برنامه ریزی و توسعه گردشگری

برنامه ریزی و توسعه گردشگری

برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال ششم تابستان 1396 شماره 21 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

مدل سنجش رفتار شهروندی سازمانی در صنعت گردشگری (مورد مطالعه دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی استان های مازندران و گیلان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صنعت گردشگری رفتار شهروندی سازمانی تحلیل محتوا تحلیل عاملی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 742 تعداد دانلود : 272
صنعت گردشگری با قدرت ارز آوری بالایی که دارد یکی از مهمترین بخش هایی است که دولت بر آن تاکید دارد. بنابراین مطالعات و پژوهش های زیادی برای توسعه آن لازم است. از آنجا که عملکرد فراتر از وظایف رسمی کارکنان در توسعه کسب و کار تعیین کننده است. هدف این پژوهش توسعه مدل سنجش رفتار شهروندی سازمانی متناسب با صنعت گردشگری است. این پژوهش ترکیبی، با رویکرد کیفی آغاز و با تحلیل کمی ختم شده است. با تحلیل محتوای کیفی ابعاد و مؤلفه های رفتار شهروندی سازمانی استخراج شد. سپس با توزیع پرسشنامه محقق ساخته در دفاتر خدمات مسافرتی و جهانگردی استان های مازندران و گیلان، روایی و پایایی مدل با تحلیل عاملی تاییدی بررسی شد. خروجی این پژوهش مدل اندازه گیری رفتار شهروندی سازمانی با چهار عامل است. عامل محافظ، خدمتگزار و راهنما با سه شاخص و عامل پیشگام با دو شاخص مورد سنجش قرار می گیرند. این چهار عامل را می توان در چهار حوزه که با ابعاد سازمان محور یا فرد محور و پیش برنده یا مراقبتی ایجاد شده اند جای داد. با توجه به شاخص های برازش مناسب و برآورده شدن معیارهای مورد نیاز، مدل به دست آمده می تواند به عنوان ابزاری مناسب برای سنجش رفتار شهروندی سازمانی در مطالعات گردشگری آتی مورد استفاده قرارگیرد.
۲.

تأثیر کاربرد شبکه های اجتماعی بر ارتقای رفتار گردشگری حامی محیط زیست (مطالعه موردی: شبکه اجتماعی تلگرام)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: آموزش تلگرام شبکه اجتماعی رفتار محیط زیستی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 25 تعداد دانلود : 769
رشد شبکه های اجتماعی باعث شده است تا کاربردهای جدیدی ازجمله در آموزش اعم آموزش های رسمی، غیررسمی و ضمنی (دیداری، شنیداری و نوشتاری) برای این ابزار تعریف شود. هدف این پژوهش، بررسی تأثیر استفاده از شبکه اجتماعی تلگرام بر ارتقای رفتار گردشگری محیط زیستی دانشجویان بود. چارچوب نظری این پژوهش بر اساس نظریه های کنش ارتباطی هابرماس، نظریه کلی و ولخارت در مورد تأثیر گروه، نظریه ارتباط جمعی و نظریه جامعه شبکه ای، صورت بندی شده است. این پژوهش از نظر روش شناسی، نیمه آزمایشی در قالب پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل بوده است. نمونه مورد مطالعه شامل 40 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور استان مرکزی بود که به روش نمونه در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در قالب دو گروه کنترل و آزمون گروه بندی شدند. نتایج آزمون تحلیل کوواریانس، نشان داد که تفاوت معنی داری در بین هر رفتار گردشگری حامی محیط زیست دانشجویان در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون وجود دارد که نشان دهنده تأثیر آموزش محیط زیست با کاربرد شبکه اجتماعی تلگرام بر رفتار محیط زیستی دانشجویان بوده است. مقایسه میانگین دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون نشان داد که میانگین متغیر رفتار در مرحله پس آزمون نسبت به پیش آزمون، بالاتر بوده است. نتایج آزمون تعقیبی شفه نیز بیانگر بالاتر بودن میانگین رفتار محیط زیستی گروه تلگرام نسبت به کنترل بود و در حدود 57 درصد واریانس رفتار گردشگری محیط زیستی گروه آزمایش اختصاصاً توسط اعمال شیوه ی آموزشی (آموزش های محیط زیستی تلگرامی) قابل تبیین بوده است.
۳.

سنجش نگرش مردم نسبت به نقش آموزش در تمایل به کارآفرینی بوم گردی (مطالعه موردی: منطقه کویری و بیابانی خور و بیابانک)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: اکوتوریسم توسعه کارآفرینی اکوتوریستی آموزش و آگاهی منطقه کویری خور و بیابانک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 98 تعداد دانلود : 833
مسئله توسعه کارآفرینی اکوتوریستی، شکل دهنده ی مفهوم اقتصاد زیست محیطی در جوامع محلی است که تا حدودی با سایر اشکال کارآفرینی تفاوت دارد .کارآفرینی اکوتوریسم نیازمند یک سری از عوامل بسترساز و فراهم بودن شرایط محیطی برای شکل گیری و تحقق است تا منجر به افزایش فرصت های کارآفرینی، علاقه، انگیزه و مهارت های کارآفرینانه و سازگار با حفظ محیط زیست و نیازهای ذینفعان در حوزه ی اکوتوریسم شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی میزان آموزش و آگاهی به عنوان دو عامل تآثیر گذار درتوسعه کارآفرینی اکوتوریستی در منطقه کویری و بیابانی خورو بیابانک است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی مبتنی بر پیمایش است. به منظور استخراج متغیرها و شاخص های تأثیرگذار از مبانی نظری مرتبط با موضوع استفاده شد. ابزار اصلی در گردآوری داده ها، پرسشنامه و مصاحبه است. داده های گردآوری شده در پرسشنامه با استفاده از نرم افزار آماری SPSS پردازش شدند و بر اساس هدف و ماهیت داده ها از آزمون های آماری فریدمن، تی تک نمونه ای و همبستگی پیرسون استفاده شد. یافته های تحقیق نشان می دهد که میزان آموزش، آگاهی، دانش و توسعه کارآفرینی اکوتوریستی در منطقه مورد نظر در وضعیت مطلوبی قرار دارند. بر اساس نتایج آزمون پیرسون بین توسعه کارآفرینی اکوتوریستی و میزان آموزش و آگاهی رابطه معنادار و همبستگی مثبت(مستقیم) وجود دارد و می توان اذعان داشت که با افزایش میزان آموزش و آگاهی، میزان کارآفرینی اکوتوریستی نیز در منطقه مورد نظر توسعه و افزایش پیدا می کند.
۴.

تحلیل فعالیت ها و خدمات مطلوب گردشگری کشاورزی؛ مطالعه موردی گردشگران الموت شرقی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تنوع بخشی فعالیت های مطلوب گردشگری کشاورزی الموت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 848 تعداد دانلود : 767
توسعه گردشگری کشاورزی، یکی از اجزای اساسی راهبردهای تنوع بخشی مشاغل روستایی و توسعه روستایی است. در گردشگری کشاورزی، بازدیدکننده با حضور در واحدهای کشاورزی و در ازای بهره مندی از خدمات مربوطه، هزینه ای را به کشاورز پرداخت می کند. شناخت بازار هدف یکی از مهمترین ملزومات توسعه گردشگری کشاورزی است. از این رو پژوهش حاضر، به تحلیل فعالیت ها و خدمات مطلوب گردشگری کشاورزی از دیدگاه گردشگران پرداخت. نمونه موردمطالعه این تحقیق، شامل 255 نفر گردشگر بازدیدکننده از الموت شرقی بود. از دیدگاه گردشگران، فعالیت ها و خدماتی مانند «قدم زنی و پیاده روی در فضای مزرعه و باغ»، «سِرو صبحانه با محصولات تازه مانند عسل و گردو، خامه، کله و پاچه و غیره» و «امکان تماشای گل های مختلف» دارای بیشترین اولویت بودند. همچنین تحلیل مؤلفه های مربوط به فعالیت ها و خدمات مؤثر بر انتخاب مقاصد گردشگری کشاورزی، نشان داد که از دیدگاه گردشگران، مؤلفه های «خرید و چیدن محصولات تازه»، «مصرف و بهره مندی از گل و گیاهان دارویی»، «ورزش های مبتنی بر طبیعت »، «انجام فعالیت های کشاورزی» و «مشاهده حیات وحش» درمجموع 41/64 درصد واریانس را تبیین کرده اند.
۵.

واکاوی نگرش زنان نسبت به شکل گیری فضاهای گردشگری-فراغتی مخصوص بانوان، مطالعه موردی: پارک بانوان شهر آمل(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: پارک پارک بانوان فضای شهری فضاهای جنسیتی فضاهای تفکیکی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 85 تعداد دانلود : 169
یکی از اشکال برنامه ریزی فضای فراغتی برای زنان، احداث پارک های ویژه بانوان می باشد که موافقان و مخالفان خود را دارد. از این رو پژوهش حاضر در صدد است تا به بررسی نگرش و میزان رضایت مندی زنان شهر آمل از گذران اوقات فراغت خود و همچنین فراغت آنان در ارتباط با پدیده پارک مخصوص بانوان بپردازد. تحقیق حاضر از نوع توصیفی – تحلیلی بوده و و از روش های اسنادی- کتابخانه ای برای گردآوری اطلاعات استفاده شده است و از پرسشنامه و تحلیل داده های آن به صورت کمی و از طریق نرم افزار SPSS استفاده شده است. در این تحلیل هم از آماره های توصیفی و هم استنباطی استفاده شده است. نتایج تحلیل نشان دهنده ی عدم رضایت کافی زنان از کیفیت فراغت خود و همچنین نگاه مثبت آنان به پدیده پارک های مخصوص بانوان می باشد . هرچند ارتباط معناداری میان شغل و تحصیلات و نگرش به این پدیده وجود دارد اما جهت گیری کلی نشان از وجود تقاضای زنان برای شکل گیری چنین فضاهایی برای گردشگری درون شهری و گذران اوقات فراغت دارد.
۶.

تبیین ذایقه گردشگری مذهبی در جامعه ایران با تاکید بر جوانان؛ موانع و چالش ها(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری مذهبی ذایقه گردشگری تفریحی گردشگری روستایی سمیرم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 162 تعداد دانلود : 552
هدف مقاله حاضر تبیین ذایقه گردشگری مذهبی در میان گروه های نسلی مختلف جامعه ایرانی است و به این سوال پاسخ می دهد که گرایش گروه های سنی مختلف به گردشگری مذهبی چگونه است و چالش ها و درک جوانان از جامعه ایرانی چه تاثیری در ذایقه گردشگری مذهبی آنها دارد؟ برای تبیین نظری این موضوع از نظریه ذایقه و میدان بوردیو و نظریه کنش ماکس وبر استفاده شد. روش مورد استفاده در این پژوهش پیمایش است. جامعه آماری پژوهش، تمام گردشگرانی بودند در روزهای پنج شنبه و جمعه تابستان 1395 از مکان های مذهبی روستایی سمیرم بازدید کردن و تعداد آنها 9800 نفر برآورد گردید که از این میان آنها  400 نفر به عنوان نمونه آماری  ابتدا به صورت سهمیه بندی مطبق بر اساس روزهای مذکور  و سپس به صورت تصادفی پاسخگویان انتخاب شدند. نتایج این تحقیق بیانگر این نکته است که تغییرات فرهنگی اجتماعی و چالش ها و شرایط دوران جوانی در جامعه ایرانی در ذایقه گردشگری دینی جامعه نیز اثر گذاشته است. این چالش ها در بعضی قلمروها از جمله قلمرو فرهنگ و توسعه ی فرهنگی نمود بیشتری دارند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که جوانان نسبت به سایر گروه های سنی تمایل کمتری به گردشگری مذهبی دارند و  ذایقه گردشگری آنها به سوی گردشگری تفریحی گرایش دارد.
۷.

سیاحت و پیوند آن با نگرش نقاد در سیاحت نامه ابراهیم بیگ(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:

کلید واژه ها: سیاحت نامه ابراهیم بیگ نگرش نقاد سفرنامه نویسی زین العابدین مراغه ای

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 749 تعداد دانلود : 688
سیاحت نامه ابراهیم بیگ، اثر زین العابدین مراغه ای از روشنفکران عصر مشروطه است که «سفر» را دست مایه ی تشریح و نقد وضعیت فرهنگی، اجتماعی، اقتصادی و سیاسی ایران در آستانه ی دوره ی مشروطه قرار می دهد. ماهیت آشنایی زدایانه ی سفر، آن را به سادگی با روایت پیوند می دهد؛ روایت موقعیت های تازه و مقایسه ی آن با موقعیت معمول. این ویژگی، مؤلف سیاحت نامه را بر آن داشته تا بر خلاف سفرنامه های پیشین، درصدد ارائه ی اطلاعات جغرافیایی و ایجاد حس حیرت و شگفتی در خواننده نباشد بلکه از قابلیت روایت سفرنامه ای برای نقد و تحلیل وضعیت ایران، در امان ماندن از آسیب سانسور و نیز پیامدهای ناگوار نقد صریح در قالب مقاله و بیانیه، بهره بگیرد که هم امکان بررسی تطبیقی با جوامع دیگر را برای او فراهم می آورد و هم با استفاده از خاصیت القایی روایت داستانی، به روشنگری و تهییج مخاطبان برای تغییر وضع موجود می پردازد. این مقاله، ضمن مروری بر جایگاه سفرنامه نویسی در ایران، به سیاحت نامه ی ابراهیم بیگ به عنوان سفرنامه ای متفاوت می پردازد هم به لحاظ ژانر ادبی و سبک روایتش و هم نیت مؤلف از نگارش آن. وانگهی به شیوه ی تحلیلی-توصیفی، پیوند روایت سفرنامه ای را با نگرش نقاد تبیین می کند؛ یعنی ژانر سفرنامه را محملی برای بیان مسائلی قرار می دهد که پیش از آن سابقه نداشته است. سفرنامه بیش از هر گونه نوشتاری دیگری، قادر است تفاوت ما با دیگری را به تصویر بکشد و داشته ها و به ویژه نداشته های ما را به شیوه ای بسیار تأثیرگذار برجسته سازد. از همین رو این کتاب، نقش بسیار تعیین کننده ای در روشنگری ایرانیان در آستانه مشروطه ایفا کرده است.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۳