۱.
زمینه و هدف: مسأله ای که مورد توجه متخصصان قرار دارد این است که اگر چه کشو رها و مدارس از لحاظ بافت ناهمگون هستند و لازم است رهبری در بافت فرهنگی، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی خاص آن مورد بررسی قرار گیرد. پژوهش حاضر با هدف ارائه الگوی تجارب زیسته مدیران مدارس در رابطه با رهبری امور دانش آموزان مبتنی بر تجارب زیسته مدیران مدارس متوسطه انجام پذیرفت. روش پژوهش: این پژوهش به روش پدیدارشناسی با پارادایم تفسیری به کمک مصاحبه های نیمه ساختار یافته با مدیران مدارس متوسطه که در رهبری امور دانش آموزان دارای تجربه زیسته هستند انجام شده است. تا بتوان از نتایح حاصل از این مصاحبه ها به تعریف رهبری امور دانش آموزان دست یافت و از این طریق به مدل مفهومی این سازه نایل شد. در این پژوهش که به روش کیفی (پدیدارشناسی) و از روش کاربردی اصلاحی روش ون کام توسط موستاکس (۱۹۹۴) انجام شد و مفاهیم و مضامین رهبری امور دانش آموزان شناسایی شدند. یافته ها: یافته ها حاکی از آن است که که این مفاهیم در قالب دو مفهم کلی رهبری بر دل و قلب ذینفعان داخلی و مدیریت جای می گیرند. تجارب زیسته مدیران نیز مفاهیم رهبری بر دل و قلب ذینفعان داخلی، رشد همه جانبه و تیم سازی را در بر می گیرند. در نهایت، برای اعمال رهبری دو مؤلفه عمومی و مهم مطرح شد. این مؤلفه ها به صورت مؤلفه های درون مدرسه (این مفهوم شاملِ رهبری، دانش آموزان، معلمین و کادر اجرایی، جو مدرسه و ارتباط و کنش متقابل با ذینفعان داخلی) و بیرون مدرسه (این مفهوم شاملِ ارتباط مؤثر با ذینفعان خارجی) در این پژوهش ظهور یافتند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد در این پژوهش تجارب زیسته مدیران مشارکت کننده در پژوهش بر طبق افق های پدیدار شده متشکل است از: رهبری (شامل:صفات رهبری، اهداف رهبری، شیوه رهبری)، دانش آموزان (شامل: برنامه های پژوهشی، برنامه های آموزشی، برنامه های تربیتی)، معلمین و کادر اجرایی (شامل: انتخاب معلمین و کادر، تشویق و نگهداری معلمین و کادر) ، جو مدرسه ( شامل: جو باز)، ارتباط و کنش متقابل با ذینفعان داخلی (شامل: ارتباط متقابل رهبر با دانش آموز، ارتباط متقابل معلم با دانش آموز، ارتباط متقابل رهبر با معلمین و کادر، ارتباط متقابل دانش آموز با دانش آموز، ارتباط متقابل دانش آموز با خانواده) و ارتباط و کنش متقابل با ذینفعان خارجی (شامل: ارتباط مؤثر رهبر با خانواده ها، ارتباط مؤثر رهبر با اقراد فرادستی د منطقه، ارتباط مؤثر رهبر با سازمان ها و افراد حقیقی و حقوقی، ارتباط مؤثر رهبر با مدارس دیگر، ارتباط مؤثر رهبر با دانش آموزان فارغ التحصیل از مدرسه).
۲.
زمینه و هدف: شیوع کووید-19 آثار روان شناختی گوناگونی بر روی مردم جهان داشته است. با وجود رونق فضای مجازی در این دوره، بررسی پست های روان شناختی مردم در این فضا اهمیت خاصی دارد. این تحقیق با هدف تبیین و طبقه بندی پست های روان شناختی در دوران شیوع کووید-19 انجام شد. روش پژوهش: روش این مطالعه کیفی از نوع تحلیل محتوای متن قراردادی و جهت دار بود که به روش آنتروپی شانون در بازه زمانی خرداد 1399 تا اسفند 1399 انجام شد. جامعه این مطالعه شامل کلیه پست های روان شناختی در شبکه های اجتماعی درباره کووید-19 در دوران شیوع این ویروس بود. به دلیل ماهیت کیفی این مطالعه بر اساس قاعده اشباع نظری و با توجه به نظر متخصصان این حوزه، 223 پست با مضمون روان شناختی به صورت هدفمند انتخاب و مورد بررسی قرار گرفت. سپس به صورت دستی طبقات و زیرطبقات تحلیل شدند. یافته ها: پست های روان شناختی در دوران شیوع کووید-19، در دو طبقه اصلی بهزیستی روان شناختی و آسیب شناسی روانی قابل تقسیم هستند. بهزیستی روان شناختی دارای زیرطبقه های مهارت های زندگی، مثبت نگری، معنا و هدف مندی، حمایت اجتماعی و شکرگزاری و قدردانی است. آسیب شناسی روانی نیز دارای سه زیرطبقه برون سازی و درون سازی مشکلات روانی- رفتاری و مکانیسم های دفاعی است. همچنین هرکدام از زیرطبقه ها دارای زیرطبقه های ردیف دوم می باشند که زیرطبقه ها به واسطه آنها مشخص و متمایز می شوند. نتیجه گیری: پست های گوناگون روان شناختی و غیر روان شناختی ارائه شده در دوران شیوع کووید-19 نیاز به مطالعه بیشتری دارند. بر این اساس پیشنهاد می شود در مطالعات آتی پست های روان شناختی با توجه به بیماری های روانی بررسی شوند.
۳.
زمینه و هدف: سطوح تعاملات قبل از ازدواج قویاً رضایت زناشویی و تداوم و کیفیت زندگی زناشویی را بعد از ازدواج تحت تأثیر قرار می دهد؛ از این رو، پژوهش حاضر به منظور بررسی تأثیر ازدواج بر اساس معیارهای اجتماعی و اقتصادی بر رضایت و کیفیت زندگی زناشویی در میان زنان متأهل شهر تهران است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع کاربردی است که با ابزار پرسشنامه و به روش پیمایشی انجام گرفته است. جامعه آماری این تحقیق را کلیه زنان متأهل شهر تهران در مناطق 1، 2، 6، 8، 12 تشکیل می دهند و از طریق فرمول کوکران 384 نفر به عنوان جمعیت نمونه محاسبه گردید. پرسشنامه های مورد استفاده در این تحقیق پرسشنامه های استاندارد رضایت زناشویی انریچ و کیفیت زندگی است. تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش توصیفی و استنباطی انجام شد و برای آزمون فرضیه ها از آزمون رگرسیون و نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد متغیرهای تحصیلات، ارتباط اجتماعی، پایگاه اقتصادی، فرزندپروری و ویژگی شخصیتی همسر بر میزان رضایت و کیفیت زندگی زوجین اثرگذار است. نتیجه گیری: در نتیجه باید گفت برای برخوردار بودن از یک زندگی خوب و ایده آل تنها وجود یک شرط کافی نیست و برای اینکه بتوان یک زندگی زناشویی موفق و پایدار و ماندگار داشت باید به مجموعه ای از ویژگی ها به صورت توأمان نگاه کرد و مسئولان جامعه نیز باید تا سرحد توان برای از بین بردن عوامل مختل کننده و مشکل زا نظیر فقر، عدم اشتغال، هنجارهای نامناسب اهتمام ورزند.
۴.
زمینه و هدف: پایبندی مذهبی یا مذهبی بودن به درجه باور یا پایبندی به اعتقادات و اعمال یک مذهب نظام مند اطلاق می شود. رضایتمندی از زندگی بیانگر میزان ارضای تمایلات و نیازهای اساسی انسان است؛ این پژوهش به دنبال، بررسی ارتباط بین پایبندی مذهبی و سرمایه ی اجتماعی با رضایت از زندگی است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف یک بررسی کاربردی و یک توصیفی از نوع همبستگی که به صورت پیمایشی انجام شده است. جامعه ی مورد مطالعه شهروندان 18 تا 50 سال شهرستان شهرضا است که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 384 نفر از شهروندان شهرضا به عنوان نمونه آماری پژوهش انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه ساخته شده توسط پژوهش گر (با اقتباس از پرسشنامه دینداری جان بزرگی (1388)، پرسشنامه سرمایه اجتماعی پانتام (1999) و پرسشنامه کیفیت رضایت و لذت از زندگی اندیکت و همکاران (1993) است. پس از گردآوری داده ها تجزیه و تحلیل آن ها با استفاده از نرم افزار آماری SPSS و Smart PLS انجام گردید و در این رابطه برای آزمون فرضیات از تحلیل رگرسیون و روش مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته ها: نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل آماری داده ها نشان داد بین خرده مقیاس پایبندی مذهبی و رضایت از زندگی رابطه مستقیم معنادار و در سطح متوسط برقرار است (47/0= r ، 01/0> P )؛ همچنین بین دوسوگرایی مذهبی و رضایت از زندگی رابطه غیرمستقیم (26/0= r ، 01/0> P ) و بین ناپایبندی مذهبی و رضایت از زندگی نیز رابطه غیرمستقیم نشان داده شده است (29/0= r ، 01/0> P )؛ در آخر، نتایج تحلیل رگرسیونی حاکی از آن است رضایت از زندگی از پایبندی مذهبی (38/0= β ؛ 01/0 > P ) و سرمایه اجتماعی (37/0= β ؛ 01/0> P ) تأثیر می پذیرد اما میزان تأثیرپذیری از پایبندی مذهبی بسیار ناچیز است و سرمایه اجتماعی رابطه قوی تری با رضایت از زندگی داشته است. نتیجه گیری: بنابراین، راهبردهای خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) و مداخلات چندبعدی انگیزشی-شناختی یک روش مؤثر در انگیزش تحصیلی دانش آموزان است.
۵.
زمینه و هدف: در سال های اخیر اضافه وزن و چاقی در میان بسیاری از جوامع و کشورها شیوع پیدا کرده است . بنابراین، این پژوهش با هدف تعیین اثربخشی آموزش ذهن آگاهی بر خودتنظیمی هیجانی و شفقت به خود در دختران چاق انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر، شبه آزمایشی با طرح های پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل تمامی دختران دارای چاقی مراجعه کننده به کلینیک مشاوره مهر شهر تهران در سال 1399 بود. تعداد 4٠ نفر با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (20 نفر) و کنترل (20 نفر) قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تنظیم هیجان (گروس و جان، 2003) و پرسشنامه شفقت به خود (نف، 2006) بود. گروه آزمایش 10 جلسه یک ساعته آموزش ذهن آگاهی را 2 بار در هفته دریافت کرد اما گروه کنترل مداخله ای ا دریافت نکرد. تحلیل داده ها با روش های آمار توصیفی (میانگین و انحراف معیار) و تحلیل کواریانس با SPSS نسخه 26 انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که آموزش ذهن آگاهی بر افزایش نمره شفقت ورزی نسبت به خود آزمودنی های گروه آزمایش تأثیر مثبت و معناداری داشته است (05/0> P ). بین میانگین نمرات تنظیم هیجان افراد دو گروه نیز در مرحله پس آزمون تفاوت معنادار بود (05/0> P ). نتیجه گیری: در مجموع یافته های تحقیق نشان داد که آموزش ذهن آگاهی بر بهبود شفقت به خود و تنظیم هیجان دختران مبتلا به چاقی مؤثر است. محقق پیشنهاد می کند برای رسیدن به نتایج قابل اعتمادتر مرحله پیگیری به مدت 3 ماه اجرا گردد.
۶.
زمینه و هدف: این پژوهش، با هدف تعیین اثربخشی گروه درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی، بر دلبستگی به والدین و همسالان در نوجوانان دختر انجام شد. روش پژوهش: در این پژوهش از طرح پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل همراه با پیگیری دو ماهه استفاده شد. جامعه آماری، کل دانش آموزان مقطع دوم متوسطه شهرستان ساوه (استان مرکزی) که در سال تحصیلی ۱۳۹۶- ۱۳۹۵ مشغول به تحصیل بودند، بود. از بین این دانش آموزان، تعداد ۳ ۰ نفر ( ۱ ۵ نفر گروه آزمایش و ۱ ۵ نفر گروه کنترل) به روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و و کنترل جایگزین شدند. ابزار مورد استفاده در این پژوهش، پرسشنامه دلبستگی به والدین و همسالان (آرمسدن و گرینبرگ، ۱۹۸۷) بود. دانش آموزان گروه آزمایش هشت جلسه آموزش ذهن آگاهی دریافت کردند و گروه کنترل آزمایشی دریافت نکرد. یافته ها: نتایج آزمون تحلیل کوواریانس و اندازه گیری مکرر نشان داد که آموزش ذهن آگاهی به شیوه گروهی بردلبستگی به والدین و همسالان در نوجوانان دختر موثر است و این تاثیر در آزمون پیگیری پایدار بوده است. نتایج پژوهش نشان داد؛ آموزش ذهن آگاهی باعث افزایش مولفه های ارتباط، اعتماد به والدین و همسالان و کاهش بیگانگی از والدین و همسالان در نوجوانان دختر شد. نتیجه گیری: به نظر می رسد این شیوه مداخله را می توان به عنوان شیوه مستقل یا در کنار سایر مداخلات برای دلسبتگی به والدین و همسالان به کار برد.
۷.
زمینه و هدف: برنامه استراتژیک استعدادیابی ورزشکاران می تواند نقش مهمی در بهبود موفقیت های ورزشی داشته باشد. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مؤلفه های عوامل بازدارنده و پیش برنده برنامه استراتژیک استعدادیابی ورزشکاران نوجوان انجام شد. روش پژوهش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر شیوه اجرا کیفی بود. جامعه پژوهش صاحب نظران و مدیران فدراسیون بیلیارد، مربیان تیم های ملی و باشگاهی بیلیارد و روسای کمیته استعدادیابی بودند که طبق اصل اشباع نظری تعداد 13 نفر از آن ها با روش نمونه گیری هدفمند به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار پژوهش مصاحبه نیمه ساختاریافته بود که روایی آن با روش مثلث سازی تائید و پایایی آن با روش ضریب توافق بین دو کدگذار 86/0 به دست آمد و داده های حاصل از اجرای آن با روش کدگذاری باز، محوری و انتخابی تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که برنامه استراتژیک استعدادیابی ورزشکاران نوجوان برای عوامل بازدارنده شامل 42 مؤلفه در 8 بعد موانع مدیریتی، موانع زمینه ای، موانع پشتیبانی و مالی، موانع سازمانی، موانع رسانه ای، موانع زیرساخت ها، موانع ساختاری و موانع فرهنگی و برای عوامل پیش برنده شامل 14 مؤلفه در 2 بعد عوامل بستر توسعه و عوامل ظرفیت رشد بود. در نهایت، الگوی عوامل بازدارنده و پیش برنده برنامه استراتژیک استعدادیابی ورزشکاران نوجوان ترسیم شد. نتیجه گیری: نتایج این مطالعه می تواند برای متخصصان و برنامه ریزان استعدادیابی ورزشکاران تلویحات کاربردی داشته باشد و با توجه به عوامل بازدارنده و پیش برنده گام مؤثری در راستای بهبود استعدادیابی ورزشکاران نوجوان بردارند.
۸.
زمینه و هدف: بروز رفتارهای پرخطر در بین زنان سرپرست خانوار از مسائل و آسیب های اجتماعی است که به یکی از مهم ترین دل نگرانی های بشر تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف مطالعه جامعه شناختی نقش سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی در تبیین رفتارهای پرخطر در بین زنان سرپرست خانوار شهر کرمان انجام شده است. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع پیمایشی است و جامعه ی آماری، شامل کلیه زنان سرپرست خانوار دارای رفتارهای پرخطر شهر کرمان می باشد که از این تعداد، 120 نفر با استفاده از نرم افزار sample power و به شیوه نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات نیز پرسشنامه محقق ساخته است. همچنین برای تجزیه و تحلیل اطلاعات از نرم افزار spss استفاده شده است. یافته ها: یافته های به دست آمده حاکی از آن است که بین سرمایه اجتماعی و سرمایه فرهنگی و مولفه های آن ها به عنوان متغیرهای مستقل تحقیق با متغیر گرایش به رفتارهای پرخطر همبستگی وجود دارد؛ همچنین نتایج حاصل از تحلیل رگرسیونی پژوهش نشان داد متغیرهای حاضر در مدل، 32 درصد از تغییرات متغیر وابسته رفتارهای پرخطر را تبیین کرده اند. نتیجه گیری: نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد زنان سرپرست خانوار زمانی کمتر به سمت رفتارهای پرخطر گرایش پیدا می کنند که از حمایت اجتماعی خانواده برخوردار باشند؛ بنابراین تقویت حمایت اجتماعی از زنان با هدف افزایش سرمایه اجتماعی باعث کاهش قابل ملاحظه در بروز رفتارهای پرخطر شده و تأثیر مثبتی بر رفتارهای زنان دارد.
۹.
زمینه و هدف: هدف اصلی پژوهش، شناسایی و اولویت بندی ابعاد و مؤلفه های مدیریت مدرسه محور در مدارس متوسطه تهران است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر نوع داده آمیخته (کیفی-کمی) است، در بخش کیفی بر اساس نظریه داده بنیاد و در بخش کمی پیمایشی مقطعی بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل نخبگان دارای مدرک تحصیلی دکتری و عضو هیات علمی دانشگاه با سابقه حداقل 10 سال و دارای مدارک تحقیقاتی و شرکت در سمینارهای مورد نظر است. حجم نمونه 15 نفر خبره بود که با روش هدفمند و با توجه به اصل اشباع نظری انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه سازمان یافته است. جامعه آماری در بخش کمی شامل کلیه مدیران، معاونان و کارشناسان مناطق آموزش و پرورش شهر تهران می باشند که تعداد آن ها در سال تحصیلی 1400-1399 بنا بر آمار آموزش و پرورش 62218 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 382 نمونه معرف جامعه از مدیران، معاونان مناطق و معلمان آموزش و پرورش شهر تهران با استفاده از پرسشنامه اشتراوس و کوربین (2003) ارزیابی شدند. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری نظری (باز، محوری و انتخابی) استفاده شده است. یافته ها: نتایج بخش کیفی نشان داد پس از کدگذاری باز و محور مشخص شد که ابعاد و مقوله های مدرسه محوری شامل 1-بعد تصمیم گیری 2- بعد تمرکز زدایی 3- بعد کنترل و نظارت 4- ارزیابی عملکرد 5- بعد سلامت سازمانی 6- بعد درون سازمانی می باشند و با توجه به مبانی نظری و عملی، روابط بین مقوله های شناسایی ترسیم شده و مدل بومی مدرسه محوری نهایتاً در 6 محور اصلی و 26 مقوله فرعی ترسیم شده است؛ و نتایج بخش کمی بر اساس تحلیل های صورت گرفته و ارزیابی مشخص شد که این مدل از اعتبار لازم برخوردار است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که به کارگیری و عملیاتی کردن الگوی مذکور می تواند به ارتقای کیفی مدیریت آموزش و پرورش، کمک به سزایی کند.
۱۰.
زمینه و هدف: بررسی های متعدد نشان می دهد که هر دو دسته از مشکلات درون سازی و برون سازی شده، در دوران نوجوانی نرخ رشد فزآینده ای دارند؛ لذ پژوهش حاضر با هدف طراحی مدل رفتار درونی سازی و برونی سازی نوجوانان بر اساس طرحواره های ناسازگار اولیه با نقش میانجی پاسخ های مقابله ای انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی و از نوع مدل سازی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش آموزان دختر و پسر مقطع متوسطه دوم منطقه 3 شهر تهران در سال 1400 بودند. تعداد افراد نمونه 400 دانش آموز بودند که با روش خوشه ای (4 مدرسه) انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل سیاهه اختلالات رفتاری کودک (آخنباخ، 1991)، پرسشنامه طرحواره های ناسازگار اولیه (یانگ، 2003) و پرسشنامه راهبردهای مقابله ای (لازاروس و فولکمن، 1988) بودند. داده های گردآوری شده با روش مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج تحلیل داده ها نشان داد که مدل از برازش مطلوبی برخوردار است. همچنین طرحواره های ناسازگار اولیه اثر مستقیم بر رفتار درونی سازی داشته است، رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رفتار درونی سازی به صورت مستقیم برابر (98/4 = t و 43/0= β ) است. طرحواره های ناسازگار اولیه اثر مستقیم بر رفتار برونی سازی داشته است، رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه با رفتار برونی سازی به صورت مستقیم برابر (99/1 = t و 13/0= β ) است. در ارتباط با وجود اثر غیرمستقیم طرحواره های ناسازگار اولیه بر رفتار درونی سازی نوجوانان به واسطه راهبردهای مقابله ای با 95 درصد اطمینان مورد تأیید بوده است ( p<0.05 ). نتیجه گیری: نتایج نشان داد که فرضیه مطرح شده در ارتباط با وجود اثر غیرمستقیم طرحواره های ناسازگار اولیه بر رفتار برونی سازی نوجوانان به واسطه راهبردهای مقابله ای با 95 درصد اطمینان مورد تأیید بوده است ( p<0.05 ).
۱۱.
زمینه و هدف: دوره جوانی دوره ای از رشد است که در آن رفتارهای گوناگونی ممکن است سلامت فرد را به خطر بیندازد. رفتارهای جنسی، نقطه عطف رشد بهنجار در این دوره است و رفتارهای پرخطر به طور عمده در همین دوره شروع شده است و تهدیدی جدی برای سلامتی و بهزیستی است؛ لذا هدف پژوهش حاضر تعیین رابطه بین سازگاری اجتماعی با رفتارهای پرخطر جنسی در دختران دانش آموز دبیرستانی بود. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از حیث گردآوری داده ها توصیفی- همبستگی است. جامعه آماری پژوهش حاضر را همه دانش آموزان دختر مقطع دبیرستان شهر تهران در سال تحصیلی 98-1397 تشکیل دادند. از طریق روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای از بین مناطق چهارگانه تهران (شمال، جنوب، شرق و غرب) از هر منطقه دو مدرسه انتخاب و از بین دانش آموزان این مدارس که 3993 نفر بودند، براساس جدول مورگان 35 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب گردید. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه رفتارهای پر خطر جنسی و پرسشنامه سنجش کارکرد خانواده بود. داده های به دست آمده از طریق روش های آمار توصیفی و روش های آمار استنباطی شامل روش همبستگی و رگرسیون تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج به دست آمده نشان داد که بین سازگاری اجتماعی با رفتارهای پرخطر جنسی رابطه منفی معنادار وجود دارد. نتیجه گیری: وجود همبستگی بین رفتارهای پرخطر جنسی، به متولیان سلامت اجتماعی و نهادهایی چون آموزش و پرورش کمک می کند تا با شناسایی رفتارهایی که با صرف هزینه و زمان کمتر قابل کنترل است، از بروز و ظهور سایر رفتارها در دانش آموزان پیشگیری کنند.
۱۲.
زمینه و هدف: اختلال نقص توجه/ بیش فعالی یک اختلال عصبی رشدی و از شایع ترین اختلالات دوران کودکی است که توجه روانشناسان و روانپزشکان و متخصصان بالینی را به خود جلب کرده است؛ لذا پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی نقاشی درمانی بر اختلال نقص توجه- بیش فعالی و اضطراب جدایی دانش آموزان دختر پایه دوم دبستان شهرستان بستک در سال تحصیلی 1400-1399 انجام گرفت. روش پژوهش: طرح پژوهش نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون- پس آزمون همراه با گروه کنترل بود . جامعه آماری پژوهش را کلیه دانش آموزان دختر پایه دوم دبستان شهرستان بستک تشکیل دادند، که درسال تحصیلی 1400-1399 مشغول به تحصیل بودند. گروه نمونه به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و با استفاده از گمارش تصادفی در دو گروه آزمایش( شامل 20 نفر) و گروه کنترل ( شامل 20 نفر) قرار گرفتند . برای جمع آوری داده ها از مقیاس علائم مرضی کودکان (4- CSL ) استفاده گردید. پس از اجرای پیش آزمون گروه آزمایش به مدت 10 جلسه 90 دقیقه ای، تحت تاثیر آموزش نقاشی درمانی قرارگرفت، اما گروه کنترل هیچ گونه مداخله ای دریافت نکرد. پس از جمع آوری پیش آزمون و پس آزمون، داده های به دست آمده با استفاده از روش آماری تحلیل کوواریانس و به وسیله نرم افزار آماری ( SPSS ) مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت . یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل کوواریانس نشان داد که بین اختلال نقص توجه- بیش فعالی و اضطراب جدایی در دو گروه کنترل و آزمایش در مرحله پس آزمون پس از حذف تاثیر پیش آزمون تفاوت معنادار وجود دارد و نقاشی درمانی بر اختلال نقص توجه- بیش فعالی و اضطراب جدایی دانش آموزان دختر پایه دوم تأثیر معناداری دارد. نتیجه گیری: بنابراین، در موقعیت های بالینی و در درمان مشکلات اضطراب جدایی کودکان می توان از نتایج نقاشی درمانی به عنوان درمان غیردارویی سودمند، بهره گرفت.
۱۳.
زمینه و هدف: یکی از عوامل ایجاد کننده اضطراب اجتماعی در نوجوانان نگرانی از تصویر بدنی عنوان شده است. نگرانی از تصویر بدنی شامل اشتغال فکری شدید و آشفته ساز با نقص جزئی یا تصوری در ظاهر می باشد. روش پژوهش: پژوهش حاضر، با هدف اثر بخشی درمان راه حل مدار کوتاه مدت بر نگرانی از تصویر بدنی و اضطراب اجتماعی دانش آموزان انجام شده است. مطالعه حاضر از نوع نیمه آزمایشی که در آن از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل با سنجش در خط پایه پس از مداخله و پیگیری 3 ماهه با گروه کنترل انجام گرفت. از بین 115 نفر از دانش آموزان که مورد مصاحبه اولیه قرار گرفتند .40 نفر از دانش آموزان مقطع متوسطه دوم که در سال تحصیلی 99-1398 در دبیرستان های استان البرز مشغول به تحصیل بودند انتخاب و به طور تصادفی به گروه آزمایش (درمان راه حل مدار کوتاه مدت) و کنترل( n=20 ) گماشته شدند. کلیه شرکت کنندگان پرسشنامه دموگرافیک، پرسشنامه نگرانی از تصویر بدنی، پرسشنامه اضطراب اجتماعی کانور را در سه مرحله تکمیل کردند. فرضیه مربوط به اثربخشی مداخله پژوهش با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر انجام شد. یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد میانگین متغیر های در مرحله پیش آزمون بین دو گروه تفاوت معنی داری وجود ندارد که نشانگر همگن بودن دو گروه پژوهش در مرحله پیش آزمون است، اما تفاوت بین دو گروه در مراحل پس آزمون و پیگیری تفاوت معنی داری بود که می تواند حاکی از اثربخشی مداخله بر متغیرهای ذکر شده و نیز پایداری اثربخشی در مرحله پیگیری بوده است. نتیجه گیری: نتایج این پژوهش نشان داد که درمان مذکور می تواند در کاهش نگرانی از تصویر بدنی و اضطراب اجتماعی دانش آموزان به عنوان مداخلات روانشناسی استفاده شود .
۱۴.
زمینه و هدف: دانشگاه کارآفرین، به محض استقرار، با ایجاد کار و ارزش آفرینی جوانان، موجب تحول یک کشور و تبدیل اقتصاد آن به یک اقتصاد مبتنی بر نوآوری شده و سبب افزایش رقابت پذیری جهانی آن و بهبود کیفیت زندگی جوانان می شود. لذا هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت شاخص های دانشگاه کارآفرین در دانشگاه آزاد اسلامی، مطالعه موردی شهر تهران بوده اس ت. روش پژوهش: این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی و رویکرد پژوهشی بکاربرده شده نیز، از نوع روش شناسی کمی بود. جامعه آماری پژوهش شامل اعضاء هیات علمی دانشگاه آزاد واحد تهران مرک ز بود که طبق فرمول کوکران 283 نفر به صورت نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند. محققان برای جمع آوری داده های کمی، پرسشنامه محقق ساخته ای براساس مطالعات نظری و تجربی تدوین نمودند. برای بررسی روایی پرسشنامه، از روش «روایی محتوا» و برای سنجش پایایی آن از آلفای کرونباخ استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با نرم افزار آماری SPSS انجام شده است. برای قضاوت در مورد مطلوبیت سطوح هر یک از فعالیت های شاخص های دانشگاه کارآفرین اعضای هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی تهران، از طیف استاندارد ارزیابی بازرگان و همکاران استفاده شده است. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان داد که 13 مؤلفه شاخص های کارآفرین در وضعیت نسبتاً مطلوبی قرار دارند و مشخص می کند که وضعیت کلی شاخص های دانشگاه کارآفرین در دانشگاه تهران درحد نسبتاً مطلوب است . براساس آزمون t تک نمونه ای، گرایش پاسخ های ارائه شده متمایل به گزینه های کمتر از متوسط است. بنابراین طبق پژوهش انجام شده، دانشگاه آزاد اسلامی شاخصه های دانشگاه کارآفرین را درحد پائین داراست . با توجه به نتایج به دست آمده از آزمون رتبه ای فریدمن، از بین ابعاد دانشگاه کارآفرین، بعد محیطی -زمینه ای بیشترین و بعد فرآیندی کمترین تأثیر را در توسعه دانشگاه آزاد به عنوان دانشگاه کارآفرین دارد. نتیجه گیری: بنابراین، با توجه به اهمیت بسیار زیاد کارآفرینی در توسعه کشورها و نظام آموزش عالی، پیشنهاد می شود همچون سایر دانشگاه های کشورهای توسعه یافته، در فرآیند ارزیابی دانشگاه های آزاد اسلامی وجود مرکز کارآفرینی با ساختار علمی و منسجم و نیز میزان فعالیت آن به عنوان یکی از معیارهای ارزیابی دانشگاه مورد توجه قرار گیرد.
۱۵.
زمینه و هدف: اختلال وسواس فکری-عملی، اختلالی جدی است که دیگر فرایندهای روانشناختی و شناختی نوجوانان را نیز با آسیب مواجه می کند. بنابراین این مطالعه با هدف تعیین اثربخشی شناخت درمانی هیجان مدار بر انعطاف پذیری شناختی و نشخوار فکری نوجوانان مبتلا به وسواس فکری عملی انجام شد. روش پژوهش: روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون – پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش کلیه نوجوانان مبتلا به وسواس فکری عملی در شهر تهران در سال 1400 بودند. حجم نمونه پژوهش شامل 30 نفر از نوجوانان مبتلا به وسواس فکری عملی بودند که با روش نمونه گیری دردسترس و با توجه به ملاک های ورود و خروج مطالعه انتخاب شدند. گروه آزمایش مداخله شناخت درمانی هیجان مدار را 10 جلسه 90 دقیقه ای هفتگی دریافت نمود. پرسشنامه های مورد استفاده در این پژوهش شامل پرسشنامه وسواس فکری – عملی (هاجسون و راچمن، 1977)؛ پرسشنامه انعطاف پذیری شناختی (دنیس و وندروال، 2010)؛ پرسشنامه پاسخ های نشخواری فکری (هوکسما و مارور، 1991) بود. داده ها با تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر در نرم افزار spss نسخه 22 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها : یافته ها نشان داد که در پس آزمون بین گروه های آزمایش و گواه از نظر انعطاف پذیری شناختی و نشخوار فکری نوجوانان مبتلا به وسواس فکری عملی تفاوت معنی داری وجود داشت (001/0> P ). به عبارت دیگر، مداخله شناخت درمانی هیجان مدار باعث بهبود میزان انعطاف پذیری شناختی و نشخوار فکری نوجوانان مبتلا به وسواس فکری عملی شد. نتیجه گیری: منطبق با یافته های پژوهش حاضر می توان مداخله شناخت درمانی هیجان مدار را به عنوان یک روش کارا جهت افزایش انعطاف پذیری شناختی و نشخوار فکری نوجوانان مبتلا به وسواس فکری عملی پیشنهاد داد.
۱۶.
زمینه و هدف: این پژوهش با هدف بررسی تاثیر خرد سازمانی بر سرمایه اجتماعی با توجه به نقش میانجی مدیریت دانش دبیران مقطع متوسطه اول شهر تهران انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر برحسب هدف کاربردی، از نظر روش گردآوری داده ها توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه ی دبیران مقطع متوسطه اول شهر تهران بود که تعداد آن ها برابر با 8873 نفر بود. حجم نمونه با استفاده از جدول مورگان و بر اساس نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای، 368 نفر معلم برآورد شد. داده ها در دو بخش کتابخانه ای و میدانی گردآوری شد. در بخش میدانی با استفاده از سه پرسشنامه استاندارد خرد سازمانی اشمیت و همکاران (2012)، سرمایه اجتماعی ناهاپیت و گوشال (1998) و مدیریت دانش لاوسون (2003) استفاده شد ؛ تجزیه وتحلیل داده ها در دو بخش توصیفی و استنباطی (مدل سازی معادلات ساختاری) انجام پذیرفت. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان دادند که با توجه به نقش میانجی مدیریت دانش، خرد سازمانی بر سرمایه اجتماعی تأثیر دارد. نتیجه گیری: یافته های ضمنی پژوهش نیز نشان داد که خرد سازمانی بر سرمایه اجتماعی تأثیر دارد؛ خرد سازمانی بر مدیریت دانش دبیران تأثیر دارد و علاوه بر این، مدیریت دانش بر سرمایه اجتماعی دبیران مقطع متوسطه اول شهر تهران تاثیر دارد.
۱۷.
زمینه و هدف : بیماری های روانی مزمن، اختلالاتی نامعلوم و مبهم، همراه با دوره های تکرار شونده و نشانه های روانی هستند که عملکرد شخص را به شدت تحت تأثیر قرار می دهند؛ لذا هدف این پژوهش تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و مقایسه آن با درمان شناختی رفتاری بر شیوه های مقابله ای، دشواری در تنظیم هیجان و سلامت روان در سرپرستان بیماران روانی مزمن بود. روش: پژوهش حاضر از نوع آزمایش با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این پژوهش سرپرستان بیماران روانی مزمن شهر کرج در سال 1400 بودند که از بین آن ها تعداد 30 نفر زن (15 گروه آزمایش و 15 نفر گروه کنترل) به صورت در دسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های شیوه های مقابله ای بیلینگز و موس، دشواری در تنظیم هیجان گراتز و روئمر و سلامت عمومی GHQ در دو مرحله پیش آزمون و پس آزمون استفاده گردیده است. برای تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون آمار استنباطی تحلیل کوواریانس چنده متغیره، به کمک نرم افزار spss25 استفاده گردید. یافته ها : نتایج نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان شناختی رفتاری در متغیرهای راهبرد مسئله مدار، راهبرد هیجان مدار و سلامت عمومی بین دو گروه تحت درمان اختلاف معنی داری وجود نداشت. در متغیر دشواری در تنظیم هیجان بین دو گروه درمانی اختلاف معنی داری وجود داشت و بر اساس میانگین های تعدیل شده میانگین پذیرش و تعهد کمتر از گروه شناختی رفتاری بوده است. نتیجه گیری: به نظر می رسد که هر دو رویکرد می تواند نقش مهمی در افزایش سلامت روان و شیوه های مقابله ای و دشواری در تنظیم هیجان در سرپرستان بیماران روانی مزمن داشته باشند.
۱۸.
زمینه و هدف: یکی از اهداف و وظایف مهم آموزش و پرورش ایجاد زمینه ای برای رشد همه جانبه فرد و تربیت انسان های سالم، کارآمد و مسئول برای ایفای نقش در زندگی فردی و اجتماعی است؛ لذا این پژوهش با هدف، علاقه اجتماعی و سرمایه روانشناختی در نوجوانان با نقش واسطه ای باورهای انگیزشی انجام شد. روش پژوهش: روش پژوهش مقطعی از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه (دختر و پسر) در شهر تهران در سال تحصیلی 1400-1399 تشکیل دادند، که از میان آن ها، تعداد 400 نفر با روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب شدند. در این پژوهش از ابزارهای علاقه اجتماعی (سهامی، 2011)، سرمایه روانشناختی (مک گی، 2011)، و باورهای انگیزشی (پینتریچ و همکاران، 1991) استفاده شد که همگی از اعتبار و پایایی قابل قبولی برخوردار بودند. به منظور تجزیه وتحلیل داده ها از نرم افزار SPSS-V23 و Amos-V8.8 استفاده گردید. همچنین به منظور پاسخگویی به فرضیه های پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که مدل از برازش مناسبی برخوردار است. یافته ها: همچنین نتایج نشان داد که اثر مستقیم سرمایه روانشناختی بر علاقه اجتماعی نوجوانان تایید می شود. اثر مستقیم سرمایه روانشناختی بر باورهای انگیزشی نوجوانان تایید می شود. اثر مستقیم باورهای انگیزشی بر علاقه اجتماعی نوجوانان مورد تأیید بوده است. نتیجه گیری: همچنین نتایج نشان داد که اثر غیرمستقیم سرمایه روانشناختی بر علاقه اجتماعی نوجوانان به واسطه باورهای انگیزشی مورد تأیید بوده است. لذا توجه به متغیرهای مذکور در پیشگیری و طراحی درمان های مناسب تر به پژوهشگران و درمانگران یاری می رساند.
۱۹.
زمینه و هدف: این پژوهش با هدف طراحی و اعتباربخشی الگوی بومی آموزش کارآفرینی در مراکز آموزش فنی و حرفه ای انجام پذیرفت. هدف این پژوهش توسعه ای - کاربردی از نوع پژهش های آمیخته(کیفی – کمی) است. روش پژوهش: در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون برای شناسایی و روش دلفی فازی برای تلخیص شاخص ها استفاده شد و در بخش کمی از روش توصیفی-پیمایشی استفاده شد. جامعه آماری در بخش کیفی شامل خبرگان ( اعضای هیات علمی دانشگاه) در رشته های کارآفرینی، مدیریت آموزشی و مدیریت منابع انسانی، مدیران مراکز فنی و حرفه ای، مدرسان کارآفرینی بودند که با هجده مصاحبه به اشباع نظری رسید و در بخش کمی با فرمول کوکران تعداد 384 نفر از مدیران مراکز، هیات علمی پاره وقت و تمام وقت و مدرسان درس کارآفرینی به عنوان نمونه انتخاب شدند. در بخش کیفی 5 بعد، 16 مولفه و 63 شاخص شناسایی گردید در بخش دوم با روش دلفی فازی در دو راند تعداد شاخص ها از 63 شاخص به 60 شاخص کاهش یافتند. در نهایت با روش Cvr روایی پرسشنامه تایید شد. آلفای کرونباخ با ضریب 0.868 شان از پایایی بالای این پرسشنامه بود. یافته ها: با توجه به نتایج الگوی تحقیق نشان داد که از بین عوامل شناسایی شده بعد آموزشی با ضریب 0.932 بالاترین اهمیت و اولویت را در آموزش کارآفرینی دارد و بعد اقتصادی با ضریب 0.755 کمترین اهمیت و اولویت آخر را از نظر کارکنان و مدرسان مدارس فنی و حرفه ای دارد. نتیجه گیری: بنابراین به این نتیجه می رسیم که کارآفرینی فرایندی نسبتا اکتسابی است همچنین معلمان عنصر کلیدی درترویج و آموزش کارآفرینی محسوب می شوند.
۲۰.
زمینه و هدف: روانشناسان علاوه بر شناسایی آسیب های روانی ناشی از اینترنت بر روی کاربران آن، در پی یافتن راه حل هایی برای رفع و کاهش آن آثار برآمدند و از جهاتی دیگر برای تقویت و مقاوم سازی شخصیت، آموزش و تقویت مهارت های روانی گوناگونی نیز وجود دارد؛ لذا هدف پژوهش حاضر مقایسه اثربخشی آموزش خودتنظیمی هیجانی و شفقت ورزی بر بلوغ عاطفی، ناگویی خلقی در دانش آموزان دارای گرایش به اعتیاد اینترنتی بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه گواه بود و جامعه آماری این پژوهش شامل کلیه دانش آموزان مقطع متوسطه اول شهر رشت در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. از میان جامعه آماری با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و براساس نمره پرسشنامه ناگویی خلقی (بگبی و همکاران، 1994) و پرسشنامه بلوغ عاطفی (سینها و سینگ، 1990) در پیش آزمون، 45 دانش آموز که دارای ملاک های ورود و خروج بودند نمونه آماری را تشکیل دادند. این 45 نفر به طور تصادفی در 3 گروه 15 نفره (2 گروه آزمایش و یک گروه کنترل) گزینش شدند که برای گروه آزمایشی ( A )، آموزش شفقت به خود و برای گروه دوم (گروه آزمایشی B )، آموزش خودتنظیمی هیجانی را دریافت کردند و گروه کنترل ( C ) در لیست انتظار قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده های پژوهش از تحلیل کوواریانس چندمتغیره استفاده شد. داده ها به کمک نرم افزار spss-22 تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش خود تنظیمی هیجانی و آموزش شفقت ورزی به طور معناداری بر بلوغ عاطفی (عدم ثبات عاطفی، بازگشت عاطفی، ناسازگاری اجتماعی، فروپاشی شخصیت و فقدان استقلال)، ناگویی خلقی (دشواری در تشخیص احاساسات، دشواری در توصیف احساسات، تفکر) تاثیر مثبت دارد (05/0 (p< ولی بین اثربخشی دو گروه تفاوت معناداری یافت نشد. نتیجه گیری: بر اساس نتایج پژوهش حاضر میتوان گفت که دو شیوه مداخله خودتنظیمی هیجانی و شفقت ورزی می تواند به عنوان گزینه های مداخله ای مؤثر به منظور بهبود بلوغ عاطفی، ناگویی خلقی در دانش آموزان دارای گرایش به اعتیاد اینترنتی مورد استفاده قرار گیرد.
۲۱.
زمینه و هدف: بیش فعالی معمول ترین اختلال عصب تحولی در کودکان است و شایع ترین تشخیص را در روان پزشکی به خود اختصاص می دهد. این اختلال شامل زیرگروه اختلال نقص توجه-بیش فعالی و نوع مرکب است. اختلالات روانی هم زمان در کودکان مبتلا به بیش-فعالی شیوع نسبتاً زیادی دارد. هدف پژوهش حاضر، تعیین اثربخشی نمایش عروسکی بر رفتارهای درونی سازی و برونی سازی شده در کودکان بیش فعال بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع نیمه آزمایشی با طرح پژوهش پیش آزمون- پس آزمون با گروه گواه همراه با دوره پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش، شامل کلیه دانش آموزان مقطع ابتدایی (پایه اول، دوم و سوم) دارای اختلال کاستی توجه/ بیش فعالی در سال تحصیلی 1400-1399 بود که به مراکز مشاوره آموزش و پرورش شهر تهران مراجعه نمودند که از بین آن ها، تعداد 30 نفر از کودکان بیش فعال با استفاده از روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه (15 نفر) قرار گرفتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه کانرز والدین و سیاهه رفتاری کودک آخنباخ-نسخه والدین (آخنباخ،1991) به دست آمد. برنامه آموزش نمایش عروسکی در 10 جلسه 90 دقیقه ای بر روی گروه آزمایش اجرا شد اما گروه گواه در لیست انتظار باقی ماند. جهت تجزیه و تحلیل داده ها از روش تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار Spss.22 استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش نمایش عروسکی بر رفتارهای برونی سازی (86/38= F ، 001/0= p ) و درونی سازی شده (25/15= F ، 001/0> p ) در کودکان بیش فعال بود. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت نمایش عروسکی بر رفتارهای درونی سازی و برونی سازی شده در کودکان بیش فعال مؤثر بود و می توان از این روش در جهت بهبود مشکلات کودکان بیش فعال استفاده کرد.
۲۲.
زمینه و هدف: تجارب استرس آور در طول زندگی می تواند موجب بروز مشکلات جسمانی در سنین مختلف شود. هدف پژوهش حاضر، بررسی نقش ویژگی های شخصیت بر تنظیم هیجان با میانجی گری امید به زندگی و کنش های شناختی در زنان بود. روش پژوهش: پژوهش حاضر از نوع توصیفی – همبستگی است و به روش مدل یابی معادلات ساختاری انجام شد. جامعه آماری شامل کلیه زنان مراجعه کننده به سراهای محله شهر تهران بین ماه های اردیبهشت تا خرداد ماه سال 1400 بود. نمونه پژوهش شامل تعداد 384 نفر از زنان مراجعه کننده به سراهای محله شهر تهران بود که با روش نمونه گیری داوطلبانه انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه ویژگی های شخصیتی پنج عاملی نئو (مک کری و کاستا، 1980)، پرسشنامه توانایی های شناختی نجاتی (1392)، پرسشنامه امید به زندگی ( هزاروسی، 1385) و پرسشنامه تنظیم هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2001) به دست آمد. داده ها با استفاده از ضریب همبستگی، ماتریس همبستگی پیرسون، رگرسیون چندگانه و مدل سازی معادلات ساختاری تحلیل شد. همچنین کلیه محاسبات آماری با استفاده از نرم افزار Lisrel 8.80 و SPSS .22 انجام گرفت . یافته ها: نتایج نشان داد ضرایب استاندارد و غیراستاندارد مسیر مستقیم مدل فرضی از ویژگی های شخصیت به کنش های شناختی (48/0= β ؛ 01/0 )، ویژگی های شخصیت به امید به زندگی (58/0= β ؛ 01/0 )، ویژگی های شخصیت به تنظیم هیجان (46/0= β ؛ 01/0 )، کنش های شناختی به تنظیم هیجان (47/0= β ؛ 01/0 )، امید به زندگی به تنظیم هیجان (26/0= β ؛ 01/0 ) معنی دار شده است. بررسی شاخص های برازش مدل حاکی از آن است که مدل مورد نظر برازش مطلوبی با داده ها دارد. که امید به زندگی و کنش های شناختی اثر غیرمستقیم بر تنظیم هیجان داشته است، بنابراین وجود رابطه غیرمستقیم بین متغیرهای پژوهش با 95 درصد اطمینان تأیید می شود (05/0> P ) . نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت مدل ویژگی های شخصیت بر تنظیم هیجان با میانجی گری امید به زندگی و کنش های شناختی در زنان برازش دارد .
۲۳.
زمینه و هدف: اختلال یادگیری یکی از مهم ترین مشکلات در فرایند یادگیری به شمار می رود. هدف از پژوهش حاضر مطالعه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر سازگاری اجتماعی و خودنظم دهی تحصیلی دانش آموزان دارای اختلال یادگیری خاص است. روش پژوهش: روش این پژوهش به صورت نیمه آزمایشی با استفاده از طرح پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل و با مرحله پیگیری بوده است. جامعه آماری پژوهش حاضر را دانش آموزان دختر دارای اختلال یادگیری مقطع متوسطه اول شهرستان ساری تشکیل دادند که به مراکز اختلال یادگیری شهرستان ساری مراجعه کردند . در این پژوهش 60 دانش آموز دارای اختلال یادگیری خاص به روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند و به روش نمونه گیری تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند . به منظور جمع آوری داده ها از پرسشنامه های خودنظم دهی تحصیلی رایان و کانل، سازگاری اجتماعی بل استفاده شده است. ابتدا پیش آزمون بر روی دو گروه انجام شد سپس گروه آزمایش به مدت 8 جلسه هر مرحله به مدت 120 دقیقه و هفته ای یکبار تحت درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند . سپس پس آزمون بر روی هر دو گروه اجرا شد. ضمن بررسی پیش شرط ها از تحلیل کوواریانس و اندازه گیری مکرر برای تحلیل داده ها تحت نرم افزار spss استفاده شد . یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که تفاوت معنی داری بین نمرات خود نظم دهی تحصیلی و سازگاری اجتماعی دو گروه پس از اعمال آموزش درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد وجود (0/05>P) . نتیجه گیری: بنابراین می توان نتیجه گرفت که مدارس با به کارگیری مداخله درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد می توانند باعث افزایش سازگاری اجتماعی و خودتنظیمی یادگیری دانش آموزان شوند تا از این طریق دانش آموزان به موفقیت تحصیلی دست یابند .
۲۴.
زمینه و هدف: با توجه به پیامدهای روان شناختی رویداد آسیب زا (زلزله) و نیز اختلال در کارکردهای گوناگون ناشی از آن، بدیهی است که شناسایی عواملی که سبب افزایش احتمال ابتلا به مشکلات ناشی از تجربه رویداد آسیب زا می شوند، از اهمیت بالینی، تحصیلی و اجتماعی بالایی برخوردار است. پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش عوامل شخصیتی در پیش بینی علائم اختلال استرس پس از سانحه در افراد مواجهه شده با آسیب انجام گرفت. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر از نوع طرح های همبستگی و روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه ی آماری در این پژوهش شامل تمامی زلزله زدگان زلزله اخیر کرمانشاه بودند که تعداد آنها حدود ۲۱هزار نفر بود. با توجه به جدول مورگان ۳۷۷ نفر را به صورت نمونه گیر تصادفی ساده انتخاب شدند. داده ها با استفاده از مقیاس شهروندی اختلال استرس پس از سانحه می سی سی پی (کیان و همکاران، ۱۹۸۸ ) و مقیاس پردازش هیجانی (باکر و همکاران، ۲۰۰۷) به دست آمد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از شاخص های انحراف معیار، میانگین، کجی و کشیدگی و مدلسازی معادلات ساختاری با نرم افزار Spss و Amos استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که عوامل سرکوبی هیجانی، تجربه هیجانات ناخوشایند، کنترل هیجان، اجتناب هیجانی و نشانه های هیجانات اثر مثبت بر اختلال استرس پس از سانحه داشته اند، رابطه سرکوبی هیجانی با اختلال استرس پس از سانحه به صورت مستقیم برابر(75/5 = t و 26/0= β )، رابطه تجربه هیجانات ناخوشایند با اختلال استرس پس از سانحه به صورت مستقیم برابر(27/3 = t و 15/0= β )، رابطه کنترل هیجان با اختلال استرس پس از سانحه به صورت مستقیم برابر(24/7 = t و 33/0= β )، رابطه اجتناب هیجانی با اختلال استرس پس از سانحه به صورت مستقیم برابر(99/1 = t و 09/0= β ) و رابطه نشانه های هیجانات با اختلال استرس پس از سانحه به صورت مستقیم برابر(67/3 = t و 17/0= β ) است. نتیجه گیری: می توان نتیجه گرفت نتایج آزمون آماری نشان داد ش اخص های برازش مدل پژوهش در وضعیت مطلوبی قرار دارد. همچنین مؤلفه های سازگاری، وظیفه شناسی و گشودگی اثر منفی بر اختلال استرس پس از سانحه داشته اند و مؤلفه روان رنجوری اثر مثبت بر اختلال استرس پس از سانحه داشته است.
۲۵.
زمینه و هدف: درمانگران بالینی و مشاوران معتقدند که طرحواره ها و نگرش ها نسبت به هیجان ها در کاهش تجربه استرس و نهایتاً پیشگیری و بهبود مشکلات خود آسیب رسانی نوجوانان مؤثر است؛ از این رو، پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای ناگویی خلقی در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و رفتارهای خود آسیب رسان در نوجوانان انجام شد. روش پژوهش: پژوهش حاضر توصیفی- همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش را کلیه نوجوانان پسر مقطع دوم متوسطه منطقه لوداب تشکیل دادند، که در سال تحصیلی 1399- 1398 مشغول به تحصیلی بودند. از بین جامعه آماری 210 نفر به روش نمونه گیری خوشه ای تک مرحله ای انتخاب و مورد مطالعه قرار گرفتند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه های ناگویی خلقی تورنتو (1986)، طرحواره های ناسازگار یانگ ( 2005 ) و آسیب به خود – سانسون و همکاران (1998) استفاده شد؛ بعد از جمع آوری و استخراج داده ها، نمرات شرکت کنندگان با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون، تحلیل رگرسیون چندگانه و تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: نتایج مسیرهای رابطه مستقیم پژوهش نشان داد که بین رفتار خود آسیب رسان با طرحواره های محرومیت هیجانی، رهاشدگی/بی ثباتی، بی اعتمادی/بدرفتاری، انزوای اجتماعی/بیگانگی، نقص/شرم، شکست، وابستگی/ بی کفایتی، آسیب پذیری در برابر ضرر و بیماری، گرفتار/خویشتن تحول نیافته، اطاعت، ایثار، بازداری هیجانی، معیارهای سرسختانه، استحقاق/ بزرگ منشی و خویشتن داری/ خود انضباطی همبستگی معناداری وجود دارد؛ همچنین بین رفتار خود آسیب رسان با ناگویی خلقی و خرده مقیاس های دشواری در تشخیص احساسات، دشواری توصیف احساسات و تفکر با جهت گیری خارجی همبستگی مثبت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری: نتایج رابطه غیرمستقیم نشان داد که ناگویی خلقی نقش واسطه ای معناداری در رابطه بین طرحواره های ناسازگار اولیه و رفتارهای خود آسیب رسان در نوجوانان ایفا می کند.
۲۶.
زمینه و هدف: مکاتب گوناگون فکری، سیاسی، اعتقادی، هنر را به منزله وسیله ای کارآمد جهت توسعه مفاهیم و معارف مختلف در جامعه دانسته و آن را در پرورش نوجوانان به گونه ای متناسب با هدف های خود به کار گرفتند؛ لذا پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی برنامه درسی چندفرهنگی هنر دبیرستان با تاکید بر زیست بوم های ایران انجام شده است. روش پژوهش: این پژوهش از نوع آمیخته اکتشافی (کیفی-کمی) بود. در پژوهش حاضر جامعه آماری برای بخش کیفی شامل کلیه اسناد مرتبط با موضوع پژوهش بود که 14 سند به روش سیستماتیک داده بنیاد انتخاب شدند و در بخش کمی نیز شامل معلمان هنردبیرستانهای تهران حوزه هنر بود که تعداد 230 نفر به عنوان حجم نمونه انتخاب شدند. روش نمونه گیری در این مرحله نیز از نوع تصادفی خوشه ای بود. ابزار پژوهش در بخش کیفی، جمع آوری داده ها متمرکز بر اسناد پژوهش در حوزه برنامه درسی چندفرهنگی با تاکید بر زیست بوم های ایران بود. در بخش کمی از ابزار پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. روایی و پایایی ابزارها مورد سنجش و تایید قرار گرفت. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد بود. در بخش کمی، برای پاسخ به سؤال های پژوهش از آزمون هایی نظیر همبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تأییدی و آزمون تی تک بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان داد که مقوله های آموزش نحوه تعامل بین فرهنگها، رشد مهارتهای همکاری و تعامل، آشنایی با فرهنگها و جوامع، اهداف برنامه درسی، محتوای برنامه درسی، فرایند یادگیری، تولید هنری و نقد هنری از مولفه های محوری و تشکیل دهنده شناسایی شدند. نتیجه گیری: جامعه چند فرهنگی کشور، توجه به نیازها و رشد دانش آموزان و احترام و ارج نهادن به فرهنگ های مختلف به عنوان مقوله های علی یا اثرگذار بر برنامه درسی شناسایی شدند. علاوه بر این، عدالت آموزشی، پرورش مهارت های تفکر، رشد و توسعه فردی، آشنایی با تاریخ فرهنگ و هنر و صلح و همزیستی مسالمت آمیز به عنوان مقوله های پیامدی شناسایی شدند .
۲۷.
زمینه و هدف : عوامل متعددی می تواند بر پیشرفت و عدم پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تاثیرگذار باشد . که از آن جمله می توان به عوامل آموزشی ، خانوادگی و روانشناختی اشاره کرد. از میان ویژ گی های روانشناختی دانش آموزان می تواند به مواردی همچون خودتعیین گری ، خودکارآمدی و خودپنداره تحصیلی اشاره کرد. در این پژوهش به دنبال بررسی تاثیر خودتعیین گری بر خودپنداره تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی هستیم . روش پژوهش : پژوهش حاضر از لحاظ روش اجرا از نوع نیمه تجربی و از نوع پیش آزمون-پس آزمون با گروه کنترل و از نظر هدف کاربردی می باشد. جامعه آماری این تحقیق کلیه دانش آموزان پسر مقطع پنجم ابتدایی شهر یاسوج بود. حجم نمونه در این تحقیق 30 نفر (15 نفر گروه ازمایش و 15 نفر گروه کنترل) انتخاب شد. در این پژوهش از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای همراه با تصادفی ساده استفاده شد. آموزش مهارت های خودتعیین گری، طبق بسته آموزشی مبتنی بر اصول و عناصر مدل (فیلد و هافمن، 1994) و تطبیق آن با نمونه دانش آموزی نرمال اجرا شد. برای گردآوری داده ها از پرسشنامه های خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999) پرسشنامه خودپنداره تحصیلی ( ASCQ ) لیو و وانگ (2005) استفاده گردید .یافته ها: این پژوهش نشان داد که آموزش مهارت های خودتعیین گری بر خود پنداره تحصیلی و خودکارآمدی تحصیلی دانش آموزان پسر مقطع پنجم ابتدایی شهر یاسوج تاثیر دارد . بر این اساس بین میانگین های تعدیل شده نمرات متغیر خودپنداره تحصیلی ( تلاش تحصیلی، اعتماد تحصیلی ) بر حسب عضویت در گروه های آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری وجود دارد، که تاثیرات آموزش مهارت های خودتعیین گری به بیش 692/0 می رسد. یافته های این پژوهش نشان داد که بین گروه های آزمایش و کنترل در مرحله پس آزمون متغیر تلاش تحصیلی تفاوت معناداری وجود دارد. نتیجه گیری : در هر سطح آموزشی، دانش آموزانی که نیازهایشان بهتر ارضا شود، بهتر می توانند خودشان را با کلاس درس و مدرسه تنظیم کرده و تنظیم درونی سازیِ مطلوبتری در رابطه با مدرسه نشان دهند. همچنین انگیزش درونی بیشتری درمقایسه با دانش آموزانی خواهند داشت که نیازهایشان در مدرسه برآورد نشده است ؛ بنابراین می توان گفت ادراکی که دانش آموزان از توانمندی و شایستگی خود دارند روی انگیزش و خودکارآمدی تحصیلی آنها تأثیر می گذارد.
۲۸.
زمینه و هدف: گسترش و تغییرات سریع و روزافزون علم و فناوری باعث شکل گیری روش های آموزشی متفاوت نسبت به گذشته شده و هر سازمان آموزشی برای هماهنگ شدن با این تغییرات سریع و رو به رشد، روش های خود را متناسب با این تحولات تغییر داده است. در چنین شرایطی سازمان آموزشی موفق، سازمانی است که دانش روزافزون پیش رفته خود را به روز و جدید کند که این امر مستلزم اجرای روش های جدید مانند آموزش مجازی و به کارگیری آن برای تمامی دروس و دانشجویان مقاطع مختلف به طور مستمر است؛ لذا هدف پژوهش حاضر ارزیابی مؤلفه های آموزش مجازی در جهت ارتقا کیفیت یادگیری دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی استان تهران بود؛ روش پژوهش: پژوهش حاضر بر مبنای هدف از نوع کاربردی و بر مبنای نوع داده های گردآوری شده از نوع آمیخته (کیفی-کمی) بود و جامعه ی آماری شامل کلیه ی صاحب نظران و خبرگان مطلع و مسلط به موضوع پژوهش در حیطه آموزش عالی. برای تعیین نمونه ها و تعیین خبرگان از روش نمونه گیری غیر تصادفی هدفمند استفاده شد جامعه آماری در بخش کمی شامل دانشجویان دانشگاه های آزاد اسلامی استان تهران بودند. برای تعیین نمونه از روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای مرحله ای استفاده شد و حجم نمونه با استفاده از روش معادلات ساختاری تعیین شد. برای گردآوری داده ها از دو روش اسنادی و میدانی (مصاحبه های اکتشافی و پرسشنامه محقق ساخته) استفاده شد. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد بود. در بخش کمّی، تجزیه و تحلیل داده ها در دو بخش آمار توصیفی و استنباطی (تحلیل عاملی تأییدی و تی تک نمونه ای) انجام شد. یافته ها: نتایج حاصل از تحلیل عاملی نشان مؤلفه های آموزش مجازی در جهت ارتقا کیفیت یادگیری دانشجویان شامل قصد استفاده، سودمندی، کارایی و اثربخشی، نقش اساتید و دانشجویان، زیرساخت های لازم، فرهنگ آموزش مجازی، قصد تداوم استفاده، سهولت در آموزش و یادگیری و کاهش هزینه های آموزشی بودند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که با توجه به اختلاف میانگین که مقادیری مثبت هستند، چنین استنباط شد که وضعیت مؤلفه های شناسایی شده در حالت مطلوب بود.
۲۹.
زمینه و هدف: هدف تحقیق حاضر ارائه مدل پارادایمی عوامل مؤثر بر هدایت تحصیلی برای توزیع مناسب دانش آموزان در رشته های موجود بوده است. ر وش پژوهش: این تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش مطالعه ای، آمیخته (کیفی-کمی) است. جامعه آماری این تحقیق در قسمت کیفی، کارشناسان آموزش و پرورش شهر کرمانشاه(1400-1399) بود که به شیوه نمونه گیری هدفمند تا اشباع داده ها صورت گرفت و در بخش کمی شامل کلیه مدیران مدارس دوره دوم متوسطه(150 نفر) بود که به شیوه تمام شماری انتخاب شدند.ابزار تحقیق در بخش کمی مشتمل بر پرسشنامه محقق ساخته و در بخش کمی مصاحبه عمیق بود. تجزیه و تحلیل داده ها در بخش کیفی به شیوه کُدگذاری باز، کُدگذاری محوری، و کُدگذاری انتخابی و در بخش دوم به روش مدل یابی معادلات ساختاری صورت پذیرفت. یافته ها: به طور کلی نتایج تحقیق نشان داد، شرایط علّی هدایت تحصیلی مبتنی بر پنج کُد محوری آزمون، هدایت تحصیلی، نگرش تحصیلی، انگیزه، و نمره بوده است.شرایط زمینه ای با سه کُد محوری(آماده سازی زمینه مشاوره، سازوکارهای زمینه مشاوره، و خدمات مشاوره)، شرایط مداخله ای شامل شش کُد محوری(اولیای دانش آموزان، نداشتن برنامه ریزی، کم توجهی مربیان و مشاوران مدرسه، بیکاری فارغ التحصیلان، سوگیری رشته ای، بی توجهی به رشته های فنی)، شرایط راهبردی شامل سه کُد گزینشی راهبرد روان شناختی، راهبرد نظارتی و راهبرد اطلاعاتی بوده است.شرایط پیامدی شامل دو کُد محوری کارآیی بیرونی و کارآیی درونی به دست داده شد. نتیجه گیری: نتایج نیز نشان داد، مدل مورد مطالعه از برازش نسبتاً مطلوبی برخوردار بوده است.
۳۰.
زمینه و هدف: در طول تحصیل، دانش آموز با چالش ها و دشواری های تحصیلی مواجه است؛ بنابراین، لازم است در مواجهه با فرصت ها و چالش های آموزشی با آنها انطباق و سازگاری پیدا کند؛ لذا هدف مطالعه حاضر مقایسه اثربخشی آموزش سرزندگی تحصیلی و معنادرمانی بر خودکارآمدی تحصیلی در دانش آموزان مقطع متوسطه دوم بود. روش پژوهش: این مطالعه از نظر هدف کاربردی و از نظر روش اجرا نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه پژوهش دانش آموزان پایه دوم مقطع متوسطه شهرستان ایرانشهر در سال تحصیلی 98-1399 بودند. از میان آنان 60 دانش آموز با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب و به صورت تصادفی در سه گروه مساوی قرار گرفتند. گروه آزمایش سرزندگی تحصیلی در 12 جلسه 70 دقیقه ای و معنادرمانی 10 جلسه 70 دقیقه ای آموزش دیدند و گروه کنترل آموزشی ندید. ابزار پژوهش پرسشنامه های خودکارآمدی تحصیلی جینکز و مورگان (1999) بود؛ داده ها در نرم افزار SPSS-V21 با روش های تحلیل کوواریانس چندمتغیری تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که افزایش میزان خودکارآمدی تحصیلی در گروه آموزش سرزندگی در مقایسه با گروه آموزش معنا درمانی و کنترل از لحاظ آماری معنی دار می باشد درح الی که آموزش معنا درمانی میزان خودکارآمدی تحصیلی را در مقایسه با گروه کنترل به صورت معنی داری افزایش نداده است . نتیجه گیری: بنابراین توصیه می گردد که متخصصان تعلیم و تربیت برای بهبود خودکارآمدی تحصیلی در کنار سایر روش های آموزشی از روش آموزش سرزندگی تحصیلی نیز استفاده نمایند.
۳۱.
زمینه و هدف: مدیریت دانش ابزاری سودمند برای سازمان ها است تا سرمایه خود را توسعه دهند، نوآوری و کارآفرینی را تشویق کنند و عملکرد مطلوب را به حداکثر برسانند؛ لذا این پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه مدیریت دانش و سواد اطلاعاتی با کارآفرینی سازمانی، انجام شد. روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ هدف، کاربردی؛ از لحاظ ماهیت، توصیفی و از نظر روش، همبستگی و جامعه آماری، شامل تمامی دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان استان مازندران در سال تحصیلی 01-1400 به تعداد 3600 نفر بود. مطابق با جدول نمونه گیری کرجسی و مورگان، 351 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای بر حسب جنسیت (خانم: 129 نفر و آقا: 222 نفر) انتخاب شدند. ابزار اندازه گیری، پرسشنامه های استاندارد مدیریت دانش پاتریک و همکاران (2009)، سواد اطلاعاتی سیامک و داور پناه (1388) و کارآفرینی سازمانی هیل (2003) بود. یافته ها: در سطح معنی داری 05/0= ، یافته ها نشان داد رابطه مثبت معنی داری بین مدیریت دانش با کارآفرینی سازمانی وجود دارد. هم چنین، رابطه مثبت معنی داری بین سواد اطلاعاتی با کارآفرینی سازمانی وجود دارد. تحلیل رگرسیونی نشان داد سهم متغیرهای مدیریت دانش و سواد اطلاعاتی در پیش بینی کارآفرینی سازمانی متفاوت است. به طوری که، در مقایسه با مدیریت دانش، سواد اطلاعاتی سهم بالاتری در پیش بینی کارآفرینی سازمانی دارد (05/0= α > P ). نتیجه گیری: بنابراین، توجه به رشد و توسعه سواد اطلاعاتی و مدیریت دانش در دانشجو معلمان دانشگاه فرهنگیان می تواند به افزایش کارآفرینی سازمانی آنان منتهی شود.
۳۲.
زمینه و هدف: انسان برای دستیابی به زندگی ارزشمند و معنا دار باید به خودشکوفایی برسد و خودشکوفایی بالاترین تمایل انسان است که می تواند منجر به رضایت از زندگی شود؛ لذا پژوهش حاضر با هدف طراحی الگو و اعتبار بخشی راهبردهای یادگیری و اثر آن برخود شکوفایی دانش آموزان انجام پذیرفت. روش پژوهش: روش پژوهش حاضر برحسب هدف، کاربردی، برحسب زمان اجرای پژوهش، مقطعی؛ برحسب نوع داده، آمیخته (کیفی-کمی) از نوع اکتشافی؛ برحسب روش گردآوری داده ها و یا ماهیت و روش پژوهش، توصیفی-همبستگی بود. جامعه آماری بخش کیفی در این پژوهش شامل خبرگان و اساتید دانشگاه که به روش غیر تصادفی هدفمند انخاب شدند. جامعه آماری در بخش کمی شامل دانش آموزان پسر دوره دوم متوسطه شهر تهران، بودند. برای تعیین حجم نمونه بخش کمی از فرمول کوکران استفاده شد که جهت تعمیم پذیری بیشتر و جلوگیری از اُفت در نمونه 300 نفر انتخاب شدند. همچنین برای انتخاب نمونه ها از روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای استفاده شد. ابزار پژوهش در بخش کیفی مصاحبه های نیمه ساختار یافته بود و در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته و پرسشنامه خودشکوفایی جونز و کرندل (1986) بود. روایی و پایایی ابزارها مورد سنجش قرار گرفت و به تایید رسید. روش تحلیل داده ها در بخش کیفی کدگذاری نظری برگرفته از روش نظریه پردازی داده بنیاد بود. در بخش کمّی با توجه به سؤال های پژوهش از روش های آمار توصیفی (درصد، فراوانی، جداول، اشکال و نمودار، میانگین، انحراف معیار، چولگی و کشیدگی) و استنباطی (آزمون هایی نظیرهمبستگی پیرسون، تحلیل عاملی تأییدی، معادلات ساختاری) با استفاده از نرم افزارهای SPSS-v21 ، Smart Pls-v2 و Lisrel-v8.8 بهره گرفته شد. یافته ها: نتایج حاصل از پژوهش نشان دادند که از میان 47 شاخص (گویه) موجود، 7 مولفه ی اصلی برای راهبردهای یادگیری قابل شناسایی است. بر این اساس، مشخص شد که مولفه های تکرار، بسط دهی، سازماندهی، ارزشیابی، از راهبردهای شناختی و مولفه های راهبرد برنامه ریزی، راهبرد نظارت، راهبرد نظم دهی جزء راهبردهای فراشناختی هستند. نتیجه گیری: نتایج نشان دادند که راهبردهای شناختی و فراشناختی بر خودشکوفایی دانش آموزان تاثیر معناداری دارند. بر این اساس الگویی طراحی شد که از اعتبار مطلوبی برخوردار بود.
۳۳.
زمینه و هدف: گفتمان استدلالی در ارتباطات مردمی و فکری نقش مرکزی را ایفا می کند و افراد نیاز دارند در خواندن و تحلیل مباحث توانا شوند لذا هدف اصلی پژوهش، شناسایی مؤلفه های شکل گیری سواد تحلیلی در نوجوانان و ارائه ی مدل بود. روش پژوهش: این پژوهش ازنظر هدف، جزء پژوهش های کاربردی است وروش پژوهش کیفیاز نوع، گراند تئوری (نظریه زمینه ای) است. در این پژوهش به مطالعه و اکتشاف نظریات خبرگان پرداخته شده است. جامعه ی آماری این پژوهش تمامی اساتید و دبیران آموزش متوسطه در سال 1399 بودند که 30 نفر از آنها که دارای حداقل 15 سال سابقه تدریس و مدرک دکتری در زمینه علوم تربیتی، برنامه ریزی درسی و مدیریت آموزشی بودند به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از کدگذاری مصاحبه ها و سپس کمی سازی و استفاده از معادلات ساختاری توسط نرم افزار Smart PLS انجام شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان داد که در زمینه عوامل علی(برنامه ریزی و مدیریت، هوشمند سازی مدارس، اجتناب از مواجهه با پیامدهای آموزش تک قطبی)، عوامل زمینه ای (زیرساختهای ارتقاء سواد تحلیلی، ابزارها و تکنیک های مطالعه)، عوامل مداخله گر (مدیریت سواد دانش آموزان، مدیریت زمان)، راهبردها و اقدامات(آموزش تفکر انتقادی، ایجاد محیط یادگیرنده و مشارکت فراگیران در ساختار آموزشی، چاپ کتاب) پیامدها(توسعه شایستگی، سواد تحلیلی، تقویت قدرت تحلیل) شناسایی گردیدند. نتیجه گیری: سواد تحلیلی چه به تنهایی و چه به عنوان سوادی لازم برای اثربخشی سایر انواع سوادها (ازجمله سواد رسانه ای، اینترنتی و انتقادی) در هزاره سوم اهمیت مضاعفی می تواند داشته باشد.
۳۴.
زمینه و هدف: یکی از مهم ترین و جدیدترین دیدگاه های مربوط به یادگیری و نحوه شکل گیری دانش، ساختارگرایی اجتماعی است. هم ساخت دهی سازوکار اصلی ساختن دانش در رویکردهای ساختارگرایی اجتماعی است . این رویکردها نقش مهمی در تحولات آموزشی و روان شناختی داشته و منشأ پیدایش روش های آموزشی و یادگیری همچون یادگیری مشارکتی شده است . هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر فرهنگ یادگیری مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی در مدارس شهر بوشهر بود . روش پژوهش: در این پژوهش، از روش تحقیق کیفی از نوع داده بنیاد استفاده شد. نمونه گیری به صورت هدفمند و با تکنیک شبکه متخصصان انجام شد که 16 نفر در مصاحبه شرکت کردند. ابزار مورد استفاده مصاحبه ی نیمه ساختارمند بود . برای بررسی روایی مصاحبه ها، از روش روایی محتوایی و روایی صوری توسط 12 نفر از متخصصین استفاده شد؛ تحلیل داده ها بر اساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی بود . یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مقوله های عوامل فردی، عوامل سازمانی و عوامل آموزشی به عنوان شرایط علی؛ مقوله های عوامل محیط غنی با نشاط و پویا و حمایت به عنوان شرایط زمینه ای؛ مقوله های هماهنگی و انسجام در فرایند آموزشی؛ عاملیت و استقلال افراد به عنوان شرایط مداخله گر؛ مقوله های چگونگی طراحی مناسب برنامه های آموزشی، کیفی گرایی و دوری از چهارچوب های رسمی غیر قابل انعطاف آموزشی و بهبود فعالیت های گروهی و ارتقای مشارکت دانش آموزان در برنامه های آموزشی به عنوان راهبردها؛ و مقوله های اثربخشی آموزشی، تربیت شهروند فرهیخته و تسهیل انطباق پذیری با محیط و دنیای واقعی به عنوان پیامدهای فرهنگ یادگیری مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی در مدارس شناسایی شدند. نتیجه گیری: بر اساس مدل پارادایمی مشخص شد که مسئله فرهنگ یادگیری مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی در مدارس با پنج دسته عوامل در ارتباط است .
۳۵.
زمینه و هدف: یکی از مهم ترین و جدیدترین دیدگاه های مربوط به یادگیری و نحوه شکل گیری دانش، ساختارگرایی اجتماعی است. هم ساخت دهی سازوکار اصلی ساختن دانش در رویکردهای ساختارگرایی اجتماعی است . این رویکردها نقش مهمی در تحولات آموزشی و روان شناختی داشته و منشأ پیدایش روش های آموزشی و یادگیری همچون یادگیری مشارکتی شده است . هدف این پژوهش، شناسایی عوامل مؤثر بر فرهنگ یادگیری مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی در مدارس شهر بوشهر بود . روش پژوهش: در این پژوهش، از روش تحقیق کیفی از نوع داده بنیاد استفاده شد. نمونه گیری به صورت هدفمند و با تکنیک شبکه متخصصان انجام شد که 16 نفر در مصاحبه شرکت کردند. ابزار مورد استفاده مصاحبه ی نیمه ساختارمند بود . برای بررسی روایی مصاحبه ها، از روش روایی محتوایی و روایی صوری توسط 12 نفر از متخصصین استفاده شد؛ تحلیل داده ها بر اساس کدگذاری باز، محوری و انتخابی بود . یافته ها: نتایج پژوهش حاضر نشان داد که مقوله های عوامل فردی، عوامل سازمانی و عوامل آموزشی به عنوان شرایط علی؛ مقوله های عوامل محیط غنی با نشاط و پویا و حمایت به عنوان شرایط زمینه ای؛ مقوله های هماهنگی و انسجام در فرایند آموزشی؛ عاملیت و استقلال افراد به عنوان شرایط مداخله گر؛ مقوله های چگونگی طراحی مناسب برنامه های آموزشی، کیفی گرایی و دوری از چهارچوب های رسمی غیر قابل انعطاف آموزشی و بهبود فعالیت های گروهی و ارتقای مشارکت دانش آموزان در برنامه های آموزشی به عنوان راهبردها؛ و مقوله های اثربخشی آموزشی، تربیت شهروند فرهیخته و تسهیل انطباق پذیری با محیط و دنیای واقعی به عنوان پیامدهای فرهنگ یادگیری مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی در مدارس شناسایی شدند. نتیجه گیری: بر اساس مدل پارادایمی مشخص شد که مسئله فرهنگ یادگیری مبتنی بر سازنده گرایی اجتماعی در مدارس با پنج دسته عوامل در ارتباط است .
۳۶.
زمینه و هدف: متغیرهایی مانند انگیزش تحصیلی از جمله عواملی هستند که توجه متخصصان آموزش و پرورش و روان شناسان را به خود جلب کرده اند؛ لذا پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی راهبردهای خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) و مداخلات چندبعدی انگیزشی-شناختی بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان انجام گرفت. روش پژوهش: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را کلیه دانش آموزان متوسطه دوره دوم شهر کاشمر تشکیل دادند؛ و نمونه پژوهش شامل 45 آزمودنی که به روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شده بودند و به طور تصادفی در سه گروه آزمایشی 1 (15 نفر) و آزمایشی 2 (15 نفر) و کنترل (15 نفر) قرار گرفتند. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه انگیزش تحصیلی والرند و همکاران (۱۹۹۲) استفاده شد. برای تجزیه و تحلیل آماری داده ها از تحلیل واریانس چند متغیری با اندازه گیری مکرر به کمک نرم افزار SPSS استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که راهبردهای خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) و مداخلات چندبعدی انگیزشی-شناختی بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان تأثیر معنی دار دارد (01/0 P <). بین میزان اثربخشی راهبردهای خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) و مداخلات چندبعدی انگیزشی-شناختی بر انگیزش تحصیلی دانش آموزان از نظر آماری تفاوت معنادار نیست. در مرحله پیگیری اثربخشی راهبردهای خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) و مداخلات چندبعدی انگیزشی-شناختی بر انگیزش تحصیلی تداوم داشته است. نتیجه گیری: بنابراین، راهبردهای خودتنظیمی (شناختی و فراشناختی) و مداخلات چندبعدی انگیزشی-شناختی یک روش مؤثر در انگیزش تحصیلی دانش آموزان است.
۳۷.
زمینه و هدف: امروزه در سراسر دنیا، در سازمان های آموزشی به ویژه در مدارس از رویکرد یادگیری پژوهش محور استفاده می شود. با توجه به پیامدهای مثبت آن، هدف این پژوهش شناسایی شیوه یادگیری پژوهش محور در آموزش و پرورش کشور است. به بیان دیگر، پژوهش حاضر با هدف ارائه مدلی برای یادگیری پژوهش محور در آموزش و پرورش کشور انجام شده است. روش پژوهش: روش پژوهش از نوع آمیخته اکتشافی (کیفی-کمی) بود. در بخش اول مطالعه، 7 نفر از مدیران عالی آموزش و پرورش، 8 نفر از اساتید هیئت علمی و 5 نفر از معلمان برتر از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. گروه دوم از جامعه آماری این پژوهش در بخش کمی کلیه معلمان مقاطع متوسطه دوره دوم شهر تهران بودند که تعداد 585 نفر انتخاب شدند. روش نمونه گیری در بخش کمی، روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای بود. از ابزار مصاحبه و پرسشنامه در این پژوهش استفاده شده است و روایی و پایایی ان مورد بررسی و تایید قرار گرفته است. یافته ها: در شناسایی ابعاد و مولفه های یادگیری پژوهش محور در آموزش و پرورش کشور، 144 شاخص (گویه)، 13 مولفه ی اصلی و 5 سازه اصلی تعیین شدند. سازه ها شامل عوامل تشکیل دهنده، عوامل تاثیرگذار، عوامل اثرپذیر، سازوکارها و زیرساخت ها بود. مولفه های تدریس پژوهش محور، ارتباطات پژوهش محور، تشویق پژوهش محور، به عنوان عوامل تشکیل دهنده، برنامه درسی، معلم، مدیریت، به عنوان عوامل اثرگذار، مهارت حل مساله، تفکر انتقادی، یادگیری مشارکتی، به عنوان عوامل اثرپذیر، تنوع در برنامه درسی و آموزش و خط مشی گذاری آموزشی و پژوهشی، به عنوان سازو کار و زیرساخت های وابسته به مدرسه، زیرساخت های مربوط به اجتماع به عنوان زیرساخت های اجرای مدل شناسایی شدند. نتیجه گیری: تنوع در استفاده از روش های تدریس، استفاده از درس پژوهش به عنوان یک رویکرد ترغیبی، ارائه دانش متنوع و اطلاعات چند بعدی، ایجاد شرایط یادگیری اثربخش و گروهی، توجه به سبک های مختلف یادگیری، موضوعات محیطی و منطقه ای در ارائه موضوع برای پژوهش، به عنوان شاخص های تنوع در برنامه درسی هستند. در مورد زیرساخت های اجرای چنین مدلی نیاز به یکسری عملکردها مانند تجهیز کردن مدارس به امکانات پژوهشی، حمایت مسئولین از پژوهش های دانش آموزی، حمایت معلمان از پژوهش محوربودن کلاس درس، تجهیز فناوری اطلاعات در مدرسه، اختصاص فضاهایی در مدارس به منظور پژوهش های گروهی، است .
۳۸.
زمینه و هدف: بقاء و کارآمدی نظام های آموزشی به دانش و تخصص های متنوع، توانایی ها و مهارت های منابع انسانی به ویژه معلّمانِ آنها بستگی دارد؛ لذا پژوهش حاضر با هدف ارائه چارچوب عناصر برنامه درسی ریاضی در فرآیند تربیت معلمِ شایسته و آموزش به دانش آموزان متوسطه دوم انجام شد. روش پژوهش: روش تحقیق کیفی از نوع پدیدارشناسی بوده و جامعه آماری اساتید و خبرگان برنامه ریزی درسی دانشگاه های تبریز در سال تحصیلی 1401-1400 بودند. حجم نمونه تا اشباع نظری داده ها (15نفر) از اساتید خبره انتخاب وگردآوری داده ها از طریق مصاحبه عمیق نیمه ساختاریافته به روش گلوله برفی انجام گرفت. اعتبار مصاحبه ها از نوع درونی بود و جهت افزایش پایایی، مصاحبه ها در فضای مناسب و با رعایت شرایط مصاحبه و به دور از سوگیری و اعمال نظر شخصی انجام پذیرفت. یافته ها: از تحلیل داده ها بر اساس روش «تحلیل مضمون» حاصل از مصاحبه با خبرگان مورد مطالعه؛ 144کدگذاری طبقه بندی شده در قالب 13 مضمون فرعی و چهار مضمون اصلی 1- اهداف برنامه درسی شامل سه مضمون فرعی: دانش پداگوژیکی منتج از ده کد طبقه بندی شده – یادگیری دیسیپلین ها و موضوعات درسی منتج از ده کد طبقه بندی شده - رشد مهارت های عمومی و تخصصی منتج از سیزده کد طبقه بندی شده 2- محتوای برنامه درسی شامل چهار مضمون فرعی: دانش محتوایی منتج از سیزده کد طبقه بندی شده – دانش پداگوژیکی منتج از دوازده کد طبقه بندی شده – دانش پداگوژیکی محتوا منتج از دوازده کد طبقه بندی شده – دانش پداگوژیکی محتوای فناوری منتج از هفت کد طبقه بندی شده 3- فعالیت های یاددهی-یادگیری شامل سه مضمون فرعی: دانش منتج از چهارده کد طبقه بندی شده – مهارت منتج از پانزده کد طبقه بندی شده – نگرش منتج از ده کد طبقه بندی شده و 4- ویژگی های ارزشیابی شامل سه مضمون فرعی: دانش منتج از ده کد طبقه بندی شده – مهارت منتج از هشت کد طبقه بندی شده – نگرش منتج از ده کد طبقه بندی شده ه بعنوان چارچوب عناصر برنامه درسی ریاضی در فرآیند تربیت معلم شایسته و آموزش به دانش آموزان متوسطه دوم قرار گرفتند. بحث و نتیجه گیری: در نتیجه چهار عنصر شناسایی شده و شاخص های 13گانه تشکیل دهنده آنها عمده ترین عناصر برنامه درسی ریاضی در فرآیند تربیت معلم شایسته و آموزش به دانش آموزان متوسطه دوم می باشند. با عنایت به اینکه دانش آموزان در مدرسه به یادگیری و آموزش دست می یابند، بنابراین یادگیریِ بهترِ دانش آموزان از طریق تربیت معلمِ شایسته در امر تدریسِ درس ریاضی با بکارگیری عناصر برنامه درسی امری حیاتی است.
