علوم اجتماعی (علامه طباطبایی)

" اثر زندان بر زندانى معمولاً با بررسى تکرار جرم پس از آزادى انجام مى گیرد. در این بررسى اثر زندان بر زندانى از طریق سه متغیر مهم مورد تاکید جامعه شناسان مکتب کنترل مانند گاتفردسون (Gottfredson) و هرشى (Hirshe) ارزیابى مى شود. این سه متغیر که موجب همنوایى زندانى با جامعه مى شوند، عبارتند از: میزان پیوستگى زندانى با خانواده، با جامعه و تصویر از خود زندانى. متغیرهاى مستقل در این بررسى به سه بخش تقسیم شده اند: خصوصیات فردى زندانى، وضعیت جرم و شرایط زندان. جمعیت مورد مطالعه، کلیه زندانیانى هستند که در طول یک هفته، یک روزدرمیان به دو زندان قصر و اوین وارد شده اند. این زندانیان در دو نوبت، یک بار بعد از ورود و یک بار بعد از دو و چهار ماه اقامت در زندان مورد مطالعه قرار گرفته اند. یافته ها حاکى از آنند که بین داشتن ملاقات کننده، فقدان پرونده محکومیت، متولد خارج از تهران بودن، و داشتن جرایم غیرمالى، با پیوستگى به خانواده همبستگى وجود دارد. توقف کم تر در زندان و عدم دریافت حکم محکومیت، با پیوستگى به جامعه همبستگى دارد. نوع زندان (زندان اوین)، داشتن ملاقات کننده و فقدان محکومیت قبلى، با تصویر از خود زندانى همبستگى نشان مى دهد. غیر از همبستگى هاى پیش گفته، این بررسى نشان مى دهد که زندان به مثابه یک سازمان بسته اجتماعى نمى تواند به هدف اصلاح زندانى و همنوایى او با جامعه و خانواده و ایجاد یک تصویر از خود مطلوب توفیق یابد. تغییر شکل زندان از بسته به نیمه باز و باز و استفاده از شیوه هاى مدیریت اصلاحى در پایان توصیه شده است. "

" ارتباطات غیرکلامى شامل کلیه پیام هایى مى شود که افراد علاوه بر خود کلام، آن ها را نیز مبادله مى کنند. با به کارگیرى درست و شایسته ارتباطات کلامى و غیرکلامى در علم و عمل و تجارت مى توان با سرعت بیش ترى به توسعه در این زمینه دست یافت. هیچ زبان و فرهنگى را نمى توان یافت که در آن، ارتباطات غیرکلامى وجود نداشته باشد و انسان توانایى آن را دارد که حتى بدون درک کلمه اى از زبانى بتواند احساسات و عواطف خود را، هر چند ناقص، به دیگران منتقل کند. این مسئله به وضوح در صنعت جهانگردى که تنها صنعتى است که بیش ترین کاربرد ارتباطات غیرکلامى در آن وجود دارد، مشاهده مى شود. دست اندرکاران و صاحب نظران ارتباطات، به خصوص بیر دویسل که در این حوزه ارتباطات غیرکلامى سرآمد دیگران است، تخمین زده اند که حداقل 65 درصد از کل معنا در ارتباطات چهره به چهره از طریق نشانه هاى غیرکلامى منتقل مى شود. تحقیقاتى که در تعدادى از مدارس عالى بازرگانى و دانشکده هاى مدیریت در خارج از ایران انجام شده، نشان مى دهد که مشکل اصلى دانش آموختگان این موسسه ها ضعف آنان در مهارت هاى انسانى و روابط عمومى است؛ این مسئله اى است که در کشور ما ایران و به خصوص در صنعت جهانگردى به آن پرداخته نشده است، زیرا کارشناسان و دست اندرکاران این رشته اکثراً ضعف ارتباطى دارند و معمولاً این خلاء ارتباطى در آمیختن با دیگر مردمان از فرهنگ هاى مختلف به خوبى خود را نشان مى دهد زیرا فرهنگ و شناخت آن است که غیرمستقیم به ما مى آموزد که چگونه با دیگران به طرق مختلف ارتباط برقرار کنیم. این جاست که آموزش مهارت هاى ارتباطى اعم از کلامى و غیرکلامى جهت توسعه صنعت جهانگردى بسیار ضرورى به نظر مى رسد. از میان مهارت هاى ارتباطى غیرکلامى، به ترتیب چهره و دست ها و سپس کیفیت و نوع صدا و در نهایت جاذبه و ظاهر افراد و فاطه جهت جذب دیگران از اهمیت برخوردارند و این مسئله اى است که در چارچوب آموزش ارتباطات غیرکلامى، دست اندرکاران صنعت جهانگردى لحاظ مى کنند هر کدام از این مهارت هاى ارتباطى مى تواند پیام خاصى را به جهانگردان منتقل کند. بالاخره این که هر فرهنگى در به کارگیرى ارتباطات غیرکلامى شیوه خاصى دارد که لازم است در بعد کلى ابعاد فرهنگى و ارتباطات غیرکلامى جهت توسعه صنعت جهانگردى آن را شناخت."

" یکى از هدف هاى مهم این تحقیق، تبیین نظام مطلوب مطبوعات افغانستان است، زیرا نظام مطبوعات این کشور با 129 سال سابقه روزنامه نگارى، اینک تحت تاثیر بحران و جنگ 23 ساله در سراشیبى سقوط قرارگرفته است. براى پر کردن این خلا ارتباطى و نیز به منظور حفظ دست آوردهاى این صنعت فرهنگى تصمیم گرفتم تا به صورت علمى نظام آتى مطبوعات افغانستان را تبیین نمایم. براى نیل به این مهم، نظریه ها و نظام هاى مطبوعات غرب و همچنین تجارب روزنامه نگارى افغانستان را با استفاده از مقوله آزادى که سنگ بنا و جوهره هر نظام مطبوعاتى است، بررسى کردم. سرانجام براى اولین بار در این تحقیق، نظام هاى مختلف مطبوعات افغانستان از هم متمایز شدند. نیز با استفاده از روش کیو که مناسب ترین روش براى آزمون نظریه ها است، پرسشنامه اى در قالب پرسش هاى بسته (مقیاس هفت درجه اى لیکرت) طراحى و تهیه شد. در ساختن پرسشنامه از 75 گویه که معرف پنج نظام مطبوعاتى غرب (نظام هاى آمرانه، آزادى گرا، مسئولیت اجتماعى، کمونیستى و توسعه اى مطبوعات) است، مدد گرفته شد. پرسشنامه براى شصت نفر از استادان و روزنامه نگاران افغان که دست کم ده سال سابقه روزنامه نگارى داشتند ارسال شد. تعداد 45 نفر از استادان و روزنامه نگاران مقیم داخل و خارج افغانستان به پرسش هاى تحقیق پاسخ دادند. پس از دریافت پاسخ ها، با استفاده از برنامه رایانه اى کوانل محاسبات آمارى انجام شد. هرسه طیف پاسخ دهندگان به دو گونه تقسیم شدند. سپس ضریب همبستگى میان آن ها محاسبه شد تا میزان همبستگى هر پاسخگو با پاسخگویان دیگر مشخص گردد. همچنین مقادیر وزن پاسخگویان در گونه هاى (1 و 2) محاسبه شد و با استفاده از مقادیر وزن، نمرات استاندارد (Z) نیز محاسبه گردید. سرانجام با استفاده از تحلیل داده ها ثابت شد که پاسخگویان در درجه اول با ویژگى هاى نظام هاى مسئولیت اجتماعى و آزادى گرا موافقت دارند و با گویه هاى نظام آمرانه و کمونیستى مطبوعات به مخالفت برخاستند، که این، تمایل آن ها را به برخوردارى از شرایط آزاد و غیردولتى نشان مى دهد. به تعبیر دیگر، نظام مطلوب مطبوعات افغانستان از منظر 45 پاسخگوى این تحقیق، معجونى از نظام هاى مسئولیت اجتماعى و آزادى گراست که فرضیه این تحقیق را نیز تایید مى کند. "

" یکى از مهم ترین منابع مطالعه اهداف انقلاب اسلامى، سخنان و پیام هاى رهبر و ایدئولوگ انقلاب است. این تحقیق به منظور مطالعه اهداف انقلاب اسلامى به تحلیل محتواى سخنان امام خمینى (ره) پرداخته است. براى این کار از صفحات کتاب هاى صحیفه نور، مجلدات 2 تا 15 (از مهر56 تا شهریور 60) نمونه گیرى به عمل آمد و جمعا 774 جمله از امام در این مورد استخراج و تجزیه وتحلیل شد. نتیجه مطالعه نشان داد که مهم ترین اهداف انقلاب در ابتدا فرهنگى (حفظ و احیاى اسلام) و سپس سیاسى بوده است. همچنین این تحقیق به مقایسه اهداف انقلاب از دید امام با اهداف انقلاب از دید مردم در شعارهاى انقلاب (که توسط دکتر پناهى در تحقیقى جداگانه صورت گرفته بود) پرداخت و تقریباً یکسانى و هماهنگى بین این دو به اثبات رسید. "

" تصور و ذهنیت مردم از کشورهاى خارجى، عمدتآ برگرفته از وسایل ارتباط جمعى، به ویژه تلویزیون و آن هم اخبار خارجى این رسانه است. بیش تر مردم معمولا از پنجره اى که اخبار خارجى به سوى سایر کشورها مى گشاید، دنیا را نظاره مى کنند و مى شناسند. اخبار خارجى نیز در هر کشور تابعى از سیاست خارجى است و بازتاب بیش تر رویدادهاى خارجى همراه با جهت گیرى صورت مى پذیرد؛ بدین معنى که رویداد کشورهایى که دوست تلقى مى شوند با جهت گیرى مثبت و رویداد کشورهایى که دشمن و مخالف تلقى مى شوند، با جهت گیرى منفى پخش مى شود و ما کم تر شاهد انعکاس بى طرفانه رویدادهاى خارجى هستیم. در پژوهش حاضر، اخبار خارجى سیماى جمهورى اسلامى ایران با روش تحلیل محتوا از این منظر مورد بررسى قرار گرفته است. یافته هاى پژوهش نشان مى دهد که بخش هاى خبرى خارجى سیما، از کشورهاى هم پیمان معمولا رویدادهایى را که خبر مثبت دارند و نشانه ثبات این کشورهاست، انتخاب و توام با جهت گیرى مثبت ارائه مى کنند و از کشورهایى که مخالف و دشمن تلقى مى شوند، غالبآ رویدادهاى منفى که نشانه بى ثباتى است، انتخاب و توام با جهت گیرى منفى پخش مى شود. بازتاب طولانى چنین شیوه اى در گزینش و ارائه رویدادهاى خارجى، تصویرى مثبت از کشورهاى هم پیمان و تصویرى منفى از کشورهاى مخالف در ذهنیت مخاطبان ایجاد مى کند. بنابراین، تصویرى که مخاطبان از کشورهاى خارجى در ذهن دارند، مخدوش است و با واقعیت فاصله دارد. "