلیل روانشناسانه و اسلامی تنبیه بدنی از دیدگاه کودکان

نویسنده:
منبع: حقوق بشر سال هفتم بهار و تابستان ۱۳۹۱ شماره ۱ (پیاپی ۱۳)

کلیدواژه‌ها: کودکان تنبیه بدنی رویکرد اسلامی رویکرد روانشناسی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی حقوق حقوق بین الملل حقوق بشر حقوق کودکان
  2. حوزه‌های تخصصی علوم اسلامی فقه و اصول فقه فقه زن و خانواده فقه خانواده کودک و جوان
تعداد بازدید : ۱۴۶۱ تعداد دانلود : ۸۶۹
روش ها و شیوه های متعددی برای جامعه پذیری کودکان وجود دارد. در این راستا پژوهش حاضر به بررسی دیدگاه کودکان از تنبیه بدنی با تحلیلی از رویکرد اسلامی و روانشناسی پرداخت. در این راستا تعداد چهل دختر و پسر مقطع پیش دبستانی بر اساس نمونه در دسترس با استفاده از آزمون نقاشی و مصاحبه مورد سنجش قرارگرفتند. نتایج تحلیل های آماری نشان داد بیشتر کودکان مورد تنبیه بدنی خفیف قرار گرفته بودند. کودکان دیدگاه مثبتی نسبت به تنبیه بدنی نداشتند، لیکن در قبال خطاها و اشتباهات خود روش های تربیتی دیگر همچون قهر، محرومیت و جریمه شدن را می پذیرفتند. کودکانی که مورد تنبیه بدنی شدید قرارمی گرفتند در نقاشی خود از رنگ های تیره، خطوط کمرنگ و حداقل فضا استفاده می کردند. همچنین نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد که از میان متغیرهای جمعیت شناختی والدین، سن و تحصیلات مادر پیش بینی کنندة منفی و معنادار استفاده از تنبیه بدنی بود. نتایج کسب شده با دو رویکرد اسلامی و روانشناسی تحلیل گردید.
۱۰.

رشد دینداری در اوائل کودکی: رویکردی روانشناختی اسلامی(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال نهم تابستان ۱۳۹۵ شماره ۲ (پیاپی ۳۴)

کلیدواژه‌ها: کودک رویکرد اسلامی رشد دینی رویکرد روان شناختی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی روانشناسی روانشناسی رشد و تحول دوره کودکی اول
  2. حوزه‌های تخصصی روانشناسی حوزه های جدید روانشناسی تعامل روانشناسی و دین
تعداد بازدید : ۲۵۴۲ تعداد دانلود : ۱۵۳۹
این مقاله «رشد دینداری در اوائل کودکی» را از منظر روان شناختی و اسلامی و با هدف دستیابی به شناختی عمیق تر و چندوجهی بررسی کرده است. پرسش از وجوه تمایز و تشابه دو رویکرد، محور اساسی بررسی این مطالعه است. روش پژوهش تطبیقی است. یافته های پژوهش حاکی از تمایز بین دو رویکرد، در توصیف و تبیین مبانی و ریشه های اولیه دینداری است. از منظر روان شناختی، ریشه های اولیه دینداری ناشی از برآیند تجارب کودک با محیط پیرامونی است. از منظر اسلام نیز، ریشه های اولیه دینداری را باید در فطرت به معنای عشق به خیر و سعادت مطلقه پی جویی کرد، برایند تجارب کودک با محیط پیرامونی، تنها زمینه رشد یا انحراف از فطرت را فراهم می کند. در زمینه چگونگی شکل گیری دینداری، وجه تشابه دو دیدگاه، تأکید بر ایجاد محیط زیست امن، پویا و پاسخ گو برای رشد مطلوب دینداری است. هر دو دیدگاه، بر ثبت تجارب کودک- والدین در نظام روانی کودک و تأثیر این تجارب بر دینداری در آینده تأکید دارند.
۱۱.

بهبود مدیریت مشارکتی در دانشگاه از طریق نظام پیشنهادها و عدالت محوری با در نظر گرفتن جایگاه مدیریت مشارکتی و عدالت در آموزه های اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)
تعداد بازدید : ۷۵۰ تعداد دانلود : ۶۷۴
هدف: این مطالعه با تأکید بر آموزه های قرآن و نهج البلاغه، به بررسی و شناخت مؤلفه های تأثیرگذار بر بهبود مدیریت مشارکتی از طریق نظام پیشنهادها و عدالت محوری در دانشگاه اسلامی پرداخته است. مدیریت مشارکتی به عنوان یکی از الگوهای مدیریت اسلامی، از طریق نظام پیشنهادها می تواند سازمانها را در بهره گیری از سرمایه فکری کارکنان یاری دهد. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و از نظر نحوه گردآوری اطلاعات از نوع همبستگی و به طور مشخص مبتنی بر مدل یابی معادلات ساختاری است. پس از بررسی ادبیات نظری برگرفته از مبانی دینی و ارزشی و نیز پیشینه تجربی و مبانی نظری، به بررسی نقش میانجی عدالت مراوده ای و ارزش نظام پیشنهادها در رابطه میان عدالت توزیعی و رویه ای با انگیزه برای مشارکت در نظام پیشنهادها پرداخته شد. یافته ها: عدالت مراوده ای و ارزش نظام پیشنهادها، تأثیر عدالت توزیعی بر انگیزه برای ارائه پیشنهاد را به طور بخشی و تأثیر عدالت رویه ای بر انگیزه را به طور کامل میانجی گری می کند. نتیجه گیری: رعایت ابعاد سه گانه عدالت و درنظر گرفتن ارزش نظام پیشنهادها، به دلیل نقش مؤثر در بهبود وضعیت انگیزشی کارکنان برای مشارکت در نظام پیشنهادهای دانشگاه می بایست مورد توجه جدی مدیران دانشگاه و مسئولان نظام پیشنهادها قرار گیرد.
۱۲.

طراحی الگوی جامع رهبری اثربخش سازمانی با رویکرد الگوی اسلامی- ایرانی پیشرفت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال سوم بهار و تابستان ۱۳۹۳ شماره ۱ (پیاپی ۷)
تعداد بازدید : ۱۲۶۴ تعداد دانلود : ۸۶۹
هدف: هدف از این تحقیق، طراحی الگوی رهبری اثربخش سازمانی با رویکرد اسلامی، به معنای استخراج مفاهیم و شاخصهای رهبری از مبانی دینی و اسلامی، و رویکرد ایرانی به معنای توجه به مقتضیات محیطی و تاریخ ایران بوده است. روش: روش تحقیق، کیفی تحلیل تم با استفاده از قرآن کریم، سیره پیامبر اسلام(ص) و منش امیرکبیر است. یافته ها: می توان اصول مستخرجه از قرآن کریم را از سویی به عنوان مبانی فکری و نظری رهبری سازمانی تلقی و آنها را به دو دسته مبانی بینشی اعتقادی و منشی اخلاقی، طبقه بندی کرد و از طرف دیگر، بر اساس ادبیات مدیریت راهبردی، دسته نخست را به مثابه اصول راهبردی و دسته دوم را به عنوان اصول عملیاتی طبقه بندی کرد. همچنین، سبک رهبری پیامبر اسلام(ص) بیشتر بر محور تحول فردی و خصوصی و تحول اجتماعی استوار بوده که این دو محور خود متکی به تحول اعتقادی اخلاقی ایشان بوده و منش رهبری امیرکبیر نیز مبتنی بر سه بعد اصلی اقتدار شخصی، اخلاقی و عملی استوار است. نتیجه گیری: هر دو الگوی مورد بررسی، چه در اسلام و چه در ایران، در حوزه رهبری دارای مبانی اعتقادی بسیار محکم و استواری بوده؛ به طوری که ویژگی های شخصیتی و رفتاری ایشان در حوزه عمل، تابعی از مبانی مذکور محسوب شده، نه تنها مانع از هر گونه انحراف در گفتار و رفتارایشان می شده، بلکه موجب نفوذ بیشتر بر پیروان و کسب محبوبیت از آنان شده است.
۱۳.

بررسی تأثیر مسئولیت پذیری و هوش اخلاقی کارکنان بر سلامت نظام اداری (مورد مطالعه: کارکنان دانشگاه ایلام)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت در دانشگاه اسلامی سال سوم پاییز و زمستان ۱۳۹۳ شماره ۲ (پیاپی ۸)
تعداد بازدید : ۱۵۶۴ تعداد دانلود : ۱۱۲۴
هدف: هدف این پژوهش «بررسی تأثیر مسئولیت پذیری و هوش اخلاقی کارکنان بر سلامت نظام اداری با رویکرد اسلامی» بوده است. روش: روش تحقیق مورد استفاده، توصیفی و از نوع همبستگی- مدل معادلات ساختاری بوده است. جامعه آماری این تحقیق شامل کلیه کارکنان دانشگاه دولتی استان ایلام بود که تعداد 220 نفر برای نمونه مورد نظر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شده است. ابزار گردآوری اطلاعات، پرسشنامه استاندارد بوده که پایایی آن با استفاده از آلفای کرونباخ 915/0 به دست آمده است. یافته ها: نتایج پژوهش هم در تحلیل با لیزرل و هم تحلیل با پی ال اس نشان دادند که هوش اخلاقی و مسئولیت پذیری کارکنان بر سلامت نظام اداری دارای تأثیر مثبت و معناداری هستند. همچنین ابعاد هوش اخلاقی(هوشیاری، همدردی، توجه و احترام به دیگران، خودکنترلی، انصاف و مهربانی و صبر و بردباری) نیز بر سلامت نظام اداری دارای تأثیر مثبت و معناداری هستند. نتیجه گیری: برای برقراری سلامت نظام اداری در دانشگاه ایلام باید کارکنانی با مسئولیت پذیری بالا و برخورداری از هوش اخلاقی و ابعاد آن تربیت کرد. همچنین، باید مدیران دانشگاه، تلاش جدی و مضاعف در جهت فراهم ساختن زمینه های مسئولیت پذیری برای مدیران و کارکنان فراهم آورند.
۱۴.

طراحی الگوی چند سطحی عقلانیت در سازمان با رویکرد اسلامی(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت اسلامی سال ۲۵ زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴

کلیدواژه‌ها: عقلانیت سازمان رویکرد چند سطحی تئوری نهادی تئوری انتقادی رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۱۹ تعداد دانلود : ۴۷۵
عقلانیت، یکی از پیچیده ترین و مهم ترین مباحث معرفت شناسی است. در مورد عقلانیت و مفاهیم مرتبط با آن آثار و نوشته های زیادی وجود دارد. با این وجود عقلانیت و شاخص های تعقل صحیح همواره مورد بحث و مناقشه بوده و هست و احتمالا خواهد بود. بر این اساس و با توجه به بافت فرهنگی اجتماعی سازمانهای کشور این پژوهش با هدف طراحی الگوی چند سطحی عقلانیت در سازمان با رویکرد اسلامی انجام شده است. روش این پژوهش بر حسب داده، کیفی و برحسب نتیجه، بنیادی و برحسب هدف، اکتشافی است. منابع دینی مورد استفاده قرآن و احادیث معصومین(ع) است. با استفاده از راهبرد تحلیل محتوا، که یکی از راهبردهای پژوهش کیفی است، تمام آیات و احادیثی که به تعقل، تفکر، تدبر و موضوعات مرتبط با آنها مربوط می شود، مورد مطالعه قرار گرفت و با استفاده از روش نظریه پردازی داده بنیاد شناسهگذاری شد. به منظور گردآوری داده ها از تفاسیر المیزان، نور و راهنما برای تحلیل محتوای آیات و برای تحلیل محتوای احادیث از کتابهای گرانبهای اصول کافی، میزان الحکمه و نرم افزار جامع الاحادیث استفاده شد. نتیجه این پژوهش نشان داد که الگوی عقلانیت در سازمان با رویکرد اسلامی از یازده بعد تشکیل می شود که در سه سطح نهادی، سازمانی و عملیاتی طبقه بندی شد.
۱۵.

الگوی ارتباط والد فرزند، مدل نظری فرزندپروری بر مبنای هستی شناسی و انسان شناسی اسلامی

نویسنده:
منبع: مطالعات معارف اسلامی و علوم تربیتی (علوم تربیتی از دیدگاه اسلام) سال اول پاییز و زمستان ۱۳۹۲ شماره ۱ 5-39

کلیدواژه‌ها: ارتباط والد فرزند الگوی فرزندپروری رویکرد ماده گرایی رویکرد اسلامی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹۱ تعداد دانلود : ۶۹۷
نحوه تربیت والدین از مهم ترین علل اثرگذار بر زندگی هر فرد است. با ارائه مدل های نظری از سبک های مختلف فرزندپروری و عوامل مؤثر بر آن، سعی می شود تا سازوکارهای این تأثیر و تأثر شناسایی و پیامدهای آن مهار شود. همانند سایر نظریه های علمی، این مدل ها نیز تابع نوع هستی شناسی و انسان شناسی نظریه پردازان آن ها هستند که غالباً متعلق به جامعه غرب، تجربیات تاریخی آنان و متأثر از نگرش های حاکم بر آن جوامع است. ناهمخوانی های این نظریه ها با برخی واقعیات تجربی، پیامدهای منفی اهداف تربیتی مندرج در آن ها برای جوامع غرب و ناهمخوانی این مدل ها با مبانی فکری و ارزشی جامعه ایرانی، ایجاب می کند نظریه های فرزندپروری و مبانی آن ها مورد بازنگری قرار بگیرد و مدل های بومی مبتنی بر نگرش اسلامی و تجربیات خاص جامعه ایرانی ابداع شود. هدف مقاله حاضر ارائه مدل نظری از فرزندپروری با این دو ویژگی است. به این منظور در بخش نخستین مقاله، سیر تحول مدل های نظری سبک فرزندپروری، مبانی نظری، فکری و فرهنگی و تبعات آن به اختصار شرح داده می شود. در بخش دوم، ساختار مدل نظریِ الگوی ارتباط والد فرزند به عنوان الگویی بومی و مبتنی بر اندیشه اسلامی، توضیح داده خواهد شد. مفروضه های این مدل درباره برخی از ویژگی های عمومی انسان تکیه بر تحلیل محتوای کیفی آیات مرتبط با انسان شناسی قرآن و شبکه معنایی واژه های کلیدی در این آیات دارد.
۱۶.

بازخوانی دیدگاه پژوهشگران معاصر به تعلیم و تربیت مبتنی بر جنسیت: مدل تناسب، تعادل و تکمیل(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: علوم تربیتی از دیدگاه اسلام سال چهارم پاییز و زمستان ۱۳۹۵ شماره ۷ 21-44

کلیدواژه‌ها: جنسیت رویکرد اسلامی تعلیم و تربیت مبتنی بر جنسیّت تناسب تعادل تکمیل

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۷۴ تعداد دانلود : ۳۹۸
این پژوهش، با هدف بررسی مفهوم چیستی جنسیّت و تبیین تفاوت های بین دو جنس، تعلیم و تربیت جنسیّتی و رویکرد اسلام به تفاوت های جنسیّتی و آموزش و پرورش جنسیّتی با استناد به مطالعات نوین انجام شده است. روش پژوهش، روش توصیفی تحلیلی مبتنی بر منابع و متون مرتبط با موضوع پژوهش است. نتایج پژوهش نشان می دهد که غفلت از تفاوت های جنسیّتی در آموزش و پرورش دختران و پسران، بدون توجه به اهداف غاییِ پرورشی اسلامی، موجب کمرنگ شدن فردیت افراد در ابعاد مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و آموزشی شده، وصول به غایت های تربیتی تعریف شده در این رویکرد را ناممکن می کند. فلسفه تمرکز بر تفاوت های جنسیّتی از دیدگاه اسلامی، توجه به تعالی و رشد مطلوب در حوزه فردی، خانوادگی و اجتماعی در رسیدن به مقصد متعالی کمال وی به تناسبِ مقتضیات جنسیّتی است. تفکیک جزئی در خرده نظام های نهاد آموزش و پرورش یا در صورت تحقق طراحی دو نظام منفک آموزش و پرورش با مدل تناسب، تعادل و تکمیل نقش های دو جنس، نقش مهمی در نمایاندن راه های متفاوت و متناسب در دست یابی به مقصد یگانه دارد.
۱۷.

تبیین مفهوم تفکر راهبردی از منظر اسلام(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
منبع: مدیریت فرهنگ سازمانی سال شانزدهم پاییز ۱۳۹۷ شماره ۳ (پیاپی ۴۹) 751 - 777

کلیدواژه‌ها: تحلیل مضمون تفکر راهبردی رویکرد اسلامی فرایند تحلیل سلسله مراتبی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۸۳ تعداد دانلود : ۵۳۲
با ظهور مفهوم «تفکر راهبردی»، متفکران و محققان بسیاری تلاش کرده اند تا از نگاه خود تعریف مشخصی برای آن ارائه کنند و یک مدل منطقی برای سنجش قابلیت تفکر راهبردی ارائه نمایند. باوجوداین و به رغم غنای بسیار زیاد منابع دینی و علوم اسلامی، تلاش های ناچیزی برای استخراج مؤلفه های تفکر راهبردی با رویکرد اسلامی انجام شده و خلأ تحقیقات بومی و اسلامی در این زمینه کاملاً مشهود است. هدف از تحقیق حاضر شناسایی مؤلفه های اساسی تفکر راهبردی با بررسی منابع اسلامی است. در این تحقیق، برای گردآوری داده ها و اطلاعات مورد نیاز، از تفاسیر قرآن کریم، احادیث و روایات، آثار و سخنرانی اندیشمندان دینی معاصر، و منابع استنادی علوم اسلامی استفاده شده است. همچنین، با توجه به هدف تحقیق، از شیوه تحلیل مضمون (تم) بهره گیری شده و واحدهای منتخب متن مورد مطالعه در فرایندی تکاملی به کدها، تم ها، و محورها (مؤلفه های نهایی) تبدیل شده است. سپس، برای تعیین اولویت محورهای تفکر راهبردی، پس از اخذ نظر خبرگان، به وسیله پرسش نامه، از تکنیک فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، به ترتیب اولویت، محورهایِ توجه به سنت های الهی، بصیرت، آرمان خواهی، دوراندیشی، حکمت، و اتصالِ تدبیر تبیین کننده مفهوم تفکر راهبردی از منظر اسلام است.
۱۸.

تأملی بر معنویت محیط کاری از منظر رویکرد اسلامی و غربی: کاربرد در رفتار سازمانی

نویسنده:
منبع: اسلام و مدیریت سال ششم بهار و تابستان ۱۳۹۶ شماره ۱۱ 149 - 174

کلیدواژه‌ها: معنویت معنویت محیط کاری رویکرد اسلامی رویکرد غربی رفتار سازمانی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۶۳۳ تعداد دانلود : ۴۷۳
ایجاد معنویت در محیط کار با تسهیل واکنش سازمان در برابر تقاضاهای محیطی، پیشرفت و پایداری آن را در محیط پویای عصر حاضر فراهم می آورد. در این پژوهش به مفهوم معنویت محیط کاری از رویکردهای اسلامی و غربی و تبعات عملکردی هریک در رفتار سازمانی پرداخته شده است. لازم به ذکر است که اغلب پژوهش-های داخلی صورت گرفته در حوزه معنویت محیط کاری با رویکرد غربی و مؤلفه های برآمده از مبانی این رویکرد می باشند. این در حالی است که رویکرد غربی از منظری متفاوت به انسان و ارزش های او می نگرد و با اصول و مبانی برآمده از آموزه های دینی و جامعه اسلامی ما تناسبی ندارد. از این رو تلاش ما بر آن بوده است تا با استفاده از روش تحقیق فلسفی با بهره گیری از آیات و روایات، بتوان به درک عمیق تر و روشن تری از این مفهوم و کاربرد عملی آن در سطوح رفتار سازمانی دست یافت و برنامه های معنویت در محیط های کاری را متناسب با فرهنگ ایرانی – اسلامی جامعه خود اجرا و ارزیابی کرد. نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که دیدگاه اسلامی به معنویت محیط کاری ازآنجایی که بر مبنای فطرت کمال جویی و تعالی انسان و آموزه های دین اسلام می باشد در مقایسه با رویکرد لذت گرا و مادی گرای غربی پیامدهای بسیار ارزنده و همه جانبه نگری در سه حوزه فردی، گروهی و سازمانی برای سازمان به همراه دارد. لذا، با توجه به جامعیت آموزه های دین اسلام از یک سو و اهمیت وجود معنویت کاری از سوی دیگر، پرورش معنویت با رویکرد اسلامی ضرورت می یابد.
۱۹.

تأثیر آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی بر افسردگی، اضطراب و استرس زنان مبتلا به اختلالات روانی مزمن(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم تابستان ۱۳۹۶ شماره ۲ (پیاپی ۳۸)

کلیدواژه‌ها: مهارت های زندگی رویکرد اسلامی افسردگی اضطراب استرس اختلالات روانی مزمن

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲۴ تعداد دانلود : ۶۱۰
هدف این پژوهش بررسی تأثیر آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی بر افسردگی، اضطراب و استرس بیماران مبتلا به اختلالات روانی مزمن است. روش پژوهش نیمة آزمایشی با پیش آزمون- پس آزمون است. جامعة آماری بیماران زن مراجعه کننده به مرکز توان بخشی بیماران اعصاب و روان «پرستو» شهرستان نجف آباد هستند که از زمستان 1392 در این مرکز بستری شده بودند. تعداد 24 نفر زن، به روش نمونه گیری در دسترس، و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد که پس از کنترل نمرات پیش آزمون، تفاوت معناداری بین میانگین نمرات افسردگی، اضطراب و استرس دو گروه آزمایش و کنترل در مرحلة پس آزمون وجود دارد (01/0> P). با توجه به نتایج پژوهش، آموزش مهارت های زندگی با رویکرد اسلامی در کاهش افسردگی، اضطراب و استرس زنان مبتلا به اختلالات روانی مزمن مؤثر است و می تواند به عنوان یک مداخلة درمانی مناسب در کنار درمان دارویی این بیماران به کارگرفته شود.
۲۰.

تأثیر مشاورة زوجی امیدمحور با رویکرد اسلامی بر دلزدگی و سازگاری زناشویی زوجین نابارور شهر اصفهان(مقاله پژوهشی حوزه)

نویسنده:
منبع: روانشناسی و دین سال دهم زمستان ۱۳۹۶ شماره ۴ (پیاپی ۴۰)

کلیدواژه‌ها: زوج های نابارور مشاورة زوجی امیدمحور رویکرد اسلامی سازگاری زناشویی دلزدگی زناشویی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۵۶۰ تعداد دانلود : ۳۶۹
هدف این پژوهش بررسی تأثیر مشاورة زوجی امیدمحور با رویکرد اسلامی بر دلزدگی و سازگاری زناشویی زوجین نابارور بود. این پژوهش یک مطالعة نیمه تجربی با استفاده از گروه کنترل و طرح پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری بود. نمونة آماری 32 زوج نابارور بودند که به شیوة «نمونه گیری مبتنی بر هدف» از بین مراجعه کنندگان به مراکز ناباروری و متخصصان زنان و زایمان شهر اصفهان انتخاب و به صورت تصادفی، در دو گروه کنترل و آزمایش (هر گروه 16 زوج) جایگیری شدند. سپس گروه آزمایش در 7 جلسة مشاوره زوجی امیدمحور شرکت کردند. هر دو گروه مقیاس تجدید نظر شدة «سازگاری زناشویی» و مقیاس «دلزدگی زناشویی» را در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری (یک ماه پس از اختتام جلسات) تکمیل نمودند. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها، تحلیل کوواریانس چندمتغیره با استفاده از نرم افزار Spss-18 به کار گرفته شد. نتایج به دست آمده نشان داد در مراحل پس آزمون و پیگیری، در میانگین نمره های سازگاری زناشویی، دلزدگی زناشویی و ابعاد آن (فرسودگی جسمی، هیجانی و روانی)، بین دوگروه آزمایش و کنترل تفاوت های معناداری وجود دارد (0005/0< P). یافته های این پژوهش تأثیر مشاوره زوجی امیدمحور با رویکرد اسلامی بر دلزدگی و سازگاری زناشویی زوج های نابارور را تأیید نموده که در برنامه ریزی برای مشاوره و روان درمانی زوج های نابارور قابل استفاده است.