برنامه ریزی و توسعه گردشگری

برنامه ریزی و توسعه گردشگری

برنامه‏‏ ریزی و توسعه گردشگری سال پنجم تابستان 1395 شماره 17 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

منازعۀ معنا در میدان گردشگری (مورد مطالعه: گردشگران شهر سنندج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: بقایای ایستارهای زمان جنگ شبح قومیت پیش انگاشت های تاریخی تغییر نگرش و انتظارات

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۲ تعداد دانلود : ۹۰
گردشگری از جمله پدیده هایی است که از دیرباز بخشی از حیات اجتماعی آدمیان بوده است. باوجود تفاسیر متعدد گردشگران از کنش گردشگری و مکان های توریستی، ایماژها و تصوراتِ قبلی پیش از مواجهه با واقعیت مکانی و فرهنگی اذهانِ گردشگران را شکل می دهد. پژوهش حاضر درصدد است تا با کاربست مفاهیم و روش های کیفی ایماژها، تصورات، پیش پنداشت ها و انگاره های ذهنی گردشگرانی که در بهار 95 به شهر سنندج سفر کرده اند را فهم و تفسیر کند. به همین منظور داده های این مطالعه طی مصاحبه های عمیق با این گردشگران گردآوری شده است. با استفاده از روش نمونه گیری با حداکثر تنوع 26 نفر از مطلعین کلیدی انتخاب شدند. درنهایت داده های گردآوری شده در قالب 85 خرده مقوله و 20 مقوله محوری و یک مقوله هسته کدگذاری و تحلیل شده اند. نتایج مصاحبه با گردشگرانی که خارج از استان کردستان به سنندج سفر کرده اند نشان داد که «بقایای ایستارهای زمان جنگ»، «تبلیغات مذهبیِ ناقص» و «جهت دهی های سردرگم کننده» نقشی کلیدی در شکل دهی اذهان گردشگران دارند. هم چنین عواملی مثل «شبح قومیت» و «پیش انگاشت های تاریخی» و «تعامل های مخدوش» درمقام شرایط مداخله گر عمل می کنند. لذا گردشگرانی که به شهر سنندج سفر می کنند معمولاً واقعیت های عینی و نمادینی نظیر «تعامل های بی روح»، «ترحم نسبت به بومیان»، «مصالحه تاکتیکی»، «احساس تغییرناپذیر بودن جامعه مقصد» و «درهم تنیدگی زیست بوم و سنت ها» را تجربه می کنند. مسافرت آن ها به این منطقه، بنا به تفسیر خودشان، واجد پیامدهایی مثل «تغییر نگرش و انتظارات»، «تسهیل تعامل»، «دگردیسی ایستارها» و «کم رنگ شدن مرزها» است. مقوله هسته ای که از دل تحلیل همه این مقولات حاصل می شود و به مدد آن می توان فرایند گردشگری به شهر سنندج را قرائت کرد «گردشگری به مثابه قلمرو مبادله و منازعه معنا» است.
۲.

توزیع اجتماعی ذائقه فراغتی و تمایل به گردشگری (موارد مطالعاتی: شاغلان حوزه سلامت و درمان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تمایل به گردشگری ذائقه فراغتی نظریه بوردیو گروه های شغلی – تحصیلی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۴ تعداد دانلود : ۶۶
پژوهش حاضر در صدد بررسی این موضوع است که آیا گروه های مختلف شغلی- تحصیلی شاغل در حوزه سلامت و درمان به دلیل بهره مندی افتراقی از انواع سرمایه، دارای ذائقه های فراغتی متفاوتی هستند یا خیر؟ و دیگر اینکه آیا تمایل به گردشگری در بین گروه های شغلی مختلف حوزه سلامت و درمان دارای تفاوت معنی داری است یا خیر؟ مدل نظری پژوهش حاضر مبتنی بر نظریه فرهنگی پیر بوردیو است. مطالعه حاضر از نوع پیمایش است که برای جمع آوری اطلاعات مورد نیاز از پرسشنامه استفاده گردیده است. جامعه آماری این پژوهش عبارتند از کلیه پزشکان عمومی، متخصص، فوق تخصص، ماماها و پرستاران شاغل در بیمارستان شهدای تجریش شهر تهران که با استفاده از روش نمونه گیری طبقه ای متناسب با حجم گروه ها، تعداد 280 نفراز آنها به صورت تصادفی انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج حاصل از مطالعه حاکی از آن است که: میزان تمایل جامعه پزشکی و درمانی به گردشگری در هر دو حوزه داخل و خارج از حد متوسط بالاتر است. تفاوت معنی دار در ذائقه فراغتی گروه های شغلی جامعه پزشکی - درمانی وجود دارد. رابطه معنی دار بین ذائقه فراغتی و تمایل به گردشگری وجود دارد به نحوی که هر چه نحوه گذران اوقات فراغت افراد نخبه تر باشد، تمایل کمتری به گردشگری خواهند داشت. 
۳.

بررسی پیامدهای حقوقی عدم اطلاع گردشگر خارجی نسبت به قوانین کیفری ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگر خارجی عدم اطلاع جرم مجازات مسئولیت کیفری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۶ تعداد دانلود : ۶۵
هر گردشگر خارجی که وارد ایران می گردد ممکن است مرتکب جرم شود و سپس ادعا نماید که به حکم یا موضوع یا مجازات غیر مطلع بوده است. به موجب ماده 155 قانون مجازات اسلامی، عدم اطلاع به قوانین جزا در هیچ جرمی قابل قبول نیست - به جزء در صورتی که در شرع مطلع بودن به حکم برای اثبات جرم لازم باشد -که در تمامی جرایم حدی به صراحت قانون در ماده 218 قانون مجازات اسلامی ادعای عدم اطلاع عذر در حکم خواهد بود و مدعی باید مطلع بودن وی را به شرع ثابت کند یا برای گردشگر خارجی طبق عادت مطلع بودن به جرم ارتکابی قابل تحصیل نباشد که وی باید آن را اثبات کند. ادعای عدم اطلاع گردشگر خارجی به نوع و میزان مجازات نیز اساساً مورد پذیرش نیست. عدم اطلاع به هر یک از عناصر موضوعی مقوم جرم، موجب زوال مسئولیت کیفری است، ولی در خصوص جرایم غیر عمدی عدم اطلاع به حکم یا موضوع یا مجازات بی تأثیر در زوال مسئولیت کیفری است، ولی می تواند موجب تخفیف مجازات گردد. مقاله حاضر مساله عدم اطلاع  گردشگر خارجی را از چهار جهت زیر مورد بررسی قرار می دهد: 1- عدم اطلاع حکمی گردشگر خارجی، 2- عدم اطلاع موضوعی گردشگر خارجی، 3- عدم اطلاع گردشگر خارجی به مجازات 4- بار اثبات عدم اطلاع که بر عهده چه کسی است؟
۴.

بررسی رابطه ورود گردشگران خارجی و میزان وقوع جرم در ایران(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری جرم ایران الگوی تصحیح خطای برداری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۲ تعداد دانلود : ۷۴
هدف از مقاله پیش رو بررسی رابطه بین ورود گردشگر خارجی و میزان وقوع جرایم مرتبط با گردشگری در ایران با استفاده از داده های سالیانه در فاصله سال های 1370 تا 1391 می باشد. برای رسیدن به اهداف پژوهش، تعداد ورود گردشگران خارجی در هر کیلومتر مربع برای نمایش توان جذب گردشگر و نیز تعداد کل پرونده های جرایم سالیانه در حوزه های جرایم رانندگی، سرقت و تجاوز به عنف در کشور به ازای هر 100 هزار نفر جمعیت جهت اندازه گیری نرخ جرایم مرتبط با گردشگری به کار گرفته شد و نتایج برآورد مدل پیشنهادی با استفاده از الگوی تصحیح خطای برداری نشان داد که طی دوره مشاهده، جذب گردشگران خارجی اثر مثبت و معناداری بر میزان وقوع جرایم مرتبط با گردشگری در ایران داشته است.
۵.

توسعه صنعت گردشگری با تاکید بر رویکرد منابع انسانی (مورد مطالعه: استان سمنان)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: صنعت گردشگری منابع انسانی استان سمنان

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۳ تعداد دانلود : ۷۶
استان سمنان با قرار گرفتن در کریدورغرب به شرق و شمال به جنوب کشور از یک سو و برخوردار بودن انواع جاذبه های طبیعی، تاریخی، جغرافیایی و تنوع اقلیمی و ظرفیت های اقتصادی از سوی دیگر، مکانی مناسب برای جذب گردشگران است. اغلب تحقیقات بر بررسی تاثیرتوسعه صنعت گردشگری برمنابع انسانی متمرکز بوده اند اما در تحقیق حاضر، محققین تاثیر مدیریت منابع انسانی بر توسعه صنعت گردشگری را مورد بررسی قرار داده اند. جامعه آماری تحقیق شامل کارشناسان سازمان های مرتبط با صنعت گردشگری و مراکز اقامتی و دفاتر خدمات مسافرتی در استان سمنان بوده است که 384 نفر به عنوان نمونه با روش تصادفی انتخاب شدند. پژوهش حاضر از نظرروش، یک تحقیق توصیفی و از نوع مطالعه همبستگی می باشد. داده ها با استفاده از روش پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. همچنین، به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های (t-test)، تحلیل واریانس (Anova) و رگرسیون دو متغیره استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که اثر مدیریت منابع انسانی برتوسعه صنعت گردشگری استان سمنان معنادار بوده است. همچنین ضریب تعیین 53/. می باشد که میزان تغییرپذیری در توسعه صنعت گردشگری با تاکید بر رویکرد منابع انسانی در استان سمنان را نشان می دهد.
۶.

گردشگری جنگ: تحلیل کیفی سفر راهیان نور به مناطق عملیاتی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشکری جنگ راهیان نور حافظه جمعی انتقال ارزشها روش تحقیق کیفی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۸ تعداد دانلود : ۹۰
جنگ از جمله رخدادهای مهم و سرنوشت ساز در تاریخ هر جامعه ای است که دارای پیامدهای منفی و مثبت است. هرچند در نگاه اول همه جنگ ها هزینه های مختلف و جبران ناپذیری را به همراه خواهند داشت، اما بعد از رخداد و پایان جنگ، می توان تحلیلی مثبت از آثار جنگ ارائه داد. جنگ ها بخصوص وقتی ویژگی دفاعی به خود می گیرند ارزش های مثبتی را تولید یا بازتولید می کنند. که این ارزش ها در حافظه جمعی ماندگار و به شیوه های مختلف به نسل های بعد انتقال می یابند. در سال های اخیر در کشور ما سفرهای راهیان نور جهت بازدید از مناطق جنگی شکل گرفته است که افراد زیادی بخصوص جوانان را به خود جلب کرده است. بر این اساس، سئوال اصلی این پژوهش این است که انگیزه افراد شرکت کننده در این سفر ها چیست؟ و تجربه این نوع سفرها چه تاثیری در افراد برجای خواهد گذاشت؟ این مطالعه با روش تحقیق کیفی و استراتژی گراندد تئوری انجام پذیرفته است. داده های تحقیق از طریق مصاحبه های عمیق جمع آوری شد. جامعه مطالعاتی این پژوهش 18 نفر از دانشجویان دانشگاه پیام نور پیرانشهر، که تجربه شرکت در این نوع سفرها را داشته اند، بوده است. حجم نمونه پس از انجام این تعداد مصاحبه به اشباع نظری رسیده است. نتایج حاصل از کد گذاری چند گانه منجر به شکل گیری مدل نظری تحقیق با محوریت مفهوم گردشگری جنگ شده است. یافته های حاصل از تحقیق نشان می دهد که: تجربه سفر راهیان نور از طریق انتقال ارزش های جنگ به نسل جدید، موجب شکل گیری یا بازتولید حافظه فردی و جمعی مثبت از جنگ در جامعه خواهد شد.
۷.

بررسی نقش مدیریت ارتباط با مشتری درتوسعه ی صنعت گردشگری ورزشی از دیدگاه ورزشکاران و کارکنان المپیاد کارگری بانوان کشور(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: المپیاد بانوان گردشگری ورزشی و مدیریت ارتباط با مشتری

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۰۹ تعداد دانلود : ۷۶
هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش مدیریت ارتباط با مشتری (CRM) در توسعه ی صنعت گردشگری ورزشی استان مازندران بود. از این رو، 274 ورزشکار و کارمند المپیاد کارگری بانوان کشور در تحقیق حاضر شرکت کردند. روش تحقیق توصیفی و از نوع همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه، با استفاده از نرم افزار SPSS19 مورد تجریه و تحلیل قرار گرفت. نتایج نشان داد که همبستگی ابعاد مدیریت ارتباط با مشتری با توسعه ی صنعت گردشگری ورزشی همبستگی معنی داری دارند (p
۸.

بررسی تاثیر تصویر مقصد بر رضایت و مقاصد رفتاری در گردشگری سلامت (مورد مطالعه: آبگرم معدنی لاویج)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: تصویر مقصد رضایت مقاصد رفتاری گردشگری سلامت

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۸۰ تعداد دانلود : ۷۲
امروزه گردشگری به عنوان صنعت جذاب و جایگزین مورد توجه قرار گرفته، بالاخص گردشگری سلامت که با روح و جان گردشگران در ارتباط است. از آنجایی که گردشگران به دنبال تخلیه استرس و تمدد اعصاب خود از کارهای روزمره هستند، انتخاب چشمه های آبگرم در اولویت شان قرار دارد. از آنجایی که تصویر ذهنی از مقصد گردشگری عاملی است که بسیاری از گردشگران در هنگام انتخاب مقصد مورد توجه قرار می دهند و این تصویر ذهنی بر رضایت و مقاصد رفتاری گردشگران سلامت از اهمیت خاصی برخوردار می باشد، لذا پژوهش حاضر به بررسی تاثیر تصویر مقصد بر رضایت و مقاصد رفتاری گردشگران سلامت منطقه لاویج می پردازد. روش پژوهش حاضرتوصیفی- تبیینی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را گردشگران منطقه لاویج در فروردین و اردیبهشت ماه 1394 که از آبگرم معدنی لاویج استفاده کرده اند، تشکیل می دهند. از بین گردشگران 384 نفر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه بوده است و برای تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از نرم افزارهای SPSS18 و AMOS18 استفاده شده است. در این تحقیق رابطه مثبت تصویر مقصد با کیفیت سفر و ارزش ادراک شده، کیفیت سفر با ارزش ادراک شده و رضایت ، ارزش ادراک شده با رضایت و مقاصد رفتاری و رضایت با مقاصد رفتاری نشان داده شد. ایجاد تصویر خوب از مقصد موجب رضایت گردشگران سلامت شده و به دنبال آن مثبت شدن مقاصد رفتاری می شود که بازدیدهای آینده و پیشنهاد دادن مقصد به دیگران را افزایش می دهد. بنابراین پیشنهاد می گردد واکنش رفتاری مثبت بایستی برای مدیران یک منطقه گردشگری به عنوان کلیدی ترین دستاورد و ماحصل کلیه ی فعالیت ها و اقدامات صورت گرفته زنجیره گردشگری محسوب شود.
۹.

بخش بندی مراکز تجاری گردشگری شهر مشهد با رویکرد ترکیبی الگوریتم ژنتیک و تحلیل خوشه ای فازی(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: گردشگری مراکز تجاری تحلیل خوشه ای C - mean فازی الگوریتم ژنتیک

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۹۶ تعداد دانلود : ۷۱
سیستم گردشگری هر مکان کلیتی است، مشتمل بر بخش ها، اجزاء و عناصر متعدد و پیچیده که در ارتباط متقابل با یکدیگر و برخورداری از شبکه، سلسله مراتب، ساختار و کارکرد، جایگاه خود را در بازار رقابتی به دست می آورد. در این راستا مشهد مقدس به عنوان قطب گردشگری مذهبی ایران سالانه میزبان میلیون ها نفر از زائرین داخلی و خارجی می باشد که در کنار زیارت حرم مطهر حضرت علی بن موسی الرضا علیه السلام به امور درمانی، تفریحی، خرید و تجاری نیز می پردازند. بنابراین مشهد به عنوان کلان شهر مذهبی و اقتصادی باتوجه به دارا بودن مراکز تجاری گردشگری متعدد از دیرباز به عنوان اهداف خرید تجاری گردشگران مورد توجه بوده است. این تحقیق با استفاده از نگاه سیستمی به گردشگری، اقدام به استخراج شاخص های جذب گردشگران به مراکز تجاری و خوشه بندی 20 مرکز تجاری مشهد با استفاده از الگوریتم خوشه بندی C-mean فازی و الگوریتم ژنتیک می نماید. یافته های تحقیق بر مبنای ابعاد عرضه، تقاضا و واسطه های خرید منجر به تشکیل چهار خوشه با نام های مراکز تجاری گردشگری سنتی، مدرن، مشهور و تفریحی- تجاری گردید که هریک از مراکز مورد بررسی با درجات عضویت متفاوتی به این خوشه ها تعلق دارند. همچنین به منظور بررسی تفاوت نتایج روش ه ای خوشه بندی، از آزمون تحلیل واریانس چند متغیره استفاده شد که نتایج موید عدم تفاوت معنادار بین روش های خوشه بندی انجام شده می باشد.
۱۰.

تبیین معیارها و شاخص های مدیریت گردشگری پایدار (مطالعه نمونه: جنگل های مانگرو حوزه خمیر و قشم)(مقاله علمی وزارت علوم)

کلید واژه ها: دلفی بسته گردشگری پایدار توسعه پایدار منطقه حفاظت شده جنگل مانگرو حوزه خمیر و قشم

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : ۱۱۹ تعداد دانلود : ۹۲
گردشگری پایدار، نیازمند جلوگیری از تخریب و انحطاط سیستم های اجتماعی، فرهنگی و اکولوژیک جامعه میزبان است. لازمه مدیریت صنعت گردشگری در هر منطقه حفاظت شده ای تدوین یک برنامه مدیریتی متناسب با ویژگی های بوم شناختی، اقتصادی و اجتماعی آن منطقه می باشد که این برنامه به مدیریت گردشگری، تسهیلات و امکانات مرتبط با آن کمک می نماید. در این تحقیق معیارها و شاخص های مناسب مدیریت گردشگری پایدار در طبیعت با استفاده از مطالعات مشابه در ایران و جهان استخراج شد. این معیارها سپس با استفاده از روش دلفی بسته، غربالگری شده و ضریب اهمیت آن ها برای اجرای کاربردی در جنگل های مانگرو حوزه قشم و خمیر مشخص گردید. برای این منظور پرسشنامه نظرسنجی متخصصان (پرسشنامه دلفی) حاوی معیارها، زیرمعیارها و شاخص ها تهیه شد. این پرسشنامه در اختیار کارشناسان و صاحب نظران خبره در امر گردشگری و جنگلداری قرار گرفت. نتایج بر اساس درصد، درجه و ضریب اهمیت معیارهای مورد بررسی نشان داد که دو معیار ابعاد مدیریتی با زیرمعیارهای برنامه مدیریت، امنیت اجتماعی، ایمنی، مدیریت منابع وگردشگری و تنوع زیستی با زیرمعیارهای منابع ژنتیکی و تولید اولیه در محیط آبی، بالاترین درجه اهمیت را در میان معیارها داشتند. همچنین زیرمعیارهای برنامه مدیریت با شاخص سطح طرح ریزی مدیریتی، تخریب با شاخص چندپارچگی اکوسیستم، گردشگری با شاخص های تعداد جاذبه های زیبا شناختی، پراکنش منابع تفرجی، تعداد گردشگر، رضایت گردشگر، تعداد فعالیت های تفرجی سازگار، تجهیز مناسب گردشگاه و امنیت اجتماعی با شاخص تعداد وقوع تخلف و جرایم نیز بیشترین درجه اهمیت را به دست آوردند. روشن است که کاربرد معیارهای گردشگری در سایر اکوسیستم های طبیعی نیازمند بررسی و مطالعات مستقلی می باشد. در مجموع 11 معیار مشتمل بر 29 زیرمعیار و 53 شاخص برای اجرای مدیریت گردشگری پایدار در جنگل های مانگرو اهمیت داشته و در فرآیند تصمیم گیری قابل استفاده خواهند بود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۴۵