برنامه ریزی و توسعه گردشگری

برای موفقیت در زمینه گردشگری باید گردشگران و رفتارهای شان را مورد مطالعه قرار دهیم. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر متغیرهای رضایت و تصویر مقصد بر نیت های بازدید در کوتاه مدت، میان مدت و بلند مدت، جهت بررسی فرآیند بازگشت گردشگران و شناسایی رفتار آن ها در شهر تهران می باشد. این متغیرها به عنوان عوامل موثر بر نیت های بازگشت یا عدم بازگشت گردشگران در نظر گرفته شده است. پژوهش حاضر کاربردی و از نوع هدف توصیفی می باشد. جامعه آماری این پژوهش متشکل از گردشگران شهر تهران در بازه زمانی تابستان سال 91 است. بدین منظور براساس جدول مورگان نمونه ای برابر با 390 گردشگر انتخاب شد. نمونه گیری به صورت نمونه گیری در دسترس انجام شد. جهت جمع آوری داده ها از پرسشنامه استفاده شد که پایایی و روایی آن به وسیله آلفای کرونباخ و تحلیل عاملی تاییدی مورد سنجش قرار گرفت. مدل مفهومی پژوهش با استفاده از بخش ساختاری مدل معادلات ساختاری موسوم به تحلیل مسیر مورد سنجش قرار گرفت. یافته ها حاکی از آن است که تفاوت قابل ملاحظه ای بین نیت های بازدید در فواصل زمانی مختلف با توجه به رضایت و تصویر مقصد افراد وجود دارد. متغیر رضایت در کوتاه مدت بر نیت بازگشت تاثیر دارد اما در میان مدت کم رنگ تر می گردد. تصویر مقصد افراد در کوتاه مدت تمایلی به بازدید از مقصد در آنان ایجاد می کند، ولی در بازه زمانی بلندمدت تاثیر این عامل بر نیت بازدید کاهش می یابد.

در دنیای رقابتی امروز، مدیران و متخصصان بازاریابی مقاصد گردشگری باید تلاش کنند تا نوعی احساس تعلق بین گردشگران و مقاصد گردشگری ایجاد کرده و آن را بهبود بخشند تا از این طریق بتوانند رضایت و وفاداری گردشگران را به مقاصد گردشگری افزایش دهند؛ از این رو هدف مقاله ی حاضر، بررسی تأثیر احساس تعلق به مقاصد گردشگری بر رضایت و وفاداری گردشگر است. جامعه ی آماری این پژوهش شامل آن دسته از گردشگران خارجی در دسترسی است که در آبان ماه سال 1392 به شهر اصفهان سفر کرده اند. از این جامعه، نمونه ای به حجم 200 نفر و به روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شد. برای گردآوری داده های پژوهش، پرسشنامه ی محقق ساخته ای حاوی 29 سؤال طراحی شد. به منظور بررسی داده های پژوهش و آزمون فرضیه های پژوهش از آمار توصیفی و استنباطی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان می دهد احساس تعلق به مقاصد گردشگری اصفهان می تواند رضایت و وفاداری گردشگر را به صورت مثبت و معنی داری تحت تأثیر قرار دهد؛ هم چنین رضایت از مقصد گردشگری اصفهان می تواند وفاداری را تحت تأثیر قرار دهد. در نهایت وفاداری شناختی به مقصد گردشگری می تواند وفاداری عاطفی و ارادی و هم چنین وفاداری عاطفی به مقصد گردشگری می تواند وفاداری ارادی را به آن مقصد گردشگری اصفهان تحت تأثیر قرار دهد.

امروزه با وجود فواید حاصل از توسعه ی اینترنت در صنعت گردشگری به طور کلی و صنعت هتلداری به طور خاص، نکته ی چالش برانگیز برای بخش عرضه ی آن است که میزان وفاداری مشتریان در محیط اینترنتی در مقایسه با محیط سنتی و خرید حضوری کاهش یافته است. این مسأله لزوم شناخت کامل تر از مفهوم وفاداری الکترونیکی و عوامل تاثیرگذار بر آن به منظور اتخاذ راهبردهای مؤثر بازاریابی را مورد تاکید قرار می دهد. در حوالی این موضوع، هدف اصلی پژوهش حاضر شناسایی ابعاد کیفیت وب سایت های ارایه کننده ی خدمات اقامت در هتل، به عنوان یکی از عوامل مرتبط با فرایند وفادارسازی مشتریان است. به منظور بررسی نقش احتمالی متغیر تجربه ی قبلی رزرو اینترنتی اتاق هتل در تعدیل شدت روابط الگوی تحقیق، جامعه ی آماری در دو گروه مشتریان بالقوه و مشتریان فعلی دسته بندی و داده های گروه اول با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و داده های گروه دوم بدون انجام نمونه گیری و دعوت از همه اعضاء جامعه ی آماری گردآوری شد. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه و روش های تحلیل داده ها، آنووا، تحلیل عاملی اکتشافی و الگو یابی معادلات ساختاری با رویکرد حداقل مربعات جزئی است. نتایج حاصل نشان داد که مهمترین ابعاد کیفیت الکترونیکی عبارت است از: پاسخ گویی و تحویل بی نقص، امنیت، طراحی وب سایت، و کاربردی بودن. همچنین نتایج حاصل از الگوی مفهومی نشان داد که در هر دو گروه مشتریان بالقوه و فعلی، کیفیت الکترونیکی بر متغیرهای اعتماد، وفاداری و رضایت الکترونیکی و از طرفی، اعتماد بر وفاداری الکترونیکی تأثیر مثبت دارد. نقاط تمایز آن است که برای مشتریان فعلی بر خلاف مشتریان بالقوه، رضایت بر اعتماد الکترونیکی و برای مشتریان بالقوه بر خلاف مشتریان فعلی، رضایت بر وفاداری الکترونیکی تأثیر مثبت دارد. تحلیل متغیر تجربه ی قبلی رزرو اینترنتی نیز بیانگر آن است که این متغیر سبب تعدیل شدت روابط بین متغیرهای اعتماد و وفاداری و از سوی دیگر، کیفیت و اعتماد الکترونیکی نمی شود.   

 این مقاله به تبیین ویژگی های گردشگری مذهبی و اهمیت آن در رشد و توسعه ی همه جانبه ی کشور با توجه به سیماى گردشگرى مذهبى در ایران می پردازد. این تحقیق در پی پاسخگویی به این سؤال اساسی است که عوامل مؤثر بر توسعه ی گردشگری مذهبی درکشور کدامند؟ چه راهبردهایی را می توان جهت توسعه ی گردشگری مذهبی درکشور تدوین و ارائه نمود؟ در این تحقیق، حمایت های معنوی و حمایت های مادی به عنوان متغیر مستقل و توسعه ی گردشگری مذهبی در کشور به عنوان متغیر وابسته در نظر گرفته شده است. در نهایت ضمن بررسی نظرات پژوهشگران مرتبط با پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری مرکز ملی مطالعات جهانی شدن در کلان شهر تهران،  نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری تحقیق در خصوص رابطه ی حمایت های مادی و معنوی با توسعه ی گردشگری مذهبی در کشور ارائه شده است. روش به کار گرفته شده در این پژوهش از نظر  هدف کاربردی، از نظر نوع داده ها کمّی و از نظر نحوه ی گردآوری داده ها ، توصیفی و از نوع همبستگی است. روش نمونه گیری از جامعه در این تحقیق، تصادفی ساده بوده است و روایی و پایایی پرسشنامه نیز با استفاده از دیدگاه خبرگان و نیز آزمون آلفای کرونباخ مورد سنجش قرار گرفته است.

مفهوم سرمایه اجتماعی به عنوان یک مفهوم فرا رشته ای در تحلیل های اجتماعی و اقتصادی توسعه جوامع به ویژه توسعه گردشگری مطرح شده است.  هدف از این پژوهش بررسی نقش سرمایه اجتماعی شهروندان ایلامی در جذب گردشگر می باشد. این تحقیق توصیفی تحلیلی از نوع کاربردی است، جامعه آماری این پژوهش شهروندان ایلامی و گردشگران این شهرستان در سال92-93 می باشند. روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای است با حجم نمونه323نفر برای خانوارهای ایلامی و242 نفر برای گردشگران انجام گرفته ابزار گردآوری داده ها شامل دو پرسشنامه سرمایه اجتماعی و جذب گردشگر است نتایج حاصل از تحلیل فرضیه ها حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی شهروندان ایلامی و جذب گردشگر رابطه معناداری وجود دارد. نتیجه به دست آمده از آزمون رگرسیون که به بررسی تأثیر متغیرهای مستقل(بعد ارتباطی- شناختی و ساختاری سرمایه اجتماعی) بر متغیر وابسته(جذب گردشگر) می پردازد نشان داد که هر سه بعد ارتباطی- ساختاری و شناختی سرمایه اجتماعی بر جذب گردشگر تأثیر داشته اند به طوری که بعد شناختی سرمایه اجتماعی به تنهایی حدود 88 درصد تغییرات را در متغیر وابسته جذب گردشگر تبیین نموده است. همچنین بعد ساختاری و رابطه ای سرمایه اجتماعی در مجموع60 درصد از تغییرات متغیر وابسته را تبیین نموده اند و در آخر درصد تبیین هر سه متغیر رابطه ای، شناختی و ساختاری 63 درصد بوده است.

گردشگری به عنوان یک صنعت نوظهور در طول نیم قرن گذشته توانسته پتانسیل های فراوانی را برای ایجاد توسعه اقتصادی فراهم نماید تا  آنجا که سازمان جهانی گردشگری برای این صنعت نوپا ولی پرطرفدار، درآمدی معادل 1159 میلیارد دلار امریکا در پایان سال 2013 میلادی را ثبت کرده است. بعلاوه ظهور فناوری های سیار، افق جدیدی را برای بکارگیری آن ها در ارایه خدمات نوین به کاربران فراهم کرده است. از این رو علاقمندی مدیران به دانستن این موضوع که چه عواملی باعث افزایش استفاده از این گونه ابزارهای نوین خدماتی توسط مشتریان می شود، قابل توجیه است. بنابراین این پژوهش به دنبال بررسی عوامل مؤثر بر پذیرش استفاده از ابزارهای هوشمند همراه و به تبع آن خدمات سیار توسط گردشگران شهر تهران است.لازم به ذکر است که این پژوهش از نظر هدف از نوع کاربردی است و روش آن براساس نحوه گردآوری داده ها، توصیفی و از نوع همبستگی می باشد. جامعه آماری مشتمل بر گردشگران بازدیدکننده از جاذبه های گردشگری شهر تهران (کاخ موزه های سعدآباد، گلستان و قصر، برج میلاد و بیست و هفتمین نمایشگاه بین المللی کتاب) است. روش نمونه گیری، نمونه گیری در دسترس می باشد و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه می باشد. نتایج پژوهش حاکی از این است که ادراکات گردشگران از مفیدبودن، سهولت استفاده و اعتماد به این ابزار و همچنین خودباوری آن ها، بر قصد رفتاری شان اثر گذاشته که قصد رفتاری نیز در نهایت منجربه پذیرش استفاده از این ابزار می شود. درحالی که تأثیرات اجتماعی، سرعت اتصال و هزینه ها تأثیری بر پذیرش استفاده از خدمات سیار توسط گردشگران ندارند.

هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر مدیریت مصرف انرژی صاحبان اقامتگاه های گردشگری است. براین اساس، مدل جامعه شناختی تحلیل رفتار حامی محیط زیست به عنوان چارچوب نظری انتخاب شد. مطالعه ی حاضر در بین صاحبان اقامتگاه های گردشگری شهرهای نور، محمودآباد و بابلسر استان مازندران در سال 1392 و با استفاده از روش پیمایش انجام شده است. برای تعیین نمونه، از شیوه ی نمونه گیری تصادفی ساده استفاده شده است و از 2793 اقامتگاه 121 نفر به عنوان نمونه بررسی شد ند. ابزار این پژوهش پرسشنامه بوده و برای سنجش اعتبار و روایی سؤال ها، به ترتیب از اعتبار صوری و ضریب آلفای کرونباخ استفاده شده است. نتایج پژوهش حاضر، گویای آن است که از بین متغیرهای مدل جامعه شناختی، نگرش نسبت به مصرف انرژی و ادراک نسبت به مصرف انرژی بر مدیریت مصرف انرژی تأثیر مستقیم دارند و دانش مصرف انرژی دارای تأثیر غیر مستقیم بر مدیریت مصرف انرژی است. همچنین، امکانات و شرایط برای مدیریت مصرف انرژی بر مدیرت مصرف انرژی تأثیر ندارد.

از آنجا که امروزه گردشگری به عنوان یک صنعت معرفی شده است، شناخت تغییرات آب و هوا و  حمایت از سیاست های مقابله در این صنعت نیز نسبت به صنایع دیگر مستثنی نیست. اجرای سیاست های مقابله در صنعت گردشگری مستلزم همکاری و مشارکت ذینفعان است. هدف از انجام این تحقیق، بررسی نگرش صاحبان اقامتگاه های گردشگری نسبت به تغییر آب و هوا و حمایتشان از سیاست های مقابله بود. نمونه های آماری 121 نفر از صاحبان اقامتگاه های گردشگری در شهرهای نور، محمودآباد و بابلسر در استان مازندران بودند که با استفاده از جدول مورگان تعیین و به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شدند. روش تحقیق پیمایشی بوده و از پرسشنامه ی محقق ساخته برای گردآوری اطلاعات استفاده شد. اعتبار تحقیق با استفاده از اعتبار صوری و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ مورد تأئید قرار گرفت. یافته های تحقیق حاکی از آن است که صاحبان اقامتگاه های گردشگری شناخت محدودی نسبت به این پدیده داشتند. تصورات غلطی نسبت به اصطلاح تغییر آب و هوا در بین پاسخگویان وجود داشت. هم چنین، پاسخگویان از سیاست های مقابله حمایت داشتند. نتایج تحقیق همچنین نشان داد که نگرش نسبت به تغییر آب و هوا برحسب سن، تحصیلات، سابقه اشتغال متفاوت بود اما در مورد حمایت از سیاست های مقابله تفاوتی وجود نداشت و در نهایت، بین نگرش و حمایت از سیاست های مقابله نیز رابطه ی مثبت اما ضعیفی وجود داشت.

در کشورهای جهان از گردشگری به عنوان کاتالیزوری کارآمد برای بازسازی و توسعه اجتماعی نواحی روستایی یاد شده است و هدف این مقاله بررسی اثرات گردشگری در ارتقای توانمندی های اجتماعی و روان شناختی روستاییان در مناطق روستایی شهرستان مشگین شهر می باشد. این تحقیق از لحاظ هدف، توسعه ای، و از لحاظ ماهیت، توصیفی و پیمایشی و نیز از نوع علی-مقایسه ای و تحلیلی است  جامعه آماری تحقیق شامل کلیه روستاییان ساکن در روستای نمونه گردشگری موئیل می باشد. با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس فرمول کوکران، تعداد نمونه مناسب برای این تحقیق 200 نفر به دست آمد؛ از سویی، برای برابری در آزمون و نتیجه، 200 از روستاییان ساکن در روستای فاقد گردشگری ساربانلار به عنوان گروه شاهد انتخاب شدند. این تحقیق به روش پیمایشی با استفاده از پرسش نامه انجام گردیده است روایی صوری پرسش نامه توسط پانل متخصصان مورد تایید قرار گرفت. مطالعه راهنما در منطقه مشابه جامعه آماری با تعداد30 پرسش نامه صورت گرفت و با داده های کسب شده و استفاده از فرمول ویژه کرونباخ آلفا در نرم افزار SPSS، پایایی پرسش نامه تحقیق 85/0 بدست آمد.  نتایج آزمون t در ارتباط با ویژگی های اجتماعی و روانشناختی دو گروه نشان می دهد که بین  متغیرهای مسئولیت پذیری، خوداتکایی و تقویت اعتماد به نفس با متغیر وابسته رابطه معنی داری وجود ندارد؛ اما بین متغیرهای بهبود انگیزش، انتقادپذیری، خلاقیت، مشارکت اجتماعی، توانمندسازی، انسجام اجتماعی و مسئولیت پذیری با متغیر وابسته رابطه معنی داری وجود دارد. در نهایت، با توجه به نتیجه پژوهش پیشنهادات کاربردی ارائه شده است.

گردشگری یک عامل مهم برای پیشرفت وتکامل اجتماعی، فرهنگی واقتصادی کشورها محسوب می شود انگیزه مسافرت هرچه باشد، درمجموع موجب برخورد فرهنگ ها شده وعقاید ونظرات جدید به وجود می آورد ودراثر این برخوردها تغییرات مطلوبی درآداب ورسوم، کردار و رفتاراجتماعی حاصل می شود. بنابراین گردشگری به عنوان یک امر اجتماعی با امورومسائل مختلف جامعه ارتباط دارد. همچنین فهم کامل رفتارگردشگر نیازمندآن است که گروه های متعامل به عنوان"گروه های فعال" درروندایجاد رابطه و کسب تجربه درنظرگرفته شوند. شکل گیری این تحقیق براساس این سوال بوده است که تاچه میزان الگوی رفتارگردشگران برچگونگی رفتاراجتماعی شهروندان شهر همدان موثربوده است؟رفتاراجتماعی شامل معاشرت، صحبت کردن، غذاخوردن، لباس پوشیدن و نظافت شخصی می باشد. از آنجا که بهترین منبع موجود برای پاسخ به سوالات استفاده ازنظرشهروندان شهرهمدان بود، لذا براساس نمونه گیری  تصادفی ساده از بین آنها نمونه آماری بااستفاده ازفرمول کوکران انتخاب گردید و267 پرسش نامه از شهروندان شهر همدان که آن را محقق ساخته، تکمیل گردیداین پرسش نامه دارای 6سوال جمعیت شناختی و25سوال در زمینه رفتاراجتماعی بوده اند. سپس براساس آزمون کلموگروف – اسمیرنوف به بررسی نرمال بودن داده هاپرداخته شد. فرضیات تحقیق با انجام آزمون تی تک نمونه ای و نسبت موفقیت که ازمیان پنج فرضیه دو فرضیه تایید و فرضیه دوم، سوم و چهارم رد گردید. با استفاده از نرم افزارspss تجزیه تحلیل داده ها انجام و نتیجه گردید که الگوی رفتار گردشگران برچگونگی معاشرت و نظافت شخصی شهروندان شهر همدان موثر بوده است. همچنین الگوی رفتارگردشگران برچگونگی صحبت کردن، غذاخوردن و لباس پوشیدن شهروندان شهرهمدان موثرنبوده است. البته با برگزاری جشنواره های فرهنگی مانندرقص های محلی وجشنواره غذاهای محلی استان همدان درایام نوروزوتابستان، همچنین آموزش نحوه رفتارباگردشگران ازطریق رسانه هاخصوصاً صدا و سیما و با ایجاد مراکز تفریحی و اقامتی مناسب و سرگرمی های جذاب، تا مدت زمان حضور گردشگران در شهر همدان را افزایش داد.