شناسایی و اولویت بندی ابعاد و مؤلفه های مدیریت مدرسه محور در مدارس متوسطه تهران

چکیده

زمینه و هدف: هدف اصلی پژوهش، شناسایی و اولویت بندی ابعاد و مؤلفه های مدیریت مدرسه محور در مدارس متوسطه تهران است. روش پژوهش: این پژوهش از نظر هدف، کاربردی، از نظر نوع داده آمیخته (کیفی-کمی) است، در بخش کیفی بر اساس نظریه داده بنیاد و در بخش کمی پیمایشی مقطعی بود. جامعه آماری در بخش کیفی شامل نخبگان دارای مدرک تحصیلی دکتری و عضو هیات علمی دانشگاه با سابقه حداقل 10 سال و دارای مدارک تحقیقاتی و شرکت در سمینارهای مورد نظر است. حجم نمونه 15 نفر خبره بود که با روش هدفمند و با توجه به اصل اشباع نظری انتخاب شده است. ابزار گردآوری داده ها، مصاحبه نیمه سازمان یافته است. جامعه آماری در بخش کمی شامل کلیه مدیران، معاونان و کارشناسان مناطق آموزش و پرورش شهر تهران می باشند که تعداد آن ها در سال تحصیلی 1400-1399 بنا بر آمار آموزش و پرورش 62218 نفر است که با استفاده از فرمول کوکران تعداد 382 نمونه معرف جامعه از مدیران، معاونان مناطق و معلمان آموزش و پرورش شهر تهران با استفاده از پرسشنامه اشتراوس و کوربین (2003) ارزیابی شدند. برای تحلیل داده ها از روش کدگذاری نظری (باز، محوری و انتخابی) استفاده شده است. یافته ها: نتایج بخش کیفی نشان داد پس از کدگذاری باز و محور مشخص شد که ابعاد و مقوله های مدرسه محوری شامل 1-بعد تصمیم گیری 2- بعد تمرکز زدایی 3- بعد کنترل و نظارت 4- ارزیابی عملکرد 5- بعد سلامت سازمانی 6- بعد درون سازمانی می باشند و با توجه به مبانی نظری و عملی، روابط بین مقوله های شناسایی ترسیم شده و مدل بومی مدرسه محوری نهایتاً در 6 محور اصلی و 26 مقوله فرعی ترسیم شده است؛ و نتایج بخش کمی بر اساس تحلیل های صورت گرفته و ارزیابی مشخص شد که این مدل از اعتبار لازم برخوردار است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که به کارگیری و عملیاتی کردن الگوی مذکور می تواند به ارتقای کیفی مدیریت آموزش و پرورش، کمک به سزایی کند.