۱.
کلید واژه ها:
گردشگری اجتماع محور اقتصادی زیست محیطی اجتماعی مدیریتی
گردشگری جامعه محور ابزاری به منظور حفظ منابع طبیعی و فرهنگی، توسعه جامعه محلی از طریق توانمندسازی مردم است. در این پژوهش به بررسی نقش متغیرهای کلان توسعه برگردشگری روستایی اجتماع محور در استان گیلان می باشد. این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از نظر رویکرد توصیفی- تحلیلی است که با نمونه ای با حجم 770 نفر از میان افراد روستایی در استان گیلان انجام شده است. ابزار گردآوری داده ها در این پژوهش شامل: مطالعات کتابخانه ای و پژوهش های میدانی از طریق مشاهده و پرسشنامه است. جامعه آماری تحقیق، روستاییان ساکن روستاهای استان گیلان می باشد. به منظور تعداد نمونه ها با استفاده از جدول مورگان، 384 نفر تعیین شد که به منظور افزایش سطح اطمینان و کاهش خطا در داده ها، تعداد نمونه ها افزایش یافته و 770 پرسشنامه تکمیل گردید. طبق برآورد صورت گرفته مقدار پایایی پرسشنامه 921/0 به دست آمده است. همچنین به منظور تجزیه و تحلیل شاخص ها از مدل تحلیل مسیر در نرم افزار SPSS استفاده شده است. بر اساس نتایج تحقیق، چهار شاخص اقتصادی 380/0، زیست محیطی 348/0، اجتماعی 207/0 و مدیریتی 178/0 به ترتیب بیشترین تأثیر را بر شاخص توسعه گردشگری اجتماع محور می گذارند.
۲.
کلید واژه ها:
منظر شهری برند گردشکری منظر عینی منظر ذهنی
منظر شهری یکی از اصلی ترین و مهم ترین عواملی است که می تواند بر برند شهری تأثیر به سزایی داشته باشد. شهرهای مقصد گردشگری بیش از دیگر شهرها به کیفیت منظر شهری وابسته هستند، زیرا آنچه در ابتدا توجه افراد را به خود جلب می کند و اولین قضاوت ها را نسبت به شهر در ذهن گردشگران ایجاد می کند منظر شهر است. توجه به این مسئله در مورد شهر اصفهان به عنوان یکی از مهم ترین مقاصد گردشگری ایران با پیشینه غنی تاریخی، فرهنگی، هنری، طبیعی و... بسیار ضروری است. این پژوهش با هدف تحلیل منظر شهر اصفهان به منظور تبیین برند گردشگری، به ارزیابی کارشناسانه 100 منظر مهم و گردشگر پذیر شهر اصفهان شامل منظر تاریخی، منظر طبیعی، فرهنگی و... از دو بعد عینی و ذهنی و بر اساس 25 شاخص می پردازد. از روش تحلیل خوشه ای با نرم افزار SPSS برای تحلیل مناظر و شاخص های عینی و ذهنی مناظر استفاده شده است. نتایج نشان می دهد منظر تاریخی-طبیعی اصفهان دارای بالاترین امتیاز در میان خوشه ها بوده و رابطه معناداری بین بعد عینی منظر (جنبه فیزیکی و جنبه عملکردی)و بعد ذهنی(ادراکی-معنایی) منظر وجود دارد و مناظر با جنبه های کالبدی و عملکردی مطلوب بار ذهنی و معنایی بالاتری در ذهن مخاطب دارند.
۳.
کلید واژه ها:
گردشگری اکوتوریسم روش شناسی کیو ویروس کرونا
در ماه های اخیر، جامعه ی جهانی با بحران بزرگی با عنوان همه گیری ویروس کرونا روبرو شده که تمام سیستم های اقتصادی و اجتماعی از جمله، اکوتوریسم را تحت تأثیر منفی قرار داده است. اما، همه گیری ویروس کرونا درس آموخته هایی را برای آینده اکوتوریسم فراهم نموده است که با توجه به این تجربه ها می توان در جهت توسعه و بالندگی آن گام برداشت. از این رو، هدف پژوهش حاضر بررسی الگوهای ذهنی خبرگان در مواجه با اکوتوریسم پساکرونا با استفاده از روش شناسی کیو می باشد. جامعه ی آماری پژوهش حاضر شامل کانون انجمن های صنفی کارگری راهنمایان گردشگری سراسر کشور است. فضای گفتمان پژوهش حاضر شامل پایان نامه ها و مقالات معتبر داخلی و خارجی می باشد که برای پرهیز از سوءگیری پژوهش، از نمونه ی کیو بی ساختار استفاده شده است. برای ایجاد نمونه ی کیو بی ساختار تعداد 60 نفر از اعضای جامعه به عنوان خبرگان گردشگری و اکوتوریسم انتخاب گردید. برای بررسی روایی و پایایی روش پژوهش از آزمون آلفای کرونباخ، شاخص KMO و آزمون بارتلت استفاده شد. در زمینه شناسایی الگوهای ذهنی خبرگان، تحلیل عاملی اکتشافی و ماتریس همبستگی بکار رفته شده و از روش مؤلفه های اصلی برای استخراج نهایی عوامل استفاده شد. درنهایت، هشت عامل با مجموع واریانس کل تبیین شده به میزان 899/71 درصد به عنوان عوامل اصلی شناسایی شد.
۴.
کلید واژه ها:
حس لذت قصد رفتاری گردشگران معادلات ساختاری کلیبر
پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری پژوهش، مصاحبه، بررسی اسناد و پرسشنامه می باشد. جهت سنجش مدل، از گردشگرانی که در طول 4 ماه اول سال 98-99 به روستاهای هدف گردشگری و روستاهای دارای پتانسیل گردشگری در منطقه کلیبر، مراجعه نموده اند به عنوان جامعه آماری انتخاب شده و با سنجش پایایی پرسشنامه با آلفای کرونباخ، کل پایایی پرسشنامه و اعتبار پرسشنامه این تحقیق، مورد بررسی قرار گرفت. در پژوهش حاضر، برای تحلیل های چند متغیره از تکنیک های آماری مربوط به مدل معادلات ساختاری بهره گرفته شده است. در این پژوهش از نرم افزار SPSS و Amos Graphic به کار گرفته شده تا روابط ساختاری میان متغیرها در مدل مفهومی تحقیق مطالعه جاری مشخص شود. با توجه به نتایج به دست آمده، مشخص شد که بعد فکری و روانی احساس لذت با ضریب 03/0، اثر مثبت و معنی داری بر قصد رفتاری گردشگران شهرستان کلیبر دارد. هم چنین، بعد کالبدی و زیست محیطی با ضریب 03/0، دارای اثر مثبت و معنی داری بر قصد رفتاری گردشگران شهرستان کلیبر است. هم چنین، بعد فردی و روانی احساس لذت با ضریب 01/1دارای اثر مثبت و معنی داری بر قصد رفتاری گردشگران شهرستان کلیبر بوده و بیشترین ضریب را در بین ابعاد حس لذت به خود اختصاص داده است.
۵.
کلید واژه ها:
گردشگری و مهمان نوازی پاندمی کرونا پساکرونا بررسی نظام مند ادبیات روش تحلیل آر - سوارا
با توجه به اهمیت ارتقاء کسب وکارهای گردشگری به عنوان یکی از آسیب دیده ترین بخش های اقتصادی در اثر بحران پاندمی کرونا در سطح جهان، مطالعه حاضر با هدف شناسایی و اولویت بندی راهکارهای ارتقاء کسب وکارهای گردشگری و مهمان نوازی در پساکرونا طراحی و اجرا گردید. پژوهش حاضر از نظر هدف پژوهشی کاربردی است که در دسته پژوهش های آمیخته قرار می گیرد. نتایج حاصل از تحلیل داده ها با استفاده از روش بررسی نظام مند ادبیات در بخش کیفی نشان می دهد که راهکارهای ارتقاء کسب وکارهای گردشگری و مهمان نوازی در پساکرونا می توانند در 4 راهکار اصلی و 17 راهکار اصلی مورد توجه قرار گیرند. همچنین مراجعه به تحلیل ها در بخش کمی با استفاده از تحلیل آر- سوارا نشان می دهد مهمترین راهکارهای ارتقاء کسب وکارهای گردشگری از دیدگاه خبرگان و فعالین این صنعت عبارت اند از راهکارهای اجرایی، راهکارهای بازاریابی، راهکارهای حمایتی و راهکارهای منابع انسانی.
۶.
کلید واژه ها:
ارزش ویژه برند شهر شهداد برند گردشگری Smart - PLS
امروزه در برخی شهرها که پتانسیل گردشگری دارند، رویکردهای ویژه ای به وسیله برندسازی، برای ایجاد تمایز و موقعیت خاص برای مقصد به منظور ترغیب گردشگر به هزینه بیشتر و بالابردن استاندارهای زندگی ساکنین ایجاد می شود. همچنین شهداد در جوار بیابان لوت(اولین جاذبه طبیعی ثبت جهانی) به علت وجود جاذبه های گردشگری متعدد، می تواند به یکی از مقاصد مهم برای این امر تبدیل گردد. روش تحقیق از نظر هدف، کاربردی روش، توصیفی - تحلیلی است که بخش عمده ای از داده های بر اساس مطالعات میدانی و مصاحبه و تنظیم پرسش نامه از 142 نفر از گردشگران و مردم محلی کارشناسان در سطح منطقه جمع آوری شده است. یافته ها بر اساس نتایج به دست آمده از مؤلفه ها با استفاده از تکنیک مدل سازی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی در نرم افزارSmart-PLS نشان داد که، ضریب اثر مستقیم کیفیت درک شده بر آگاهی از برند 260/0، آگاهی از برند بر وفاداری 400/0، تصویر برند بر وفاداری 546/0 و تصویر برند بر آگاهی از برند 599/0 است. تصویر برند و کیفیت ادراک شده با ضریب اثر کل 260/0 و 986/0 به صورت مستقیم و غیرمستقیم، 95/0 و 92/0 و90/0درصد از کل واریانس مؤلفه آگاهی از برند و وفاداری و ارزش ویژه برند را پیش بینی می کنند.
۷.
کلید واژه ها:
نوسانات اقتصادی هتلداری تصمیم گیری کارآفرینانه امکان گرایی هدف گرایی
این پژوهش در صدد بررسی منطق تصمیم گیری مدیران صنعت هتلداری ایران در زمان نوسانات اقتصادی بر اساس رویکردهای تصمیم-گیری در کارآفرینی است که از آن به امکان گرایی و هدف گرایی تعبیر می شود. این تحقیق به دلیل ماهیت آن کیفی است و از روش نگاشت علّی برای تحلیل داده ها استفاده شده است. مشارکت کنندگان تحقیق مدیران ارشد هتل های 4 و 5 ستاره تهران هستند. روش نمونه گیری به صورت گلوله برفی بوده است. یافته ها نشان می دهد که رویکرد امکان گرایی در شرایط نوسان و عدم قطعیت رویکرد حاکم در تصمیم گیری است و مدیران در 86% موقعیت های تصمیم گیری از مؤلفه های رویکرد امکان گرایی و 14% از مؤلفه های هدف گرایی استفاده می کنند. نتایج گویای این است که مدیران هتل ها در شرایط عدم قطعیت و نوسانات اقتصادی از رویکرد هدف گرایی به رویکرد امکان گرایی تغییر رویکرد می دهند.
۸.
کلید واژه ها:
گردشگری سلامت مکانیابی AHP GIS استان مازندران
فراهم آوردن شرایط ایجاد گردشگری سلامت به عنوان یکی از گونه های هدفمند و اقتصادی گردشگری، نیازمند توجه بیشتر برنامه ریزان و متخصصان حوزه گردشگری است. از این جهت، شناسایی پهنه های مستعد گردشگری سلامت و قابلیتهای توسعه آن امری ضروری می نماید. علاوه بر قابلیتهای درمانی، زمان و شرایط اقتصادی بهره-مندی از درمان، ویژگیهای محیطی گردشگری منطقه نیز از عوامل مؤثر در انتخاب مقصد گردشگری سلامت می باشد. در راستای این امر، پژوهش حاضر در نظر دارد از طریق مکانیابی به شناسایی مناطق مستعد توسعه گردشگری سلامت از نظر قابلیتهای محیطی منطقه، در استان مازندران بپردازد. روش بررسی پژوهش مبتنی بر رویکرد توصیفی – تحلیلی بوده و از روش تصمیم گیری چندمعیاره و سامانه اطلاعات جغرافیایی، جهت مکانیابی استفاده شده است. بر این اساس ابتدا با دسته بندی معیارهای محیطی مکانیابی گردشگری سلامت در سه گروه معیارهای
۹.
کلید واژه ها:
شاخص های صلاحیت ارزیابی متقاضیان بهره برداری تأسیسات گردشگری
از آن جایی که مدیریت ابنیه ی تاریخی و فرهنگی کشور می تواند بسیار حساس و به نوبه ی خود درآمدزا باشد، صندوقی زیر نظر سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، در جهت احیای این ابنیه ی فاخر تأسیس و این رسالت به ایشان محول گردید. صندوق احیا، در گام اول جداولی را جهت ارزیابی متقاضیان بهره برداری از ابنیه ی تاریخی - فرهنگی تدوین کرده و لیستی از اماکن دولتی قابل بهره برداری را در اختیار آن ها قرارداد. به سبب این که سیستم ارزیابی متقاضیان براساس جداول موجود، دچار نواقصی در بعد کیفی بوده و امکان به خطر افتادن بخشی از تاریخ و فرهنگ یک جامعه وجود داشت ، این پژوهش در صدد برآمد تا مهم ترین عامل چارچوبی اصلاحی، جهت ارزیابی صلاحیت های متقاضیان بهره برداری از تأسیسات گردشگری ( ابنیه ی تاریخی - فرهنگی ) را، که عبارت است از ویژگی های بهره برداران ذیصلاح، مورد بررسی قرار دهد. نتایج حاکی از آن است که : عوامل فنی، عوامل اقتصادی-مالی، عوامل حقوقی-قانونی، عوامل فردی-شخصیتی و عوامل حوزه پایداری، وجوه پنج گانه ی مسئله صلاحیت متقاضیان هستند، که می تواند در آینده، رهیافتی به شاکله ی کلی چارچوب ارزیابی، به دست دهد.
۱۰.
کلید واژه ها:
مدل کسب و کار صنعت گردشگری توسعه پایدار
امروزه صنعت گردشگری به عنوان یکی از بخشهای صنعتی و اقتصادی کشورها که بر محیطهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی تأثیرات شگرفی داشته باشد.در کشور ما ایران در زمینههای جاذبه های باستانی، تاریخی و طبیعی، یکی از بارزترین پتانسیل های درونی جهت بهبود فضای کسب وکار، ایجاد اشتغال و...، توجه به صنعت گردشگری و کسب وکارهای مرتبط با آن است. از این رو پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی کسب و کارهای گردشگری با رویکرد توسعه پایدار و شیوه پژوهشی ترکیبی (کیفی-کمّی) انجام شد. جامعه آماری این پژوهش در بخش دلفی) خبرگان دانشگاهی و مدیران و فعالان اقتصادی صنعت گردشگری و در بخش کمّی شامل مدیران، کارشناسان سازمان میراث گردشگری استان خوزستان است. متغیرهای مهم اثرگذار بر موفقیت کسب و کارهای مرتبط با حوزه گردشگری با بهرهگیری از روش زمینهای استخراج و مبنای روش دلفی قرار گرفت.پرسشنامه دلفی در اختیار24 تن از خبرگان پانل دلفی قرار داده شد و بدین ترتیب در دور چهارم، 51 متغیرهای خرد در قالب 6 متغیر کلان شناسایی شدند. سپس با استفاده از الگوی معادلات ساختاری و نرم افزار Amose اعتبارسنجی مدل شد. از مهمترین دستاوردهای این پژوهش شناسایی عوامل اثر گذار بر توسعه پایدار کسب و کارهای گردشگری در قالب یک مدل جامع است،
۱۱.
کلید واژه ها:
پیشران های کلیدی مدل تحلیل اثرات متقابل نرم افزار MICMAC گردشگری شهری شهر سرعین
شهر سرعین از جمله شهرهای است که دارای پتانسیل های بالایی برای جلب گردشگران می باشد، ولی هنوز آنچنان که باید، نتوانسته منجر به رشد و توسعه صنعت گردشگری شود. بنابراین، این پژوهش قصد دارد عوامل کلیدی توسعه گردشگری شهر سرعین را شناسایی نماید. از همین رو، پژوهش پیش رو از نظر هدف کاربردی و از نظر ماهیت توصیفی - تحلیلی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کارشناسان آشنا به گردشگری شهر سرعین می باشند که به روش گلوله برفی تعداد 30 نفر به عنوان نمونه منتخب تحقیق مورد استفاده قرار گرفته است. همچنین در این تحقیق از مدل تحلیل تاثیرات متقابل در قالب نرم افزار MICMAC استفاده شده است. یافته های تحقیق بیانگر این امر است که با توجه به قدرت تعیین کنندگی، متغیرهای توزیع امکانات، رسانه ها، زیباسازی، بالاترین رتبه های اثرگذاری مستقیم و شرایط اقلیمی، توزیع امکانات، زیباسازی، هم بالاترین رتبه های اثرگذاری غیرمستقیم را کسب کرده اند. نهایتاً می توان چنین نتیجه گیری نمود که عوامل متنوعی که نسبتاً هم زیاد هستند در توسعه گردشگری هستند بگونه ای که بیش از یک سوم از عوامل اولیه این پژوهش به عنوان عوامل کلیدی انتخاب شدند (20 عامل کلیدی از 54 عامل اولیه)، که لازم است در هرگونه برنامه-ریزی برای توسعه گردشگری شهر سرعین به نقش کلیدی و اساسی این عوامل توجه نمود.
۱۲.
کلید واژه ها:
توسعه گردشگری آینده پژوهی میک مک ایران
در این مقاله با رویکرد آینده پژوهی و به هدف شناسایی مؤلفه های مؤثر در توسعه گردشگری در ایران و نحوه تأثیرگذاری آن ها از رویکرد آمیخته کمی-کیفی بهره برده شده است. بدین منظور چهار مرحله به انجام رسیده است: یک) استخراج مؤلفه ها از منابع مکتوب، دو) برگزاری پنل خبرگان برای تدقیق مؤلفه ها، سه) شناسایی اثرات متقابل مؤلفه ها از سوی خبرگان، و چهار) تحلیل های نرم افزاری برای تعیین اثرات متقابل مؤلفه ها. پس از استخراج مؤلفه های اولیه، پنل خبرگان با حضور متخصصینی که آشنا به موضوع گردشگری و یا دارای رویکردی کل نگر در برنامه ریزی بودند، تشکیل گردید. به این ترتیب 10 مؤلفه به عنوان مؤلفه های مؤثر در توسعه گردشگری در ایران شناسایی شد. سپس ماتریس دلفی با نظر خبرگان تهیه و با میانگین گیری از نظرات آنان ماتریس نهایی تهیه و به وسیله نرم افزار "میک مک" تحلیل گردید. یافته های این پژوهش نشان می دهد که "آمار و اطلاعات" و "زون بندی" مؤلفه های تأثیرگذار در توسعه گردشگری هستند و مؤلفه "سازماندهی" و "مدیریت" نقشی تنظیمی در توسعه گردشگری دارند. این پژوهش همچنین برای دستیابی به توسعه ای متوازن در حوزه گردشگری لازم است آمار و اطلاعات این حوزه روزآمد و کارآمد گردد و زون بندی و تعیین قابلیت هر یک از مناطق کشور در حوزه گردشگری در مقیاس های مختلف انجام گردد.
۱۳.
کلید واژه ها:
توسعه پایدار گردشگری رویکرد داده بنیاد ایران
با به کارگیری نظریه داده بنیاد در قالب مدلی بومی از عوامل علی، زمینه ای، مداخله گر، راهبردها و پیامدهای توسعه پایدار گردشگری تصویری جامع از توسعه پایدار گردشگری ارائه شده است. جامعه آماری تحقیق اسناد مرتبط با گردشگری، بیانات رهبری ایران و مصاحبه های خبرگان صنعت گردشگری است. در این مدل عوامل علّی توسعه پایدار گردشگری (نگرانی های زیست محیطی ایران، اهمیت اثرات گردشگری و بعد ژئوپولتیک ایران)، عوامل محوری (پایداری منابع گردشگری، آینده نگری در حفظ منابع گردشگری و عدالت و برابری در استفاده از منابع گردشگری)، عوامل زمینه ای (مشارکت و انسجام ذی نفعان گردشگری، فرهنگ سازی نسبت به گردشگری و آموزش و پژوهش گردشگری)، عوامل مداخله گر (حس مکان گردشگری، مدیریت مالی گردشگری، ایمنی و امنیت در گردشگری، علم و فناوری های نوین گردشگری و حکمروایی خوب در گردشگری)، عوامل راهبردی (خط مشی گذاری و برنامه ریزی گردشگری، بازاریابی گردشگری، مدیریت زیست محیطی منابع کشور، مدیریت حمل ونقل گردشگری، مدیریت منابع گردشگری، مدیریت کیفیت جامع گردشگری و ارزیابی و نظارت پایداری گردشگری) و عوامل پیامدی (غنای فرهنگی ایران اسلامی، حفاظت از منابع گردشگری، رضایت گردشگران و رفاه و کیفیت زندگی) در یک مدل جامع هم پیوند شده اند. در تجزیه و تحلیل پایانی برای تکوین نظریه با استفاده از کدگذاری انتخابی، در قالب پنج قضیه روابط بین مقوله ها بیان شده است.
